A>
VEN
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
No. 19851
Kleeding
erkade’s
iwe Album
77e Jaargang
BARCELONA GELAST VRIJWILLIGERS
TE VERTREKKEN.
Franco ziet hierin slechts misleiding der
openbare meening.
5”
Trein door een vlieetuig
gebombardeerd.
Pauseljjke nuntius naar
Weenen.
■V
Ook H. M. de Koningin
pleit voor moreele
en geestelijke
herbewapening.
BELGISCH VERKEERSVLIEGTUIG
IN DUITSCHLAND VERONGELUKT.
Toestel van de Belgische Sabena in Westphalen
neergestort.
Geruchten inzake wapen
stilstand in Palestina.
Het Engelsche Koningspaar
naar Canada.
Rein Tsjechische gemeenten
in het bezette gebied.
Nieuwe Britsche troepen
naar Palestina.
Dinsdag 11 October 1938
oikslhe tin
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
onzer
WILHELMINA.
de Oostenrij ksche katholieken,
ren.
het
een
i is
meer dan
udeert, die
lier gekend
irijver voor
et ons hier
'en en ge-
irom wordt
rtielje geeft
i eenvoudig
childerden,
hun karak*
laatjes zijn
erkelijk op
Franco wenscht 10.000 vrijwilligers
te niilen voor heilige rentenrechten.
dat zij te Londen
wapenstilstand in
T.
waarborgen voor de rechten van alle
burgers.
De Joodsche organisaties in de Ver-
eenigde Staten hebben bij MacDonald,
den minister voor de Koloniën, reeds een
protest laten hooren tegen een mogelijke
stopzetting van de Joodsche Immigratie.
Gewelddaden.
Zondag zijn op verschillende plaatsen
in Palestina drie Arabieren en twee Jo
den gedood. Nabij de kolonie Zirkhon
Yakov zijn acht Joden min of meer ern
stig gewond door de ontploffing van een
mijn juist op het oogenblik, dat de
vrachtauto, waarin zij hadden plaatsge
nomen, passeerde. Rebellen hebben te
Jenin een veertigtal hulzen in brand ge
stoken en nabij Lydda een goederentrein
tot ontsporing gebracht.
Voorts wordt melding gemaakt van
talrijke overvallen o.a. op het politiebu
reau te Jenin en op verscheidene Jood-,
sche kolonies, alsmede van bomontplof
fingen in de onmiddellijke omgeving van
Jeruzalem.
Het spoorwegverkeer tusschen Haifa en
Lydda Is verbroken, daar hier een goede
rentrein tot ontsporing Is gebracht even
wel zonder persoonlijke ongelukken te
veroorzaken.
Het gevoel van onveiligheid is thans
zoo toegenomen, dat het verkeer tus
schen de voornaamste steden nagenoeg
geheel stil ligt.
de stad Carthagena gebombardeerd,
vliegtuigen kruisten op 5000 m.
met bloed doordrenkt.”
Het officieele te Burgos verschijnende
Maandagblad meldt onder het opschrift:
„Nimmer bemiddeling”, dat „verraders niet
kunnen worden toegelatén tot een gemeen
schapsleven met hen, die alles voor het va
derland hebben opgeofferd en voortgaan
met alles op te offeren. Zjj, die droomen
van een bemiddeling zijn er naast. Zij dip.
nu wij dicht bij de eindoverwinning staan,
daar aan nog denken, zijn dezelfde als de
genen, die steeds een zwak Spanje hebben
gewenscht. Ons Spanje is echter sterk.”
a October,
kelier, voor
m de plaat*
ils vroeger)
i begonnen.
gedurende den tijd,
onderhandelen, een
acht te nemen.
keerswezen, drie deskundigen van zijn
departement per vliegtuig naar Duitsch-
land gezonden, ten einde er ter plaatse
een onderzoek in te stellen. Ook eenige
leden van de directie der Sabena zijn,
vergezeld van deskundigen per vliegtuig
naar Soest vertrokken, maar tot dusver
zijn er geen berichten omtrent de resul
taten van dit onderzoek ingekomen.
Minister Marck ontving na het onge-
lujjk twee telegrammen van rouwbeklag,
het eerste van veldmaarschalk Herman
Göring, het tweede van generaal Milch,
staatssecretaris van het Duitsche Rijks-
mlnisterie van Luchtvaart.
Zestien passagiers en 4 koppen
bemanning omgekomen.
I Gisteren is een vliegtuig aer Sabena
Soest in Westphalen verongelukt.
