r.
1ANT
Leopold.
van
I!
I
i
H1
trom in
Het Belgische monument op den Amerioortschen berg.
Ben symnousch bezoek.
NIEUWERKERK, ouderkerk, oudewater, reeuwijk, schoonhoven, STOLWIJK WADDINXVEEN, zevenhuizen,
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
GROOTE GEESTDRIFT LANGS DEN WEG.
v Vorstelijke woorden aan den galamaaltijd.
Officiëele ontvangst van Koning Leopold.
Op het Amsterdamsche raadhuis.
Verkiezingscampagne in
Sudetenland geopend.
de galamaaltijd.
I No-19887 Dinsdag 22 November 193877e Jaargang
BODEGRAVEN^ boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapelle,
r
id
lands hooldstgd door haar vroedschap en
uitgebreid. Uwe schrijvers en dichters,
Wy hebben den oorlog vermeden, aldus
spr., door met oorlog te dreigen. De Sude-
bekken Vorstelijke personen
en de balcondeuren worden
Koning Leopold antwoordt.
Z. M. Koning Leopold heeft daarna de
/■mijn beker hef, wensch ik
lelt, en Prinses Juliana, en
iard, en mijn geliefde pete-
i Beatrix, uit ganscher harte,
Basreliëfs van Francois Gob-
Het is de Zwitsersche kunstenaar Fran
cois Gos geweest, die op het hoofdgebouw
de basreliëfs hakte. Hoog op den midden
zuil en aan de achterzijde ontwierp
hij een leeuw, daarmede kracht en nieuwen
moed symboliseerende. Rechts daarvan ont
wierp Gos de industrie, links den arbeid.
Beneden schetste hy de maatschappij, waar
in de welvaart is teruggekeerd, terwijl hij
aan de andere zijde, als hoofdmotief, de
vredesfiguur uitgebeeld heeft.
Massief en hoog rijst het Belgische mo
nument tot in wijden omtrek op.
tthenmassa op den Dam, maai’ Z. M. be
paalt zich nu tot de inspectie van de
*<wub, waauw u.i uc puiuiBuui ue auuier-
beeren aan den Koning worden voorge-
I
Wn gaan vlug langs het front der
yjlgende rede gehouden.
Mevrouw,
In de eerste plaats betuig ik Uwe Ma-
„Niemands volgeling en niemands belager, zijn beide landen evenzeer
gehecht aan de bevordering, waar mogelijk, van goede internationale
verhoudingen.’'
politiek die tegelijk vrede en onafhanke-
lijkheid nastreeft.
Nederland, zei Uwe Majesteit, wil zich
zelf blijven.
Heerlijke en fiere leus, die Nederland
allang heeft toegepast en die toeliet dat
het ongedeerd de tragische crisissen kon
ontwijken, die zijne naburen geteisterd
hebben. Dè toenadering van kleine Sta
ten verruimt de sieer van hun actie en
van hun gezag. Een solidaire houding
•pakt bij HILLE i
Nederland en België zijn gelijkelijk ge
hecht aan de burgerlijke vr^heden die,
tezamen met zin voor orde en goed be
stuur, den onvervreemdbaren grondslag
vormen van hun staatkundig leven.
Voor beide mocht de prijs van moeite
en worsteling zijn een regeerlngsvorm
die, rekening houdend met het karakter
hunner samenstellende elementen, ruim
te laat voor door eigen kracht verstandig
geleiden groei en ontwikkeling. De posi
tie die elk Onzer landen In West-Europa
door natuurlijke ligging en eigen staat
kundig inzicht heden ten dage inneemt,
vertoont overwegende overeenstemming
met die van het andere,
Niemands volgeling en niemands be
lager, zijn beide evenzeer gehecht aan de
bevordering, waar mogelijk, van goede
Internationale verhoudingen.
