Albert Heijn
I
I
Wanneer U zich moe en
overwerkt voelt, neem
ns Tonicum Noury
Hollandse!) Kleedinghuis
TONICUM NOURY
GELD
A.s. Maandag
28 November
HAAS BOOG-AZIJW
Voor prima kwaliteit en
lage prijzen naar
ALBERT HEI JN
WERKLOOZENKAS
AMBTENAREN
mm
flOUDSCHE COURANT Vrijdag 25 November 1938
Tweede blad
V.'iexundtL ^netten I'M
RECTIFICATIE
J. L. BRUNS 6 o u o
Wettelijk erkende
voor
LAGE TARIEVEN UITKEERING
Verzekering tegen werkloosheid Geen Luxe, doch Plicht
I)E HOOGSTE WAARDE VOOR UW GELD
Klumpers Kleeding
BLEEKERSSINGEL 56
GOUDA,
Jubileum Rijkstuinbouwschool te Boskoop.
WAAROM Omdat U dan koopt bij een onder
neming met 32 VERKOOPMAGAZIJNEN en I
EIGEN FABRIEKEN, dus rechtstreeks VAN I
FABRIEK NAAR VERBRUIKER.
verdubbel Uw energie weer volkomen fit te worden!
<nmvis
WILT U
IKEURIG GEKLEED GAAN?
(boorden
- ...-.4
Besteding gelden Verkeersfonds in 1939.
Wegen verbetering in Friesland.
De snelheid der treinen in Nederland.
OFFICIEELE CRISIS-PUBLICATIE.
Vergunningen tot het zouten van Haring.
Naar reeds is medegedeeld, is krachtens
het Crisis-Haringbesluit 1938 met ingang
van 27 November 1938 een verbod tot het
zouten van haring te verwachten, loopende
tot 1 Mei 1939.
De Nederlandsche Visscherycantrale
maakt hieromtrent bekend, dat het gebrui
ken van zout ter verduurzaming van haring
alleen kan geschieden krachtens een door of
vanwege den Minister van Economische
Zaken afgegeven vergunning, welke slechts
wordt uitgereikt aan reorganiseerden by de
Nederlandsche Visscherijcentrale, echter
onder voorwaarde, dat het gebruiken van
zout geschiedt, hetzij uitsluitend ter voor
koming van bederf tijdens het vervoer^ het
zij in een rookerjj, inleggerij of soortge
lijke inrichting, voor zoover aldaar noodza
kelijk voor de uitoefening dezer bedrijven.
Het is den houder eener vergunning ver
boden, haring in tonnen te verpakken, als
mede haring in voorraad te hebben, waar
voor in strijd met genoemde voorwaarde
zout is gebruikt.
Aanvraagformulieren ter verkrijging
eener vergunning zijn op verzoek verkrijg
baar bü de Nederlandsche Visscherycentra-
ïo, Juliana van Stolbergplein 34 te 's-Gra-
venhage; by het Uitvoercertificatenbureau.
Ryksvischhal te IJmuiden; aan den Visch-
afslag te Den Helder en by de controleurs
der Nederlandsche Visscherycentrale; te
Vlaardingen, Da Costastraat 18; te Kaf wijk
aan Zee, ten Brittenstraat 60 en te Sche-
■veningen, Harinkade 71.
's-Gravenhage, 24 November 1938.
PLATEELSCHILDER
GEVRAAGD. Br. met refer, en verlangd
loon aan: J. G. KUYTEM, v. Diemenstraat
168, DEN HAAG.
in onze St. Nicolaas-catalogus, welke dezer
dagen Weral bezorgd is, bevinden zich op
de achterpagina enkele drukfouten. Rechts
bovenaaU| op de omslag staan de aanbiedin
gen 160?en 1609, Wol moquette Tafel, en
Divankleeden. Gelieve hiervoor te lezen
HALF WOL moquette Tafel en Divan
kleeden.
Terwyl midden onder op dezelfde pagina
van de aanbiedingen 1608 en 1609 voor WOL
moquette Tafel- en Divankleeden de pry zen
moeten worden respectievelyk 8.25 en
13.50.
Mocht U nog geen catalogus ontvangen
hebben, op verzoek zenden wy U deze gra
tis thuis. Ook zyn deze nog zoolang de
voorraad het toelaat aan onze cassa ver-
krygbaar.
