FILMEN
DE KWARTJES RUBRIEK
lorum
I. It. TPEREI
AKKERTJE
Het Orgel tn de St. Janskerk
Zaterdag 14 Mei 1938
Tweede blad
Wollen
EYSINK ALTIJD SAFE!
EYSINK DE BETERE MOTOR!
Vanaf ƒ248.geheel voor de weg klaar. Vrij van
personele belasting.
Rijwiel- enüötorhuis
„GOUWE
L.
ELKEN ZATERDAG
KWARTJES-RUBRIEK
Waar vind ik nu nog
eens een sigaar
D. G. Van Vreumingen
NETTE DIENSTBODE* goudsche courant
Radicale verwijdering
pel-pasta,
J. C. LANGERAAS.
PASPOTO's
ENGEL&
KAAS|m*lKl!i|« «4
POSTZEGBIA
In 1736 kwam een nieuw orgel tot stand, waar
van Francois Moreau de bouwer was en dat niet
minder dan ƒ47.652 kostte, een prachtig werk
stuk, dat thans nog in gebruik is.
en ZS?S£Z-
DIENSTREGELINGEN VERANDEREN
N AC HTPO STTRE I N E N BLIJVEN
OVERAL IN HET LAND
VERZEND MET DE NACHTPOSTTREIN EN
Zeer apart.
MARKT 18 - TEL. 2537
De strijd om Weenen.
Zelf filmen! Wie heeft er niet naar werlangd? ïWie Jheeft er niet van
gedroomd? Menigeen, die onder de bekoring kwam van. een smalfilm» door
een amateur gemaakt, heeft de verleiding jgeen (weerstand kunnen bieden
en is zelf „cameraman" geworden; cameraman en tegelijk regisseur en
scenarioschrijver; een cameraman, die nooit eenige moeite (heeft met de
sterren en andere medespelenden. Maar er zijn toch nog veel bewonderaars
van amatemcinematografie, die er niet aan durven beginnen. Zij zijn bang,
dat zij er niets vanterecht brengen en dat (het.te duur is»
Beide argumenten zijn gemakkelijk te weerleggen. Filmen niet de „CINE
KODAK ACHT" is niet moeilijk. In Nederland alleen zijn er eenige
duizenden „CINE ACHT" amateurs. Wat eü kunnen, kunt U ook. Filmen
met de CINE KODAK ACHT is even eenvoudig, jzoo niet eenvoudiger, dan
fotografeeren met een doosvorniige camera. En dat kan zelfs een klein
kind.
En de angst voor „hooge kosten" is al heel gemakkelijk weg te redeneeren.
Een „CINE KODAK ACHT" filnt kost 4.90. Met de film koopt U het
recht, die ter projectie gereed te laten maken. Het afwerken kost U dus
niets. Een „CINE ,KODAK ACHT" FILM heeft een lengte van 15 Metei.
Per meter film komen ruim drie normale scènes; in totaal krijgt men dus
pl.m. 50 verschillende scènes op een film.
Het is nietmoeilijk uit te rekenen, wat één scène U kost. Dat is niet zoo
veel. En rekent U eens uit rwat U betaalt voor een film van 6 of 8 opnamen
en voor één afdruk van elk negatief!!
En welke voordeelen biedt U een Cine/Kodak Film! Na jaren en jaren kunt
U, hetgeen U vandaag (bijzonder trteft, jweer op de door U zelf gemaakte
film zien.
Levende beelden van Uw omgeving, van allen die U dierbaar zijn. Van Uw
kinderen van üw Vader en Moeder van Uw verloofde van Uw
familieleden en kennissen.
Herinneringen aan vacantiereizen en uitstapjes. Herinneringen aan al het
geen U nu lief en dierbaar is.
L™,ie.™!??lKODAK ACHT" w 1001 u vastleggen. Bewaar ze veilig op
„CINE KODAK ACHT" Film. U zult er Uzelf later, veel later, zoo dank-
baar voor zijn.
01,8 aanloopen; wtj demonstreeren alles gaarne en
ABSOLUUT zonder eenige verplichting.
FOTO STUDIO
VAN O E L
Gouwe 81, Tel. ,8630.
plaatsen wjj' in de
kleine advertenties tegen een tarief van 1—3 smalle tekst
regels 0.25, elke regel meer 10 cent bjj vooruitbetaling. Voor
advertenties onder nummer aan het Bureau 10 ct. verhooging.
Inzending dezer advertenties tot Vrijdagmiddag 12 uur.
Brieven kunnen ALLEEN worden afgehaald eiken
dag van 96 uur, Zaterdags van 91 uur.
Bestel nu Uw
DAHLIA's
fa. G. L.
B. z. a. net Meisje voor heelt*
of halvte dagen.
Br. no. 2468 bur. v. d. blad-
Gevraagd prima Verkoopster
voor de afd. Handwerk v.g.g.v.
Boer, tfroenemdaal 5.
Een h rjongen gevraagd bij
G. v. d. Eng, Rijwielhandel,
Vorstmanstraat 25.
Te koop l goed loopende
Eysink Motor, 26.—.
Jac. Straver, Weth. Vemteweg.
Te koop nieuw Tafelbiljart,
130 x 70, loopt op spiegelglas
v. d. Palmstraat 118.
Alleenwonende juffrouw
heeft ongem. Zit-,Slaapkamer
over; zoekt medebewoonster.
I Br. no. 2472 bur. v. d. blad
Net Buitenmeisje biedt zich
aan voor halve dagen.
Br. no. 2467 bur. v. d. blad.
B. z. a. Gedipl. Costumier,'
v. h. maken van Japonnen en
mantels, v. d. Palmstraat 61.
Een Dagmeisje gevraagd, P
G1 zelfstandig kunn. werker
Adres: de la Reylaan 38.
Net meisje, 20 j. zoekt
Vriendin.
Br. no. 2431 bux\ v. d. blad.
