I
Wijziging van de
Motorrijtuigenbelastingwet.
Tariefdebat ilTcfê*
Tweede Kamer.
De Electriciteitstarieven en de Middenstand.
De Electriciteitswinsten zijn verkapte belastingen
Aldus Leo Vos in een rede voor de
Goudsche Middenstands-Centrale.
De Dame, die zich Bancroft
noemde.
4kt»i°wrartri?n u zu"'h<jeft v-a-
Overzicht van de Werkloosheid.
Beurs van Amsterdam.
de welwillendheid, waarmede Rotterdam
hem tegemoet treedt. Het was hem een
behoefte aan deae woorden van dank on
middellijk te verbinden een woord ter
nagedachtenis van den man, die vóór
hem het burgemeestersambt heeft be
kleed.
Verdubbeling der belasting voor alle
motorrijtuigen die voorzien zijn van
andere dan benzinemotoren.
Wetsontwerp ingediend.
Bij de Tweede Kamer is ingediend een
wetsontwerp tot wijziging van de motor-
tuigenbelasringwet.
De Kegeering wijst hierin op het feit,
dat een steeds stijgend aantal motorrij
tuigen van Dieselmotoren wordt voor
zien, welke motoren niet met bezine
doen met niet aan belasting onderwor
pen olie worden gedreven.
Keeas thans wordt hierdoor een be
drag van ongeveer '4 millioen gulden aan
de schatkist onttrokken, welk bedrag in
ae naaste toekomt nog aanmerkelijk zal
stijgen.
Ten einde deze bevoorrechting van ge
bruikers- van Dieselmotoren boven de ge
bruikers van benzine op te heften, stelt
de Regeering voor om de motorrijtuigen
belasting te verdubbelen voor alle
motorrijtuigen, die voorzien zijn van an
dere dan benzinemotoren.
Dat deze extra hefting matig kan wor
den genoemd, blijkt volgens de Regee
ring uit het feit, dat de daaruit voort
vloeiende verhooging van de motorrij
tuigenbelasting voorioopig niet meer dan
8UO.GOO per jaar zal bedragen.
Voorts stelt de Regeering in uitzicht
een zoodanige wijziging van de Omzet-
belastingwet, dat voor de berekening van
ae ingevolge die wet te heffen belasting,
zoowei ten aanzien van ingevoerde als
van de hier te lande vervaardigde ben
zine, het krachtens de benzine belasting
geheven bijzonder invoerrecht ad f 8.60
per 100 kg met een accijns gelijk gesteld
wordt, hetgeen dan zal medebrengen,
dat in de waarde der benzine waarvan
de omzetbelasting en haar equivalent,
geheven wordt, dit bedrag van 8.60 niet
meer begrepen behoeft te worden.
Het automobielverkeer als geheel be
schouwd zal door deze combinatie van
extra-heffing en belastingverlaging met
meer dan een hall millioen worden ont
last.
Naar de meening van de Regeering
verdient het aanbeveling, reeds thans
rekening te houden met andere uitvin
dingen, die eveneens tot vervanging van
de benzine door een andere motorbrand
stof kunnen leiden de Regeering heeft,
hierbij o.a. het oog op houtskoolgasge
neratoren en op motoren die tot het ge
bruik van petroleum zijn ingericht
ook al vinden die uitvindingen'hier te
lande op het oogenblik nog geen of wei
nig toepassing Om deze reden is net
nieuwe artikel dat der Motorrijtuigenbe
lastingwet zoodanig geredigeerd, dat de
belasting wordt verhoogd voor alle mo
torrijtuigen welke anders dan uitsluitend
met benzine worden gedreven,
In overeenstemming met de strekking
van het wetsontwerp verwijst het artikel
voor de vraag, wat ten deze als benzine
moet worden aangemerkt, in de eerste
plaats naar artikel 2 der gewijzigde wet
van 19 December 1951. Mengsels van ben
zine en andere stoffen, die ter voorko
ming van misbruik mede aan de heffing
van het bijzonder invoerrecht zijn onder
worpen, kunnen hier om dezelfde reden
evenwel juist niet als benzine worden
aangemerkt. Daarentegen heeft de Re
geering er geen bezwaar tegen de ver
hooging van de motorrijtuigenbelasting
achterwege te laten bij het gebruiken
van benzolkoolwaterstoffen die thans
re^ds indirect door toepassing van arti
kel 2bis der genoemde wet op bevredi
gende wijze in de benzinebelasting zijn
betrokken terwijl zij het mede wen-
scnelijk acht rekening te houden met de
mogelijkheid, dat de benzine om tech
nische redenen met geringe hoeveelhe
den andere stoffen moet worden vefc
mengd.
Voor zooveel noodig wordt er op gewe
zen, dat de verhooging van belasting
mede van toepassing is ten aanzien van
aanhangwagens' èn opleggers, die wor
den voortbewogen door middel van een
motorrijtuig dat van een andere dan van
een benzinemotor is voorzien. Dat de
aanhangwagens niettemin niet afzon
derlijk in het ontworpen artikel 3a gijn
genoemd, berust hierop, dat de Motor
rijtuigenbelastingwet deze voertuigen
niet tot zelfstandige objecten maakt,
doch wegens het gebruiken van een aan
hangwagen of oplegger de voor het mo
torrijtuig verschuldigde belasting ver
hoogt.
Bevoegdheden op korten termijn.
De behandeling van het wetsontwerp
tot wijziging van de tariefmachtigings
wet 1954 is in de Kamer voortgezet.
De optimisten, die gedacht hadden dat
de Kamer vandaag haar agenda zou af
werken, zijn bedrogen uitgekomen: hal
verwege zijn de beraadslagingen blijven
steken. Het was maar goed, dat de voor
zitter om kwart voor vijf het verlossende
woord sprak en de vergadering verdaag
de, want de besprekingen waren danig
in den knoop geraakt.
Het regeeringsvoorstel, zooals het aan
de Kamer werd aangeboden, was al niet
eenvoudig. De regeering vroeg niet al
leen bevoegdheden om op korten termijn
incidenteele beschermende invoerrechten
te mogen hefien om bepaalde noodlij
dende industrieën te steunen, zij vroeg
bovendien dat de haar in artikel - der
tariefsmachtigingswet reeds toegekende
bevoegdheden ruim zouden worden uit
gelegd. Dit artikel 1 machtigt de regee
ring om een ingediend wetsvoorstel tot
wijziging van de tarieven van invoer
rechten reeds bij voorbaat in werking te
doen treden, zulks om overmatigen voor-
invoer te voorkomen. Bij de totstandko
ming nu van dit artikel had de regee
ring beloofd van dit artikel alleen voor
iiscale wetsontwerpen gebruik te maken.
De reden, waarom de regeering thans een
ruimere uitlegging van dit artikel 1
wenschte is deze, dat zij het gebruiken
wil voor de invoering van een matig-
protectionistische herziening der tarie
ven. De Kamer kreeg dus te oordeeien
over drie verschillende dingen: de ge
vraagde bevoegdheid inzake incidenteele
tarleiheffingen, de ruime uitlegging van
art. 1 en als perspectief de ombuiging
van de Tariefwet in beschermenden zin.