Bezoekt onze magazijnen, St. Nicolaas is er
ook met heerlijke geschenken.
Ambtenaren tot Maandinkomen zonder
borg. Wettelijk tarief.
Inlichtingen (postz. v. antw.) en afwikke
ling schriftelijk.
N.V. NATIONALE VOLKSBANK,
GELDSCHIETBANK, Mauritsweg 3, Rot
terdam.
*n Kwade kans..tl
In uw wagen moet u niets wagen..
autorijden mig geen kansspel zfjni
op den weg moet u het zéker weten!
p. blik 46- 28 ct.
p. groot blik 49
p. groot blik 27- 22
30- 25
p. groot blik 65-45-35-
22
p. blik 53 23
SARDINES PH. Canaud
DELMONTE ZALM
SPERCIEBOONEN
SNIJBOONEN
DOPERWTEN
CALIF. SOEPASPERGES
HEERLIJKS JAMS
VERSCHE GEBRANDE PINDAS
AMANDELEN
ZELFRIJZEND BAKMEEL
FRANSCH GRIESMEEL
ROZIJNEN ZONDER PIT
KRENTEN
ABRIKOZEN
TUTTI FRUTTI
CHINEESCHE STEMGEMBER
per vierkante pot 225-120- 55
HORS d'OEUVRE
p. pot 31-
p. pond
p. ons 25
p. pondspak 17Va
p. pond 15-13-
25-20-
24.
59-49-
35-28-
24
9
16
13
II
16
18
39
19
APPETIT SILD
p. blik 25-19 ct
SARDELLENRINGEN
p. blik 22
GAFFELBITER p. blik 22
CHAMPIGNONS
p. blik 50-30-20
p. blik 35 ct.
BISMARCK HARING
p. blik 28-19
HARING in gelei p. blik 22
HARING in mayonnaise
p. -blik 28
KOMT U EENS KIJKEN?
NAAR ONZE UITGEBREIDE EN LEUKE SORTEERING
ST. NIOOLAAS-FIGUREN, CHOCOLADE LETTERS enz.
CHOCOLADE LETTERS per stuk 9-15-17-22'/?- 3° ct
BOTER LETTERS per stuk 4 ons zwaar 68
BANKETSTAVEN 2V2 42
Onze Boterletter en -staven zijn uitsluitend met de
fijnste Roomboter bereid!
TAAI-TAAI per pond 22 ci SUIKERBEÈSTJES
CHOC. BEESTJES
per V'i pond 24-21
pet Vi pond 29
AAN/ANfi DER 37e WETTIGE PREMIE.
TREKKING DER
N.V. „H.A.C.0
De uitslagen der trekking zullen regel,
matig in DIT BLAD verschijnen
MAAKT U HET LEVEN GOEDKOOpER!
R. 947.
GOUDA MARKT 51 TELEF. 2851
in particuliere bedrijven (geen werklieden)
max. 1.65 p. mnd. max. 5. p. dag'
1750 leden, kasbezit ruim 142.000.
Voor inlichtingen: Secretariaat Ned. Ver. v. Ambtenaren i. h. Part. Bedrijf,
Oosteinde 37, Voorburg.
sa
Onderga de opwekkende en versterkende
werking, die lichaam en geest nieuwe
krachten schenkt. Ondervind den weldadig
kalmeerenden Invloed op Uw zenuwen, die
U rustiger en beheerschter maakt. Moe
heid en slapte verdwijnen door Tonicum
Noury I Eén theelepeltje vóór den maaltijd.
BIJ alle apothekers en drogisten verkrijg
baar A f 1.50 per flacon. Dubb. flacon f 2 25
krjjgt U zonder twijfel bij het
- O O0 M
'Het edele
natuurproduct
verleent KING
PEPERMUNTdie
kenmerkende
heerlijke
geur en
smaak.
Niels schenkt zooveel weeretonOsver-
mogen tegen de gejaagdheid en ruste
loosheid van dezen tijd als Tonicum
Noury. Welk een weldadig kalmeerende
werking op het zenuwstelsel, welk een
rustgevenden Invloed op den geest,
welk een krachtige versterking voor
het geheele lichaam I Tonicum NouryI
Reeds ipot dit bemerkt U den hmlijk opmkktnden
Invloed van dit buitengaten» middel. Het tchenkt
Uw lichaam kracht en weerstandsvermogen, en het
kalmeert de tenawen. Geen beter middel om spoedig
De Tuinbouwwinterechool.
gesloten huis t.o. Gemeente Zwembad.
