F
[NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
ederstrijd
19738
I
De strijd om Weenen.
REORGANISATIE VAN ONZE WEERMACHT.
Een uiteenzetting van Minister van D(jk.
JNIB GOUDA
)L GAS!
Vrijdag 27 Mei 1938 77e Jaargang
nrTnTO^5TVD^TTS9PEGRAVEN’ BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
jnEUWEKKEKK, OUDERKERK, OUDEWATER. REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enl
jitbladverschijntdagelijks,behalveZon-en Feestdagen
0
verlenging van den
Eej
FEUILLETON.
V
VRIJDAG A.S.
IEUW PROGRAMMA.
«E HET THEATER
l IEDEREEN 1111
Roman van
HUGO BETTAUER
E‘
4
A'AARTSDAG
1ND 10.30
VON STROHEIM in:
I 1214
I 2610
4272
5422
I 6874
I 8269
0181
I 11080
l 11762
I 12982
I 14410
I 16638
F 16801
I 17661
I 18496
19978
20896
I 716
r 1043
I 1376
1904
l 2385
I 2696
3198
I 3600
3938
l 4194
I 4476
r 4910
l 6309
I 6791
6315
I 6706
l 7012
7465
I 7770
8051
I 8269
8668
l 9181
I 9519
I 9975
l 10735
11107
I 11786
I 12071
I 12637
i 12872
13366
13629
I 14030
14468
14918
I 15320
I 15672
15976
f 16269
I 16486
i 17006
17693
I 17976
I 18616
i 18998
19414
I 19960
202b6
I 20515
I 20919
iremie;
De strategische veiligheid.
Drie regimenten luchtetrijdkrachten.
toezicht van autoriteiten, die speciaal met
de strategische© veilighed zijn belast.
E... HEMELVAARtsda/
BI. NIEUW DUBBEL.
4MA dus slechts 3 VMn,
half vier doorl
2 Hoofdfilms.
K FORAN „De 7
1 DAVID SCARPB,
ingwonder in:
De tegenwoordige toestand.
Op deze wijze wilde men komen tot de
'beoogde vredesorganisatie van onze weer
macht.
Titans is deze organisatie echter nog
niet -zoo als zij worden moet, hetgeeni een
gevolg is van het besluit om de diensttyd-
verienging ook voor de lichting 1938 van
toepassing te verklaren. Op dit besluit wa
ren de kazerneering, de encadreering en de
verzorging niet voorbereid, zoodat alles
moest worden geïmproviseerd. Toch is deze
improvisatie vlot verloopen en het resultaat
is, dat alle 2e bataljons op 4 na, zijn ge
komen, in de garnizoensplaatsen waar zy
liefinitief gevestigd zullen zijn.
Deze vestiging betreft echter
de vredesdislocatie,
welke niet verward moet worden met de
oorlogstaak der troepen want
uit deze vredesdislocatie mogen geen
conclusies worden getrokken voor de
wijze, waarop de landsverdediging zal
zijn georganiseerd.
De oefengelegenheden.
In verband met den eisch der oefengelc-
genheid deelde *de minister mede, dat het
2e bataljon der jagers in Tilburg is onder
gebracht, omdat de oefengelegenheid in den
Haag te beperkt en te eenzijdig moet wor
den geacht; hoe gaarne de minister voorts
ook een garnizoen int Zeeland zou hebben
gevestigd, heeft hij daarvan tot zijn leed
wezen moeten afzien wegens het volkomen
gebrek aan oefengelegenjieid.
En om dezelfde reden betreurde hij het
niet kunnen vestigen van een garnizoen in
Frieslad. Hoewel natuurlijk ook dit gewest
van strategisch, belang is, vorderde toch de
strategische veiligheid hier niet direct een
garnizoen in vredestijd, aangezien Fries
land bw. ten opzichte van het oosten in de
tweede linie ligt.
Echten ook ten aanzien van deze gewes
ten Zeeland en Friesland herhaalde de mi
nister met nadruk,
dat het niet vestigen van garnizoenen
niets zegt voor de wijze, waarop deze
gebieden zullen worden verdedigd.
