5
c.J
l
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
De wegen ten westen van Utrecht.
Duitsche reservisten gaan
naar huis.
VERSNELDE BEWAPENING DER
VEREENIGDE STATEN.
Een bewapeningsprogram van adembenemende
afmetingen.
Palestina onder militair
bewind.
Spion vertelt over zijn
activiteit.
Confiscatie kerkelijke
goederen in Oostenrijk.
feg=gg=gsg»»i Woensdag 19 October 1938 77e Jaargang
|®UWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
t4N dictaturen valt veel
Te LEEREN”.
Wl1»"»
■*ole w
z
u)
I cu uKiak, aiuuo
de superioriteit van
We zich tot het becritl-
bezoek
'»d(
Mo
staakt.
Voor den landbouw en de bedrijven is de
demobilisatie een groote opluchting. Er zjjn
een groote massa auto’s, wagens, paarden
pitein Fritz Wiedemann, die destijds als
Hitlers persoonlijke Adjudant een b-
aan de Vereenigde Staten bracht.
Rumrich verklaarde dat hij er zijn ver-
150.000 man binnen twee weken naai
hun haardsteden.
Havas meldt uit Berlijn: Vandaag is
een aanvang gemaakt met de demobilisatie
van honderdduizenden reservisten, die tij
dens de internationale crisis onder de wa
penen waren geroepen, en van de soldaten
die na hun diensttijd in dienst waren ge
houden.
waren
zuiden van het verhoogde verkeersplein
zal de autosnelweg Amsterdam-brug bij
Vianen den autosnelweg Den Haag
Arnhem door middel van een ruim cir-
culatieplein kruisen. Op* dit punt is ge
rekend op een ater eventueel te maken
ongelijkvloersche kruising in deux vorm
van een z.g. klaverblad. Een en ander Is
evenwel nog toekomstmuziek. Voorloopig
zal het verkeer zich moeten vergenoegen
met een noodoplossing, daar vim het be
schreven plan voorloopig niet meer vol
tooid is dan de verbinding Lelden-brug
over het Amsterdam/Rijnkanaal-Utrecht
en één rijbaan van den noordzuidelljken
autosnelweg van den Leldschen Rijn tot
de brug bij Vianen.
Wanneer de doorgraving van het Am-
sterdam-Rijnkanaal heeft plaatsgevon
den en dit kanaalvak door de scheep
vaart in gebruik is genomen, zal de be
ruchte brug over het Merwedekanaal bij
de Munt voorgoed gesloten blijven, het
geen voor het. verkeer naar Utrecht een
enorme verbetering zal beteekenen. Deze
brug zal in de toekomst geheel verdwij
nen en vervangen worden door een ten
zuiden van de Munt te bouwen halfhoo-
ge vaste brug over het Merwedekanaal.
Smuts de leiders van Europa
.e maken van den hui-
van begrepen, teneinde de
van koloniën en stabilisatie
op te lossen. Behalve in de
j en vrede stelt
j dat hij voornemens is Hitler op zijn
de democratie, toch moet hjj zeggen, dat j
zij van haar tegenstander veel kan leeren
Zuid-Afrika vooral belang in de koloniën
en het goud.
Volgens Smuts kan alleen de tijd het
vraagstuk van democratie en dictatuur op
lossen. Hoezeer hij zelf ook gehecht is aan
Koopen in Joodsche winkels
een reden voor echtscheiding.
Te Frankfort aan de Main heef!, naar
Reuter meldt, een man echtscheiding ver
kregen, omdat zyn vrouw in Joodsche win
kels kocht. Ondanks zjjn uitdrukkelijk ver
zoek het na te laten, was de vrouw in
Joodsche zaken blijven koopen. Hij zeide,
dat hierdoor voortdurend twisten ontstaan
waren en de vrede van het huwelijksleven
verstoord was. Met zulk een vrouw, zeide
hjj, kon hij niet verder samenleven. By de
omschrijving van de uitspraak, zeide de
rechter: In het nat.-socialistische Duitsch-
land is een huwelijk onmogelijk, indien een
der partjjen voortdurend en welbewust
handelt tegen de principieele nat.-socialis
tische wereldbeschouwingen en daarmede
ernstig inbreuk maakt, op het huwelijks
leven.
en dergeljjke gerequireerd. Het gemis aan
menschenmateriaal en voertuigen bracht
groote stagnatie te weeg, waaronder het
Duitsohe b°drjjfsleven, vooral in de groote
steden en op het land, ernstig te lijden had.