Hier geen onnoodige tusschenschakels, welke geld kosten.
Onze kwaliteiten zijn HET HOOGST en onze prijzen het
ALLERLAAGST.
ONZE SNELLE GROEI SPREEKT BOEKDEELEN.
Komt U zich ZONDER EENIGE VERPLICHTING eens bü ons I
overtuigen. UITSLUITEND h CONTANT.
Dan komt alleen een witte
boord in aanmerking I
De witte boord was reeds voor
honderd jaar het kenteeken van
den goed gekleeden Heer en is
het ook thans nog. Draagt der
halve de helderwitte Mey's Boor
den, die altijd nieuw zijn. Is de
boord niet meer schoon, dan
neemt men eenvoudig een nieuwe.
Vraagt echter steeds de
ECHTE j y
^MET PRIMA LINNEN
Gouda: A. A, Bisschop, Hoogstr. 19; C. J. J. Lo«v«»
Gouwe 146; Haastrecht; W. Faay, Mag. „De Stei' J
Oudewater: O. E. de Betere, Wtfdstr. 16; Schoonhovan.
M. J. Stekelenburg, Lopikerstr. 10; Woerden; J. H-
Wayboer, Voorstr. 21; Alphen a. d. Rtfn: D. Raaphorst
Sr., v. Mnnderloostr. 43; Waddiiucveeni: M. v. d. Zwaard,
Nesstr. 7; Zoetermeer: J. v. d. Goes, Dorpstr. 77. Verder
in alle plaatsen in de bekende winikela met de Mey's
reclame. Waar niet verkrijgbaar, wende men zich tot
den Gen. Vert. J. W. Raeymakers, Clafis de Vrieselaan
•12a, R'dam; geïll. pdjslijst gratis.
Herdenking van het veertigjarig
bestaan.
Woensdagmorgen om elf uur weirden in
Hotel Klaassen de feesten ter gelegenheid
het veertigjarig bestaan der Ryks
Tniitbouwschool ingeluid met een Réunie
der leerlingen en oud-leerlingen.
De groote zaal was geheel bezet door het
jroote aantal aanwezige oud-leerlingen, die
lit bijna alle hoeken der aarde naar Bos
koop waren gestroomd om het feest by te
We merken o.a .op de oud-directeur
iler School, de heer C. P. Claassen, de heer
directeur der Gemeente-Plant
te Den Haag. Voorts het bestuur van
tura, evenals 'het volledige Hoofd-
van Arbori.
Bet welkomstwoord werd gesproken door
heer Weyers, voorzitter van Arbori, die
■ezigen hartelyk welkom heette en
^bracht voor de medewerking, door in
note getale op te komen.
'komst, aldus spr., is een bewys, dat
Ichters van Arbori dertig jaair geleden
zien hebben, met het stichten onzer
ing. Twee jaar van vriendschap en
hap moeten niet gesloten wor*
<je ontvangst van het diploma R.T.S.
eerste daad zij", een oogenblik te her
met weemoed aan zoovelen, die uit
midden werden weggenomen, waarom ik
verzoek U van Uw zetels te verheffen,
heeren ,we zyn thans by elkaar om
zorgen eens even opzy te zetten, met
vroeger zoo voortdurend optimisme, en
jubileum van onze school op passende
onvergetelijke wü'ze te vieren.
spontaan antwoord werd 'hierop een
aangeheven: O Tuinbouwschool, O
uwschool, ik zal U nooit vergeten,
voorstel van den Voorzitter werd hier-
een telegram verzonden van hulde en
theid aan Hare Majesteit de Ko-
in. Eveneens werden telegrammen ver-
aan afdeel ingen van Arbori aan de
van Sumatra en op Java, die ter-
Ier tüd het jubileum feestelyk herden-
Binnen een half uur werden deze tele-
len met een gelukwensch beantwoord
it Indië.
Bij een gezellige, uitgebreide koffietafel,
bleven de Reünisten nog eenigen tyd byeen
en verden van diverse zyden speechen af-
Onthulling van ïiieuwe betegeling om
de reeds bestaande gedenksteen.
