moTzakken
DeWijnkelder
Fa.C.v.Tongiuloo
Een Dienstbode
Gilde Bier
Kennersbier
250
Anton Coops
epn Meisje
DE NIEUWE TUD
„DE MODELWASSCHERIj"
h >->m
Geslaagd of Verhoogd
Dan een POLSHORLOGE
JONGENEEL, Doelestr. 18,
De dertiende Monumentendag te Gouda.
Het Nederlandsche Polderlandschap.
iSb
COMPAGNON
Prot. Goudsche
Begrafenis Onderneming
vanaf 25 cent
J. C. LANG ER A AR,
Mooie groote ZITKAMER
Te huur:
nette BurgerwoiXjflf
-SEN NET MEISJE,
Berliner Leverworst
A. J. OPSTELTEN,
.NET MEISJE,
1 VALKENBURG (Limb.)
Fl. acc. MEISJE,
flinke WERKSTER
PRIMA ZEILBOOT
Flinke Jongste Bediende.
TOURISTÊN-
VERBANDDOOZÈN
b l|
vanaf 8 ct. per fteschje
Markt 15 - Telef. 3050
TE KOOP:
KLETSKOPPEN
Gebr. KAMPHUISEN N.V.
Gratis Ontbijtkoek
Zie onze lage prijzen
GROENENDAAL 4,
Het Orgel
in de St. Janskerk
te Gouda
DE MODELWASSCHERIJ vraagt
leeftijd 16 a 17 jaar, bekend met mangel en uitstrijken.
AANK. BOUWKUNDIG TEEKENAAR,
gelijke jaren van ontspanning en rust naast
geestelijken arbeid en met het voorlezen
vat} een brief van den vorigen rector dr
Mulder, die heeft geschreven, hoezeer ook
hy dr. Nort waardeert.
Geschenken aangeboden.
Namens de collega's sprak mej, dra. B.
v. d. Veen, die er op wees, dat dr. Nort een
heilig vuur voor zijn vak had, maar daar
naast ook een zeer prettig collega was.
Namens rector, oud-rector en leeraren bood
zy als blyk van sympathie een Perzisch
kleedje aan.
Mr. C. Jonker heeft namens de oud-leer
lingen het woord gevoerd. I» zyn toe
spraak, die vol aardige jeugdherinneringen
was, verklaarde hy, dat de oud-leerlingen
voor dr. Nort den grootsten eerbied koeste
ren, omdat zy in hun later leven nebben ge
voeld en beseft, welk een uitstekend leeraa»
en docent deze was. Als stoffely* blijk van
waardeering schonk mr. Jonker cen eiker
houten boekenkast en hij deelde er by mede,
dat bij de oud-leerlingen het idee om een
geschenk aan te bieden met veel sympathie
is begroet en dat alle oud-leerlingen vour
zoover men hun adres wist, er voor hebben
bijgedragen.
De heer L. Nagtglas Boot vertolkte de
hartelijke gevoelens van de leerlingen, na
mens welk hy dr. Nort een lamp en een
sigarettenkoker overhandigde.
De heer A. J. Meyer zegde dank voor de
belangstelling en het medeleven, die dr.
Nort altyd voor de gymnasiastenvereeni-
ging „Utile Dulci" heeft getoond. De ver-
eeniging zal een receptieboek aanbieden.
Dr. Nort spreekt.
„Toen ik byna dertig jaar geleden in
Gouda kwam, zou ik hoogst verontwaardigd
zyn geweest, als iemand me haa gezegd,
dat ik mijn loopbaan zou eindigen op de
veemarkt", ving hierna dr. Nort zijn dank
woord voor de hem gebrachte hulde aar.,
een uitlating, die sloeg op de plaats van de
receptie en die groote vroolykheid verwek
te. Maar dr. Nort verklaarde zich, nu dit
gebeurd is, niet verontwaardigd te voelen.
Hy is heel bedroefd en heel gelukkig, be
droefd, omdat hy fijn werkkring, die hem
zoo lief was, en zijn leerlingen zat moetei
missen, gelukkig, omdat hij zoovele blijken
van genegenheid ey waardeering heeft mo
gen ontvangen. Na verklaard te hebben,
dat hy van het gymnasium houdt, prees dr
Nort zich gelukkig'den weg te hebben ge- J
vonden naar de harten van zoovele leerlin
gen en hij sprak de hoop uit, dat allen nog i
dikwijls den weg naar zyn huis zullen kun-
nen vinden. Dank Van ganscher harte voor
zooveel aanhankelijkheid, besloot dr. Nort.
Met het zingen van Krontjong-liedjes
hebben leerlingen van het Gymnasium het
verder samenzijn opgeluisterd. Ten slotte
drukten alle aanwezigen persoonlijk de»
heer en mevr. Nort de hand. i
Ook in een aantal bloemstukken en tele
grammen ontving dr. Nort ter receptie blij.
ken van sympathie.
Lichtstoet en reclame-optocht.
Op 31 Augustus en 1 September.
De Commissie voor Oranje- en andere
openbare feesten deelt ons mede, dat aan
giften voor deelneming aan den lichtstoet
op 31 Augustus a.s. en den reclame-optocht
op 2 September d.a.v., vóór 1 Augustus wor
den ingewacht bij den voorzitter der com
missie, den heer G. J. J. Pot, Van Bever- 1
ninghlaan 17, Gouda.
Bij deze aangiften dient te worden ver
meld het aantal personen en voertuigen, dat
aan den lichtstoet, resp. reclame-optocht zal
reparatie
duur te
ZOLEN EN HAKKEN
DAMES 60 Ct
HEREN 90 Ct
- GOUDA
MARKT 19
Nutsspaarbank.
Overzicht over de maand Juni.
Gedurende de maand Juni zyh ingelegd
en terugbetaald de navolgende bedragen:
Inleg in 13.553 posten 267.975.77
Bijgeschreven rente 174.42
Terugbtaling in 3843
268.150.19
264.098.98
Meer ingelegd dan terugbet. 14.051.21
Aan het einde der maand Mei
was ten name der inleggers
ingeschreven 4.118.966.95
zoodat hun tegoed uit. Juni
bedroeg ƒ4.133.018.16
In den loop der maand Jiini zyn 100 nieu
we boekjes afgegeven, 166 oude boekjes op
nieuw in gebruik gesteld en 209 boekjes ge
heel afbetaald, zoodat aan het einde der
maand Juni 13.789 boekjes in omloop waren.
