ANT Vliegramp nabij Schiphol. NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen De Jodenvervolging in Duitschiyid. ■öm in f D.C. 3 „IJSVOGEL” VERONGELUKT. ZES DOODEN. .-No. 19881 -- M0ERCApELLE) enz. Dinsdag 15 November 1938 77e Jaargang BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MGEKCAPF NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, De Jodenvervolging in Duitschland. ken. TV AART. r krant, d is Open brief aan de Regeering van E. d. D. legenheid voor verdere emigratie zal zijn gevonden niet zal onthouden”. nst bestemde vliegtui- personen kunnen ver- i tot hun beschikking u 18 tot 20 uur duren, en voorzien zijn van 1500 pk en een actie- I 6500 km. ren het volgende adres aan den Raad van Ministers verzonden: „Excellenties, in diepe verslagenheid over Telegrammen van de Commissie voor het Vrij». Protestantisme aan de ministers Colijn en Gose- ling. De Centrale Commissie voor het Vrij- zinnig-Protestantisme verzond gisteren Verzoek om maatregelen tot hulp- verleening te bevorderen. GOD Joden geweerd van de hoogescholen. Ryksminister Kust heeft telegrafisch in structies gezonden aan de rectoren van de Duitsche hoogescholen, waarby aan Joden het deelnemen aan lezingen en oefeningen, evenals het betreden van de hoogescholen, wordt verboden .Er is een wetsontwerp in voorbereiding, waarin vastgelegd wordt dat in den vervolde geen Jood meer wordt toe gelaten tot de studie aan Duitsche hooge- scholen. j melijk verschillende die op weg waren naar Engeland, waar zij een liefderijk onderkomen hopen te vinden. Er was een echtpaar en nog vier andere vluchtelin gen, die Zondagavond op Schiphol wa ren gearriveerd, doch toen door de poli tie waren aangehouden, omdat zij Ne derland niet mochten betreden. Zij zijn daarop, na den nacht in Hoolddorp te hebben doorgebracht, Maandagmorgen weer per vliegtuig naar Berlijn vertrok ken. Daar is hun een Engelsch visum verstrekt, zoodat zij thans weer via Schiphol naar Engeland wilden gaan. Ret is tragisch, dat de reis voor deze reeds zoo zwaar beproefde lieden op deze wijze moest eindigen. Twee hunner heb ben den dood gevonden, terwijl de ande ren ernstig zijn gewond. De toestand der gewonden. Omtrent de toestand van de gewonde passagiers die in het Wilhelmlnagasthuis zijn opgenomen vernemen wij, dat deze zich in het algemeen in den loop van den ochtend iets gunstiger het aanzien dan men aanvankelijk duif de hopen. Niette min blijft de toestand der zwaargewon den zorgelijk. WlllUT. Vrijzinnig Christelijken Studenten Bond, Vrijzinnig Protestantsche Radio Omroep, Hollandsche Gemeente te Londen, Groep van Vrijzinnig Godsdienstigen in Ned.- Indië, Vrijzinnig Protestantsche Centrale voor Maatschappelijk Werk, Werkgroep voor Beginselverspreiding „De Werf”, bij een in vergadering te Amsterdam, dringt er bij Uwe Excellentie op aan, de slachtoffers van Jodenhaat en Ge loofsvervolging door het toestaan van immigratie en het bevorderen van trans migratie te helpen. De Centrale Commissie verklaart zich bereid, in nader-overleg met de Regee ring garant te zijn voor het onderhoud en de verzorging van een vast te stellen aantal slachtoffers. 2ij stelde ook de Tweede Kamer hier mede in kennis met het verzoek dit zoo- i Zwitserland den volgenden blief i „Het Int. Verbond voor Vrijzinnig I Christendom en Geloofvrijheid, vertegen- woordigende 23 kerken of Federaties van 1 kerken en groepen te zamen met onge- door Nederlanders mogelijk te maken door een soepele toepassing van de Vreemdelingenwet. nadat de golf van terrorisme van thans voorby is, zullen de eerlijke Duitschers nog de nationale vernedering en schaamte voe len. KOMPLOT TEGEN HITLER. Efnst Niekisch en 20 anderen staan terecht. Reeds 50 personen veroordeeld. Naar de Daily 'leJegraph-coriespondent te Berlijn meldt, wordt voor het volksge- recht een wijdvertakt komplot 'behandeld, dat ten doel had Hitler en andere nazilei- ders te vermoorden. Ernst Niekisch, een bekend schrijver en 20 anderen staan terecht. Reeds zijn 50 an deren, die een minder belangrijke rol in de samenzwering speelden, door andere recht banken gevonnist. Meer