's Namiddags om half drie had in de
tolnbouwschool de onthulling plaats van
Ie gerestaureerde gedenksteen welke ge
was by het vijf-en-twint.ig jarig
uitgebreid met een lichtblauwe te-
plrand, waardoor het een fyn afgewerkt,
febeel is geworden.
Door twee van de jongste leerlingen werd
iet gedenkteeken onthuld, nadat de heer
Hoerlands directeur der school, een woord
ran welkom had gesproken, inzonderheid tot
bet Gemeentebestuur van Boskoop, de in
specteur van het Tuinbouwonderwys, Ir. W.
A .van der Passche, de heer Claassen, oud-
ürecteur en voorts tot de Réunisten.
De heer Weyers, die do- betegeling aan
bood, sprak hierna een kernachtig woord
een dankbetuiging apn allen, die door
«t geven van hun krachten, de leerlingen
bobben geleid op de eerste schreden van
bun toekomstweg.
Hierna werd door de burgemeester, de
beer Mr. E. P. Verkerk, namens het ge-
■ur een woord van dank
bracht en tevens waardeering voor de ver
fraaiing van de school, eigendom der ge
meente.
Ook de heer van dor Plassche, inspecteur
ran het Tuinbouwonderwys, dankte namens
Kegeering voor de goede voorlichting,
Je de school geeft in een zoo belangryk
TOelferscentrum als Boskoop.
een woord van dank komt toe aan de
rg van Boskoop ,die de school steeds
voortreffeiyke wyze hebben gefiol-
de geleerde theorie in practtfk te
heer Moorlands dankte voor het ge-
"c CU zeide, hierin een waardeering te
r het onderwys, dat de' leeraren heb-
1 mogen geven en dat hy dit beschouwt
i bewys, dat het onderwüs ook doel
'en heeft.
een rondgang door de school, waar de
•leerlingen hun herinneringen weer eens
^hartelust konden ophalen, werden nog
j*%e foto's genomen, waarmede dit offi-
(g* gedeelte werd besloten.
tavomd.
Avonds om zeven uut werd begonnen
een fakkeloptocht door Boskoop en de-
filée voor de schitterend geïllumineerde
school. Ruim 1000 gloeilampen teekenden
tegen den donkeren Novembernacht de
school in alle vorimen af en de stormachtig
bewogen fakkels leverden tezamen een fan-
tastischen aanblik.
Voorafgegaan door de Harmonie „Excel
sior" werden de wegen van Boskoop door
kruist, totdat tenslotte het geheel zich op
loste in de zaal van gebouw „Flora". Hier
was een feestavond georganiseerd door „Ar-
boricultura" met een ,,H°or en Kykspel"
van den heer P .van Dongen.
Het zou ons te ver voeiren van alle de
tails van den avond een weergave te geven.
We zouden er mee kunnen volstaan te zeg
gen dat het geheel „af" was. „Af", zooals
we dat van Arbori gewend zyh.
Maar het zou jammer zyn, wanneer de
geachte lezer niet in de gelegenheid zou
worden gesteld door een korte weergave een
overzicht te krygen van het prachtig ge
slaagde werk der organisatoren. In revue-
vorm werd de levensloop weergegeven van
een „Tuinbouw-geit" en we zien hem als
Groentje voor het eerst in de tuin komen
en vragen om de „Takkenbos-zift". Zyn
doeft en laten tydens zyn verblyf in de
kweekerij, zyn vertrek naar Indië.
Na afloop vond de huldiging plaats van
de leidende figuren der revue en een wel
gemeend dankwoord van den heer Weyers
sloot dit gedeelte van den avond.
Alvorens tot het bal werd overgegaan,
werd uit volle borst het Wilhelmus gezon
gen en een driewerf hoera voor Boskoop
uitgebracht.
De Collegians zorgden voor het muzikale
gedeelte tydens het bal, na afloop waarvan
alle aanwezigen tevreden en voldaan huis
waarts keerden, met hernieuwde sympathie
voor Arboriêultura.
Het was een onvergetelyken avond, èn
voor de leden en oud-leden èn voor de ge-
noodigden uit Boskoop die dezen avond de
oude vriendschapsbanden weer eens voor
langen tyd hebben hernieuwd.