Zoo kon het niet anders of tusschen
Nederland en België moest, ofschoon elk
zijn eigen leven wil leiden, een gezind
heid ontstaan van werkelijke toenade
ring. En mogen al tusschen hen belan-
genverschillen bestaan bij naburen
kan waarlijk niet anders worden ver
wacht ik ken er geene die niet door
vergelijk of langs andere wegen des vre-
des tot oplossing kunnen worden ge
bracht. Te eerder moet dat mogelijk zijn,
daar er, niet het minst op het gebied van
j handel en verkeer, zoovele gemcenschap-
I pelijke belangen bestaan, ook tegenover
een mededingende buitenwereld.
Ik hef mijn glas op, Uwer Majesteit ter
eere, en wensch tevens dezen dronk te
wijden aan Haar Huis, zoomede aan den
voorspoed van een gelukkig België.
9 krant,
foiling Leopold van België is hedenmor
gen in gezelschap van H. M. de Ko
ningin te 12 uur op hot Paleis Soestdyk
aangekomen, waar in intiemen kring de
lunch werd gebruikt. Daarna bezocht Ko
ning Leopold in gezels«hap van H. M. he*
Massale bouwwerk te Amersfoort door Bel
gische soldaten, die in de oorlogsjaren in t
interneeringskamp verblyf hielden, opge
bouwd, als een dankbare herinnering aan de
rust en veiligheid, welke Nederland schonk
in tijden van onzegbaar leed.
Amersiöort’s interneeringskamp... Hon
derden Belgische soldaten hebben hier lan
ger of korter vertoefd, liefderyk opgeno.
fnen en verzorgd. En dat de geïnterneerde
soldaten dankbaar daarvoor waren spreekt
vanzelf. Treffend is echter de wyze, waarop
zy aan die dankbaarheid uiting wilden ge
ven door een gedenkteeken. Het denkbeeld
werd, aarzelend eerst, geopperd, nam dra
vastere vormen aan, temeer toen de ge
meente Amersfoort bereid gevonden werd
het terrein, waarop het zou verryzen, af te
staan, onder voorwaarde dat het dankbaar-
heidsteeken onder gomeentelyk beheer zou
komen.
By de bouwers van het Belgische monu
ment, waarvan o.a. Camille Huysmans één
der ontwerpers is, zat aanvankelijk de be
doeling voor om het monument in twee
Steenen gedeelten te splitsen: het hoofd
gebouw, een symmetrisch bouwwerk van
3 vierkante zuilen, onderling door een wand
verbonden, en op een lager niveau
een tweede gebouw, dat als oorlogsmuseum
ingericht zou worden. Het hooldgebouw
waarvan de eerste steen op 3 October 11116
gelegd werd, kwam wel, het museum ech
ter niet gereed.
Reliëfstriptiek van Hildo Krop.
Van het laatste is alleen de voormuur,
met een reliëftriptiek van Hildo Krop, die
daarin den oorlogstijd uitgebeeld heeft, tot
stand gekomen. Hildo Krop heeft dit trip
tiek met suggestieve hand vervaardigd.
Vlugt een, korte toespraak tot den Ko
ning der Belgen. _x
reele deugden van het Nederlandsche
volk ondervonden en op prijs gesteld: de
vastheid van zijn overleveringen, zijn zin
van orde en evenwicht, en zijn oordeel
kundige nuchterheid, door een zoo lief
derijken eerbied voor de natuur gemil
derd. Het openbaar leven is in haar hee-
len omvang doordrongen van deze sterke
persoonlijkheid.
Mijn mooiste reizen waren in Neder-
landsch-Indië. Ik heb Uw koloniaal Rijk
met buitengewone belangstelling door
kruist. Ik heb Uwe onderlegde beheer
ders aan het werk gezien en de weten
schappelijke voorlichting bewonderd die
hun arbeid bevrucht. Vaak denk ik aan
mijne kjelde Indische tochten terug en
herzie in gedachten die heerlijke ge
westen met de wonderen, der Schepping
bedeeld.
Alleen een volk met een hoogstaand
cultuurleven kan een zulkdanig gebied
Rede van Göbbels te Reichenberg.
Minister Göbbels is vergezeld van Hen
lein te Reichenberg aangekomen voor het
openen van de campagne voor de aanvul
lende verkiezingen voor den Ryksdag, die
op 4 December in Duitsch Bohemen zullen
worden gehouden.
