Jjdz r. J
222
m, Foto llaciiis
ALBERT HEIJh
Menschen die seennr werk deen, zeggen: „Geel mij Thee!"
THEE
P U ROL 9&*ie£st en 'zuivwt tk futiel
Ik heb genoeg van ih'n leven
De Goudsche Fruithandel
1
EEN ACTIEF AGENT - BODE
Extra Lage Prijzen
.ygiySTOFZU'CER
Brieven uit de Hofstad.
Oudewater's heksenwaag gerestaureerd.
fboCrflt
20 voor 25-
Koninkl. Nederl. Toeristenbond A. N. W. B.
y
Firma Wed. A. RIETVELD.
1 TWEEDAAGSCHE REIS
naar
ANTWERPEN EN
BRUSSEL «r»
TWEEDAAGSCHE REIS
NAAR ANTWERPEN EN BRTJ&SEL
NIEUWE
AARDAPPELEN
GRATIS
J. W. HbEBEEK,
Koekjes Reclame*
DOET
JE GOED!
MODXXXIV.
Vacantieatemming,
Met de intrede van de maand Juli is de
vacantie-stemming over alle menschen ge
komen. De plannen, die, wie weet hoe lang
van te voren, reeds z(jh vastgesteld, naderen
nu hun uitvoering. lederen dag vertrokken
er breede scharen uit de stad en eveneens
komen er vele groepen hier binnen. Men
Wil er uit, ergens heen waar het nu precies
het tegengestelde is van de dkgelijksche om
geving, waarin men vijftig weken heeft
doorgebracht. De menschen aan den zeekant
wil en naar bosch en heide en bergen en
vlakten de bewoners van het „binnenland"
willen de zee zien.
Vooral Zaterdags is het groote volksver
huizing op< de stations in de residentie. Een
kokje daar geeft onmiddeJlijk den sterken
indruk van de vacantie. Waarheen men dit
;?a,r..ft? »gt dat Zwitserland en
Italië het meest In trek zijn. Oostenrijk, dat
vele jaren sterk heeft getrokken, zal dit
jaar heel wat minder Hollanders zien, wat
de menschen daar ginds wel zeer zal ver
drieten, want men was daar zeer op hen
gesteld.
Het hemd is alltyd nog nader dan de rok
en dus vragen wij in de eerste plaats als
rechtgeaarde residentie-bewoners hoe de
trek naar de hofstad is. De eerste geluiden
dienaangaande stemmen nog niet optimis
tisch; van groote groepen vreemdelingen is
nog geen sprake en de z.g. vóór-boeking van
zomergasten is alles behalve schitterend.
Het kan natuurlijk nog meevallen, maar de
vooruitzichten zyn niet bizonder gunstig
Het toerisme krijgt ook een ander karak
ter door het auto-verkeer, dat meer op
rond-toeren bedacht is dan op langdurig
verblijf op één (plaats. Men doet een groot
aantal plaatsen aan en blijft alleen daar
eens wat langer waar met het bijzonder
prettig vindt. Daarbij ontdekt men wel eens
aardige oorden waarheen men nooit ge
trokken zou zijn als het toeval er niet den
weg heen voerde.
Wel heeft de autobus weer veel bijgedra
gen tot uitbreiding van het verkeer, maai
veel verdienst zit daar v^or de bezochte
plaatsen niet^an. Immers de proviandeering
wordt ui eefiljpbeheer gevoerd en (het aantal
drijft vShdTfraar reductie op de logeerkos-
ten. Dajjftïijks komen ze hier door de stad,
series reuze-bussen, die van heinde en ver
de gasten-van-één-dag hier aanvoeren. Zij
zien heel vee*, doen veel af, maar ze laten
weinig geld rollen en de inrichtingen van
eet- en drinkwarön hebben weinig profijt
van deze klanten.
Evenmin zyn de duizenden jongelui die
per fiets rondtrekken vette klanten voor de
hotels. De jeugdherbergen zyn mooie uitr
vindingen, maar onbedoeld zullen zy vooral
de goedkoopere logeergelegenheden heel
wat klantjes voor den neus wegkapen. Het
toerisme is gewijzigd. Geen groote families
komen zich'meer eenige weken in de bad
plaats nestelen.
De ouderen komen nog, doch de jongere
generatie zwerft rond met weinig geld op
zak.
De traditionele tocht door onze stad
leidt natuurlijk langs het centrum met de
regeeringsgebouwen, het Koninklijk paleis,
het Vredespaleis en aangezien by dit laatste
de prachtige oude Scheveningscheweg open
ligt, wordt daar een einde gemaakt aan het
bezoeken van de stad en gaat het dus linea
recta haar het strand. Dat is altijd we* jam
mer, want een rondrit door het schitterende
Zorgvliet ware wellicht even aanbevelens
waardig. Maar men komt daar niet toe, om
dat de tijd in den regel te beperkt is. Wie
wel gelegenheid heeft make per autobus
een rondrit en nooit zal men daar spijt van
hebben. Men krijgt dan ook eens een idee
van den omvang van de stad.
Typisch is bijvoorbeeld een kijkje op een
der moderne hofjes op Scheveningen, waar
men het oude idéé heeft vastgehouden,
maar op moderner wijze heeft uitgevoerd.
Dit punt brengt ons er op om met een en-
kefl' woord te gedenken dat de gemeentelijke
woningdienst op 1 Juli twintig jaar bestond.
