OURY
^3^2:
ex
Deze Courant komt in vele duizenden gezinnen Gegarandeerde oplage 8500
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
ABDk
Zaterdag 5 November 1938
KN.A.C.
Brieven uit de Hofstad.
Een vorstelijk deskundige op koloniaal gebied.
dtegonmantels
n zal
nicum Noury
goed doen!
Prachtvolle keuze in de
nieuwste modellen
en kleuren.
EERSTE BLAD.
v?4
•4
Het bezoek van Honing Leopold III aan Nederland.
Prima Anthraciet, Eier
kolen en Cokes
A. VINGERLING
g u ’n Vt-v..
v niet;
19873
77e Jaargang
(itbladverschöntdagelüks, behalve Zon- en Feestdagen
Die
Hoest
bedreigt
KM.' l^//|
Neem dan slecffrs-
's Wereldsbeste
Hoestsiroop
rtSliSS'SèE KOPJES
dmann
akkeu's
I ZEER LAGE PRIJZEN I
-old III van België
ivember a.s. een of-
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
over den Ba|r-
De Koning aanvaardde het Koning
schap met het uitspreken van een rede,
waarin hij verklaarde zich volkomen be
wust te zijn van de verantwoordelijk
heden, welke hij aanvaardde, treurende
om den tragischen dood van zijn diep-
beminden vader. „Ik erken de zware
plichten, aan dezen eed verbonden, te
vervullen op dezelfde wijze als mijn drie
voorgangers dit hebben gedaan”, aldus
Z. M. op dezen Vrijdag. Dat de Koning
zijn woord gestand doet, is wel overdui
delijk bewezen door zijn krachtige neu
traliteitspolitiek Koninklijke politiek!
Men herinnere zich slechts zijn befaam
de rede, op 14 October 1936, welke de
tegenwoordige politiek van België inluid-
”de. Vóór dien souzerein aan de Quai
d’Orsay te Parijs, nu zelfstandig en neu
traal.
linaal Van Roey. Met
en zijn zuster Marie
fenoote van Kroonprins
den jongen Vorst, die zoo in alles met
zijn volk meeleeft, een schier onoverko
melijk verlies
Graaf en Gravin De Réthy.
Voor ons Nederlanders, ?h zeker voor
de Nederlanders in Indië, was het Bel
gische, kroonprinselijk paar mefr bekend
nnriör dan na am van Graaf en Gravin
fabriek van „Verheul”,
e Nenijtohal te Rotterdu
rorden afgebroken, is aange-
de N.V. Carrosserielabriei
alhier. De N.V. was voone
ieuw fabriekspand te sticha
ileuwen rijks verkeersweg v
mwerweg. Dat pand zou eei
te hebben als dè nu aanga
en slechts iets minder bree
aankoop zal het bedrijf i
rden overgebrachl naar ïonjngm Wilhelmina en wijlen Z. K. H.
)UW. 11
voor Centrale Verwarming levert U
v.h. S. D. Boon Co. Stationsweg.
Telef. 3336.
van betere confectie
-♦coupe
-♦ afwerking
-♦ kwaliteit
aft 3 voa ÜuS'tA ‘Cot^tdie/
De Réthy. Onder dezen naam hebben zij
tweemaal een reis naai’ Oost-Indië ge
daan, waarbij zij aller sympathie won
nen. De eerste maal geschiedde dit per
s.s. „Insulinde” in 1928 en 1929; een reis,
welke door fden toenmaligen kamerheer
van H. M. Koningin Wilhelmina, Baron
Van Hardenbroek, voorbereid was, doch
welke reis geen officieel karakter droeg.
Op 23 November 1928 scheepten de
graaf en de gravin zich te Marseille in,
in gezelschap van den Belgischen kolo
nialen deskundige prof. Van Straelem.
Op deze reis werden ook Ceylon, Singa
pore en Indo-China bezocht. Doch ook
Java. Bali en de Groote Oost werden, na
Sumatra, niet vergeten. En overal, waar
de hooge bezoekers vertrokken, lieten
eij de prettigste en aangenaamste her
inneringen na, en zij zullen deze ook
ongetwijfeld meegenomen hebben!
Het tweede bezoek aan den Indischen
Archipel was van korteren duur dan het
eerrte. Zij reisden toen in 1932 over
Java; een reis, welke ontworpen was
door het Bataviaasche Toeristenbureau.
Met hen mee reisden Baron Capelle en
Burggravin De Lantsheere. De terugreis
werd gedaan met de yjaloeran” van
den Rotterdamschen IriSyd.
