Dit bla4 verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
Cl
I
jdeeding
maal
de buitenlandsche politiek van
TSJECHO-SLOWAKIJE.
I
D,
HARMONIA^
lingen.
JND
Zoiükt mondeling contact met Ivorol-tnndpasta
Duitsch verzet tegen Poolsch-Hongaarsch-
Roemeensche blokvorming.
HONGAARSCHE EISCHEN VINDEN VERZET.
Oude lattjnsche documenten op tie tafels der
onderhandelaars.
NEDERLANDSCH VLAGVERTOON
OP DINGAANSDAG.
Enorme belangstelling voor de K.L.M.-vlucht
naar Zuid-Afrika.
Ng. 19852 Woensdag 12 October 1938 77e Jaargang
Pan-Arabisch congres tegen
verdeeling van Palestina.
Autobus verongelukt op den Rijksweg
Den HaagRotterdam. er
nield.
W 40
1®.« en booger.
ROT
o
TELEF. 351.
Toen het voertuig tot stilstand was ge
komen en men ijlings te hulp snelde om
'innering aan
11e de Boeren
fade; de stad
frransvaal en
»ofdstad van
wie Unie.
T
BLIK EN GLAS
'EN NOTEN
UITMANDEN,
loncurreerende prijzen
ithandel
TELEFOON 3311
ERINGA—KROMMg
Deze geeft afcn ware mondwassching en maakt Uw tanden werkelijk wit. Heerlijk schuimend. Frisch van smaak en... zeer zuinig.
Tube 60-40 en 25 ct.
Toestand der gewonden.
De namen van de verongelukte passa
giers zijn nog niet bekend. Het zijn een
oudere heer en een jonge, getrouwde
vrouw, die met haar echtgenoot en twee
zusters van een verjaarspartijtje uit Den
Haag kwam. Deze zusters, de dames
Oosterlee, zijn licht gewond. Zij werden
met een eveneens licht gewonde mej.
Van der Pluym, typiste te Rotterdam,
per- particuliere auto naar het ziekenhuis
aan den Coolsingel vervoerd.
De heer Stoop van het reisbureau
Stoop, die zich voor het controleeren van
zijn bussen op den Rijksweg bevond, had
de gewonden reeds allen voorloopig ver
bonden vóórdat eerst geneeskundige hulp
uit Delft, daarna uit Overschle en ten
slotte uit Rotterdam ter plaatse kwam.
Hij had daartoe materiaal uit een ver-
bandkist van een van zijn wagens ge
bruikt.
Van de gewonden zijn er twee zeer
ernstig. De heer v. d. Linden uit Rotter
dam heeft een zeer zware hoodwond en
een ander slachtoffer, wiens naam niet
Mi
uitengewoon geslaagde
j aparte modellen en
de prachtige kwaliteit»
ST NIEUW LEVEN
-UNIE” te Gouda.
ENTREE 50 CENT.
Het heengaan van Benesj.
praag besloten tot een volledige
ommezwaai in zyn buitenlandsche po
litiek, Het Tsjechische volk toont in deze
moeilijke da(pn een opmerkelijke rust en
kalmte en een opmerkelijk realisme. Jaren.
lang heeft het zich verlaten op de beloft
van Franschen en Russischen steun, jaren
lang heeft het gebouwd op zijn goede be
trekkingen met de „Westersche democra
tic”. Thans heeft men te Praag te laat
ingexien dat vooral Londen zijn gedrag
laat Malen door het Britsche bo
lang en niet door de vraag of een demo
cratische staat in gevaar verkeert. Londen
had daarover overigens nooit veel twijfel
gelaten; Eden zelf heeft er meermalen op
gireren dat de Britsche belangen niet ver-
eenigbaar zjjn met een ideologisch georiën
teerde politiek. Betrouwbare berichten uit
haag melden, dat het Tsjechische volk
over het heengaan van Benes i niet treurt.
Men verwijt zelfs den af ge treden staats
president, dat hij door gebrek aan inzicht
en door een foutieve beoordeeling der
iwhteverhoudingen zyn land op een poli-
Wtdwaalspoor heeft geleid. Met den'nieu-
I minister van buitenlandsche zaken
«Ikovsky is thans die groep t te Praag
net bewind gekomen, welke een goeden
r verkiest boven verre vrienden, en ^e
enlandsche politiek van Tsjecho-Slowa
voortaan wenscht te doen bepalen door
landsbelang en niet door overwe
[tt van ideologische» aard.
