Deze Courant komt in vele duizenden gezinnen Gegarandeerde oplage 8300 W.-GWM Antoon Üessing NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN - --BOSKOOP, gouderak, haastrecht, moordrecht, MOERCAPELLE, 76e Jaargang ex EERSTE BLAD. Rechtstaat en Machtstaat. I Zaterdag 19 Februari 1938 jmann Voordelige Brandstof en toch GOED. Brieven uit de Hofstad. MCDXIV. f 300.000.- bergambacht, berkenwoude, bodegraven, yiEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, f Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen ciïcuveautè s Anthraciet afin. 12-20 prijs 1.95 per H.L. Kantoor: OOSTHAVEN 24. Telef. 2404. Hebt Gij het telkens op de luchtpijpen? AKKER', verstèrkte ABDIJSIROOP No. 19656 REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz. feuilleton. Het geluk ligt in de sneeuw. V Dit nummer bestaat uit twee bladen. K. Bleyle japonnen HAGENAAR. vordert men snel. soonlijkheld totaal te verliezen. Het is (Wordt vervolgd). agelukte door 4 jersey, zijde imprime en het taxi- voor onze GOUDA heeft tegenover het individu geen enkele verplichting en is in zyn handelingen tegen over het individu aan geen beperking ge bonden. Maar bovendien kan de staat geen onrechtmatige handelingen .verrichten. Wat de staat als zoodanig doet, is welgedaan. Natuurlijk kunnen dieriaren of organen van den staat wel vergissingen begaan. Maar ook daaruit kan voor het individu nooit een recht ontstaan. In een geval, als dat, wat te Londen berecht werd, zou dan ook hij, die een vordering tot schadevergoeding in stelde, zich zijn vordering ontzegd zien. Maar hij zou bovendien kans loopen een ge voelige straf toegediend te krijgen. Het is een onvermijdelijk uitvloeisel van de leer, die de staat als uiteindelijk doel ziet en de menschen als middelen ter bereiking van dit doel. Het staatsbelang is daardoor het hoog ste recht, maar ook de hoogste moraal. In den rechtstaat daarentegen is de mensch doel en de staat middel. De staat kan daar om zijn macht alleen uitoefenen binnen de grenzen van het recht, dat ook de verhou ding tusschen staat en individu regelt. Zoo dra de staat die grenzen overschrijdt, han delt hy niet alleen onrechtmatig, maar treedt hij feitelijk ook niet langer als staat op. En het individu, dat daardoor schade mocht lijden, krijgt het recht hem daarvoor ter verantwoording te roepen en de toe gebrachte schade op hem te verhalen. Van dit beginsel is het Engelsche vonnis een uit vloeisel en een logisch uitvloeisel. Als zoo danig zou het dan ook geen bijzondere op merkzaamheid verdienen, wanneer niet de tegenstèling tusschen recht- en machtstaat, zooals zich die in de praktijk openbaart, hierin zoo duidelijk aan het licht trad, maar ook wanneer niet ook in rechtstaten onder ■invloed van de nationaal-socialistische en fascistische stroomingen de neiging aan het licht kwam deze verhouding tusschen staat eri individu ten koste van de vrijheid van het individu te wijzigen en aan den staat een macht toe te kennen, althans in de prak tijk te geven, die met het beginsel van den rechtstaat niet te vereenigen is. Juist 'in verwoest, hebben ook veldige ijsblokken zijn, cunnen niet verwijderd recht was benoemd, nam zijn in trek bij een ongehuwde zuster, die haar iets jon geren broer volkomen onder den duim had en hem zóó kort hield, dat geen bazige echtgenoote met een vijfentwin tigjarige huwelijksspractijk haar dat zou hebben kunnen verbeteren. Deze pantof- feltactiek van de wat al te bijdehande zuster was het dan ook geweest, welke er in niet geringe mate toe had bijge dragen, dat dr. Muschle het, zoo men dat noemt, mln of meer met zijn zenuwen te kwaad had gekregen, weshalve zijn huisarts hem een maand verlof en een kuur in een wintersportplaats voor schreef. Tegenover dit medisch advies lm ik u'„ moet u zelf kind gedragenden man van 50 jaar, eeni- gen tijd zijn wil op te leggen. Als de on vrijwillige patiënt zijn geestelijk even wicht weer eenieszins heeft terueerevon- I te beschouwen, dat de griffier bij