moe en
neem
n Noury
mde en versterkende
m en geest nieuw*
idervind den weldadig
i op Uw zenuwen, die
•rechter maakt. Mo*-
|nen door Tonicum
tje vóór den maaltijd.
»n drogisten verkrijg.
kom”
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
0
I
MOORDRECHT,
HAASTRECHT,
NIEUWERKERK, ouderkerk, oudewater, reeuwijk, schoonhoven, stolwijk waddinxveen, zevenhuizen,
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
de nieuwe
tné’s van de
Radio Bode.
Zuidelijke polders
IJsselmeer.
’z. - Gouda,
lotenfabriek
MOERCAPELLE,
enz.
Werk 1
-
Dingaansvlucht.
historisch oogenblik IN EUROPA’S politiek.
De Duitsch-Fransche verklaring te Parijs geteekend.
De brug te Maarssen.
ïh de naaste toekomst van belang voor
het doorgaande verkeer.
Ramp in Canadeesche mijn.
Spaak krygt votum van
vertrouwen.
Ho, 19900 Woensdag 7 December 1938 77e Jaargang
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT. MOORDRECHT,
I
H vu JUU, JL»V/JL/XJVWXVZ1. Auh 1XXvXOXvVXVzl UMUl/rjUALY, linnQllVUVH ij xt* '--***. -
gereduceerden
die
Verklaringen van beide ministers
Leldschen Rijn onder de gemeenten
:weede welkom:
gelooflijk mooi uit
'entnummer, vol met
eurdrukken en goede
zal niet alleen tot een technisch, maar
ook tot een economsch bevredigende op
lossing moeten lelden. Hiermede en met
het overleg over talrijke andere vraag
stukken is onvermijdelijk veel tijd ge
moeid, zoodat nog niet in uitzicht kan
worden gesteld, wanneer de plannen ge
reed zijn, al wordt vertrouwd, dat dit op
zoodanig tijdstip zal zijn, dat de beslis
sing tot de uitvoering en het begin van
de uitvoering zelve vóór 1943 kunnen val
len.
Koopt tandpasta uit eigen land,
Dat geeft meer werk in Nederland.”
,IVOROL” De Nederlandsche tandpasta.-
tocht en weentan,
nawen. Geen beter
fit te worden.'
éérste welkom:
ie zich nü opgeven als
onné op de Radio
Jecember-ntimmers ran
de GRATIS.'
De „Reiger” te Napels, na tusSchen-
landing te Marseille.
Op weg naar Zuid-Afrka is het K.L.M.-
vliegtuig „Reiger” gistermiddag vier uur
te Napels, de eerste nachthalte, aange-
komen. Het traject, dat vandaag werd
afgelegd, is gelijk aan de route, welke
door de Indië-vliegtulgen wordt gevolgd.
Tet Marseille werd een tusschenlan-
ding gemaakt. Op het vliegveld nuttigde
het gezelschap de lunch.
De „Reiger” stond gedurende de vlucht
in voortdurende radioverbinding met
Schiphol en Bandoeng.
Heden wordt de reis tot Caire.voort
gezet.
Regeering vertrouwt, dat met
drooglegging vóór 1943 kan worden
begonnen.
In de Memorie van Antwoord aan de
Tweede Kamer nopens het wetsontwerp
tot vaststelling van de begrooting van
inkomsten en uitgaven van het Zulder-
zeefonds voor het dienstjaar 1939 lezen
wij:
In overeenstemming met hetgeen de
Minister van Algemeene Zaken op 3 Juni
1938 in de Kamer mededeelde, is het op
maken van een plan voor de Zuidelijke
polders met kracht ter hand genomen en
wordt ook op deze wijze voortgezet.
Het geldt hier het maken van nieuw
land ter grootte van een kleine provincie,
waarmede wellicht een bedrag van 400
millioen of meer gemoeid zal zijn.