Voor een goede
Waschbehandeling
Vragen aan Burgemeester en
Wethouders.
Over het schuren der grachten.
Mevr. J. N. van Dantaig-Melles en den
■heer H. Maaskant hebben zich met de vol
gende vragen gewend tot Burgemeester en
Wethouders:
la. Is het juist, dat, ook al is de brug
„ver de Haven bü het Postkantoor gereed,
nog niet is geschuurd, hoewel daar ruim
schoots gelegenheid voor is geweest I
lb. Indien dit juist is, zijn O. en W. dan
niet van tneening, dat dit tot groote ver
vuiling van de rioleering en van het water
van de stadsgrachten leidt? Temeer nog
daar in de laatste jaren schromeljke ver-
waarloozing op dit gebied is te =onsUV*ien,
2a. Is het juist, dat sinds Augustus 1937
nog niet is geschuurd?
2b. Zoo ja, wat zijn de oorzaken daar-
VS3.? Zijn B. en W. ook niet van meening,
dat door het niet laten schuren, inzonder
heid de Nieuwehaven op ergerlyke wyze
vervuilt en dat daardoor by de bewoners
van deze straat en bij dit deel van de bur
gerij, dat tegen de demping van dit water
is, de indruk wordt gewekt, dat alleen dem
ping verbetering in dezen toestand kan
brengen
Prijswinnaars in zeilwedstrijden.
Namens het bestuur van de Roei- en
Zeilvereeniging „Gouda" wordt ons op
name van het volgende verzocht:
In de laatste weken stond enkele kee-
ren in Uw blad de mededeeling, dat een
lid der Watersportvereniging „Elfhoe
ven" bij een zeilwedstrijd elders een prijs
had behaald; onlangs was dat het geval
bij de wedstrijd van „Hollandia" op den
Braassemermeer en jl. Maandag bij ge
legenheid van de Hillegersbergsche zeil-
week. Deze mededeeling is echter onvol
ledig. De beide bedoelde zeilers zijn na
melijk óók wel lid van „Elf hoe ven, doch
zij kunnen slechts als lid der Roei- en
Zeilvereeniging „Gouda" a^n de hier ge
noemde wedstrijden deelnemen, aange
zien zij lid moeten zijn v&n een bij de
Koninklijke Verbonden Watersportver-
eenigingen aangesloten vereeniging.
„Elfhoeven" behoort niet, de „Roei- en
Zeilvereeniging „Gouda" w 1 tot dit
Verbond. Bedoelde zeilers zeilden der
halve onder de vlag der ftoei- en Zeil
vereeniging „Gouda" en staan in de
wedstrijdinschrijvingen oók uitsluitend
als zoodanig vermeld. Bovendien liggen
de jachten der betreffende beide zeilers
aan de jachthaven der Roei- en Zeilver
eeniging en zijn zij alleen lid van „Elf
hoeven" om in staat te kunnen zijn aan
de onderlinge wedstrijden op den plas
Elfhoeven te kunnen mededoen. Zij
deden dus aan de bedoelde groote wed
strijden mede en wonnen hunne prijzen
als lid der Roei- en Zeilver
eeniging „Goud a".
Thalia-Theater.
„Orkaan".
Een woeste, meedoogenlooze storm, die
huizenhooge golven tegen het eiland
Manuhura in de Zuidzee laat beuken,
die boomen ent gebouwen met de vlakte
gelijk maakt, is in „Orkaan", een pracht-
tilm van Samuel Goldwin's Productie, op
bewonderenswaardige wijze tot de beel
dende expressie der realiteit uitgebeeld.
Aangrijpend is het, wanneer in majes
tueus geweld de hevigste orkaan los
breekt, die de Zuidzee ooit kende, de
priester met zijn kerkgangers de gods
dienstoefening voortzet terwijl de kerk
van alle kanten door het woest bruisen
de water wordt verpletterd. Een mach
tig filmwerk, dat in vergelijking met
„San Francisco" misschien een minder
beteekenende inhoud mag hebben, doch
als aandenken. Voor elke beurs.
TELEF. 2969.
door zijn grootsche opzet zóó imponeert
en zóó suggestief werkt, dat welke de
strekking van deze film ook mocht heb
ben, dit ongetwijfeld op den achtergrond
zou geraken.
De film werd gemaakt naar den roman
van Charles Nordhoff en James Norman
Hall, auteurs ook van „Muiterij op de
Bomby", waarin verhaald wordt van een
feest op het eiland Mannhara in de
Zuidzee. De dochter van een stamhoofd
gaat trouwen met den eersten stuurman
van een schoener. Na het huwelijk moet
Terangi, de bruidegom, met Nagle's
schoener opnieuw naar zee. Op zijn reis
slaat hij een blanke neer en dit bezorgt
hem geruimen tijd dwangarbeid. Maar
de gevangenismuren kunnen hem niet
houden. Na tallooze vergeefsche ont
vluchtingspogingen slaagt hij erin op
Manurka terug te keeren. Herhaaldelijk
wordt hij achtervolgd en de resident van
het eiland doet al het mogelijke om den
Jongen weer te arresteeren. Een orkaan
is in aantocht en Terangi, die zich ver
borgen heeft gehouden en met vrouw
en kind een schuilpaats heeft gevonden
vergeet eigen lijfsbehoud en snelt de
eilandbewoners te hulp. De wind zweept
de golven op, die "steeds dieper het land
indringen en de bevolking zoekt haar
heil in de booten of door zich aan boo
men vast te binden. In majestueus ge
weld breekt de hevigste orkaan los, die
de Zuidzee ooit kende.
Dank zij Terangi's hulp worden velen
gered, en dan vindt ook eindelijk Te
rangi zelf rust. Met vrouw en kind vaart
hij in een gevonden kano weg.
Een eenvoudig verhaal, dat in een
meesterlijke vorm gegoten is en de be
zoekers verrast en boeit door de fraaie
opnamen en imponeert door het uitbeel
den van een orkaan van ongekende
hevigheid.
Het voorprogramma biedt een afwis
selend Journaal o.a. goede opnamen van
het Joolsche congres en den voetbal
wedstrijd Frankrijk—Italië. Een teeken
film en een geestige muzikale show-film
vullen het Thaliar-programma aan, dat
ditmaal de bioscoopbezoekers veel doet
genieten.
