&hiite*enüx<aaUaïe«s pïM GELD FRANS VANCAMP N. M. v. Leeuwen L. P. Hoogendijk Jj# l/Sco Koude en\donkere dagen Hoogendijk's Koekjes 9 GOUPSCHE COURANT Vrijdag 4 November 1938 Tweede blad SCHOENFABRIEKEN WAALWIJK Kleiweg 23||- Gouda Handkappenvanaf 60 ct. Groote sorteering Rijwiellampen. Burg. Martenssingel 100 (hoek IJssellaan) - Gouda. HOOGSTRAAT 24GOUDA 2 5 en 3 0 cent per half pond wel beter, niet duurder J|jj$ N.V. IJZERHANDEL P. ROND Pz. - Gouda. Voor LIPS' Brandkasten en Slotenfabriek TONICUM NOUHY Twaalfduizend bacteriën op een peer. r, Heide als kamerplant. Tooneeljubileum Tilly Lus. Vruchtboomen planten. Prachtige, echt lederen pantoffel, warme voeringen met bontgarnee- ring. In div. tinten Kraagpantoffel prima wollen ka meelhaar. Heer lijk warm. In alle soorten en tinten vanaf Keurig Wandel schoentje rnetmo derne zijsluitin Fraai bewerkt zwart en bruin Buitenge woon mooi umpje met ze.er apar strik garneering. In zwart en blauw In de fraaiste teaustijl, prachtig met suède gegar neerd. In zeer fijn Bordeaux rood, blauw en zwarl Hoogst elegant en chic, zeer apar te bewerking met stijlvolle hak. In de nieuwste tint bruin en zwart Kinderschoentjes de allerleukste en nieuwste mo delletjesen tinten In prima lak vanaf maat 18 Aparte, chique leest in zeer f calfsledor, zwart Fijn oxblood Zeer mooi model prima pasvorm ook met geheel rubber onderwerk fjfBchtfg® laar» van bijzonder fijn calfsleder. Voor name _,snit, uitste kende' pasvorm «adiCALë RATTCNDÖÖDLr- Uw drogist verkoopt thans ook RODONT - doodelijk voor rat en muis. doch onge vaarlijk voor huisdieren en pluimvee Pe.- doos 40 cent. Ambtenaren tot Maandinkomen zonder borg. Wettelylc tarief. Inlichtingen (postz. v. antw.) en afwikke ling schriftelijk. N.V. NATIONALE VOLKSBANK, GELDSCHIETBANK, Mauritsweg 3, Rot terdam. DIT is GEEN RUSSISCH. EN EVENMIN IS HET DE TITEL VAN EEN ABESS1JN- SCHEN KRIJGSZANG.' HET IS HET ILLUSTERE DRIETAL TRIPO, KKRKO EN VLISCO. DRIE MERKEN VAN OVERHEMDEN: DE ELEGANTSTE, DIE U VINDEN KUNT. KOOP ER EEN VOOR DIJ UW ZONDAGSCH PAK. PRIJZEN VANAF F. 1.95 11 Gaat u maar na: 43500 onge lukken per jaar, dat is er gemid deld één ongeveer per 13 minu ten 1 En als iedereen blijft denken, dat de schuld bij anderen ligt, dan beleven we misschien nog een gemiddelde van 13 onge vallen per minuutl - PROBEERT U ONZE KOEKJES EENS U ZULT VERRUKT ZIJN OVER DE SMAAK Gebruik eens een tijdlang r«g«Imattf Tonicum Noury, één theelepeltje voorde» maaltijd. ÖÏnneTÏ korten tijd zult U de heer* lijke werking van dit buitengewone mlddM ondervinden, (je rustgevende Invloed die Tonlcum'tyouryiop Uw zenuweh uit» oefent^de krachtig versterkende w«n king op Uw gehssl#Hchaam..deopwek* kende, verkwikkende Invloed op Uw gdes' Moeheid, lustelooshsld en nervositeit ven dwijnen snel, de splsr-enerjjle neemt tos de veerkracht wordt verhooQd. U zich kalmer en rustiger gaan voelen. Sterker en opgewekter. Door Tonicum Noury, het onovertroffen middel bij slapt* oververmoeidheid, overspanning, nsrvo* sitelt, lusteloosheid, herstel ns «IsWs Verkrijgbaar bij alle apothekers en droflj ten 411.60 per flacon. Dubbele ttêcooit» Waarschuwende resultaten van bacteriologisch onderzoek. Opgepast met rauw fruit! Alleen goed gewasschen vruchten zijn gezond. Jn dezen tijd van het jaar, nu de appel- en perenoogst weer binnen is, Ijjdt menigeen aan maag- en darm stoornissen, die in vele gevallen ner gens anders hun oorzaak in vinden dan in het eten van ongewasschen