Bij dit ongeluk zijn twintig personen
Honderdvijftig dooden en meer dan
300 gewonden.
Zaterdagavond om 8 uur is bij San
Vincente de Calderas een personentrein
gebombardeerd door een rechtsch vlieg
tuig. Op het oogenblik, waarop de trein
van 8 wagons bij San Vincente aankwam
wierp een watervliegtuig 6 bommen van
100 kg bij den spoorweg neer. De loco
motief en verscheidene rijtuigen, die vol
reizigers zaten, werden omvergeworpen
en vlogen in bran0, waardoor een pa
niek ontstond. De overlevenden verdron
gen elkander, om aan den dood te ont
komen. In het donker moest de eerste
hulp worden geofganiseerd. Tot 3 uur
verzorgden de toegesnelde artsen tpr
plaatse de gewonden, terwijl de dooden
langs den spoorweg werden gelegd.
Naar Havas uit Barcelona meldt, zijn
150 personen gedood en meer dan 3<)O
gewond.
Barcelona meldt nog: Maandagochtend
hebben verscheiden vliegtuigen der recht-
schen de haven en een gedeelte van de stad
Carthagena gebombardeerd. De vliegtuigei
kruisten op 5000 m. hoogte.
Vanochtend om elf uur en daarna om half
twaalf hebben verscheiden vliegtuigen der
rechtschen de haven en een gedeelte van
De
hoogte.
De projectielen hebben verscheiden jr
bouwen verwoest. Er zijn dooden en gewon
den.
Om kwart voor één vlogen vijf Savoia-
watervliegtuigen, afkomstig van Majorca
op zeer groote hoogte. Zij hebben de haven
gebombardeerd ondanks hot vuren van
luchtafweergeschut.
Voor instellen van onderzoek naar
gebeurde met Innitzer.
De Pauselijke Nuntius te Berlijn is te
Weenen aangekomen om een onderzoek
in te stellen naar de jongste gebeurte- I
nissen. j
Zijn aankomst wordt niet officieel ge
meld.
In het paleis van kardinaal innitzer is
vanmiddag een conferentie begonnen.
Innitzer was toegestaan aan de bespre
king deel te nemen, doch hij mag nog
j niet zijn woning verlaten of telefonee-
ren.
De officieele woordvoerder te Weenen
verklaart, dat de hechtenis van Innitzer
een maatrégel is, welke uitsluitend is
genomen ter bescherming van den kar
dinaal.
De Duitsche bladen maken nog geen
melding van de jongste anti-katholieke
betoogingen.
Officieel wordt gemeld, dat de volgen
de week te Weenen een groote betooglng
der N.S.D.A.P. zal worden gehouden. Een
hooge nazl-autorltelt, waarschijnlijk
gouwleider Bürckel, zal in verband met
de jongste gebeurtenissen het geheele
vraagstuk der betrekkingen van de Kerk
met den Staat en de N.S.D.A.P. in Oos
tenrijk bespreken.
Op het Vatlcaan zijn nog geen gede
tailleerde berichten ontvangen over de
jongste betoogingen tegen kardinaal In
nitzer, aangezien te Weenen tot heden
geen pauselljkee Nuntius aanwezig was.
In de kringen van het Vatlcaan verklaart
men echter, dat, hoe pijnlijk het nieuws
ook zij. het niet bijzonder verrassend
was. daar in Duitschland geweld tegen
de Kerk en haar vertegenwoordigers den
laatsten tijd weer opmerkelijk veelvuldig
voorkomt.
t De „Osservatore Romano” publiceert
op de eerste pagina een bericht over de
ongeregeldheden te Weenen en het blad
voegt hieraan toe: „Wij publlceeren dit
pijnlijke nieuws met een gevoel van ver
bijstering, en zullen er op terugkomen
Uavas seint uit Valencia, dat de buiten-
landsche vrijwilligers, die sedert het
begin van den oorlog in het republikeins$;he
leger strijden bevel hebben gekregen, voor-
zoover zij zich in de centrale zóne van
Spanje bevinden, hun posten te verlaten.
Deze maatregel beteekent het begin van de
daadwerkelijke terugtrekking van het bui-
Cnlandsche element uit het republikeinsche
leger.
In een speciaal interview, dat Franco den
Eeuter-conespondent heeft toegestaan,
heeft de generalissimus verklaard, dat er
narep»trleering van 10.000 vrijwilligers u’t
het rechtsche Spanje geen reden zou zijn,
om het de belligerentenrechten langer te
onthouden.