Nadat Henlein een rede had gehouden
waarin hy, volgens het D.N.B. o.a. betoogde
geen haat te koesteren jegens de Tsjechen,
die ook in het Groot-Duitsche Ryk ruimte
zouden vinden om te bestaan en deel zouden
hebben aan het economisch herstel, mits zy
een loyale houding aannemen kwam Göb
bels aan het woord. 1
Op de gebruikelijke manier, aldus Havas,
deed hy een aanval op de tegenstanders der
nazi’s, op Bejiesj en de voormalige Tsjechi
sche leiders. Duitschland had geen lust zich
door de westelijke mogendheden te laten
bedreigen, weshalve het zyn westgrens heeft
gebetonneerd en zich tot de tanden heeft
gewapend.
WH
Sire,
Het Is MIJ
Mevrouw,
Met den dag voelen de kleine volkeren
de noodwendigheid van toenadering en
wederzijdsch hulpbetoon, willen zij niet
in conflicten worden betrokken, waar
hun eigen belangen n|et mede zijn ge
moeid.
De angstige dagen die onze beide vol
keren onlangs moesten beleven, hebben
ae doeimaugneid doen blijken van een
„Artto" bij U*
kantoor, Keizers*
slechts 50 cents,
F. 0.70 op giro-
r franco toezen*
n „Artis” geldt:
EIT.
zoo nauw met de onzé verwant, stonden
meermaals aan de spits van de Europee-
sche letteren, terwijl Uwe schilders een
eereplaats In al 'de musea hebben ver
overd.
Aan grootsche ondernemingen heeft
zich de Nederlandsche-techniek beproefd.
Daarvan getuigt de volmaaktheid van
Uwe wegen en waterstraten, de toerus
ting van Uwe Scheepsvaart en de ver
metelheid va» dat ontzaglijke werk aan
de Zuiderzee, waar Uw volk zegevierend
een nieuw grondgebied aan den Oceaan
betwist.
Toenadering en samenwerking.
den galw-maalUjd, welke gister-
avond ten Palelze Is gegeven ter eere
w Koning Leopold, heelt H. M. de Ko-
“Win de volgende rede uitgesproken.
tacht, waarna in de paleishal de kamer- gericht.
Het onthaal dat ik van de Nederland-
sche bevolking mocht ontvangen, is mij
naar het hart gegaan. Ik zal het met
ontroerende erkentelijkheid gedenken,
want uitermate dierbaar is mij de vriend
schap van het Nederlandsche volk.
Het verheugt mij, dat mijn bezoek zoo
kort na de jubileumdagen kon geschie
den, die in het aanschijn van de wereid
Nederlands verknochtheid aan zijn ver
eerde Koningin hebben bevestigd.
Op indrukwekkende wijze is het liefde
vol vertrouwen van Uwe onderdanen in
het Vorstenhuis gebleken. Hierdoor werd
plechtig het helder inzicht van Uw ver
heven zending erkend, en met hoop en
trots mocht Nederland de geboorte van
Prinses Beatrix begroeten.
Ik heb meermaals Uw land bezocht.
Ik had het voorrecht vele Uwer mede
burgers te ontmoeten. Bij talrijke ge-
Vanmorgen om tien minuten over
half elf zijn H. M. de Koningin en Ko
ning Leopold in een open calèche uitge
reden van het paleis op den Dam, waar
reeds lang te voren duizenden stonden
opgesteld om de Landsvrouwe en haar
hoogen gast toe te juichen. De rit ging
naar het Prinsenhof, waar Koning Leo
pold officieel door het Amsterdamsche
gemeentebestuur is ontvangen.
De oudste wethouder, de heer S. R. de
Miranda, de jongste wethouder de heer
F. van Meurs en het jongste raadslid
mej. mr. Corry N. Tendeloo vormden de
commissie van ontvangst.