fruit, waarbij men ongewild een fan tastische hoeveelheid bacteriën mee naar binnen krijgt. Wannéér wjj in dezen tijd van het jaar lartgs fruitwinkels en vruchten stalletjes komen en daar de manden vol van de meest verschillende vruch ten zien, dan loopt ons het water in den mond en wij koopen van al die heerlijke gaven der natuur. Thuis ge komen, tasten wij gretig toe, de kin deren zetten gulzig de tanden in een mooien roodwangigen appel en zy hebben er geen flauw vermoeden van dat zij daarmede tegelijk een heele partij kleine levende wezens naar bin nen werken, die het hun soms maar al te lastig kunnen maken naderhand. Trams, auto's, fietsen en voetgangers, kortom al het stadsverkeer stuift voorbij de open stalletjes of karren met fruit en al dat verkeer jaagt stof op, dat zich op de vruchten afzet en op de schil blijft hangen. Maar ook het fruit in de zindelykste en orde- winkels is nog niet vry van bacteriën, want door hoeveel handen is het niet gegaan en met hoeveel voorwerpen niet in aanraking geko men, eer het in de hygiënisch afge sloten étalage ligt uitgestald? Niet ten onrechte is de groote stadslucht als by zonder ryk aan bac teriën gedoodverfd. Slechts op grond van nauwkeurige, wetenschappelijke onderzoekingen kan men een inzicht krijgen in het bacteriegehalte van de lucht. Interessante onderzoekingen te Parijs. Dergelijke onderzoekingen zyn eenigen tijd geleden in Parijs ver richt. De daarby verkregen uitkom sten zjjn zeker afschrikwekkend ge noeg, om ons in menig opzicht in onze dagelijksche handelingen tot grooter voorzichtigheid te manen. In een van de drukste Parijsche straten, de Rue de Rivoli, bleek de lucht gemiddeld 1460 bacteriën per vierkanten meter te bevatten. Uit het doorsneecyfer blijkt overigens, dat het bacteriegehalte niet te allen tijde en onder alle omstandigheden gelijk geven ze een plaats in het volle licht, geen felle zon en ruim schoots water. Het noemen van het woord „Heide'' roept bij velen vacantieherinneringen °P. gedachten aan de uitgestrekte, PWrse heidevelden, waar, als in Augustus de plantjes bloeien, een uit bundig en bedrijvig insectenleven heerscht. Vlinders en byen puren ijverig- honing, vogels zingende slan ke» witte berken en donkere j ene ver ben of verwaaide dennen kijken zwjjgend toe. Hoe vaak zien we niet, als een sou venir aan deze zomerweelde wat dor- ro heidetakjes in een vaas of door kinderen gevlochten mandjes van hei dekruid. Deze takjes zijn echter dor eD dood, waardoor ze er al heel spoe dig onooglijk uit gaan zien. Neen, we kunnen wel heide in de huiskamer tobben, maar dan niet de gewone Paarse Calluna van de Vel uwe en de Drentsche heidevelden. Er bestaan judere soorten, welke het binnenshuis b^ter doen. In de eerste plaats is er de Slanke eide, Erica gracilis, welke vrij veel ojroreenkomst heeft met de gewone rakheide ;zij bloeit in het najaar, j^n den winter zien we in bloemen- ook de aardige Witte Heide. Winterheide, Erica himalis, is 's is. In het bijzonder doet zich hier de invloed van het jaargetijde gelden. Zoo telde men in het voorjaar 2175, in den zomer 1670, in het najaar 1540 'en in den winter 514 bacteriën ge middeld in eiken kubieken meter lucht. Interessant zyn ook de schom melingen, welke binnen het tijdsver loop van één dag werden geconsta teerd. In de Avenue de 'Opéra heeft men gevonden, dat een kubieke meter lucht in deze straat na besproeiing in Juli om 7 uur 's morgens 398 bacte riën bevatte, om 