De kazernementen.
Wat de kazernementen. betreft, zeide de
minister voorts, is overal gezocht naar die
het hebben van een garnizoen vereischen,
terwijl daarnaast op den voorgrond dient
te worden gesteld de behoefte aan oefen
gelegenheid teneinde van de dienstplichti
gen te kunnen maken all-round soldaten.
Wanneer echter met behoud van deze
eischen, ook andere plaatsen daarvoor in
aanmerking kwamen, heeft de regeering
gaarne gebruik gemaakt van aanbiedingen
van gemeentebesturen om tot die vestiging
gelegenheid te bieden.
die de kunstzinnige reclame in, Weenen
op een ongekende hoogte gebracht heeft,
van een en ander op de hoogde. Deze
wreef zich vergenoegd in de handen. Het
Concertgebouw uitverkocht, Breitbart op
het tooneel en de rijkste man ter wereld
in een loge prachtig over dat bal
zou men voorloopie niet uitgesproken
raken.
Klokslag tien uur betrad John O’Fla-
nagan met zijn particulier secretaris
Fred Plumber het Concertgebouw, dat
tjokvol was met dames en heeren in de
meest uiteonloopende kleederdrachten.
Het comité van ontvangst beschouwde
het als een typisch Amerikaansche ge
woonte, dat de multi-mlllionair zelf in
een donker colbert met een geruite pan
talon verscheen, maar zijn secretaris
correct in smoking. In het geoefende
kunstenaarsoog van den heer Altmann
maakten de beide gevierde gasten een
eenigszins grotesken indruk. Hij meende
in de pantalon van den Amerikaan een
genaaide winkelhaak en op de smoking
van diens secretaris ettelijke vetvlekken
te bespeuren, maar tenslotte was hij toch
zoo verheugd over hun komst, dat hij
deze kleine ongerechtigheden spoedig
vergat.
De illustere gast werd nu allereerst
voorgesteld aan de echtgenootè van den
heer Altmann. Daar deze kennismaking
op eenigszins luiden toon plaats had,
verbreidde zich de marc van O’Flana-
gan’s verschijning in een minimum van
tijd en eer 10 minuten verstreken waren,
was niemand der drie duizend gasten
meer onbekend met het feit ,dat de rijk-
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, overal waar de
Moffing per looper geschiedt. Franco per post per kwartaal ƒ3.15
Abonnementen werden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
hjj onxe agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
^Z^^Post^ V&R 9—6 uur Adminifltratie en Redactie Telef.
peter dagen heeft de minister van de
fensie, de heer J. J. C. van Dijk, een
jHieonferentie belegd in verband met de
jtfflfluusatie van de weermacht. Van te vo
ta was «ie pers in de gelegenheid gesteld
grifte lijke vragen in te dienen, maar van
it ongeveer 150 ingekomen vragen werde.t
e door jninister van Dijk zeer vele geöli-
«ineerd. .welke betrekking hadden, hetzij
ip eventueel e mobilisatie, hetzy op het
EfOriijke defensie-systeem, terwijl even-
m vragen van localen aard moesten woe
ien ter zijde gelegd.
De versterking van de weermacht.
I Zooals algemeen bekend, aldus ving de
■inister zijn betoog aan, is er thans e?n
lersterking in verband met vernchllltmde
factoren geleidelijk tot stand wordt
Rracht. Dagelijks wordt aan den ophoud»
Iran de weermacht gewerkt, doch tal vaji
[vraagstukken vragen ernstige overweging,
voordat een beslissing kan worden geno
men, waarbij zorg wordt gedrgaen, dat ver
warring worde vermeden, en dat elke op
lossing ten goede komen aay enze weer-
macht.