een tijd als de tegenwoordige dient men daarvoor angstvallig te waken en zich ten opzichte van de verhouding tusschen staat en individu de waarschuwing voor oogen te houden: „Principiis obsta". Het Engelsche vonnis kan onze die beginselen nog eens duidelijk voor oogen stellen. Onze groote schilder van Konijnenburg. De geregelde briefschrijver vindt iedere week altjjd een voorraad nieuws, dat van zeer gemengde samenstelling is. Er is altijd iets bij dat aangenaam stemt, maar zelden of nooit ontbreekt ook het een en ander, dat weemoedig aandoet. Besloten wij ver leden week met een woord ter nagedachte nis Van een hoogst verdienstelijk figuur in leven zoo eenvoudig te nemen, als het zich voor een helderen, sterken wil ook openbaart. Dieter schijnt het als vanzelfsprekend «-- J-A het Kantongerecht, dr. Muschle zich rustig aan het verhoor van een jongen skl- leeraar onderwerpt... Over eenlge details is hij trouwens .w. «XX Zyn leven. V Uil 11V111 lllttg IlUg UOT1 TOT* onze residentie, den directeur van den ge- i verwacht worden. Binnenkort zal een jubi- leum-tentoonstelling worden gehouden en men mag wel zeer begeerig zijn om eens het puikje van zijn werk daar bijeen te zien. 10 jaar Taxi-ondememing. Een jubileum van geheel anderen aard vierde de grootste taxi-onderneming in onze stad. Zij herdacht haar tienjarig bestaan, een feit dat op zichzelf niet van zoo groote beteekenis is, maar dat toch misschien meer werd door de M.VJZ. aan haar te Gouda wonende Verzekerden uitge keerd. ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwartaal ƒ3.15. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA, bjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren. Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie en Redactie Telef. Interc. 2745. Postrekening 48400. der kunstenaarsavonden van hem getuigd, I dat hij „eenig in zijn soort” was. Dat is hij' gebleven en als zoodanig zal hij in de his torie dpr schilderkunst een eenige plaats blijven innemen. De eenige met wien hij wel eens op één lijn gesteld wordt is Toorop. Er is ontegen zeggelijk overeenkomst tusschen hen, maar er is ook een diepgaand verschil. Toorop is een mysticus, van Konijnenburg een denker; de eerste een fantast in zijn uitbeeldingen, de laatste een weloverwogen realist, die zich niet door fantastische bevliegingen uit het gareel laat rukken. De bewering dat kunst bijna geheel op inspiratie berust is zonder grond. De bekende uitspraak dat de kunst 5 inspiratie en 95 transpiratie is, is ongetwijfeld juister. De kunstenaar, die meent er zonder verstand, zonder hersen- overweging te kunnen komen, vergist zich. De 70-jarige is nog in de volste kracht vaji zij'n leven. Van hem mag nog heel veel ft, en dat. tot zoolsmf daarvan op vedan#?» de huidige tarieven 2 handhaafd. oeg de heer Stam ntrent een werkeloos zou zijn gedwongj; n van werk, voor een k eek, daar hij, in geV81, worden uitgesloten Voorzitter wenschte™ nheld echter niet in handelen, en sloot de* het ambtsgebed, waai iheime zitting eenigmi Jongeren Actie. Jongeren Actie alhier J i a.s. in de chr. school] 3 in ledenvergadering m ior den heer E van 2 t. 5 van het Anti-Rev.d i worden ingeleid. tig landschapschool weg alhier worden voor, ;n landbouwer H. Verdu gen gerooid, waardoor]* on van deze weg zeer Voor het asphaltweea een verbetering bete?, i storm de weg door i 'ordt gescheurd. v.h. Joh. Dessing Co. mensch kan tegenwoordig i krankzinnig worden en zich dat lijdelijk aanzien. Uit een splitsing van het be wustzijn groeit langzamerhand een split- sing van de persoonlijkheid met het ge- volg, dat de mensch dubbel en drievou dig door het leven gaat, terwijl eens toch heusch meer dan voldoende is, me neer Muschle. Nog een paar stapjes ver der en u wordt het dankbare slachtoffer van een inhaligen psycho-analyticus. En nu vertelt u mij maar eens rustig en overzichtelijk wat eigenlijk de reden is van uw verblijf in St. Valentin... Dr. Muschle is bijna tweemaal zou oud als