Het droogleggen van het Zuidelijk ge-
zullen echter nog enkele jaren gemoeid j deelte van het IJsselbeer zal diep ingrij
pen in het stelsel van onze militaire
defensie en belangrijke voorzieningen
ten behoeve van de landsverdediging
van Uw Radio wilt
Is U weten wilt, wat
U elke dag bieden
wet U de Radio Bode
toestel hebben!
Zorg om prins Paul’s veiligheid.
Bij het vertrek gisteren van prins Paul,
regent van Joego-Slavië, uit Londen, wer
een door de politie buitengewone voor
zorgsmaatregelen genomen. Het Victoria
station, waar de prins op den trein moest
gaan, werd op verscheidene punten strerg
bewaakt en het perron waar de trein stop
te, was tot enkele minuten voor het tijdstir.
van het vertrek ontoegankelijk voor reizi
gers en publiek. De bijzondere maatregelen
waren genomen, omdat telegrammen van
de politie in de Vereenigde Staten hadden
gewaarschuwd, dat men rekening moest
houden met de mogelijkheid, dat terroris-
ten, die dezer dagen uit Amerika waren
vertrokken, een aanslag op het leven van
den prins wilden beramen.
De autoriteiten hier en elders maken zich
altijd wat bezorgd over de veiligheid van
prins Paul, omdat bekend is dat er in Euro,
pa een bende terroristen is, die verantwoor
delijk was voor den dood van koning
Alexander van Joego-Slavië in de straten
van Marseille in 1934.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, overal waar dc
berorgtog per looper geschiedt. Franco per post per kwataal 3.15.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
b|j onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantooren.
Onze bureaux zjjn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef.
latere 2745. Postrekening 48400.
Op Donderdag 1 December werd te
Maarssen een nieuwe hooge brug over
het Merwedekanaal voor het verkeer
opengesteld, waarmede de nabijgelegen
lage draaibrug alsmede de draaibrug te
Zullen haar taak beëindigd zien en bin
nenkort zullen worden weggenomen,
schrijft de K.N.A.C.
De bouw der nieuwe brug vloeit voort
uit de werken tot verbetering van den
vaarweg van Amsterdam naar den Boven
Rijn, ten behoeve waarvan het Merwede
kanaal aanzienlijk wordt verbreed. Be
halve voor het scheepvaartverkeer, dat
lastige obstakels ziet verdwijnen en voor
het plaatselijk verkeer, dat geen gesloten
brug meer zal vinden, doch daartegen
over zich nu de hooge opritten moet ge
troosten, is de nieuwe brug echter in de
naaste toekomst tijdelijk van groot be
lang voor het doorgaande verkeer van
Amsterdam naar 's-Hertogenbosch en
verder.
on. Dubb. flacon f 2,25
Minstens dertig dooden.
in de kolenmijnen, van de Nieuw Schot
land Maatschappij in Canada heeft zich*feen
ernstig ongeluk voorgedaan, feen trein met
een aantal mijnwerkers, die naar de groe
ven afdaalde, verkreeg, blijkbaar doordat
de remmen niet functionneerden, een steeds
grooter snelheid en stortte tenslotte in de
schacht naar beneden.
De directie verklaarde, dat 30 mijnwer
kers dood werden gevonden, doch eerst 20
van hen geborgen konden worden. Veertig
mijnwerkers liggen thans een deel van
hen verkeert in levensgevaar in het hos
pitaal. Volgens berichten van deze arbei
ders zouden er zich meer dan 300 arbeiders
in den trein bevonden hebben. In dat geval
vreest men, dat het aantal dooden veel hoo-
ger zal zijn dan door de directie aangege
ven.
Mendelssohn en Co.’s Bank te Berlijn
geliquideerd.
De meest bekende Duitsche particuliere
bank, Mendelssohp. en Co. te Berlijn zal
naar vandaag te Berlijn vernomen werd
„geariseerd” worden. De in 1795 opgericht?
bank zal per 31 December a.s. geliquideerd
worden.