Deze drie punten waren des middags
ook in het debat zoozeer door elkaar ge
knoopt, dat bijna alle sprekers het aan
gekondigde principieele debat over de
protectie lieten varen om zich te wijden
aan het ontwarren van dien knoop. De
discussies waren zoodoende van formee-
len aard en cirkelden om de vraag „Waar
gaan wij over stemmen en welke betee-
kenis moet aan een goedkeuring van het
aanhangige wetsontwerp worden toege
kend?
Wanneer wij artikel 2, waaromtrent
alleen een wijziging wordt voorgesteld,
goedkeuren, worden wij dan geacht ac-
coord te gaan met een ruime uitleg van
art. l? Zoo ja, beteekent dat dan niet
practisch, dat de Kamers straks niet
meer vrij staat tegenover een wijziging
van de Tariefwet, welke immers tegelijk
met de indiening door de regeering in
werking zal worden gesteld?"
Alle sprekers, die het woord
voerden, hadden tegen art. 2, zooals het
volgens het jongste zou gaan luiden, niet
veel bezwaar. De moeilijkheid sproot
daaruit voort, dat de regeering met een
loutere aanneming van dit artikel niet
tevreden is, wanneer daaraan niet een
principieele uitspraak ook over de andere
genoemde punten gekoppeld wordt. Bijna
alle sprekers met name het sociaal-de
mocratische Kamerlid Van den Tempel,
het anti-revolutionnaire lid Schouten, de
liberale afgevaardigde Bierema, de natio-
naal-sociallstische afgevaardigd De Mar-
chant et d'Ansembourg en de commu
nistische afgevaardigde Wijnkoop toon
den zich tegenstanders van een derge
lijke constructie. Alleen de katholieke
afgevaardigde Kortenhorst verklaarde
namens zijn fractie tegen de ruime uit
legging van art. 1 in het geheel geen be
zwaar te hebben, zich overigens het oor
deel over de détails van de komende
tariefherziening voorbehoudende.
Öe"minister van Financiën, de heer De
Wilde en de minister van Economische
Zaken, de heer Steenberghe verdedigden
het standpunt der regeering en verklaar
den, dat een ruime toepassing van art. 1
een logisch, doeltreffend en vrijwel on
misbaar middel is om ongewenschten
voorinvoer bij de indiening van een ta
riefsherziening tegen te gaan. Minister
De Wilde zeide, dat hij accoord zou kun
nen gaan met de opvatting van den heer
De Geer, die gisteren de quaestie van
artikel 1 heeft willen losmaken van een
principieele uitspraak in zake protectie.
Ook minister Steenberghe achtte de Ka
mer vrij ten opzichte van een tariefs
wijziging.
Eenige sprekers in tweeden termijn
vroegen, van de regoertng een definitieve
uitspraak over de beteekenis, welke hun
stem over het ontwerp straks zal hebben.
Daarbij zijn twee moties om den hoek
komen kijken, d.w.z. zijn besproken,
zonder.nog te zijn ingediend. De neer
Kortenhorst zou wel geneigd zijn door
het indienen van een motie een princi
pieele uitspraak uit te lokken, mits hij er
zeker van zou zijn, dat die motie onmid
dellijk zou worden behandeld. Die zeker
heid werd hem allerminst verschaft door
een motie, welke de vrijzinnig-democra
tische afgevaardigde Joekes onder voor
behoud aankondigde, welke motie Juist
ten doel had die principieele uitspraak
aan de algemeene beschouwingen over
de rijksbegrooting te koppelen. Het was
op dat moment, dat de voorzitter aan
regeering en Kamer de gelegenheid gaf
er een naclitje over te slapen.
DE ELECTRICITEITS-
VOORZIENING.
Het rejgeeringsontwerp ondervindt
tegenstand, maar ook verdediging.
De Eerste Kamer is begonnen met de
behandeling van het wetsontwerp hou
dende algemeene regelen ter zake van
de electriciteitsvoorziening.
De eerste spreker, de heer Blomjous
(r.k.) wa8 een tegenstander van het re-
geeringsontwerp. Een van zijn bezwaren
was, dat wanneer dit ontwerp tot wet
verheven zou zijn, geen enkel provin
ciaal, gemeentelijk of particulier elec-
triciteitsbedrijf in de toekomst van zijn
bestaan nog zeker zal zijn.- Daarbij vreest
de heer Blomjous een slechtere verhou
ding tusschen rijk en gemeenten en hij
wees erop, dat de methode van het ont
werp eenvoudig neerkomt op beslagleg
ging zonder meer.
Daarbij was spreker in het geheel niet
van oordeel, dat het regeeringsingrijpen
Inderdaad gevorderd wordt. Onder het
geldende stelsel ls een zeer bevredigend
peil in ons land bereikt.
De heer Ter Haar;(c.h.) daarentegen
deed zich als een voorstander van het
ontwerp kennen. Hij waardeerde het,
dat de minister het Ipppelvraagstuk ziet
als een nationale voorziening, vooral om
dat de koppeling van overwegend belang
is voor economische en defensieve belan
gen. Tenslotte drong de heer Ter Haar
er nog op aan,'dat de electriciteitsraad
vervangen wordt door een energieraad.
Hierdoor zodden gas- en electriciteitsbe-
langen in de Juiste verhouding gediend
kunnen worden.
De heer De Zeeuw (s.d.) zette aan de
hand van eenige voorbeelden uiteen, dat
er op electriciteitsgebied veel geleverd
wordt, dat den toets der critiek niet kan
doorstaan. Daartegen moest worden op
getreden en spr. ziet-dat deze gedachte
in de regeeringsplannen volkomen is
overgenomen.
De heer In 't Veld (s.d.) achtte het
harde vonnis van den minister over de
distributiebedrijven niet gemotiveerd en
vroeg een objectief onderzoek.
De heer Janssen (r.k.) wees op de
voordeelen van een centrale regeling en
concludeerde, dat aan een energieraad
de voorkeur moet worden gegeven boven
den electriciteitsraad.
De heer Van Citters (a.r.) was niet
bijzonder ingenomen met het ontwerp.
Doch kon het aanvaarden als een eer
sten stap op den weg der electricitelts-
regeling.
Tenslotte sprak nog de heer Heldring
(lib.), die, zij het ook aarzelend, voor het
ontwerp zal stemmen
Daarna *werd de vergadering verdaagd
tot Vrijdagochtend. De minister van Wa
terstaat komt dan aan. het woord.
Door de Goudsche Middenstands-Centrale
is gisteravond in één dar zalen der K. K.
Leesvereenigine een bijeenkomst belegd ter
bespreking van de electriciteitstarieven, die
naar de meening vfn vele Middenstanders
te hoog zijn en waarvan zü in het bijzfoder
de uupe worden.
De bijeenkomst was niet bijzonder druk
t-ezo, 11. Tot de aanwezigen behoorden de
loco-burgemeester, Mr. H. P. 0. M. de Witt
Wijnen, wethouder E. A, Pole:, de heer J.
