irikaat
n
Éw
OX FABRIEKEN VERSTREK-
IARNE RECEPTEN VAN ALLE
SCHTE VLEESCHSCHOTELS
iOX
LS LOS
ssen
Li
ZIJN
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
COUDBRAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPRLLE,
ena.
No. 19572
Donderdag 11November 1937
76e Jaargang
o
BERGAMBACHT, BKBKENWOUDK, BODEGRAVEN, BOSKOOP,
NIEUWERKERK. OUDERKERK, OUDEWATER, REEÜWLTK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN,
Dit blad verschijnt dagelüks/behalve Zon- en Feestdagen
STAATSGREEP IN BRAZILIË.
r
1
e
I
eringen
KIJKEN?
chitterende
i
t
De corporatieve staat ingesteld onder leiding
van Vargas.
Ongerustheid in Amerikaansche politieke kringen.
w
De Negenmogendheden
conferentie.
tl
ALLES EVEN
VLEESCHWAREN
-6 -o--
Kameraad Moeder.
'h
uw II vv v mi, D^KSCkVAMTi UWVIMWlAf JUVlOllMMutll, UUWIUJUdUlVll WiVUnUrtJ 1
t
4
BUITENLANDSCH NIEUWS.
FEUILLETON.
GOUDA.
(Wordt vervolgd).
OEDKOOP
KHUIZEN.
zou er Immers gerust over kunnen spre
ken! Natuurlijk zou ik hem zeggen, dat
ze beiden nog te jong zijn, maar dat ik
er later geen enkel bezwaar tegen zou
DUTTSCHLAND.
Opzegging van het concordaat?
Onteigening van bepaalde Durs he
kerkgebouwen zou dan verwacht kun-
- nen worden.
De Romeinsche correspondent van het
Centrum seint d.d. 9 November:
Uit alleszins bevoegde en betrouwbare
hechten. Ik zou je vriendelijk willen ver
zoeken je er nu ook even mee bezig te i
houden. Ik vind Camilla nog veel te jong
om nu al met dergelijke gedachten rond
te loopen. Bedenk toch eens hoe onerva
ren ze nog is, hoe weinig ze tot dusver
van de wereld heeft gezien; ze moet toch
eerst eens wat hebben meegemaakt.
-acht het begin van
p herinnerig, en sp
Ad arbeid ,die in dp
men kan
mtsman van zyn
(e internationale
tód.”
MacDonald’s
>tak van zijn
"eerste plaats
Énde. Sir Archi-
der liberale opposi-
had gehad, dat hy langen tyd de arbeiders
partij had geleid en de stichter van de na
tionale regeering was. Hij herinnerd© ook
aan de persoonlijke qualiteiten van den
overledene, zyn physieken en moreelen
moed en zijn geschikthéid als voorzitter van
internationale conferenties.
„Ik geloof zeide hij
zeggen dat geen Britsch st
tijd beter bekend was met
persoonlijkheden dan Mac]
Attlee 1
loopbaan
onvermoei
de internationalen'^ede
bald Sinclair, de leider d
tie, sloot zich by de huldigende woorden
aan. De vergadering werd daarna verdaagd.
opge-
nen, dat de deur niet gesloten is voor de 1
mogelijkheid van en eventueele bemidde-
i ling door Engeland en Amerika, ofschoon
dcz«' problematisch- is.
I Delbos heeft langdurige besprekingen ge
voerd met Eden, Norman Davis en Potem
kin. De vier staatslieden hebben de werk-
i zaamheden der conferentie en de ontwikke
ling van den diplomatieken toestand ter
wereld besproken.
everwoog Tlebruck langzaam, dan kan
je gerust zijn. Ik ben toch dagelijks met
persoonlijke antipathie
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.26, per week 17 cent, overal waar de
bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwartaal ƒ8.16.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
bjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zyn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef.
Interne. 2745. Postrekening 48400.
Spanning1 aart de Haïtische grens
duurt voort.
Toestand zou zeer ernstig zijn.