Een uitermate spannende film brengt
Reünie deze week toet „De spion der
lanciera", een avontuur uit den wereld
oorlog, sterk en geraffineerd. Het ver
haal beeldt uit den verrasenden zet van
de Britsche admiraliteit, die een Duitech
officier heeft gevangen genomen en in
haar eigen leger iemand heeft, die spre
kend op hem lijkt. De Engelschman gaat
voor Duitscher spelen, een vlucht wordt
geënceneerd en als een held keert de
ontsnapte „krijgsgevangene" in zijn „va
derland" terug. Een zware taak heeft de
dubbelganger te vervullen, immers hij
moet het doen en laten van den ver
meenden officier volkomen getrouw imi-
teeren en daarbij vele en velerlei moei
lijkheden overwinnen. De geheime dienst
van de tegenpartij krijgt argwaan^ de
pseudo-vluchteling wordt ontmaskerd,
maar hij slaagt in zijn opdracht om op
de hoogte te komen van de plannen, die
voor de oorlogsvoering opgesteld £ijn,
plannen, waarvan de kennis voor zijn
eigen land van het grootste gewicht is.
Het werk biedt een treffenden kijk
achter de schermen, scherp teekent het
methoden en opvattingen en door alles
heen is het een felle aanklacht tegen
den waanzin die oorlog heet. Als verhaal
is de film vap ongemeene spanning, een
avontuur vol avonturen, een uitzonder
lijk gegeven met een knappe rolbezet
ting, waarbij George Sanders, die den
dubbelganger speelt, en Dolores del Rio
vooraan staan. Ook Peter Lorre ontmoet
men in deze bijzondere film.
Ook het tweede hoofdnummer „Goud
zoekers van Canada" naar James Olivier
Curwood's bekend verhaal is een span
nende geschiedenis, die den strijd van
de goudzoekers tegen hun belagers weer
geeft, een film, die eveneens vol avon
tuurlijke gebeurtenissen is en waarin
Kermit Maynard en Monte Blue succes
vol optreden, als acteurs en in hun rol
als leden van de bereden brigade.
Het bijprogramma biedt een journaal
en een interessante film over Portugal.
Daarnaast wordt het feest aangekondigd,
dat Reünie volgende week hoopt te vie
ren. Dan bestaat het theater zeven Jaar
en ter gelegenheid hiervan is er een
grootsch programma met film en tooneel.
Op het witte doek zullen verschijnen
Sonja Henie en Don Ameche in de
nieuwste Sonja-Schlager „Happy lan
ding". De attractie op het tooneel is de
vroolijke cabaretrevue „Lach je zorgen
weg" met Alex de Meester, Annie van
Aalten, The Rhythm Singers, The Moun
tain Serenaders en het Tower Ensemble.
In een fonkelend bijprogramma zal
Reunle's feestpakkef verder uitgepakt
worden.
De Goudsche Glazen
1555—1603.
Beschouwingen over Gouda, haar St. Jans-
kerk en de gebrandschilderde glazen.
Ben uitvoerige handleiding voor de
Ter gelegenheid van de Tentoonstelling
De Goudsche Glazen, welke hier van 24 Juni
tot 31 Augustus wordt gehouden, is by den
uitgever Martinus Nyhoff te 's-Gravenhage
een bundel beschouwingen over de Goudsche
Glazen verschenen, welke door een daaraan
toegevoegde beschryving van de glazen te
vens een uitnemende handleiding is voor
hen, die de tentoonstelling in de St. Jans
kerk bezoeken.
Deze uitgave, die versierd is met byzon-
der fraaie illustraties van meerdere glazen
en ook van fragmenten van meerdere car
tons, mag de beste gids genoemd worden,
welke er tot nu toe is verschenen. Mr. A. A.
J. Ryksen beschryft hierin de godsdienstige
en staatkundige invloeden in de wording van
de Goudsche Glazen, Jhr. P. Beelarets van
Blokland behandelt het ontstaan der kerk,
Drs. A. van der Boon schrijft over Gouda en
de glasschilderkunst, terwijl Mej. Dr. J. D.
Hintzen een beschrijving der glazen in chro
nologische volgorde heeft verzorgd.
De beschouwingen in dit werk zijn voor
ieder, die belangstelt in de Goudsche Gla
zen en daarvan iets meer wil weten, bij
zonder interessant.
Aan de beschouwingen gaat een inleiding
vooraf van Prof. Dr. J. Q. van Regteren
Altena, waarin de totstandkoming dezer uit
gave wordt verklaard. Uit eendrachtige be
wondering, zoo zegt de hooggeleerde inlei
der ,is dit werk in het licht gegeven.
Jhr. Mr. Dr. H. A. van Karnebeek, Com
missaris der Koningin in Zuid-Holland, gaf
het boek ten geleide een voorwoord mede,
waarin Zyne Excellentie met groot enthou
siasme gewaagt van den grooten schat, die
de St. Janskerk met zijn kostbaarheden is.
Het is goed, zoo zegt Jhr. van Karnebeek,
dat wy ons van den schat bewust zyn, dien
land en volk in Gouda ryk zyn, en hun, die
zich hebben opgemaakt om landgenoot en
vreemdeling in te wijden in de geschiedenis
en het wezen daarvan door middel van een
I tentoonstelling, die in hooge mate de
j dacht verdient, komt
Moge dit boek in veler handen komen,
De Tentoonstelling „Goudsche
Glazesn".
De Tentoonstelling in de St. Janskerk
verwacht vandaag vele bezoekers. Voor
I heden zijn aangekondigd bezoeken van
de deelnemers aan, den Monumentendag,
de Teekenacademie te 's-Gravenhage en
Volksuniversiteit te Rotterdam en een
groep leden van Soroptlmistelubs.
Hedenmorgen kwam de 2500e bezoeker
Ir. N. G. de Voogt uit Voorburg, die van
het Tentoonstellingscomité de mooie door
Mart. Nyhoff uitgegeven gids van de Goud
sche Glazen ten geschenke kreeg.
Geslaagd.
Aan de T.M.S. te Rotterdam zyn geslaagd
voor waterbouwkundige en waterbouwkun
dig teekenaar de heer G. A. Gardenier en
voor bouwkundig teekenaar de heer A. de
Korte, beiden alhier.
Vandaag is fn Restaurant „Ter Gouw" de
dertiepde Monumentendag gehouden.