De heer Ebbinge benoemd tot ridder
in de orde van Oranje-Nassau.
Donderdag heeft ten stadhuize de
feestelijke herdenking plaats gehad.
Groote belangstelling was er voor de
officieele ontvangst in het gemeentehuis
te Boskoop.
De burgemeester rar. E. P. Verkerk
opende de rij sprekers met 'n rede waar
aan het volgende is ontleend.
Rede burgemeester.
Namens het gemeentebestuur van Bos
koop heet ik U welkom in de zaal, in
welke reeds zoo tallooze malen blijk werd
gegeven van Boskoop's dankbaarheid of
ficieel te kunnen ontvangen.
Gij toch vormt geen gezelschap, dat
zijn eenheid eerst vindt als het in een
zelfde zaai is ondergebracht; gij waart
reeds een eenheid, vóórdat gij hier bin
nentrad. Gij nu voor een groot deel
oud-Boskoopers zijt naar Boskoop geko
men om ter plaatse van de school en in
tegenwoordigheid van de hier gebleven
oud-leerlingen der school het saamhoo-
righeidsgevoel te versterken.
Dit is dan ook de grootste reden onzer
verheuging, dat gij reünisten, mannen
met een positie in de wereld, in 't diepst
van uw hart Boskoop trouw zijt gebleven.
Wij laten in het midden wie nog meer
dan gij de herdenking van dit 40-jarig
jubileum der Rijkstuinbouwschool zoude
hebben kunnen organiseeren, maar is er
klaarder bewijs van uw genegenheid
jegens ons denkbaar dan dat gij, die
jaren weg waart, U met de organisatie
van dit herdenken wildet belasten? Is
het ,geen eer voor een plaats, welke dan
ook, maar voor een plaats als Boskoop
zpker (Jat een verblijf op een school en
dan nog een verblijf gedurende een twee
tal Jaren zulke banden weet te schep
pen?
Het Gemeentebestuur van Boskoop
brengt een woord van hulde aan de reü
nisten der school dat zij hebben willen
doen, hetgeen zij gedaan hebben.
In laatste instantie zijt gij Boskoop's
goodwill, dat wil zeggen Boskoop zelf.
Wij hadden dan ook eigenlijk niet mo
gen zeggen „welkom in ons raadhuis die
van verre kwaamt, gij vereert ons door
uw komst" maar moeten zeggen „welkom
gij, die van een lange reis terugkeerdet
en eenige uren in het ouderlijk thuis
wildet vertoeven". Zoo ontvangt U Bos
koop.
Ik heb gezegd.
De heer Weyer, voorzitter van Arbori-
cultura zegde dank voor de hartelijke
woorden, door den burgemeester gespro
ken. Reünisten, waar ze zich ook bevin-
>op nooit. De meest
aangename herinneringen uit hun beste
jaren binden hen aan uw gemeente. In
Boskoop's raadhuis werd voor 40 jaren
onze school ten doop gehouden. Boskoop
ligt ons na aan 't hart.
Rede Ir. A. Roebroek.
Hierna was het woord aan ir. A. Roe-
broek, directeur-generaal van den Land- 1
bouw.
Spr. prees het gemeentebestuur dat ze
steeds zoo met de school en de docenten
hebben samengewerkt. De school hield
steeds in 't oog- Onderwijs, voorlichting,
onderzoek.
In opdracht van den Minister en van
1 de Regeering moet ik, zoo zeide spr.,
uiting geven van de groote waardeering
voor de school. Buitengewone erkente
lijkheid hebben we voor den heer Moer-
lands en het docenten-corps. Aan hen is
die taak volkomen toevertrouwd.
I In de jaren, dat ik dit ambt bekleed,
hebben zich mijn inzichten verdiept in
de problemen van land- en tuinbouw-
onderwijs. Steeds meer kom ik daardoor
tot de overtuiging van de beteekenis van
goed onderwijs voor den kweekersstand.
Dit onderwijs is hier in handen van be
kwame vakkundigen. Theoretische be
schouwing paarde zich steeds aan prac-
tisch inzicht. Dat is het mooie van de
R. T. S.
Namens de Regeering deed het spr. een
genoegen, te mogen mededeelen, dat het
H. M. de Koningin behaagt heeft, den
heer J. W. E. Ebbinge te benoemen tot
ridder in de orde van Oranje-Nassau.