B V»n Hoorn, Directeur der Gemoente-
Iuchtbabrieken en enkele raadsleden
De huidige voorzitter der Middenstands-
Centrale, de héér M. W. G. M van Loon,
heette de aanwezigen welkom, waarna het
wor.rd werd gegeven aan den heer Leo Vos
uit den Haag, die als insider voor dit vraag
stuk kan worden beschouwd.
Spr, dankte allereerst de autoriteiten voor
hun aanwezigheid. In den aanvang van zijn
betoog zei spr. dat hem uit de jaarversla
gen van het Goudsche Electriciteitsbedrijf
was gebleken, dat er hier al sinds jaren
naar wordt gestreefd om de tarieven steeds
weer te verlagen. Spr. wilde dan ook geen
vergelijking maken met andere plaatsen,
maar het principieele karakter van onrecht
vaardigheid door de „te groote winsten"
aantoonen.
Cïvi
belang.
Zooals de toestand nu is wordt het belang
van het oveifheidsapparaat hooger gesteld
dan dat van de burgerij, welke in feite ge
diend dient te worden door de Overheid.
De tijd dat de inkomsten in hoofdzaak be
stonden uit directe belastingen is voorbij.
Thans int men veel meer indirecte belastin
gen. Van dit bedrag aan indirecte belastin
gen wordt het grootste percentage geheven
door de gemeentelijke electriciteitsbedrij-
ven.
Spr. toonde dit met eenige cijfers uit
plaatsen zooals Groningen en Den Haag aan.
Van Gouda bracht spr. de volgende cijfers
naar voren:
De inkomstenbelasting werd in 1934 ge
schat op 669.141, de winst van de bedre
ven was 386.008, hetgeen neerkomt op c.a.
56 Vc van het totaal bedrag, dat aan belas
ting moest binnenkomen. In 1935 bedroeg
het belastingbedrag 548.309, de bedrijven-
winst 335.713 of byna 60 daarvan. In
1936 waren de cyfers: Geraamde belasting
638.392, winst op de bedryven 298.618 of
byna 50 van de belastingopbrengst. j
Hierdoor kan men spreken van een abso- j
lute hooge winst, die benut wordt voor be-
lasting en daardoor een electriciteitsbelas- i
ting moet worden genoemd. f
Middenstand extra belast. i
Deze belasting wordt weliswaar door alle
verbruikers betaald, maar de middenstan
ders hebben hiervan extra de lasten. Zy zijn
namelyk gedwongen deze belasting ook nog
eens te betalen in hun bedryf, wyl zij hier
veel meer electriciteit noodig hebben dan
in hun woonhuis. Dit beteekent dat zij ook
een onevenredig deel in de kosten der ge
meenschap moeten bydragen.
Spr. wees vervolgens op het te groote
winstpercentage van het Electriciteitsbe-
dryf. In Gouda zyn de cijfers als volgt:
1934: Bij een omzet van 681.043 werd een
netto-winst gemaakt van 270.536; in 1936
werd by een omzet van 649.795 een netto
winst gemaakt van 250.390 en in 1937 bij
een omzet van 586.802 een netto-winst van
235.105, alle winsten ongeacht de retri
butie.
Ook op de meterhuur werd in de afge-
loopen jaren winsten gemaakt, die varieer
den van 50—60 In 1938 zyn deze meter-
huren wel afgeschaft, maar dit bedrag heeft
men thans in Gouda weer in het vastrecht
tarief verdisconteerd.
Bijzondere contracten in strijd met
de Gronwet.
Scherp hekelde spr. de methode van som
mige Electriciteitsbedrijven om aan onder
nemingen ,die kapitaalkrachtig genoeg zyn
om zchzelf desnoods van stroom te voorzien,
extra concessies te doen. In wezen zijn dit
dus ontheffingen van de electriciteitsbelas-
ting, hetgeen in strijd is met de Grondwet,
die op «iet stuk der b»lastingen geen
vilegiën verleent. s en
Met enkele voorbeelden uit de prakt
toonde spr. voorts aan, dat er in Ned„T
bedrijven zyn, die door het straveT^
meer winst overgaan tot hand«U«.7.
winst overgaan tot handelingen n
het prestige van en de eerbied voor de
Overheid niet verhoogen. Hierbij ka
zeird worden dat het <(n«i n ®e"
zegd worden dat hel doel de middelen niTt
kan heiligen. Het is noodig dat de OvertJu
by het exploiteeren harer bedoven h
realiseert dat z(j ook de Overheid ia
dient het bedrijf te exploiteeren op eén n
sis van kostprys, verhoogd met een matim
winst voor reserve-doeleinden en mogeU'?
groote uitgaven voor de instandhoud!»
moderniseering o.d. van het bedrijf q„8'
achtte zich niet de man, die een antwoord
moest geven op de vraag, waar dan de aal
den voor «iet sluitend maken van de ,7
meentebudgetten vandaan moeaten kom
De Middenstand heeft dezen ongezondea
toestand niet geschapen. Deze is historisch
gegroeid. Hy achtte de Overheid voldoend,
in staat dit vraagstuk op andere wijn.
te lossen. De Middenstand blijft van m»
ning dat de centrales er niet z(jn om win
sten maar om electriciteit te producoeren
Spr. besloot zijn gedocumenteerd betoor
met een beroep op de aanwezige autoritei
ten om in deze de noodige maatregelen te
treffen. Spr. is ervan overtuigd, dat bn Ma
economisch beteren tyd de Overheid de rotD-
stem van den Middenstand zou verhooren
waardoor de leuze: licht, goedkoop licht'
meer licht, tot werkelijkheid zou worden
(Applaus).
Na de pauze bestond er gelegenheid tot
gedachtenwisseling. Hiervan maakte aller
eerst gebruik de heer J. B. van Hoorn, Di-
recteur der Gemeente-Lichtfabrieken.
Opmerkingen van den Birecleui
der Gemeente-Lichtfabrieken.
Spr. merkte op, dat in ihet betoog van den
inleider enkele punten zyn genoemd, die een
onjuisten indruk by de aanwezigen zouden
kunnen wekken. Deze wilde spr. even recht
zetten. Zoo b.v. wees de heer Van Hoorn
er op, dat er gemeenten zyh, die met hun
bedryven hooge winsten hadden gemaaid en
zich toen tot Ged. Staten hebben gewend
met het voorstel de tarieven te veriigen.
Deze voorstellen werden doorgaans afge
wezen. (De tarieven in Gouda zyn beduidend
lager dan die der groote steden. Het elee-
triciteitsbedryf heeft 11 jaren met verlies
gewerkt, daarna kwamen de winsten. Elk
jaar heeft men prijsverlaging toegepast en
de heer Van Hoorn kon mededeelen dat het
hoogstwaarschijnlijk is, dat ook dit jaar ver
laging van tarieven plaats zal vinden. In
dien het bedryf in particuliere handen zou
zyn, zooals met het waterleidingbedrijf het
geval is, dan zou de winst in handen van
aandeelhouders komen. Nu komt de winst
ten goede van de gemeenschap.
