goudsche courant
De Reeuwijksche en
Sluip wij ksche Plassen
Kerko
Overhemd
,in FLeuRiGe en heerlijk luchtigg vACflnue scHoenen
Kleiweg 23 Gouda
DUIZENDEN
van
Vtisco
Tripo
Senco
Peco
Cojo
onze Adverteerders
Vrijdag 1 Juli 1938
Tweede blad
WAT DE MODE
BRENGT
Het Orgel
in de St. Janskerk
te Gouda
SCHOENFABRIEKEN WAALWIJK
WAARSCHUWING.
De Echte HERMELIJN- en
GORILLA MESJES
Imp. Chr. EIKENBOOM.
REEUWIJKSCHE PLASSEN
VERHOOGT DAT GENOT
Dr. A. SCHEYGROND
PRIJS O.öQ^fm
Bij de Tentoonstelling
fa. D. G. v. Vreumingen
EEN KLEINTJE
EEN KWARTJE
Henry Ford wordt 75 jaar.
Rozenolie en andere
parfums.
Alaska,
het goudzoekersland.
in vele prachtige
tinten en combi
naties, ook wit.
fijn en bgz.
prettigen pas-
vorm, In wit
Prachtig
bewerkt voor
blad. In zwart,
bruin, wit, blauw.
OFFIOIEELE CRISIS-PUBLICATIE.
Vlas oogst 1938.
Naar wti van bevoegde lifde vernemen
ligt het in de bedoeling, voor vlas van den
oogtrt 1988, waarvoor taxatie van de op-
brrngst is aangevraagd, een teoltpremio te
geven, op een wijze overeenkomende met
die van het vorige jaar.
Voorzoover de telers hun vlas mochten
wrkoopen, wordt hun in hun eigen belang
aangeraden, onmiddellijk na den verkoop
een verkoopbriefje aan de landbouw-crisia-
organiaatie, waarbij zü zijn georganiseerd,
in te zenden, Indien zy bun vlas reeds moch
ten hebben verkocht, verdient het aanbeve
ling, dat zy alsnog zoo spoedig mogelijk
een verkoopbriefje inzenden.
Voorloopig kunnen voor het opgeven van
de verkoopen van vlas van den oogst 1938
de verkoopbriefjes voor vlas van den oogst
1937 worden gebruikt.
VGravenhage, 30 Juni 1938.
Vacant ie Mftbteom
Barrevoetsan-
dalen in zeer
solide, geheel
lederen uitv.
In bruin en wit.
Ambtenaren tot Maandinkomen zonder
borg. Wettelijk tarief.
Inlichtingeoi (postz. v. antw.) en afwikke
ling achrifteiyk.
N.V. NATIONALE VOLKSBANK,
GBLDSCHIETBANK, Mauritsweg 3, Rot
terdam.
Samoa's in alle
nieuwe model
len en kleuren.
Zeer mooi.
Maakt Uw tanden
parelwit en f
verfrischt UvvJV
mond
prachtig beige
boerenlinnen rnet
„London Tan" voor
blad en garneering.
Ookinwitm.bloaw.
«•""■^^^Nieuwste
model. Zeer
luchtige en prettige
dracht. In blauw en
wit.
Versche oen:
Geschiedenis
van bijna .yier eeuwen
door
'r S.H. VAN DER KRAATS Sr.
Prijs 0.25.
Verkrijgbaar bij
DRUKKERIJ A. BRINKMAN Zn.,
MARKT 31 GOUDA.
Luchtig
en veerkrach
tig, origineel leer ge
vlochten voorblad. In
zwart en bruin.
Bijzonder
prettige Zomer-
dracht. Wit boeren
linnen met bruin leder.
Zeer
luchtig en spor
tief. Heerlijke dracht..
In bruin en wit.
Grieksche Sandaal,
met neus, geheel
Wdet. kv bruin,
Vanaf
Zeer groote keuze m
kinderschoenen. In M
wit en beige, zeer W
froai bewerkt, v.a.^
Leuk modelletje in
prima uitvoering. In
wit en beige, Q
2%—5/z CENT,
ook op de MARKT verkrijgbaar.
Nieuw adresMEENT 42 C,
ROTTERDAM - TELEF. 56385.
maat 18
bezoeken elk jaar de
en brengen daar uren vol genot door.
door U te laten voorlichton door het uit
stekend beoordeelde fraai uitgevoerde
werkje
door
DERDE herziene druk; geïllustreerd met
44 afbeeldingen naar foto's en penteeke-
ningen, benevens 2 duidelijke KAARTEN
van het plassengebie|^®kjx
der Goudsdie Glazen in de St.