Huishoudster gevr. P.G. lieist
middelb. leeft, bij man-alleer.
Fluweel en singel 9.
Dagdienstbode gevraagd
voor halve dagen.
Fluw. iSingel 47, nè 8 uur.
Flinke Werkster gevr. v. d.
Zaterd. Kunstaardewerkfabr.
Regina, Oosthaven 37.
Gevraagd een net DagmeiM?
leeftijd 16-17 jaar.
Aansnelden Kleiweg 13.
Te huur op een der moe 1st
singel* Benedenhuis bev. 3 ka
mers en tuite, keuken, badka
mer en tuin (in eigen g°bruik)
Br. no. 2438 bur. v. d. bTad.
Drogisterij! Besch. miesje
zoekt plaatsing in Drogisterij
(liefst intern). Bek. m. 't vak.
Br. no. 2434 bur. v. d. blad.
Gevraagd voor terstond
halfwas Timmerman,
halfwas Schilder,
vlug en accuraat kunn. werken
Aanm. Jachtwerf Reeuwyk.
Platteweg, Reeuwyk.
Fa. Gebr. Plomp, Waddings
veen, Speelgoedfabriek
Jongens
gevraagd, leeftijd 14 jaar.
Leerjongen
gevraagd bij Henri Polak,
Markt 25,
Nette zelfstandige Dienst
bode gevraagd P.G. v.gjg.V.
Br. no. 2587 bur. v. d. blad.
Te huur ongem. Zit-Slnank.
zeer gesch. voor alleenw. juffr.
Te bevr. Groenendaal 82.
Te koop prima Heerenrijwiel
met torpedo. Spotprijs.
Tweede Kade 15.
Gevr. Duitsche conversatie
les, HJ voork. door Duitecher.
Br. met opg. van condities
onder no. 2470 bur. v. d. Wad.
Pathéfoon met 25 platen te
koop t. e, a. b. niet op Zondag
Hoofdweg 45 Capelle a. d. IJ
Een Jongen gevraagd.
Slagerij M. Faay,
Zoutmanstraat 2.
Te koop aangeb. Tandem,
goeden staat, voor spotprijs.
Achter de Vischmarkt 90
Maandagavond na 6 uur.
Rien van Vliet, Tollener. 66
vraagt te koop Kippen, Konü-
Duiven, tevens j. koijne,,.
trissche Slaapkamer aangeb.
op nette stand, 1.76.
Br. no. 2432 bur. v. C. blad.
Te huur
Vletten, Roeibooten.
Zuiddam, O. de Boompjes 1Ö7.
Te koop Kam peer tent (com.
i pleet) en fietstasschen.
Prins, Westerkadie 69.
j Voor de warme dagen:
i Een glas Vruchtenlimonade.
Reformhuis „Natura".
2 Boven en 1 Benedenwoning
te huur by O.NjL.-terrein.
Te bevr. Raam 166.
Te koop Kinderwagen, zoo
goed als nieuw, stroomlijn.
Tuinstraat 44 a.
Te koop 6 gebruikte massief
Eiken Stoelen,
Adres: Derde Kadie 74.
Te koop 1 Harley Duo met
veerende voetmaten z. ga. n.
Jac. Straver, Weth. Venteweg
Te koop een IJswagen, con
servator en ijskast.
D. van Lit, Vlaming-str. 10.
Aangeb. Slaap- en keuken
kamer voor juffrouw m. of z.
pension. Centrum stad.
Br. mo. 2471 bur. v. d. blad.
Te huur centrum Winkel met
salon, 1 Woonhuis 5.p.
w., 1 Woonhuis 4.p. w.,
1 Bovenhuis 8.p. w.
Te bevr. Gouwe 56.
Zoekt IJ verfrisschende drank
neemt dan Zoete Most.
Reformhuis „Natura".
Te koop
Theemspunter.
Gr. Florisweg 95.
Ruime Middenstandswoning
te huur a/d Goej.v.w.dijk, lag*
huur. Te bevr. Joubertstr. 2t&
Een flink Bovenhuis te huur
b. d. Markt, huur 5.00.
Te bevr. R. van Cats weg 106
Te huur een ifiooi Bovenhuis
verlaagde huur.
Te bevr. Oosthaven 62.
2 Huizen te huur.
v. d. Palmstraat 139 en! 143.
Te bevr. Turfmarkt 5.
Kinderwagen te koop, klein
wagentje gevraagd.
Voorwillens 113.
Te koop een Motorcarrier,
Kestein, 3 P.K. bij A. Snoek,
Zuidkade 132, Waddingsveen
Kanostalling. Ideale stalling
v. Kano's, overdekt op rekken
Jachtwerf Reeuwijk.
GEHEEL in die füne kwaliteit
als vroeger,
GEHEEL handmatig gemaakt.
In gewoon model?
Vraagt U dan eens by
naar de merken
EUGENIA 8 ct.
HIGH LIFE 10 ct.
FLOR DE CUBEBA 12 cL
Iets aparts voor de kenners 1
wr d. of d. en n am a a™. f*'1"" "7
voor d. of d. en n. GEVRAAG®
Mevr. VAN DER WANT^ fc
aonllaan 15. Aanbieden na 7 Uur.
van Likdoorns en Eelt met
Alleen maar inwrijven.
PER DOQS 40 CENT.
t Geripl. Drogist.
Weggevlogen een bonte en
zingende gele kanarie. Teg. kl.
bel. ter. te bez. Keizerstr. 2
Vooraanst. Begrafenisfonds
met winst uitkeering vrjwgi
voor Gouda en Omstreken se
rieuze agenten. Hooge provisie
en uicaasoloon-
Br. no. 2460 bur. v. d blad.
Open terrein met kantoorge
bouw te huur, groot 15 M2
Gr. Florisweg 79. Alsook solide
Lips brandkast 60 x 70 x 90.