Ontzaglijk veel werk heeft deze dienst in
die jaren verricht en de volkshuisvesting
is met reuzeschreden vooruitgegaan. Het
aantal krotten is gedecimeerd en duizenden
hygiënische woningen zijn gesticht. Zie al
leen naar Scheveningen, waar op dit gebied
een revolutie heeft plaats gehad, zoodat van
het oude niet veel meer over is. Het heeft
mïl'lioenen guldens gekost en niet alles is
alttfd even gelukkig geweest, maar ook deze
dienst moest door ervaring ieeren.
Uit een oogpunt van gezondheid en hy
giëne zyn de resultaten ongetwijfeld zeer
belangrijk. Of de ideëele gevolgen voor de
geestesgesteldheid van het publiek waar
voor dl dit werk is gedaan, nu wel aan de
verwachtingen heeft beantwoord, is eer.
vraag, die minder gemakkelijk is te beant
woorden. In dit opzicht is het tijdvak van
twintig jaar ongetwijfeld te kort. Er zal
een gansch nieuw geslacht moeten opge
groeid zijn met de nieuwe volkshuisvesting
eer de ideëele uitwerking daarvan zal kun
nen worden beoordeeld. Dat het opkomende
geslacht in geen geval die oude krotten
meer wenscht, is een eerste voorteeken van
Merkwaardige instelling, waar in vroeger tijden van hekserij verdachte
lieden werden gewogen, tot oude schoonheid teruggebracht.
in de stad geduld. Een houding, die aller
minst verdraagzame humanisten kenmerkt.
Ook Christoffel Pierson, die in het laatst
der 17e eeuw aan de Glazen werkte, was
blijkens de innig vrome liederen die deze
begaafde man gemaakt heeft, zeker geen
humanist.
Er blijft dus rond de kraamkamer van de
Goudsche Glazen weinig of niets over van
humanistische invfloeden en wat de sfeer
betreft wèl partijdige «vervolgers, maar
humanisten?
GOUDA, Juli 1938.
P. D. MUYLWIJX.
QUDEWATER bezit een typisch gebouw
uit vervlogen tijden, de Waag aan het
Marktplein, waar vroeger vau tooverfl ver
dachte lieden werden gewogen om uit
maken of zjj inderdaad heksen waren. Deze
heksenwaag is op zeer geslaagde wijze ge
restaureerd en daarmede heeft du merk
waardige instelling, die uniek in do wereld
was, haar oude schoonheid teruggekregen,
In 1572 was Oudewater na Den Briel een
der eerste steden, die de zijde van Prinu
Willem koos, een daad waarvoor dc Spaan-
sche machthebbers in 1575 bloedig wraak
namen door een gruwelijke uitmoording.
Met uitzondering van dekerk en toren
welke ternauwernood aan hetzelfde lot ont
snapten, is nagenoeg geheel het stadje
platgebrand. Dank zij de vclhardiug der
overgeblevenen, die, aanvankelijk naar alle
windstreken verstrooid, geleidelijk binnen
de roure„ terugkeerden, en met financieelen
steun van de landsoverheid werd het lang
zamerhand weer opgebouwd.
Het is in dien tijd, dat op zijn,oude Krood
vesten ook opnieuw werd opgetrokken het
waaggebouw. Daarin werd in vroeger da
gen met alleen de hennep gebogen, die in
groote hoeveelheden aangevoerd verwerkt
werd in de lijnbanen, maar meerdere malen
is daarin ook toegepast de weegproef op de
van hekserij beschuldigden, die door een
dergelijke beschuldiging leven en eigende
in gevaar zagen. In het bezit van een certl
ficaat van weging, onderteekend door dt
magistraat en voorzien van „der stede
zegel konden zij naar hun haardsteden te-
igkeeren en was goed en bloed weer gered.
Instelling van Karei V.
Hoe en wanneer de magistraat vnn pude-
water het recht om heksen te wegen heeft
verkregen kan niet meer worden nagegaan.
Waarschijnlijk zijn bij den brand in 1575 de
origineele stukken teloorgegaan.
Echter kan wel als zeker worden aange.
'men, dat dit reoht verleend is geworden
door Keizer Karei V. Het is een van de vele
bewyzen van zyn groote staatsmanswys-
heid. In te gaan tegen het diep ingeworteld
volksgeloof, dat sommige menschen in con
tact met den boozen geest stonden, ver-,
mocht hy niet. Wel kon hy de gevolgen van
een dergelijke beschuldiging wegnemen.
De oudste bron, waaruit met betrekking
tot den oorsprong van het zooeven genoem
de recht en de toepassing daarvan, kan
worde r. geput is de voorrede op een ver
telling van het v»n den pater Jezuiet
Spee: „Waerborg om geen quaat halsge
recht te doen" van N. Dorremans, gewezen
Remonstrantsch predikant te Oudewater en
uitgegeven in Amsterdam by de boek-ver-
koopers Jan Hendrikz. en Jan Rieuwertz
Dorremans verhaalt, dat hij op den 17er.
November 1656 een brief schreef aan den
toenmaligs Burgemeester en Schepen Wil
lem Tromperts, „een man van zonderlinge
beleeftheidt", waarin 'hij dienaangaande na
dere gegevens vroeg en waarop hij het vol
gend antwoord kreeg.
