TONICUM NOURY tehiyJie cïeatiesut Niele Brandstoffen Gebr. v. Bruinessen Wanneer U zich moe en overwerkt voelt, neem dan eens Tonicum Noury De Crisis GEL O De Reeuwijksche en Sluipwijksche Plassen De Feestdagen zijn voorbij A DUIZENDEN Kleiweg 23 flOUDSCHE COURANTVrijdag 16 September 1938 Tweede blad WAT DE MODE BRENGT ^verdubbel Uw energie negert/ Toonkam&r CRABETH REEUWIJKSCHE PLASSEN VERHOOGT DAT GENOT Dr. A. SCHEYGROND PRIJS 0.50 Voor LIPS' Brandkasten en Slotenfahriok N.V. IJZERHANDEL P. ROND Pz. Gouda Heeft K een firima geëmailleerde' I Waschmachine nmUgV I Heemhdatv een Amerikaansch model, tegen. den. lagen FI.145.- Bestel vroegtijdig Uw Onze zeer lage prijzen gelden tot 30 SEPTEMBER, VROUWESTEEG 25 TELEP. 2313, Vogeltrek, een naklank van den IJstijd fta to uuh. 's avonds De nieuwe weg LeidenOude Wetering. Italië als „ijs" centrum. y were k/hó PracKtig chic model. Zeer solide. In zv^art en bruin SCHOENFABRIEKEN WAALWIJK Niets schenkt zooveel weerstandsver mogen tegen de gejaagdheid en ruste loosheid van dezen tijd als Tonicum Noury. Welk een weldadig kalmeerende werking op het zenuwstelsel, welk een rustgevenden invloed op den geest, welk een krachtige versterking voor 3 ^het geheele lichaam I Tonicum NouryI Reeds spoedig bemerkt U den héérlijk opwekkends* invloed van dit buitengewone middel. Het Uw lichaam kracht en weerstandsvermogen, en kalmeert ie temmen. Oeen beter middel om sfoeat weer volkomen fit te worden Zeer fraai bewerkt Sportief en voor naam met moderne Zijsluiting. Nieuwste leersoort in bruin en blauw Hoogst chic, zeer apart. De nieuwste modekleur Snow- calf en fijn blauw en prachtvolle snit. In bruin en zwart Getrouwd: F. A. DEE en M. SNIJDERS, die hiermede hartelijk dank zoggen voor de belangstelling bij hun huwe lijk ondervonden. Gouda, 14 September 1938. Kleiweg 53. »"'r*aPPH ontwrichten, Gedézalf alleen zal U van ltkdoornpUn Verkrijgbaar bij Apeth, en Droï «'et alle modellen MEYS BOORDEN FRONTS en MANCHETTEN riin verkrijgbaar bij Lfl Ti1 I Ij1 «OUWE 145 U ÜJ V -El l/o de Turfmarkt. HEDEN EXPOSITIE GROOTE STALEN van LIBERTY CRABETHSTRAAT 8. TELEFOON 2020. Ambtenaren tot Maanainkomen zonder borg. Wettelijk tarief. Inlichtingen (postz. v. antw.) en afwikk* ling schriftelijk. N.V. NATIONALE VOLKSBANK, GELDSCHIETBANK. Mauritsweg 3, Rot terdam. fl"! De eigenaar van dit been vond het „zonde vsn 't geld" om tijdig de remmen van zijn auto t laten nazien.... bezoeken elk jaar de en brengen daar uren vol genot door. door U te laten voorlichten door het uit stekend beoordeelde fraai uitgevoerde werkje door DERDE herziene druk; geïllustreerd'met 44 afbeeldingen naar foto's en penteeke- riingen, benevens 2 duidelijke KAARTEN van het plassengebied. Verkrijgbaar in eiken boekhandel en bij de Uitgevers A. BRINKMAN ZOON Markt 31 GOUDA. Verkrijgbaar in alle l eerste klas zaken. Allerliefst kinder schoentje irr prach tige bewerking. Zeer opart. In bruin vanaf maat 18 Van zeer.fijn calfs- leder. Uitstekende pasvorm en zeer voorname snit. Onderga de opwekkende en versterkende werking, die lichaam en geest nieuwe krachten schenkt. Ondervind den weldadig kalmeerenden Invloed op Uw zenuwen, <U» U rustiger en beheerschter maakt. Moe heid en slapte verdwijnen door Tonicum Noury I Eén theelepeltje vóór den maaltijd. BIJ alle apothekers en drogisten verkrijg baar f 1.60 per flacon. Dubb. flacon f 2.25 Onze gevederde vrienden weer naar Afrika ondei-weg. Het vliegprogram is