borg hu
H LEANDER
Coops
UIT.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
BERGAMBACHT, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapelle,
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REJSUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
Frankrijk heeft geen „redder” noodig.
De achtste Veiligheidsweek der K.N.A.C.
CRABETH
er
POSTCHEQUE- EN GIRODIENST
„FRANKRIJK IS TE MÜNCHEN NIET ONDER
DWANG GEZWICHT.”
Telefoon 375(
=1
Antwoord van Boedapest
gisteren te Praag
overhandigd.
VERRAM
Accoord met Engeland zou
op 15 November van
kracht worden.
19866 Vrijdag 28 October 1938 77e Jaargang
-
lilJOAG 28 oer
1SIMC 1 NOVEMta
L
Wge première
Iterdam en Den Haag*'
'Y VALLEE,
It Herbert, Allen Wi
he Sehuickel Frit, |fa,"
■lanrluke lachverwekk?*
<*IOS»r«|npa
2e •’“««nummer j,
I
ra
3B.P
J
TT
o.a.
ASCHJES.
STHSTRAAT 8.
te
JFOON 2020.
3
MeerrW
gelden
van de
vember van kracht te doen worden.
Uit Londen meldt Reuter, dat de berich
ten uit Rome inzake het van kracht wor
den van 1 •-
kringen als een voorbarige aankondiging
Zelfmoorden onder de Joodsche
vluchtelingen in Zwitserland.
De Joodsche Perscommissie voor bijzon
dere berichtgeving schrijft:
De situatie, waarin de Joodsche vluchte
lingen uit Duitschland en Oostenrijk in
Zwitserland verkeeren, wordt raar het
Joodsche Tel. Agentschap uit Genève ver
neemt voortdurend tragischer, nadat de
aanvankelijk bestaande illusie omtrent de
•NDHËID
ÊRKEERI
m de regeleo
MffwSiietnfeï'd-
0E»
V0
WÉ
IN
Het zou in scherpe bewoordingen
zijn gesteld.
De Hongaarsche regeering heeft de jong
ste nota van Praag besproken en na een
discussie vaa twee uur het antwoord vast
gesteld, dat onmiddellijk is verzonden.
De Hongaarsche regeerftig protesteert in
haar antwoord tegen het feit, dat de regee
ring van Tsjecho-Slowakye in haar nota
van gisteren niet inging op het denkbe ld
van een volksstemming onder de Slowaak-
sche en Roetheensche minderheden, welke
volksstemming deze minderheden volgens
Boedapest zouden eischen.
Verder verlangt de Hongaarsche rege -
ring dat de gebieden, welke worden be
woond door een onbetwistbare Hongaarsche
meerderheid, worden uitgesloten van arbi
trage.
De Hongaarsche regeering nefmt overi
gens met voldoening kennis van het feit,
dat de regeering van Tsjecho-Slowakye be
zield is van hetzelfde verlangen als de Hon
gaarsche regeering om te komen tot een
snelle, volledige en rechtvaardige oplossing.
De Hongaarsche regeering doet vervol
gens eenige denkbeelden inzake de voorge
stelde arbitrage aan de hand.
Om het antwoord van de Tspecho-Slo-
waaksche regeering op te stellen is een
nieuwe bijeenkomst van het kabinet noodig.
een poging vormt om de inwerkingtre
ding van het accoord te forceeren. Men wijst i
er op, dat er nog parlementsdebatten gehou
den moeten worden voordat bepaald kan
worden of er een regeling in het Spaansche
conflict is tot stand gekomen.
Officieele kringen te Londen kunnen den
inhoud der berichten uit Rome bevestigen
noch ontkennen, aangezien men daarvoor op
de hoogte zou moeten zij'n van den aard en
den omvang der besprekingen in het Engel-
Van 31 October tot 6 November a.s.
Een legioen van wellevende
weggebruikers.