Keizer Karei in Holland reizende, was
in het nabijgelegen Polsbroek toevallig ge
tuige van het wegen van 'n van tooverK be
schuldigde. Daarbij ging het alles behalve
eerlijk toe. Blijkbaar was het den Schout
te doen om het goed van den beschuldigde.
De Keizer beval daarop, dat in het vervolg
Oudewater de gerechtsplaats zou zijn waar
uitsluitend deze wegingen mochten geschie
den. Daarbij zon ook van invloed zün ge
weest de overweging, dat in Oudewater'
niemand ooit om het stuk van ïooverjj was
verbrand, noch ook elders ter dood ge
bracht en voorts, dat het den roep had zui
vere gewichten te hebben.
Of dit alles juist is kan in het midden
worden gelaten. Zeker is, dat het certifi
caat van weging in al de landen, waarover
de Keizer regeerde rechtskracht had. Van
ver kwamen vaak de beschuldigden om zich
in Oudewater te laten wegen.
Hoe de weging geschiedde.
De wyze, waarop de weging geschiedde,
was als volgt. Al naar gelang de beschul
digde een man of vrouw was, moest hy ziph
onder toezicht van den stadsbode of van de
vroedvrouw ontkleeden. Was het een vrouw
dan moesten zelfs de haren worden losge
maakt en kreeg zy" een sluier over het
hoofd. De bode of stadsvroedvrouw moesten
dan verklaren dat de beschuldigde geen
„wichte of swaarte" by zich droeg. Vervol
gens vond in tegenwoordigheid van twee
schepenen en den stadssecretaris de weging
plaats en werd een certificaat opgestelu.
Bleek het werkelijk gewicht overeen te
stemmen met »de natuurlyke próportiën
des lichaams" dan ging de beschuldigde vry
uit.
Een weging werd toegepast om vast te
de vorming van betere inzichten en hoogere
verlangens. Men dient dus de verdere door
werking van de betere beginselen rustig af
te wachten. Het grootste gedeelte van het
oudere geslacht dat in de slechte woningen
is opgevoed, is nog in leven. Eerst als dit
verdwenen is en het levende geslacht niet
anders dan het huidige kent, zal wellicht
daarvan een goede invloed uitgaan. Nog
steeds giaat den H^ag voort met de uitbrei
ding van deze volkshuisvesting, vooral in
Scheveningen, en al gaat het pad van dezen
dienst niet altyd op rozen, de historieschrij
ver zal de resultaten ervan stellig weten te
waardeeren, vooral door vergelijking met
hetgeen verdwenen is en toch uit de be
schrijvingen duidelijk te kennen is.
HAGENAAR.
stelten of de betrokkenen inderdaad hek
sen Waren, omdat volgens het volksgeloof
een heks door het luchtruim kon vliegen en
dus lichter van gewicht moest zyn dan op
het eerste gezicht leek.
Vanzelfsprekend kwam het gewicht altijd
overeen met de natuurlyke proportiën, een
mensch is nu eenmaal zoo zwaar als hij 13
Dit besef der logica was het geniale in het
besluit van Karei den Vijfden. Elke weging
had het door den keizer voorziene gevolg,
altijd was het gewicht met de natuurlijke
proportiën in overeenstemming, nooit is et
iemandi te licht bevonden en steeds gingen
de beschuldigden vry uit. 0
Verschuldigd was wegens „I>?ges, te be
talen by diegene, «ie in der Stede Wasch
uit beschuldigng van Toovery gewoogen
worden:
Schepenen
Secretaris
Bode'
Waachmeqster
Vroedvrouw
1 gld. 16 st. 0.—
2 18 0."-—
0 12 0.—
0 12 p.—
0 12 0.—
6 gld. 10 st. 0.—
De laatste bekende wegingen zyjj ge.
weest van een echtpaar uit Meerkerk op 21
Juni 1729.
Gebouw weer in ouden vorm.
Het gebouw, waarin deze wegingen ge
schiedden, is door de zorg van 't gemeente-
in de laatste maanden geheel ge-,
restaureerd en nu een bezichtiging zeker
waard. De voorgevel verkreeg weer geheel
den vorm en het aanzien, welke hy blijkens
oude teekeningen voeger heef,, gehad.
Daarmede is niet alleen het Marktplein zeer
verfraaid en het verleden wat dichter bij
het nu levend geslacht gebracht, maar niet
in het minst is ook de nagedachtenis van
Keizer Karei geëerd.
Veel is er, vooral in de laatste tientallen
jaren in Oudewater aan typisch stedelijk
schoon verloren gegaan. Tal van oude ge
vels zyn of wel geheel door nieuwere
vaak volkomen stjjllooze gevels vervan
gen of wel onherstelbaar verminkt. Dat met
wat goeden wi nog veel verbeterd kan wor
den bewyst'het Waaggebouw.
Reeds de heer S. P. Berkhof, de vroegere
gemeente-architect, die in 1931 eervol der.
gemeentedienst verliet, had plannen ont
worpen voor een algeheele restauratie.
Voor de ten uitvoerlegging van deze plan
nen werd subsidie aangevraagd aan den
toenmaligen minister van Onderwijs, Kun
sten en Wetenschappen. De minister wa*
evenwel van oordeel, dat de bestaande gevel
zooveel mogelijk intact diende te blijven.