Te bevr. Oostfiaven 11.
Koora-IJs. Vanaf heden we
derom room-ij s, vruchten-ijs.
Banketbakkerij Hombrink.
ItETZEMA's VERF,
eens versmeerd, altijd begeerd.
Stoofsteeg 1,
Een geweldig succes
was onze Knalverkoop.
Wy hebben nog beperkte voor
raad snij- en apercieb. 15 ct. p.
literbl., 7 W. voor 1.00.
Keizerstraat 39 a. Hedenavond
8 uur geopend. Zondags den ge-
heelen dag. Nu of nooit.
OmRjaten van Foto's en Platen
JAAP DE WAAL,
L. Tiendewsg M.
Schoenen die te kort zijn:
maken we langer
Schoenen die te wijd zijn:
krimpen we in
Schoenen die te smal zijn:
maken we breeder
Schoenen die glippen:
maken we sluitend.
Wat zegt U? Niet by ons ge
kocht? Volstrekt geen bezwaar!
Brengt ze btf JAN VAN DAM,
Keizerstr. 62, Gouda, Tel 2376.
Laat bü ons Uw Costuum
ontvlekken en modelpersen A
1.-. G. Roelofs, Walestraat 2,
CX*itr. Gar. Tel. 2986. Wil U
toeren, nieuwe strooml. 7 pers.
auto's T. P. van Loon,
N. Markt 27
Ruime stalling voor vracht
auto's en luxe, ook in boxen.
Vraagt pry's. N. Markt '11.
T. P. van Loon.
In- en verkoop van Jachten,
Booten en Kano's. Zoekt U iets
vraagt by Jachtwerf Reeuwijk.
H.H. Doktoren!
Voor dag of nachtverpleging
massage enz. js beschikbaar
W. A. Hopipenbrouwers, gedipl.
Verpleger, J. Philipsweg 12.
Cond. bill., prima ref.
Te huur Houtmanaplantsoen
3 en 7 tegenover Fa. Dorg«lr
Huurprys 2.90 per week.
Te huur eèn
Bovenwoning,
Gouwe 99, f 4.- per week.
Te koop IJsmach. 25 L., wa
tten, ijskist, prima tfsrecept,
halve prijs. .Vlamingstraat 29
Te koop Royal Enfield Mot.-r
350 o.M3., kop klep, in g ?t.
Bevr. Kool, Stolw.sluit D 60.
Te koop z. g. a. n. 8 m.M.
Smalfilm-projector. Te bevra
gen Stolwijlcersluis D 60.
Uw rywiel defect? Wy helper,
direct en goedkoop. Runge
Doelestr. 1A. Bandrep. 10 ct.
Markiezen Rolluiken.
Jalouzieën Zonneschermen
Alléén Hébox Linnen.
PIET BLOKZIJL.
Tuinstraat 85-85 A - T«f. 3325
Te koop nieuwe Kofferpathé-
foon tegen spotprijs. Moe rings.
Pr. Hendrikstraat 79.
muziekschool
Weathavtn 39
Elwimtaire Zin, T|
H*"8*" 12- M.»
boekbinderij D. 1
furfsingel 33. Het blteVT,
voor inbinden van alle a
boeken, jaargangen e
FOTO DAEMS, 2
J. P. BOOT,
Electr. Houtdraaierij,
Groenendaal 67.
Houten Landbouwartlkelen e
alle mogelijke reparaties.
Te koop Jongensfiets 4.—,
Heerenfiets 3.— en meisjes-
fietd leeftijd 8 j. Tevens adres
voor inkoop van alle voorko
mende goederen.
Speksnijder, Gouwe 8.
Te koop snelle 2 pers. Kano,
compleet met peddels 26.—
Te bevr. Gr. Florisweg 32.
A. J. WEMPK, Utm,,
Joubertatraat Rj,
K»lk en ,t«„ 3 „OM
K 1. WIENTJES,
KefwWraat.
Kaas, jong, betai
en oud, groote voorraad!
luhe pry zen! Ook voor wJ
verkoop. P. G. Teek*» n*
55, Tel. 2102. Volvette j
kaasjes 60 ct. pw
T# huur
•enige goed o»
Moderne Wob™
op het voormalige 0JVA.a
rein. Huurprus 6.25 «Tl
per week.
lè bevragen 5y G. I
wingerden, K. 4
u- v- d. Horn, Turfmarkt 4
Bwr#ke
Gabardine nnmf «ui
waaronder prachtige
t«n wachten U. All
met prima bijkleurende t
geveerd 12.75, 1U0, 15.-, 11
ieta bijzonder voor deze prjji
H. BLOM,
I
K.A.W. Accumulatoren, Auto.
en Mtorverlichting, H. Weur.
man, Bogen 30, Tel. 3264.
Liet U ook al een' Costuum
aanmeten in de Kleermakerij
van G. Leeflang,
IJaaellaan 84.
Hedenmiddag wordt de nieuwe
Vischwinkel van A. yergeer Jr
v.h. F. T. Scharleman,
Noodgodstraat 21, geopend
Aangeb. Slaapkamer of Zit-
Slaapkamer met of zonder pen-
sion. Gentruim stad.
Br. no. 24513 bur. v. d. blad.
Wie heeft goede gebr.
Cyclostyle te koop? Fa. W. v.
Dam, Dorpst. O.Z. 23, Boskoop.
2 pers. Kano
te koop gevraagd.
Br. no. 2469 bur. v. d. blad
Te koop \/i-jarige Spaniel
en één van 7 weken.
Te bevr. Gouwe 22.
Aangeboden Zit-Slaapkamer
of Zit- en Slaapkamer met of
zonder pension.
Adres: Nooth. v. Goorstr. l.ï.
Voor HOUT, TRIPLEX
en BOARD
Uw adres by N. VERDOUW.