gewijzigd! pe maanden September en October zjja voor de trekvogels van veel be lang. Gedurende die maanden zoeken vogels, die in den zomer verblijf geiden in het noorden, de warme landen weer op. De eerste trekvogels hebben ons al reeds verlaten, om hun winterkwartier in zuidelijk gelegen streken te betrekken. csch/terugkeerende vogel trek naar de Zuidelijke landen is vol Reeds in de oudheid heb- vele geleerden er zich het hoofd over gebroken, waarheen de vogels in de herfstmaanden toch verdwenen. de Grieksche wijsgeer en de Romeinsche schrijver Plinius te nlogen aannemen, dat zwaluwen, ooievaars, merels en leeu werikken gedurende den winter als reptielen in den modder wegkruipen, waaruit zij in het voorjaar weer te voorschijn zouden komen. Men be weert zelfs van den koekoek, dat hij erfst in een sperwer veran dert en eersi in de lente zijn oude (taal" en zijn oude veeren terug- hijgt. Hoezeer men zich met dergelijke voorstellingen vergiste, behoeft thans niet meer te worden gezegd. Een weet, dat de trekvogels zich, zoodra de winter in aantocht is, op maken, om naar het Zuiden te vlie gen. Eéi feit van Aristoteles' theorie is echter, volgens moderne onderzoe kingen, niet zoo verkeerd gebleken, nJ. dat hij de vogels met reptielen vergeleek. De Paleontische onderzoe kingen hebben bewezen, dat vogels inderdaad samenhangen met de rep tielen. Uit den midden tijd van de ge schiedenis der aarde, het „mesozoi- i", zijn twee exemplaren vogelach tige reptielen of reptielachtige vogels I, een overgangsvorm, waaruit nch waarschijnlijk onze tegenwoordi ge vogels hebben ontwikkeld. De vogels van tegenwoordig zouden dus een betrekkelijk nieuwe schep-j Ping zijn van de natuur en de trek- dzouden dus nög jonger zijn! In het oud-tertiaire tijdperk heerschte n.l. in het Noorden nog een tamelijk farm klimaat. Het is niet waarschjjn- |'k, dat in dien tijd de trek naar het luiden is begonnen. Daar waren de levensvoorwaarden voor de kleine die- mi gunstig genoeg. Klimaat en voed- tótaren van dien aard, dat alle vo- ttoorten er het geheele jaar door iwfllwiden leven. Eerst toen van het •Voorden af de ijstijd over Europa toim, werden de levensomstandig heden voor de vogels slechter in onze breedtegraden. Zij werden genood zaakt een toevluchtsoord te zoeken voor de koude maanden. Onze huidige finter kan als jaarljjksche naklank Van den ijstijd worden beschouwd. Als de ijstijd, die een paar maan den duurt, dan over is, komen de vo gels terug. Hoe duidelijk deze uitleg ook moge zyn,^och blijft nog een groot aantal vraagstukken onopgelost, zelfs onoplosbaar. Het is merkwaar dig, dat de eerste trekvogels al in be gin Augustus hun reis aanvangen, dus in een jaargetijde, dat in Europa nog een warm klimaat heerscht en vooral voedsel in^vervloed op de vel den te vinden is. Onbegrijpelijk is ook dat van eenige soorten de jonge vo gels het eerst op weg gaan, zonder dat ze door de meer ervaren „ouders" begeleid worden en zonder dat hen de vliegroute wordt gewezen. Toch ge bruiken zij dezelfde vliegwegen, die hun soortgenooten sinds jaar en dag hebben gevolgd, dat hebben onderzoe kingen wel aangetoond. De verklaring dat dergelijke gaven de vogels „aan geboren" zijn, is gelijk aan een weten schappelijke berusting, want de vraag hoe het mogelijk is, dat het trekin- stinct en de „kennis" van de vlieg- route aangeboren zijn, is het raadsel, dat opgelost moet worden. De vogelliefhebber, die een exem plaar van deze trekvogels