Over deze liquidatie meldt het Duitsche
Nieuwsbureau nog, dat het ongeveer 100
personen tellende arische personeel der
bank door de Deutsche Bank wordt overge
nomen.
Duitschland heeft die ook; waarom zou dat
moeten “verhinderen, dat tusschen
vriendschapsbetrekkingen een brug wordt
geslagen en een vergelijk op den grondslag
der feiten en der natuurlijke omstandighe
den tot stand komt?
Op één punt is menig Franschman
wellicht van andere meening dan wij;
het bolsjewisme. Dat komt misschien
doordat wij een lange en droevige erva
ring met dat bolsjewisme achter den rug
hebben. Ik ben er rotsvast van over
tuigd, dat de Führer en Mussolini door
het verslaan van het bolsjewisme, de
Europeesche cultuur gered hebben”.
De minister wilde geen commentaai
leveren op Fransche aangelegenheden
van binnenlandsch-politieken aard. „Ik
weet slechts één ding, zeide- hij, n.l. dat
het Fransche volk van orde houdt en dat
elke Franschman, die nader kennis heeft
gemaakt met het bolsjewisme, daar niet
van kan houden. Dit is gebleken in dc
gebeurtenissen van de laatste weken.
Duitschland heeft zich daarover slechts
verheugd”.
Von Ribbentrop deelde nog mede, dat hij
in 1933, toen Daladier minister-president
was, met hem voor het eerst heeft gespro -
ken over de noodzakelijkheid van een
Duitsch-Fransche overeenstemming. Hij
sprak ten slotte de hoop uit, dat de verkla
ring een nieuw tijdperk in de betrekkingen
tusschen beide landen zal inleiden.
Een krachtige rede van den minister
in de Belgische Kamer.
De minister-president Spaak heeft in de
Kamer de verwachte verklaring af gelegd
Hij sprak als volgt:
„De régeering welke ik voorzit, is langs
grondwettelijken weg op' 15 Mei gevormd.
Ge hebt de methode goedgekeurd welke ik
gevolgd heb om uit een spoor te geraken
waarin de parlementaire democratie dreig
de te verstikken. Indien de regeering valt,
moet elkeen weten waarom, en moet elkeen
de op hem rustende verantwoording aan
vaarden. De regeering moet ten val komen
voor het parlement en nergens anders.”
Vervolgens bracht Spaak hulde aan zijn
medewerkers en betrok daarin ook den he?.-
Albert H. Janssen. Hij zeide de incidenten
te willen verklaren welke tot de wijziging
in het kabinet hebben geleid en tevens L’t
program der regeering te willen aangeven
op het gebied van de buitenlandsche pol:-
tiek. Ik behoef niets af te doen van de ver
klaringen welke ik in den Senaat heb af
gelegd. Indien de socialistische afgevaar
digden hun vertrouwen aan de regeering
onthouden, zullen mijn socialistische vrien
den en ik daaruit de noodige parlementaire
conclusies trekken. Vervolgens zette de
heer Spaak uiteen, waarom de heer Gerard
gemeend heeft de regeering te moeten ver
laten.
Tegenover de vraagstukken en de moei
lijkheden, welke zich voordoen blijï ik er bij
te gelooven, dat het om verwerpen der re
geering niet een redelijke zaak is.
Er moeten drie vraagstukken worden op
gelost. De werkloosheid, het economische
vraagstuk en de passieve en actieve verde
diging der natie. Indien gij de regeering
omver werpt, zal het land dat niet geloo
ven. Ik vraag u u te groepeeren rond de
nationale eenheid. Indien ik vandaag mocht
vallen, zou een levenstaak mij mislukken.