Algemeen is daarom de vreugde over het
naar huis gaan der troepen. In vele plaat
sen, waar de reservisten in garnizoen lagen,
heerschte gisteren reeds een feeststem
ming. Afscheidsfeesten worden gevierd,
leder verheugde er zich op, tot den familie
kring en het normale dagelijksche leven
terug te keeren.
Toestand te Jeruzalem blijft gespannen.
De Britsche (Hooge Commissaris Mac-
ichael te Jeruzalem heeft gisteren zijn
edkeuring gehecht aan de benoeming van
ihtaire bevelhebbers, die het bestuur van
i districtscommissarissen zullen overne-
vatore Romano" te betreuren, dat de Ita-
liaansche pers zoo weinig heeft geschreven
over de ongeregeldheden te Weenen tegen
kardinaal Inpitzer, terwjjl zij veel ruimte
schonk aan de beschuldigingen van de ïta-
tionaal-socialisten tegen den kardinaal en
de Oostenryksche geestelijkheid, om te po
gen de excessen goed te praten. 'Della Torre
wijst er op, dat het een ernstige vergissing
is in Italië, het als een „arrogantie van den
j en de politiseerende geestelijkheid
i voor te stellen, dat zjj het sacrament des
huwelijks, de Katholieke scholen en de
Er waren ongeveer 600.000 reservisten
ongeroepen, van wie seder: de regeling
dor Tsjechische kwestie reeds 150.000 man
in botrekkelijk kleine groepen ontslagen
waren.
De demobilisatie zal ongeveer veertien
dagen duren. Op 1 November komt de nieu-
we lichting op. Voor het vervoer der troe
pen is veel transportmateriaal noodig. In
j verband daarmee is in de voorsteden van
vroege ren Duitschen ambassadeur, en ka- Berlijn het autobusverkeer voorloopig ge-
^DVERTENTIEPRUS: Udt Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring)
1—5 regels 1.80, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
15 regels 1.55. elke regel meer f 0.80 Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prjjs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den pry's.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.25, elke regel meer 0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zjjn.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer gereduceerden
prijs Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal f 2.26, per week 17 cent, overal waar de
worging per looper geschiedt. Franco per post per kwataal 3.15.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
bij onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantooren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef.
Ijterc 2745. Postrekening 43400.
rafbaar feit omschrift
ag van rechtvervolging
Verset tegen de aanvallen op Banich.
Amerika staat op het punt te beginnen
met de uitvoering van een bewape
iingsprogram van adembenemende afme
ringen, waarvoor het Duitschland verant
woordelijk acht”, aldus schrijft David L»w-
rnce, een van Washington’s meest conser
vatieve publicisten, in een artikel dat ove:
al in de Vereenigde Staten door de bladen
is overgenomen.
Lawrence schrijft, dat de regeering der
V^reenigd? Staten Duitschland als een :»-n-
valleTBfctast beschouwt, en bereid Is, de
stwkste Wmacht op te bouwen, de
groetste vloot en een stelsel van r servea,
M Je FOjv’ljkheid biedt tot vorming van
e^n der /rootsie legers ter wereld. Geen
Ht'nMie van Duitsche zijde, hoe groot
wk, ul dit kunnen voorkomen. Alleen da
len niet slwhts woorden, van de Dvitj<.,,c
egeerders, zullen de wereld er van over-
ligen, dat voor de regeling van geschillen
recht kan worden vertrouwd.
Lawrence schrijft verder nog, dat de
Vereenigde Staten zich niet inlaten piet
nirer territoriale kwesties in Europa, doch
wtonverschillig kunnen blijven tegenover
de groeiende willekeur ter wereld, die den
jrlog slechts onvermijdelijk kan maken.
De New-York Herald Tribune schrijft.
