4 Minn kuu/c DAM PO er’s NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP. GOUDERAK. HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz. is Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen 1 DE REEUWIJKSCHE PLASSEN BEDREIGD. sso •p Von Ribbentrop over Fransch-Duitsche toenadering. t'AN DEN END, BRANDENDE PROBLEMEN IN ZUID-AFRIKA. Bijna een vierde deel der bevolking voorziet niet in eigen levensonderhoud. De koloniale kwestie in het Lagerhuis behandeld. GRÏEPen KOU TOFFEN. 1 No. 19901 Donderdag 8 December 1938 77e Jaargang i dag ■■r Men komt wederom op de oude droogmakingsplannen terug. Dr. A. Schierbeek, voorzitter van 0- kwaliteit. 'S-GRAVENHAGB A I liedere gedachte opgegeven in eigen levensonderhoud te Ier in Nederland kan >f van hooge klasse: ;ing. .sso te noemen. treurig zijn. Dat deze 300.000 zielen tellen de groep „arme blanken” op het platteland h«t aanzien van het blanke ras niet ver mot lerne landbouw-methoden te sen, zy zijn vol vooroordee- in ieder deel van het Huis zij wordt gedeeld door de de hoogte, stelde van de Fransch-Duitsche besprekingen. handelarei aan het I TELEF 2465.1 :t en de kenmerkende wijs voor de buiten* der Standard benzine :n wij, dar deze kwa ad- en motorrijwiel* 6.5 millioen zeven-achtste'behoort aan de 700.000 blan ken. De regiering koopt thans grond van blanken terug der inboorlingen te vergrooten, een lang zaam en kostbaar proces. Ook ten aanzien van de „arme blanken” heeft de regeling weinig kunnen verrich ten. Deze merschen zyn te weinig ontwik keld om kunnen toepas len, hetgeen vaoral nadeelig werkt voor de opleiding der kinderen, en lichamelijke ar beid wordt doerlhen veracht: dat is de taak der „kaffers”. tfet meerendeel dezer „arme blanken” heef om te trachter voorzien; zij v platen zich op ondersteuning door den staat leeningen, die Groote rijkd Unie van Zui« t-Afrika. herdenking feest” kan slechts de wensch worden uitgf Het bovenstaande artikel werd door Dr. Schierbeek aan verschillende bladen gezonden. Wij nemen het met genoegen op, maar veroorloven ons de opmer king, dat het betoog van Dr. Schierbeek op enkele punten niet juist is. Dat alleen het oekonomisch argument voor de droogmakers zou gelden, is thans stellig niet het geval. Het idee is geopperd door een ingenieur van het Werkfonds, die vroeger relaties met de „droogmakers” had. De heer Van der Torren was ook geen, voorstander, maar persoonlijk posi tief tegenstander van de drooglegging. Overigens begroeten wij Gouwenaars met vreugde dezen steun van onze Haagsche vrienden! schap in het geheel, niet te hoog kan aanslaan! Voor de droogmakers geldt alleen een economisch argument, welnu, dit is aah- wezig en het is af doend! In 1926 schatte men de kosten der droogmaking op 750.000—1.000.000, doch zooals een deskundige opmerkte: men weet met een droogmakerij waar men mee begint, doch niet waar men mee eindigt! Laten wij echter het boven staande bedrag voorloopig aanvaarden. Men schatte toen een goede 700 H.A. te kunnen droogleggen en hiervan zou 535 H.A. bruikbare grond zijn. Er waren een 20-tal grondmonsters genomen, een aan tal dat door prof. Van Baren veel te ge- r, zeide idet te gelooven, dat er thans bevolkingsgroep in Engeland is, welkt bereid is aan eenig ander land de zorg over Engeland niet bereid koloniën of mandaatsgebieden af te staan. Breedvoerige verklaring van Minister MacDonald. groeid dan de totale bevolking. Daarbij treedt het verschijnsel op, dat de zwarte bevolking der steden nog weer