Het is nu reeds voor de achtste maal
in successie, dat de Koninklijke Neder-
landsche Automobiel Club door middel
van haar jaarlijksche Veiligheidsweek de
bijzondere aandacht van de weggebrui
kers vraagt voor het vraagstuk der Ver
keersveiligheid. In de eerstkomende week
dus die van 31 October tot 6 November,
zal zij, dank zij veler medewerking, op
tal van manieren en in velerlei vorm
extra belangstelling wekken voor de, in
verband met de toeneming van het ver
keer, steeds dringender eisch tot ver-
hooging van de veiligheid op straat cn
weg.
Hoezeer ook de Overheid tracht door
vernieuwing van voorschriften en bepa
lingen het moderne verkeer in veilige
banen te leiden, en hoeveel moeite zij
ook doet om door aanleg van nieuwe en
verbetering van bestaande wegen, de
oorzaken Van ongelukken te verminde
ren, toch kan zij niet voorkomen, dat er
op onze wegen nog vele, en zeker te vele
ongelukken gebeuren, omdat daarbij het
persoonlijke element, de houding van
den deelnemer aan het verkeer, diens
kennis van de voorschriften, en diens
begrip van de eischen welke dat verkeer
stelt, een groote rol spelen. Het mag van
algemeene bekendheid worden veronder
steld, dat er tal van factoren zijn welke
invloed uitoefenen op de grootere of
kleinere verkeersgevaren. De weersom
standigheden bijvoorbeeld kunnen on
gunstig zijn; immers bij mist, regen, ijzel,
Ssneeuw e.d. wordt het uitzicht slecht, of
de weg glad. Dat zijn de omstandig
heden welke niemand in de hand heeft
en waartegen men zich slechts door
uiterste voorzichtigheid, en vooral ook
door meer dan andere rekening te hou
den ïhet de moeilijkheden waarmede an
dere weggebruikers hebben te kampen.
Een goed weggebruiker, een weggebrui
ker dus met een flinke dosis verant
woordelijkheidsgevoel zal dan ook niet
nalaten om juist in dezen tijd extra aan
dacht te besteden aan den staat waarin
het voertuig waarmede hij den weg be-
mms •-
landsche krachten, welke zy ook zijn, aan
DE K. N. A. C. VRAAGT:
VOORRANG AAN DE g£1X38K
WELLEVENDHEID
IN HET VERKEER» Wrf®/
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring):
15 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
15 regels 1.55. elke regel meer 0.30 Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
btfslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prb's.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.25, elke regel meer 0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer gereduceerde^
prijs Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
mogelijkheid tot verdere emigratie naar
overzeesche gebieden geheel is verdwenen.
De gedeprimeerdheid onder de vluchtelingen
neemt hand over hand toe en zij uit zich
in zelfmoorden en pogingen daartoe.
Alleen in de afgeloopen week hebben vijf
vluchtelingen in Zurich getracht een einde
te maken aan hun leven, waarbij drie ge
vallen een doodelijken afloop hadden; twee
dezer levensmoede personen konden van
dood worden gered.
Onder de overledenen bevindt zich een
vrouw van 76 jaar. Ook te Genève heeft
zich een vluchteling van het leven beroofd.
Onder de jongere vluchtelingen wordt de
tendenz sterker om als vrijwilliger bij het
Fransche vreemdelingenlegioen in dienst te
treden, teneinde aldus te geraken uit den
onverdraaglijken toestand, waarbij men
niet in Zwitserland mag blijven en tot geen
enkel ander land toegang verkrijgt.
I LEANDER speelt in dj
j gestaan door de beste kras
s: HEINRICH GEORGE j
HöRBIGER, de rol van m
Aanvang 8.15 uur.
NAF 3 UUR DOORLOPEN
EGANG 18 JAAR.
S FIETSENSTALLING, j
end (30 October) lOJIfl
VICTOR MAC LAGjj
in de sensationele ij
Ipannende inhoud. Pryzal
0, 55 ct. Toegang 18
iken dringend aanbevolen,
n 11—1 uur. Telefoon 31
Drogi»t
Wijdst»’131
aterzakken
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, overal waar de
bewrging per looper geschiedt. Franco per post per kwataal 3.15.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
bjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantooren.