De reizen het moge hier opgemerkt
worden dienden slechts voor persoon
lijke studie, allereerst voor den Kroon
prins. Doch zeker ook niet minder voor
België’s toekomstige Koningin.
Droegen de beide „Indië-reizen” dus
geen officieel karaktêr, dit was wel het
geval met de reis, welke einde 1932 dooi’
hen beiden naar 'den Congo ondernomen
werd met een officieele opdracht.
Al deze reizen zijn mede aanleiding
geworden, dat België, na zijn Koning-
Soldaat, een Koning-Koloniaal Deskun
dige kreeg, dia met alles wat koloniale
politiek betreft, uitermate op de hoogte
is. De tegenwoordige Koning schreef een
zeer leesbaar boek „De reis door den In
dischen Archipel van Prins Leopold van
België (Uig. J H. de Bussy, A’dam). Z.
M. slaagde erin, de veelzijdige waarde
van ons koloniaal bezit aan te toonen.
De schrijver was geheel „au fait”, hij ken
de door en door zijn onderwerp! En die
kennis van zaken kwam ook aan het
'licht, toen de toenmalige Kroonprins
sprak in den Belgischen Senaat bij het
behandelen van de Koloniale Begroeting
(o.a. op 9 April 1930), toen hij ‘ó.m. be
pleitte de ontwikkeling van de tropische
geneeskunst, en eveneens op 25 Juli 1933,
toen hij een vergelijking maakte tus-
schen den landbouw in Congo en Neder-
landsch-Indlë.
Een Vorstelijk deskundige op koloniaal
gebied zal een groot en machtig koloniaal
Rijk in Europa, bevriende nabuusetaat,
een bezoek brengen. Hij kan ervan over
tuigd zijn, dat het gansche Nederland-
sche volk hem den sympathieken jon
gen Koning der Belgen niet alleen
een waardige, maar een alleszins harte-
lijke, ongedwongen ontvangst zal berei
den! Want... ons volk ziet hem gfearne
in zijn midden! Zooals hij óók gezien en
geliefd is bij het geheele Belgische volk!
l g börd t
nadert, waarop het
verkeer voorrang
heeft, onverschillig
of het voor u van
links of van rechts
omt.
op de V-borden:
voor uw eigen
leid!
I
Z M. Koning Leopol
til op 21, 22 en 23 (Nove
fideel bezoek aan ons land brengen.
Mt bericht doet de vraag rijzen, hoe
het met de wederzijdsche officieele be
zoeken tusschcn Nederland en België ge
steld is. Als mén. dit even nagaat, dan
blijkt dat het laatste officieele bezoek
jagteekent van 1517 September 1910,
■Toen wijlen Z. M. Albert Leopold Clément
Marie Meinradt, Koning der Belgen,
Sommin van den Onafhankelijken
CongosUst. Graaf van Vlaanderen enz.,
era 8 April 1975 te Brussel gest. 17
/Mr.MM te Marche les Dames) en H. M.
fflabeth Valerie Gabrielle Maria, Ko-
fllDgin der Belgen (geb 25 Juli 1876 te
ftBonhoven, in Bederen) een bezoek aan
Amsterdam brachten.
VMr September 191C, brachten H. M.
tuurlijk voor een zeer groot deel het gevolg
is van de onmiddëllyke nabijheid van den
Haag .Zelfs een stad als Delft heeft den
invloed van die nabijheid ook altyd sterk
ondervonden, ipaar meer in vooir die ge
meente ongunstigen zin. Het aantal in Delft
studeerende jongelui, dat in den Haag
woont, is naar men zegt grooter dan het
getal van hen die in de plaats der hooge-
school zelf wonen. Hetzelfde is ten opzichte
van Leiden het geval, met dit gevolg dat
in den Haag meer studenten wonen dan in
die twee steden bij elkaar. Er komt zelfs
nog een contingent van de Rotterdamsche
hoogeschool bij. En dit alles is mogelijk
door de verbetering der verkeersmiddelen.
Er zijn heel wat jongelui die van den Haag
uit per motorrijwiel naar Delft heen en
weer gaan. Zij zijn dan heelemaal niet aan
trein of tram gebonden. Langs den nieu
wen weg naar Rotterdam is het een wipje,
vooral als men niet te ver van de gemeente
grens af woont.
