koude
I
s
isimus
3
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
77e Jaargang
EKENS
59
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
59
5®
AWe handen
IEDEKENS
GUMMI
JIKEN
kwaliteit,
op
i)
AND
le soorten,
ig 3.60 M.g
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
JOEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
ONTEVREDENHEID OVER TEMPO DER
BRITSCHE BEWAPENING.
Stap van twee ministers bij Chamberlain.
No. 19912 Woensdag 21 December 1938
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP. GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, EO™--—T.
Dreigende Japansch-
Russische wrijving.
Wat zal de Kamer beslissen
Bodegraven, Leiderdorp, Overschie, Schiphol
of Woerden
De verbinding Alphen a. d. RijnAmsterdam.
rationalisatie der
DUITSCHE PRODUCTIE.
1.55
den afstand, van Rotterdam—Schiphol
j tegen spr uitgespeeld, doch zulke af-
«MWKM
.Ll/OL/V
r
IJ
■DmSO-Md.BijAfdhwOn^»
Debatten over Centraal vliegveld
begonnen.
Oppositie tegen Schiphol.
heid zal dragen voor verwikkelingen, die
verwerping der Japansche voorstellen
bewaart men het
aard dezer „ver-
PUETTIQE KERSTDAGEN
VET BLOEMEN VAN „THIA"
KEURIG en VOORDEELIG
TELEF. 2659 WIJDSTRAAT 7.
worpen opmarsch met het doel den weg
der Russische leveranties aan China af
te snijden, niet ten uityoer is gelegd.
standen beteekenen elders een rit door
bebouwde kommen. Hier kan op auto
snelwegen een groote snelheid worden
ontwikkeld.
Rotterdam heeft al een vliegveld met
goede verbindingen: de regeering wil die
haar niet ontnemen. Wel wil ze centra
lisatie, doch daaruit volgt niet dat Rot
terdam geen vliegveld zal hebben. Dat
standpunt heeft spreker altijd ingeno
men en Rotterdam had een secundair
vliegveld ook aanvaard.
De heer Van der Waerden (s.d.) dient
een motie in waarin de Kamer, erken
nende dat regeeringsbemoeiing met het
luchtverkeer van Nederland op het bui
tenland noodzakeijk is, en van oordeel
dat naast Amsterdam ook Rotterdam
behoefte heeft aan een vliegveld in het
internationaal luchtverkeer, het vertrou
wen uitspreekt dat bij de luchtvaartpoli-
tiek van de regeering ten volle rekening
wordt gehouden met de internationale
economische beteekenls der beide groote
Nederlandsche havens.
echtscheiding en ontbinding des huwe
lijks na de scheiding van tafel en bed.
Aan de memorie van toelichting wordt
het volgende ontleend:
Met betrekking tot de trilogie bekente-
WW
-rz VLKbtrcxiNwu
gelijk te verzekeren.
Te dien einde is allereerst aan den pre
sident van de rechtbank een belangrijke
taak toebedeeld. Ook thans is die taak
belangrijk, maar de bestaande wettelijke
i waar-
doeleinden
k 200
laten,
anaf
tijen in persoon beter is verzekerd.
I Als sluitstuk van de voorzieningen op
het gebied van het procesrecht, wordt
voorgesteld in het Burgerlijk Wetboek in
te voegen een nieuw artikel 270a. Deze
De Minister deelt mede dat in Schip
hol nog wel eenige mlllioenen noodig
zullen zijn voor een doeltreffende inrich
ting. Voor Waalhaven heeft Rotterdam
kostbare plannen gehad, vermoedelijk
echter is het met weinig kosten te ma
ken tot een luchthaven als de meeste
buitenlandsche. Leiderdorp zou 12 mll-
lloen kosten, doch later bleek dat daar
nog wel eenige mlllioenen bijkomen. Men
denke ook aan de elschen der defensle-
doeleinden. Defensie heeft uit ernstige
overwegingen Schiphol boven Leiderdorp
verkozen.