Dieter. Doch deze laatste behoort tot een, misschien niet volstrekt nieuwe, maar in ieder geval geheel andere gene ratie. die niet belast Is met de nalaten schap van een afgeleefde civilisatie, doch integendeel er energiek naai' streeft de ware grondslagen van een ernstig men schel ijk bestaan terug te vinden en het omvat dan op het oog lijkt. Het zijn moei lijke jaren voor dezen dienst geweest. In de eerste plaats was het noodig het publiek te leeren van een taxi gebruik te maken en dit niet als een weelde te beschouwen. Niet gemakkelijk was deze taak, die bovendien ernstig bezwaard werd door de vele moei lijkheden, welke de overheid aan het auto bedrijf in het algemeen in den weg legde. De concurrentie i,S mede niet gering geweest en het voortdurend optreden door of voor de noodlijdende tram is ook een factor van belang geweest. Ondanks al die verzwaren de omstandigheden heeft de taxi overwon nen, heeft zij zich een plaats veroverd en zal zij een plaats blijven innemen. Zij heeft bewezen een betrouwbaar vervoermiddel te zijn en dat was in de eerste plaats noodig om het vertrouwen te winnen van het pu bliek. De concurrentie heeft bij al haar kwaad dit goede gehad, dat zy de prijzen en tarieven op een b'Msis bracht en dat zij leidde tot de afschaffing van het verderfe lijke fooienstelsel. Een gezonde ontwikkeling van verkeer is een zeer groot belang stad. Op den duur zal het verre in de over hand komen, als eenmaal de oude sleur is losgelaten en men zal inzien, dat ondanks de tijdeijke hooge kosten het oude moet plaats maken voor het jonge, betere tn snel lere. Latere geslachten zullen stelig oor- deelen, dat wij niet al te overhaast zijn ge weest in onze evolutie. meenteljjken gezondheidsdienst, dr. Boland, ditmaal zouden wij kunnen aanvangen met öön woord in majeur omdat het geldt één der grootste zoo niet den grootsten kunst schilder van dezen tijd. Het is onze W. A. van Konijnenburg, die verleden week op zijn zeventigsten verjaardag gehuldigd is. Een merkwaardige receptie werd gehou den, merkwaardig omdat hier een schare kunstenaars bijeen was zooals men maar zelden zal aantreffen. Er waren nu eens geen officieele personen, die den boventoon voerden. Nadat de vertegenwoordiger van H. M. de Koningin zijn opdracht had ver vuld en den jarige het Grootkruis van de Oranje-Nassau-orde had overgedragen, was het al afgeloopen met het officieele ge deelte. Enkel wat vrienden en collega’s uit ten kort hun wenschen en ook de burge meester die aanwezig was, zeide niet in functie het woord te voeren, maar alleen als een deel van het publiek aanwezig te zijn. Het zal wel niet noodig zijn op de groote verdiensten van den jarigen schilder te wij zen. Het gebeurt niet gauw, dat iemand’s collega’s unaniem en openhartig bekennen dat één van hen als de eerste dient te wor den erkend. Als dat het geval is, dan moet hij wel met hoofd en schouders boven allen uitsteken. En dat is ongetwijfeld met van Konijnenburg het geval. Reeds op jeugdigen leeftijd werd in een spot-gedichtje op één neem dan bij het eerste verschijnsel, hoe gering ook, dadelijk de nieuwe verstèrkte Akker’s Abdijsiroop en Ge zult ondervinden, dat dit voor U hét aangewezen middel is. Abdijsiroop is een natuurlijk kruiden-middel. onschadeltjk voor maag en hart en deze oude beproefde ..geneea-cruyden" heelen, verzachten en versterken de ontstoken en gevoelige slijm vliezen van Uw ademhaiings-organen goed en grondig. Bovehdien bevat de nieuwe verstèrkte Abdijsiroop de krachtig hoest-bedwingende stof: „codeine" welke snel Uw verkoudheid ii*t „rijpen de slijm doet verdwijnen, de hoestpi/M- kel verdrijft en die prikkelende hoest stopt en bedwingt. Daarom noemt men Akker’s Abdijsiroop voor oud en jong ..'s Werelds béste Hoest-siroop’ tegen Hoest, Griep, Bronchitis, Asthma. Flacon 90 ct.. f 1.50, f 2.40. f4 20. Overal verkrijgbaar. Hoe grooter flacon, hoe voordeeliger het gebruik. wicht weer eenlgszins heeft teruggevon- den, zet hij zijn betoog voort. Ziezoo, meneer