Fluweelesisingel 95 - Tel. 296J
Groote voorraad, lage prijzen
Bruine Teer 0.18 per L.,
Koolteer 0.10 per L. Carboli-
neum 0.10 per L.
A. K. de Jong, Groenendaal
21, Tel. 3207.
Diverse gebruikte pers.
belast, vrije Motorrijwielen.
Piet Gravesteyn, Westh. 47.
Komt U eens naar onze speciale
had-Installatie zien?
Pracht kwaliteit met lage
prijzen. JAN SPBE voor Uw
lood giet erswerk neg goedkooper
Spieringatr. 149 Tel. 2826.
Die is goed en goedkoop
WEELDE's EXTRA BAAI
6 cent per /t ons.
Te koop 50 nieuwe Lees
portefeuilles 80 x 40.
Nieuwehaven 326.
Schelpen, Tuinzaad en Tuin
aarde 0.65 per H.L.
A K. de Jong, Groenendaal
21, Tel. 3207.
Te koop
Bof fat kaatje en Philips Ri
i toestel met luidspreker.
Crabethatraat 36.
GLAS VERF.
Welle Welle Buurt, kom
ens even kijiken, na dat SI
kamermeubelment wat ik
gelakt heb, met die sneldro
de goed dekkende, hard
mende lak van (Piet) "n Ci
kleurtje met rose afgezet,
in één woord af.
PIET «OUWE 1».
GOED en GOEDKOOP
zyn onze stukken Zoolle
prima is onze Sch<
reparatie.
Joh. Muurling,
Lange Groenendaal
Heerenmolières vanaf
Dames Fluw. schoenen
VAN MAABEN'i
SOHOENHANDEL
Vijverstrga*.
Voor reparaties en verbom
gen is het adres J. Hoek
Timmerman, v. Heusdenatr.
Scherp concurreerend.
Asbest, Golfplaten, Goten,
Schoorsteenbuizen, Kappen,
Bochten enz. Vlakke platen voor
aanrecht of muur bekleeding,
lage prijzen bij A. Hermenet,
4e Kade 77, Tel. 2489.
Groene Kroon Carbol in eura
0.55 per K.G. A K. de Jong,
Groenendaal 21. Tel. 3207.
Te koop Mcéajeefieta» leeftijd
814 j., Kiriderleddkant.
Walvis straat 74.
Te koop Amerikaansch Orgel
spel, billijke pry's. Te bevr.
A. de Vischnmrkt 11.
Mooie Burgerwoning m. gr
tuin, 5.50 per week.
Te bevr. Turfmarkt 113.
Billijk tie koop een gebrui|^
Waschmechkne.
I., Tiendewdg 53.
Te koop Accordeon met 12 i
bassen en met koffer, 25.
z. g. a. n. en een luidspreker.
Agatha Dekenstraat No. 2.
Eest heerlijk kopje thee?
probeert dan eens onze vak
kundig gemêleerde speciaal
thee h 0.27 per ons.
M. J. KAMPHUIZEN,
Lage Gouwe 14 - Telsf. 2755.
Prima groene Carbolineum
Hermenet,
Tierde Kade 77.
Voor Verfwaren
A. K. de Jong,
Tel. 8207. Zie om
het adrda'
A 21,
-JMM.
Voor bcliang alleen In de Be-1 In- en verkoop v*" j vFi
hangselbeurs. Zeugestr 86, Tel. I en Koloniën. O-
Behangen 20 ct. per rol.B. Martensstaf«
Ve«marikt-Re«tawrant billijk
te huur voor.Jbruikrftep en par
tijen, vs MWéellantstraa» 19.
N. Markt 88-89, Tel. 2626.
Gevr. net Meisje voor h
d. winkel, leeft. 14 i 1
Boekh. van Burk, Klejwig
NIET VOOR NIETS
komt men terug op de «1»
van v. Zoomeren. Het i*
bewiys, dat ze heerlijk
smaak en niet duur zijn.
Huzaren- en ZalmsaUdi
15 ct. per portie.
VAN ZOOMEREND
EETHUIS
Stoofsteeg 16 - Telef. I
IJs- en apen
koop. Usrijdefr* gevTaagi-
H. C. Vergunst, Stoofste^
Gevraagd door Ond.es
gem. Zit- m Slaspka®"
niet vqll. pension. Brieien
voli inlichtingen onder no-
Boekhandel J- de Ven,
atraat 4.
Aangeb vrije Kamer a*"
»traat^ wet of zonder "*ns
Adres: Klehwg 89.
4- Felonie-Band, grije
I d'v
JK 1782 was de kwaliteit van het orgel
zoodanig, dat er een algeheele en af
doende herstelling uitgevoerd zou moeten
ffottten. Kerkvoogden besloten om niet tot
tm 'herstelling over te gaan, maar liever
mh geheel nieuw orgel te laten maken. Na
dat aan verschillende zijden advies was in
gewonnen en het inzicht van verschillende
bekende orgelmakers over een nieuw orgel
was gevraagd, werd het vervaardigen van
dit nieuwe orgel opgedragen aan den orgel
maker Franjois Moreau te Rotterdam.
Bestek en voorwaarden zyn niet aanwe-
jig, wel een „Instructie van het gebruik
tan alle de registers van het nieuwe orgel
der stad Gouda, gemaakt door F. Moreau,
ia den jaere 1736, door Aene,us Egbertus
Veltcamps, organist en klockenist in 's Hage
dpgestelt". Tevens is aanwezig „Memorie
van onkosten van het orgel in St. Janskerk
te Gouda, aan besteet aan den orgelmaker
Francois Moreau, volgens bestek daarvan
sijnde".