Reeds heeft de nieuwe Praagsche pol!- I
k in Moveree succes geboekt, dat het
zicht is geopend op matiging der Duit-
ie eischen door rechtstreeksche Duitsch-
jechische onderhandel in gen. De Tsjechen
ten bij hun politieke ommezwaai teve s
n de nood een deugd. Zij hebben het' ge
ïl, door de „Westersche democratiën" in
'[jd met het Tsjechisch landsbelang t
n misbruikt voor het voeren eener
tti-Duitsche politiek. In reactie daarop is
is zelfs een zekere pro-Duitsche stem-
g te Praag bemerkbaar, in zooverre dat
i zich schikt in de omstandigheden er
Ban het beste tracht te maken. Onmis-
har is immers het feit, dat Duitschland
ktBohemen geografisch, militair en
<Bisch heeft omvat, en Bohemen ge-
haakt is goede betrekkingen mei
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring)-
15 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
15 legels 1.55. elke regel meer f 0.30 Advertentiën iji het Zaterdagnummer 20
(jüslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den pry's.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.25, elke regel meer 0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van snliede Boek
handelaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer gereduceerdei.
prfjs Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
en hooger.
Campagne tegen prins Starhemberg
De Weensche correspondent van de
Daily Telegraph maakt melding van een
campagne in de bladen tegen prins Star-
hemberg, den leider van de ontbonden
Helmwehr, uit welke campagne kan
worden opgemaakt, dat zijn uitgestrekte
bezittingen in Oostenrijk zullen worden
in beslag genomen.
Zooals men weet, woont prins Star
hemberg sedert de aansluiting In het
buitenland. Degenen, die werkzaam zijn
op de goederen in Boven-Oóstenrijk,
hebben een vergadering gehouden te
Zwettl. Daarin werd gezegd, dat toen
prins Starhemberg in 1927 j)ij den dood
van zijn vader, de bezittingen over kreeg,
deze onbezwaard waren. De prins had
echter veel meer boomen gekapt dan bij
de erflating was toegestaan en hij had
in tien jaar tijds groote lasten op de
goederen gelegd. Bovendien had hij door
middel' van een wet, die zijn vriend dr.
Draxler als minister van financiën had
doen aannemen, een aanzienlijk-stuk van
de landgoederen verkocht. Dr. Draxler
is reeds gedurende 6 maanden in het
concentratiekamp Dachau.
Wat betreft de zaak tegen Schuschnigg
zegt dezelfde correspondent, dat het zeer
moeilijk is een tenlastelegging op te stel-
len, die in rechte houdbaar is. i
Vraagt prijscourant
voor.het behjindeltB
van al Uw schots
maakiroederen,
Rordünen, dekens ein
Speciale afdeeling
voor STOOMEN en
VERVEN van
Costuums. Mantels,
enz.
Sudeten-Duitsche partij hebben ’t brug-
gehoofd met lampions verlicht en door
middel van naar Presburg gekeerde luid
sprekers hebben zij de Sudeten-Duit-
schers in deze stad aangespoord te
eischen dat zij bij Duitschland zouden
worden gevoegd De. Sudeten-Düitschers
vanPresburg begaven zich daarna naar
de andere zijde van de brug en riepen
„Dultsehe broeders, komt ons bevrijden”.
Leden van de Slowaaksche volkspartij
hebben een tegenbetooging georgani
seerd, waarbij de ruiten van enkele hui
zen van Sudeten-Duitschers werden ver-
rrlolH
K.L.M ter gelegenheid van den Dln-
gaansdag een vlucht naar Zuid-Afrika
zou organiseeren, was het enthousiasme
zeer groot. Men heeft in dit overwegend
Een heer en dame gedood.
Zes passagiers'zwaar gewond.
Een zeer ernstig ongeluk heeft gister
avond te ongeveer twaalf uur met een
autobus van de Cotax, welke passagiers
van Den Haag naar Rotterdam vervoer
de, plaats gehad.
Onder Pijnacker was een personen
auto geparkeerd, doch niet geheel op de
parkeerbaan. Uit Rotterdam kwam op
dat oogenbllk een trailer met aanhang
wagen, die te laat de geparkeerde auto
zag, naar links uitweek en daarbij zoo
danig slingerde, dat hij de linkerzijde
van de autobus raakte en geheel open
scheurde.
De autobus werd geheel vernield. Van
de 20 inzittenden werden een heer en
een dame gedood, terwijl zes passagiers
ernstig gewond werden. De namen van
de slachtoffers-zijn nog niet bekend.
De burgemeester van Overschle, de
commissaris van politie te Rotterdam en
de Overschiesche politie waren spoedig
ter plaatse. De gewonden zijn met den
ziekenwagen van het Delftsche zieken
huis naar het ziekenhuis te Delft ge
bracht.