Zoo is door de nauwe opéénhooping der
gemeente een toestand gegroeid dien men
te aanvaarden heeft. Moet de fiscus dien nu
weer uitéénrafelen om dien eigenlijk te zet-
ten op eeiï basis die niet meer bestaat? Die
basis is dan dat een gemeente een maat
schappelijk complex vormt dat zelfstandig
moet beheerd worden. Maar dat maatschap
pelijk complex heeft niet meer die oude
afbakening van vroeger. De grenzen zijn
door de verbindingswegen en verkeersmid
delen grootendeels uitgewischt. En dat pro
ces zal nog verder voortschrijden dan thans
het geval is.
Van het groote centrum uit gaat ook de
„pénétration pacifique” in de kleinere steeds
verder. Ook de winkels doen daarin mede,
het voorbeeld volgend van de overheid die
voor gas, water, electriciteit en telefoon de
kleinere geméenten al in zich heeft opge
nomen. Misschien zal het noodig zijn de be
stuursvorming van deze „conglomeraten
van maatschappelijke complexen” anders te
maken en dan komt die forensenkwestie wel
licht ook weer om den hoek kykin.
HAGENAAR.
MM Hi Mf*.
Mf, hsMoMM. BH
MCDLI.
De forensenbelasting.
De herrijzenis van de forensenbelasting,
die iedereen voor goed dood en begraven
achtte, zal weer heel wat gekibbel in het
leven roepen. Ditmaal zal het geval groo
tendeels buiten de betrokkenen omgaan,
aangezien het nu alleen geldt een verdeeling
der belastingperiningen over de werk- en de
woninggemeente, maar in het verschiet kan
men gemakkelijk weer andere verwarringen
vreezen. Een belasting staat of ligt nooit
stil; er wordt altyd aan gedokterd en ge-
kwakzalverd; er zijn altijd onbillijkheden en
oneffenheden die weggenomen moeten wor
den zoodat er steeds weer lappen op de
deken gezet moeten worden.
Bekijkt men deze kwestie op een afstand,
dan valt aanstonds weer op hoe zonderling
de overheid in haar werk kan zijn. Alles
wordt op alles gezet om het verkeer te ver
beteren, dure en mooie wegen worden aan
gelegd, waardoor heel wat goede en vrucht
bare grond aan de productie wordt onttrok
ken; de spoortreinen rijden steeds sneller;
de Vliegmachines nemen allen afstand weg,
maar als nu als gevolg daarvan allerlei
nieuwe situaties ontstaan, dan gaat men die
eigenlijk tegenwerken. Niemand zou het
vroeger in zijn hoofd hebben gehaald om
in Wassenaar te gaan wonen als hij zijn
arbeid in Rotterdam had; niemand zou in
Heemstede gaan, huizen als hij’ dagelijks
naar Amsterdam moet trekken. Nu het ech
ter door de verkeersmiddelen volkomen van
alle bezwaren bevrijd is, rijst het vraagstuk
van de belastingen en legt men in ieder ge
val moeilijkheden in den weg.
de treeplank gevallen.
ider, werkzaam op het wei
euwen rijksweg onder het
mgouwerweg, reed met ee
n mede, staande op de tiet
had het ongeluk daarvan a
n onder den auto terecht I
bekwam een beenbreuk.
morgen
met z’n auto
onder deze gemeente Dn
ag hij niet, dat een zandw
n weg opkwam, een richtin
had uitgestoken. Hij tracht
gen heen te rijden, doch bo
len wagen aan, waardoor zi
werd beschadigd. De bestuui
ram er zonder ongelukken a
na in zuiver uitgesproken Neder-
landsch: „Ik zweer, de Grondwet en
de wetten van. het Belgische volk te
zullen naleven en de nationale onaf
hankelijkheid en de onschendbaarheid
van het grondgebied te zullen hand
haven.” Deze woorden werden staan
de door allen aangehoord, behalve
door twee van de drie communisten,
die zitten bleven.
Zondagmorgen 18.Februari 1934 werd
de menschheid ontroerd bij het ver
nemen vaar het bericht van het tra
gische overlijden van Koning Albert
van'België: Z. M. was Zaterdagsmid
dags om het leven gekomen bij een
tocht in de rotsen bij Namen (Marche
'es Dames), dien hij alleen onder-
1 homen had. Hij was bij het beklim-
men van een rots door een vallenden
I «teen meegesleurd; zijn stoffelijk
overschot werd eerst des nachts om
I twee uur gevonden. Deze Koning -
I Soldaat werd onder enorme belang-
t,«telling uit alle kringen van het Bel-
I Kische volk, Donderdags d.a.v. bijge-
I «et in den grafkelder van de kathe-
r'dtaal te Laeken.