Jfet-die bijzondere tact, die zoolang de
litaahe buitenlandsehe politiek heeft ge
merkt, heeft de nationaal-socialisjtische
en haar oorspronkelijke uitingen van af
ter voor een versnelling .der Amerikaan
se bewapening vervangen door een wil-
Si persoonlijken aanval op Bernard Ba-
wh, e£n persoonlijkheid die bekend staat
oor zjjn pacifisme en gematigdheid. Er is
iet aan te twijfelen, dat niets beter dan
«e natlonaal-soclalistische aanval er toe
Een nieuwe brug.
Binnen enkele dagen, aldus schrijft
ons de A.N.W.B., zal de nieuwe hoogge
legen vaste brug over het Amsterdam-
Rijnkanaal onder Oudenrijn, welke de
weggebruikers die van het westen des
lands naar Utrecht rijden reeds gerui-
men tijd aan hun rechterhand hebben
zien opdoemen, in gebruik worden ge
nomen.
Ter plaatse van het kanaal zal de weg
langs den Leldschen Rijn dan afgesloten
worden, waarna de doorgraving van het
kanaal zal kunnen plaatsvinden.
Reeds eenlge maanden geleden zijn de
belde sluizen, welke den Leldschen Rijn
zullen verbinden met het kanaal, gereed
gekomen.
De over de te openen brug voerende
weg zal op korten afstand hierva^, aan
sluiten aan een hooggelegen Verkeers
plein, dat met behulp van een tweetal
betonvladucten, waarvan de aanbeste
ding op 8 November zal geschieden, den
autosnelweg Amsterdam—’s-Hertogen-
bosch zal kruisen. Door een stelsel van
op- en afwegen worden verkeerssnijdin-
gen geheel voorkomen
Op een afstand van circa 1600 M. ten
DE BEGRAFENIS VAN GROOT
VORST CYRILL TE KOBURG.
Een krans van den ex-keizer.
Te Koburg is het stoffelijk overschot tez
aarde besteld van grootvorst Cyrill van
Rusland. De ex-kroonprins en zyn vrouw
waren als vertegenwoordigers van ex-keizer
Wilhelm aanwezig. De ex-kroonpring legde
een krans namens zijn vader en een namens
zichzelf neer. Andere leden der familie Ho-
henzollern waren niet aanwezig. Bijna alle
jongere prinsen bevinden zich met de Duit-
sche troepen in het Sudetengebied. Ook
ontbraken de dochter van prins Cyrill,
prinses Kyra, en haar echtgenoot, prins
Louis Ferdinand van Pruisen, die nog op
hun huwelijksreis zijn. Zy bevinden zich
thans in Britsch-Jndië en keeren pas in de
tweede helft van December naar Duitsch-
Jand terug. Wel behoorden tot de aanwezi
gen de zoon van den grootvorst Wladimir,
en de ex-konlng van Bulgarije, Ferdinand,
die te Koburg in ballingschap leeft. De
plechtigheid werd gehouden volgens den
rhytus van de Russische orthodoxe kerk.
schicdenis is steeds gebleken, dat dictatuur
van voorbjjgaanden aard is. Wij leven thans
in een tijd van overgang en alles, wat wijze
staatslieden kunnen doen, is zorgen, dat
geen nieuwe wereldoorlog uitbreekt, aldus
generaal Smuts. Ten aanzien van den Vol
kenbond spoorde Smuts aan dit instituut te
hervormen in een doelmatige instelling tot
het behoud van den vrede, hierbij gebruik
makend van de ondervinding der laatste
twintig jaar.
'ngeloofliiklEn toch
aar! Wederom 'n
jwijs van ons beter
toch goedkoper I
emaakt van prima
juclé fantaste met
naakvolle bontgat-
tringv.skunks opos-
im bont en geheel op
êpe de chine gev.
De financieele hulp van Engeland.
MetTsjecho-Slowaaksche financieele
missie, die gisteren van Londen naar Praag
is teruggekeerd, is, natfr Reuter verneemt,
een bevredigende regeling tot stand geko
men omtrent het Britsche voorschot van 10
tnillioen pond sterling en het gebruik, dat
daarvan zal worden gemaakt.