Kort na den Anschluss hebt gij mij allen
toegejuicht. Is het nu werkelijk noodig, dat
het gevaar voor de deur staat, opdat gij mij
begrijpt? Ik verraad niet de partij en ik
verraad niet de democratie, aldus besloot
Spaak.
De redevoering van den eersten minister
werd langdurig toegejuicht.
De vergadering werd hierna voor den tijd
van een üur geschorst om de fracties gele
genheid te geven zich onderling te beraden.
De regeering in de meerderheid.
De door Van Cauwelaert, Carton de Wiart
en Poncelet ingediende motie v.an vertrou
wen in de regeering werd aangenomen met
111 tegen 49 stemmen bij 21 onthoudingen
Deze motie werd aangenomen met ie
stemmen der Katholieken, liberalen en
'rexisten. Tegen stemden de socialisten, op
.een tiental uitzonderingen na, vier liberalen
en de communisten.
De Vlaamsch-Nationalen hebben zich van
stemming onthouden.
derde welkom:
e AVRO-kalender, die
ir weer klaarspeelt,
■r, nog waardevoller
i de meesterstukken
jaren! (deze alleen
leer men dit jaar
né was).
mneer U! NUj
ADVERTENTIEPRIJS: Udt Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring):
1—5 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
1—6 regels 1.55. elke regel meer 0.30 Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.25, elke regel meer 0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van snliede Boek
handelaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer
prQs Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
welke plaats vonden tusschen Von Rib
bentrop en Bonnet, werden de voornaamste
Europeeschq vraagstukken en in het bij
zonder die, welke direct betrekking hebben
op de politieke en economische betrekkin
gen tusschen Frankrijk en Duitschland, be
sproken. Aan beide zijden werd erkend, dat
de ontwikkeling der betrekkingen tusschen
de beide landen op de basis der formeele
erkenning hunner grenzen niet alleen hun
gemeenschappelijke belangen zou diener.
doch een essentieele bijdrage zou leveren
tot de handhaving van den vrede. In deze-
verwachting hebben de ministers van bui
tenlandsche zaken der beide landen de ver
klaring geteekend, welke onder voorbehoud
der bijzondere betrekkingen der beide re
geeringen met derde mogendheden, uit
drukking geeft aan hun wil tot vreedzame
samenwerking met wederzydsche waardee-
ring. Zy beteekent derhalve een belangrij
ken stap op den weg van algemeene bevre
diging.”
Von Ribbentrop legde de volgende ver
klaring af:
„Met de verklaring van vandaag zijr
Frankrijk en Duitschland, rekening houden
de met de solide basis, welke de vrierd-
schap, welke hen met andere staten ver
bindt, het eens geworden een einde te ma
ken aan hun eeuwenoude grensconflicten en
door wederzijds elkanders grondgebied te
erkennen, den weg te vergemakkelijken
voor wederztfdsche erkenning en waarde?
ring van hun vitale, nationale belangen.
Als reebtsgelijke partijen, verklaren de bei
de groote naties zich, na de ernstige ge
schillen in het. verleden, bereid voor de tot-
komst betrekkingen van goede buurschap
te bevestigen. Met deze verklaring van hun
goeden wil geven zij uitdrukking aan de
overtuiging, dat in feite tusschen hen geen
enkele tegenstelling van (vitale orde be
staat, welke een ernstig conflict zou kun
nen rechtvaardigen.
De economische belangen der beide lan
den vullen elkander aan. De Duitsche kunst
en het geestelijke leven vgn Duitschland
zijn Frankrijk kostbare inspiraties ver
schuldigd, evenals Duitschland van zijn
kant de Fransche kunst dikwijls heeft ver
rijkt. De achting, welke de moed van het
Fransche volk en het Duitsche volk gedu
rende den Wereldoorlog wederzijds heeft
gevonden, kan in vredestijd haar natuurlij
ke aanvulling verkrijgen en zij neemt nog
toe, dank zü den moed en de krachtinspan
ning, waarvan elk volk bij zijn werk blijk
geeft.