In de toekomst moeten plannen worden
uitgevoerd, die zeer veel geld kosten. De
winsten zullen dalen, maar de tarieven blij
ven dezelfde. Nu wordt de winst, die naar
spr.'s meening inderdaad een electriciteits-
belasting genoemd kan worden, van ieder
een verkregen. Ieder gebruiker betaalt
daaraan zyn deel. Indien deze winst minder
zou worden, dan zou dat minder bf^rag
toch op een andere wyze gevonden moeten
worden en spr. betwijfelt of de Midden
stand dan wel beter af zou zijn.
Goedkoope stroom voor winkels na
8 uur bepleit.
De heer J. C. A. M. Busch merkte op dal
het noodzakelijk is dat er een goedkoop ta
rief is voor winkelverlichting na 8 uur.
Voorts sprak hy zyn groote vrees uit over c
de mogelijkheid, dat het waterleidingbedrijf
in handen der gemeente zou komen, op
grond van ervaringen met het electriciteits
bedrijf opgedaan.
Hoe moet de Gemeente ander» aan
2 ton komen?
De heer A. Heerkens, raadslid, gaf toe,
dat de winst inderdaad een verkapte belas
ting genoemd moet worden. Maar de groote
winst ontstaat ook door het massale ge
bruik. Hy vroeg den inleider richtlijnen san
te geven om aan een bedrag van 2 ton v<">r
Scherpe distien steken zeer,
Kwade tongen nog veel meer.
FEUILLETON.
Roman van
NORBERT GAR AI.
Nadruk verboden.
9
Lord Berry Davis!
Als je dezen brief ontvangt, zal Je alles
reeds weten
Ik ben niet Evelyn Bancroft, maar een
eenvoudige actrice van het Century The
ater.
Dc moed ^ontbreekt me je om vergif
fenis te vragen. Ondanks alles zie lk me
echter genoodzaakt een beroep te doen
op je welwillendheid. Het Julia-costuum,
dat de garderobier van het theater mij
geleend heeft, is, zooals je weet, ernstig
beschadigd. Ik smeek je daarom dezen
man vijftien pond te willen zenden, daar
hij anders zeker zal worden ontslagen.
Ik heb niemand in de wereld tot wien
ik me wenden kan en ijc verzoek je daar
om dringend deze, mijn laatste wensch
te willen vervullen. Ik zal Je nooit meer
lastig vallen.
NICOLE IRVINE.
De president legde den brief in het
dossier.
F-n Julia-costuum?, vroeg hij, waar 1
voor had de verdachte een Julia-costuum
noodig, getuige?
Lady Astor gaf den I3en Februari
een Venetiaansch feest op haar bulten
in Wimbledon. Het was de verdachte zelf
die haar daartoe wist te bewegen
De officier wendde zich nu tot de Jury:
Mijne Heeren, deze verklaring werpt
toch wel een zeer duidelijk licht op de
mentaliteit van de verdachte. Hoewel zij
elk oogenblik door de politie kon worden
gearresteerd, was zij liohtzinnig en ge
wetenloos genoeg Lady Astor over te
halen om een Venetiaansch feest te
geven.
Mc. Kendy, de verdediger, begreep, dat
hij nu geen middel onbeproefd mocht
laten om den öngunstlgen indruk, die
de verklaringen van Lord Davis onge
twijfeld hadden gewekt, weg te nemen.
De officier vergist zich, wanneer hij
denkt, dat de verdachte op dien bewus-
ten avond in Wimbledon In een zorge-
looze stemming verkeerde, zei hij mali
cieus. Integendeel, zij voelde zich be
drukt door haar schuldenlast en dat was
dan ook de reden, waarom zij zich geen
nieuw tollet durfde aanschaffen. Slechts
door Lady Astor te bewegen een gecos-
tumeerd feest te geven, zou zij zich-uit
de Impasse kunnen redden.
Mc. Kendy wond zich op en ging thans
tot den aanval over. HIJ was secretaris
van de Iersche revolutionaire Boeren
partij, welker politieke beginselen be-
heerscht worden door deantipathie van
de Ieren Jegens de Engeïschen en door
de haat, die de kleine pachters den En
geïschen, ln Ierland uitgestrekte lande
rijen bezittenden adel toedraagt.
Het Julia-costuum van de dollar
prinses!, riep hy luid, zóó zou men een
klucht kunnen noemen, die in al haar
walgelijkheid karakteristiek genoeg is
voor de', gezindheid en de, gedachtensfeer
van den Engeïschen adel.
I De president hamerde om den verde
diger tot de orde te roepen, maar deze
liet zich in zijn peroratie niet stooren.
I Alles boog zich voor de macht van
het geld, alles knielde voor den rijkdom
van de vermeende Evelyn Bancroft. Men
maakte haar het hof, men vond haar
alleraardigst, charmant! Maar nu, nu ze
op de beklaagdenbank zit, nu men weet,
dat ze geen penny ln haar bezit heeft,
nu ls zij een doortrapt igeraffineerd crea
tuur en al die adellijke hanzen, die haar
vroeger het hof maakten, zouden haar
nu het liefst willen steenlgen! En deze
getuige, de verloofde van de gewaande
dollar-erfgename, die haar misschien
met duizenden eeden eeuwige trouw en
liefde gezworen heeft, is nu haar ver-
bi tterdsten vijand!
De president benutte een korte pauze
ln de rede van den opgewonden verde
diger om dezen opnieuw, maar thans nog
nadrukkelijker tot jJe orde te roepen.
Mc. Kendy beantwoordde deze poging
met een hoonend lachje. Meneer, de
president, het spijt me van uw verma
ning geen nota te kunnen nemen. U
voelt zich door mijn woorden evenzeer
gedrenkt als vele van de dames en hee
ren, die daar op de gereserveerde tribune
zitten. U zelf v/as op 13 Februari even
eens de gast van Lady Astor en dien
avond hebt u de verdachte meer dan
eens dé verzekering gegeven, dat het u
een eer was met haar kennis te maken.
U droeg dien avond het gewaad van een
bedelmonnik, een eenvoudige bruine pij!
En waarom, meneer de president, gaf u
er dien avond de voorkeur aan in zak
linnen te verschijnen ln plaats van in
een elegant rokcostuum? Was dat mis
schien om boete te doen, meneer de pre
sident...?
Ojj de tribune ontstond een tumult.
Lady Astor verhief zich doodsbleek van
haar plaats en verliet de zaal. Dat vree-
selijke Venetlaansche feest! Het maakte
haar tot de risée van de heele wereld.
Zij zou Londen onmiddellijk verlaten!
De zitting moest verdaagd worden,
daar mr Elkins het presidium had neer
gelegd.
De dolle aanval van den verdediger
bracht dezen persoonlijk meer voordeel
dan zijn cliënte, want den volgenden dag
stond zijn naam ln alle nieuwsbladen.
Het Julia-costuum van de dollarprinses.
Het einde van een Venetiaansch feest.
Een driest advocaat.
Aldus luidden de sensationeele op
schriften boven de verslagen van deze
rumoerige rechtszaak. i
Twee dagen later werd het proces on
der voorzitterschap van een anderen pre
sident voortgezet. Deze las onmiddellijk
bij den aanvang van de zitting een at
test voor, waarin de directeur van hiet
gevangenishospitaal berichtte, dat Nicole 1
Irvine aan zenuwkoortsen leed en daar
om niet in staat was gehoord te worden.