De minister herinnerde er $pn, dat de
rereterinng van onze weermacht gievordera
werd door den internationalen toestand.,
«aldoor we genoodzaakt werden, ten eer
de om den bestaanden achterstand in te
Mm, en voorts tot een opbouw van de I
ttennacht door invoeging van nieuwe en
door versterking van bestaande onderdee-
Ten einde deze eischen te kunnen verwe
«lijken, was in de eerste plaats noodig
*n verhooging van het jaarlyksche con
tingent, terwijl daarnaast de geoefendheid
nn het leger belangrijk diende te worden
verhoogd, welke laatste eisch slechts te be
telen was door een
«raten oefentijd.
De regeering heeft deze eischen, haar
door den internationalen toestand opge
ld oeten realiseeren, maar daarnaast
stelde de minister uitdrukkelijk vast, dar
met de daarmede beoogde en te bereiken
versterking Ohzer 'weermacht
s door de regeering geenszins is losgela
ten haar streven om te komen tot een
beperking van de internationale bewa
pening. f
De verhooging van het contingent.
Wat de verhooging van het jaarlyksch
contingent van 19.500 tot 32.000 man be-
Wt, merkt de minister op, dat daardoor
na 5 jaar de nood i ge sterkte zal zijn bereikt.
V>n het verhoogde contingent zullen 4800
Hij, die geen kwaad doet, heeft niets
•t vreezen.
De encad reeling.
By een sterkere organisatie van ons le
ger, aldus vervolgde de minister, is natuur
lij'k ook een sterkere encadreering noodza
kelyk.
Daarom is noodig een verhooging van
het aantal officieren, reserve-officieren en
„onder-officieren, zoowel voor de vredes*
als voor de oorlogsorgansatie.
Van belang hierby is vanzelfsprekend hel
bevorderingsvraagstuk, en dit zal onder de
oogen worden gezien, zoodra de vredet-
ken. Verleent u mij de onderscheiding u
te mogen voorstellen.
O’Flanagan voldeed aan het verzoek
en tusschen. de heeren ontwikkelde zich
een geanimeerd gesprek, in welks ver
loop de Amerikaan echter herhaaldelijk
blijk gaf van een merkwaardige naïvi
teit. Midden in de conversatie werd de
aandacht plotseling afgeleid door den
angstkreet van een dame, die een met
diamanten bezette haarspang bleek te
vermissen Iedereen begon te zoeken,
men kroop over den vloer, en de dame
■v Dat is een echte Amerikaan! meen
de directeur en „Dat is een echte
«wrikaan" echode het in den kring
zlln personeel.
i5L^en namiddag verschenen, de
Wlbladen met het sensationeelc be-
tshnhVan de inkomst van den echten
Zr en er meldden zich bij den portier
JohunSiBrbitol ettelijke reportera om
aaa^an te interviewen Deze
bk-ek uiterst Joviaal, klopte ieder-
fcr rtÏÏ®raadschappelijk op den schou-
ueeide bij doosjes tegelijk, Khedive
wetten uit, die hij uit het hotel had
en sprak met Vaderlijke
felheid over zijn armen broer,
towien hU slechts een bewijs
Eén n krc>ederliefcte wilde geven.
Wenri858086 in z^n interview trok den
de algemeene aandacht:
ty Ik uf007®1* ik er in de enkele uren,
ben’ over kan oordeelen, is
volk vee^ trotsch om
|L’‘ te laten schenken!”
iBÉl m t d®n mldda* verllet de Ameri-
aD e secretaris voor het eerst
'Kg ^attementen om op de gang aan
den Van het Personeel, die hem
4 weg traden, bankbiljetten rond
offer van de verloren haarspang:
Mevrouw, daar dit ongeluk in mijn
tegenwoordigheid gebeurd Is, voel ik me
middendoor boog en daarvoor een hono- verplicht u te troosten. Ik ben zelf een
--.ij. —nukt- buitengewone liefhebber van juweelen
en beloof u plechtig morgen een sieraad
te zullen zenden, dat het Verlorene spoe
dig zal doen vergeten.