in een kooi tje houdt, bemerkt in dit jaargetijde een merkwaardige onrust bij het dier tje. Deze houdt zoolang aan, als de trek van zijn soortgenooten naar het Zuiden duurt. Pas als dezen in Spanje of in Afrika zijn geland, om te over winteren, begint de vogel in de kooi weer rustig te worden. De treklust is weer verdwenen. Deze ontwaakt op een bepaald oogenblik, als een bloem, die in een bepaald jaargetijde haar knoppen opent en slaapt na een be paalde periode weer in. De vogelwachten van Europa heb ben eenige geheimen van den j aarlijk- schen vogeltrek kunnen ontraadselen. Hierdoor kent men nu al eenige vlieg routen, vlieghoogten en snelheden i van de meeste trekvogels en ook hun J winterkwartieren. Men kan twee j hoofdwegen onderscheiden, die elk j jaar worden gebruikt. De eene gaat over West-Frankrijk, Spanje en Gi- l braltar, de andere over Zuid-Oost- Europa en de Dardanellen naar Afri ka. De vogels vliegen zelden dwars over de Middellandsche Zee, waar schijnlijk omdat een „non-stopvlucht" te vermoeiend voor hen is. Over de snelheid, waarmee de verschillende soorten trekvogels den afstand naar Afrika afleggen, heeft men langen tijd verkeerde voorstellingen gehad. Ahn het einde van de vorige eeuw schreef men de blauwborstjes vooral fabelachtige snelheden toe. Men nam aan, dat deze vogels in de lente den afstand van Afrika—Helgoland 3000 K.M.! in negen uur konden vliegen. De gemiddelde snelheid moest dan meer dan 333 K.M. per uur be- HAAKPEN CONTRA BREINAALD. ROODE PAPAVERS IN HET HAAR. EEN BADTASCH-NOUVEAUTé. mêêM Zy, die van hake zien wat een bij zond» met groen en witt< gemaakt, dat zeker breide model. houden, kunnen hier r aardig model in bruin streepen kan worden jo voldoet als het ge- Al is het hier wat te koud geworden voor het bad, in zuidelijker streken is dat nog niet het geval. Daar is dan ook thans een badtasch-nouveauté gelanceerd vóór berging van badpak en badmuts. Deze tasch is een zeer elegant maaksel van rood gewast lin er op van w Bloemen in het haar verhoogen de leven digheid en aantrekkelijkheid van het gelaat, wanneer ze, zooals bij deze nieuwe creatie worden aangebracht tusschen de in tweeën gescheiden en naar boven omgeslagen rand van het hoedje, zooals hierboven afgebeeld; ze vormen een harmonieuze overgang tus schen de krullende haarlokken aan beide zijden.- dragen! Tegenwoordig weet men, dat het blauwborstje/een zeer middelma tig vlieger is, eiy dat het ver achter blijft bij de prepaties vah de valken, de zwaluwen |n de pluvieren. Alle trekvogels bijnaVtrekken op de wijze van de ooievaai^ zij reizen in étap pes. Hierop maken de goudpluvieren een uitzondering. .Van deze vogels wordt beweerd, dat zij den afstand van Venezuela naar Nieuw Schotland die 3600 K.M. bedraagt, in een nacht afleggen. In den laatsten tijd heeft de weten schap een merkwaardigheid ontdekt: er zyn verschillende dingen, die er op wijzen, dat de „drang naar het Zui den" bij sommige vogelsoorten min der sterk wordt. l)e~ trekvogels wor den standvogels. De scholekster uit Skandinavië b.v. trekt nog eik jaar naar Zuid-Frankrijk en Spanje, ter wijl de vogels, die aan onze kust wo nen, daar obk blijven overwinteren. Bij andere soorten heeft men weer vastgesteld ,dat de jonge dieren in den herfst naar het Zuiden trekken, terwijl de ouderen de reis niet meer meemaken. Het schijnt dus, dat de „nawerkingen van den ijstijd" ten minste al eenigszins aan het verslap pen zijn! tot 7i uur