dan 200 getuigen zijn door de jus- ttiie gehoord in verband met het complot, dat vertakkingen had in het geheele land. Op sommige plaatsen zijn wapens en ont plofbare stoffen in beslag genomen. De verdachten behooren tot de vroegere Het Moderamen: Mej. Dr. N. A. BRUINING. Dr. J. A. DE KONING. Mr. H. J. LOMAN. Ds. J. YNTEMA." Het Int. Verbond voor Vrijz. Chris tendom en Geloofsvrijheid adres seert aan twaalf regeeringen. Het Int. Verbond voor Vrijzinnig Chris tendom en Geloofsvrijheid verzond aan de Regeeringen van België, Denemarken, Engeland, Estland, Finland, Frankrijk, Hongarije, Nederland, Noorwegen, Ver- oegesproken door de| [kamp, lid der Directie -P Maatschappij, waai en een fraai gouden verden aangeboden. het gezelschap waren »t en keerden, zper vol- rettige excursie, weer erug. de aandacht van onze jr leder steeds de ge- clit interessante groot, i van minstens 20 per- jen, waartoe men zich ij de Sunlight Fabrle- zoek te Vlaardlngeq 3.. verklaarde, dat zijn had. Daar de man bij ef, werd van zijn ver baal opgemaakt. onmiddellijk gearres- in meineed. i justitie requireerde >uwer 6 maanden ge- In de Ver. Staten is men zeer ontstemd. Cordell Huil, de Ametrikaansche secreta ris van staat, heeft gjsteren, naar Havas meldt, den Duitschen ambassadeur op het departement ontboden. Volgens welingelichte kringen is het mo gelijk, dat Huil tegenover den ambassadeur uitdrukking heeft gegeven aan de bezorgd heid, die de anti-semietische maatregelen in de Veireenigde Staten wekken. Dezelfde kringen wijzen er echter op, dat geen enkel protest mogelijk is, aangezien het«een zui ver binnenlandsche Duitsche zaak betreft. Zeggende, dat hy meer dan iemand an ders het recht heeft, een protest te laten hooren, heeft oud-president Herbert Hoover gisteren een waarschuwing laten hooren aan het adres van Duitschland, in een bood schap aan den federalen raad der kerken, waarin hy zeide dat, indien de aanvallen op de Joden aanhielden, het menschdom zyn verootrdeeling over Duitschland voor eeuwen in de toekomst zou uitspreken. Ik ben blij, schrijft Hoover, dat ik in het openbaar uiting kan geven aan mijn veront waardiging. Het is niet het Duitsche volk, dat gelaakt moet worden, maar de politici, die aan het bewind zijn. Deze individuen verplaatsen Duitschland vier en een halve eeuw terug, in den tyd van de inquisitie en van Toirquemada. King, de democratische senator uit den staat Utah, heeft de verbreking der diplo matieke betrekkingen tusschen de Vereenig- de Staten en Duitschland bepleit. Michael Curley, de aartsbisschop van Bal timore, heeft in een preek te Washington gezegd: „In Duitschland wordt de menigte beheerscht door een waanzinnige, die niet alleen’ God verwerpt, doch zichzelf godde lijk zou willen maken.” Verder meldt Havas uit New-York, dat de maatregelen, die in Duitschland tegen de Joden genomen zyn, ook gisteren weer tot een groot aantal krachtige protesten heb ben geleid. O.a. hebben geestelijken in hun Zondagspreeken „den slag, die aan de be schaving is toegebracht” gelaakt en uiting gegeven aan de verontwaardiging, die deze „brutale pogrom” gewekt heeft by alle be schaafde menschen, tot welken godsdienst zij ook behooren. De New-Yorksche Times kwalificeert de aan de Duitsche Joden opgelegde boete als „een duidelyken diefstal”. Deze maatregel, zoo schrijft het blad, getuigt van een geest van zorgeloosheid, krankzinnigheid en waan zin, die een slecht teeken vormt voor de toekomst en er op wyst, dat de „ziekte van het Hilerisme een nieuwe crisis nadert.1” Het blad besluit: „De demon van de waan- zinnig-Frotestantisme verzona gisteren zin heeft zich meester gemaakt van een een telegram van onderstaanden inhoud „ue vtuiutuc vuuMMwcuê vooi’ het Vrij zinnig protestantisme, omvattende afge vaardigden van den Ned. Protestanten Bond, meerderheid uit de Alg. Doopsge zinde Socltelt, Remonstrantsche Broeder schap, Ver. van Vrijzinnige Hervormden in Nederland, Alg Ver. van Vrijzinnige Lutherschen, Vrije Gemeente te Amster dam. Vrijzinnig Christelijke Jeugd Cen trale, Oud-Leden Organisatie van den ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwataal 3.15. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA, bjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantooren. Onze bureaux zyn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef. [aterc 2745. Postrekening 48400. rechter- en linkerpartyen. Verwacht wordt, dat de meesten hunner ter dood veroordeeld zullen worden. De verdachten worden in de Moabitgevan- genis te Berlijn afgezonderd gehouden van de andere gevangenen. Zy worden be schouwd als de gevaarlykste samenzweer ders, die ooit in het Derde Ryk zijn ontmas kerd. Het bestaan van deze tenritoristische groep, waarvan verscheidene honderden personen deel uitmaakten, werd ontdekt door den veiligheidsdienst, de organisatie, die belast is met de bewaking van Hitler. de dienstregeling op Schiphol moest lan den, heenvioog. Een der laatste berichten, die tusschen het vliegtuig en den verkeerstoren wer den gewisseld, was de vraag van de Ijs vogel, of met het oog op de lage bewol king een bakenlanding kon worden uit gevoerd. Hierop werd oevestigend geant woord, maar verzoent Werd even te wach ten omdat de „Oeverzwaluw" juist ge land was. Het vuegtuig verwijderde zich in de richting der stad, om op de lijn van het radiobaken op het vliegveld aan ie vliegen. Even puiten de bakenlijn, wat bij de groote afmetingen van Schiphol geen bezwaar is, koerste de Ijsvogel op het vliegveld aan. Het is ongeveer op deze lijn, tusschen Mafathontoren en Schip hol, dat het toestel, voordat het op het vliegterrein was aangekomen, den grond raakte. Wat er toen gebeurd Is, men weet het niet. Men hoorde kort achter elkaar twee klappen: de machine stiet op den grond, twee maal, gleed een paar honderd meter over de wellanden, daarbij twee slooten passeerend en bleef tegen den rand van de derde sloot steken, maakte een heelen slag om en kwam met den neus te staan In de richting van den zoo juist afgeleg- den weg. Inmiddels waren onderweg de schroefbladen, motoren, wielen van den romp afgevlogen, de cabine was midden door gebroken, de rechterzijwand open gereten... Verscheidene opvarenden waren uit het toestel geslingerd; anderen zatën bekneld in het wrak. Van alle kanten schoot hulp toe, tech nisch personeel van Schiphol en eerste hulpdiensten uit Amsterdam. Met spoed werden de slachtoffers naar de zieken huizen gebracht. Laat In den avond is het stoffelijk overschot van gezagvoerder Dulmelaar gevonden. Het bleek, zooals men gevreesd had, te liggen tusschen de onder het achterstuk van den romp terechtgekomen resten van de cockpit. Nadat het stoffelijk over schot was uitgezaagd, is het per auto van den G.G.D. naar het Wilhelmina- gasthuls overgebracht. De slachtoffers. J. J. E. Dulmelaar werd 27 Sep tember 1895 te Asperen (Z.H.) geboren. Tijdens den oorlog was hij in militairen dienst bij de wielrijders te Gouda. In November 1916 verliet hij Gouda en trok naar Soesterberg waar hij chauffeur- monteur werd bij de luchtmacht. In Augustus 1921 werd hij leerling-vlieger en In 1922 behaalde hij zijn internatio naal en militair brevet. Op 9 April 1922 trad hij in dienst der K.L.M. De heer Dulmelaar bezat het onder- scheidingsteeken voor 12|-jarigen dienst bij de K.L.M. Hij maakte 25 Indische vluchten, waarvan 24 als gezagvoerder. K a p 11 e 1 n-v liegerW. vanGee- meren was 43 jaar oud. Hij werd in Juli 1923 in den rang van eerste luitenant bij de L.V.A. geplaatst en 1 Januari j.l. tot kapitein bevorderd. Als commandant van de vllegschool volgde hij majoor Versteegh op. Hij diende nu bij de K.L.M. om zich In de practijk te bekwamen op twee-motorige toestellen en in navigatie, met het oog op de komst van tweemo- torlge bommenwerpers. De mecanicien Willem Jo hannes van Huut werd geboren op 26 April 1907 te Enschede. Zes jaar lang heeft hij dienst gedaan op de vliegvelden de Kooy en de Mok als burgervllegtuig- maker. Op 13 April 1931 trad hij In dienst bij de K.L.M. waar hij bekend stond als een uitstekende kracht. Gedurende een half jaar lang is hij gedetacheerd ge weest bij de Chargeurs réunles om het personeel aldaar te instrueeren. De marconist Cornells Jan