Algemeene ontroering over zooveel
noblesse. De dame droogde haar tranen
en de bankier nam het gesprek weer op,
informeerde naar den economischen toe
stand in Amerika, vertelde een en ander
over de verhoudingen in Oostenrijk en
sprak als zijn overtuiging uit, dat on
danks alle credlet, de kroon waardeloos
was en opnieuw zou dalen
De Amerikaan schudde het hoofd
Ik ben een andere meening toege-
daan. Wij, Amerikanen, hebben wel ver
trouwen in Oostenrijk en ik geloof dan
ook zeker, dat de dollar spoedig weer op
vijftigduizend zal staan.
(Wordt vervolgd).
De vliegvelden.
Bij den bovenbedoelden uitbouw van de
luchtstrijdkrachten zal ook een grooter aan-
kazemementen tal vliegvelden noodig zijn dan waarover
thans kan worden beschikt.
Naast Soesterberg krygen w? thans
reeds Bergen en Waalhaven, terwijl anderr
plannen nog in voorbereidin(g z^n.
Hierdoor zal een decentralisatie worden
verkregen, welk© noodig is, om de activi
teit- v&n de luchtstrydkrachten te vergroo-
ten.
De organisatie vain het leger.
Wat de organsatie van het leger betreft,
merkte de minister op, dat deze bestaat en
zal blijven bestaan uit 4 divisie-groepen
met hulpwapens.
Daartoe vormen de vier vredesdivisies de
kern voor de oorlogstijd noodige divisie-
groepen.
Daarnaast blijft de lichte brigade, be
staande uit wielryders, motorrijders, pant-
fserwagens, artillerie en pioniers.
Practisoh zal deze lichte brigade geheel
worden gemotoriseerd.
De motorryders zullen worden geënca
dreerd uit de cavalerie en ook uit de artil
lerie, terwy'l voorts de cavalerie uit de lichte
brigade zal worden verdreven.
Zulks beteekent echter geen opheffing
van bet wapen der cavalerie, doch slecht,
het geven daaraan vap een andere bestem
ming.
De rijdende artillerie blijft ingedeeld bij
de lichte brigade, doch wordt ook gemoto
riseerd. Zij behoudt echter haor eigëh uni
form en traditie, terwyi de vraag in over
weging is, of een deel der rijdende artille
rie in haar tegenwoordigen vorm zal kun
nen worden behouden, doch dan niet bij de
lichte brigade. i*
De voedselvoorziening.
De minister herinnerde er ten aanzien
van de voedselvoorziening aan, dat te dezen
aanzien een uitgebreide verdedigingsvoor-
bereiding is getroffen, waarbij o.m. een re-
geeringscommissariaat is ingesteld met het
doel om de Nederlandsche industrie in t’
schakelen by de verdeeling van de voor
raden.
D#t het hierbij om groote voorraden gaat,
bly'kb wel daf dagelyks 30 a 40.000 ton zul-
lep moeten worden in- en uitgevoerd, waar
bij! ten aanzien van het convoyeeren ook een
belangrijke taak is weggelegd voor de ma
rine.
De architectuur en de
kazernementen.
In verband met de kw«?tie der architec
tuur van de te bouwen
merkte de minister op, dat in de eerste
plaatsi rekening moet worden gehouden met
de bepaalde diensteischen voor de legering
der troepen.
De ontwerpen voor de kazernementen
fcyn gemaakt door genie-officieren m«t
medewerking van bouwkundige ingenieurs,
architecten en verwarmings-ingenieurs.
Voorts is advies gevraagd van drie hoog-
leeraren, en voor zoover de diensteischen
zulks toelaten, is zooveel mogeljjk rekening
gehouden met de door dezen aanbevolen
wyzigingen.
Verruiming van werkgelegenheid.
Voorts constateerde de minister, dat de
bouw van dé nieuwe kazernementen van
groote beteekenis moet worden geacht voor
de verruiming <van werkgelegenheid.
Het verdedigingsapparaat.
Wat de voltooiing van ons verdedigings-
apparaat betreft, deelde de minister mede,
dat het daarvoor aan te schaffen materiaal
in bestelling is, voor zoover zulks mogelyk
was in Nederland. Ook hiermede is niet
alleen betrokken een werkverruiming, maar
door de inschakeling van het Nederland
sche bedrijfsleven by deze voorziening zal
dif tevens worden ingesteld op de taak, wel
ke het zal moeten vervullen bij oorlogstoe
stand.