Uit deze memorie blykt, welk een groot
werk dit geweest is, wat mede leert de som
welke het buitengewoon hooge bedrag aan-
geeft van 47*652-19-8. Het zou te ver voe
len deze memorie in haar geheel op te ne
men, reden waarom alleen de verschillende
posten in totaal volgen, t.w.:
„1783. den 80e Maart aan Francois Mo
reau den eersten termyh 4000-0-
1785. den 9e Mey aan den zeiven de twee
de termyn 4000-0-
1786. den 7e Junjj aan den zeiven by ac-
eoord, omdat questie over de smid was
3000-0-
Vair dit orgel heeft op den 11 Mey 1733
des 's morgens omtrent half 10 uuren de
eerste steen gelegt mjjn zoon Quiryn van
Strjjen geas jus teert met een zilver truweel
en een zeeme schootsvel met roode linten.
Ben 30 Maart 1735 naamiddag ten twe
uuren heeft m(jn zoon Joan Hugo van
Strijen de eerste off tinne middel ptfp in
rag orgel geset.
Bee se Jacob Francois Moreau is na weinig
6*ge n siektens op den 9e October 1761 oud
lijnde 67 jaren te Rotterdam overleden.
Timmerwerk en geleverde houdwaren:
Aan Jan van Breda en Gerrit Hoebeek de
timmerlieden van hout en arbeidsloon in
totaal 15388-15.-
Metaelwerk ende materialen daer toe
ipecterende 2238-13.-
De Smit en Yserwerk tot den
orgel 3246-13.-
Steenhouders en marmer tot
den orgel 8014-9-8
Beeldhouwer van 't orgel
beeldhouwer was Dirk van der
Wagt) 2811-19.
Verwers en verffwaren 2567-18
Plakwerk en materialen daar
toe 673-3-8
Extraordinaire arbeidsloonen 673-0-0
Diverse respecten 1038-8-8"
Het werk was in 1736 voltooid, zoodat
deae nieuwbouw ruim drie jaren had ge
duurd.
Beschrijving van het nieuwe orgel,
dat Is het orgel van thans.
Van dit geheel nieuwe orgel zegt Joachim
Hess, de toenmalige organist, het volgende:
„Het was in den jare 1732 den 8e October,
dat de heeren kerkmeesteren besloten om
in plaats van het oude orgel (dat hing tus-
•chen het 8e en 9e glasraam van de Noord-
«jjde der kerk) een ander geheel nieuw or
iel te doen maken. Ter uitvoering van dit
'besluit wierd gecommitteerd de WelEd-
Gestr: heer Mr Willem van Strijen bure*
STf h ard Koen' 'dender van de
WWHk^ïl en t0' consulenten Nicolaas
Woordhouder, organist in de groote kerk te
Botterdam en Gerard Frederik Witvogel
organist in de Luthersche nieuwe kerkje
Deze neeren traden op den 30e
daaraanvolgende toe tot de keuze van den
maker van het nieuwe orgel, welke viel op
Jean Moreau, Mr. orgelmaker te Rotterdam,
die na ruim drie jaren daar aan gearbeid
te hebben, hetzelve den 16e April 1736 af
leverde. Tot opnemers van het orgel werden
gecommitteerd behalve den voornoemde heer
van Strijen, Mr Daniel Willem Lestevenon,
met toevoeging van nog twee consulenten,
te weten Aeneas Egbertus -Veidcamps or
ganist in 's Gravenhage en Jacobus van der
Brugge, toenmaals organist alhier, welke
met de opneming aanvang maakte op den
24e April daaraan volgende en op den 2
1 va" Bet zelve jaar ter vergadering van
heeren kerkmeesteren rapport van hunne
bevinding deden. Op den 13 Mei werd het
ten gebrulke van den openbaren Godsdienst
Plegtig ingewijd door den Weleerw. Zeer-
gel, Heer De. Bernhardus de Moor predikant
aühier, met als tekst Colossensen Cap. Ill
vs. 16.
De grond pf plaatse der kerke, welke men
voor dit nieuw orgel verkozen heeft is niet
dezelfde van het weggenomen orgel, maar
strekt zig uit van de west-muur aan den
ingang der tooren-deur tot den tweeden py-
laar van den buik der kerke en dus ter
lengte van 48 en ter breedte van 32 Rhyn-
landsche voeten, zynde deeze grond tot
voorkoming van verzakking vooraf beheid
geworden met 84 masten van 48 voeten en
daarna op dezelven het fundament van het
werk gelegd, een kostbaare voet van mar
mersteen, op welke gemetzeld is een muur
werk van rood Venetiaans marmer, ter
breedte van 28 en ter hoogte van 16 voeten
en voor dezelve geplaatst, vief colommen
met derzei ver voetstukken of piëdestallen
van gelijke hoogte, welke voetstukken en
kapiteelen uit wit 'Italiaansch en de zuilen
zelfs uit Oostersch marmer, trekkende naar
Agaatsteen gehouwen zijn, door welke het
lijstwerk mede ondersteund word, zynde
tusschen deeze pijlaaren een ruimen door
gang, welke door pen porte-brisée of deur
die in tween open gaat, kan uitgesloten
worden, en bovendien tot voorkoming van
alle onheil of ongemak, waaraan dit konst-
stuk anderzins bloot gesteld zoude kunnen
zijn, desselfs marmere voet met een hek,
cierlyk van ijzer, ter hoogte van vier voe
ten gemaakt, omringt, terwijl in dit geheele
werk van onderen, de Joniache bouwkunst
gade geslagen is. Op dit muurwerk en de
reeds gemelde wester muur der kerke, rust
de zoldering, insgelijks eene lengte van 48,
en eene breedte van 32 voeten bestaande en
dragende
I. De blaeskamer groot 42 voet lang en
32 breed. Hierin liggen de blaasbalgen en
hoofdkanalen of windbuizen. Door deze
blaas kam er kan men komen tot de tweede
verdieping waarop men de windbladen van
het groot manual of pedaal aantreft, en
zulk een uitgestrektheid heeft, dat ze een
kerkgebouw op haar zeiven sChynd te zijn.
Hj^rop volgt een derde verdieping, welke
als een balie getimmerd is, door welke men
tot het boven manual kan geraaken.