Dit nu wenschte het genmeentebestuur in
geen geval. Liever dan prys te geven een
herstelling geheel in den oorspronkelyken
trant zag het af van subsidie. Zeer duidelijk
was aan den ouden gevel te zien, dat de af
geronde zijkanten niet tot den oorspronke.
lijken vorm behoorden. Trouwens oude tee
keningen w*ze„ dit eveneens uit. Blijkbaar
waren bij een vroegere restauratie de trap
jes weggebroken. Ook in ander «.pzicht was
de gevel verminkt geworden. De profilee
ringen, waaronder die van de hardsteenen
bogen boven de ramen, waren geheel weg
gehakt, zoo ook het relief van den gevel
steen. Dit alles om er een dikke gryze plies-
terlaag overheen te brengen. Toen deze
laag veiwijderd was werd het gemakkelij
ker de oorspronkelijke vormen te reconstmi-
eeren.
In ppdracht van het gemeentebestuur
heeft de tegenwoordige gemeente-archi
tect, de heer J. C. Hogendoorn, die daar-
veor in overleg trad met het Rijksbureau
voor Monumentenzorg, meer in het bijzon
der met den bouwkundig ambtenaar van dit
bureau, den heer E. A. Canneman, opnieuw
plannen tot estauratie ontworpen. Het zijn
deze plannen, waarnaar thans de uitvoering
heeft plaats gehad. Beide heeren hebben op
r kundige wyze hun taak verricht.
In de vernieuwde gedaante van vroeger vor-
a staat er het historische Waagebouw.
De gevelsteen draagt den Keiztró- en Ko
ningskroon van Karei V, de geveltop is ver
sierd door een leeuw, houdende een schild
met stedelyk wapen.
Zoo heeft het oude waaggebouw zyn oude
schoonheid terugverkregen. De aantrekke
lijkheid van Oudewater als historisch stadje
is er zeer door vergroot.
xZOOVEf.. '£NOT
2 - ZOOVEE' aWALITEII
2x700VÊEI waarde
cU yicAto Ui\ywUa-4iyah£t
den in het A.N.W.B.-jaarverslag becrtU-
seerd, evenals de in het algemeen min ni
meer au to-vijandige inzichten van zoo-
vele officieele instanties.
Betreurenswaardig belastingn*.
Ten zeerste betreurt de A.N.W.B, de
opvatting der regeering over de parkeer,
heffingen, welke het vreemde"
keer, dat in ons land toch al
merlijk gering is, nog ernstig
ren en moreel absoluut niet te vertuit-
boorden extra lasten leggen op het reeds
zwaar overbelaste wegverkeer.
De bebakening der weten.
Het baanbrekende werk van den A.N
W.B. op dit gebied, waarvoor ook tijdens
het in de afgeloopen weken gehouden In-
ternationale Wegencongres alom van bij
uitstek deskundige zijde in hooge matt
-waardeering werd getoond, neemt in om
vang nog steeds toe. Het aantal wegwij.
zers steeg tot 3.855, (vorig jaar 3.783), het
aantal richtingsborden en vóórrichtlngs
borden tot 874 (V. j. 687). Daarentegdi
kon het aantal waarschuwingsborden
iets dalen, n.l. tot 666 (v. J. 694). Hierby
komen nog 1.458 (v. J. 1.428) „paddenstoe
len" (de laag bij den grfnd geplaatste
afgeknot kegelvormige rijwielpad wegwij-
De jaarvergadering te Vlissingen.
Prins Bemhard Eere-Voorzitter.
Heden is te Vlissingen de vergadering
van den A.N.W.B gehouden Aan het
jaarvtf-slag 1937—1938 ontleenen wij het
volgeWle
Zou er wel één andere vereeniging in
ons land zijn, die, zooals de A.N.W.B. er
op kaai bogen gedurende meer dan een
halve eeuw onder de leiding van den
zelfden man te zijn gebleven? Is er een
ander feit denkbaar, dat beter de har
monie in de bondsgelederen, den drang
naar eendracht illustreert, welke den
A.N.W.B. van zijn Oprichting af heeft
gekenmerkt en... groot gemaakt?
Dat het op 9 Juli tijdens de algemeene
vergadering in Vlissingen uitgebrachte
jaarverslag dus begint met een recapitu
latie van de groote verdiensten van Edo
Bergsma, is dan ook wel zeer begrij
pelijk. Zijn aftreden op 2 October J.l. ts
in de geschiedenis van den A.N.W.B. een
feit van méér dan gewone beteekenis.
Behalve het overgaan van het Bonds-
presidium in handen van den heer H. P.
Bloemers, den burgemeeste* van Arn
hem, vermeldt het jaarverslag met groo
te voldoening, dat Prins Bernhard onge
veer gelijktijdig met deze mutatie het
eere-voorzitterschap van den A.N.W.B.
op zich heeft willen nemen.
Voor den verschelden voorzitter was
dit een reden tot groote verheugenis,
,een zonnestraal bij het afscheid nemen,
hetwelk mij daardoor minder zwaar is
gemaakt", zoo sprak de heer Bergsma op
die gedenkwaardige vergadering.
Iets heel nieuws: de grenskiosken.
In het buitenland zijn er al langer be
kend, kleine gebouwtjes vlak aan de
grens, waar welwillende en toeristisch
deskundige hulp den binnenkomenden
vreemdelingen belangeloos verstrekt
wordt. Ook in Nederland zullen deze
„verkeers-ambassadeurs" nu binnen zéér
korten tijd te vinden zijn: de A.N.W.
is druk aan het bouwen aan de grenzei
des lands langs de, routes Breda—Am
hem; MaastrichtLink; Nijmegen-Kleef
en Vlissingen—Ostende.