Daverend applaus. Spontaan werd het
Wilhelmus aangeheven.
i Dankwoord van Ir. Moerland?.
De heer Moerlands richtte woorden
van dank tot den heer directeur-gene
raal, den burgemeester en den heer
Weyer.
Zijn vaste overtuiging is, dat hoe in
niger de verbinding tusschen school en
bedrijf, hoe beter het onderwijs vruchten
zal dragen.
Boskoop is steeds royaal geweest. Toen
onze school gesticht werd, is er gezegd,
en met rede, dat deze school de vorige
middelbare scholen op dit gebied over
trof.
Boskoop's vroede vaderen zijn steeds
ruim van blik geweest.
Toen tweemaal een vergooting noodig
was, werd deze, zonder discussie of stem
ming aangenomen.
Het verheugt me dat ik namens het
doecenten-corps uiting mag geven aan
onze waardeering voor dit standpunt.
Na een kort dankwoord van den bur
gemeester was hiermede de plechtigheid
gesloten.
Rotterdam krijgt een moderne
Diergaarde.
Zomer 1940 iq den voormaligen
Het is een verheugend feit, thans mede
te kunnen deelen, dat tusschen de ver
schillende instanties, die betrokken zijn
bij de in stand houding van een dier
gaarde voor Rotterdam overeenstemming
is bereikt, -zoodat daarmede het verwer
ven van een geheel moderne diergaarde
met aquarium verzekerd schijnt.
De Stichting tot Bevordering van
Volksrecht is met het bestuur van de
Vereeniging Rotterdamsche Diergaarde
tot een accoord gekomen betreffende de
overneming en liquidatie van de bezit
tingen der vereeniging.
Als gevolg daarvan is kort geleden bij
notarieele acte opgericht de Stichting
Rotterdamsche Diergaarde, die zich ten
doel stelt „het oprichten en als cultu-
reele instelling exploiteeren van een dier
gaarde en plantentuin met bijbehooren-
de gebouwen en inrichtingen te Rotter
dam, het vermeerderen van de kennis
van het dieren- en plantenrijk en alles,
wat met het bovenstaande ln den ruim-
sten zin verband houdt, een en ander in
het belang van de gemeente Rotterdam
en van haar inwoners".
Tot voorzitter van den raad van com
missarissen dezer stichting is benoemd
de heer L. V. van Rossem, thans voorzit
ter van het bestuur der Vereeniging Rot
terdamsche Diergaarde.
Met de gemeente is in beginsel over
eenstemming bereikt over een transactie,
waarbij de nieuwe stichting in eigendom
zal verkrijgen een terrein, gelegen in den
voormaligen polder Blij dorp en grenzend
aan de Ceintuurbaan, Stadhoudersweg
en van Aerssenlaan, terwijl het Zuidelijk
gedeelte van het Blijdorppark onder be
paalde voorwaarden door de gemeente
in erfpacht zal worden verstrekt.
Voorts is door den gemeentelijken
technischen dienst een uitbreidingsplan
op het terrein van dè oude Diergaarde
voorbereid.
Het is te verwachten, dat dit plan met
bijbehoorende overeenkomst binnen af-
zienbaren tijd doch in elk geval voor het
einde van dit jaar in openbare behande
ling zal komen.
Door het bestuur van de stichting is
als architect voor de nieuwe Diergaarde
aangewezen ir. S. van Ravesteyn, die
met het plan daarvoor Is gereed geko
men, met de uitwerking reeds is begon
nen en in verband daarmede met. ingang
van 1 December a.s. te Rotterdam een
bureau zal vestigen.
De bestaande Diergaarde zal geduren
de het jaar 1939 nog op de gebruikelijke:
wijze blijven opengesteld, terwijl het de
bedoeling is dat de nieuwe Diergaarde
in het voorjaar, althans in den zomer
van 1940 voor het publiek toegankelijk
zal zijn.
Het ligt in het voornemen van het be
stuur der nieuwe Diergaarde deze tegen
een bescheiden tarief voor ledereen open
te stellen.