Volgens een bericht uit Havana aan de
New-York Times heeft een journalist, die,
na eenige dagen te Ciudad de Trujillo en
Port au Prince te hebben vertoefd, naar
Cuba teruggekeerd, medegedeeld, dat de
vechtpartijen aan de Haïtische grens voort
duren en dat hij had waargenomen, dat zon
der ophouden uit Ciudad de Trujillo troepen
vertrekken met onbekende bestemming.
Naar het schijnt willen de aanhangers van
president Trujillo de overheersching van
Haïti tot staid brengen.
De correspondent van de New-York Times
meldt ten slotte, dat de toestand volgens
I z:er goed ingelichte persoonlijkheden hoogst
ernstig zou zijn.
Havas meldt uit Buenos Aires dat de
Braziliaansche bladen aankondigen dat een
staatsgreep ini Brazilië heeft plaats gehad.
Een nieuwe grondwet zal worden afgekon-
digd volgens welke Brazilië een corporatieve
staat zal worden, onder leiding van Getulio
Vargas, die voor on.bepaalde.ni tijd aan, het
bewind zal blijven.
Naar uit Washington nader wordt ge
meld, bestaat de staatsgreep uit eenerzijds
ontbinding van de Kamer, den, Senaat en de
provinciale wetgevende lichamen, ander
zijds in de omvorming van den Staat vol
gens corporatieve richtlijnen, naar Ita-
liaansch voorbeeld.
President Vargas zou het plan hebben1 de
nieuwe grondwet aan een plebisciet te on
derwerpen. De provinciale gouverneurs en
de bevelhebbers van land- en zeemacht heb
ben hun algeheele instemming betoogd met
de door Vargas gedecreteerde maatregelen
Deze zou zich gisteravond nog door middel
van de radio tot het Braziliaansche volk
wenden.
Proclamatie tot het Braziliaansche
leger.
De minister van oorlog heeft een procla
matie tot het leger gericht, waarin hij doet
uitkomen, dat de taak van de legerstryd-
krachten is den vrede te handhaven tegen
de vijanden van het vaderland en van het
regiem, door een bepaalde oriënteering.
De proclamatie meldt, dat een nieuwe fe
derale grondwet zal worden afgekondigd.
geïnspireerd op beginselen, die in overeen
stemming zyn met den internationalen, toe
stand van dit oogenblik, beginselen „waar
aan wij ons niet kunnen onttrekken, wan
neer wij een nieuwe oriënteering op ons
democratische regeer ingsstelsel vaststel
len”.
Ongerustheid te Washington.
De politieke gebeurtenissen die te Rio de
Janeiro plaats vonden, worden te Washing
ton, aldus Havas, van zeer groot belang
geacht. De ontbinding van het parlement
en het uitroepen van de nieuwe grondwet
worden beschouwd als een volkomen kente
ring van de democratische stroom’ngen, die
tot nu toe te Rio de Janeiro merkbaar wa
ren.
Talrijke waarnemers uit Amerikaansche
politieke kringen vreezen dat, indien een
dictatoriaal regiem rich vormt in Brazilië,
zulk een gebeurtenis een emstigen slag zou
toebrengen aan het gebouw dat door Cordell
Hull werd opgetrokken op Je conferentie te
Buenos-Aires, die den nadruk legde op de
Kiest voor uw genoegens, zoowel als
voor uw spijzen, steeds de eenvoudigste-
die zullen u 't langst genot blijven schen
ken.
ENGELAND.
MacDanold in het Lagerhuis
herdacht.
In het Lagerhuis heeft de speaker, nadat
de vragen gesteld en beantwoord waren,
mededeeling gedaan van het overlijden van
Ramsay MacDonald. Op voorstel van den
minister-president verhieven ,de afgevaar
digden zich van hun zetels ten teeken van
rouw. Neville Chamberlain herinnerde er
aan dat d© vroegere minister-president ge-
durende een generatie in het Huis zitting
Houd Alk wat meer uit ons huis en
ik zal er vlug genoeg achter komen.
Jouw wil geschiedde! zei Tlebruck,
plotseling ongewoon koel
Nee, antwoordde Romana, zoo
mogen jij en ik niet met elkaar spreken.