Ik ben er dan ook van overtuigd ’al
dus von Ribbentrop dat de Fransch-Duit.
sche verklaring van vandaag historische
vooroordeelen zal wegnemen en dat de ont
spanning onzer buurbetrekkingen, welke ir>
deze verklaring tot uitdrukking komt, niet
alleen de unanieme goedkeuring der leiders
doch ook van de volken onzer staten zal
vinden. De gevoelens, welke het Duitsche
volk koestert ten aan zien van de nieuwe
orienteering der betrekkingen tusschen de
beide landen, zijn gebleken uit de hartelij.
ke ontvangst, welke te München is ten deel
gevallen aan den Franschen minister-pre
sident Edouard Daladier. De tallooze sym
pathiebetuigingen, waarvan ik tijdens de
uren van mijn verblijf te Parijs getuige heb
kunnen zijn, bewijzen hoezeer deze gevoe
lens door de Fransche bevolking worden
gedeeld. Ik hoop, dat deze verklaring van
vandaag een nieuw tijdperk openen zal in
de betrekkingen tusschen de beide landen.”
Overbrugging der vriendschapsbe
trekkingen.
Uit Parijs; De Duitsche minister van bui
tenlandsche zaken, von Ribbentrop, heeft
op de reis naar Parijs een onderhoud toe
gestaan aan den Berltfnschen correspondent
van de Paris Soir.
De minister zeide, dat hij sedert vele ja
ren overeenstemming met Frankrijk ge.
wenscht had en daarnaar gestreefd heeft.
De in den oorlog geboren achting van den
Duitschen soldaat vbor den Franschen,
biedt een vruchtbaren bodem voor overeen
stemming. „Ik ben er van overtuigd, aldus
de minister, dat er geen zeer belangrijke
vraagstukken tusschen Duitschland en
Frankrijk bestaan, die niet door vriend
schappelijke overeenkomsten geregeld kun
nen worden.
Frankrijk heeft trouwe vrienden en
gistermiddag om 15.42 is in het ministerie
van buitenlandsche zaken aan de Quai
d’Orsay in Parijs de Fransch-DuitscP
□(ooit meer oorlogsverklaring door den
franschen minister van buitenlandsche za-
.:|en, Bonnet, en den Duitschen minister van
pWtenlandsche zaken, von Ribbentrop, on-
Mjrteekend.
Tevoren had president Lebrun den heer
Mn Ribbentrop in het Elysée ontvangen,
i Ret onderhoud duurde ongeveer 25 minu-
I ter. De Duitsche ambassadeur was hierbij
lüienwoordig.
Na zich vervolgens in zijn hotel te heb-
verkleed, begaf de Duitsche gast z!ch
|u* het Hotel Matignon, waar Daladier te
I«er eere een noenmaal aanbood. Tot de
Inzittenden behoorden o.a. de Duitsche
Bbassadeur en zijn echtgenoote, leden van
i Duitsche ambassade, de ministers Chau-
Itemps en Bonnet en tal van andere persoon
lijkheden.
Na het noenmaal begaven von Ribbentrop
I en Bonnet zich naar den Quai d’Orsay. De
j ministers hadden een kort gesprek in de
werkkamer van Bonnet, waarna zij mei
Léger, von Welczeck en Schmidt den Salon
de J’Horloge binnentraden. Von Ribbentrop
nam plaats aan de tafel en teekende het
eerst de Fransch-Duitsche verklaring;
Bonnet volgde zijn voorbeeld. Na deze
plechtigheid begaven de ministers zich weer
JaarBonnet’s werkkamer.
Tekst Fransch-Duitsche
verklaring.