Jan kunt U genieten van Kunst
en Historie!
In de oude „KOOPHANDEL"
van
WIJDSTRAAT 20 - TEL. 3217
kunt U genieten van het hoog
fijne fabricaat der ST. JAN-
sigaren vianaf 3 t.m. 10 ets.
Dfesigaar die ieder voldoet!
Prljzon van
Voor «en
dus NAAR
PLAATS
VOOR
Ie UitgeverS
- GOUDA.
Verkrijgbaar in eiken
A. BRINKMAN Z<
OPGAVEN WORDEN VOOR
VRIJDAGMIDDAG 12 UUR
INGEWACHT -
1868 30 Juli 1938.
Fordde praktische droomer.
Henry Ford, de bekende Amen-
v.Zhe autokoning, stichter van
het enorme automobielbedrijf te De-
troit en Dearborn, zpl binnenkort z«n
f ell zeventigsten geboortedag vie
ren. Dit is aanleiding v°°r Detroit om
feest te vieren. Men zal den ouden, b«
JSU sympathieken Henry Ford
huldigen op Amerikaansche, dus heel
„•ootsche wijze. Aan deze huldiging
LldegeheeleFordstaddeelnemem
Ford is de zoon van den in 1847
naar de Nieuwe Wereld geëmigreei-
den Engelschman, William Ford en
de met dezen in 1862 gehuwde Ne-
derlandseh-Noorsche dame, Mary Li-
ticot Ford's vader was een ijverig
landbouwer. Het was zyn liefste
Wensch zijn zoon in het vak 111 te wij
den, dat hem zoo na aan het hart lag.
De 'toentertijd opkomende techniek
trok den zoon echter meer aan dan
de ploeg. Als jongen dacht hij er over
na hoe hij gebruiksvoorwerpen kon
maken, die het leven van den mensch
konden vergemakkelijken en veraan
genamen. Hij begon met het montee-
ren en demonteeren van de gereed
schappen, die'hij in de loods van zijn
vader vond. Later trokken horloges
en machines meer zijn aandacht.
Toen hij wat ouder werd, begon
hij met het bouwen van zelf voort
bewegende voertuigen, aanvankelijk
door stoom voortbewogen en later,
toen Ford kennis had gemaakt met de
gasmotoren, construeerde hij machi
nes, die in beweging werden gebracht
door gas, gevormd door verdamping
van benzine.
Het was in het jaar 1892dat ord
zijn eerste automobiel voltooide, maar
het zou nog een jaar duren, alvorens
de wagen liep zooals Ford het zich
had gewenscht. Ford was in dienst
van de „Electric Company" te De- j
troit. De directeur van deze onderne*
ming, aan wien Ford zijn toekomst
plannen had meegedeeld, gaf den jon-
gemau weinig steun; hij had geen j
vertrouwen in zijn proeven met oen-
ptó-motoren en zeide, dat slechts de
eiectriciteit toekomst bezat.
De gedachte ging er bij de praktische j
Amerikanen al spoedig in en Ford j
kreeg succes in zjjn streven.
Na enkele jaren was Ford in staat
met eigen gespaard geld, zooveel aan-
H deelen op te koopen, dat hij tenslotte i
de geheele leiding over de fabriek op j
zich koi} nemen en hij eigenaar werd
f van de „Ford Motor Company".
Van dien tijd ai dateert de stijging
der automobiel-productie, welke met
reuzenschreden vooruit ging. In de
eerste jaren fabriceerde men 16Ü0 a
1700 automobielen per jaar in 1908
produceerde de „Ford Motor Compa- j
ny" 6181 wagens, in de jaren 1909
1910 reeds 18.664, terwijl de oorlogs
jaren de productie deden stijgen tot
785.432 automobielen in één jaar!
Ford bezat al vroeg een gezonde
opvatting van efficiency. Hij stelde
den prijs van zijn automobielen zoo j
laag, dat (zelfs de kleine burgerman j
en de kleine handelaar in'Amerika in j
staat werden gesteld een Fordwagen j
aan te schaffen. Niet langer meer j
was de autombiel een luxe vervoer- j
middel, waarvan slechts de goed ge-
situeerden konden genieten. De auto 1
werd tenslotte een onmisbaar ge-
brüiksvoorwerp.
Het eerste naoorlogsjaar was vopr
de Ford-fabrieken niet gunstig.''Ho
waardedaling van het geld veroor
zaakte een groote prijsstijging.