Over hrt Tsjecho-Slowaaksche verzoek
om nog meer financieele hulp, zyn de Brit
sche en de Fransche regeeringen het nog
niet eens geworden. Frankrijk heeft zich,
naar Reuter verneemt, op het standpunt
gesteld, dat Frankrijk’s eigen behoeften
voorloopig de mogelijkheid van het verke
nen van bijstand <an Tsjecho-Slowakije uit
sluiten, in verband waarmede Engeland
zich niet bereid zou hebben verklaard, den
last alleen te dragen.
Duitsche geheime agent op één foto
met ambassadeur te Washington
en Hitlers adjudant.
Tijdens de voorgezette behandeling te
New-York van het spionnageproces heeft
de getuige a charge Rumrich verklaard, dat
hij instructie had gekregen om in geval van
arrestatie te zeggen, dat hij voor Engeland
werkte. Hij mocht Duitschland in het ge
heel niet noemen. Deze instructies waren
volgens Rumrich afkomstig van een ge
heimzinniger heer Wiegand, dien Rumrich
heeft ontmoet en van wien hii geld ont
ving.
Wiegand, aldus getuige, gaf mij op
dracht om mijn brieven, die niet door een
koerier werden overgebracht, te adressee-
ren aan mevrouw Jessie Jordan te Dundee,
Schotland. (Jessie Jordan is in Mei van dit
jaar te Edinburgh tot vier jaar dwang-
arbeid veroordeeld wegens overtreding van
de wet op de openbare geheimen. /Ij is een
der veertien verdachten, die niet in handen
der Amerikaansche justitie zijn gevallen).
Wiegand heeft eeng aan getuige een fotc
laten zien, genomen in de Duitsche ambas
sade te Washington, waarop Wiegand voor
komt in gezelschap van Dieckholff. den
wondering over had geuit, dat een diplo
maat op zulken voet stond met menschen
van dit vak, doch Wiegand antwoordde, dal
de diplomaten tegenwoordig anders waren.
Later, aldus Rumrich, gaf Wiegand mij
een brief, waarin mij opdracht werd gege
ven, mjj voortaan niet om zuiver militaire
gegevens meer te bekommeren, doch mij te
bepalen tot industrieele gegevens, in het
bijzonder die welke betrekking hadden op
de Amerikaansche bewapening. De nieuwe
instructies werden later aan Rumrich ver
klaard door een anderen agent, Schmidt ge
naamd. Deze, aldus Rumrich, vertelde mij,
oat de wijziging in de opdracht het gevolg
was van een afspraak tusschen iemand te
Washington en iemand te Berlijn. Schmidt
vroeg mij of ik iemand kende, die in dienst
was hetzij by de fabrieken van de Bethle
hem Steel of bij die van Dupont de Ne
mours. Rumrich voegde hieraan nog toe,
dat Schmidt hem 2000 dollar in bankbiljet
ten had laten zien, die naar hij zeide be
stemd waren voor een groep te Brooklyn,
die „voor de Duitsche marine" bijzonderhe
den had gestolen van een nieuw type gyr
roscoop.
I bisschop
j vno» In
huwelijks,
Ohristelyke beginselen verdedigen.
In Italië maken de staatslieden, alsmede
de wy'ze maatregelen van het Concordaat,
een nauwkeurig onderscheid tusschen Kerk
en Staat, aldus schr., die ten slotte wyst op
superioriteit van de Italiaansche opvat
ting.
zou kunnen bijdragen kracht te geven aan
de zoo bekwame en machtige oproepen,
zooals Churchill tot de Vereenigde Staten
heeft gericht. En zie hier dan de onhan
dige ruwheid der nationaal-socialistische
persorganen, die zich iederen keer mani-
festeert, dat Amerika misschien half be
wust, doch byna onvermijdelijk er toe
gebracht wordt, een der zeer belangrijke
grondslagen te leggen voor zyn toekomsti
ge buitenlandsehe politiek.
De regeering der Vereenigde Staten
zal te kiezen hebben tusschen drie poli
tieke mogelijkheden:
1. Een volkomen isolement,
2. Goedkeuring der realistische poli
tiek van Chamberlain en samenwerking
met het nieuwe te München opgezette
systeem,
3. Een houding van „interventie"
met het doel deel te nemen aan het her
stel der beginselen van recht en zede
lijkheid, zooals deze door Cordell Hull
zyn neergelegd.