vóór zoniopgang zijn galuidnignaUn vtrbo- d«n: knlppart dan mat da fcopllchtan als atfntlwln' aeiuipssiariA^I, VMKBOPen Maandag 12 dezer is door lied. Staten an AuiU-lioiltttid aanbesteed het maken van een verkeersweg op de voormalige spoor baan neuknitypweteringOude wetering en het aanbrengen van eenige verbeterin gen aan den bestaanden wog LeidenKijp- wetering—Nieuwe Wetering met bybehoo- rende werken volgens bestek no. 27 van ma. De nieuwe weg zal, zoo schrijft de A.N. WaB., geheel de voormalige spoorbaan vol- gtn vanaf het punt, waar deze ten Noord oosten van Leiden den bestaanden weg kruist tot den Ringdijk van den Haarlem mermeerpolder by" Oude Wetering. De spoorbaan zal worden verbreed en verkrijgt een gemiddelde kruinbreedte van 11 M., waarvan 6 M. is bestemd voor de rij baan, terwijl aan elke zijde daarvan een on verharde berm komt ter breedte van 2.5 M. De verharding van de rijbaan zal bestaan uit eea fundeering dik 25 c.M., welke naar keuze van den aannemer mag worden sa mengesteld uit: a. twee vly lagen van puin met daarop een stortlaag van puin, dichtgewalst met geklopte puin en steenslag; b. een stortlaag van hoogovenslakken, dichtgewalst met fyner materiaal en ge klopte puin en steenslag; c. een paklaag van natuursteen, gestopt met kleine scherven en dichtgewalst met geklopte puin en steenslag. Deze fundeering wordt afgedekt met een laag steenslag na afwalsing dik 10 C.M., welke wordt voorzien van eene oppervlakte behandeling van teer of asphalt. Verschillende in de baan aanwezige kunst werken zullen geheel of gedeeltelijk wordert afgebroken, verbreed, verbouwd of ver nieuwd, terwijl een nieuw viaduct van ge wapend beton wordt gemaakt over den Lan- gew eg. Het aansluitende gedeelte van den be- tsaanden weg, genaamd Zyldyk, zal vanaf een punt ongeveer 80 M. benoorden de Span- jaardsbrug te Leiden tot de spoorbaan wor den voorzien van een 2.5 M. breed rijwiel pad, terwyl een scherpe bocht nabij de spoorbaan zal worden afgesneden. Het geheele werk zal 1% jaar na den da tum van aanvang moeten zyn voltooid. Hippocrates, de beroemde Griek je arts, die ongeveer 360 jaar vóór Christelijke jaartelling leefde en vader der heelkunde genoemd wordt, beval in zyn tijd het gebruik Van Ü8 aan voor zieken en gezonden ö!n k verkoelende werking. In vele ziektegevallen werden ij scompressen Ongewend ter vermindering van py- 061101 °°k werd de genezing hierdoor Henigmaal bespoedigd. Deze groote geerde was van meening, dat door ^behandeling met ys de bloedsom- P niet alleen verbeterde, doch zelfs levensgeesten in menig geval op- werden. In hoeverre de Grie- destijds de vele wyze raadgevin- vWan ^lpp()cra^es hebben opge- °W?hierover zwijgen de kronieken. fn oude Rome speelde ijs reeds U eeuwen geleden een groote rol en dat Hiervan nam dermate toe «n tiw 8*reng'e Seneca, een philisoof tew* 6118 raa^g,ever van keizer Nero, ichtte^26 Ver8piNüig opkwam. Hij Het een overbodige luxe, spijs raak door middel van ijs te koe- ®®e®de, dat dergelijke gewoon ten slechts zouden leiden tot lichame lijke en geestelijke verzwakking van het krachtige Romeinsche volk. De Romeinen hebben echter niet geluisterd naar dezen strengen raad gever en nuttigden het ijs, zooals de natuur hun dit leverde. Zij bedienden zich bij hun maaltijden van kleine ijs- bekers en schaaltjes, die met vruch ten en dranken gevuld werden, opdat deze den „ijs"-smaak zouden aan nemen Oude patriciërs bezaten in de bergen om Rome zelfs