Maar daarna volgde weer een periode
van lagere prijzen en toenemende pro
ductie, tot twee en een half millioen
wagens per jaar, bij een prijs van
pl.m. driehonderd dollars.
Sinds 1919 behoort de „Ford Motor
Company", waarvan het maatschap
pelijk kapitaal momenteel pl.m. hon
derd millioen dollars bedraagt, geheel
aan de familie Ford. De onderneming
kent geen "obligatieschulden en staat
geheel op zichzelf.
De voornaamste fabrieken van de
Ford-Mfj. bevinden zich in de Ford-
stad Detroit, waar alle bewoners bii
de fabrieken wAzaam zyn. Detroit
xs voor de wagenfabricage van Ford
bijzonder gunstig gelegen. Hier wor
den alle onderdealen voor de Ford-
motoren vervaardigd; ook de grond
stoffen, bii de productie benoodigd,
worden er verwerkt.
De oneenigheid, welke tusschen de
directie der „Electric Cy." en Ford
ontstond, liep tenslotte zoo hoog, dat
de directie oesloot den jongeman
rord, hoe veelbelovend hij ook was en
welk een goede kracht hij ook voor
de onderneming bleek, te ontslaan,
i-ord moest kiezen tusschen de maat
schappij en Zijn automobiel en hp
koos het laatste, van welke keuze,
zooals hij later zelf wel eens zeide,
nooit spijt heeft gehad1. Dat alles ge- I
beurde in den zomer van 1899.
onmiddellijk na zijn ontslagname
deed lord mijeite een groep onder
nemende jongelieden bijeen te krij-
- gen, wier respectievelijke vaders zoo
welwillend waren eenig geld beschik-
i baar te stellen voor de stichting van
i een onderneming, die Ford met den j
1 naam „Detroit Automobiel Cy." be-
titelde. Bij deze onderneming weid
Ford's vinding geëxploiteerd en Ford
stond aan het hoofd ervan.
Later werd Henry Ford tot hoofd
ingenieur van het fabriekje benoemd.
Meeningsverschillen met de kapitaal-
EEN MODERNE BADMANTEL.
Voor deze moderne badmantel kiest men
een zeer decoratieve bonte shantung. De
mantel zal dan niet veel plaats in de koffer
innemen en het model leent er zich by uit
stek voor om op reis de mantel tevens als
kimono te gebruiken.
i^V
gevers, it
,e doeur wa
ie eeifcte i
gevers, Leii het om groote winsten
ie doejfwas, terwijl het bij Ford in
plaats te doen was om de
Fabricage van goede en goedkoope
automobielen, deed Mr. F ord beslui
ten uit de maatschappij te tieden. Dat
was lil 1902, drie jaar na de oprich
ting van de firma, in den zomer van
net daaropvolgend jaar stichtte hij
Ue „Ford Motor Cy.", met een oprich
tingskapitaal van 100.000 dollars,
waarvan hij een vierde deel in eigen-
dombezat.' Van dien tijd ai' dateert de
fabricage van de alom bekende Ford-
wagens op de basis, welke Ford zich
voor oogen had gesteld, n.l. een auto
mobiel voor het dageiijksche gebruik,
voldoende snel met een maximum van
eenvoud tegen een minimalen prijs.
lu Detroit vindt men stcielterijen,
gieterijen, hoogovens, zagerijen, plet-
terijen, een cementfabriek, een glas
fabriek, een draadtrekkepj, een fa
briek van chassis, weverijen van ka
toen en linnen, een electrische cen
trale enz.
De grootste fabriek ter wereld is de
„F ordson-fabriek", waar men trac
tors voor landbouwdoeleinden ver
vaardigd, deze fabriek beslaat een op
pervlakte van 440 hectaren en heelt
een spoorwegnet van 23 kiiumeter
I De vele laboratoria, waarin de des-
kundigen op het gebied van de weten
schap werken, bevinden zich. ill Dear
born. De „Lincoln Motor Company
werd door de Fordfabrieken in 19-2
overgenomen. De prijs, die F ord hier-
voor betaalde, was 8,000.000 dollars.
SHANTUNG MANTELCOSTUUM.
EEN SPORTSCHOEN.
Het is bekend, de mode wisselt steeds,
het nieuwe lijkt spoedig oud, het oude
wordt opeens weer nieuw. Zoo ook met dit
kleedje. Het is een mantelcostuum van rose
shantung, dat thans weer als het nieuwste
geldt.