Onze bureaux zjjn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef.
Interc 2745. Postrekening 48400.
1 de Franschen komen vertellen welke hun
belangen zijn, en het zal niet dulden d.u
Franschen deze propaganda yosren.
Ten slotte wees Ddladier er op dat
Frankrijk geen redder noodig heeft, noch
een man, door het lot aangewezen, maar
werkers. Het land zal gered worden,
doch het zal zijn heil niet te danken» heb
ben aan de plotselinge komst van een on
verwacht redder. Het zal zichzelf redden
door de kracht van al zijn kinderen. Zyr.
grootste kracht is zijn vrijheid. Alles is den
Franschen mogelijk, omdat zij vrije man
nen zijn. Frankrijk is een land van boeren,
die de natuurlijke vertraging in elk men-
Echenwerk kennen. Zij weten dat het om te
oogsten noodig is geweest te arbeiden en
te zaaien. „Laten wij vandaag werken en
morgen zaaien,” zoo riep de minister-presi.
dent uit, „laten wij onze velden verdedigen
tegen de wisselvalligheden van de jaarge
tijden en tegen de vernielende stormen
Spoedig zal dan de oogst komen.”
De rede van den ministerpresident werd
herhaaldelijk door applaus onderbroken
vooral zyr: aanvallen op de communisten
E MEISJES
DELINGEN
IOPPEN
ES enz.
20 CENT PEROj
IPHUISEN N.V.
754 GOUDA.
De daad van München was
een daad van rede.
Aldus verklaart minister-president
Daladier in zijn rede op het radicale
congres te Marseille.
sche kabinet in zyn zitting van gisteren,
waaromtrent geen officieele mededeelingen
zijn verstrekt.
Er kan echter worden verklaard, dat de
Britsche regeering verlangend is om de
overeenkomst zoo spoedng mogeljjk in wer
king te doen treden en derhalve wenscht,
wanneer het parlement bijeenkomst, in
staat te zyn de gunstigste voorwaarden voo$
de van kracht wording voor te leggen.
banden, terwijl bij den fietser b.v. de
noodige zorg voor het roode achterlichtje
wordt verondersteld, en de fietslantaarn
naar beneden dient te zijn gericht ten
einde verblinding te voorkomen.
Aan het persoonlijke element kan zeer
veel, zoo niet alles worden gedaan om
verbetering in den ongunstigen toestand
te krijgen. Fouten welke worden gemaakt
uit onbedrevenheid, onwetendheid, on
nadenkendheid, onverschilligheid of on
verantwoordelijkheid komen het moder
ne verkeer duur te staan. Niet alleen in
materieele schade, maar ook in men-
schelijk verdriet. Het ligt dus op den weg
I van ieder, die de beteekenls van het
moderne verkeer begrijpt, en daarnaast
niet blind is voor de gevaren welke er
aan zijn verbonden, alles te doen wat in
zijn vermogen is, om den weggebruiker,
met al zijn menschelijke zwakheden, van
zijn groote verantwoordelijkheid te over
tuigen, en hem op te voeden voor zijn
plaats in het verkeer.
Daarom juist acht de K.N.A.C. het zich
tot een noodzakelijke en nuttige taak
telken jare haar normalen arbeid voor
een veiliger verkeer te accentueeren door
de organisatie van een Veiligheidsweek,
welke haar de gelegenheid biedt nog
eens extra en op andere dan de gebrui
kelijke manieren, de aandacht van den
weggebruiker voor het zoo belangrijke
veiligheidsvraagstuk te vragen.