Marssum
eeuwartkn
roneker
Steenwijk
BESTEDING
SELDEN VERKEERSFONDS
19 3 9
FRIE S LAN 0
Op de Verkeersfondsbegrooting voor
1939 is voor de provincie Friesland onge
veer 2.5 millioen gulden uitgetrokken,
meldt de K.N.A.C. Hierbij is inbegrepen:
18.500 onderhoud en bediening van
het veer tusschen Nes op Ameland en
den Frieschen wal bij Holwerd en tus
schen Schiermonnikoog en den Frieschen
wal te Oostmahorn.
40.000 onderhoud van en vernieuwing
bruggen in den rijkstrekweg Dokkum—
Stroobos.
60.000 onderhoud van rijksplanwegen.
14.000 onderhoud en verbetering van
provinciale planwegen, welke bij het
Rijk in onderhoud en beheer zijn.
De begrooting bevat o.m. de volgende
posten
1. 250.000 aanleg vrijliggende rijwiel
paden langs het wegvak Harlingen
Leeuwarden, hetgeen zoo mogelijk in 1939
voltooid zal zijn.
2. 120.000 verbeteren van het sllpge-
vaarlijke wegvak Harlingen—Franeker.
3. iOö.OOO verbeteren van de onge
fundeerde klinkerverharding van het
wegvak Marssum—Leeuwarden.
4. 350:000 voortzetting en voltooiing
grondaankoop en aanvang wegverleg-
ging te Harlingen.
5. 310.000 verbetering van den weg
(Zwolle-Pijlebrug—Heerenveen—Leeu
warden, voor zoover in Friesland gelegen;
van dit bedrag is bestemd f 90.000 voor
aanleg van vrijliggende rijwielpaden,
120.000 voor verbeteren van bochten en
vernieuwen van verhardingen en f 100.000
voor vernieuwen van bruggen.
6. 30.000 verbeteren van kruispunt
te Wolvega.
7. 197.000 verbeteren van bochten en
vernieuwen van verhardingen van het in
Friesland gelegen deel van den weg
Leeuwarden—Groningen, daarbij inbe
grepen 22.000 voor het vernieuwen van
drie bruggen, welke vernieuwing in 1939
zal zijn voltooid.
8. 43.490 voltooiing aardebaan Joure
9. 25.000 bouw van een brug over de
Wester brugsloot.
10. 320.000 verharding van het weg
vak Joure—Leyensloot; de weg Joure—
Sneek zal einde. 1939 voltooid kunnen
zijn.
11. 39.000 voortzetting grondaankoop
voor weg Sneek—Bolsward—Harkezijl.
12. 17.000 voltooiing bruggen Marne-
zijl en Nijlandervaart.
13. 157.000 voortzetting aardebaan
wegvak BolswardHarkezijl.
14. 150.000 aanvang aardebaan Sneek
—Bolsward.
15. 62.000 aanvang grondaankoop
wegvak HeerenveenJoure.
16. 120.000 aanvang aardebaan en
verharding wegvak Sewei—Joure.
By vergeiyking met het buitenland
Staat ons land vooraan.
Nederland behoort tot de negen
landen ter wereld waar de gemiddelde
snelheid boven 100 K.M. stijgt.
Het is een buitenlandsch geleerde die
in het heden uitgekomen nummer van
„Spoor- en Tramwegen" een beschou
wing publiceert over de snelheden der
treinen in Nederland. Professor Lionel
Wiener, hoogleeraar te Brussel stipt ln
zijn artikel de volgende markante pun
ten aan:
Sedert 15 Mei 1.1. heeft Nederland voor
de eerste maal treinen, waarvan de ge
middelde snelheid grooter is dan 100 km
per uur. De vooruitgang op dit gebied is
merkbaar en graag zien we een gunstig
omen voor de toekomst in het feit, dat
Nederland juist in het jubileumjaar
plaats neemt onder de negen landen ter
wereld, waar een dergelijke snelheid be
reikt wordt.
Vooreerst dienen, buiten alle cijfers
om, twee feiten aangestipt te worden:
ten eerste, dat twee der drie gebruikte
tractie-systemen, namelijk Diesel-, elec-
trlsche- en stoomtractie, de aangegeven
snelheid bereikt hebbenten tweede, dat
kleine afstanden met groote snelheid af
gelegd worden, en dat is wellicht nog
merkwaardiger. Electrische treinen rijden
van Culemborg tot Geldermalsen (7,8
km) met een snelheid van 93,2 km; Die-
seltreinen, waarvan het versnellingstem
po geringer is en het vertragingstempo
gewoon, rijden in 8 min. van Hengelo tot
Oldenzaal (10,8 km) dus met een 81 km
snelheid.