veel sneller toeneemt dan de blanke. Stelt men de stede- lyke bevolking der Unie in 1904 op 100, dar steeg de blanke bevolking der steden tot 232, de zwarte echter tot 338 in 1936. Het ontstaan van een ontworteld zwart prole tariaat in de stedén was het gevolg. Tege. lykertijd verarmde de plattelandsbevolking, welke de zwaarste lasten droeg eener enorpj snelle, achter hooge tariefmuren doorgevoerde indu^trieele bevolking, en ont stond een breede laag onbemiddelde blan ken, wier levensomstandigheden meer dar Oekraine 552.142 personen. Er zyn 6.453.87 Tsjechen, 2.055.802 Slo- waken en 512.289 Karpatho Oekrainers Voorts 377.830 Duitschers, 100.379 Honga ren, 4.157 Polen en 126.310 Joden. Behalve de 3.576.719 bewoners, die aal» Duitschland zijn verloren, heeft Tsjechc- Slowakije aan Hongarije afgestaan 992.496 Tsjechische staatsburgers van wie 587.692 Hongaren, 288.803 Slowaken, 51.578 Joden, 12.608 Duitschers en 35.261 Karpotho Oekrainers; aan Polen 230.282 Tsjechische staatsburgers, o.w. 76.303 Polen, 17.351 Duitschers, 134-3.il Tsjechen en 2.095 Joden. om daarmede de gebieden Dan rug en borst flink met Dampo inwrijven en Dampo diep inademen. Wonder! ij k zooals dat helpt! Doos 30 ct Tube 40 ct. Pot 50 ct. particuliere weldadigheid en liet worden terugbetaald. immen bezit het gebied der rAfrika. Bij de feestelijke ran] het „Voortrekkers-eeöw- jchls de wensch worden uitge sproken, dat deie rijkdommeh zullen wor den benut ten bate van de welvaart der ge- heele bevolking. Thans voorziet in dit rijke land bijna een vierde deel der bevolking nW in eigen levensonderhoud. Terwille van de toekomst der Unie zullen de problemen van „arme blanken” en „naturellen” op ge zonde wijze moeten worden opgelost. jjoewel natuurlijk ’t Voortrekkers-eeuw- feest op den voorgrond staat in Zuid- Afrika, ontkomt men er niet aan zich bezig te moeten houden met de twee brandende problemen der Unie, het probleem van de pirme blanken” en dat van de „na turellen”. Wanneer op 16 December de eerste steen wordt gelegd voor het groote Voortrekkers-monument en te Johannes burg en Pretoria de groote herdenkings feestelijkheden worden gehouden, zal men ie twee groote problemen wel even vèr op fen achtergrond kunnen schuiven, maar er jeh daarna toch weer mee bezig moeten iden. Wil Zuid-Afrika een goede toe- ist tegemoet gaan, dan zal het deze pro- len grondig onder het oog moeten zien een bevredigende oplossing moeten vin- Dezer dagen, na zijn terugkeer van een reis door de Unie, van Zuid-Afrika, ver klaarde prof. dr. V. J. Koningsberger aar een lid der redactie van het Utr. Dagblad, dat de binnenlandsch-politieke tegenstellin gen in de Unie een voor den buitenland- tchen toeschouwer duidelijk waarneembare toespitsing ondergaan. De herdenking van Let Voortrekkers-eeuwfeest doet daarente gen de anti-Engelsche stemming met den 1 dag groeien. Maar bovenal wordt het poli- I tiek-economisch beeld van Zuid-Afrika ge- I eompliceerd door het inboorlingen-vraag- I rtuk. „De inboorlingen, aldus de Utrecht- I sche hoogleeraar, worden evenals de kleur- I lingen behandeld op een wy'ze, die Neder- I landers en vooral hen, die in Ned. Indië I zijn geweest heel onaangenaam aandoet. I De „kaffers” verzamelnaam voor ver- I schillende volken en rassen worden I eigenlijk niet beschouwd als menschen, I maar als schepsels. Extra pijnlijk is het I probleem van de „arme blanken”, die tot I volslagen degeneratie zijn vervallen, veela’ I een afschuwelijke behuizing hebben, en ab- I