Koning Leopold III van België.
I In tegenwoordigheid van Koningin
z^n broer Priüs karei van
België Kroonprins Boudewljn, (Prinses
p phlne Charlotte, Kardinaal van
Bofey, burgemeester Adolphe Max .van
Bnissel, en vele anderen, legde Ko-
.Leopold daags na de bijzetting
I vaders, op Vrijdag 23 Februari
j J*34. staande voor den troon in het
élement den eed op de Grondwet
I a eerst in de Fransche taal en daar-
,AR' Hij KOn
Koning Leopold, die als Kroonprins
den titel van Hertog van Brabant voer
de, werd op 3 November 1901 te Brussel
geboren. Hij\ genoot particulier, onder
wijs, o.a. van kaJ
zijnij broer Kanrf
José, de echj
Umberto vanAtalië, werd hij bij het uit
breken van fion oorlog in 1914, naar En
geland gebracht. Op achttiend arigen
leeftijd girfg hij naar de Militaire School,
•^>m verbolgens als onderluitenant ge
plaatst/te worden bij het regiment Gre
nadiers te Brussel. In 1927 werd hij kapi
tein bij dit regiment, In ’30 majoor, en
in den zomer van ’33 kolonel, toegevoegd
aan den Belgischen Generalen Staf.
Na de voltooiing van zijn 21ste levens
jaar, was hij als Belgisch Prins senator
geworden. Het was in1928, dat hij voor
de eerste maal als zoodanig fitting nam
Een golf van blMdschap en vreugde
ging door onze zufflerburen, toen men
vernam, dat de Kroonprins, die toen al
een groote sypipathle genoot, zich ver
loofd had met Astrid, ónze Astrid,
zooals H. M. in België genoemd werd
de derde dochter fan den Zweedfichen
Prins Karei, den Angsten broer van Ko
ning Gustaaf van Zweden. Eerst na dien
Is bekend geworden, hoe#Koningin Eli
zabeth hierbij een alleszins gelukkige rol
i vervuld heeft! Den 4den November 1926
werd het huwelijk te Stockholm gesloten,
en den löden d.a.v. het kerkelijk huwe
lijk in de Sinte Gudelakerk (Saint Gu-
dule) te Brussel.” Gelijk bekend, nam
Koningin Astrid het katholieke geloof
aan.
Uit dit innig-gelukkige huwelijk
(Astri^ won spoedig de harten van alle
Belgeïi door haar ongedwongen en lief
tallig optreden en haar Intens mede
leven met de ongelukkigen) zijn drie
kinderen geboren: prinses Joséphlne
Charlotte-^1 October 1927), kroonprins
Boudewijlr (7 September 1930) en de
prins vanJLuik. Op 29 Augustus 1935 kwam
Koningin Astrid door een noodlottig
auto-orffeeluk nabij Küssnacht in Zwlt-
1 serland om het leven, diep en diep be
treurd, niet in ’t minst door het Belgi
sche volk, dat Haar op de handen ge
dragen had. Haar verscheiden was voor
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring)
15 regels ƒ1.30, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
15 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 14 regels ƒ2.25, elke regel meer ƒ0.50. Op
de, voorpagina *50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer gereduceerden
prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnn worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zjjn.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, overal waar ie
Worging per looper geschiedt. Franco per post per kwartaal ƒ3.15
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA.
lÜ onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Due bureaux zyïi dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef.
b^rc, 2745. Postrekening 48400.
Mns Hendrik een officieel bezoek aan
België (Brussel) op den 25sten Augustus
m.
Deze belde officieele bezoeken zijn,
echter allenminst een graadmeter. Men
Vreeseliik eenvou rat’ T vooral laatste jaren
Men van |ns Koninklijk Huis herhaal-
'nV-vormlgverke niet-offideel het Belgische Ko-
be'teekent, d iNfflhuis een bezoek brachten. En het
/porrangiwa Wioeft eigenlijk niet eens in herinne-
itog gebracht te worden, dat de tegen-
roordige Belgische Koning algemeen bij
«8 vöik een zeer hooge achting geniet
ffliich in zeer vAer sympathie mag ver
togen, evenals zijn helaas zoo vroeg
overleden en ook door ons volk zoo diep-
tetieurde Koningin Astrid. Bij het lezenj
of hetoren van den naam van Koning
ueopod, denkt iedereen dadelijk aan
„Noordwljk"/ waar het Belgische Ko
ningspaar enkele jaren geleden zijn kin
deren de Nederlandsche taal liet mach
tig woiSW, en waar zij de gasten waren
un burgemeester Van de Mortel. Men
Itolnert zich ook de vrije— misschien
■eigens conventioneele begrippen wel
r41 te vrije bewegingen van het
Ibningspaar in onze Residentie. En wie
In ook niet denken bij het hooren van
naam van Belgie’s Koning aan den
bet van onze kleine Prinses Beatrix,
pen de Koning in Mei van dit jaar in
pn Belgisch militair vliegtuig van
Brussel naar Ypenburg op één dag heen
terug reisde?