De schoenfabrieken doen den laatsten tyd
heel veel moeite om een sportieve schoen te
fabriceeren die toch niet lomp is, tells
decoratief aandoet. Ziehier een der nieuw
ste modellen, die een goede pasvorm heeft,
van ij 7.e is ter k leer is en aardige decora-
tiave stiksels heeft.
'De „Lincoln Cy." fabriceerde uitslui
tend luxe wagens, die veel naar het
buitenland gaan. Nabij Dearborn
vindt men nog een andere afdeeling
van de Fordfabrieken, n.l. de „Stout
Metal Airoplane Company". Hier ver-
vaardigt men zelfs vliegmachines
voor handelsdoeleinden. De fabriek
was een der eersten op dit gebied. Zij
was al spoedig een succes in Amerika,
waar de zakenman alles in „hurry
doet en dus zooveel mogelijk gebruik
wil maken van het snelste aller ver
voermiddelen, het vliegtuig.
Behalve verschillende metaalmij nen
bezit Henry Ford de absolute controle
over de „Fordson Coal Company",
zaadat hij geheel onafhankelijk is van
de kolenmarkt. Om die redenen ten
opzichte van de rubbermarkt ver
kreeg Henry Ford, na veel besprekin
gen over en weer in 1927 uitgebreide
rubberconcessies in Brazilië en waar
i Ford zelfs een spoorwegmaatschappij
leidt, kan men wel zeggen, dat, wan
neer men een Ford koopt, men ook
alles koopt, hetgeen aan den wagen
door de „Ford Motor Cy." werd ge-
maakt!
Smaken verschillen, zoo ook waar
"HêtTparfums betreft Sommige men-
schen vinden alleen de natuurlijke
reuk der bloemen heerlijk, terwijl an
deren weer genieten van verschillen
de parfums. Rozenolie wordt gemaakt j
van rozenblaadjes en enkele druppels j
zijn reeds voldoende voor een flesch
rozenwater. Om één enkele liter ro-
zenolie te krijgen heeft men niet min
uet dan 2292:300 rozen noodig, zoodat
het zeer begrijpelijk is, dat deze kost
baar in aanschaffing is en per drup
pel verkocht wordt. In hoofdzaak zijn
de kweekerijen, welke de groote me
nigte rozen leveren in de Oostersche
landen en de hoeveelheid, die wij hier-
boven noemden, wordt ongeveer door
één kweeker per jaar verkregen. Aan
gezien de koopkracht zeer verminderd
is, wordt, er niet zooveel rozenolie
meer gefabriceerd als in vroeger ja
ren het, geval was. -
Sparta is het centrum van de ro
zen-industrie in de Balkanlanden,
doch ook in Bulgarije, Joego-Slavie
en Macedonië ixeeft men nog uitge
breide rozenkweekerjjen.
Men kan zich het Oosten bijna niet
indenken zonder een groote voorlief
de voor sterke parfums, die volgens
onze reukorganen te krachtig zijn.
Een zeer bekende parfumfabrikant,
Dschasar Aaga, is eenige jaren ge-
I leden te Teheran gestorven en slechts
i aan hem vertrouwen Oostersche vor-
I sten het toe de geurende essences sa-
I men te stellen, die zij zelf en hun ge-
maiinnen plachten te gebruiken.
Deze groote ma a op het gebied der
parfumbereiding bestudeerde eerst
het wezen en het karakter, alsmede
bepaalde eigenschappen van de vrouW
waarvoor hij een opdracht moest uit-
voeren.
Dschasar Aajj'a was een meester in
zijn vak en waj er niet toe te bewe
gen het geheim zijner melanges tot
l)e goudkoorts is nog altijd niet j
geweken.
Goud was het, dat de blanke man
westwaarts naar Californië bracht en j
goud was het, dat de blanke man
noordwaarts naar Alaska voerde. Op j
den 17en Juli van het jaar 1867, thans j
dus meer dan 70 jaar terug, verscheen
in „Seattle Post Intelligencer" het
bericht, dat de stoomboot „Portland"
met een ton goud van Alaska in de
haven was gearriveerd. Deze mede-
deelihg ging over de geheele wereld
en had tot gevolg, dat duizenden op
avontuurlijkheden beluste menschen
uit alle deelen der wereld, den roep
van het lokkend goud volgden.
Enkelen hadden geluk, de meesten
werden teleurgesteld en toch kwamen
in den baii van het land. Zij wer
den betooverd op een wijze, die moei
lijk te beschrijven valt. Zoo vertelde
een man, die sinds 50 jaren in het-
goudland Alaska leeft en werkt, tot
ons; „Het is hier een hel. üedurende j
den winter is het zoo koud, dat je J
longen bevriezen zijn longen wareu
wel in orde, maar acht zjjner teenen
en een oor waren gedurende den laaf- j
sten winter afgevroren!); en in den
zomer is het zoo heet, dat men er
krankzinnig van wordt, terwijl de
lucht zwart ziet van de muskieten
en tóch komt men hier niet vandaan.