Nader wordt gemeld:
Omstreeks middernacht kwam een
vrachtauto met z.g. oplegger uit de rich
ting Rotterdam. Toen de chauffeur van
deze vrachtauto in de gemeente Pijn
acker een langs den berm van den weg
stilstaande autobus opmerkte, wilde hij
deze passeeren en haalde daartoe naar
links uit. Daarbij merkte hij vermoedelijk
niet, dat juist op dat oogenblik een auto
bus van de N.V. Cotax uit Rotterdam
uit tegenovergestelde richting naderde,
welke zich tegelijkertijd ter hoogte van
den stilstaanden bus bevond. Het gevolg
was, dat de Cotaxbus door den oplegger
werd gegrepen en hoewel de bus niet met
groote snelheid reed, aan één zijde
totaal werd opengereten.
De gevolgen waren verschrikkelijk.
Door de hevige botsing werden de ban-
ken van de autobus in elkander gedrukt, bekend is, een ernstige wonde aan het
b». - oog. De dames oosterlee hebben snij--
wonden opgeloopen.
15 »7.T5 en hoogte
at. Exclusieve tloffe*
waaksche ef Hongaarsche deskundigen
vergaderd. Vanmiddag werden de bespre
kingen hervat in tegenwoordigheid van
de leiders der delegaties. Bij de bespre
kingen zijn oude documenten ter tafel
gebracht, moest in het latijn gesteld, om
te bewijzen, dat in een bepaal^ gebied,
dat door de Hongaren werd opgeëischt,
gedurende honderden jaren de kerk
diensten in de Slowaaksche taal werden
gehouden.
Aangezien tot nu toe alleen sprake is
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, overal waar de
beiorging per looper geschiedt. Franco për post per kwataal 3.15.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA
bij onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantooren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie en Redactie Telef.
Interc 2745. Postrekening 48400.
Alles wat Nederlandsch is, K.L.M.-vllegtuig DC-l met passagiers
verwekt enthousiasme. i u‘L’'ed“la^d a.a?..??°'l?' dle de
schillende feestelijkheiden zullen deel-
Voortrekkers zetten hun triomftocht, nemen. Toen hier bekend werd, dat de
voort.
(Van onzen V.P.B.-correspondent).
Pretoria, October 1938.
Wanneer op 16 December van dit jaar1
de Unie van Zuid-Afrika den Dlngaans-
dag, den grootsten feestdag van Zuid-
Afrika, viert, dan zal het zooals be
kend juist honderd jaren geleden zijn,
dat aan de Bloedrivier die gedenkwaar
dige slag geleverd werd, waarin 460 man
nen van Ncderlandschen bloede onder
hun leider Andries Petrorius een leger
van 12.000 wilde Zoeloe’s geheel vernie
tigden. Drieduizend zwarte krijgslieden
werden daarbij gedood, ontelbare andere
werden zwaar gewond door de vluchten
den medegevoerd. Na deze overwinning
werd aan het jnarktplein te Pleter-Ma-
ritzburg, de hoofdstad van Natal, een
kleine Hollandsche kerk gebouwd, die
door nog steeds staat als een getuigenis
van dapperheid en vroomheid der Voor
trekkers, de eigenlijke vaders van de
Boerenrepublieken en daarmede ook van
de Unie van Zuid-Afrika in hatfr tegen
woordige gestalte. Dit jaar nu, hon
derd jaren na dezen slag, zal bij Preto
ria een groot „Voortrekker-monument”
worden onthuld, om de moedige voor
vaderen te eeren. Pretoria ontving zijn
naam overigens ter I
dien Andries Pretoriujg
naar de overwinning^
werd de hoofdstad val
later dc admlnistratlevi
de geheele Zuid-Afrlkaa
In. deze stad nu verwacht men eenige
dagen voor den grooten feestdag het
JMB «tt.
Nederlkndsche land voor alles wat het
Europeesche moederland betreft een
zeer grq^te belangstelling en in het bij
zonder de K.L.M. heeft zich daarin
steeds mogen verheugen. Dat bleek o.a.
overduidelijk tijdens den Melbourne-
race, toen men zich hier te lande ovèr
de enorme prestatie van den Uiver veel
enthousiaster toonde, dan over de over
winning van de Engelschen met hun
speciaal geconstrueerd vliegtuig.
vMen kan er dan ook van op aan, dat
de vlucht van het K.L.M.-vliegtuig met
zijn io passagiers on .een bemanning van
5 koppen hier met gespannen aandacht
gevolgd zal worden en dat aan dp be
zoekers uit het verre en toch ook wee/
zoo dichtbije Nederland (in nauwelijks 6
dagen zal het toestel den tocht maken!)
een uitbundige ontvangst zal worden be
reid. Men voelt zich hier, sterker dan
men dikwijls in Nederland aanneemt,
naüw verbonden met de lage landen aan
de Noordzee. Voor elk blijk van belang
stelling vandaar is men zeer gevoelig en
derhalve wordt het initiatief van de
K.L.M. ook op zoo’n hoogen prijs ge
steld.