soluut niet meer in staat zijn te werken.” Beide problemen, dat der „naturellen” en 1 dat der „arme blanken”, vinden de oorzaak I van hun toespitsing in eenzelfde oorzaak, den snellen groei der steden. Terwijl de totale blanke bevolking der Unie van 1904 tot 1936 van 1.080.000 steegt tot ongeveer 2 millioen, groeide de bevolking der groote steden van 359.000 tot 900.000. I De groote steden zijn dus veel sneller ge- minder kosten geeft! product garandeert; arborgt voor een serie er dc gehetle wereld hoogt, is duidelijk. Het probleem der „naturellen” wint aan scherpte doornat vrijwel het geheele land in handen der blanken is. Slechts een acht ste van het grondgebied d^r Unie staat den „kaffers” ter beschikking, lang een heerlijke herinnering voor hen gevormd hebben. Toen dan ook gevreesd werd voor droogmaking der plassen, kwam van tal van zijden verzet. De Alg. Vereen, voor Natuurbescherming voor 's-Gravenhage en Omstreken was nog nauwelijks» op gericht of zij verzond een adres aan B. en W. van ’s-Gravenhage met het ver zoek al hun invloed te willen aanwen den, opdat dit noodlottige plan niet tot uitvoering zou komen. Er werd toen een comité gevormd tot behoud van de plas sen en het droogmakingsplan werd van alle kanten onderzocht. De kritiek was vernietigend! H. Polak schreef terecht: „Ik zie geen heil in het ten ondergang brengen van schoone gedeelten des lands, ten behoeve j m.i. uitgesloten, dat een kleine groep 1 droogleggers, tegen eiken economischen regel in, thans hun plan zouden kunnen doordrijven! Verwacht mag worden, dat de Staten van Zuid-Holland, die in 1930 het lilan tot droogmaking verwierpen en die in 2.30, per 100 KG. 3.2K 2.15, per 100 KG. 3.11 2.—, per 100 KG. 2 85 1.75, per 100 KG. 2.45 Jtoms 1.30, per 100 KG. 1.78 f aarden ee 1.35, per 100 KG. 1.81 0.80 r H.L. hooger. lTS. ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwataal 3.15. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA, bjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantooren. Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie en Redactie Telef. Interc 2745. Postrekening 48400. MacDonald aan het woord. MacDonald, sprekende namens de regee- ring, zeide niet Het is in het licht van deze feiten, dat alle groote kwesties van buitenlandsche po litiek opnieuw «loeten worden beschouwd, niet het minst de eisch van Hitler, dat vroe gere Duitsche koloniën moeten worden te ruggegeven. Veel kan aan weerszijden wor den gezegd over' de uitlegging van ver. dragspunten, doch bij artikel 119 van hec verdrag van Versailles heeft Duitschland aan de geallieerde en verbonden mogendhe den al zijn rechten en aanspraken op zijn overzeesche bezittingen afgestaan en dat artikel is absoluut beslissend (kreten van goedkeuring) en ik moet hier aan toevoegen, dat i het niet aan overwel digers van Oostenrijk en de overwinnaars \an München, die, veilig1 de moraliteit kun nen tarten, past te bepalen waarop deze is gebaseerd. Het nieuwe Tsjecho-Slowakije in cijfers. Door gebiedsafstand verloor het land bijna 5 millioen inwoners. Het Tsjechische Bureau voor Statistiek publiceert voor den eersten keer officieele gegevens overt het nieuwe Tsjecho-Slowa kije. Het oppdrvlak der republiek bedraagt thans 98.912 vierk. k.m., afgestaan werden 41.596 vierk. k.m., waarvan 28.680 aan Duitschland, 11.830 aan Hongarije en 1.086 aan Polen. Slowakije is met 38.456 vierk. k.m. het grootste land van den staat geworden, Tsje chië is nog slechts 32.441 vierk. k.m. groot. Karpatho