Daar geen nieuwe getuigen meer ge
dagvaard waren, werd slechts dr. Stan
hope, een beroemde geleerde, docent aan
de universiteit te Edinburgh, als deskun
dige gehoord.
Dr. Stanhope schilderde de psychologi
sche beweegredenen, welke zijns Ineens
de verdachte er toe" gebracht hadden
zich als erfgename van den petroleum-
magnaat Bancroft uit te geven.
De verdachte heeft zich, door le
venshonger gedreven, zonder eenige te
rughoudendheid ln de armen geworpen
van een bedenkelijk avontuur, zeide nij.
Levenshonger! Dit woord karakteriseer®
het best den gemoedstoestand, waarin
de verdachte zich op het oogenblik, dat
zij haar misstap beging, bevond. Want
levenshonger in zijn uitwerking wei-
icht het best te vergelijken met den kan-
kcrbatil laat de phantasie van Jonge
menschen op ziekelijke wijze voortwoe
keren. De grenzen tusschen droom en
werkelijkheid bestaan bij deze JongJljJ-
den niet meer en wanneer niet tija«
wordt Ingegrepen kan dat catastropnaw
gevolgen hebben.
De president stelde nu den deskunaige
een vraag, waarvan het lot van Nico»
Irvine afhing. «♦„„hone
Bent u van meening, dr. Stannope,
dat de daad van de verdachte slecnw
het gevplg ls geweest van een onweer-
staanbaren drang, waaraan zij inder
daad geen weerstand vermocht te we-
(W»rdt vervolgd)
meenuTte komen, want die moeten er
komen, ©y een verhooging der directe
jjting G°uda zeer zeker °P stelten
Tarief naar verbruik.
„...e de heer J. Scharloo,
van het Gemeentelijk Elec-
"iTbêdryf' het woord. Hy' verklaarde,
"je Middenstand door het Electriciteits-
f evenredig is belast. De tarieven zyn
ïïnig gesteld, dat by een grooter ver-
k lasten minder worden. Het is
Lhtvaardigheid om grootbedrijven
[L concessies te doen; bij een bepaalde
_e geniet de winkelier dezelfde voor-
n als de grootverbruiker. De Provin-
5! bedrijven, die geen winsten maken,
«i bijna dezelfde lage tarieven
fheer Vos beantwoordde de verschillen-
mrekers. Ten aanzien van het betoog
den heer Van Hoorn zei spr. dat hy
vtrgeljjkingen met andere gemeenten
Jt gemaakt. De houding van Ged. Staten
geen toestemming te verleenen voor
lefverlaging, noemt spr. evenzeer laak-
ir, Dat er in de bedryven winst gemaakt
uit is goed. Daarom had spr. ook naar
«I whracht, dat gewerkt moest worden
buis van kostprys, verhoogd met een
Ijgg winst. 1
Bedoor den heer Busch nafir voren ge-
,chte meening, dat er een goedkoop ta-
[moest komen voor stroomverbruik
Wr des avonds, deelde spr. ten volle.
Ien aanzien van de opmerking van den
j Heerkens wees spr. wederom de vraag
d»t niet de Middenstand de aangewezen
luntie is om het begrootingstekort op te
«n. Als een rechter iemand veroordeelt
uneer deze een stuk brood heeft gesto-
njan gaat de man niet vry uit door den
at«r dan te vragen hoe hy dan aan
ood moet komen. Zoo is het ook met dit
nagstuk. Niet de Middenstand heeft deze
(stand geschapen, derhalve behoeft ook
dit vraagstuk niet op te
Daar de tijd om den heer Scharloo te be
ll, den niet meer beschikbaar was,
wst de inleider zich bepalen door toe te[
ggen op een anderen avond terug te ko-
m om over dit onderwerp verder van ge-|
.chten te viiwkn.
Nadat de heer Van Loon den spreker en]
lebsten dink had gebracht, sloot hy de
tweede opvoering ran
[eyerman's „De opgaande zon",
in den Nieuwen Schouwburg,
isterenavond heeft in den Schouwburg
tweede opvoering plaats gehad van
Hermans' „De opgaande Zon". Deze twee-
«pvoering is, evenals de eerste, den vo-
«vond ,een groot succes geworden. Er
ii door alle uitvoerenden nog beter en
ter gespeeld, waarvoor het publiek, dat
lenoeg den geheelen Schouwburg vulde,
fflthousiaste wyze met opplaus dankt*',
[amens de Arbeiders-Tooneelvereenigirg
W ervoor het Volk" werden de spelers
den secretaris, den heer J. de Jong, op
Wflke wijze toegesproken, waarby aan
'•mei en aan den regisseur, den heer P.
tik, mooie bloemen werden aangebo-
ttlrijke publiek keerde hoogst voldaan
l)c Paardenmarkt
bracht levendigheid.
paardenmarkt bracht heden weer heei
evendigheid in de stad, hoewel de aan-
al waren er 98 paarden meer dan
5 jaar, en de handel maar matig waren,
het afloopen var; de markt in den na-
kg stonden er nog heel wat paarden
Bklqn, waarvoor blykbaar geen koopers
f. draven der paarden en het verladen
i in de groote veewagens, trok als
belangstelling. Dat verladen
t altyd even gemakkelyk. De po
ll een wakend oog daarby", waardoor
r op behoorlijke wyze plaats had.
V deze najaarapaardenmarkt wa-
svoerd 396 paarden. Pry-
betaald als volgt: Luxe paarden
"-«5: werkpaarden 160—225; 2K-
200—275; 1%-jarigen 160—260;
MJBO160; hitten f 60—200; slacht-
125—160.
Oprichting afd. Gouda
H Chr. Officieren Vereeniging.
27 October a.s. des avonds 8
Hotel „De Zalm", Markt 34,
vergadering worden belegd van
en omstreken woonachtig zijnde
en reserve-officieren van chr. le.
wereldbeschouwing, teneinde te
tot oprichting van een afdeeling
imstreken der Nationale Christen
Vereeniging. Zij, die voor het
van deze vergadering in aanmer-
(hiertoe behooren ook de ad-
f hartelijk
hebben ontvangen, z(j n
welkom. Een officieele
kan evenwel worden aange-
ïn heer C .S. Hornflveld, Gravin
44, Gouda.
omstreken van Gouda kunnen wor-
»od w Bode&raven» Zwammerdam,
waddiiLxveen, Moercapelle, Ze-
Nieuwerkerk a. d. IJssel, Moor-
^dewater, Krimpenenvaard, Lopi-
PlotsetinK
onwel geworden.
4,v7*5» iB op de Markt de 73-lari-
toj Peeling- onwel geworden,
i, Wom1 va^ en bekwam een bloe-
i^reiu 8311 zÜn neus. Na op het
aarts kunnen begeven.
De landelijke etalagewedstrijd
van Ned. Fabrikaat.
Goudsche prijswinnaars.