Zooals hierboven reeds is gezegd, speelt
het persoonlijke element, d.w.z. het ge
drag van den weggebruiker, een groote
rol in het verkeer. De K.N.A.C. is van
meening, geleid door de ervaring van
vele jaren studie van alles wat met het
verkeer verband houdt, dat in de ver
keersveiligheid en wellevendheid een
zeer groote rol kan spelen. Zij heeft de
overtuiging, dat zeer Vele moeilijkheden
en gevaren in het moderne wegverkeer
zouden zijn te vermijden door grootere
hoffelijkheid en wellevendheid van alle
weggebruikers. In verband daarmede
heeft zij gemeend goed te doen ditmaal
in haar jaarlijksche Veiligheidsweek een
begin te maken met een actie voor wel
levendheid in het verkeer onder den
slagzin:
Londen noemt dezen datum voor
barig. Het parlement nog niet
geraadpleegd.
Lord Perth, de Britsche ambassadeur te
Rome, heeft gisteren een bezoek gebracht
aan den Italiaanschen minister van buiten-
landsche zaken, Ciano, teneinde hem op de
hoogte te stellen van de resultaten der En-
gelsche kabinetszitting van Donderdag met
betrekking tot de Britsch-Italiaansche over
eenkomst.
Te Rome verluidt dat de Britsche regee
ring er in heeft toegestemd, de terugtrek
king door Italië van 10.000 vrijwilligers uit
Spanje, te beschouwen als neerkomende op
de vereischte regeling, zoodat de overeen
komst onmiddellük van kracht kan worden.
i. Het evenwicht in de begrooting moet /Britsch-Italiaansche accoord op 15 No-
I rijdt, verkeert. De automobilist denkt
daarbij in de eerste plaats aan den toe-
het accoord te Londen in sommige 1 stand vatt remmeJl- stuurinrichting en
Kringen als een voorbarige aankondiging
I worden beschouwd, welke aldus Reuter
dat te dikwijls onder den dekmantel
Paraat voor Wellevendheid op
Straat.
Ten einde daarvoor een zoo groot en
algemeen mogelijke belangstelling
wekken bij alle weggebruikers, dus zoo
wel bij automobilisten als vrachtautobe-
stuurders, motorrijders als fietsers, kar-
revoerders als voetgangers, heeft zij be
sloten een weinig of nooit gevolgden weg
in te slaan n.l. door oprichting van een
I Bond, welke geen bestuur heeft, nooit
vergaderingen zal houden, geen contrl-
I butie heft, maar aan alle toegetredenen
fiOllkSCHE (OIIIAM.
OHN WAYNE in
enaband|atan
l'T, sensationeler boeieL
vorige film, in
.‘gang boven 14 i,„ 8
Entree vanaf 25
rstis l'k-lrenatallin,
oehtend 10.30 llllr
ARNER OLAND en
>RIS KARLOFF in-
■IE CHAN IN DE
Lii'i' 2.i, 30 en 40 eenl
2 uur MATINEE
•ederen leeftijd meteen
d omusement-programn,,.
iwe zendingen aan-
camenteele belang van Frankrijk is de
handhaving van zyn eigen veiligheid, welke
niet alleen ligt in de onschendbaarheid var
onze grenzen op het vasteland van Europa
Zij wordt integendeel bepaald door de vrij
heid van de verbindingen! tusschen het moe
derland en zijn ryk. Ik sta er op te verkla
ren, dat Frankrijk een imperium is. Buiten
zijn continentale grenzen is de gehesle uit
gebreide veiligheidszone Frankrijk even
dierbaar als het moederland zelf. Wy be
schouwen deze als onaantastbaar.
Verhouding tot Duitschland en
ItaliS.