De strekking van het tweede deel der
motie is spreker niet volkomen duidelijk.
De heer Van der Waerden licht dit deel
nader toe. „Van oordeel dat naast Am
sterdam ook Rotterdam behoefte heeft
aan een vliegveld, passend in het inter
nationaal luchtverkeer” is toch duidelijk.
De Kamer begrijpt wel, dat spreker voor
Rotterdam meer dan een secundair vlieg
veld wil. Deze motie gaat in tegen Schip
hol alleen als centraal, nationaal vlieg
veld.
De Minister zegt dat hier andere dan
stedelijke belangen in het geding zijn.
Spreker kan de motie niet als juist aan
vaarden.
Over de motie zal worden gestemd a s.
Donderdag bij de hervatting na de pauze.
De begroeting van het verkeerfonds
wordt z.h.st. aangenomen.
vervuld. In het ontwerp is de functie
van den president in het vóór-proces in
verschillende onderdeden nader en beter
geregeld, en zijn, in overeenstemming
daarmede, ook de belangen en de rech
ten van partijen beter gewaarborgd. Men
kan in het algemeen zeggen, dat, behalve
dat de reeds bestaande taak om partijen
te vereenigen is gehandhaafd, aan het
verleenen van verlof tot dagvaarden
meer Inhoud is gegeven, doordat het
vóórproces tevens dienstbaar is gemaakt
aan een soort civielrechtelijk voorloopig
onderzoek.
De rechtbank wordt in verschillend op
zicht in de voorgestelde regeling beter
geoutilleerd. Allereerst kan hij uit het
proces-verbaal van de comparities voor
den president kennis nemen van diens
voorloopige bevindingen. Vervolgens is
hem, in overeenstemming met den faml-
llerechtelljken aard van het geding, een
minder lijdelijke, meer actieve rol toebe
deeld, terwijl het contact met de par-
absoluut onfeilbare uitkomst kan geen
menschelijke rechtspraak geven. Dat
ontheft echter den wetgever niet van
den plicht om zoo hier als op andere
terreinen den rechter door passende
i
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, overal wa%r de
bexorging per looper geschiedt. Franco per post per kwataal 3.15.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA.
Ml onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantooren.
Ome bureaux zijn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie en Redactie Telef
fnterc 2745. Postrekening 48400.
JJeeds sinds lang heerscht in parlemen
taire kringen in Engeland ernstig mis
noegen over het tempo der herbewapening.
Een groot deel ook der conservatieven,
overigens getrouwe aanhangers van Cham
berlain, i^de meening der dissidente volge
lingen van Churchill toegedaan, dat
liet al het mogelijke wordt gedaan
voor de defensie. De critiek keert zich
voornamelijk tegen Sir Thomas Inskip, de
leider van het enkele jaren geleden g?scha-
pen departement voor de coördinatie der
Britsche defensie.
Naar thans is bekend geworden, zijn de
«ver de bewapening ongeruste aanhangers
vrn Chamberlain overgegaan tot actief op
beden. Twee leiders van deze groep, de
parlementaire secretaris van het departe
ment voor den overzeeschen handel, R. S.
Hudson, en de onder-staatssecretaris voor
koloniën de markies Dufferin and Ava,
hebben zich persoonlijk tot Chamberlain
gewend. Zij hebben den premier voorgelegd
hoe ontevreden een groot aantal regee-
ringsaanhangers is over het tempo der her
bewapening, over het beleid aan sommige
regeerings-departementen en over de wijze,
waarop deze in het Lagerhuis vertegen
woordigd worden. Naar Reuter weet te be
richten, hebben de twee afgevaardigden
der ontevredenen verzekerd niet voorne
mens te zijn zelf af te treden; zij hebben
Hechts enkele zaken onder het oog van den
sinister-president gebracht, en aan dezen
ipeciale inlichtingen voorgelegd.