Oekraine heeft een oppervlak van 11.094 vierk. k.m. Het zielental van den nieuwen staat be draagt volgens officieele gegevens 9.807.096 -d.i. 4.922.440 minder dan voor den gebieds afstand. In Tsjechië wonen 6.804.476 menschen, in Slowakije 2.450.096 en in Karpotho Noel Baker (Labour) heeft, naar Reuter meldt, in het Britsche Lagerhuis de aan- !j dacht gevestigd op het koloniale vraagstuk I een motie ingediend volgens welke naar j de meening van het Huis geen herverdée- 'mg van koloniaal of mandaatsgebied kan I geschieden zonder de toestemming der be toners en dat internationale overeenkom sten als onderdeel van de algemeene vredes regeling, moeten worden opgesteld, waarbij de toepassing van het mandaatsysteem ®oet worden uitgebreid tot alle koloniale gebieden, die niet ryp zijn voor zelfbestuur wits in dergelyke gebieden gelijke econo mische kansen zullen bestaan voor de on derdanen van alle staten onderteekenaars en als eerste doel der koloniale politiek zal borden gesteld welvaart en vooruitgang voor alle inheemsche bevolkingsgroepen. Baker merkt in dit verband o.m. op: Het beki.no-FnVaFa te dragen voor gïbieden of volken, waar voor wij verantwoordelijk zijn, hetzij al? koloniale mogendheid, hetzij als mandataris (toejuichingen). De meéning is uitgesproken en „gering, dat wijfeze aangelegenheid niet bespreken en haar niet overwegen. In de eerste pÜats is Groot-Bnttannic niet het eenige land, dat zulks aangaa Groot-Brittannië id niet het eenige land, dat na den oorlog territoriale verantwoordelijk heden op zich naih. Andere landen zouden ook bij de kwestie worden betrokken en de bezocht en goed gezien naar het „hooi land”: het bestónd giQotendeels uit per- Het belangrijkste afzonderlijke feit in de mternationale aangelegenheid is thans de «geheele afkeer van oorlog. Toch hebben ln afgelpopen drie jaren drie regeerin- weloverwogen een aanvalsoorlog inge- hun buren. Zy zijn niet alleen lc "Wig aan agressie, doch zy hebben dén j01, og verheerlijkt, zooals in geen 1500 ja»1’ gebeurd. Zij hebben het internationale t belachelijk gemaakt en de wereld gé- ^Wongen tot den verschrikkelijksten bewa- Wmngswedloop, welke er ooit is geweest. Twee bezoeken aan het Louvre. Von Ribbentrop heeft gisteren een bezoek gebracht aan het bruine huis, het gebouw der Duitsche kolonie; vele Duitschers, ge kleed in wit hemd met het Duitsche insigne, vormden een eerehaag en brachten den Duitschen groet. Te kwart over twaalven kwam de Duit sche minister van buitenlandsche zaken by het Louvre aan, waar zyn echtgenöote hem wachtte. Von Ribbentrop bleef truim een uur in de verschillende zalen voor schilderkunst. Vervolgens werd hem in hotel Crillon een noenmaal aangeboden door het Comité Frankryk-Duitschland. De voorzitter, Sca- pini, hield hierby een toesptraak, waarin hij zeide, dat de aard der Duitsch-Fransche be trekkingen alle andere problemen overscha duwt. Er bestaan nog meer vraagstukken en het is wenschelijk, dat het overleg wordt voortgezet. Het economische leven in Euro pa zal te eeniger tijd in evenwicht gebracht moeten worden. Wy gelooven, aldus Scapini dat de onderhandelingen gevoerd kunnen worden .in eèn geest, waarvan de vrede voordeel zal hebben. In zijn antwoord zeide von Ribbejitrop, dat het Comité Frankryk-Duitschland te Parijs en de Duitsch-Fransche Vereeniging te Berlyn, die geboren zyn uit den geest der frontstrijders generatie, er in geslaagd zijn de wederzydsche achting der oudstrijders over te dragen op breede