Minder snel, maar even triomfan-
telfjk...
Start het K.L.M.-vllegtuig, dat zich
via Napels, Cairo, Khartoum, Nairobi en
Livingstone naar Zuid-Afrika begeeft,
eerst op 6 December te Amsterdam, dc
ossewagens van de Zuid-Afrlkaansche
'iwho-Slowaaksche kringen achten de
eischen onaanvaardbaar.
Hongaarsche eischen gaan veel
,5 dan men aanvankelijk geloofd
■J- Behalve den afstand van zekere
«icten vraagt de Hongaarsche dele-
een volksstemming in de rest van
Ti uen Sympathisch Rusland.
^"^Slowaaksche delegatie wijst
“stemming met beslistheid af en
Weel Tsjecho-Slowaaksche kringen
men de Hongaarsche eischen in zuuagcaswu luv uu wc «ukeu opiaat m>
regenwoordigen omvang niet aan- 1 geweest van economische en Eethnolo-
I glsche vraagstukken, hebben de militaire
deskundigen nog niet in het midden ge
bracht. De besprekingeh hadden een
hartelQk verloop.
Naar verluidt heeft de Tsjecho-Slo
waaksche delegatie heden een tegen
voorstel gedaan, dat evenwel nog door
de Tsjecho-Slowaaksche regeerlng moet
worden goedgekeurd, hetgeen naar men
verwacht vanavond zal geschieden. De
commissie zal dan morgen belde voor
stellen kunnen vergelijken.
De Slowaaksche minister-president dr.
Tlsso, heeft verklaard, dat de besprekin
gen op den goeden weg zijn. Toch moet
men morgen nog geen definitieve oplos
sing verwacWn.
Incidenten te Petrzaeka-
Te Petrzaeka, hetlbruggehoofd op den
rechteroever van de Donau tegenover
Presburg, dat door de Duitsche troepen
is bezet, heeft zich naar Havas meldt,
een incident voorgedaan. Leden van de
Duitschland te onderhouden, wil het over
gebleven Tsjechisch gebied tot eenige ecu-
nomischen opbloei geraken.
Duitschland heeft met dat al zijn positi
in Midden-Europa op haast ongelooflijke
wtfze verstrekt. Het beheerscht thans h t
Boheemsche gebied, dat zelf e als centrum
van Midden-Europa een overheerschende
economische en strategische positie in
neemt, zoowel in Zuidelijke richting t. o. v.
het Donaubekken als in Oostelijke richting
t. o. v. Polen en de Oekraïne. Duitschland
gevoelt daarom weinig neiging om de Pooi-
sche en Hongaarsche wenschen te steunen,
welke gaan in de richting van een liquide -
tie van. Tsjecho-Slowakye tot vorming van
een gemeenschappelijke Poolsch-
Hongaarsche grens. Het vindt daarbij
opmerkelijk feit Éritschen steun door de
verklaring van Sir Thomas Ingkip in het
Lagerhuis, dat de Britsche garantie voor
de Tsjecho-Slowaaksche grenzen (voor zoo
ver niet door vreedzaam overleg gewijzigd)
reeds als van kracht zijnde moet
worden beschouwd. De Duitsche „Drang
nach Osten” is ten zeerste gebaat bij een
voortbestaan van een Tsjecho-Slowaaksch
gebied, dat Polen en Hongarije verdeelt
Aan Italiaansche zijde zou men gaarne eef
uitbreiding in Noordelijke richting van het
Hongaarsche gebied hebben gezien, om
daarmede voor den Duitschen expansie
drang in het Donaubekken een grendel fe
schuiven. Berlijn heeft echter thans de
troefkaarten in handen gekregen, en het
zal, met alle waardeering voor de Poolsche
én Hongaarsche „vriendschap”, toch niet
de vorming van een Poolsch-Hongaarsch-
Roemeensch blok bevorderen, dat in naam
tegen het Russische gevaar, doch in feite
tegen Duitschland expansiedrang naar h t
Oosten gericht zou zijn. Integendeel, met
mag aannemen dat Berlijn ir. zooverre zijn
invloed zal doen gelden, dat slechts een ge.