Naar vernomen wordt, zou de ontvangst
door den mjnister-president vriendeJyk zijn
geweest en zou het verloop der besprekin
gen uitzicht hebben geopend op vc ’betering
in den toestand. Chamberlain zou d’ep on
der den indruk zijn geweest van de feiten
welke te zy'ner kennis zijn gebracht, en een
wrgvuldig onderzoek met daaraan te ver
binden consequenties hebben toe gezegd.
Anderzijds kan niet over het hoofd wor
den gezien dat Chamberlain’s positie door
wetsvoorstel zijn vervat. terreinen aen reenter aoor passenae
Ingediend is een wetsontwerp houden- middelen In staat tc stellen de naleving
de aanvulling van de bepalingen in het van een wet en In casu nog wel van
burgerlijk wetboek en in het wetboek van een, „die op de publieke orde en goede
burgerlijke rechtsvordering, betreffende zeden betrekking heeft” zooveel mo-
ontvangt méérl
richijnende nurnmar»-
voerde Kerstnummer
ide auteurs en teke-
van beroemdheden I
J dit jaar nog geen'
de AVRO-kalender,
rendering wekt
I doen, n Juweel van
illderljenverzamelinfl
EERT U NUI
Iding is niet nodlf-
Kalender volgt
GIIIM1E (lil KAM.
deze 'besprekingen ook is bemoeilijkt.
Brengt hij thans wijzigingen aan in de sa
menstelling van zijn kabinet, dan zat dit
tot de conclusie kunnen leiden tot h»j voor
druk is gezwicht. Dat ook overigens de
verhouding binnen het kabinet in zijn hui
dige samenstelling er niet beter op wordt
spreekt vanzelf.
Men verwacht thans dat tijdens het
Kerstreces, waarschijnlijk in den loop var
Januari, een of meer wijzigingen in het
kabinet zullen worden gebracht. De huidi
ge lord-kanselier, Lord Maugham, heeft
reeds geruimen tijd den wensch te kennen
gegeven te wHlen aftreden. Door een be
noeming als zijn opvolger, zoo meent men
thans te Londen, zou Sir Thomas Inskip uit
zijn huidige functie met vol eerbetoon kun
nen worden „weggepromoveerd”. Een nieu
we. minister voor de coördinatie der Brit
sche defensie zou dan worden benoemd, die
verder strekkende bevoegdheden zou ver
krijgen, al zou waarschijnlijk niet worden
overgegaan tot instelling van een ministe
rie voor oorlogsvoorraden.
Volledigheidshalve vermelden wy nog dat
ook Lord Strathcona and Mount Royal,
onder-staatssecretaris van oorlog, bij de
„opstandigen” zou behooren en met de bei
de andere „junior ministers” zou hebben
deelgenomen aan de besprekingen met
Chamberlain. Dit gaf aanleiding tot het
gerucht, dat de actie der ontevreden con
servatieven ook is gericht tegen den mi
nister van oorlog, Hore Belisha. Bevesti
ging van dit laatste is echter niet ontvan
gen.
Zooals reeds eerder is medegedeeld,
zal, zoo schrijft de A.N.W.B., binnenkort
een aanvang worden gemaakt met de
verdere verbetering van de verbinding
Alphen aan den Rijn—Amsterdam.
Het betreft hier den provincialen plan-
weg RijnburgAlphenRijnsaterswoude
Haarlemmermeerpolder, welke voorliet
nls-verstek-bewljs ligt de ontworpen re- I bepalingen bieden onvoldoenden
gellng zoowel in de lijn van het arrest borg, dat zij naar behooren kan worden
van 1883, als in die van art. 251 van het
ontwerp-1886. In het ontwerp wordt er
niet van uitgegaan, dat Iedere beken
tenis en leder verstek wijzen op „fraus
legls” en dat de daaruit blijkende hou
ding onder alle omstandigheden moet
worden gewantrouwd. Wel wordt den
president en de rechtbank op het hart
gebonden toe te zien, dat niet, zonder dat
er een wettelijke grond aanwezig is, door
onderling goedvinden zonder meer 1
ontbinding van het huwelijk zal worden
verkregen. Is er een wettelijke echtschei
dingsgrond, dan verzet de ontworpen re
geling zich er niet tegen, dat partijen af
spreken, dat de gedaagde geen verweer
zal voeren.