Door den hooidingang van het Admi
raliteitsgebouw, waaruit de draaideuren
verwijderd waren, en door de rijk ver
sierde marmeren hall betraden de Vor
stelijke bezoekers Amsterdams donker
bruine Raadszaal, waar alle lichten ont
stoken waren en een stemmige versie
ring was aangebracht.
Hier richtte burgemeester dr. W.> de
kan den oorlog buiten onze grenzen we- tuigen van mijn sterk en innig besef, dat
ren. Maar, en Uwe Majesteit heelt het v“"
op een verheven plan toegelicht: de.vre-
de om duurzaam te zijn, moet op* den
grondslag van moreele en geestelijke be
wapening worden opgebouwd. In dienst
van dit edel ideaal hoop ik dat de toe
nadering en de samenwerking van onze
beide natiën zich zullen ontwikkelen, en
toenemen in hechtheid en in kracht.
Terwijl ik
Uwe Majeati
Prins Benfh
kind Prirtses
geluk en goede gezondheid toe.
Ik drink op den roem van het Huis
van Oranje, op de welvaart en voorspoed
van het Nederlandsche volk en op den
luister van zijn joverzeesche Rijksgebie
den.
Rechts België in den wereldbrand mede»
gesleurd: bajonetten zyn gericht op een
groep soldaten en burgers, die getroffen
zyn. in het middenstuk ziet men den oorlog
in al zijn wreedheid: e^'n bom ontploft naby
een eindelooze stroom van vluchtende vrou
wen en kinderen. De tragische stoet, vluch
tend voor het geweld, nadert de Nederland
sche grens. Een figuur voor den grenspaal
geeft reeds het teeken, dat het Nederland
sche gebied bereikt is. Nederland wordt
hierbij verzinnebeeld door de figuren van
de gastvrijheid en de vertroosting. In den
linkerhoek luidt een man de oorlogsklok.
In het linkerstuk dezer triptiek is de inter-
neering uitgebeeld. Onder een van zyn bla
deren beroofde boom ligt een soldaat, wi'ns
vizioenen naast den dreigenden dood op
rijzen.
Up de achterzyde van dezen voormuui
zyn in twee talen de woorden: Gastvry-
iieid, Opoeuring en Underwys, gebeiteld...
Len boogvormig pad, ook de tuin-arcu.
tect heelt zich weten aan te passen aan
net geheel, leidt naar het hooiamonumeni.
Een breede, vierkante zuil ryst m het mid
den omhoog, welke door een trapgeoouw
met een bemuurde gaiery verbonden is mei.
twee andere zuilen, welke iets lager zyn.
De achterzyde is gedeeltelyk opengenou-
aen. ,i
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal f 2.26, per week 17 cent, overal waar de
bMOTllW Por >°oP«r geschiedt. Franco per post per kwataal f 3.15.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
bjj onze agenten en loopers, den boekhandel eh de postkantooren.
Onze bureaux zyn dagelijks geopend van £—6 uur. Administratie en Redactie Telef.
latere 2745. Postrekening 48400.
gijn, die dwarrelend verwaaien in den
herfstwind? Maar óók kunnen woorden,
geboren uit een rotsvaste overtuiging en
door sterken wil of schoon verlangen ge
dragen, als in brons gedreven lijken,
elgen-zinnig en onferanderlijk.
De luttele frazen, die ik than^rermag
te spreken, kunnen helaas tot die schoo-
ne sfeer niet reiken -^pimers het hand
werk des dichters is mij vreemd maar
mogen zij dan toch ondubbelzinnig ge-
tülgCix V«ïi xuajII ovvlk caa iiuiig ueaui, dut
de komst van Uwe Majesteit in Neêr-
lands hooldstgd door haar vroedschap en
door haar burgerij ten hoogste gewaar-
deerd en als een blijde, historische ge
beurtenis gevierd wordt. Mogen deze en
kele woorden dan toch begrepen worden
ais te zijn Ingegeven en gestuwd door
diepen eerbied en hartelijke gevoelens
van sympathie voor den Vorst van ons
stam- en taalverwant buurland.