II. Het Oxaal met desselfs keurige lam
briseering breed 32 en diep 15 voeten, waar
van 6 voeten en 3 duimen de tusschen-wydte
van het rugpositief of onderkas, en het cla
vier uitmaken, en in 'zoo eene gelukkige
ZIJ BRENGEN UW CORRESPONDENTIE, WELKE
■S AVONDS VOOR DE AANSLUITING GEVENDE
BUSLICHTING IS GEPOST, DEN VOLGENDEN
HORGEN BIJ DEN GEADRESSEERDE
bouworder is uitgevoerd, dat onder de me
nigte Oxaal en, welke ik beschouwd hebbe,
mü nimmer e«n dergelpk, in kostbaarheid,
cieraad, eit vooral in ruimte ontmoet of
voorgekomen is.
III. Het Rugpositief.
IV. Vier Pylaaren naar de Corintische
bouwkunst, zeer fraai van eyken hout ge
maakt, ieder 15 voet lang, tusscheir welke
de handclavieren het pedaal en by zonder
Zestig register knoppen, in eene goede en
bekwaame ordre geschaard zy"n.
V. En eindelijk het verdere geheele bo
venwerk, ryzende tot naby het gewelf aer
kerke, in alles hoog 78
Verder waren aan het orgel vele cieraden
aangebracht, t.w.
Ie. De zoldering van ondèren, werd in
den jare 1770 door den konstenaar Peter
Schauer geplaffoneerd, wordende behalve
een menigte door malkanderen gevlogtene
musicale instrumenten daarop verbeeld,
twee rondeelen, waarvan de eerste vertoond
de koninglyke phopheet David, speelende
op de Harp in den Tempel, met dit om
schrift „Looft God in zyn Heyligdoon, Looft
den Heere in het uijtapanael zyner sterkte,
looft Hem met snarenspel en orgel, loof dien
Heere myne ziele en vergeet geene van zyne
weldaden", de andere het bekende, gezigt
van den apostel Johannes op het eiland Pat
mos (zie Openb. cap. 14).
Ten anderen, de bovenkast, welke bedekt
is door eene uitgehouwene tent of gordijn,
welke tot aan het gewelf der kerke reikt
en van onderen aan wederzijden tot over
de helfte der bovenkas, franjen en kwasten
hangende heeft. Nog pronkt deeze boven
kast met twee ronde zydetoorens hebbende
ieder vyf py'pen, langt 18 voeten. Naast de
zelve twee spitze toorens, beide met vijf
py'pen, 16 voet lang waaraan volgen twee
zogenaamde velden (torens en velden is een
benaiming by de orgelmakers wel bekend;
door toorens verstaan ze ronde spits voor
uit stekende lysten, waarop een zeker getal
pypen zig vertoent als eene tooren; door de
velden integendeel die py'pen welke op de
platte of inwaards gaande lijsten geplaatst
zyn) ieder hebbende 6 py'pen van 14 voeten
mitsgaders nog een ronden tooren in de'
midden met 7 pypen elk lang 24 voéten, en
dus te zamen 39 stuks pijpen alle spree-
kende, en van zuiver gepolijst engels tin,
met opgeworpene labiums gemaakt (la-
biums zyn de monden of zigtbare opsneeden
welke het geluid in de pijpen door aandrang
der wind veroorzaaken).
2e. (De onderly'st van deeze bovenkas, is
verciert met de wapens der heeren Burge-
meesteren in der tyd binnen Gouda regee-
rende, namelyk van de heeren Huijbert van
Eyck - Mr. Theodore Jongkint - Mr. Adriaan
van Groenendyk en Mr. Willem Hendrik
van Cattenburgh, terwijl op de beide zijde-
toorens twee staande jongelingen, met een
trompet aan den mond geplaatst zyn en op
de velden twee zittende kinderen, welker
voeten op de spitze toorens rusten, hebbende
het eene een triangel in de hand, en het
ander een dwarsfluit aan den mond, waar,
by nog komt dat boven op den midden too
ren twee kinderen staan, het eene voorzien
van een Harp, en het andere een muziek
boek en maatstok in de handen hebbende.
3e. Het rugpositief is buiten de lambri
seering van het Oxaal uitstekende, draa-
gend* de windladen met zijn toe behoor en
1433 py'pen, rustende op eenen zwaaren,
dan tegelyk konstig gesneeden Cardoes of
druiper, zeer keurig, gelyk alle het overige
snywerk gesneeden, door den beroemde
beeldhouwer, wijlen Dirk van der Wagt te
Gouda.
Deze kast is dus ingericht, n.l.
In het midden is een groote ronde uit
stekende tooren, voorzien met 9 pypen van
9 voet lang, waaraan volgt ter wederzyden
een vlak veld, elk bezet met 3 pypen van 8
voet, daarna twee spitze toorens, in welke
7 Pijpen van 5% voet lang staan, en einde-
ly'k twee breede eenigizins eironde velden,
'hebbende ieder 8 pypen, mede van 5% voet
lang, wederom alle spreekende bas-pypen
gelyk die der boven kast.
Deze beneden kast, is in evenredigheid
met de boven kant vercierd, zo door den
gemelde cardoes, als door het wapen der
stad Gouda.
Op den midden tooren, aande bovenlyst,
dat van de Heer Dr. Dirk de Vrye indertyd
rentmeester deezer kerke, mitsgaders door
twee pronk vaasen op de zyde velden cier
lyk gewerkt, waarbij nog
4e. De uitgewerkte lambriseering tus
schen welken dit rugstuk zig bevind. Deeze
lambriseering is hoog 6, en breed 28 voeten,
zijnde allezins verciert met keurig lofwerk,
en behangen met de wapens der in dier ty"d
regeerende
Reynier Crabet
Dr. Bualterus de Moor v
Mr. Daniel Willem Lestevenon.