Tal van belangstellenden waren uit alle
deelen van ons land naar Gouda gekomen.
Van dó Commissie voor den Monumenten
zorg waren aanwezig de heeren prof. dr. A.
W. By va nek, voorzitter, mr. H. Westermann,
secretaris-penningmeester, H. Cleyndert
Azn., mr. J. A. van Sonsbeek en mr. P. G.
van Tienhoven, leden èn voorts woonden de
bijeenkomst by dr. L. R. Wentholt, hoofd
inspecteur van den rijkswaterstaat, verte
genwoordiger van den Minister van Water
staat, prof. dr. W. Martin, directeur van
het Mauritshuis te 's-Gravenhage, prof. dr.
J. M. Geerts van de Algemeene Vereeniging
voor Natuurbescherming, dr. E. Wiersum,
oud-archivaris van Rotterdam, ir. A. M.
Kuysten, inspecteur van de vólkshuisvesting,
de burgemeesters van Schoonhoven, Spyke-
nisse en Wassenaar, G. Elfting Dijkstra,
directeur-generaal van de Werkverschaf
fing, F. W. Matsch, inspecteur van het
Staatsboschbeheer, J. Verheul Dz., architect
en vele anderen. Als vertegenwoordigers
van het gemeentebestuur van Gouda waren
de wethouders E. A. Polet en W. Sanders
aanwezig.
In zyn openingswoord heette de voorzit
ter der commissie voor den Monumentendag,
Prof. Dr. A. W. Byvanck, de bezoekers en
in de eerste plaats de aanwezige autoritei
ten welkom. Hij bracht dank aan den secre
taris der commissie, Dr. S. Baron van Wijn
bergen, die het voornemen te kennen heeft
gegeven als secretaris af te treden, doch lid
der commissie zal blijven.
Op deze monumentendag, aldus de voor
zitter, zal het Nederlandsche polderland
schap ter sprake komen en het is geen toe
val, dat Gouda als plaats van samenkomst
is gekozen: deze stad is het middelpunt van
het polderland. Bovendien is er nog een at
tractie, de tentoonstelling gewijd aan de
Goudsche kerkglazen. Het stemt tot vreug
de, dat Schouten de restauratie heeft kun
nen voltaoden.
Het polderland, aldus vervolgde spr.,
heeft ook beteekenis als cultuurmonument.
Deze streek is niet alleen een verzameling
van plassen en dijken, het is evengoed een
monument voor de durf, het vernuft en de
energie van het voorgeslacht. Wie iets wil
trachten te begrijpen van het karakter der
Hollanders, moet hen zien tegen den achter
grond van het polderland met zyn bijzon
dere verhoudingen, zyn gevaren en voor-
„Ons Polderlandschap".
Vervolgens kreeg ir. J. G. Bijl1 het woord
voor een Voordracht over „Ons Polderland
schap". Spr. zette uiteen, hoe aan de vor
ming van onzen bodem werd meegewerkt
door drie factoren, zee, rivieren en zee
niveau .waarbij zich omstreeks het begin
der jaartelling de mensoh als geologische
factor voegde. 'Daar de zeestand aan onze
kust ongeveer 10 c.m. per eeuw stijgt, zocht
de oudste bevolking haar toevlucht in het
opwerpen van kunstmatige hoogten. Naar
mate meer zeewater door de kutsopeningen
binnenstroomde, steeg het water op de me
ren, zoodat de moeilijkheden vqor de afwa
tering ontstonden. Zoo werden reeds in de
vroegste middeleeuwen spuisluizen gebouwd,
waardoor boezemgebieden ontstonden. De
uitvoering van afdammingen kunnen wij in
de geheelè waterstaatkundige geschiedenis
volgen: zij werd in 1932 bekroond door de
voltooiing van den afsluitdijk.
Wat nu het toezicht op de Waterstaats
werken betreft, in de middeleeuwen was de
graaf gezagdrager ook in dit opzicht. Hij
liet de uitvoering over aan den baljuw, die
later in Waterstaatsgedingen dijkgraaf
werd genoemd. Boven de lagere bestuurs
organen ontstonden de hoogheemraadschap
pen, die belangen van verstrekkende» aard
behartigden en in welker handen zich (het
toezicht ging concentreeren. Daarnaast kwa
men echter de organen van standen of
hoofdingelanden, die als belanghebbenden
medebestuur kregen. Op grond van haar
macht, die zy* aan handel en scheepvaart te
danken hadden, kregen ook de steden een
stem in het kapittel. Er was meermalen een
belangenstrijd tusschen afwatering en
scheepvaart en een goede coördinatie der
scheepvaartwegen stuitte langen tijd af op
den zonderlingen afgunst der steden. Niet
alleen ten dienste van het handelsverkeer,
doch ook ter bescherming daarvan en voor
al wanneer de operaties van land- en Vlöot-
macht moeten samengaan ,is een coördina
tie van land- en waterwegen van het groot
ste belang.
Van de vroegste tijSen af, aldus vervolg
de Ir. Bijl zijn voordracht, heeft hier te
lande de mensch den bodem door het graven
van veen en klei aangetast. Daardoor ont
stonden echter ook ernstige gevaren, zoodat
men moest trachten het evenwicht te her
stellen. Grafelijke vonnissen reeds streef
den daarnaar. Toen na 1630 het veenbag-
geren in de plaats van het veensteken
kwam en men dus dieper kon graven, wer
den in Rijnland de verveeningen geconcen
treerd. De ondernemers moesten bijdragen
aan de vorming van een droogmakerijfonds.
De drooggemaakte Beemster, Purmer,
Schermer enz. kenmerken zich door vier
kante verkavelingen' in blokken. Ook bij
sluizenbouw, vestingbouw, tuinarchitectuur
Geval van roodvonk.
Deze week is ten stadhuize aangift; ge
daan van een geval der besmettelijke dek
te roodvonk.
Verhandwedstrijdfn B.V.L.
De jaariyksche schietwedstrijden van her.