Aan den landelijken etalagewedstrijd van
de Vereeniging Nederlandsch Fabrikaat,
welke tijdens de feestweek alom is gehou-
den, hebben ook enkele Goudsche prijswin
naars deelgenomen. In totaal waren 102 in
zendingen binnengekomen. Tot de 26 In
zenders die een onderscheiding in den vorm
van een vergulde of verzilverde legpenning
ontvingen, behoorden ook de firma's Gijs
Jansen en A. L. J. v. d. Veer, welke een
verzilverde legpenning hebben ontvangen.
Besmettelijke ziekte.
In de afgeloopen week werd een geval
van besmettelijke ziekte in deze gemeente
aangegeven. Het betreft hier een geval van
roodvonk.
Opbrengst collecte diacomie
VHje Evangelische Gemeente.
De collecte voor de Diaconie der Vrije
Evangelische Gemeente heeft opgebracht
125.26.
Onfortuinlijke schippersknecht.
Te water gevallen en bewusteloos
eruit gehaald.
Ter hoogte van de R.K. Pastorie op de
Gouwe is de 18-jarige schippersknecht uit
Bodegraven gisteren te water gevallen, straatw.
doordat hy bij het losmaken van een staal
draad, waaraan het schip „Nieuwe Zorg"
lag gemeerd, uitgleed. Door personeel Van
der. aannemer Brongersma, die ter plaatse
werkzaam zyn, werd hy op het droge ge
bracht. Hy had het bewustzyn reeds ver
loren. Zijn toestand was van dien aard, dat
Dr. Kettler het noodig oordeelde den dren
keling per auto van den G.G.D. te doen
overbrengen naar het van Iterson Zie
kenhuis, om daar ter observatie te worden
opgenomen.
£0; A. Nuchelmans, van Wilhelminastraat
76 naar Breda, Philips Willemstraatl6; J.
de Vast, van Bleekerssingel 67 naar Re'eu-
wyk, 's-Gravenbr.weg E 148; V. E. 11.
Kahn, van R. v. Catsweg 61 naar Mikweh
Jisraeel (Palestina); J. C. Schouten, van
Gr. v. Bloisstr. 61A naar Rotterdam, Heer
Gillisstraat 23A; F. Harpman, Van Oost
haven 31 naar Rotterdam, Schietbaanlaan
42; G. M. A. Ruygrok, van Spoorwegstr.
27 naar Rotterdam, Avenue Concordia 112b;
A. Boer geh. met W. F. Kloos, van P. c!
Bothstr. 26, naar Rotterdam, Paradyslaan
133bI; M. A. H. Elfrink, van Krugerlaan
130, naar Leiden, Rynsburgerweg 10; S.
Fuchs, van R. v. Catsweg 61 naar Aalsmeer,
Aalsmeerderweg 241; G. M. W. Marcelis,
van Kleiweg 25 naar Amsterdam, v. Olden-
barneveltstraat 8; P. Fredrikze, van Vos-
siusstraat 59 naar Loosdrecht, A 21 Nieu-
wersluis; L. Signer, van Parkstraat 18
naar Amsterdam, Wormerveerstraat 19II;
J. Corbeau, van IJssellaan 213, naar Haar
lemmermeer, Esdoornplein 5; J. Piket, va"
Woudstraat 26 naar Gorinchem, Visschers-
dyk 78; 4. de Jong, wed. D. Bouwer, van
Gr. Jacobastraat 20 naar Amsterdam, v.
Tuyl v. Serooskerkelnweg 451; W. Poot,
van IJssellaan 223, naar Reeuwyk, Weth. i
Venteweg H 192; J. A. Gravesteyn, van 1
Turfmarkt 112 naar Waddinxveen, Bod. I
In 1937 het kleinste percentage begin
September, in 1938 eind September.
De directeur van den rijksdienst der werk
loosheidsverzekering en arbeidsbemiddeling
deelt mede, dat blijkens door het Centraal
bureau voor de statistiek verstrekte voor-
loopige gegevens in de week 3 t.m. 8 Oc-#
ren als volgt:
1932 26.6; 1933: 24.3; 1934 26.2; 1M35:
30.3; 1936: 30.3; 1937: 23.6; 1938: 22.2.
Op 8 October 1938 waren bij de organen
der openbare arbeidsbemiddeling ingeschre
ven 324.362 werkzoekenden, van wie er
307j985 werkloos waren (n.l. 293.861 man-
Jan Feb Mrt Apr Mei Juni Juli Aug. Sep Oct Nov Dec
-/ 35
25%/
110;
C. Rauws, van Vossiusstr.
Postduivenvereewiging „Het Westen".
De kampioenschappen over het vliegjaar
1938 zyn door de volgende beeren behaald:
Afd. A: 1. Rapis en Versteeg 704 pun
ten; 2. C. P. J. Boer 689 pnt.; 3. J. v. d.
Meer 579 pnt.
Afd. B: 1. J. vpn Roon 644 pnt.; 2. W.
C. Luyr.enburg 473 pnt.; 3. M. J. v. Wjimel
465 pnt.
Afd. C: 1. N. N. 509 pnt.; 2. H. Tom 438
pnt.J 3. J. Schputen 337 pnt.
Kampioen Generaal: 1. Rapis en Ver
steeg 667 pnt.; 2. C. P. J. Boer 654 pnt.;
3. J. v. d. Meer 514 pnt.; 4. J. v. Roon
442 pnt.; 5. W. J. de Haan 313 pnt.
Door deze eindstand promoveeren van de
2e naar de 1ste afd.: J. v. Roon. Van de 3e
naar de 2e afd. N. N., terwijl degradeeren
van de lpte naar de 2e afd. P. Prevoo en
m de 2e naar de 3e afd. J. van Gils.
Margarine, vet en reuze] als
Kerst gave.
Yan bevoegde zyde wordt ons medege
deeld, dat de minister van Economische Za
ken evenals vorige jaren dit jaar weder zai
bevorderen, dat door de Nederlandsche Zui-
velcentrale, Den Haag, ter gelegenheid
van het Kerstfeest ten behoeve van armen,
bak- en braadvet, gesmolten rundvet, ge
smolten reuzel en/of onvermengde mar
garine vrij van heffing verstrekt zal kun
nen worden, mits deze producten geheel
gratis worden gegeven door vfereenigingen
of instellirgen van weldadigheid. Bereke
ning van koster in eenigen vorm aan de
bedeelden is derhalve niet toegestaan.
Evenmin is het geoorloofd, dezen loor een
z.g. spaarregeling, contributie of dergelij
ke, uiteindelijk toch zelf de kosten van de
aan hen uitgereikte producten te doen dro-
m.
Voorts zullen de producten vóór 1 Januari
1939 aan de behoeftigen moeten zyn ver
trekt.
Loop der bevolking.
Vertrokken: N. A. Th. v. Reysen,
van Bleekerssingel 28 naar 'sjGravenhage,
Z.O. Buitensingel 240; F. Snaterse, van La.
zaruskade 45 naar Amsterdam, Kastanje-
71; B. J. den Hartog, van. Zeugestr.
64 naar Barabai (Borneo); J. H. v. d. Tor
ren, van v. Beverninghlaan 6 naar Delft,
H. de Grootstraat 56; H. Boer, van Ridder
van Catsweg 47 naar Haastrecht D 16; G.