De tekst van de Fransch-Duitsche ver
klaring luidt als volgt:
„Georges Bonnet, minister van buiten
landsche zaken der Fransche republiek, en
Joachim von Ribbentrop, minister van bui
tenlandsche zaken van het Duitsche Rijk
zijn, optredende namens en in opdracht van
hun regeeringen, tijdens hun samenkomst
op 6 December 1938 het volgende overeen
gekomen
Ten eerste: De Fransche en de Duit
sche regeering deelen volkomen de ovet'
tuiging, dat vreedzame betrekkingen en
goede nabuurschap tusschen Frankrijk
en Duitschland een der belangrijkste
elementen voor de consolidatie van der
toestand in Europa en voor de handjia
ving van den algemeenen vrede vormen
Beide regeeringen verbinden zich der
halve met al haar kracht de ontwikke
ling der wederzijdsche betrekkingen in
dezen zin te verzekeren.
Ten tweede: De twee regeeringen con-
stateeren, dat tusschen haar landen geen
enkele territoriale kwestie bestaat en
erkennen de grens, zooals die thans be
staat, als definitieve grens tusschen haar
landen.
Ten derde: De regeeringen zijn vast
besloten, onverminderd haar bijzondere
betrekkingen met derde mogendheden,
over alle vraagstukken, waarbij beide
landen belang hebben, in contact te blij
ven en overleg te plegen in geval de
latere ontwikkeling dezer vraagstukken
wellicht tot internationale moeilijkheden
zou kunnen leiden.
Tot staving hiervan hebben de vertegen
woordigers van beide regeeringen deze ver.
klaring geteekend, die onmiddellijk van
kracht wordt. De verklaring is gemaakt in
duplo, in de Fransche en in de Duitsche
taal.
Parijs, 6 Dfecember 1938, George Bonnet
tn Joachim von Ribbentrop.
Het communiqué.
De besprekingen tusschen Von Ribben
trop en Bonnet, die om kwart voor vier op
aet ministerie van buitenlandsche zaken
wn aanvang namen, hebben geduurd tot 6
«ur 25.
De beide ministers begaven zich toen
^ar de klokkenzaal, waar zü de Duitsche
journalisten en de vertegenwoordigers der
rransche pers ontvingen.
Bonnet, de Fransche minister van buiten-
andsche zaken, heeft het volgende com-
jawilqué voorgelezen, dat in het Fransch en
Putsch is gepubliceerd:
•>Het bezoek van den Rijksminister van
^tenlandsche zaken op 6 December aan
gebracht, heeft gelegenheid gegeven
t wn uitgebreide Fransch-Duitsche ge-
tewenwisseling. Tüdens de besprekingen,
Zooals bekend zal een geheele nieuwe
weg AmsterdamOudenrijn worden aan
gelegd, aansluitende aan den reeds ge-
reed zijnden weg Oudenrijn—Vianen—
Zaltbommel—’s-Hertogenbosch Met het
gereedkomen van dezen nieuwen weg
Zuxxvxx cvxibcx nut vxaavxv jtuvu
zijn. Groote spoed wordt echter betracht
met het Zuidelijke gedeelte. O.m. zal op
27 Dec. a.s. worden aanbesteed het bou-
wen van een betonnen brug over den noodzakelijk maken. Overleg hieromtrent
Leldschen Rijn onder de gemeenten mOQr
Oudenrijn en Utrecht. Zoodra deze meest
zuidelijke 7 km van den nieuwen weg
AmsterdamOudenrijn zullen zijn vol
tooid, kan al het verkeer van Amsterdam
naar het zuiden vla de nieuwe brug te
Maarssen worden afgeleid en kan het
dus de moeilijke traverse door de be
bouwde kom van Utrecht ontgaan.
De nieuwe brug, die een rijbaanbreed-
te van 6 M. en vrijllggende rijwielpaden
heeft, zal dus tijdelijk een allerbelang
rijkste functie gaan bekleeden voor het
doorgaande verkeer.
GOllkSlHEmilUM.
ROUTE
LOENERSLOOT
VIANEH
||L UTRECHT
MAARSSEN