10 uur als het ver keer drukker begon te worden, 4300, des middags om 12 uur 7400 en om 2 uur 10300. Om drie uur 's middags werd de straat nogmaals besproeid, met het gevolg, dat het bacteriege halte tot 5200 daalde, om 's avonds om 7 uur weer tot 10800 te zijn ge stegen. Duidelijk blijkt hieruit, welk een enormen invloed het verkeer en de droogte hebben op het bacteriege halte van de lucht. Het waschwater wordt onder zocht. Het stof wemelt dus van allerlei soort bacteriën en op de vruchten, waarop dit stof neerdaalt, bevindt zich voldoende vocht en voedingsstof, om de bacteriën in staat te stellen niet alleen in leven te blijven, maar zich zelfs te vermenigvuldigen. Voor al als de vruchten langen tijd in de warme lucht liggen, krijgen de bac teriën hiertoe volop gelegenheid. Het betasten en aanraken van de vruch ten door koopers en verkoopers, het met de hand in den zak doen en al dergelijke kleinigheden meer, dragen er het hunne toe by, om de vruchten als het ware onder de bacteriën te zetten. Wascht men de vruchten, die op straat of op de markt werden ge kocht, en onderzoekt men vervolgens het waschwater op zij n bacteriegehai- te, dan komt men tot cijfers, die wei nig -minder dan fantastisch aandoen, maar nog niet eens het werkelijke aantal bacteriën aangeven, dat zich op de vruchten bevindt, want natuur lijk kan zelfs de zorgvuldigste afwas- s'.hing niet alle kiemen van de vruch ten doen verdwijnen. Een leerzaam experiment. Nauwkeurige bacteriologische on derzoekingen by verschillende vrach tensoorten hebben leerzame feiten be treffende het aantal bacteriën op fruit aan het licht gebracht. Zoo kon men door eenvoudig afspoelen van een kers 20.000 bacteriën verwijde ren, in een ander geval 52.000 en eens zelfs 900.000 bacteriën! Van een zwarte boschbes werden 20.000 bac teriën afgewasschen, van een aalbes 8000, van een andere aalbes 14.000, van een gele pruim 38.000 en van een peer 12.000. Dit alles zyn cijfers die zelfs den leek te denken moeten ge ven. Welk een ontzaglijke hoeveelheden bacteriën men met ongewasschen fruit naar binnen krijgt, kan nog door een ander voorbeeld worden duidelijk gemaakt. Een kers weegt gemiddeld 2.1 a 5.5 gram. Neemt men 5 gram als gemiddeld gewicht en 10.000 bac teriën als gemiddeld aantal bacteriën, dan komt men tot desl^isom, dat 1 kilogram kersen hpfrlmtstellende aan tal van 2 milliodn bacteriën huisvest. En dan is jiit bemiddelde ongetwijfeld nog aan den/lagen kant berekend. Onschadelijk en gevaarlijke bac teriën. Zoo haalfie men byv. van een kilo aalbessen o ïgeveer 15 millioen bac teriën. En i alle gevallen betrof het op het oog volkomen gaaf en onbe rispelijk fri it; bij de aalbessen zelfs bijzonder mooie, uitgezochte vruch ten. Tot geruststelling van onze lezers moet hien echter worden opgemerkt, dat de bacteriën welke op vruchten leven ,vooY het overgroote deel on schadelijk Neijn, in zooverre, dat zij geen levensgevaarlijke ziekten ver oorzaken. Toch moet een groot deel van de maag- en darmstoornissen, waaraan de menschen juist in den vruchtentjjd. lijden, op rekening van de op vruchten levende bacteriën wor den gezet. Ook mag men niet vergeten dat er behalve de „onschuldige" bac teriën tallooze gevreesde ziektever wekkers bestaan (typhus, diarrhee, cholera, diphterie, tuberculose enz.), waarvan de vruchten ook hun deel kry'gen. Met het bovenstaande wil natuur lijk niets gezegd zijn tegen het ge bruik van rauw fruit. Het nut daar