Franco verwierp het denkbeeld van be
middeling. Hij verklaarde, dal de oorlog
niet op andere wijze kon worden beëindigd
dan door onvoorwaardelijke overgave van
de edelmoedigheid van de overwinnaars.
Franco zeide, dat het een geweldige on
rechtvaardigheid is, dat na twee jaar oor
log, de .réchten van het rechtsche Spanje
nog niet zjjn erkend, ondanks het feit, da'
de regeering er van door elf landen, waar
onder twee der grootste mogendheden en
door tien andere de facto is erkend, en
bovendien nog officieele betrekkingen on
derhoudt met veertien andere landen.
Met betrekking tot de vrijwilligers in he'
kamp der regeering zeide Franco, aai
50.000 gevallen zijn, dat velen de vlucht
hebben genomen, doch dat er nog 60.0CC
over zijn. Franco voegde hieraan toe, dat
de aankondiging van hun evacuatie niet
anders is dan een nieuw rad dat de wereld
voor de oogen wordt gedraaid, aangezie.i
de werving in Europa en Amerika met her
nieuwde kracht wordt voortgezet, en in n-
kele havens nieuwe vrijwilligers worden in
gescheept.
Franco besloot het interview met de ver
jaring dat zjj, die de geschiedenis var
panje analyseeren, tqt de conclusie zullen
beten komen, dat in Spanje het democra-
khe en parlementaire regime altijd ten
pwste verbonden is geweest met een tijd
Mc van verval. „Het is het democratische
reces, dat culmineerde in de groote tra-
«die, welke heden ten dage onzen grond
Eerlijkheid, vertrouwen en
liefde richtsnoer tusschen
personen en volken.
H. M. de Koningin heeft het vol
gende persoonlyke woord geschreven.
„Met instemming nam ik kennis
ook van het vervolg van den oproep
voor moreele en geestelijke herbewa
pening.
Nu de beklemmende dagen achter
ons liggen, waarin het dreigend ge
vaar ons zoo duidelyk voor oogen
stond, nu voor het oogenblik de mo
gelijkheid van de algeheele vernieti
ging onzer besahaving is afgewend,
is het een, verheffende gedachte ons
alleen vervuld te weten van denzeh-
den wensch: den zegen van den vrede
te bewaren.
Die begeerte naar vrede vormt c
band tusschen alle volken. Toch
deze, gepaard aan de versteviging
weermacht, nog niet genoeg
wil die vrede duurzaam zyn, zoo
moet hy gedragen worden door de
gedachte gegrondvest in den oproèp.
Allen zonder onderscheid kunnen
wy persoonlek bedragen tot den
groei en de ontplooiing van de ge
dachte, door van heeler harte mede te
werken tot de moreele en geestelyke
herbewapening ,dien innerlyken drang
welke ook uitwendigen ommekeer te
weeg brengt en tot gevolg heeft dat
eerlykheid, vertrouwen en liefde
richtsnoer worden tusscihen personen
en volken.
Behoef Ik U te verzekeren dat hoe
dieper onze overtuiging is en hoe meer
ons eigen leven zelf die uitdraagt en
verder geeft in eigen kring en daar
buiten, des te grooter de kans wordt
op het verwezenlyken van een betere
toekomst.
Wie de teekenen des ty’ds begrypt,
weet dat thans van ons gevraagd
wordt eene daad vaA vertrouwen, van
zelfopoffering en zedelyken moed en
van geloof.
Commissie inzake verdeeling
publiceert rapport vóór 31 October.
De troepenversterkingen welke worden
verwacht en de besprekingen, die te
Londen tusschen MacDonald, den minis
ter van Koloniën, MacMichael, den Hoo-
gen Commissaris van Palestina, en Cort,
den chef van den generalen staf worden
gevoerd, hebben te Jeruzalem tot de op
vatting geleid, dat Palestina voor histo
rische en dramatische veranderingen
staat.
Men gelooft, dat een aantal vooraan
staande Arabieren in Palestina, aanhan
gers van den Moefti van Jeruzalem, van
plan is onmiddellijk na het Pan-Arabi-
sche congres naar Londen te gaan om
te trachten daar tot een regeling te i
komen.
Het verluidt, dat zij er intusschen bij
hun volgelingen op willen aandringen
«h het leven gekomen, n.l. zestien pas
sers en de vier leden der bemanning.
Het vliegtuig was gisterochtend om
half elf Van het vliegveld Haren bij
Brussel vertrokken.