Bewijs zal echter worden opgelegd,
wanneer bekentenis of verstek met zoo
danige omstandigheden gepaard gaan,
dat bij den rechter vermoeden is gerezen,
dat de bekentenis is af gelegd in strijd
met de waarheid, of dat het verstek niet
mag gelden als erkenning van de door
den eischer gestelde feiten.
De moeilijkheid in de practljk is na-
tuurlijk gelegen in het onderkennen der
gevallen, in de schifting en scheiding
tusschen waarheid en verdichtsel. Een
Havas meldt uit Tokio:
Uit naam der Japansche regeering heeft
de ambassaderaad Haroekisjo Nisji den
13den December aan Moskou een week den
tijd gegeven om het Japansche voorstel be
treffende de verlenging van het visscherij-
verdrag te aanvaarden en deze termijn liep
gisteren af.
Van bevoegde Japansche zijde wordt
rernomen, dat de instructies, die gisteroch
tend aan Togo, den Japanschen ambassa
deur te Moskou, getelegrafeerd zijn, hem
voorschrijven, de Sovjetregeering te waar-
whuwen, dat zij alleen de verantwoordelijk-
van den bestaanden weg Rijnsaterswou
de—Alphen vanaf eerstgenoemde plaats
reeds een gedeelte verbeterd, terwijl voor
het zuidelijke gedeelte van dezen weg de
onteigening van de benoodigdc gronden,
in voorbereiding is.
Voor de vernieuwing van het gedeelte
van de Rijnbrug tot dezen weg Is met
den aankoop van grond een begin ge
maakt, zooodat gerekend mag worden
dat in den loop van het volgend jaar
daarover kan worden beschikt.
Voor den aanleg van het nieuwe weg-
vak Rijnsaterswoude—Haarlemmermeer
polder is een deel van de benoodigde ter-
reinen reeds gekocht. Vermoedelijk zul
len in het begin van 1939 alle terreinen
I eingendom van de provincie zijn, waarna
1 onmiddellijk met de uitvoering van het
werk zal kunnen worden begonnen. Zoo
als reeds is vermeld zal de aanbesteding
van de aardebaan en de opritten van de
nieuw te bouwen brug over de Drecht in
dezen weg 27 December a.s. geschieden.
Dit nieuwe wegvak geeft aansluiting
aan den nieuwen Rijksweg no. 4, ’s-Gra-
venhageAmsterdam, vla een gedeelte
van den Ringdijk van den Haarlemmer
meerpolder en den daarin gelegen Ven-
neperdwarsweg, welke weggedeelten be
hooren tot een provincialen planweg
van Noord-Holland, waarvan de verbete
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring):
15 regels f 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
1—5 regels 1.55. elke regel meer f 0.30 Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prijs. Ldefdadigheids-advertentiën de helft van den pry’s.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.25, elke regel meer f 0.50. Op
^AdvertenH&i5 kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zyn.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen by contract tot zeer gereduceerden
prfls Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Goering delegeert bevoegdheid aan
Rijksmlnister voor ecom. zaken.
Uit Berlijn: De gevolmachtigde voor het
vierjarenplan, generaal-veldmaarschalk
Goering, heeft den rijksminister van econo
mische zaken de volgende instructie ge
geven:
„De uitvoering van het vierjarenplan
heeft tot volledige inschakeling van het
Duitsche economische leven en van alle
werkenden geleid. Een vergrootlng van de
economische kracht van Duitschland kan
nog geschieden door verbetering van de be-
drijfsinstallaties, productiemiddelen en pro
ductiemethoden, alsmede verhooging van
het prestatievermogen’ van hen, die in het
Duitsche economische leven werkzaam zijn.