Hier mag eenvoudig geen meenlngsjer-
schil bestaan. Als jij blind bent, behoef
ik het toch niet te zijn. Je hebt me tot
dusver je onbeperkt vertrouwen geschon
ken en nu nu het om Alk gaat wijs
je mijn medewerking van de hand.
Omdat je '^e eenvoudig vergissen
moet en omdat je wantrouwen uitslui
tend voortkomt uit je antipathie tegen
elkaar bestrijden en ons zorgen maken
De medewerker van den (rPetit Parisien”,
Rochard Dupierreu, heeft een onderhoud ge
had met Delbos te Brussel.
Delbos verklaarde: „Persoonlijk geloof ik
niet, dat Japan zal antwoorden met een bot
„neen”. Wij hebben dit all®3 bekeken in een
geest van wederzydsch vertrouwen.”
Is er dus, zoo vroeg de journalist, een
overeenstemming bereikt
Delbos antwoordde: „Ja, wy zyn het vol
komen eens over de manier, waarop het
probleem van het Verre Oosten onder oogen
gezien moet worden en over de voortzetting
van de werkzaamheden der conferentie na
het ontwoord van Tokio.”
Maar als nu toch het antwoord van Japan
zou neerkomen op een categorisch „neen”,
aldus de volgende vraag, wat zouttt gy dan
doen
Delbos antwoordde: „Ik kan u niets zeg
gen over de gevolgen van een zoodanig hy
pothetisch getal. Norman Davis, Eden en ik
zullen nog morgen besprekingen voeren met
de leden der andere delegaties. Wy willen
in geen geval den indruk wekken van een
directorium.”
U blijft dus te Brussel?
„Ja, tot morgenmiddag, dan neem ik den J
trein naar Parijs. Maar Vrijdag kom ik te-
rug. Een overeenstemming zal zeer gemak-
j i kelijk tot stand kunnen worden gebracht.”
Alk
Gerold, zei ze eenvoudig, misschien
was het beter, als alles me wat onver
schilliger liet Maar wat kan ik er aan
doen, dat ik den mij opgedragen plicht
al te ernstig opvat, dat jouw kinderen
me zoo na aan het hart liggen?
Roml? Tlebruck zag plotseling als
door eeft waas Romana’s gezicht, haar
oogen waarin nauw weerhouden, bittere
tranen stonden Vergeef me! Natuur
lijk geloof ik je en ik weet, dat je slechts
het goede wilt. Je hebt het immers hon
derd maal bewezen. Maar ik kan niet
gelooven. werkelijk, je moet je vergis
sen Hij schudde het hoofd. Alk zal
toch niet met een meisje van zeventien
jaar een liefdesverhouding aangaan,
zonder de ouders van dat meisje daar
van in kennis te stellen?! Dat is toch
niet derikbaar Hij heeft toch niet de
is inderdaad bijzonder
hijnt een specialiteit
ibrieken te zijn,
Geldersche Rookworst
t heerlijk?
nu reeds eenigen tijd
iwaren en...met succes,
len ook neemt uit de
cheidenheid van haar
k kan gerust zeggen;
zich tegen ons huwelijk verzette.
En ik wil haar dat huis ook geven,
viel Rou^ana hartstochtelijk uit. Alles
gebeurt immers voor haar bestwil. Maar
zij wil ndet. Het is niet alleen zoo, dat ze
al mijn doen en laten wantrouwt en in
alles berekening en valschen schijn ziet,
nfee, ze sluit zich In zichzelf op en ver
bergt dingen, waarover ze met ons moest
spreken!
Je hebt dus bepaalde redenen om
ongerust te zijn?
en ons eigen leven vergeten? Heb jij het
eigenlijk ook al niet vergeten^ Romana?
Behoor je mij alleen nog toe of hebben
de kinderen Je reeds van mij afgenomen?
Zij zullen er ons heusch niet dankbaar
I voor zijn als we ons leven voor hen op
offeren...