Het vliegtuig werd bestuurd door den
hekenden Belgischen piloot Joseph van
oen Eynde, die ook op Schiphol geen on
bekende is, daar hij in 1935, onmiddellijk
“adat hij de militaire luchtvaart had
verlaten, om in dienst van de Sabena te
“eden, een tijdlang op de lijn Brussel—
«nsterdam heeft gevlogen. Van den
Jbde is 34 jaar oud geworden j
Retoren in 1904, nam hij op 18-jarigen
«itijd dienst bij de militaire luchtvaart
«n werd al spoedig een der beste Belgl-
J®6 escadrille vliegers. Bij zijn overgang
jle Sabena werd hij door den be
aamden Belgischen piloot Coquit in de
ei men van de verkeersvliegerij inge-
ea al spoedi8 genoot hij in het
jps zijner collega’s een goede reputa-
Aanvankelijk vloog hij op de lijnen
Zf "Verdam, Bazel. Zuid- en Zuid-
«v-wankrijk, Londen en Hamburg, om
ciaiieoerV01gens als nachtvlieger te spe-
den ZT’ waarbiJ hij dienst deed in
Keulen wienst op Londen, Parijs en
dienst u gerulmen tijd dezen nacht-
Uldi0»„ hebben vervuld, vloog hij een
Wang op de lijnen naar Berlijn, Ko-
wanneer wij rechtstreeks inlichtingen
over de oorzaken en bijzonderheden om
trent deze zoo ernstige gewelddaden
hebben ontvangen. Op dit oogenblik ge
voelen wij ons broederlijk verbonden met
-----met de
katholieken van alle landen, met alle
I fatsoenlijke lieden. Wij protesteeren als
l Christenen en betuigen den aartsbisschop
van Weenen onze diepe en oprechte
deelneming met de aanvallen op zijn
persoon, den Godsdienst en de Kerk van
Christus.
in 1936 had hij 7800 vlieguren, een af
stand van 1 mill, km in dienst van de
Sabena afgelegd en was daarmede de
jongste „millionnair” van Europa. Hij
gold als een der beste en betrouwbaarste
piloten van de Sabena. Verschillende
malen viel hem de onderscheiding ten
deel, passagiers van Koninklijken bloede
te mogen vervoeren, daaronder Prins
Karei van Zweden, den vader van Ko
ningin Astrid en de Prinsen Axel en Erik
van Denemarken.
De tweede bestuurder van het veron
gelukte vliegtuig, Moulin, was eveneens
een ervaren piloot, die reeds jaren lang
in dienst van de Sabena stpnd en even
eens reeds eenige honderdduizenden
vliegkilometers op zijn actief had. De
beide andere leden der bemanning wa
ren de radiotelegrafist Baus en de meca
nicien Delleuse.
Van den Eynde, Baus en Delleuse wa
ren gehuwd, alleen Moulin was onge
huwd.
De zestien verongelukte passagiers wa
ren allen van Duitsche nationaliteit.
Volgens Belga zijn de namen van de
verongelukte passagiers: Menzen, Ross-
ner, Ullman, het echtpaar Dlmer, Berr,
Piespectock. Kischees, dr. Witt, Maurach,
Lothaer en het echtpaar Keppes met hun
drie kinderen.
Onmiddellijk, nadat men te Brussel be
richt van de ramp had ontvangen, heeft
Marck. de Belgische minister van Ver-
penhagen en Stockholm' en maakte te-
vens eenige vluchten naar Belgisch Con
go. Niet minder dan 4000 maal is hij per
i vliegtuig het Kanaal overgestoken. Reeds
Van het Balmoral kasteel, waar koning
George en koningin Elizabeth van Enge
land op het oogenblik vertoeven, wordt ge
meld, dat het Britsche koninklyke paar de
aitnoodiging van den Canadeeschen mi
nister-president MacKenzie King om
volgend jaar een bezoek te brengen ‘aan
Canada, heeft aangenomen. Hunne ma
jesteiten hopen vroeg in den zomer aan te
komen en drie weken in Canada te vertoe
ven.
Nadere regelingen Van het bezoek zyn
nog niet getroffen. Het zal de eerste re's
van den koning zyn in eenig deel van het
Imperium buiten het Vereenigd Koninkryk.
De koning en de koningin zullen naar men
verwacht den tocht over den Oceaan maken
in een speciaal daarvoor in gereedheid ge
bracht mailschip. Tot dusverre heeft nog
nimmer een regeerend Britsch vorst voet
gezet in de nieuwe wereld.