De stoomlocomotieven, die aanmerke
lijk ouder zijn dan de Diesel- en electri
sche treinen, bedienen zware sneltrei
nen; de snelheid dezer treinen is dan ook
geringer dan bij de andere tractle-mid-
delen, maar daaruit mag niet besloten
worden, dat de bereikte snelheid de
hoogstmogelijke is. De stoomlocomotie
ven bereiken trouwens in Amerika een-
practische snelheid van 118.9 (de „Hia
watha"), in Engeland, 115,7 km op een
vak van meer dan 300 km (de „Corona
tion" tusschen Londen en York) en ln
Duitschland 115,6 km op de 287 km tus
schen Berlijn (Lehrter Bhf.) en Ham
burg.
Het is interessant de snelheden der
verschillende ritten der electrische en
snelle Dieseltreinen in Nederland in een
tabel aan te geven.
Driebergen—Ede Wagenin-
108.2 Electrisch
Amersfoort—Zwolle
Utrecht C.S. 99.9 Electrisch
MeppelHoogeveen 99.1 Diesel
Ede Wageningen—
Arnhem 99.0 Electrisch
Deventer—Rijssen 98.7 Diesel
AssenGroningen 97.3 ld.
Utrecht C.S.—A'foort 97.0 ld
ZwolleMeppel 96.7 id.
EindhovenWeert 96.4 id.
WeertRoermond 96.4 id.
Voorburg—Gouda 9.60 id.
en Electrisch
I Te zamen worden dus 168.7 km met
een gemiddelde snelheid bereden, die
hooger is dan 100 km, 200.3 km met snel
heden tusschen 95 en 100 km en onge
veer evenveel (202.8 km) met snelheden
tusschen 90 en 95 km. Met snelheden
van 90 km en meer worden 528.1 km be
reden, d.w.z. 17.5 pet. van het gansche
net; dit percentage is ongeveer hetzelfde
als in Frankrijk, waar op 20.9 pet. van
het net een snelheid van meer dan 90
km bereikt wordt. Indien we uitrekenen
óp welke kilometerlengte de snelheid
hooger is dan 80 km, heeft Nederland
31.6 pet. en Frankrijk ongeveer evenzoo-
veel (30.5 pet.). Maar voor de snelheden
boven 70 km stijgt Nederland op de eer
ste plaats met 48.9 pet., terwijl Frankrijk
nog slechts 40.2 pet. heeft en het gemid
deld cijfer voor Europa 25.6 pet. bedraagt.
Ten slotte, voor de snelheden van 60- km
en meer is de voorsprong van Nederland
nog grooter; twee derden van het gan
sche net (65.5 pet.), een cijfer, dat ln
geen ander land bereikt wordt; in
Frankrijk b.v. is het percentage slechts
51.2, in Duitschland en Zwitserland 46, in
België 42.4.
De afstand Vlissingen—Eindhoven (152
km) was vroeger het langste non-stop
vak; de boottreinen legden hem in 2 uur
stijds af, dus met een gemiddelde snel
heid van 76.5 km. Heden is het langste
non-stop-vak voor de stoom-tractie be
perkt geworden tot 119.4 km. Vlissingen—
Tilburg, die in l uur 31, dur met een snel
heid van 78.7 km afgelegd worden. De
trein Den Hoek—Berlijn legt in ander
half uur, dus met een weinig mindere
snelheid (74.3 km) den afstand Amers
foort»—Almelo—Hengelo af. Vermits hier
sprake ls van stoomtreinen, dient ter
loops aangestipt te worden, dat de groot
ste snelheid met dit tractie-'middel op
het vak AmersfoortZwolle bereikt
wordt, waarvan de 66.8 km met een snel
heid van 89.1 km afgelegd worden.
fSAv
Amersfoort—Apeldoorn
Amsterdam W.P.—
105.5 Diesel
104.1 ld.
100.3 id.
„Och, Waren alle menschen wy»..%
(Dat Is heelemaal niet noodig, als
ze echter het stuur maar'n Irfeln
keetje beter wilden opletten, den
konden we el héél tevreden rijn!)