De aflevering van het materieel zal ge
leidelik geschieden, zoodat over eenige ja-
ren de aichterstand zal zyn ingehaald.
De beveiliging tegen lucht
aanvallen.
Ten aanzien van de beveiliging teger.
luchtaanvallen wees de minister er op dat
scherp onderscheid dient te worden ge
maakt tusschen luchtbescherming (de be
veiliging van de burgerbevolking, welke on
der binnenlandsche zaken ressorteert) en de
luchtverdediging (d^ actieve afweer), tot
welke laatste behooren de luchtstrijdkrach
ten, de luchtdoelarti’llerie, de zoeklichten en
de luchtwachtdienst.
Een commando voor de
luchtverdediging.
Tot dusver stonden bovengenoemde groe
pen van de luchtverdediging alle onder vel
schillende bevelen, doch thans is men tot
hef. resultaat gekomen., dat op dit gebieti
unificatie in hooger mate gewenscht is, en
daarom is besloten, dat er zal komen één
commando, welke al deze groepen omv.at.
Yoorts zal er komen een brigadecomman
do voor de luchtstrydkrachten, welke zul
len worden ondenverdeeld in 3 regimenten,
te weten een regiment voor de algemeen*1
luchtverdediging, een regiment voor de
luchtstrydkrachten ten behoeve van hei
veldleger en een regiment voor de algemee
ns opleiding.
ste man ter wereld onder hen vertoefde.
Cijfers gingen van mond tot mond,
men vermenigvuldigde en deelde en als
een loopend vuurtje werd het bericht
verspreid, dat mister John de benijdens-
waardlge bezitter was van achthonderd
zeven en veertig biljoen.
De heer Altmann bracht de beide hee
ren naar zijn loge, waar Plumber een
bescheiden plaatsje op den achtergrond
zocht, terwijl zijn chef al spoedig om- I
ringd was door een groepje heeren, wien j
hij opluiden toon en breed lachend ver- -- --
zekerde nog nooit zooveel aardigs te heb- jammerde en haar echtgenoot raasde,
ben gezien. Mister John wendde zich tot het slacht-
Een uogenblik werd aller aandacht in
beslag genomen door Breltbard, die nu 1
het podium betrad, een ijzeren staaf
man in de eerste plaats worden bestemd
voor de infanterie, doch daarnaast ook voor
andere wapens; 3200 man zyn noodig- voor
de vorming van nieuwe onderdeden, ter-
wyl het in de bedoeling ligt de oproeping
«Ier overige 4600 man na 5 jaar weder te
doen vervallen,
tenzy door wetswyziging ook dit aantal
geheel of ten deefe wordt gehandhaafd.
Aan deze contingentsverhooging ligt
mede ten grondslag een verjonging van de
te velde gaande troepen, zoodat by even-
ttaeele noodzaak kan worden volstaan met
het oproepen van minder lichtingen, en wel
12 in plaats van 15.
De dislocatie.
Als vanzelfsprekend zijn de beide ge
noemde factoren, vergrooting van het con
tingent en verlenging van den eersten
oefentijd, vanl grooten invloed geweest op
de dislocatie, de garizoensindeeling. Daar
door was een groot aantal nieuwe kazerne
menten noodig, en bij de bepaling daarvan
moest worden rekening gehouden, in de
eerste plaats met de eischen der landsver
dediging en voorts met de noodzakeliik1
behoefte aan voldoende oefengelegenheid.
Deze eischen golden, vooral voor de gar
nizoenen in de grensgebieden, welke een
bijzondere taak te vervalen hehiben.
In dit verband merkte de minister nog
op, dat de verlenging van den eerster,
oefentijd berust op drie grondslagen
le. wordt een grootere geoefendheid
verkregen;
2e. wordt de gelegenheid geschapen aan
de aanstaande oorlogsaanvoerders een groo
tere practische ervaring te geven en
3e. is zy geschied', omdat thans een
groot gedeelte van het jaar niet voldoende
troepen onder de w'apenen waren.