De tot dit doel te nemen maatregelen ma
ken uniforme instructies noodzakelijk.
Daarom draag ik u op. alle maatregelen
te nemen, die noodig zijn om de capaciteit
van het Duitsche economische leven op te
voeren. U bent gemachtigd, de taken, die
met deze doelstelling verband houden, over
de voor de uitvoering geschikte organen te
verdeelen bij gebruikmaking van dienst-
organen van de partij, haar onderafdeel'n-
gen en aangesloten bonden in overleg met
den plaatsvervanger van den Führer en
het arbeidsterrein van elk dezer organen
af te bakenen. Voor de vervulling van deze
taken zijn aan Uw instructies onderworpen
alle organisaties en ondernemingen, die
betrokken moeten worden bij het geheele
plan.”
Naar ten aanzien hiervan verklaard
v wordt, is het resultaat van deze instruc
tie, dat thans de rijksminister van ecbno-
mlsche zaken alleen bevoegd is, instruc
ties te geven voor de uitvoering der
noodzakelijke maatregelen en de orga
nen en middelen aan te wijzen, die hier
voor moeten worden ingeschakeld.
z
In de avondbijeenkomst der Kamer
kwam aan de orde de afd. luchtvaart
van de begrooting van het verkeersfonds
voor 1939.
De heer Van Lldth de Jeude (11b.)
wijst op de vele mogelijkheden welke de
luchtvaart nog biedt, alsmede op de aan
trekkelijkheid van één centraal, natio
naal vliegveld. De minister stapt met
zevenmijls laarzen over de afstands-be-
zwaren heen. Deze bezwaren kunnen
vooral gelden voor kortere trajecten, b.v.
als men naar Londen wil vliegen, niet
als men een Indië-vlucht onderneemt.
Spr. verheugt zich er over, dat het zoo
goed opgebouwd Schiphol behouden blijft
het kan een nationaal doch nooit een
centraal vliegveld worden. Dan ware de
voorkeur te geven aan ook een vliegveld
in den polder Zestienhoven-Schiebroek
bij Overschie.
De heer Bongaerts (r.k.) kan zich met
centralisatie vereenigen. De elschen voor
nationaal en internationaal verkeer zijn
geheel verschillend. Zoowel Rotterdam
en Amsterdam hebben zich tegen Lei
derdorp verzet. De r.k.-fractie is vooreen
luchthaven bij elk groot havencomplex.
Het concentreeren op Schiphol is niet
te vereenigen met het Nederlandsche
nationale belang van één centrale vlieg-
haven. Doch alles is nog .zoozeer in wor
ding, dat spr. nu geen richtlijnen wil
vaststellen voor een verre toekomst.
De heer Van der Waerden (s.d.) be
wondert het beleid van de regeering in
zake liet vliegverkeer niet. Het centrale
vliegveld zou de meest ideale oplossing
zijn. Amsterdam -heeft pionierswerk ver
richt en Schiphol een internationale re
putatie gegeven. De regeering heeft de
ontwikkeling van een tweede vliegveld
tegengegaan. Hoe kan Schiphol een be
vredigende oplossing geven ook voor Rot
terdam? Rotterdam zal 62 km. van Schip
hol komen. Spr. schetst de bezwaren
tegen dezen afstand. Schiphol zonder
meer acht spr. onaanvaardbaar. Kunnen
de vliegvelden te Amsterdam en Rotter
dam zich niet rustig ontwikkelen? De
fensie kan dan het haar meest geschikte
punt kiezen.