Mr. Jacob v. d. Tocht.
Mr. Gerard van Brandwijk, Heere van
Bleskensgrave.
Dr. Cornelis Gerard Moeringh, tusschen
welke wapens wederom bundels van ver
schelde muziekinstrumenten uitgesneden
zyn. Opdat er niets, hetgeen meerdere luis
ter konde bijzetten, aan dit werk zoude ont
breken, besloten heeren Kerkmeesters in het
jaar 1769 dit werk opnieuw te laten be
schilderen. Z\j kosen daarvoor de ervaren
schilder A. van Schoneveld, schilder te Am
sterdam, als volgt De gordijn binnenwaards,
ligt hemelsblauw, en buitenwaarts met eene
purperlaxerende verwe op eenen zilveren
grond. De kwasten en franjen verguld, zom-
mige der wapens en eenig lofwerk insge
lijks met eene laxerende verwe afgezet. De
orgelkasten, het Oxaal, benevens de zuiler
en pedestallen der vier houte colommen,
ende lambrisering genoteboomd, de grond
van de cardoes geheel wit en derzelver cie
raden benevens de hangende druiventros en
Witter dan Wit
worden Uw tanden indien U poetst met
wat goeds, namelijk ma* IVOROL
Tube 60 en 40 ct Doos 20 ct.
ZIE ONZE ETALAGE.
KOUSEN - CORSETTEN
TRICOTAGES.
t verder lofwerk van 't geheele orgel naar
eisch zeer fraai verguld. Hebbende die kon
stenaar dit alles zo gelukkig volbragt, dat
het de natuur volkomen evenaart, gemerkt
de gordy'n zig niet anders vertoont dan in-
demaad als eene purpere satyne gordy'n
met een blauwe zijde voering, aan welke
goude kwasten en franjens hangen, en de
lambriseering, benevens al het paneel werk
naar kostbaar nooten-boomen wortel hout
gelijkt, zo dat deeze bruine couleur, gepaard
met de witheid van de cardoes en verdere
vergulde cieraaden te saamen een verruk
kend gezigd geeven.
Het Orgel heeft
Hoofd manuaal of middelclavier 13 stem
men van gepolijst tin, tesamen 1053 py'pen
Boven manuaal of derde cla-
/vier 13 stemmen /tesamen 918 py'pen
Rug positief of onder clavier
15 stemmen tesamen 1433 pypen
Pedaal 11 stemmen tesamen 464 pypen
zynde tesamen 52 stemmen en 3868 pijpen
waarby" gebragt zyn 8 blaasbalgen van 't
zuiverste eiken hout lang 9 en breed 6 voe
ten inhoudende 36 graden wint."
Hierna volgt in het werk van Hess een
teenzetting van de technische inrichting
van. het orgel. Dit boek is op de Sted. Librye
aanwezig (cat. no. 1232-1234-1235).
Tevens vindt men in dit werk afgedrukt
een uitgebreide behandeling van orgels in
vele steden en dorpen in Nederland, zelfs
ook van enkele uit het 1
S. H. v. d. KRAATS Sr.
Nadruk verboden. (Slot volgt.)
Neem dadelijk 'n
bij hoofdpijn of migraine.
binnen 'n kwartier zijl ge er van af,
dank zij de bijzondere samenstelling.
Weiger namaak, lel op AKKER-merk.
Per koker van 12 stuks - 12 stuivers.
Per doos van 2 stuks - 2 stuivers.
^ADJUJTir Wij garandeeren de goede
U Alt AN I IC werking van "AKKERTJES",
wan! se bevallen een bijzondere combina
tie van uitersi geneeskrachtige stoffen,
volgens recept van Apotheker Dumont.
Ala een mensch ongelukkig is, moet
•at aan hem zelf liggen, want de men-
•ehen zijn tot geluk geschapen.
FEUILLETON.
Roman van
HUGO BETTAUER
De alom een gunstige reputatie genie-
kMe Jongedame werd n.l. door een h^er,
•le zich onder den valschen naam baron
Mwolt aan haar had voorgesteld en haar
•oor middel van een vervalschten brief
een restaurant had gelokt door een
°**cotlsch middel bedwelmd, waarop de
"ton zijn portefeuille in haar mantel
Wborg.
Naar wij van de zijde der politie ver-
JJJea, was hier sprake van een com
Wot, waarover echter een diep stilzwij-
JJö In acht wordt genomen. De zocge-
jjjjjde baron Morolt bleek niemand
te zyn dan de aan lager wal ge-
JJJne operettezanger Georg Haller, die
«■Welde ln opdracht van den Hongaar-
«ten detective, Lazlo Bartos. Belden
■JJ. na schriftelijk een volledige beken-
*®to te hebben afgelegd, over de grens
Kvittcht. Naar men ons mededeelt, heeft
«Politlepresident totmej. Hilde W.per-
een schrijven gericht, waarin
3L®Jn diep leedwezen over het voorge-
vJJJJ1* uitspreekt en zyn excuses aan-
Toor deze weliswaar te verontschul-
maar daarom voor het slachtoffer
niet minder tragische politioneele ver-
Ralph liet een dag voorby gaan alvo
rens zich met Hilde in verbinding te
stellen. Hy wilde niet den schyn wek
ken, alsof hy naar haar dankbaarheid
reflecteerde en na ryp beraad hield hy
het daarom voor beter haar eerst geheel
tot kalmte te laten komen. Den volgen
den morgen eerst zond hy haar met een
bouquet roode rozen een brief, waarin
hy haar in de warmste bewoordingen
verzocht zyn vrouw te worden. Sam, die
met de bezorging van den brief en de
bloemen was belast, kreeg opdracht ant
woord mee te brengen, wanneer zyn
meester Hilde en haar moeder zou kun
nen bezoeken. Maar Sam kwam met
leege handen terug. Juffrouw Wehningen
had hem verzocht meneer O'Flanagan
mee tedeelen, dat zy hem ln den loop
van den dag schrifteiyk zou antwoorden.