Muschle, en nu zul len we eens als mannen met elkaar pra ten. U vindt uzelf te belangrijk, veel te belangrijk. U bent heelemaal niet het I unieke geval, waarvoor u zich houdt; u reeds van andere zijde ingelicht. i _._x x -» Hoewel van huis uit behept met de natuur van een kamergeleerde, nood- i stond zelfs de zuster van den patiënt I machteloos en zoo kon het gebeuren, dat dr. Muschle voor het eerst sinds den dood van zijn vrouw alleen naar St. Valentin trok, waar het noodlot Brigitte Clamor op zijn weg bracht, wier vlinder achtige aanhankelijkheid tot alle heeren der scjaepplng en sprankelende levens vreugde wel een zeer scherp cantrast vormden met de, van wantrouwen en afgunst doortrokken levensbeschouwing der zure Llesbeth Muschle. De, door de vrouwen geenszins verwen de griffier was te weinig man van de wereld om in te zien, dat Brlgitte’s be langstelling voor zijn weinig aantrëkke- lijken persoon niet verder reikte dan die voor een of ander amusementsartlkel en Brigitte zelf scheen in haar overmoed wel blind voor de gevolgen van haar speelsche natuur, die ditmaal een slacht offer maakte, dat tenslotte aan de ap en dependenties van Zijn clownsrol te Er is dezer dagen in Engeland een vonnis geveld, dat een wel zeer helder licht werpt op de verhouding tusschen staat en indi vidu in den rechtstaat, den staat, zooals wy die in de Westersche democratiën kennen in tegenstelling tot die verhouding in den machtstaat, zooals die in de landen, die onder dictatuur leven, bestaat, en daarmee het groote verschil tusschen recht- en machtstaat, tusschen democratie en dicta tuur merkwaardig belicht. Een artist werd door de politie opge bracht, omdat hy, gekleed in een overjas en met een andere overjas over zijn arm, verdacht werd van diefstal of heeling van de jas, die hy over zijn arm droeg. Op grond van willekeurige vryheidsberooving stelde hy een rechtsvervolging tot schade vergoeding in tegen de politie-agenten, die hem opgebracht hadden en deze vordering werd hem toegewezen tot een bedrag van 300 pond. De rechter erkende dus, dat de politie niet het recht had de vryheid van het individu aan te tasten, wanneer daar voor geen degelijke wettelyke grond aan wezig was, dat wil zeggen, dat de staat en haar organen ook tegenover het individu ge bonden waren aan rechtsnormen ten op zichte van het individu en dat, wanneer de staat zich niet dienovereenkomstig gedraagt hy, evengoed als het individu, verplicht is de uit de aantasting van de persoonlijke vrijheid ontstane schade te vergoeden. Die erkenning lijkt ons vanzelfsprekend. Maar zy is dat in onzen tijd niet meer. Want in deze erkenning komt het wezen van den rechtstaat tot uitdrukking. En het is .deze rechtsstaat, die in de dictatuurlanden hhiet meer erkend wordt en die ook de na- Üonaal-socialisten ten onzent ontkennen. Naar nationaal-socialistisch beginsel toch i •de staat niet gebonden aan rechtsnormen, maar is recht wat in het belang van den [Staat is. De staat is het doel van alle leven. En do staat beschikt vrijmachtig over de individuen en bedient zich van de individuen tot bereiking van zyn doel. De verhouding tusschen staat en individu wordt dus als die tusschen meester en slaaf, die volkomen rechteloos aan de willekeur van den heer is overgeleverd. In een dergelijken staat is het ondenkbaar, dat de staat verplicht zou kun nen worden aan een individu de schade te vergoeden, die uit onrechtmatige handelin- gen van den staat ontstaat. De staat toch Klaag niet, dat met ïïüëds de zon uw levenspad beschijnt; tranen werken als ““feche regen weldadig en verteede. rena op het gemoed. typt niets meer of minder dan een tijd genoot, een typisch geval van dezen tijd, zou ik haast zeggen en u staat op het zaakten de omstandigheden mr. Muschle punt uw Individualiteit, uw eigen per- tot een juridische broodstudie. Reeds zijn soonlijkheld totaal te verliezen. Het is i eerste schreden op het terrein van het inderdaad, zooals u daareven zei: een