Landstormverband Gouda" zullen te dezër
stede plaats hebben. Zij vangen aan op he
den en duren tot en met 23 Juli a.s. De
wedstrijden worden gehouden op de banen
enz. kwam man soms tot geometrische op.
lossinger.. Het geometrisch veiknvelde
dertand heeft echter het °ude land nimnw,
verdrongen: het ontstond ernaast en werkt*
mede aap, een harmonisch geheel
Van ingrijpende beteekenij \t
waterstaat zyn de groote
lingen geweest, waardooi het oude dijk.
heemrecht goeddeels teloor ging. Het i
ontbserlijke centrale gezag keerde terug
nieuwe waterstaatswerken werden
voerd, zooals de droogmaking van
Haarlemmermeer. Zeer veel is in
van een kleine eeuw verbeterd. Letten
alleen maar op den nieuwen ver»
AmsterdamSassenheim en de
van andere wegen en bruggen, dan yalt h#t|
op, hoe zeer het rechthoekig verkaveld*
landschap aan schoonheid heeft
Wie de volle schoonheid van een diepge]f.
gen polderland ervaren wil, zal geduld moe
ten hebben tot het landschap van de Wie
ringermeer volgroeid zal zyn.
De terpen, dijken, afdammingen, sluiien,
windmolens, veenderijen enz. waren produc.
ten onzer cultuur; het zyn monumenten, dit
wy behouden willen, doch helaas dreigt de
men schel ij ke vernielzucht. Wy moeten,
dus spr., den schennenden hand, aie raar de
windmolens reiken, een halt toeroepen,
Zonder cultuur, aldus eindigde ir. Bjji
voordracht, zou ons polderland ninnner ont-
staa„ noch te behouden zijn. In den eeuwen-
langen strijd tegen het water .uitplooiden
zich aangeboren karaktereigenschappen van
vertrouwende berusting en gestadige ar-
beidslust: deze brachten het polderland*"fc
pns bezit. Is ergens een volk zoozeer sa
mengegroeid met zijn bodem, is eenig au
der land zoozeer het geestelijk eigendom
vanhet volk als hier in dit waarachtige mo
nument van de Rjjndëlta?
„De natuurmonumenten van om
polderland".
Prof. dr. Th. Weevers sprak daarna ore»
„De natuurmonumenten van om polder
land".
Hij zette uiteen, wat men onder een -echi
natuurmonument moet verstaan. Het is een
deel van de natuur met een in de loop der
tyden gegroeide samenleving van planten
dieren, waarby die ontwikkeling zici
nagenoeg zonder het ingrijpen van i'
men ach heeft kunnen voltrekken.
Het is duidelijk, dat in ons -polderland
dat door de menschel ij ke cultuur zoo teer
beheer acht wordt, die natuurmonumenten
slechts hier en daar te vinden zullen zijn
Na een korte samenvatting der planten-
sociologie, de wetenschap, die zich bezig
houdt met de samenstelling en de wordüiï
der nl anteng am eenschappenbehandelde
apreker de rietmeerassen Van Nieoów?
en Noorden. Daar heeft op enkele plaatsen
de ontwikkeling van de vegetatie, uitgaande
van het plantengezelschap van de water
lelies, zich kunnen voltrekken eerst tot'wr
rietmoeras, dan tot een moerasboach wi
els, berk en wilg, dat op zijn beurt we^
begdnnende hoogveenvorming kan verto*
i „de 141. 1 Marinus, z. v. B. J.
Kroitbozchlon L. P. Geerlof, Nobelstraat
Jacobs, d. v. J. Hefl en A. Hoogér-
ji'k Boschweg 122. Johanna Magdalena
pietèmella, d. v. J. de Jong en M. f. IJs-
«elsteün, 3e Kade 46.
SdÉkTBOUWiD: 7 Jnli: Th. W. de
Bange en W. A. Tiggeloven. G. L. A. H.
Maarschalkerweerd en A. C. Groos.
OViERLEDBN8 Jnli: Johannes Adrianns
Maria Heerkena, 1» d.
AGKNUA.
Tot en met 31 Augustus dageltfks, behalve
dejj Zondags 111—6 uur Sint Janskerk.
Tentoonstelling Goudsche Glazen 1938.
14 juli 9 uur Café Central bovenzaal. Verg.
afd. Gouda en omstreken Ned. Kappers-
popd.
16 Juli Collecte voor Zonnestraal.
18 t.m. 22 Juli Collecte Centrale voor tveti.
loQzenzorg.
30 Juli uur Schaakbord. Jaarvergade i g
Goudsche Voetbalbond.
Geneeskundige dienst op Zondag.
Vanaf Zaterdagmiddag 3 uur tot Zondag
avond 12 uur vervoege men zich bij afwe
zigheid van den huisarts b« de doktoren:
Dr H. A. M. Eykman, Westhaven 63,
Tel. 2582.
Dr. A. J. Kettièr, Gouwe 95, Tel. 3358.
Er is een parallel te trekken tusschen dn
vorming en de wording der plantemrenW
in het westen van ons land in, den voorhiitc
rischen tyd. Na vorming van een schooïWi
langs de kust zijn op een biina droogv».
lenden brakken kleibodem daar eerst riet
moerassen ontstaan, waaruit zich later ooi
een moerasbosch ontwikkeld heeft, dat o>
zy'n beurt weer is overgegaan in een uitfe-
strekt hoogveengebied. Het gewoonlijk al'
laagveen beschouwde veen van Holjanc'
moet blijkens de onderzoekingen van
dr. B. Polak als een misschien verzonk»
hoogveen worden opgevat. In het begin vw
den historische» tyd is dit hoogveen .W-
minste ten deele weer door overstrooming#
tot moerasbosch geworden en het zijn d»'
bosschey, die door den menschelyken k
vloed in weilanden zijn veranderd, H<
meest natuurlijke zijn nog de olocmrijtf
blauwgraslanden langs de oude. riviertje'
van het polderland. Evenzeer als van f
rietmoerassen en moerasbosschen dien"
ook van deze blauwgraslanden de mooitf
terreinen als mo»umenten van de oude na
tuur van ons lapd behouden te blijvw
Eveneens is dit het geval met de vesten ta>
de oeroude bosschen, die hier en daar a»f
op oude buitenplaatsen op den kleibwlei*
langs de oüde riviertjes terug te vind#
zijn.
Zoowel voor Noord- en Zuid-Hollandari*
als voor het Utrechtsche landschap ia w*
nog een rijke en dankbare taak weggelep
Hedenmiddag zal in de plaats vanmr^
E. J. Beunnr, die door ziekte verhinder^
drs. F. A. J. Vermeulen, onderdirecteur w
het Rijksbureau voor de Monumenten*"!
spreken over „Binnengedachten van
monumentenverzorger
Na afloop van-de vergadering wordt
gemeenschappelijk bezoek gebracht
tentoonstelling „Goudsche Glazen UW»
Voor. Zondag is een exeursie door
Krimmmerwaard vastgesteld.