En wanneer het mij thans .vrij staat,
namens het gemeentebestuur van Am
sterdam een wensch uit te spreken, moge
het dan zijn een krachtige bede voor het
welzijn van Uwe Majesteit en Haar huis
en voor den bloei van hef Belgische volk.
Het (antwoord «van Koning (Leopold.
Koning Leopold antwoordde in het
Nederlandsch op de toespraak van den
burgemeester. Z. M. verzocht den burge
meester aan de burgerij zijn hartelijken
dank over te brengen voor de buitenge
woon vriendelijke ontvangst, hem door
de bevolking bereid. Daarna roemde de
Vorst den fraaien aanleg van de Neder
landsche hoofdstad en maakte gewag
van de kunstschatten, welke in Amster
dam een plaats vinden in het Rijksmu-
seum.
Sprekende over de historische en cul-
tureele banden, die beide landen verbin
den, herinnerde Koning Leopold er aan,
dat de grootste Nederlandsche dichter,
Joost van den Vondel, een zoon van Ant-
werpsche ouders was.
De Koning verklaarde, dat de broeder
lijke toenadering in de huidige omstan
digheden een versterking zal zijn van
den gemeenschappelijken wensch, met
alle middelen te Ijveren voor den vrede
onder alle volken.
Z. M. besloot met het uitspreken van
den wensch, dat Amsterdam moge ge
dijen in steeds hoogeren bloei en heer
lijkheid.
Nadat de raadsleden aan de belde
Vorsten waren voorgesteld, deed dezelfde
commissie Hen uitgeleide.
Inplaats van de rijtuigen stonden
thans drie auto’s gereed voor den rit
paar Soestdijk en Amersfoort, welke
tegen halftwaalf aanving.
De overige auto’s reden met leden van
het gevolg naar het Paleis.
De Koninklijke stoet werd wederom
luide toegejuicht in de binnenstad en
verliet langs de Berlagebrug en de Wees-
perzijde de hoofdstad om tegen half vijf
voor het bezoek aan het Rijksmuseum
weer terug te keeren.
Twee ritmeesters van het eerste regi
ment huzaren-motorrijders, de ritmees
ters C. C. Hasselman en T. L. A. Steen
kamp, escorteerden de Koninklijke auto.
behoorlijk beheeren. De Nederlandsche
Universlteiten, met haar onfeilbare we-
tenschappelijke traditiön, zijn een gees
telijk sieraad van de beschaafde wereld.
Negen Nobelprijzen werden door Hol-
landsche geleerden onder de regeering
van Uwe Majesteit behaald en hebben
Nederlands gezag ver over zijn grenzen
Spontane hulde op den Dam.
De bevolking van Amsterdam heeft
Koning Leopold wel een zeer spontane
en haltelijke ontvangst bereid.
Na vele uren van gespannen wachten
plant zich eindelijk een gejuich voort
foor de dichte rijen, die zich langs den
m van het Centraal Station naar den
Dun hebben opgesteld, dat steeds aan-
en zijn hoogtepunt bereikt, wan-
wde h la Daumont bespannen calèche
Mie Vorstelijke personen voorbijrijdt.
iiarin. zijn gezeten Z. M. Koning Leo-
IÜ in generaalsuniform, en H. M. Ko-
«In Wilhelmina, gehuld in een witten
ptmantel. Tegenover Hare Majesteit
Z. K. H. Prins Bernhard.
VHendelijk buigen Hare Majesteit en
Sur Hooge gast zich naar links en
rechts en danken voor de enthousiaste
toejuichingen.
Precies om kwart over drieën bereikt
ie stoet den Dam.
De muziek zet de „Brabangonne in, het
nandel neigt. De militairen presentee-
ren sabels en geweren, tegenover het
Paleis-front hebben zich de huzaren van
het eerste regiment opgesteld.
Dan zwelt de jubel aan tot een waren
rtaan van juichen cn roepen: Leve de
toning, Vive le Rol, maai’ het meest
och; Leve de Koning! En daverende
toera’s, geestdriitige kreten, één koor
«n hartelijke hulde!
Zóó is de aankomst van Z. M. den
Joning dér Belgen en H. M. Koning Wil-
Idmina en Z. K. H. Prins Bemhard op
kt nationale plein, den Dam.