De hoofdtaak van deze grenski<
is, den vreemdeling den toegang tot het
land te vergemakkelijken, hem een „wel
kom" toe te roepen, te assisteeren bij de
vervulling van formaliteiten en inlich
tingen van toeristischen aard te ver
strekken; ook is er gelegenheid tot geld-
wisselen.
Uitbreiding der bijkantoren.
In een rustig tempo is sedert 1932 het
aantal bondskantoren uitgebreid. Doel
hiervan is ln de eerste plaats den leden
de bondsdiensten zoo dicht mogelijk bij
ae hand te brengen en daarnevens een
logische decentralisatie van het eenvou
dige werk, terwijl de bomdslelding en de
ingewikkelde arbeid ln Den Haag konden
worden geconcentreerd.
Aantallen grensdocumenten, afgegeven
door de Bijkantoren:
1936 1937
'-Gravenhage 51.678 50.699
Amsterdam 27.768 29.388
Arnhem 5.380 6.123
Breda 3.456 4.571
Enschedé 3.305 3.736
Maastricht 0.051 9.074
100.638
103.501
De A.N.W.B. en „de Weel'.
In Oost-Indië bezitten de toeristen in
de Koninklijke Nederlandsch Indische
Motorclub een vereeniging, die haar
leden service verleent in „de West"
daarentegen ontbrak tot dusverre elke
organisatie op dit gebied, ofschoon daar
toch vele Nederlanders wonen, die be
hoefte hebben aan toeristische voorlich
ting en voorbereiding van hun verlofs-
reizen naar de oude wereld.
Een pleidooi voor logische verkeers-
politiek.
De bond klaagt in de eerste plaats over
de sterke belasting van het motofverkeér
dat in zijn gezonden groei sterk belem
merd wordt.
Het aantal motorrijtuigen hier tq lan
de nam, blijkens de statistiek per l Aug.
1937, met bijna 8000 toe; dit feit was vol-
doende om hen, die het wegverkeer niet
j gunstig gezind zijn, te doen concludee-
ren, dat het met de overbelasting van
het motorverkeer nog niet zoo'n vaart
lcopt. Maar deze critici vergaten, dat die
stijging omvatte 460Q. motorrijwielen,
ruim 1000 vrachtauto's en 1800 personen
auto's, zoodat waar alleen .de beide
laatste cijfers van belang zijn de stij
ging onbeteekenend genoemd mag wor
den. Een toename van 13.000 17.000 per
Jaar, zooals in de jaren vóór 1934 (uit
welk jaar de opzettelijke belemering van
dezen groei dateert) regel was, zou in de
huidige omstandigheden met een toe
nemende bevolkirw;, betere wegen en een
opleving in den nandel zeker normaal
geweest zijn en de bevolking van ons
land ten goede gekomen zijn, evenals in
ons omringende landen het geval is. Het
officieele standpunt ten aanzien van de
overbelasting van het motorverkeer is
nog steeds niet duidelijk De verhooging
der' belasting is indertijd nadrukkelijk
ingevoerd met de bedoeling, het aantal
motorrijtuigen te beperkèn; gevreesd
werd voor een teveel aan vervoercapaci-
iit, in den volksmond geheeten: con-
:urrentie voor de spoorwegen. Doch ln
ons vorig Jaaroverzicht werd er reeds op
gewezen, dat den laatsten tijd de nadruk
sterk gelegd Is op de financieele zijde
dezer kwestiedat de schatkist de hooge
belasting-opbrengsten nu niet meer mis
sen kan.
Het blijft dan ook merkwaardig, dat
ondanks dit zuiver-financieele motie!
geen officieele belangstelling te vinden is
voor het allerwege, ook in de Volksver
tegenwoordiging verdedigde, standpunt,
dat de regeering om financieele
redenen voorstander moest zijn van be
lastingverlaging. De aantallen in andere
landen rijdende auto's en de eigen cijfers
wijzen immers uit, dat er slechts weinig
noodig is om den ouden groei weer terug
te krijgen, zoodat de schatkist er zeker
van kan zijn, dat zij, indien b.v. de ben-
zine-belasting of de motorrijtuigen-be
lasting werden, verlaagd, het ontbreken
de bedrag direct zou terugkrijgen door
een grootere toeneming van het aantal
motorrijtuigen.
De ongelukkige rijwielachterlichten, de
kostbare bepalingen inzake de keuring
der autokoplampen, hev onlogische rij
tijdenbesluit en nog verschillende andere
onvoldoend voorbereide of eenzijdig ge
oriënteerde overheidsmaatregelen wt>r-
zers). Sedert het begin van zijn activi
teit op dit gebied heeft de A.N W.B. voot
de wegbebakening reeds ruim 1} millioen
gulden uitgegeven ten bate van zijn
leden, maar in niet mindere mate ook
ten dienste van het algemeen be
lang!
Waar gaan de A.N.W B.-leden heen?
Het is Interessant, eens na te gaan,
naar welke gebieden de belangstelling
der bondsleden uitgaat.' In 1937 verstnt-
te de A.N.W.B. 50.625 inlichtingen voor
reizen naar het buitenland en 18.014 voor
binnenlandsche tochten. Voor 1936 waren
deze totalen 43.943 en 10.877.