Wat de betrekkingen tot Duitschland en
Italië aangaat, is Frankryk er van over
tuigd dat, indien men aan beide zy'den niet
slechts denkt aan de verdediging der natio
nale belangen, er overeenkomsten tot stand
kunnen komen, die de nuttigste bijdrage tot
versterking van den vrede zullen kunnen
bieden. Zoo staat het ook met de vriend
schappelijke betrekkingen, welke Frankryk
verbinden met de bevriende naties in Oost-
Europa, De basis der Fransche diplomatie
berust vóór alles op nauwe samenwerking
van Frankryk en Groot-Brittannië, een sa
menwerking,- waartoe vrijelijk werd beslo
ten en die is gebaseerd op de gemeenschap
pelijkheid van het ideaal en de gemeen
schappelijkheid van belangen, een samen-
werking van wederzydschen eerbied en ge
lijkheid. Deze samenwerking sluit geen en
kele andere uit. Wy staan open voor alle
mogelyke overeenkomsten.
„Toen ik” zoo vervolgde Daladier, „te
MHinchen het, hart van het Duitsche volk
hoorde kloppen, kon ik niet nalaten te den
ken, zooals ik destijds in vollen oorlog te
Verdun heb gedaan, dat er tusschen het
volk van Frankrijk en het volk van Duitsch
land, ondanks alle moeilijkheden, machtige
redenen zijn tot wederzijdsche achting, wel
ke tot loyale samenwerking moeten leiden.
Op deze samen»werking heb ik krachtig ge
hoopt. Hoe de verschillen van hun politieke
stelsels ook moge zijn, moeten deze beide
naties, die op het slagveld zoo vaak tegen
over elkander hebben gestaan, begrijpen
dat in den modemen tijd een oorlog nooit
meer een oplossing is en dat het door een
loyale overeenstemming der volken moge-
lyk is alle problemen te regelen.
Deze methode moet ons naar den vrede
voeren; voor dezen vrede hebben wij toe
gestemd in» het brengen van offers. Wij dul
den evenwel niet, dat men hem vóorstelt als
e»n eerste étappe op den weg naar abdica
tie, want deze vrede heeft een einde ge
maakt aan een crisis van twintig jaar. Ik
heb het recht dit te zeggen, want geduren
de deze twintig jaar heb ik met rny’n vrien
den steeds getracht het evenwicht in Euro
pa te herstellen. Eenige jaren geleden zou
dit gemakkelyker en minder bezwarend zijn
geschied. Het te betreuren is trouwens on-
noodig, wanneer voor Frankrijk de vrede
is gered en tevens een nieuw tijdperk be
gint. Dit is evenwel slechts mogelyk met
steun van het geheele land.
De minister-president behandelde vervol-
gens den financieelen toestand. Hy consta
teerde dat de lasten voor de Schatkist ir.
1939 geraamd zijn op 102 milliard aan uit
gaven en 66 milliard aan inkomsten, dus
een tekort. Het nationale inkomen wordt
geraamd op 220 milliard. Hij wees erop,
dat dit niet kan voortduren. Frankrijk is op
weg naar het bankroet, waardoor de onaf- IkUlllov a n
hankelijkheid van het lend^ Men zou voorloopig overeengekomen zijn
gaan. x
dus hersteld. Alle maatregelen blijven even
wel vruchteloos, wanneer binnen- en buiten-
laridsche orde niet gehandhaafd blijven.
Geen buitenlandsche propaganda
wordt geduld.
De minister-president verklaarde vervol-
.’—4. F— zatiHav- Hao dekmantel
van theorieën buitenlandsche belangen of
ambities aan de Franschen worden voorge-
legd. Frankrijk is het land der vrijheid,
ieder heeft hier het recht te zeggen wat hij
denkt en te verdedigen wat hem de waar
heid schijnit. Frankrijk mag evenwel geen
Strijdperk worden van alle tegenstrijdige
meeningen, welke de moderne wereld ver
scheuren. Het zal niet dulden dat buiten-
£je Fransche Minister-President heeft
gisteren te Marseille op het Congres
der RadicaalSocialistische party een groote
«de gehouden, waarin hy zijn buiten-
lindeeh beleid verdedigde,
„Welke critiek men ook moge oefenen,
too leide hy, de vrede is gehandhaafd.