De keuze, welke Amerika zal maken, zal
grootendeels worden bepaald door hetgeen
de Amerikanen zullen denken en zeggen en
door de houding, welke de Europeegche
staten dezer dagen zullen aannemen. De
meesters der nationaal-socialistische pro
paganda betoonen zich even dom als Chur
chill zich een bekwaam en schittererd n -
(1 naar betoont.
Want of Duitschland het weet of niet,
het Amerikaansche volk is bezig zjjn hou
ding vast te stellen nopens de verschillende
aspecten van zijn internationale politiek en
het resultaat dezer evolutie zal waarschijn
lijk voor de geheele wereld van een kapitaal
belang zyn.”
laar een enkele loting
el wanneer deze n*el
en tot een loterij leidt-
js pleiter, uit de daK-
artikel het O.M. eigen-
Vermoedelijk artikel
jepalingen, waarbij
gelegde loterijen mo*
keld. Maar dit artikel
4en kan nu wel zegg®n’
g door verandering >n
welf in een verboden
maar dit is niet de c<>n-
aarding.
werd de uitspraak W-
Aartshertog Eugen, de grootmeester
der Duitsche Orde, uitgenoodigd het
land te verlaten.
De „Osservatore Romano” bericht, dat
in Oostenrijk op eftnige kerkelijke goede
ren door den staat beslag is g legd en dat
rndere maatregelen tegen geestelijke ge
meenschappen zyn genomen.
O.a. is de abdij Admont geconfiskeerd
tn het beheer toevertrouwd aan een re-
geeringscommissaris.
De abdjj Sankt Lambrecht is door S.S.
bezet, nadat de religieuzen waren verdre
ven.
De goederen van de Duitsche Orde zijn
eveneens onder staatsbeheer geplaatst en
aartshertog Eugen, de grootmeester der
orde, Is uitgenoodigd het land te verlaten.
Volgens de „Osservatore Romano" zou
rykscommissaris Bürckel hebben gezegd,
t ver
jaardag een „Oostenrijk zonder kloosters”
--r- a's geschenk aan te bieden.
op het gebied van doelmatigheid. In de ge. Graaf Della Torre verklaart in de „Osser.
„.„-/I- -z.klnl.nn .1 n»r.iiviitnra Kom-nvi” tp hpfrpnrpn dat Tin-
■'ïn de zjjde der regeeringstroepen zyn
Ul gewunueii gev-
“«bevel binnenshuis te blijven
der oude stad.
tiddag is een speciaal Staatsblad
*n. waarin wordt medegedeeld, dat
ipolitiestrydkrachten onder militaire
worden geplaatst.
Smuta .poort aan tot oploesing
“er vraagstukken van koloniën
en muntstabilisatie.
leven in een tijd van overgang”.
V°or het Zuid-Afrikaansche
u van ingenieurs te Johannesburg,
Jjeneraai Smuts d<
Poord gebruik te
munt c-
van oorlog
De snelle maatregelen, die gisteravond in
hnd met den voortdurenden ernst van
i toestand zjjn genomen, komen in feite
op de afkondiging van den staat van
Den geheelen dag heeft de Hooge
■unissaris besprekingen gevoerd met de
waire en burgerlijke autoriteiten, o.a.
Hfeneraal-majoor Haining,,den comman-
tyvan de Britsche strijdkrachten in Pa-
’bn» en Transjordanië.
ben geheelen dag vlogen boven de oude
Ji verkenningsvliegtuigen. Terroristen
op een laag vliegend toestel het vuur
Mid. Twee leden der „Royal Air Force”
W gewond.
C't Unden: Blijkens een gistermiddag op
®inisterie van Koloniën van den Hoo-
aCommissaris in Palastina ontvangen
“gram duurt de ernstige spanning te Je-
®«em voort. Sinds gisteren bezetten mi-
strategische punten rond het ouae
““•toel- Zy wisselen schoten met de in
stadsdeel verschanste opstandelingen.
.w* de zjjde der regeeringstroepen zjjn
to dooden of gewonden gevallen.
bevel binnenshuis te bljjven blyït ge
laafd en is uitgebreid tot buiten de
Mrding. to.prwW
N