H. As van Da Costakade 39 naar Rotter
dam, Oostzeedyk 105; G. P. v. Horrick van
E. M. singel 17 naar 's-Gravenhage, Bad
huisweg 97; E. Boer, van Westhaven 11
naar Rotterdam, Bergweg 81; M. B. A.
Middelkoop, van Westhaven 11 naa»" Rot
terdam. Bergweg 81; A. van Dantzig. van
Crabethstraat 51 naar Amsterdam, Quinter
Massij8straat 6; G. Spitsen, van R. v. Cats
weg 61 naar Apeldoorn, Zutphenschestr.
106; W. A. v. As, vfe B. Martenssingel 41
naar Mynsheerenland D 113; T. v. Prooien,
van Vondelstr. 31 naar Rotterdam, Oranje-
boomstraat 328, le etage; H. M. v. Harten,
Turfmarkt 115 naar Bussum, Iepenlaan
2A; A. D. Kortland, van Ridder van Cats
weg 49 naar Giessendam B 221; J. Liezen-
ga, van Boomgaardstr. 26 naar Rijswijk (Z.
H.), Kleiweg G 24; G. Liezenga, van Boom-
gaardstr. 26 naar Amsterdam, v. Eeghen
straat 61; E. de Groot, van Pretoriaplein
62 naar Vlaardinger-Ambacht, Pr. "Hen-
drlklaan 52; D. Begeer, van IJssellaan 73
naar Schoonhoven, Koestraat 79; M. J. Ver
burg, v. Heurnstraat 39; N. E. v. d. Laan.
van St. Josephstr. 12 naar Boskoop, Porns-
ctraat O.Z. 25; P. Rapis, van Pretoriaplein
kerk, van Karnemelksloot 49 naar Voor
naar Boskoop, Ridderbuurt 78; G. N. C.
Moes, van Karnemelksloot 95 naar Almelo,
Emmastraat 16; B. C. v. Dam, Van Cra
bethstraat 61 naar Zeist (Huls ter Heide),
Amersf.weg 56; G. v. d. Kist, van Vlaming
straat 15 naar Eindhoven, Ganzebloemstr.
22 naar Leidschendam, Westvlietweg 64; N. i
v. d. Burg, van Groenéndaal 76 naar Zeist, I
Oud Arnh.weg 260; H. Vos, van Walestraat i
21 naar Waddinxveen, Bod. straatw. 88; L. I
v. Beekum, van Oosthaven 6 naar Tiel, I
Stationsstr. 18; Sj. W. Soeters, van Cra
bethstraat 8 naar Amsterdam, Pr. Hendrik
kade 189; L. de Groot, van> Mosstraat 30
naar Jiatterdam, Schoonderloosstr. 92A;
W. M. Bleijenberg, van woonschip H 4076
naar Haarlem, Papentorensvest 2zw.; G, v.
d. Berge, van v. Beverningslaan 6 naar Ha-
zerswoude C 5b.
AGENDA.
Schouwburg-Bioscoop: De Patriot. Zondag
morgen: Liefde en dood op Borneo.
Thalia-Theater: Test Piloot.
Réunie-Bioscoop: De vyouw die men be
geert en De passagier des doods. Zondag
morgen: De mooiste dag van myn leven.
25 Oct. 8 lA uur Soc. „de Réunie". Eerste
cursusavond Volksuniversiteit. Dr. W.
Banning: Geestelijke bewegingen van
dezen tyd.
26 Oct. 7tt uur Luthersche Kerk, Gouwe.
Ned. Chr. Vrouwenbond. Ds. A. K.
Straatsma uit den Haag. Lezing: „De
legende van den wandelenden Jood in
verband met het Jodenvraagstuk".
RIJKSDIENST DER
WERKLOOSHEIDSVERZEKERING
EN ARBEIDSBEMIDDELING
25%
JAAOGRAfltKSN DER WERKLOOSHEID
Her JAAR I930AP
(ZONDER LANDARBEIDERS)
Jan Feb Mrt Apr Mel Juni Juli Aug Sep. Oct Nov Dec.
UIT DEN OMTREK.
BOSKOOP.
Verzet tegen crisis-ambtenaren
en politie.
Toen de ambtenaren van den crisis-op
sporingsdienst gisteren den melkwagen van
den melkhandelaar C. F. M. in beslag wilden
nemen, ondervonden zy heftigen tegenstand,
waaraan de drie gemeente-veldwachters en
de rijksveldwachter te pas moesten komen
om den woedenden man en zyn zeventien-
jarigen zoon in bedwang te houden.
M., met wien de crisis-ambtenaren steeds
moeite hebben, omdat hy zich van de crisis
bepalingen die voor zyn bedryf gelden,
niets aantrekt, heeft, thans geweigerd zich
aan te sluiten by de algemeene vereeniging
voor melkvoorziening te 's-Gravenhage. De
ambtenaren van den crisis-opsporingsdienst
hadden opdracht gekregen om den melkwa
gen van M. in beslag te nemen, waartoe zy
paaard en wagen naar het gemeentehuis
brachten. M. en zijn zoon gingen mede om
tevens met den burgemeester het geval na
der te bespreken. Voor het gemeentehuis
gekomen, wilde de zoon van M. echter met
het paard en wagen er vandoor gaan.
'De politie schoot Ijlings toe en pakte den
jongeman beet, die zich krachtig begon te
verzetten. Toen M. dit zag, kwam hy" zyn
zoon te hulp en slaande en schoppende
trachtten zy zich samen aan den arm der
politie te onttrekken. Na veel moeite ge
lukte het vier man politie het tweetal ach
ter slot en grendel te zetten.
M. is in verzekerde bewaring gesteld, ter-
wyl zyn zoon, na te zyn verhoord, in vrij
heid is gesteld. j
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
VOETBAL. j
Zware nederlaag.
De gisteren gespeelde wedstrijd tusschen
de Goudsche en Dordtsche Politiesportver-
eeniging is door de gasten gewonnen met
7—3.
Chr. S.V. „De Jodam-Boys".
Voor de competitie der Chr. Ned.'Voet
balbond speelt Zaterdag a.s. Jodan-Boys 2
op eigen terrein tegen Zwaluwen 3 uit Rot
terdam, aanvang 3 uur.
tober 1908 by gesubsidieerde, vereenigingen
met werkloozenkas waren aangesloten
505.939 personen (onder wie 75.085 land
arbeiders).
j Van de 490.854 verzekerden' buiten de
landarbeiders was het werkloosheidspercen
tage 22.2 (in de vorige verslagweek, 19 t.m.
1 24 September 1938 was dit percentage 21.9).
j In de eerste verslagweek van October was
I het werkloosheidspercentage voor verzeker-
1 den zonder landarbeiders) in de laatste ja-
KRO-ol-kest; 9,— Voordracht; 9.10 De K
RO-Melodisten; 9.30 José de éousa Pinto
1 en zijn Portugeesch orkest; 9.45 Liedjes aan
de vleugel; 9.55 Vervolg KRO-Melodisten
1 10.15 Vervolg José de Sousa Pinto; 10.30
Berichten, ANP; 10.40 Filmpraatje; 10.55—
I 12 Gramofoon.