Nadat de Vorsten de calèche hebben
wlaten, Inspecteert Koning Leopold de
wewacht. Z. M. en naast Hem de Ko-
Rede van Burgemeester De Vlugt.
Siife,
Het bericht, dat Uwe Majesteit bij
Haar verblijf in Nederland voornemens
was, enkele dagen in de hoofdstad te toe
ven, heeft bij de vroedschap dezer stad
een oprechte vreugde gewekt.
Dat het thans mijn taak is, aan deze
vreugde uiting te geven te grooter,
waar ook onze beminde Vorstin den zetel
van het hoofdstedelijk bestuur, het oude
Prinsenhof, met Haar hooge tegenwoor
digheid wel heelt willen sieren stemt
mij tot groote dankbaarheid, maar ik zou
aan de beteekenis dezer stonde te kort
doen, indien ik niet tevens zwaar mijn
verantwoordelijkheid zou gevoelen en den
plicht, mijn woorden te doen beant
woorden zoowel aan die beteekenis als
aan de kracht van de gevoelens, welke
ons op dit oogenblik bezielen. Want kun
nen woorden niet als ijle, dorrè bladeren
ten-kwestie zou niet zyn opgelost, indien
achter onze eischen geen bedreiging met
onze macht had gestaan, om het probleem
vervolgens op vreedzame wijze te regelen.
De natie was bereid het zwaard te trekken
om 3% millioen Duitschers te bevrijden; de
wereld gaf toe.
Göbbels deed voorts een aanval op de in-
tellectueelen, die op het kritieke moment
Het is Mij een groote vreugde, Uwe
•ajestelt te dezer plaatse welkom te
“W heeten.
Deze woorden sprekend, weet Ik, dat
de gevoelens vertolken waarmede ge-
3?1 Nederland, en wel niet alleen in
®opa, maar bijzonderlijk ook onder de
Zr“^en, zich verheugt over het be-
dat Uwe Majesteit Mij heeft willen
Mijn volk acht zich met Mij
t i 8 zich door Hare komst in staat
gesteld, uiting te geven aan zijn
<rme waardeering voor de zoo talrijke
aan bewijzen1 van vriendschap,
tooMN6derland door Uwe Matosteit be-
k. 7 alsmede voor de zoo groote be-
lng in Nederlandsch-Indië waar-
M bij herhaling blijk gaf.
steld.
Te 3.20 gaan’ de balcondeuren open en
Z. M. de Koning en onze Koningin betre
den het nieuwe balcon. Dit is, als steeds,
een oogenblik, dat diepen indruk maakt
en innig ontroert: als de hulde in luiden 1
klank opstijgt naar de Vorsten ten pa-
leize. Ditmaal gelden] de toejuichingen
ta de eerste plaats Koning Leopold,
wiens standaard nu ook op het paleis is
leheschen, en het wofrdt een hulde van
Belgen en Nederlanders tezamen. Er kan
Been twijfel aan zijn: de Koning Is door
dit hartelijk huldebetoon, dit wulven en
Mc hen en roepen, zeer getroffen. Even
salueert hij, dan staart Hij een poos on- i
beweeglijk naar de massa’s, naar het t
Plein, waarover het enthousiasme, als
net ware golft, even zegt de Koning
een paar woorden tot onze Koningin, - -
Je muziekkapel speelt de „Brabanyonne” legenheden eb ik e jeestelijke en mo-
dch terug
leeloten.
(i()lRSlIl£ UHllANT
EN ADVERTENTÏEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkringj
1g regels f 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
1—5 regels 1.55. elke regel meer f 0.30 Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prtfs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.25, elke, regel meer 0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen by contract tot zeer gereduceerde!,
prijs Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.-
troepen, achter Koning volgt Prins
Bemhard.
„Leve de Koning” hoort men telkens
«eer geestdriftig roepen uit de men-
-- 1 jesteit mijn innigsten dank, voor de zoo
vleiende woorden die Zij tot mij heeft
n, l
inspectie