van zal niemand tegenwoordig meer ontkennen en het dient veeleer ten sterkste bevorderd te worden. Doch aan den anderen kant is het absolute eisch* dat fruit, alvorens het rauw ge nuttigd wordt, ter dege wordt gewas schen. Slechts op deze wijze kan men zich voor bedenkelijke gevolgen vrij waren. mendheid, daar zy zoo ryk bloeit in dit aan bloemen arme seizoen. f De Erica ventricosa bloeit in den voorzomer. De kleur is rose-rood. Het oorspronkelijk vaderland van deze heidesoort is Zuid-Afrika, later werd zy ook in Duitschland gekweekt en sinds eenige jaren ook in ons land ge ïmporteerd. Het spreekt vanzelf, dat de beste aarde voor deze planten heidegrond is. Deze is natuurlijk niet overal even gemakkelijk te kry'gen en dan is een schraal grondmengsel met zand en turfmolm ook goed. Heideplanten ge ven we een plaats in het volle lirht, geen felle zon en ruimschoots water. Het zijn alle tijdelijke kamerplan ten. Het is niet gemakkelijk ze na den bloei, welke doorgaans eenige maan- den duurt, in huis over te houden't beste is ze dan in den tuin te planten, waar ze in een rotspartij nog een heel aardig figuur slaan. Trouwens, voor tuinbeplanting be staan er nog verschillende andere ge schikte soorten. Een verbeterde vorm van de gewone Struikheide met lan ge, grijsgroene takjes en paarsroode bloemen is de Calluna Alportii, ter wijl de Erica vagans Lyonese een prachtige variëteit met witte bloe men is. Er zijn ook in den winter bloeiende soorten, o.a. de Erica car- nea var. alba. Een mooie vroeg- bloeiende heideplant is Erica carnea mijnroode bloemen draagt op brons groen loof. Wil men heide in den tuin planten, dan doet men het best niet één enkel plantje te nemen, daar dit niet veel effect geeft. Aardiger is een groepje van één of meer soorten, dat den in druk van een miniatuur heide veldje maakt. De grond moet eerst behoor lijk worden losgemaakt. Heidesoorten zijn tevreden met de schraalste gron den en hebben bijna geen behoefte aan mest. Is de tuingrond te zwaar, dan menge men er wat zand en turf- strooisel door. De genoemde Erica Carnea varië teiten eri de Erica mediterranea hy- brida, welke mooie lila-rose bloemen heeft, bloeien zeer vroeg. In tegen- een kamerplant bij uitne- Vivellii, welke prachtige donker kar- TILLY LUS. De begaafde actrice Mevr. Tilly Lus is Woensdag in de Kon. Schouw burg in de Residentie een bijzonder harteQyke huldiging ten deel gevallen ter gelegenheid van haar 40-jarig tooneeljubileum. Als jubileumstuk was gekozen „Renée-Jeanne", een spel in vier bedrijven van Nora Jonuxi. Tilly Lus, thans verbonden aan het gezelschap van Constant van Kerk hoven, stamt uit een tijd, dat tooneel - spelers werden geboren. Haar moeder speelde tooneel en danste, terwijl de familierelaties tot diep in een beroemd tooneelspelers- geslacht teruggaan. Geen wonder dat Tilly Lus als dreumes reeds in haar geboorteplaats Zaandam op de plan ken stond. Een lange, lange reeks van rollen is daarop gevolgd. Tegenover een persman die haar „interviewde" maar van een ij del vraaggesprek moest zy niets hebben verklaarde zy, dat zy, als het kon, uitsluitend voor haar gezin zou leven (de oudste is al 21, de jongste 9) even wel, het is de vraag of zy ooit het too neel zou kunnen loslaten... Wie een maal in den toovercirkel van de „Bühne" is getrokken .raakt er zoo moeilyk uit los. Zy spreekt over de laatste jafen, die moeilyk waren. Moeilijkheden, stryd om wat onmisbaar leek en het toch niet