I Misschien toch wel, meende Romana
1 en ze dacht aan Georg, dien ze gered
had en aan zijn vriend, dien ze met alle
krachten, waarover ze beschikte, terzijde
i
Waarschijnlijk zal Japan weigeren
naar Brussel te komen.
De Zuidzeeconferentie is gistermiddag om
drie uur in besloten vergadering bijeenge
komen. Spaak verklaard)*, dat de op 6 d. -
zer door de conferentie opgestelde'nota nog
denzelfden dag door den Belgischen ambas
sadeur te Tokio was overhandigd.
Daarna heeft Spaak er te Tokio nogmaals
op laten aandringen, dat spoedig op de nota
zou worden geantwoord.
Naar aanleiding hiervan heeft de Japan-
sche minister van buitenlandsche zaken me
degedeeld, dat het Japansche antwoord
Vrydag door de conferentie tegemoet kan
worden geztin.
Volgens vertrouwelyke inlichtinge de
langs diplomatieken weg uit Tokio zijn ont
vangen, zal het Japansche antwoord een
botte categorische weigering zijn, te onder
handelen met de conferentie te Brussel.
Als voornaamste reden zal worden
geven dé aanwezigheid van de Sovjet-dele-
gatie.
In Japansche kringen geeft men te ken-
ADVERTENTIEPRUS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring)
15 regels f 1.30, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en dien beaorgkring:
16 regels l.öö, elke regel meer ƒ0.30. Advertentiën iri het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN1-4 regels ƒ2.25, elke regel meer ƒ0.50. Op
de voorpagina 50 hooger
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen by contract tot zeer geieduceerden
prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureau* en on®e agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
Camilla waarlijk niet uit huis te doen.
En toch Is het wenschelijk Gerold,
hield Romana vol. Ze moet het leven
leeren kennen; gemeenschapszin, kame
raadschap, dat alles ontbreekt haar. Ze
kent alleen haar eigen, kleine, onbetee-
kenende wereldje.
Ik heb, zei Tlebruck verwijtend.
Jij wilt Camilla uit huls hebben, zet juist Camilla een thuis beloofd, toen zij
Tlebruck plotseling hard.
Zij keek op, verrast door den haar
vreemden klank in zijn stem.
-- GeroldZe dwong hem haar aan te
kijken. Heb Ik dien onaangenamen
toon verdiend? Ja. het is waar: ik wil
Camilla uit huls hebben, maar niet in
mijn eigen belang, niet, omdat ze lastig
is en zich nog steeds tegen me verzet,
maar voor haar eigen bestwil. Haar blik
moet zich verruimen.
Als je haar om Alk weg wilt hebben.
het raadzaam is ,t
öh^hinderd hier In huis te laten
hem samen, dan zou ik toch wel eens
wat hebben bemerktneen, Alk is eer
lijk en zakelijk. Hij Zal het toch zeker
niet in zijn hoofd halen een jong meisje
uit de betere kringen, de dochter van
zijn chef nog wel in een liefdesaffaire te
betrekken, zonder mij daarvan in kennis
te stellen? Als je daar even over nadenkt
Romi, zul je zelf moeten toegeven, dat
die vrees misplaatst is. Waarom zouden
ze trouwens zoo geheimzinnig zijn? Hij
Roman van
CHRISTEL BROEHL—DELHAES.
52
Dat is een zeer zonderlinge vraag.
Je zegt dat op een toon, alsof je aan zijn
begaafdheid twijfelt. Ik weet niet, welke
reden je daarvoor hebt, maar dit wil ik
Je wel zeggen, kind: Alk beschikt Inder
daad over buitengewone medische kwali
teiten. Misschien laat hij zich nog wat al
te veel door zijn idealisme meesleepen,
zijn jeugdige overmoed dient van tijd tot
tijd te worden geremd, maar dat zal met
de jaren wel anders worden. Stellig speelt
ook bij deze serumontdekking zijn leven
dige fantasie nog een groote rol, maar
dat neemt niet weg, dat ook de practi-
sche beteekenis ervan niet kan Worden
ontkend. Alleen... volmaakt is het nog
niet. Hij gunde zich nauwelijks tijd om
tusschen de zinnen adem te scheppen;
het was of hij snel moest spreken om
niets te vergeten. Vroeg of laat zal hij
2ijn vinding voltooien, daar ben ik van
overtuigd, maar wanneer dat het geval
zal zijn, is nu nog niet met zekerheid te
zeggen.