recht kenmerkten zich evenwel door een werkelijk zekere vrees voor zijn verantwoordelijke taak en zooveei mogelijkheden bie dende carrière. Totaal ongeschikt voor den frontdienst scheen het, of de gruwelen van den oor- i log aan hem voorbij zouden gaan, maar dr. Muschle was een pechvogel en alleen hem kon het gebeuren, dat hij ver van het strijdtooneel, in 'n klein Thürlngsch garnizoen bij een of andere luchtafweer- oefening gewond werd doordat een losse patroon, in zijn onmiddellijke nabijheid af gevuurd, hem het neusbeen verbrijzel- i de. Het malheur was handig gerepareerd en zijn onbeduidend physionomle kreeg er zelfs een interessanten trek door... Na den oorlog had dr Muschle, de typische vrijgezel, zich plotseling hals over kop in het huwelijk geworpen, waar bij hij zich de weduwe van zijn chef tot gade koos. Na tien jaren echter overleed zijn echtgenoote en dr. Muschle, die in middels tot griffier bij een Kantonge- gronde dreigde te zullen gaan. En toen dan bovendien nog baron üirsholm op het tapijt verscheen, die op zijn beurt een dankbaar object vormde voor Brigitte’s wispelturigheid, verloor de innerlijk reeds gebroken dr. Muschle zijn laatste restje evenwicht, dat hem tot dusver op den rand van den afgrond had gehouden. Een blinde jalouzie be roofde hem volkomen van zijn zelfbe- heersching en belette hem zelfs althans eenig leedvermaak te koesteren oyer het feit, dat de keizerin van zijn ^dfifijnigde ziel nu zelf naar de haak hapte... Het kost Dieter heel wat moeite dit heele verhaal er uit te krijgen en daar bij interesseert het hem slechts matig. Hij begrijpt echter zeer wel, dat het voor den man op dit oogenblik een verlichting moet zijn zich eens vertrouwelijk over zijn mislukt leven te kunnen uiten; wel licht dat de geringe beteekenis ervan hem dan ook zelf opvalt. Inderdaad is dit ook het geval, maar Muschle wil het toch niet voor zichzelf erkennen en maakt uit elke futiliteit een evenement, waarvan het bestaan van de wereld schijnt af te hangen. Daar gaat Dieter dan echter telkens dwars tegen in en met vlijmscherpe ironie prikt hij in de zeepbellen, waar door deze tot niets uiteen barsten. Noch tans ontgaat het hem niet wat deze zeep bellen weerspiegelen: bëelden van een wankel zieleleven, dat op een wel zeer broos en hier en daar gescheurd funda ment gegrondvest schijnt te zijn. (lOUISCHE COURANT. ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring) 1—5 regels 1.30, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring: 15 regels 1.55, elke regel meer 0.3Q. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20 bijslag op den prys. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prys. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 14 regels ƒ2.25, elke regel meer ƒ0.50. Op de voorpagina 50 hooger. Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen by contract tot zeer gereduefeferden prys. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte. Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek handelaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan het Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zyn. Een Wintersportroman van PETER KRAYENBÜHL (Nadruk verboden) Plotseling blijft hij vlak voor Dieter grijpt hem bij zijn arm en vraagt schorre stem: - Kan een mensch worden en het zelf bemerken? Zegt BUI eens, meneer, kan men krankzin- “8 worden en het lijdelijk aanzien? duistert u eens, meneer Muschle, tm etor’ terw^1 hU den ander dwingt nnm11 Stoel tegenover hem plaats te *^uen. in de eerste plaats staat u JÏÏLJ®11 dezen stoel op vóór ik u dat eroorioof en ook voor het overige doet Precies, wat ik u zeg. Zoo niet, dan eenvoudig aan uw lot over en ~“*f maar zien hoe u over dien heenkomt. Geeft Jz”4®11 nu eens volkomen rust ■£iï?L*ebald’ legt u K maar met ge- wd mVto8ers op uw knleën Zoo. ziet u Enhbeet^e goeden wil gaat alles. ad?m 1 U, nu maar 6605 flüIk dleP VM1 een

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1938 | | pagina 1