Als er één Vorst is, die in zijn eigen
land, en ook in het buitenland (tenmin
ste nog daar, waar men sympathie voor
regeerende Vorsten gevoelt) die sym
pathie van de groote massa geniet, dan
18 het ongetwijfeld Z. M. Leopold III van
Belgie.
Zoo noemt men de beende AKKER's
Abdijsiroop, die reeds zoovele ma
len de hevigste hoestbuien overwon,
verlichting brachten de benauwdhe
den als’t ware wegtooverde bU haar
jonge gebruikers. Daarom als Uw
kind hoest geeft het dan evenals vele
anderen doen een lepel Abdijsiroop
voonhet naar schoolgaan Het is een
schiM voor hun borst. Abdijsiroop
verwijdert de met ziektekiemen be-
zaaide slijm, zuiverden geneest de
Men kan in Voorburg of in Ryswyk wo
nen en in korter tyd in het centrum van
den Haag zjjn dan iemand die op Kykduin
woont.* Dat is nu éénmaal het gevolg van
den groei der situaties en in plaats van
daair vrede mee te nemen, gaat men er aan
peuteren en prutsen. Het is te verwachten,
dat deze guuische toestand zich hoe langer
hoe breeder zal ontwikkelen, maar dat is
nog geen reden om daar tegen in te gaan.
Wat de financieele gevolgen voor buiten
gemeenten en ook voor den Haag zullen zijn
als deze belasting wordt verdeeld, is door
niemand te schatten. Na de opheffing van
de oude forensenbelasting heeft men er geen
aanteekening meer van gehouden wie als
forens was te beschouwen en dus ontbreken
op dit oogenblik de gegevens om een glo
baal overzicht te verkrijgen. Deze greep
van den Minister is dus geheel en al in het
wilde en de ervaring zal pas kunnen leeren
hoeveel de ééne gemeente Wint en de andere
verliest. Natuurlyk zal de winnende party
het bedrag dankbaar opstryken, maar de
verliezende zal naar middelen moeten zoe
ken om het nieuwe tekort te dekken.
Wie eens tetr plaatse gaat zien hoe de
beide gemeenten Voorburg en Ryswijk aan
den Haag zyn vastgebouwd, krygt wel een
vreemden indruk van deze situatie. Steeds
meer groeien deze drie gemeenten aan el
kander en de scheidingslijn is volkomen
imaginair. Het „grensverkeer” is dus niet
meer te controleeren en het zal allp/lei ver
wikkelingen geven als men wil gaan uit
maken wie .al dan niet als forens zal zyn
te beschouwen.
Of de herroeping van deze gehate wet een
gelukkige greep is, moet de ervaring leeren.
Hoe minder de overheid *Zich inlaat met
huiselijke aangelegenheden van haaf burge
rij, hoe verstandiger zy doet. Er is al zoo
v^el getornd aan de individueel© vrijheid
dat men daar nu eens af moet blijven.
Misschien komt dooa; deze nieuwe belas
tin erre trel in c weer eens de oude annexatie-
fiOÜDSCHÊ (IHRAW.
fem'ftder j
20 kruid»-'
NOVEMBER
AANBIEDINGEN
DAMESMANTELS
KINDERMANTELS
CrOUDA
poging voor onze stad op het tapijt. Van de
huidige Regeering, is dienaangaande niet
veel te verwachten, maar dat neemt niet
weg, dat men er w«df over kan gaan praten
en... kankeren. De Hollandsche diplomatie
is nu eenmaal die van kankeren en volhou-
den, waardoor men op den duur Wel iets
wint. Inmiddels hebben Voorburg en Ry's-
wyk zich steeds meer uitgebreid, wat nu-
dezïekten.leradeinhalingsorganen.
Terecht zegt men thans dan ook
s-Werelds beste Hoestsiroop” is