—-In ieder geval, Gerold, geloof ik, dat
™Lraadzaam is hem niet zoo vrij en
i ver-
eenheid der staten van het Amerikaansche
■vasteland, op een democratischen grondslag.
Eveneens vreest men dat de toenadering
tusschen Brazilië en Italië belangrijk© ge
volgen zal hebben voor de toekomst van
het pan-Aiperikanisme, in ’t jbizonder In
dian Brazilië wait sommige diplomaten
schynen te vreezen zou toetreden tpt het
anti-kominternpact.
Betalingen op de buitenlandsche
schuld opgeschort.
Nader werd hedennacht uit Rio de Janei
ro geseind:
In zijn radiorede van gisteravond heeft
president Vargas verklaard, dat de betalin
gen voor rente en aflossing der Brariliaan-
sche buitenlandsche schuld tydelyk worden
opgeschort, in afwachting van een nader
onderzoek.
De verandering van het Braziliaansche
regeerigsstelsel is kalm vertoopen. Des mor- 1
gens sloot de regeering Kamer en Senaat,
des avonds reeds kondigde zy de nieuwe I
grondwet af. In de preambule dezer nieuwe
grondwet wordt verklaard: „Beantwoorden-
de aan den wensch van het Braziliaansche
volk dien politieken en socialen vrede te rien
heerschen, welke ernstig in verwarring was
gebracht door factoren van wanorde ge
zien de crisis, die ontstaan ia door de com
munistische binnensypeling overwegende
dat de staat met de vroegere instellingen
niet beschikte over de normale middelen
om de verdediging te verzekeren van vei-
HgheM en welzijn des vo' \s —•heeft de pre
sident der republiek, met steun van de
krachten van het leger era gehoorzamende
aan hef streven der nationale meening, be
sloten een nieuwe grondwet in te voeren,
die terstond van kracht wordt.
D© nieuwe grondwet.
De voornaamste bepalingen van de nieu
we grondwet zyn de volgende:
1. Handhaving der federale organisatie
mpf de tegenwoordige politieke en territo
riale indeel in|g.
2. De regeeringsvorm zal republike:nsch,
presidentieel en representatief zyn.
8. De wetgevende madhit zal bestaan uit
twee kamers: een kamer van afgevaardig
den, die door indirect kiesrecht gekozen
worden en een federale raad, die zal bestaan
uif vertegenwoordigers, gekozen door de
kamers der Braziliaansche staten, terwyl
tién leden benoemd zullen worden door den
president der republiek.
4. Er wordt een nationale economische
raad in het leven geroepen.
keeren, antwoordde Romana.
Tlebruck’s verbazing nam nog toe.
Jij hebt een r ----
tegen Hem, liefste!
Dat laat Ik op het oogenblik geheel
bulten beschouwing. Wat mij betreft,
mag hij hier gerust komen. Er staan be-
langrijker dingen op het spel: Milla!
Maar Romi, neem me nou niet kwa
lijk. wat steekt er nu toch in 's hemels
naam achter als die twee jonge men-
schen elkaar zien, elkaar wat nader lee
ren kennen? Je weet, dat ik een even
tueele verbintenis tusschen mijn dochter
en mijn vermoedelijken opvolger aller-
minst in den weg zou staan.
Getold, je hebt tot dusver steeds ge-
toond aan mijn oordeel eenige waarde te hebben. Nee, Romi. daarvoor behoef je
zou staan.
I Tlebruck nam haar in zijn armen. Zijn
mond verwijlde op haar voorhoofd en
zocht dan haar lippen Romana vouwde
haar handen achter zijn hoofd. Alle zorg
en bange vrees gleden van haar af. Daar
was groot en sterk de man, die haar bij-
stond en beschermde. Dat te,, weten,
«aw ucxuKuaai. «ij uovxv vmvxx xxxvm schonk haar die zalige rust, welke slechts
eerste de beste voor zich, maar de doch- uit een gevoel van groot geluk kanvoort-
ter van zijn chef! j komen.