Service voor Internationaal toerisme,
Van de tientallen onderwerpen, welke
den A.N.W.B. op dit gebied ter harte
gaan, worden in het jaarverslag genoemd
de Belgische voorschriften ter reglemefl-
teerlng (en beperking!) van het betaalde
personen - en het goederenvervoer, waar
in onze regeering, na een desbetreffend
verzoek onzerzijds, een aantal verzach
tingen wist te bereiken; de ruimere
openstelling van douanekantoren aan de
Belgische grens, waarover in één jaar
tijds niet minder dan vier maal met suc
ces geadresseerd werd; het verplichte
rijwielachterlicht, dat op ons verzoek
voor buitenlanders werd ontdaan van
zijn meest hinderlijke bepalingen; het
touringcar verkeer naar Nederland, waar
voor eveneens met succes wijziging der
voorschriften werd bepleit; de strengere
contröle op bagage en op nationaliteits-
bewijzen, enz., enz.
Activiteit op zeer verschillend ge-
Behalve over de meer
den, waarop de A.N.W.B. zijn activiteit
ontplooit, gewaagt het jaarverslag ook
nog van vele andere dingen, die het
groote publiek minder vaak ter oore ko
men: gestadig werken voor het behoud
van natuurschoon, strijd tegen ontsie
rende reclame, stichting van natuur
reservaten, plaatsing van verklarende
Ij es bij monumentale gebouwen, ad-
in de overheid bij het voorbe
reiden van wettelijke maatregelen op
verkeersgebied en wegenbouw, acties
achter de schermen voor wegenverbete
ring, oprulmingf van vi
ringen, enzoovoort*.
Van welk een groote
voorbeeld de A.N.W.B.-bons zijn voor het
binnenlandsch toerisme en daarmee voor
de welvaart ln hotel-, café-
rantbedrijven blijkt wel uit de
populariteit van deze „zwerfbons", -die
dit Jaar in ruim 860 hotels e.d.
worden tegenover 669 ln 1937.
RADIO-PROGRAMMA'S.
Zondag 10 Juli.
Hilversum I, 1875 en 415.5 M. 855 VA
RA, 12*-— AVRO, 5.— VARA, t> 30 VPJ$;
8—12 AVRO:
8.55 Gramofoon; 9.01 Berichten; Mw.
Tuhibouwpraatje; 9.30 Gramofoon; 9.4&
Causerie „Van staat en maatschappij"; 9
Berichten; 10.Gramofoon; 10.40 D«clv
matie en gramofoon; 11.- VARA-orfcw
The Four Blue Stars en gramofoon; 12~\
Het woord van de week; 12.05 Gramofoe»!
12.30 Haagsch j?emengd koor „Arji voe~T'
12.50 Het AVRO-Aeolian-orkest en soli««i
1.30 Causerie „De eerste vludht van de
N.IjL.M. naar Australië"; 1.60 Gramofoon;
Boekbespreking2.30 Piano en viool;
o' Aportreportage3.20 Omroeporkest en
Lijsten; 4.30 Sportreportage; 5.— „De
1 des volks", %eesp en solist; In de
„ure oramofoon; 5.30 Crsmofoon; 6,--
t.Lrtaiitset.ding; 5.15 Sportnieuws ANI',
t' rus uramofoon; 6.30 Nederduitsch Hai-
Irmd. Kerkdienst; 7.30 Oramofoon; 7.40
Wijdingswoord; 8.— Berichten ANP, Mede-
7 n„„Mr 8 16 Residentie-orkest en solist;
ff. Radiojournaal9» Chansons; 10.20
Gramofoon; U.- Berichten ANP, hiern,,
10— Het Kovacs Lajos-orkest.
Hilversum IL 301.5 M. 8.30 NCRV, 9.3
KRO, 5.NCRV, 7.45-11 KRO,
g.30 Morgenwijding; 9.30 Gxamofoon-
10— Hoogmis; 11.30 Gramofoon; 12.15 K
RO-orkMt jl1.20 Boekbespreking); 2-
Godsdienstonderricht voor ouderen; 2.30
Gramofoon; 3-— Causerie „Op reis doo'
ons programmaboek"; 3.15 Gramofoon; 4.30
Voor de zieken; 4.55 Gramofoon; 5.50 Et au
uelisch-Luthersche kerkdienst, hierna tro
mde muziek (gr.); 7.46 Sportnieuws; 7.50
Causerie ,J)e stichting van de Katholieke
kerk in Nederland"; 8.10 Berichten ANP
Mededeetingen; 8.25 Gramofoon; 8.30 KRO
orkest, KRO-Melodisten en solisten; 9.30
Radiototmeel9.45 Gramofoon; 10.Cause.
r> stormloop"; 10.05 KRO-orkest;
1030 Berichten ANP; 10.4011 Epiloog.
Droitwich 1500 M.l
1250 Het Luton-orkest en solist; 1.40
Gramofoon; 2.20 Het London Pulladium-
orkest; 8.10 Orgelspel; 3.50 De Westmin.
ster Kaser»; d-2® Pianovoordracht; 4.50
Falkman's Apache-orkes, en soliste; 5.20
MissieDraatje; 5.40 Octet-concert; 6.40 Lite-
rnir OTograntmu; 7.10-8.10 BBC-Theater
nrkest solisten en BBC-Mannenkoor; 8.15
Kerkdienst- 9.06 Liefdadigheidsoproep9.10
Berichten;' 9-26 Radiotooneel met nraziek;
10.6O-U.20 Epiloog.