Volgens tot nu toe ontvangen officieele
informaties zullen in het district Policka
10 gemeenten met 8245 Duitschers bez.it
worden, waaronder ook de stad Policka, die
volgens de laatste volkstelling 5891 Tsje
chen, 149 Duitschers, 42 andere nationali
teiten en 13 vreemdelingen bevatte. Naast
dit voorbeeld toont zich als een voorbeeld
van volkomen onrechtvaardigheid de bezet
ting van de volgende gemeenten: Korouhev
heeft 1635 Tsjechen en slechts 8 Duit
schers, Rohzna 1984 Tsjechen en 26 Duit,
schers, Svojanov 560 Tsjechen en 1 Duit-
scher en Chrastavec 469 Tsjechen en 64
Duitschers.
Aan Duitschland komen in het district
Litomysl 16 gemeenten en 3 dorpen d.w.z.
12^22 Duitschers, en 1786 Tsjechen. Bezet
zulen worden de volgende rein Tsjechische
gemeenten; Kozlov 289 Tsjechen en 5
Duitschers, Pazucha 345 Tsjechen en 32
Duitschers, het dorp Sucha (behoort bü de
stad Litomysl) 184 Tsjechen en 1 Duit-
scher, Benatky 435 Tsjechen en 20 Duit
schers, Nova Ves 148 Tsjechen en 12 Duit
schers, Pohodli 308 Tsjecheh en 8 Duit
schers, het dorp Vysohy Les 77 Tsjechen
en 10 Duitschers.
Van zijn waardevolle bezit zal he<
district Litomysl de helft van het Hooge
Woud, ter waarde van 6 millioen Kc, ver
liezen.
Ev|nzoo gaat het in vele andere distric
ten met rein Tsjechische gemeenten, die in
het bezettingsgebied ingenomen werden.
De nieuwe grensbepaling verstoort he-
langrijke verbindingen, in het byzonder het
voornaamste deel van den spoorweg Praag-
Brünn en PraagOstrau over een lengte
van 1% k.m. en daarna over een lengte
van 25 k.m.
Alle staats- en districtswegen in het
aistrict Litomysl worden onderbroken
vooral de rijksweg naar Moravi?.
De stad Policka heeft aan het Ministerie
van Buitenlandsche Zaken een telegram
gezonden met het verzoek dat ter bevoeg
de plaatse tegen deze onrechtvaardigheid
geprotesteerd wordt.
Tot nog toe werd nog niet over het lot
der rein Tsjechische gemeenten en dorpen
besloten.
Het Britsche departement van Kolo
niën heeft bekend gemaakt, dat beslo
ten is nieuwe militaire versterkingen
naar Palestina te zenden.
Nog vier bataljons en ten batterij ar
tillerie, benevens eenige pantserwagens
met hulptroepen zullen in de loop van
de eerstvolgende twee of drie weken in
Palestina aankomen. Dit zal de sterkte
der militaire troepen brengen op 17 ba
taljons infanterie, twee regimenten cava
lerie, een batterij artillerie en pantser
wagens.
Men gaat voort met omvangrijke ver
dere recruteering van oud-militairen
der Britsche afdeeling van de Palestijn-
sche politie.
.Uit Londen: De militaire versterkin
gen, welke volgens de mededeeling van
het ministerie van Koloniën naar Pales
tina zullen worden gezonden, bestaan in
het geheel uit 5000 man. Met inbegrip
dezer versterkingen zal de troepenmacht
in Palestina ongeveer 18.000 man bedra
gen. Daarbij komen politiestrijdkrachten
ter sterkte van 6000 man. Sir Charles Te-
gart heeft tegenover de regeering ver
klaard het vertrouwen te hebben met
deze troepenmacht voor Kerstmis het
verzet te kunnen breken.
Naar de Daily Telegraph meldt, neemt
de overtuiging toe. dat de verdeelings-
polltiek als zoodanig opgegeven zal wor
den ten gunste van een plan van een
vereenigd Palestina, met dwingende
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Goüda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring):
15 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
15 regels 1.55. elke regel meer f 0.30 Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prijs. Ldefdadigheids-advertentiën de helft van den pry’s.
INGEZONDEN MEDEDEELINGh!n: 1—4 regels 2.25, elke regel meer 0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van snliede Boek
handelaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zyn.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer geredueeerden
prijs Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
rotte®
4B0NNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, overal waar de
bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwataal 3.15.
Abonnementen worden dagelyks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA
bü onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantooren.
Onze bureaux zyn dagelyks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef.
Interc 2745. Postrekening 48400.