'oor. Zondag is een exe
mpenerwaard vastgesteld.
van Sociëteit „Vredebest aan den K»tt»
singel. Op de Zaterdagen wordt
van 3 tot 7 uur *ft.m. en op de overige
dagen van 7.30 tot 10 uur n.m.
Het staat der afdeelingen vry haar
geweren met hulzen mede te breng
wedstrijdbepalingen zijn g©Hfk <iftn 'i
jaar.
Burgerlijke Stand.
GEBOREN: 6 Juli: Gerardus Pe^
tonius, z. v. A. Blonk en J- de
Van Zaterdag tot en met volgende week
Vrijdag zal de avond-, nacht- en Zondags
dienst worden waargenomen door de apo
theek Dee, Westhaven.
IT DEN OMTREK,
STOLWIJK.
Het drogen van gras.
Door de langdurige droogte is voor de
grapdrogeriv riet voldoende gras in von •-
raad zoodat deze tijdelijk is «too<rezpt
HAASTRECHT.
Luchtbeschermingsdienst.
Na het voortgezet onderzoek naar de
geschiktheid van gasverkenners voor den
luchtbeschermingsdienst is thans een 10-
tal personen uit deze gemeente voor ver
dere opleiding geschikt bevonden.
LUCHTVAART.
Het vliegongeluk te Schellingwoude.
Het toestel gelicht en naar d«n
wal gebracht.
Het marine vliegtuig, een C VII W, dat
gisteren bij Schelllngwoude op het Bui-
ten-IJ is verongelukt, heeft men gisteren
met behulp van een takel zonder veel
moeite gelicht.
Het vrijwel geheel vernielde vliegtuig
is vervolgens per dekschuit naar het ma
rinevliegkamp te Schelllngwoude ver
voerd.
De slachtoffers van het ongeluk zijn:
De korporaal-vliegtuigmaker J. K. C.
V. van Hulteri, die bij het ongeluk is om
gekomen, was te Tilburg geboren en was
ongehuwd.
De andere inzittende, die ernstig werd
gewond, was de leerling onderofficier-
vliegt* H. F. Hasselo, afkomstig uit Dor
drecht. Hij heeft een bekkenfractuur op-
geloopen en een pols gebroken.
Zijn toestand was gisteravond, naar
ons werd gemeld, zeer bevredigend.
Volgens de Telegraaf heeft de korpo
raal vllegtulgmaker Wildschut zich na
het ongeluk zeer moedig gedragen.
Toen piloot Jansen zijn machine, de
L 7, op het water had gezet, was hij tot
op ongeveer veertig meter van het ver
ongelukte toestel gedaald. Meteen sprong
Wildschut, nog in zijn vliegkleeding, over
boord. Er stond veel wind en er liep een
flinke golfslag, maar dit kon den ma
rineman niet weerhouden. Hij moest
naar zijn kameraden, die in nood ver
keerden.
In zijn dikke kleeding bewoog hij zich
zoo lihel mogelijk door het onstuimige
water en spoedig had hij de L 10 bereikt,
welke op haar kop In de modder stond.
De vlieger Hasselo zat vooraan, met zijn
lichaam half onder water. Tusschen deze
roerige golven wachtte Wildschut een
?ware taak om hulp te brengen. Toch
kon hij zich aan de cabine optrekken,
ondanks zijn doorweekte kleeren. Hij
greep Hasselo beet en trok hem naar zich
toe. Even later stond hij met den zwaar
gewonden piloot ln zijn armen. Het wa-
wr kwam tot boven zijn middel, sloeg
wua over hem heen, zoodat beiden drijf-
at werden. In de weeke moddermassa
o»der zich, vond Wildschut ook geen
steun en slechts met uiterste krachtsin
spanning slaagde hij er ln zijn hoofd en
aat van Hasselo boven water te houden.
roen Jansen zag, dat het Wildschut
gelukt was een der beide inzittenden uit
ae gevallen machine te halen, bracht hij
zijn toestel vlak bij de L 10. Ook zag hij
noe Wildschut moest worstelen om hen
™r,wuJ?°ven water houden en snel
nrïf drie lichtkogels af, om den
ooatoestand mede te deelen.
wilschut kon nu Hasselo op een der
drijvers van de L 7 neerzetten.
opoedig was-nu meer hulp tn aantocht.
nvtnoKDMN.
tuuiten verantwoordelijkheid der Redactie)
Comité Stille Armoede.
Op Maandag 11 en Dinsdag 12 Juli a.s
noopt het comité „tot leniging j,an still*
oede by U aan te kloppen/door middel
nüLf*n Collecte laa*8 de huizen,. Is het
•g dat U wordt ingelicht omtrent doel
«n werkwyze van bovengenoemd comité?
ener Gouwenaar weet, dat dit eopiité in de
aren van zijn bestaan veel nuttig werk
t verricht. dQor schrijnend leed te leni-
f1 in gevallen van „Stille armoede" de
behulpzame hand te bieden. Doch hiervoor
geld noodig, terwijl het getal aanvrager.
grooter wordt. Wil het comité ait philan.
tropisch werk met succes voortzetten, help1
dan allen mee en geeft wat U missen kunt
wanneer de collectanten op een va» de ge
noemde dagen bij UI komen.
Bij voorbaat danken wij U hartelijk vopr-j
Uw gaven, en de Redactie van dit blad voor
haar bereidwiligheid om dit stukje op ,'e
nemen.
HET COMITÉ.
„ZonnestraaP'-dag.
De sterken voor de zwakken.
Zaterdag, 16 dezer, zal alhier de beken
de jaarlijksche „Zonnestraal'-collecte
worden gehouden. De opbrengst dezer
collecte strekt, om de verpleging van
t.h.c.-patiënten op „Zonnestraal" te
financieren. Bekend mag worden geacht,
dat ln het Sanatorium „Zonnestraal" pa
tiënten van alle gezindten en uit geheel
ons land verpleging vinden; vooral de
arbeids-therapie, daar toegepast ln uit
stekend geoutilleerde werkplaatsen, en
de voortgezette behandeling van z.g. Na
zorg-patiënten, brengt verrassend gun
stige resultaten.