Met koortsachtig ongeduld en ln de
hevigste spanning, het hart vol verlan
gen naar Hilde, wachtte Ralph. Uur na
uur verstreek tot eindeiyk laat ln den
avond een bode hem een brief van Hilde
bracht, waarin het heette:
„Waneer je dezen brief ontvangt, ben
lk met moeder onderweg naar een dorp
in Stiermarken, waar een zustet van
m'n overleden vader op een klein land
goed woont, zy heeft verriomert, wat my
overkomen is moeder heeft telegra
fisch haar hulp ingeroepen en zy heeft
ons uitgenoodigd by haar onzen intrek
te nemen. it_
Na Je lieven brief, Ralph, mag ook lk
Jou wel zeggen, dat lk je lief heb. Zóó
lief, als een vrouw zeker maar eenmaal
kan liefhebben. Maar desondanks wil lk
je vrouw niet worden. Nog afgezien daar
van, dat ik er niet zeker van ben, of Je
aanzoek niet voorkomt uit een overstel
ping van Je gevoel, houdt toch ook het
bewustzyn van Je geweldigen rykdom
my er van af Je vrouw te worden. Wees
zoo goed Ralph, en houd me niet voor
een overspannen meisje, dat als roman
heldin poseert. Ik weet heel goed, welk
een heerhjk leven my aan Jouw zyde
zou wachten; lk weet ook, dat ik een
groote dwaasheid bega door, arm en op
mijzelf aangewezen, myn jammerhjk
leven verder te willen lelden in plaats
van me aan Jou toe te vertrouwen. Maar
lk geloof dat lk niet anders kan. Als je
vrouw zou lk my zelf steeds als gekocht
goed beschouwen; ik zou me niet vry
kunnen maken van de gedachte, dat
eenmaal de tyd zou moeten komen,
waarop Je het zou betreuren geen meisje
uit Je eigen kringen te hebben getrouwd.
Geen vrouw ter wereld zou Je aanzoek
van de hand hebben gewezen, maar
Juist daarom moet elke vrouw in Jouw
oogen „te koop" zyn. Een, twee, drie
Jaar misschien zouden we gelukkig zyn,
maar dan zou de dag kunnen komen,
waarop je misschien zoudt zeggen:
Waarom heb lk in plaats van deze lieve
en aardige, maar toch ook zeer eenvou
dige Hilde niet de mooiste, elegantste en
charmantste vrouw ter wereld gekocht,
die begrypt hoe ze zichzelf en my tot
ons recht moet laten komen?
En nogmaals: ik ben er van overtuigd,
dat Je niet zeker bent van Je gevoelens
tegenover my. Je bent nog zoo jong, veel
Jonger dan Je leeftyd zou doen vermoe
den; waarom zou je niet van het leven
genieten alvorens je voor goed aan
iemand te binden?
Ik hoop nu eenigen tyd met moeder
buiten door te brengen en daar alles,
wat den laatsten tyd gebeurd Is, te ver
geten. Myn betrekking by de gebr.
Krause wordt voor pi ij vry gehouden,
zoodat ik me voor de toekomst niet be
zorgd behoef te maken.
Voor het feit, dat je my zoo spoedig
weer in m'n eer hersteld hebt, betuig
ik Je m'n oprechten dank. En gaarne
geef ik je daarby de verzekering, dat
ik je nooit, nooit in m'n leven zal ver
geten."
Toen Ralphi den brief ten einde ge
lezen had, steunde hy het hoofd in de
handen. Het trok om zyn lippen; met
moeite drong hy zyn tranen terug. En
toen hy opstond om naar de slaapkamer
te gaan, voelde hy zich Jaren ouder ge
worden.
Nogmaals Wöllersdorf.
Op een der laatste dagen van Januari
werd Ralph een ïyvig dossier overhan
digd, bevattende het door het Weensche
bankGonsortium in vereeniging met de
„A.E.G." opgemaakte saneeringsplan voor
Wöllersdorf. De Amerikaan bracht een
ganschen nacht door met de beatudee-
ring van dit plan, dat hem tenslotte
slechts een medeiydend lachje ontlokte.
Wat de heeren hier tezamen en ln ver-
oenlging hadden gebrouwen, was niets
anders dan een plan om met steun van
het Amerikaansche geld een onderne
ming op te bouwen, waaraan de A.E.G.
en de bankinstellingen later milliarden
zouden kunnen verdienen, terwyi hyzelf
zoo goed als uitgeschakeld werd. De ar
beiders zouden, „overeenkomstig den
edelen wensch van Mister O'Flanagan"
een zeer bescheiden aandeel in een even-
tueelen netto-winst krygen, maar een
netto-winst zou eerst na de vorming van
een groot reservefonds, amortisaties en
de oprichting van nieuwe fabrieken kun
nen worden geboekt. En op een in het
plan niet nader aangeduiden dag zou
tenslotte ook Ralph een deel, maar
slechts een zeer gering deel van de der
tig millioen dollar, welke hy ter beschik
king zou stellen, terugzien. Dat alles
werd natuuriyk niet ronduit gezegd,
maar droeg een sociaal-politiek mantel
tje, was onder phrasen verdoezeld en lis
tig verstopt achter cyfers en tabellen.
Maar Ralph had van zijn vader voldoen
den koopmansgeest geërfd om tusschen
de regels en cyfers door te kunnen lezen
en de ongeloofUjke farce van het geheele
plan te onderschelden.
Den volgenden dag liet hJJ den arbei
der Demmes en twee van diens intelli
gentste kameraden by zich komen en
maakte hem duideiyk, hoe men zyn
plan, dat ten doel had het land en dui
zenden van zyn bewoners eengrooten
dienst te bewyzen, had vervalscht en in
zyn nadeel had uitgewerkt.
(Wordt vervolgd).