ringe, zuiver Hongaarsche strook doo-
Tsjecho-Slowakije aan Hongarije zal wor
den afgestaan ter conferentie te Komaron
En het zal, voor de toekomst, Berlijn zeker
niet onaangenaam zijn wanneer de Honga
ren zich herinneren dat in het thans R o e-
meensche Zevenburgen zeer velen
hunner landgenooten woonachtig zjjn. Nu
de Kleine Entente is uiteengeslagen, be
staat alle kans op-een opleving der „min-
derheden-problemen” in Roemenië.
Arabieren eischen een constitutio-
neele regeering in Palestina «n een
verdrag met Engeland
In de slotzitting van het Pan-Arabisch
Congres te Kaïro gehouden, is eenstemmig
een resolutie aangenomen, waarin o.m. ver
klaard wordt, dat:
le. De Balfour-verklaring inzake het
scheppen van een Joodsch Nationaal Tehuis
in Palestina van nul en g^ener waarde is.
2e. Een verdeeling van Palestina onver
schillig op welke wijze wordt verworpen.
Voorts worden de volgende eischen ge
steld; -L
le. In Palestina moet een enstitutionee-
le regeerihg worden ingesteld, terwijl tus-
schen Engeland en de Arabieren een ver
drag moet worden onderteekend.
2e. De Joodsche immigratie in Palesti-
na moet onmiddellyk worden stopgezet.
3e. Algemeene amnestie voor politieke
gevangenen en invrijheidstelling van de
gearresteerde leiders.
In <je resolutie wordt verder verklaard,
dat de eenig mogelijke oplossing van het
vraagstuk is bovengenoemde eischen te
aanvaarden. Gebeurt dit niet, dan zal h«t
geheele Arabische volk worden gevraagd
de Britten en de Joden als vijanden te be
schouwen, met alle sociale, politieke en
economische gevolgen daarvan.
Den regeeringen van alle Arabische lan
den wordt verzocht bovenstaanden eisch te
ondersteunen efr dezen mede te deelen aan
Groot-Brittannië en aan den Volkenbond.
Tenslotte wordt voorgesteld een perma
nente commissie in te stellen, met zetel te
Kaïro, teneinde toe te zien op de uitvoering
van de besluiten.
In de inleiding tot de resolutie wordt ge
zegd, dat het congres, als teeken van goe
dfijf wil, er mede accoord gaat, dat de Jo-
•en, die reeds in Palestina zijn, volledige
burgerrechten genieten.
I de passagiers te redden, bleken twee
I hunner, die op de bank aohter den
chauffeur hadden plaats genomen, op
slag te zijn gedood. De chauffeur zelf,
alhoewel gewond, had geen ernstig let
sel, doch een zestal passagiers bleek min
of meer ernstig gewond. Het duurde ge-
rulmen tijd voor men er in slaagde één
hunner, die tusschen de ineengedrongen
banken van het voertuig bekneld zat, uit
zijn benarde positie te bevrijden.
Onverwijld werd geneeskundige hulp
gerequireerd en weldra waren twee auto’s
van den geneeskundigen dienst uit Rot
terdam en twee van den geneeskundigen
dienst uit Delft, alsmede een ambulance-
wagen van het Roode Kruis uit Overschle
ter plaatse.
De autobus, welke een z.g. „wilden
dienst" tusschen Den Haag en Rotter
dam onderhoudt, is geheel versplinterd.
De politie heeft de twee auto’s in be
slag genomen.
Men de Hongaarsche eischen in
^baar. ---
?^AMen elschen n.l. afstand van
rjwa, waarop haast 670.000 Hon-
EJnT000 Slowaken en Russen wo
rden deze eischen zouden worden I
mim zouden ln Slowakije slechts
Kvirï11 81owaken blijven, terwijl
Bvan Slowaaksche mlnder-
Rï lom50000 menschen zou ontstaan.
de Hongaren afstand van
Shet n met een DuItsche bevolking.
Kftteou» op öe geografische ligging
Bh e worden deze eischen vol-
geacht.
Klim districten vormen de
Khöiïa8Vlakte van Slowakije, de
ErXr J het land. In Kosice
R4atJv^lan8ryke mijnen en het
fr Slowftm8?1 zou de geheele industrie
Ko-BtoJobU11 Zelfs dle van géheel
iHe in een allermoellijk-
T’wuia brengen.
u Oude documenten.
I hebben de Tsjecho-Slo-