Radio-Paris 1648 M.i
9 50 Gramofoon; 11.50 Orgelconcert;
12 40 Gewijde muziek (gr.); 12.50 Gramo
W 150 Zang; 2.06 Gramofoon; 3.50 W.
Prattvs' orkest; 5^0 Gramofoon; 5.60 An-
dolfi-ortost; 7.50 Vocaal trio; 8.35 Zanei
8.50 Symphonie-conrert m.m.v. solist; 11.20
—1.20 Ray Ventura en zyn orkest.
Maandag 11 Juli.
Hilversum I> 1875 en 415.5 M. Algemeen
Programma, verzorgd door de AVRO:
8aGramofoon (om 8.30 Berichten);
10.— Morgenwijding; 10.16 Grumofoon,
10.30 Omroeporkest (gr.opn.); 11— Orgel
en zang; 11-46 Gramofoon; 12.— Kovacs
Lajos' orkest; 12.46 Gramofoon; 1.16 En
semble Jetty Cantor; 2.— Declamatie; 2.2.0
Vervolg Jetty Cantor; 3j- Pianovoor
dracht; 3.30 Kovacs Lajos' ojrest; 4.30 Cau
serie „Music-hall"5.30 Staf muziek van het
6d«j R.I.; 7/— Gramofoon; 7.30 Declamatie;
8.— Berichten ANP, Mededeelingen8.15
Omroeporkest en solisten; 9.— Interview;
9.25 Vervolg concert; 10.15 De Twilight
Serenaders; 11..— Berichten ANP, hierna
tot Uf.— Loü'is Bannet's dansorkest.
sum II, 301.5 M. NCRV-Uitzen-
8.— Schriftlezing, meditatie; 8.15 Berich
ten, gramofoon (om 9.30 Gelukwenschen)
10.30 Morgendienst; 11.— Christelijke lec
tuur; 11.30 Gramofoon; UL— Berichten;
12.15 Gramofoon; 12.30 Amsterdamsch Sa
lonorkest en gramofoon; 2.— Gramofoon;
2.15 Vioolvoordrachf. met pianobegeleiding
en gramofoon; 3.Gramofoon; 3.45 Bij
bellezing; 4.45 Gramofoon; 5.15 Kmderuur
tjo; 6.15 Gramofoon; 6.30 Vragenuurtje
7j— Berichten; 7.15 Vervolg vragenuurtje,
7.46-8 Reportage; 8.05 Berichten ANP,
herhaling SOS-Berichten; 8.15 Christelijke
Muziekvereeniging „Juliana" en gramo
foon; 9.— Causerie „Met open uogen en
ooren de natuur in!" 9.30 Hollandsche Ka-
mermuziekvereenigrng (om 10.— Berichten
ANP); 10.45 Gymnastiekles; Ur- Gramo
foon; c.a. 11.50—12 Schriftlezing.
Droitwich 1500 M-:
11.20 Cellovoordracht; 11.50 Zang; 12.20
Orgelconcert 12.50 Sportreportage; 1.—
Het Tom Jones Octet; 1.40 Sportreportage;
1.55 Dansmuziek (gr.); 2.35 Sportreportage
6.20 Berichten; 6.46 Sportreportage; 7.—
Zang; 7.20 Billy Terneoit's „Beauchcom-
bers" en solisten; 8.05 Orgelspel; 8.36 Ka
mermuziek; 9.20 Het Versterkt BRC-Varlé-
té-orkest m.m.v. aplisten; 10.05 Causerie
«The past week"; 10.20 Berichten; 10.45
Prank Walker's Octet; 11.20 Earl Carrol!
en zyn Band; 11.50—12.20 Dansmuziek
(gr-).
Radio-Paris 1648 M.;
8.10, 8.559.06, 10.10 en 12.35 Gramo
foon; 1,50 Zang; 2.06 Gramofoon; 3.06, 3.20
en 4.20 Zang; 4.36 Pianovoordracht; 5.20
Cantrelle-orkest; 6.20 Gramofoon; 8.40 Vo
caal ensemble „La Campanile" en orkest
9.15 Relais; 10.5011,06 Gramofoon.
GEFOTOGRAFEERD, MET M'N OUDE CAMERA
EN NU KON IK WEL EENS EEN NIEUWE
KOOPEN, VOORAL NU VOIGTLUNDER IS TOE
GERUST MET DE ALLERNIEUWSTE WONDERE
SNUFJES DER TECHNIEK.
KOOP VANDAAG 'N NIEUWÉ
VOIGTI.aNüER. U KRIJOÏ
ƒ5,— VOOR UW OUDE
CAJVIERA! VAN EEN VOIGT-
LaNDER .HEBT U ALLEEN
MAAR PLEZIER.
BLAUWE DRUIVEN
VERSCHE AARDBEIEN
PERZIKEN
AALBESSEN
TAFELPEREN
TAFELAPPELEN
SINAASAPPELEN
CITROENEN
GRAPE FRUIT
BANANEN
TOMATEN
VRUCHTEN IN BLIK EN GLAS
DIVERSE SOORTEN NOTEN
K
OUDSTE ADRES voor OPGEMAAKTE FRUITMANDEN.
BLIKGROENTEN van prima kwaliteit tegen scherp concurreerende prijzen
LANGE TIENDEWEG 27 TELjirOON HUIS.