Willem Surber werd geboren op 1 Juli 1902 te Rotterdam. Hij heeft gevaren als derde stuurman bij de groote vaart, o.a. in dienst van den Rotterdamsche Lloyd. Verder was hij reserve-luitenant ter zee derde klasse. In 1935 is hij in op leiding gekomen als radlo-telegrafist bij de K.L.M., waar hij op 16 April 1936 een aanstelling als zoodanig had vererven. Rondom het wrak heeft men een niet te beschrijven chaos aangetroffen. Hart verscheurende tooneelen speelden zich daar af. Onder de passagiers waren na- De Nederlandsche beweging voor Een heid door Democratie, heeft den volgen den open brief tot de Nederlandsche Regeering gericht: „Onder den indruk van de gevoelens van haat en wrok, die op een voor een beschaafd volk ongekende wijze het lot van duizenden schier ondragelijk ma ken, wendt de Nederlandsche beweging voor Eenheid door Democratie zich tot de "Regeering met het verzoek maatrege- I len van huipverleening te willen bevor- l deren, althans de organisatie hiervan KTrsHzïi’l n rtrlovo m/watitlr fn malznn -- I veel mogelijk te bevorderen. groot volk. De rest van de wereld moet haar aan dr. H. Colijn, minister-president, en verstand zoo goed het zal kunnen bijeen- aan mr. C. M. J. F. Goselïng, minister houden en hopen, dat de dhg zal komen der van Justitie beding van deze nachtmerrie, die de ge- Cemrale Commlssie heele tegenwoordige wereld verduistert”. I nm, De New York Tribune is van oordeel, dat zelfs van zuiver economisch standpunt de strafmaatregelen, door Duitschland geno men, dom zijn. Het rijk zal meer verliezen door de schade, die deze decreten aan het oeconomische leven zullen toebrengen, dan het hoopt te winnen door enkele minderhe den onder zyn inwoners te berooven. Lang ning van Trans- n Luchtdienst. >ver den Oceaan. t New-York: lie, de president van atschapplj „American eft verklaard, dat in egelde Amerlkaansche t over den Atlantl- worden geopend. Tot latschappij 450.000 dol or de organisatie van - Baltimore—Boston— ren en Bordeaux, met Berlijn, Rome, Athene eerste vluchten zullen geschieden en alleen 'ervoer van brief- en wond; de heer Mtillerhelm, Charlottenburg, licht gewond; Eys, steward K.L.M.; en dan nog twee gewonden, wier na- men bekend zijn. Wrakstukken over honderden me ters verspreid. Reeds lang voor Schiphol bereikt was, nad de marconist van de Ijsvogel ver- “*bding met den Rljksweerberichten- wenst op den verkeerstoren. Er hing een aag wolkendek boven het vliegveld, y^wover het toestel te circa 18.15 uur, aeW minuten nadat het toestel volgens De commandant J. J. E. Duimelaar. Kapt. W. van Gemeten, de marconist C. J. W. Surber, de mecanicien W. J. van Huut en twee vrouwelijke passagiers omgekomen. Drie passagiers zwaar gewond. Een vreeseljjk vliegongeluk heeft gisteravond tegen 7 uur op drie kilo meter afstand van Schiphol in het licht van de veilige haven derhalve - plaats gehad, De „Ijsvogel”, de VH-ARY van de K.L.M. heeft, ko llende van Berlijn, vermoedelijk bij ’n |<oging om een mistbank te ontwijken en koers op de lichtbakens te nemen, den bodem van den Riekerpolder ge taakt. Het toestel is over de weilan den heengeschoven, motoren, schroef - bladen en wielen knapten af en vielen in het rond, de cabine brak midden door. Dwars over een sloot bleef de „Ijsvogel” steken. Aan boord bevóndeh zich 19 per sonen: 14 passagiers en 5 leden der bemanning. Van de 14 passagiers wa ren er 4 voor Amsterdam en 10 voor Engeland bestemd. Gezagvoerder was de populaire vlieger J. J. E. Duimelaar en als twee de bestuurder vloog met een bij zondere missie: het testen van een nieuw instrument kapitein W. van Gemeren, commandant van de Vlieg- school Soesterberg, mee; verder de mecanicien W. J. van Huut, de mar conist G. J. W. Surber en de heer Eys als steward. De heeren Duimelaar, Van Geme ren, Van Huut en Surber zijn gedood; de heer Eys is licht gewond. Van de passagiers kwamen er twee om het leven, t.w. de dames mevr. Schneider DesnitzkiKirchbach en mevr. Wei- demannMarx, beiden uit Duitsch land. Onder de passagiers waren geen Nederlanders. Er bevonden zich 9 Duitschers en 4 Engelschen aan boord De dooden