ijskelders, iets wat destijds van grooten rijkdom ge tuigde.. Galenos schreef in het jaar 170 vol trots over Rome, als de stad met de zeven heuvels, vanwaar men ten allen tijde zooveel ijs kon betrek ken als men verkoos. Toch liet ook hij zyn waarschuwende stem hooren te gen te groot gebruik van ijs, „dat het bloed te zeer verdunde, en de spijs verteringsorganen verzwakte In den loop der tijden is men ech ter, vooral in Noord-Italië, zeer veel ijs blijven gébruiken, in den aanvang als koelmiddel, doch later als zeer ver fijnd consumptie-ijs. Het was den Ita lianen reeds eeuwen geleden dan ook lang niet onverschillig welke her komst het ijs had en de beste kwali teit kwam van de gletschers der Al pen! Italië is nog steeds het land, dat be kend is om de bijzondere fijne ijssoor- ten (gelati", zooals men het noemt), waarvan smaak en aroma inderdaad niet te evenaren zijn. Langzamerhand begon men zich ook in Frankrijk voor ijs te interes seeren en gebruikte men dit voor vel schillende doeleinden. Lodewijk XIV was een der eersten, die zijn gasten kennis deed maken met ijs en hier mede gekoelde dranken en niet lang daarna volgden de leden zij her hof houding dit koninklijk voorbeeld waarna het meer en meer populair werd. Parysche kronieken verhalen, dat in het jaar 1660 een Florentijn in de Rue de l'Ancienne Comédie een kof fiehuis opende, waar hij tevens be vroren dranken serveerde, „die in vasten toestand genuttigd konden worden". Signore Cultelli, zooals de Italiaan heette, bereidde, met behulp van de hem in dien tijd ten dienste staande technische hulpmiddelen, alle mogelijke soorten vruchtenijs. De ge- schiedenis bericht ons niet, wanneet het grootere ysverbruik ook in andere Europeesche landen plaats vond, doch een vaststaand feit is, dat het een product is, dat zich onmisbaar heeft gemaakt. In Duitschland werd ijs aan de hoven der verschillende vorsten in gevoerd, nadat dezen vernomen had den, welke kostbare gerechten geser veerd werden aan den disch van den Zonnekoning. In het derde deel van „Dichtung und Wahrheit" vertelt Goethe, dat het meermalen gebeurde, dat de „Eönigsleutnant" Graf Tho- rane aan zijn familie een deel van de overvloedige toespijzen zijner tafel liet brengen. Bij een van deze gelegenheden ge beurde het, dat Moeder Goethe haar kinderen zeer teleurstelde, omdat zij een bevroren toespijs, die de Graaf gezonden had als een bijzondere deli catesse, weg wierp. Het scheen haar onmogelijk toe, dat de maag werkelijk ijs, al was het dan nog zoo gesuikerd, zou kunnen verdragen. IJs, het onmisbare artikel. Gedurende de 19e eeuw is ijs zelfs nog steeds een zeer kostbaar genot middel gebleven, dat slechts op den OUDT M7LRINCT TL MAKLN W£6 BLiTAAMÓL WL<3. TL VLRBL. TÜiLA/ W£6. VLUÖLN disch der ryken verscheen, steeds in het Fransch op de menu's aangekon digd werd als „glacé a la vanille, aux framboises, aux fraises", enz. In Amerika is het gebruik van „ice water" zeer populair geworden, even als dat van verschillende yssoorten en „Ice Cream" een „Godendrank". Thans heeft het gebruik van ijs in derdaad burgerrecht verkregen en wordt het in alle mogelyke vormen gefabriceerd, zoodat het aan vele menschen een bestaan geeft. De jeugd van heden, die vaak al te veel verwend wordt met „ysco's". kan zich zeker niet indenken, dat ijs eenmaal als bijzondere delicatesse gold, zelfs aan een vorstelijken disch

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1938 | | pagina 3