23—24 JULI
Teneinde vele niet-fcjereisden in de igelegenheid te stellen
een weekeind in de twee voornaamste steden van België:
ANTWERPEN en BRUSSEL te kunnen doorbrengen,
stellen wij de gelegenheid open tot deelname aan een
PER LUXE TOURINGCAR.
VELE BEZIENSWAARDIGHEDEN.
RONDRIT DOOR DE BELGISCHE HOOFDSTEDEN.
LOGIES IN GOED HOTEL TE BRUSSEL.
GOEDE MAALTIJDEN.
VERTREK: ZATERDAG 23 JULI 2 UUR N.M. VAN DE
MARKT TE GOUDA.
TERUG: ZONDAGAVOND 11 UUR GOUDA.
OOI IC REIS, LOGIES, MAALTIJDEN f IO CQ
r r\l J 9 coll. Paspoort inbegrepen1 w.ww
Aanmelding vóór of op MAANDAG 18 JULI met opgaaf
volledige naam, woon- en geboorteplaats en iaardag en
storting van het bdrag aan het Bureau van dit Blad te
Gouda. Het kantoor is dagelijks geopend van 0—6 uur.
Zaterdags 01 uur. MARKT 31.
l V
bij ons gekocht worden
door ons GESCHRAPT^
WAAIERSTRAAT 12
TELEF. 3018.
CARILLON jr.ureN 10 stub. 0.15
ROOD 10 0.25
BLAUW 10 0.50
Vraagt Uw winkelier.
Voor Engroe: ADRI VAN MAAREN-
BuiLqewone conditiev.VraogdemonslraHe fjl. Vela Woochn.acti.ne No
Deze zakdoeken zijn in een
woord schitterendHoe is
het mogelijk om \oiets
te bereiken?
Radion gebruikt.
*\l ^mtrw Dat kost nu maar 15a,
terwijl de kwaliteit
net zo prachtig
is als altijd.
/Y\ Wat ik maar niet kan be-
J&] grijpen, is waarom myn was
J niet net zo prachtig wit wordt.
Ik laat het goed altijd 's nachts
weken en kook en boen het dan
(link de volgende morgen dan
moet het toch wit worden P
Ja, maar niet htldtr wit. Ge-
wone zeeppoeders reinigen
het goed alleen aan de opper
vlakte, terwijl Radion door de
speciale zuurstofwerking het vuil
tol diep in het weefael verwijden
Bm Hch it Rmditn nu so goedkoop!
Het vuil kan het zuurslofhoudende Radion sop
eenvoudig niet verdragen. Want door de zuur
stof wordt het sop bijzonder werkzaam en dringt
het vlug door tot diep in het weefsel om daar
al het verborgen vuil, dat gewone zepen of zeep
poeders niet weg kunnen krijgen, te verdrijven.
Oeen moeite geen schadelijk boenen. Lakens
en linnengoed gaan veel langer mee, indien
regelmatig met Radion gewassen, terwijl boven
dien alles veel witter,- werkelijk Radion wit ia! J
PRIJSVER laging
Eene bekende en sedert jaren goed gevestigde Maatschappij van Levens-
verzekering- VRAAGT teigen vast SALARIS en PROVISIE.
voor een bestaand agentschap te Gouda en omgeving.
Kapitaal- en Volksvea-zekering.
Blieven met opgaaf van leeftijd, vroegeren werkkring en referentiën
onder No. 2477 aan Bureau Goudsche Courant, Mankt 31.
ALBERT HE UN's Bekende
Zaansche Koeken, Heerlijke Zand
koekjes, Wafeltjes, enz. Van Vrij
dag 8 Lm. Donderdag 14 Juli tegen
ZANDKOEKJESper tl pond 2 1 ct.
ZANDRINGEN24..
RIVIERA SPRITS25
COCOSSCHUIM27
VRUCHTENWAFELS.. M 24
ZAANSCHE KOEKEN per bus 120 stuks) 19,.
Alleen Vrijdag en Zaterdag Afgehaald uit de Winkel
REUZEN PRUIMEDANTEN per pak van 25 voor 22 ct.
COCOSBROOD, iets fijns p. pind 24 21
FIJNSTE LEVERKAAS2 ons 25
R 403
Eigen Koek- en Banketfabrieken
J Juut de eentoi*g8le aibeid
m «uk bet vermoeiendste
ictieven geesl
Juist in (lezen tijd. die zülke hooge eischen stelt
aan hel uilhoucfingsvermogen, het zenuwgestel
en de eifttgie. is Thee als dtank onvervangbaar.
Hier hebt U nu een 'heerlijken, geurigen drank,
die de gezondheid niet schaadt, maar bevordert I
Mits goed-gezet, overtreft Thee alle dranken in
smaak. Zet Thee volgens nevenstaand Thée-a.b.c:
A. Doe per persoon één
maatschepje Thee in den
theepot.
B. Giet vetach kokend
water op.
C. Laat 3 Ut 5 minuten
trekken ondefcde theemuts.
Vóór het insfchenken even
omroeren. Melk en suiker
töevoegen naar smaak.
Een goed-gezel top Thee. lezcthler «d
gedronken, verhelder! hel trern. rlimoleert
de energie en k.lmeerl de zenuwen
..Neen, het getik van de klok
ken hindert mi| niet", zegt tie
horlogier, ..ik drink Thee".
Publicatie »a» h«l Thee-Propajaodibuteau. Amsterdam