was, waaruit zy gerijpt te voorschijn is gekomen. „Ik voel me na dit alles, nu ik het overwonnen heb, zóó ryk. Ik zou deze jaren niet uit mijn leven hebben wil len missen, omdat ze het me mogelijk hebben gemaakt het leven beter te doorgronden, alles beter te begrijpen en dus daarmee ook mjjn rollen beter aan te voelen. Ik meende, dat ik nooit die avon turierster uit „Groot Slem", dat we nu spelen, zou kunnen weergeven. Ik had altyd romantische figuren uitge beeld: een vrouw, die lydt om haar liefde, een vrouw, die vecht voor haar kind. Deze mondaine vrouw was me zoo vreemd. Dat ik me in haar heb kunnen uit leven, dat ik m'n eenzijdigheid heb overwonnen, omdat het moest, dat verheugt me zoo." In den tyd van de „stomme film" heeft Tilly Lus onder de Jupiter-lam- pen gewerkt. Maar ze kan niet goed ■buiten het contact met het publiek. Wij brengen enkele van haar groo te rollen uit verschillende tijdperken van haar loopbaan in herinnering: „Uitkomst", „De Schoone Slaapster", „Hannele's Hemelvaart" (Nederland- sche Tooneelvereeniging)„Tuin der Droomen", „De Akker schaamt zich niet" (Hofstad Tooneel), „Hedda Ga- bler", „De Gele Mantel" (Haghespe- lers)„Mademoiselle Bourrat", „Mar- tine", Young Woodley" (Princesse Tooneel), „Mademoiselle", „In ieder huwélijk" (Centraal Tooneel). Tenslotte zij erop gewezen, dat de Regeering haar groote gaven heeft erkend door haar benoeming en kele jaren geleden tot ridder in de orde van Oranje Nassau. Hoe de dansleeraar zich in de gevangenis met z(jn muizen amuseert. De deugdelijkheid van een vrucht boom is niet moeilyk te beoordeelen. Eerst bekijken we de wortels. Die moeten flink vertakt en onbeschadigd zyn. Dikwijls wordt veel waarde ge hecht aan een flinken penwortel, maar goed vertakte zij wortels zyn toch van nog meer belang. Ook op de haarwortels komt het niet zoo zeer aan, als velen meenen, want deze heb ben toch meestal door de verpakking en het vervoer sterk geleden en kun nen dan toch niet meer dienen om den boom snel te doen. aanslaan. Het komt hier dan ook niet op de maSsa aan; als er maar een paar gezonde, onbe schadigde haarwortels voorhanden rijn ,is het al voldoende. Wortels ter dikte van een stroohalm tot een pot lood zyn het best om den. boom snel te doen aangroeien. Voor het planten worden de wortels matig ingekort, maar in elk geval zioo, dat alle afge storven en zieke deelen worden weg genomen. De stam moet gezond, glad en recht zijn en de dikte wan den stam jnoét in overeenstemming zyn met den om vang van de kroon. De schors mag geen scheuren, spleten of wonden ver- toonen. Tot waar de kroon begint, moeten hoogstammen 1.80 a 2 M. meten By struikvormen moet men naar de onderlaag informeeren. Alle pitvruchtboomen, die men in zwak groeiende vormen wil koopen, moe ten op dwergonderlaag veredeld zijn. Een goede struik moet minstens vijf takken hebben, den gesteltak inbe grepen. Regelmatige afstand tusschen de takken is niet noodzakelijk; dit is slechts een vereischtq van vormboo- men. De kronen van boomen, welke men van een booinkweekerij geleverd krygt, moeten herhaaldelijk zijn inge- snoeid en krachtig, gezond, glad vruchthout dragen. Aan de kroon moet te zien zijn, dat de boom elk jaar flink schot heeft gemaakt (minstens 30 c.M.). De kroon van een goeden hoog- of halfstam moet behalve een loo vertikaal mogelijk groeiende ge steltak vier tot zes flinke zijtakken dragen.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1938 | | pagina 3