Hilversum II, 415.5 M. VARA-Uitzen
ding, 10—10.20 v.m. en 7.30—8 VPRO:
8.— VARA-Kalender8.15 Gramofoon
(om c.a. 8.16 Berichten); 10.Morgenwij
ding; 10.20 Voor arbeiders in de continu
bedryven; 12.Gramofoon (om c.a. 12.15
Berichten); 1.i Fantasia; 1.30 De Ram
blers; 2.— Filmkwartiertje; 2.15 VARA
orkest; 3.15 Causerie „De pluimveetentoon
stellingen in het a.s. Winterseizoen"; 3.30
Residentie-orkest en soliste; 4.30 Repor
tage; 4.50 Vervolg concert; 5.30 Filmland;
6.Orgelspel; 6.30 Uit de Roode Jeugdbe
weging; 7.— Gramofoon; 7.10 Politiek i
diojoumaal; 7.30 Bybelvertellirgen8.
Herhaling SOS-Berichten; 8.03 Berichten
ANP, VARA-Varia; 8.15 De Flierefluiters
(opn.); 8.45 Toespraak; 8.55 Esmeralda en
solist; 9.16 „En nu... Oké" (opn.); 10.30
Damnieuws; 10.32 Berichten ANP; 10.35
VARA-orkest; 11.30—12 Gramofoon.
MARKTBERICHTEN.
Boternoteering.
De commissienoteering voor Nederland
sche boter is vastgesteld op 73 cent per K.G.
De Boterheffing.
Het bedrag van de heffing en de steui -
uitkeering op boter is behoudens tusschen-
tlidsche wijziging voor de week van 20 tot
27 October vastgesteld op 70 cent per k g.
(onveranderd).
LAATSTE BERICHTEN.
RADIOPROGRAMMA'S.
Zaterdag 22 October.
Hilversum I, 1875 en 301.5 M. KRO-Uit-
7(nding:
8—9.15 Gramofoon (om 8.15 Berichten);
70.— Gramofoor.; 11.30 Godsdienstige cau
serie; 12.Berichten; 12.15 KRO-orkesl
(1—1.20 Gramofoon); 2.— Voor de ryper^
jeugd; 2.30 Gramofoon; 2.45 Kinderuurtje;
4— Berichten; 4.05 Gramofoon; 4.35 De
KltO-Boys en solist (4.55—5.10 Gramo
foon); 5.30 Gramofoon; 5.45 De KRO-Nach-
tegaaltjes; 6.15 Gramofoon; 6.20 Journa
listiek weekoverzicht; 6.45 Gramofoon; 7.—
Berichten; 7.15 Causerie „Chemische strijd
middelen"; 7.35 Actueele aetherflitser,; 8.-
Berichten ANP, Mededeelingen; 8.15 Over
peinzing met muzikale omlysting; 8.35 Het
Beide handen verbrijzeld.
Ongeluk in kabelfabriek
te Alblasserdam.
Vannacht ls ln de draadtrekkerij der
Nederlandsche Kabelfabriek te Alblas
serdam eeiii ongeluk gebeurd, waardoor
de 38-Jarige arbeider C. Boelhouwers, wo
nende Lijnbaan te Dordrecht, belde han
den zal moeten missen
In de fabriek was men bezig met het
opzetten van een trechter op de gietkull.
Deze trechter wordt gebruikt om het ge
smolten ijzer ln de gietkull te doen loo-
pen. Daar de trechter niet alléén zwaar,
doch ook heet is, gebruikt men daarbij
een hijschkraan
De ketting, waaraajp de trechter hing,
is doorgeschoten, waardoor Boelhouwers
beide handen bekneld geraakten tus
schen trechter en gietkull. Niet alleen
zijn handen werden verbrijzeld, doch
bovendien liep hij brandwanden op. Dr.
Hooftman verleende de eerste hulp, waar
na de gewonde naar een zuikenhuis te
Dordrecht ls vervoerd.
nen en 13.474 vrouwen.
De grafiek geeft een beeld van de werk
loosheid volgens de persberichten over elk
der jaren 1930 t.m. 1937 en over de eerste
9 maanden van 1938. Uit de teekening blykt,
dat sinds het eind van April 1938 de werk
loosheid minder was dan in het geheele on
gunstige tijdvak van de zes voorafgaande
jaren 1932 t.m. 1937. Zy bereikte eind Sep
tember haar laagste punt (vorig jaar begin
September)
Kon. Land bouw-Comité.
H. D. Louwes voorzitter.
AMSTERDAM, 21 Oct. In de heden ge
houden vergadering van het Ned. jjand-
bouw-Comité is benoemd tot voorzitter de
heer H. D. Louwes te Ulrum, voorzitter
van de Groningsche Maatschappij van
Landbouw.
WISSELKOERSEN.
20 Oct.
21 Oct.
Officieel.
Londen
8.75%
8.76
Berlyn
73.57%
73.57%
Parys
4.89%
4.89%
Brussel
31.05
31.08
Zwitserland
41.73%
41.73
Kopenhagen
39.07
39.05
Stockholm
45.06
45.07%
Oslo
44.01
43.97%
New York
1.83%,
1.84
BEURSOVERZICHT.
De wisselstand te Amsterdam bewoog
zich hedenmorgen in kalme banen. Na de
fluctuaties der laatste dagen en de stroo
mingen, welke blykbaar niet geheel in over
eenstemming waren met de verwachtingen,
neemt men een gereserveerde houding aan.
Het pond sterling, dat gistermiddag duide
lijke teekenen van verzwakking had gege
ven, werd hedenmorgen op een lichtelijk
verlaagd peil ingezet, waarby werd gehan
deld tegen 8.73% 8.70%, doch reeds spoe
dig bleek ,dat Jiet Britsche devies op het
verlaagde niveau over het noodige weer
standsvermogen beschikte en later in den
morgen werd afgedaan tegen 8.73 en 8.74.
Amerikaansche dollars waren steevast
1.82%. De situatie was geheel onveranderd.
Het Nederlandsche egalisatiefonds wilde
wel koopen, doch ook in de open markt was
t bereid 1.83% te besteden, zoodat het
niet tot transacties met het fonds kwam.
In Fransche francs ging weinig om. De
>ers schommelde tusschen 4.88 en 4.89,
met een disagio voor termynfrancs van resp.
cents en 13 cents voor 1 maand en voor
maanden. Belga's waren 31.04 k 31.08,
met een disagio voor termynbelga's van 6
its voor 1 maand en 22 cents voor 3
Zwitsersche francs golden 41.67 k 41.71,
Duitsche marken waren 73.62 k 73.58.
In navolging met het pond sterling kwa-
en de Scandinavische deviezen iets lager
te liggen.
TELEGRAFISCH WEERBERICHT.
Verwachting tot den avond van 22 Oct.:
Meest matige in het Oosten tydelyk zwakke
Zuidoostelijke tot Oostelyken wind; nevelig
tot licht of half bewolkt; droog weer, koude
nacht; weinig verandering in temperatuur
overdag.