Het is alsof iets je roept, dat je zoekt
en nooit zult vinden,
i Hoe leeft nu zoo'n oude goudzoeker,
i die in het vreemde land rondzwerft
rugzien 7 In dit artikel willen we iets
j schrijven omtrent de loopbaan van
j dezen ouden Zweed, Ohlson genaamd,
j De „goldrush" aan de Klondyke liet
t hem zijn vaderland Zweden verlaten;
hij wilde goud en avontuur vinden.
Het eerste vond hij niet of tenmin-
ste niet noemenswaardig, het laatste
vond hij des te meer.
Ohlson maakte alle „stampeden"
mee. „Stampeden" noemt men het op
breken en het reizen van honderden
en duizenden mannen naar nieuw ont-
qekte goudvelden, die in onbeschrjjfe-
lpke haast met booten, sleden of te
voet hun doel willen bereiken, om zoo
gunstig mogelijke „claims" te kunnen
veroveren.
In de eerste jaren van zijn prospec- j
i torleven wilde de Zweed Ohlson goud
vinden, om rijk te worden, later zocht
hij om het goud zelf. Het werd een
jacht, een opwindende jacht naar het
glanzend metaal. Ohlson doorkruiste
en doorzocht het landhii had zijn
eigen theorieën omtrent het vinden
van goud (zooals jpiiere prospector j
die trouwens heeff}. Hij groef in ri-
vierbedden, waarin vóór duizenden
jaren een rivier had gestroomd en i
waarin, in het zand, goud kon liggen, j
Eenmaal vond Ohlson een voor hem j
zeer gunstige plaats. In vier jaren van
zwaren arbeid groef hij honderd me-
ter diep in de aarde. Hü moest den
bodeiti, die in Alaska meer dan hon-
derd meter diep was bevroren, geree- j
delijk door heet water zacht maken, j
waai-door het slib naarboven zou kun- i
nen komen. Toen hij, volgens zijn be-
rekening nog slechts weinige meters
van de goudhoudende aardlaag ver-
wijderd was, spoot een heetwaterbron
in Zijn schacht en vernielde het werk
van vier moeizame jaren...
Een anderen keer sloeg Ohlson mid-
den in een gunstig dal ziin tenten op
1 en zocht naar een plaats, waar hij
1 dacht goud te zullen vinden. Na en-
1 kele maanden gaf hij zijn werk op.
Hij had nauwelijks voldoende goud
korrels! gevonden om de kosten dei
gravingen te dekken... Twee jaar la
ter haalde een Amerikaansche onder
neming) die met moderne boormachi
nes telwerk ging, op dezelfde plaats,
waar Ohlson zoo'n armoedig beetje
goud uit den bodem had gehaald, voor
twee millioen dollars aan goud uil
den grond! Ohlson was slechts 400 i
meter van den grooten goudader ver
wijderd geweest! En toch heeft hem
dit alles niet terneergeslagen. De
thans 65-jarigen Zweed blijft aan het
werk en heeft nog veel hoop op de
toekomst, als ware hij een jongeman,
die nog een geheel leven voor zich
heeft. Hij gaat weer aan'het werk en
hoopt nog ahijd rijk te worden als
goudgraver. Hij ruikt de plaatsen,
„waar het naar goud stinkt", zooals
de goudgravers dit noemen. Alleen
heeft hij tot nu toe altijd met tegen
slag' te karapen gehad. Hij heeft nog
altijd geen geld genoeg bijeenge-
spaard om een moderne boormachine
- te koopen, die hem het werk zal ver-
gemakkelijken.
j Mét een dergelijke boormachinle
i kunnen de goudgravers zien of de
i bodem sterk goudhoudend is, of dat
men heter kan opbreken. We vragen
wat de man zal gaan beginnen, als hij
werkelijk nog eens goud vindt, dat de
moeite van den verkoop waard is.
„Wat ik zal doen, als ik een rijken
goudgrond vindt?" herhaalt hij onze
vraag. „Ik weet 't werkelijk niet.
Ik heb geen S®1*1 noodig. Ik ben
sinds vijftig jaar in Alaska. Ik heb in
Europa en in Amerika niets verloren.
Ik heb nooit een auto gezien en ik
wel er ook geen zien. Ik wil niet