Het Comité voor de collecte vertrouwt
dan ook, dat ieder zich voor dit mooie
doel offervaardig zal willen toonen en de
collectanten hun onbaatzuchtig werk be
kroond mogen zien met een rijke oogst
voor het prachtige doel.
Het Goudsch Zonnestraal-Comité:
Mevr. v. REEDT DORTLAND-DE KAT,
Presidente.
W AMESZ Jr., Secretaris.
N. H. MEULMAN, Penningmeester.
Mevr. FOKKERS—v. d. ZAAN.
Mevr v. d. POL—OOSTERLING.
Mevr. MEETER—VAN VEEN.
Mej PEETERS.
H. J. BULDER.
K. KLOMP.
C. UITENBROEK
GEMENGD NIEUWS.
Baranowski in vrijheid gesteld.
Zijn zaak zal 20 dezer door het Hof
in Den Haag worden behandeld.
Zooals men zich zal kunnen herinne
ren werd Jarislaw Baranowski, in ver
band met den bomaanslag op den Cool-
singel beter bekend als Bora, tegen het
eind van de vorige maand door den po
litierechter te Rotterdam wegens het ge
bruik maken van een valschen pas tot
twee maanden gevangenisstraf veroor
deeld; de politierechter had tevens last
gegeven tot onmiddellijke gevangen
neming van den verdachte die tot toen
toe in het hoofdbureau van politie op
gesloten was geweest.
Naar de N R. Crt. verneemt ls Bara
nowski eergisteren ln vrijheid gesteld.
Hij heeft hooger beroep tegen het von
nis van den politierechter aangeteekend
en' 20 dezer zal zijn zaak voor het ge
rechtshof te 's-Gravenhage dienen.
Beugels van electrische trein
gebroken.
Ruitgn vernield. IDrie reizigers gewond.
Van den \electrischen tredn, die hedenmor
gen om 10.04 uur uit de hoofdstad naar
Alkmaar is vertrokken, zijn naby de Hem-
brug twee beugels gebroken, die tegen de
ruiten van een 3de klasse wagen sloegen,
welke vernield werden. Drie inzittende rei
zigers raakten gewond, twee in die mate,
dat zij geneeskundige hulp noodig hadden.
Te Zaandam, waar hulp werd verleend, zijn
beide gewonden achtergebleven. De trein
reed daarna met verminderde vaart door
naar Alkmaar.
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
HANDBAL.
ExcelsiorVires.
Op het Gouda-terreln is Donderdag
avond een wedstrijd gespeeld tusschen
Excelsior en Vires et Celeritas. Excelsior
won de ontmoeting, die een allesbehalve
vriendschappelijk karakter droeg, met
3—2.
SCHAKEN.
Om het schaakkampioenschap
van Nederland.
Euwe e^Prins goed op dreef.
De zevende ronde van den strijd om
het schaakkampioenschap van Nederland
heeft goed gespeelde partijen gebracht.
De partij Prins—Fontein was buitenge
woon fraai. In de partij De Groot-Van
Scheltinga heeft eerstgenoemde zeer
sterk gespeeld. Euwe heeft op prachtige
wijze Muilwijk geklopt Verder heeft het
er alle schijn van dat Eandau, de titel
houder, zijn titel definitief zal moeten
afstaan. Er moet tenminste nog heel wat
gebeuren, wil hij alsnog den titel behou
den. Van Doesburg had tegen Landau
bijna geen moeite om een gelijk spel in
de wacht te sleepen.
De uitslagen van de zevende ronde lul
den: Euwe—Muilwijk 1—0, Mulder—Van
Mindeno l—O, De Groot—Van Scheltinga
1—0, Prins—Fontein 1—0, Van Doesburgh
—Landau 4—i, Cortlever—Van den Bosch
4; afgebroken partijen: Mulder—Muil
wijk (5e ronde) 1, Muilwijk—Cortlever
(6e ronde) 0—1, Landau—Prins (5e ron
de) l—O.
De stand na de zevende ronde luidt:
Euwe 6, Van den Bosch 54, Cortlever en
Landau elk 44, Van Scheltinga 4, De
Groot en Prins 34. Mulder 3, Van Does
burgh en Fontein 24, Muilwijk 14, Van
Mindeno 1 punt.
v
jk
Wie dit bord
voor zich ziet
moet x t r a
voorzichtig
zijn, want hij
nadert 'n voor-
raagsweg (óók
het verkeer
vóórgaan I)
PREDIKBEURTEN.
Zondag 10 Juli.
GOUDA.
Remonstr. Kerk. Geen dienst.
Kleine Kerk, Peperstraat. Federatieve dienst
van de Vryz. Prat. Groep, 10% u. v.m.
(Ds. J. Nienhuis.
Luthersche Kerk, 10 u. v.m. Ds. J. J. Simon.
Geref. Kerk, Turfmarkt, 10 u. v.m. en 5% u.
n.m. Ds. J. P. C. ten Brink.
Geref. Gemeente, Stationslaan, 10 u. v.m.
en 5% u. n.m. Ds. de Blois.
Ohr. Geref. Gemeente, Gouwe 10 u. v.m. en
5 u. n.m. Leesdienst
Oyd-Geref. Gemeente, 10 u. v.m. en 3 en 5
u. n.m. Ds. Joh. van Weizen.
Vrye Evangelische Gemeente, 10 u. v.m. en
6 u. n,m. Ds. H. C. Leep.
Ver. Calvyn, Turfmarkt, 10 u. v.m. en 5%
u .n.m. Ds. P. Zandt van Delft.
Gebouw Daniël, Dinsdagaond half acht Ds.
H. J. Grisnigt van Harderwijk.
BOSKOOP.
Ned. Herv. Kerk, 9% u. v.m. cn 6 u. n.m.
Dr. D. Jacobs.
Remonstr. Kerk, 10 u. v.m. Da. H. Modder
man van Doesburg.
GOUDERAK.
Ned. Herv. Kerk, 10 u. v.m. De heer L. van
Herk, g.o.
7 u. n.m. Ds. Enklaar van Krimpen a. d.
Lek.
HAASTRECHT.
Ned. Herv. Kerk,1 10% u. v.m. Ds. W. de
Voogd v. d. Straatan.
Geref. Kerk, 10% u". v.m. en 7% u. n.m.
Preeklezen.
MOORDRECHT.
N>3d. Herv. Kerk, 10% u. v.m. Dr. M. C. van
Mourik Broekman.