De grensbeveiliffing.
ïn en ander is van zeer groot, belang
voor de grensbeveiliging, mede met het oog
op de ervaring der laatste jaren waarin 1
een oorlogsverklaring niet meer noodig
wordt geoordeeld, en waarby men kan ko
men te staan voor het feit van een plotse- 1 plaatsen, waar de strategische belangen
linge grensoverschryding.
Bij «ie grensbeveiliging heeft men na-
tuurlyk rekening moeten houden met de
plaatsen der garnizoenen. Vap elk regiment
word}- een opgekomen ploeg dienstplichti
gen na 5 maanden in een ander verband ge
bracht en wordt zy gevormd tot een 2e batal
jon, bestemd voor de vredesgarnizoenen in
de grensgebieden. Deze 2e bataljons blyven
onder ommando van hun eigen regiments
commandant, doch zy gaan oefenen onder
te deelen, die hij los In zijn broekzak
droeg.
Beneden aangekomen pakte hij den
directeur bij een knoop van zijn Jas, gaf
hem vriendschappelijk een stomp in de
maagstreek en zei:
Dear friend, Je hotel bevaft me uit
stekend. Maar vertel me nou eens, waar
we ons vanavond kunnen amuseeren?
De directeur lachte als de bekende
boer met kiespijn en dacht, zichtbaar
Ingespannen, na. Wacht eens, kwam
hij eindelijk, als Ik het wel heb, is er
vanavond een groot bal-masqué in het
Concertgebouw. Een schitterende gele
genheid om Weenen te loeren kennen!
Ik garandeer u, dat u zich daar kostelijk
zult vermaken.
MÏster John O’Flanagan werd plotse
ling ernstig.
Ik heb helaas nog geen full dress,
wat men bij jullie rok noemt. Ik heb de
gewoonte in elke stad, waar ik kom, alles
nieuw te laten maken. Dat meesleepen
van al dien rommel is me te lastig.
De directeur, die in den loop der Jaren
geleerd had zich over niets te verwon
deren, knikte begrijpend.
Zeer practlsch, zeer practlsch, mis
ter O’Flanagan. Altijd alles nieuw, na
tuurlijk, dat Is het verstandigste, wat u
doen kunt. Maar u kunt toch gecostu-
möerd gaan! Overigens behoèft u wer
kelijk niet zooveel omslag te maken. Het
zal meneer Altmann, die het bal georga
niseerd heeft, een eer zijn u te mogen i
ontvangen. Dus twee kaarten, niet waar? i
De directeur haastte zich naar de te-
lefoon en brachUden schilder Altmann, i
rarium kreeg van vijf millioen. Nauwe
lijks was het applaus der menigte ver
stomd, of reeds richtten zich aller blik
ken weer naar de loge, waarin de Richard
uit Amerika troonde.
Intusschen had zich een gesprek ont
wikkeld tusschen den heer Altmann en
de inzittenden der naburige loge, waarin
een rijke bankier met zijn echtgenoote
had plaats genomen, welke laatste voor
haar zeer alledaagsch costuum natuurlijk
de eerste prijs werd toegekend.
De heer Altmann wendde zich tot zijn
illusteren gast:
Mister O’Flanagan, die heer hier
naast ons is een der eerste bankiers uit
de stad, evenzeer beroemd om zijn suc
ces als om zijn litteraire veelzijdigheid
en zijn buitengewone gaven van geest.
Hij zou graag kennis met u willen ma-
en omstreken (beboerende tot den bezorgkring);
15 regels ƒ1.30, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
15 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
iefdadigheids-advertentiën de helft van den prils.
zZDEELINGEN: 1—4 regels ƒ2.25, elke regel meer ƒ0.50. Op
,.<hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen by contract tot zeer gereduceerden
;ters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
kunnn worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek-
Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
ireau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zyn.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda
elke
elke
byslag op den prijs. Lit
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN:
de voorpagina 50
prils. Groote letter?
Advertentiën
handelaren,
aan het Bui