Europe heeft aan den rand van een afgrond
geste», en wie zal durven beweren, dat
relfs voor Tsjecho-Slowakye het accoord
wlfchcn niet verkieselijker was dan de
die uit een gewapend conflict zou
'Ontstaan Zeker, in elke consciëntie,
ook In de onze, heeft zich een drama afge-
speeld, maar ik kan niet toestaan, dat men
ever een capitulatie van Frankryk spreekt,
ik ken en besef ten volle der! omvang van
|lle mogelijke gevolgen van het accoord
jvan MHinchen, maar het is niet waar, dat
ik voor dreigementen gezwicht ben.
„Ik heb voor het parlement uitgelegd,
too ging hy voort, dat ik zeer goed begreep
rat zich in het geweten van iederen
mmschman heeft afgespeeld, tijdens deze
ItiBis, daar ik het zelf ook heb doorleefd,
ïaar toch kan ik niet toestaan dat men
preekt over „capitulatie” van Frankrijk.
ken de strekking van de consequenties
dezer overeenkomst, maar ik weet dat wü
niet onder dwang gezwicht zyn en dat, in-
iien ik my te Mtünchen geplaatst zou heb
ben gezien tegenover een ultimatum, indien
Ik mijn stem niet had kunnen laten hooren
Ztn spreken op voet van) gelijkheitj, ik naar
Parijs zou zijn teruggekeerd, waar ik een
beroep zou hebben gedaan op het verzet
<Jer natie. De daad van Mlünchen was een
daad van rede en verstand.”
„Wanneer wij den toestand in de we
reld en in Europa afzonderlijk op dit
oogenblik bezien,” zoo zeide hy, „is het
allesoverheerschende feit dat de vrede,
I welke verloren scheen, gered werd en
I dat wy de vraagstukken! in vrede zullep
moeten oplossen.”
Ik sta slechts critiek toe aan degenen, die
■mjj er aan zouden kunnen herinneren dat
Kj mjj in deze tragische uren! hebben ge-
Kgd liever tot oorlog over te gaan dan
I een compromis te aanvaarden. Zeer zeker
is er een party, die kan zeggen steeds voor
tnverzettelykheid te zijn geweest, ook al
zou deze tot oorlog hebben geleid, en on
derhandel ingen te hebben afgekeurd. Dat
was de Communistische Partij, die trou
wens haar volstrekte oppositie betuigde
door haar stemming in het parlement en
met haar dagelijksche beleedigingen in: het
land. De heftigheid en onverzettelijkheid
dezer partij hebben rny’n actie verlamd.
Toen haar bladen en haar sprekers Cham
berlain op grove wyzë aanvielen heeft dat
toen met de positie van Frankrijk ver
zwakt? Hebben zij onze actie vergemakke
•ijkt toen zij hun banvloek uitspraken tegen
een regeering met wie wy ons in hachelijke
onderhandeling bevonden, niet het gevaar
•Pgeroepen het land mee‘te sleepen en in
een oorlog te storten
Wanneer zij thans beweren dat de ge-
’Mtelyke mobilisatie, waartoe wijc over
hingen, slechts diende om onze abdicatie te
I ttmoufieeren, bedienen zij zich opzettelijk
1 °P de meest afschuwelyke wijze van leu-
8*08, omdat, indien het door de misleide
yta88a als waar zou worden aangenomen,
tot gevolg zou kunnen hebben dat het,
'«dien noodig, onmogelijk zou zijn zijn toe-
I '’lucht te nemen tot dezen maatregel, waar-
I T«n ik herhaal dat hij krachtig heeft by-
Magen tot het redden van den vred?.
I "tauieer men wil dat de regeering den
I ^de en de eer redt, dan komt men haar
“iet openlijk haar pctie-mogelijkheden be-
wlsten, dan komt men niet de leiders der
I in opspraak brengen. Wij
I p “n den vrede en de waardigheid van
I ^el1andhaafd en zijn vastbesloten
I aarin te volharden. Onze politiek zal in
ftJ*een8temming zijn met de fundamen-
b kniangen van. het vaderland. Het fun-