Met de overgroote meerderheid zijner
fractie overweegt spr. een uitspraak van
de Kamer, dat het Nederlandsche vlieg
verkeer als deel van het internationaal
verkeer wordt gezien, onder rijksleldlng,
met één directie over de vliegvelden der
twee centra.
De heer Krijger (c.h.) geeft de voor
keur aan één centraal vliegveld, en de
beste ligging biedt dan Leiderdorp. De
financieele bezwaren zijn voor spr. niet
overheerschend.
Het afstandsbezwaar van Rotterdam
naar Schiphol Is te groot. Is die afstand
niet te groot, dan is de helft daarvan:
Amsterdam«-Leiderdorp, het zeker niet.
Aan onze eerste havenstad, die te strij
den heeft tegen Antwerpen en Hamburg,
mag de regeering niet onthouden, wat
het noodig heeft.
De heer Schllthuis (v.d.) is er over ver
heugd, dat Leiderdorp weer van de baan
is. Spr. hoopt dat de regeering terug zal
komen op haar voornemen en dat we
behalve Schiphol een tweede luchthaven
zullen hebben bij Rotterdam.
De heer Diepenhorst (a.r.) heeft wei
nig bewondering voor het beleid der re
geering. Waarom heeft ze niet eerder de
leiding genomen?
Ir. Vos (s.d.) heeft geen bezwaar tegen
twee vliegvelden. Twee trekken er meer
verkeer dan één. Worden twee luchtha
vens niet aanvaard, dan moet de eenige
gelegen zijn bij de grootste der steden.
De minister van Waterstaat, de heer
Van Buuren zegt om.: Vllegveldconcen-
tratle is een vraagstuk dat in alle lan
den de aandacht heeft. Groote buiten
landsche lijnen bevelen ook voor ons land
centralisatie aan Die Is noodig, wil Ne
derland zijn plaats behouden. Waar die
centralisatie moet zijn? Oorspronkelijk
koos de regeering Leiderdorp. Andere
punten, Bodegraven b.v. hebben veel on
gunstiger bodemgesteldheid. In de stuk
ken is uiteengezet, waarom op Leider
dorp werd teruggekomen, en Schiphol
gekozen werd. Het heeft als centraal
vliegveld nadeelen t.o.v. Leiderdorp, on
getwijfeld. Den Haag is op uitstekende
wijze met Schiphol verbonden. Men heeft
midden der provincie Zuld-Holland de
kortste verbinding vormt met Amster
dam en dus voor deze streek van groot
belang is.
Volgens het Wegwiverslag der proyln- van Koora.„ouwla, waar
cie Zuld-Holland van 9 November J.l. is ring in voorbereiding Is.
REGELEN BETREFFENDE
DE ECHTSCHEIDING.
Voorzieningen ontworpen, die in een
wetsvoorstel zijn vervat.
^talingen", doch
Ts mag gclooven, zou Tokio vastbesloten
zoo noodig de „vrijheid van vissche-
te handhaven door den Japanschen
nsschers aan de Siberische kusten bzscher-
®">g van oorlogsschepen te verleenen. In
geval moet gevreesd worden voor ern.
spanning.
Uit Peiping: Op den spoorweg Peiping
'-Moekden heeft zich een nieuwe ver
breking van het verkeer voorgedaan ten
gevolge van de omvangrijke troepenbe
wegingen, naar uit betrouwbare bron
gemeld wordt.
Ur wordt verklaard, dat kort geleden
‘vÜf Japansche divisies uit Noord-China
Min vertrokken naar Mantsioekwo op
gfond van de algemeen» nervositeit over
den Russisch-Japanschen toestand. Deze
divisiei z|jn onttrokken aan Sjantoeng,
’uid Hopei en Sjansi, aangezien de ont-
mt
wuden voortvloeien.
In officieele kringen
J®Mgen omtrent den
a als men de Japansche
O O-Z.VU 1UK1O
JJJ zoo noodig de „vrijheid