kringen der be volking, in het bijzonder op de jonge men schen. Niets kan meer overtuigen van de noodzakelijkheid van goede buurbetrekkin- gen tusschen Duitschland- en Frankrijk dan het tenrein der cultuur. Hy, die de verant woordelijkheid draagt voor de betrekkingen van staat tot staat, is erkentelijk jegens de genen, die er naar streven de betrekkingen van volk tot volk uit te breiden en vriend schappelijk te maken. In den namiddag heeft von Ribbentrop wederom diplomatieke besprekingen ge voerd, waarna .hij een tweede bezoek aan het Louvre bracht ter bezichtiging van de af- deeling beeldhouwkunst. Minister Bonnet ontving den Britschen ambassadeur, Sir. Eric Phipps, dien hjj op 1 lx_ -X-.1J- m-v. TU..-4—ring werd geoordeeld en waarbij b.v. door enkele toevallige schelpen ln de monsters I het kalkgehalte werd opgegeven als wis- j selend van 0.632.3 pet.! i Er werd een getal genoemd van 2500 per H.A. als waarde van den drooggeleg- den grond... maar de heer v. d. Torren. die voor de droogmaking was, kwam (10UNJ1E COURANT. gebied der Reeuwijksche en Slulpwijk- sche plassen onder bescherming stelden, thans iedere medewerking zullen weige ren aan dit heillooze plan, dat aan het natuurschoon een zwaren slag toebrengt en dat economisch niet verantwoord is. Verwacht mag ook worden, dat alle natuurbeschermers en natuurliefhebbers die het vorige plan verijdeld hebben, thans zich ook zullen vereenigen in de bestrijding van dit plan. Het is mij nog onmogelijk geweest om met de verschillende besturen overleg te plegen, doch ik ben overtuigd, dat ik uit aller naam spreek, als ik den autoritei ten toeroep: Gaat niet af op de voorlichting van één man, bekijkt de zaak niet alleen uit een oogpunt van werkverschaffing, maar laat ook de economische beteekenis der i drooggelegde gronden onderzoeken en vooral: hpudt rekening met het groote, 1 gave natuurschoon, dat hier in het hart van onze dichtbevolkte provincie aan wezig is! kwestie zou moeten worden onderzocht door alle landen, die er by betrokken zy n. Een andere kwestie. Er is nog een kwestie van zeer groot be lang. De bevolking, welke het meest direct vitaal bij eenig dergeljjk voorstel betrokken zijn, is de bevolking der mfcndaktsgeb’e- den. Wij kunnen deze niet beschouwen als goederen eh veestapels, welke aan anderen kunnen worden overgedaan. Wij hebben de verantwoordelijkheden voor dezevolken. Wij moeten rekening houden met hun wen- Schen en de wenschen der verschillende be volkingsgroepen in die gebieden. Voor zoo ver het Britsche mandaatgebieden betreft, gaat het niet alleen om gen groot inheem sche bevolking. Op sommige plaatsen zyn ook Europeesche kolonisten, die al hetgeen zij bezitten in deze gebieden hebben belegd en een groote rol hebben gespeeld by de ontwikkeling dezer gebieden in de laatste twintig jaren. In sommige streken zijn be langrijke Indische gemeenschappen. Wij moeten het recht van déze bevolking erken nen haar meening uit te spreken over een kwestie, welke voor haar van het allergroot ste belang is. In de motie wordt gezegd, dat het eerste doel der koloniale politiek moet zyn wel vaart te brengen aan de inheemsche bewo ners. Waarom alleen aan de inheemschen? vroeg MacDonald. Er zijn ook andere bewo ners: Europeanen, Indiërs, Arabieren en anderen. Juiste® zou zyn geweest te zeg gen, dat het eerste doel der koloniale poli tiek is welvaart voor alle bewoners der ko loniale gebieden. Groot-Brittannië hee^t tientallen jaren geleden de politiek aan vaard de belangen van al'e volken der ko loniën te bevorderen. De Labourmotie werd ten slotte verwor pen met 253 tegen 127 stemmen. ADVERTENTIEPRIJS: Udt Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring): 15 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring: 15 regels 1.55. elke regel meer f 0.30 Advertentiën in het Zaterdagnummer 20 byslag op den pry’s. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den pry’s. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.25, elke fegel meer 0.50. Op de voorpagina 50 hooger. Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek ren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn. Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen by contract tot zeer gereduceerde!, prijs Groote létters en randen worden berekend naar plaatsruimte. I Het way een armelijk boerenbedrijf, dat de ppfderlasten haas^iiet kon dra gen. In 1930 kwam het voorstel tot droog making in behandeling bij de Prov. Sta- i ten van Zuld-Holland en het resultaat i was zoo mooi als men slechts wenschen kon: met 644 stemmen werd het voor stel tot droogmaking verworpen! De enkele voorstanders trachtten toen een deel van hun plan te redden; zij wenschten niet alle plassen, doch slechts een deel droog te leggen en hierop werd door Ged. Staten geantwoord: dat het verlies per H.A. droog te maken grond bij gedeeltelijke droogmaking belangrijk grooter zou zijn dan bij algeheele droog legging! Het staat wel vast, dat het thans even min verantwoord is om deze plassen droog te leggen nu de watersport, zooals ook verwacht mocht worden, tot een grooten bloei is gekomen. Men komt nu dus terug op het plan tot gedeeltelijke droogmaldng, waarover Ged. Staten zulk een vernietigend oordeel velden! Het is slechts tot 6 700 gulden per H.A. en in den nabij gelegen Vettenbroekpolder was de waarde 400! I Dit is niet te verwonderen, als men de i de vegetatie nagaat! Ik heb die polders Alg. Ver. van Natuurbescherming voor ’s-Gravenhage 'en Omstreken, schrijft. Zij, die gevoelig zijn voor natuur- zikkruld en AeenworterV schoon en in Zuid-Holland wonen, zul- I Het way een armelij! len zeker een tocht gemaakt hebben naai’ de plassen bij Gouda en, als zij eens en kele jaren dien tocht niet gemaakt heb ben, dan zal de herinnering aan al het schoons, dat zij daar gezien hebben, nog i van het tijdelijk verschaffen van arbeid, vzelks resultaat geen economische betxbe- kenis heeft” en hij vergeleek zulk den bedrijf met het sloopen van het Paleis op den Dam, iets, wat zeker ook aan een aantal arbeiders werk zou brengen! Ik weet helaas maar al te goed, dat het argument: dat het hier aanwezig na- tuurschoon een kostelijk bezit vertegen- i bij de z.g. Plassenverordenlng het woordigt voor geheel ons volk en inzon- derheid voor ons dicht bevolkte Zuid- Holland, voor de droogmakers geen waar de heeft. Maar daarom telt het argu ment voor duizenden anderen wel! De trek naar buiten wordt steeds grooter en door de nieuwe wegen zijn de plassen veel meer binnen ons bereik gekomen dan in 1926, toen wij reeds voor het be houd der plassen moesten vechten! Daarbij komt, dat nog meer dan toen in de biologische wetenschap het begrip levensgemeenschap tot ontwikkeling is gekomen. Wellicht waren er toen nog enkelen, die de waarde van een natuur terrein beoordeelden haar het aantal zeldzame soorten dat er voorkwam, thans is wel een ieder overtuigd, dat men de waarde van de levensgemeen-

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1938 | | pagina 1