STOLWIJK.
Ned. Herv. Kerk, 10% u. v.m. Ds B. J.
Kanis. ii,
Evangelisatiegebouw, 10% u. v.m. en 7%
u. n.m.. De heer Vroegdndeweij van Mid-
delharnis.
moderne colliers en
armbanden hebben wij
zoo juist ontvangen.
LÉ*1' Echle aardige Nouoeaute s
NET IETS VOOR U
H P van WIJNGAARDEN
'dames en heerenkappe
1 KLEIWEG 11 TELEFOON 3315
FARFUMiRlitN iUOUTÉRIïtNS
GEVRAAGD voor rendabel bedrijf,
i ben. kapitaal 500.
I Br. onder No. 2465, Bur. GoudisChe
J Courant, Markt 31.
TELEGRAFISCH WEERBERICHT.
9 Juli.
Verwachting: Krachtige tot matige wind
zuidelyke tot westelijke wind, gedeeltelijk
bewolkt, weinig of geen regen, iets warmer.
ADVERTENTIEN.
Voor Uw bewys van deelneming, by" het
overlijden van onzen innig geliefden onver-
getelyken Man en Zoon, den Heer
JOHANNES MATHIEU
UITTENBOGAARD,
betuigen wy U onzen harteiyken dank.
Gouda
H. M. UITTENBOGAARD—
QUEST RO.
Den Haag:
A. A. UITTENBOGAARD—
MOL.
GOUiDA, Juli 1938.
Oosthaven 3.
Dir. H. V. d. GRAAPF,
BI.AUWSTRAAT 19 - TELEF. 2231.
Oudste onderneming.
Vaste en billijke tarieven.
Crematie en transporten.
Volledige rouwkamer ter beschikking.
Geripl. Drogist.
AANGEBODEN met 1 of 2 slaap
kamers, gestoffeerd of gemeubileerd,
desgewensoht ook aparte keuken, met
of zonder pension.
Te bervr. CRABETHSTRAAT 61,
Zondags niet.
STEIJNKADE 33, bev. 6 kamers en
STEIJNKADE 34, bev. 8 kamers.
Huurprjjs 7.50 per week inci.
water.
Te bevr. bjj G. v. WINGERDEN,
Steijnkade 29 en bij de Makelaars.
QEVRAAGD:
van 'a morgens half 9 tot half een,
voor binnenibuffet.
Aanbiedingen Hotel „DE ZALM".
22 ct. per ons
een zeer fijne Delicatesse.
Aanbevelend,
Teleph. 3082 - Hoogstraat 8.
Kalfscroquetten 12'/2 ct.
BIEDT ZICH AAN
19 jaar, kan zelfstandig werken, voor
dag en nacht, v. g. g. v.
Br. onder No. 2479 Bur. Goudsche
Courant, Markt 31.
i PENSION „BIEBOSCH", Oud-Valken-
j burgerweg, Tel. 41, zeer rustig aan den
voet van den Biebosch in boschryke om
geving gelegen, alle modern comfort, ge-
renomeerde keuken, vele referenties, matige
pry zen, vraagt prospectus.
GEVRAAGD voor dag en nacht.
GOUWE 97.
GEVRAAGD per 1 Augustus een
aankomende Bediende (vr.)
voor de middag- en avonduren.
Brieven met verlangd salaris onder
no. 2470 Bureau Goudsche Courant,
Markt 31.
GEVRAAGD voor direct
c.a. 18 j. voor kantoorwerk. Enige
verkoopkracht strekt tot aanbeveling.
Br. met uitv. inl. en verl. sal. onder
no. 2475 Bureau Goudsche Courant,
Markt 31. 1
Zoo spoedig mogelijk
GEVRAAGD, 2 maal per week.
Mevr. DE DECKER, Platteweg 191.
TE KOOP:
(nieuiw) 6 x 2.05 met 16 M2. zeil.
Ook steeds voorradig pjdma 2-pers.
CANO's. lederen werkdag te bezich
tigen.
Adres: J. VAN BODEGRAVEN,
's-Gravenibr.weg 169, Reeuwojk.
GEVRAAGD:
Leeftijd c,a. 15 jaar.
Eigenhandig geschreven brieven
onder no. 2478 Bureau Goudsche
Courant, Markt 31.
Drogist - Wijdstraat 31
Schoenmakers Naaimachines,
Uitpoetsmachines,
Handpenmachine,
Leesten,
Electr. motoren,
meters,
onderdeelen,
Party tegels,
draadnagels,
Auto-onderdeelen,
Kachel en pijpen,
Snü-ijzers in doos,
Autokoffers,
Draaibank,
Kogellagers,
Gereedschappen
en vele andere artikelen.
Alles gebruikt,
VAN MA AREN - Peperstraat 48.
Verkoop: KOMIJNSTEEG 15,
Maandag van 10 tot 17 uur.
volgens Haagsch Recept, zeer licht I
14 CENT PER ONS
30 CENT PER POND
TELEF. 2754 - GOUDA.
geeft tot en met 15 JULI
bij aankoom voor ten minste 1 gld.
(Suiker uitgesloten).
Reclame koffie per pond 10 ct.
Onze betere koffie per pd.
40, 30, 25, 20, 17%, 14
Zeer goedkoope thee per ons 20
Onze betere soorten thee
per ons 28, 24, 22
Heerlyke limonadesiroop
per flesch 85
Limonade gazeuse per fl. 10
Pilsener bier per L. fl. 16
Appelstroop per pondspot 15
Pindakaas per pondspot f4
Prima havermout p. pond 10, 8
Prima griesmeel p. pd. 12, 10
Prima tafelryst per pond 10, 7
Prima tarwebloem p. pd. 12, 10
Haring in tomatensaus
gr. blik 19
Appelmoes per gr. blik 25, 19
Busgroenten per gr. blik 16
VERSCH GEBR. PINDA'S
p«r pond 9 ets.
TELEF. 2685.
V erachenen:
Geschiedenis
van bijna vier eeuwen 1
door
S. H. VAN DER KRAATS Sr.
Prijs 0.25.
Verkrijgbaar bij
DRUKKERIJ A. BRINKMAN Zn.,
MARKT 31 GOUDA.
WORDT GEVRAAGD EEN
vlot teekenen vereischt.
Brieven met opgaatf van verlangd salaris onder No. 2495 Bur. Goudsche
Courant, Markt 31.