Opnieuw begon hij zijn wandeling door
bron vernemen wy over den huidigen re
ligieuzen toestand in Duitschland het vol
gende: alles wyst ey op, dat binnen afzien-
baren tyd, waarschynyk nog deze maand!,
Duitscbland het concordaat met de Katho
lieke Kerk zal opzeggen..
By de beroepstelling, die dit jaar in,
Duitschland gehouden werd, moest men op
geven tot welk kerkgenootschap men be
hoorde. Dit had ten doel vast te stellen hoe
veel procent nog prys stelde op het lid
maatschap van een kerk. De resultaten van
deze telling zyn nog niet bekend, maar vast
schynt te staan, dat men in den loop van
dezen winter met alle middelen zal trach
ten te bereiken, dat genoemd percentage in
het voorjaar van 1938 niet meer, maar veel
eer nog minder qan 30 zal zyn. Daarom zou
den dan allerlei maatregelen tegen de ker
ken gebaseerd worden.
O.a. zou aren bepaalde kerken zonder
vergoeding onteigenen en deze ter beschik-
het parlement en vkiiig stellen van de Deutsche Glaubens-
*kirche. In Duitsche kerkelyk© kringen weet
men reeds, welke deze kerkgebouwen zullen
zyn.
I Verder vernemen wy nog, dat voor den
staatsprijs, welke op den partijdag te Neu
renberg aan Rosenberg werd toegekend,
aanvankelijk een ander in aanmerking
kwam. Deze naam werd echter door Hitler
persoonlijk een dag voor de uitreiking ge
schrapt.
Men wyst er op, dat dit geven van een
onderscheiding aan Rosenberg een desillu
sie te meer beteekent, daar men vaak meen
de ,dat Hitler nog altijd niet stond aan de
zijde van Ludendorff en Rosenberg, doch
dezen slechts uit opportunistische en partij-
politieke^geweegredenen handhaafde.
de kamer. Romana volgde hem met haar
oogen en ze zag zijn innerlijken strijd.
Medelijden welde In haar op. Hoe groot
moest zijn waardeering voor Alk zijn, dat
dit hem zoo aangreep
Plotseling bleef Tlebruck staan. Hij
hief het hoofd op en Het zijn blik door
de kamer dwalen, alsóf het niet direct
tot hem doordrong, waar hij zich bevond.
Daarbij ontdekte hij Romana. Lang keek
hij haar zwijgend aan Daarna trad hij
op haar toe en terwijl hij zijn, armen
naar haar uitstrekte, zei hij met bewogen
stem:
Is het niet wonderlijk, dat wij hier
BELGIE.
De kabinetscrisis.
Ook Spaak’s derde poging mislukt
Gestrand op ontevredenheid der Katho
lieken over de portefeuilleverdeeling.
Bij het verlaten van het paleis gister
avond, waar hy een bespreking met den
koning heeft gehad, heeft Spaak medege-
deeld, dat de koning hem van de opdracht
tot vorming eener regeering heeft ontheven.
1 Vermoedelyk zal de Koning na de plech-
tigheid op het graf van den onbekenden sol
daat, teg gelegenheid van de wapensfcü-
standsherdenking de voorzitters van de Ka
mer en den Senaat en verschillende poli
tieke leiders in audiëntie ontvangen.
Algemeen is men van opvatting, dat de
Koning vandaag een beroep zal doeh op ©en
persoonlijkheid buiten
noemt in dit verband den oud-premier Henri
Jaopar en den Gud-minister van koloniën,
Schoften.
(■OIILSIIIE (XHRAM1.
5. De ambtsdluur van het presidentschap
bedraagt zes jaar.
6. Over de nieuwe grondwet zal een
volksstemming worden griiouden.
Het mandaat van president Vargas wordt
verlengd tot deze volksstemming zal zyn
gehouden. De president der republiek zal
worden gekozen door een kiescollege.
ENFABRIEKEN - OSS