en gewonden zijn bijna allen naar het Wilhelminagasthuis te Amsterdam overgebracht. De gewonden bij de vliegramp- Hieronder volgen de namen der ge wonden: De heer Fairclough, 56 jaar, te Londen, Nleuw-Zeelander, licht gewond; Miss Cleyman, 34 jaar, Engelsch, vrij ernstig gewond; De heer Ingran, Londen, licht gewond, 38 jaar mej. Zimmermann, Berlijn, 38 jaar, ernstig gewond; de heer Sllbersteln, 51 jaar, Berlijn, niet ernstig gewond; mevr. Sllbersteln, 56 jaar, ernstig ge-* wond; mej. Weldemann, 7 jaar, licht gewond; I de heer Weldemann (wiens vrouw is I overleden) Berlijn, ernstig gewond; de heer J. Miller, Londen, zwaar ge- ADVERTENTIEPRUS: Udt Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring): —5 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring: 1—5 regels 1.55. elke regel meer f 0.30 Advertentiën in het Zaterdagnummer 20 bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den pry’s. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.25, elke regel meer 0.50. Op de voorpagina 50 hooger. Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van snliede Boek handelaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan het Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn. Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen by contract tot zeer gereduceerdeu prijs Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte. In het aangezicht v?n deze gevoelens van haat en wrok treden overwegingen van het behoud, van. eigen stoffelijke welvaart op den achtergrond, om ruimte te laten aan de werking van de meest Christelijke gevoelens. Verder zij er mot kracht op aange drongen om, hetgeen is aangekondlgd als geestelijke herbewapening van ons volk, een zoodanigen inhoud te geven, dat 1 antl-semitische gevoelens, als waarvan de wereld thans getuige is, zelfs In hun eerste begin in ons volk onmogelijk zul- 1 eenigde Staten van Amerika, Zweden en len zijn. I Namens de Ned. beweging voor Een- heid door Democratie, (w.g. Prof. Ir. W. SCHERMERHORN." Joodsche Vrouwenraad wendt zich 1 veer 20.000.000 leden, geschokt dooi’ de tot de Regeering. I ontstellende gebeurtenissen, waartoe het Het hoofdbestuur van den Joodschen Joodsche vraagstuk in sommige landen Vrouwenraad in Nederland heeft giste- van Europa leidt, doet, in den naam van Christendom en menschelijkheid, een be- roep op de bovengenoemde regeeringen, dat zij geen enkele mogelijkheid tot in- de jongste gebeurtenissen die het 1 ternationale oplossing van dit brandende Jodendom opnieuw hebben getroffen en vraagstuk onbeproefd zullen laten, en honderdduizenden Joden met ondergang mtusschen al het mogelijke doen, ten bedreigen, richt het hoofdbestuur van einde het lijden, dat door de getroffenen den Joodschen Vrouwenraad in Neder- geleden wordt, te verzachten. - (get.) L. J. VAN HOLK, vice-president." Een groote protest-vergadering te Utrecht in voorbereiding. Naar wij vernemen heeft zich te Utrecht een comité gevormd dat nog deze land zich namens 1700 Nederlandsche Joodsche vrouwen tot U met de innige smeekbede te willen bevorderen dat uwe Regeering aan hen, die in hoogsten nood een toevlucht zoeken in Nederland, het I asyirecht zij het ook tijdelijk tot ge- 1 week in Tivoli een groote openbare pro- testvergadering denkt te beleggen, waar sprekers van alle gezindten en alle poli tieke richtingen, denkelijk acht in getal, het woord zullen voeren in verband met de vervolging, welke de Joden in. Duitsch land op het oogenbllk te verduren heb ben. Het presidium dezer vergadering zal berusten bij Dr. J. P. Fockema Andreae, oud-burgemeester van Utrecht en oud- Commissarls der Koningin in Groningen. Spoedig zullen nadere bijzonderheden omtrent deze vergadering, die door koor gezang zal worden opgeluisterd, worden bekend gemaakt. Kasteelen beschikbaar gesteld. De stichting Nationaal Centrum, heeft met medewerking van de eigenaars van de steunpunten kasteel Nijentïuls te Hei no (Overijscl) en kasteel Limpregt te Sittard tijdelijk ter beschikking gesteld van de Duitsche Joodsche vluchtelingen.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1938 | | pagina 1