o
I
oude!
I
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
BERGAMBACHT, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapelle,
me UWER KERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
Vrijdag 23 December 1938
77e Jaargang
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
ENGELAND VERSTERKT ZIJN BEWAPENING.
-
:ens
59
i
I
Krachtige maatregelen om de overmacht der
Britsche vloot te handhaven.
Daladier’s meerderheid tot
7 stemmen gedaald.
Stemming over de begrooting.
DEKENS
No. 19914
De Fransch-Italiaansche
overeenkomst van 1935.
Franco’s aanvalsplan
verraden
si
d
Het Abonnements
geld 1939.
Een gulden reductie
Meerdere abanné’s en
i anderen die zich thans met
t ingang van 1 Januari 1939
op de Goudsche Courant
abonneei'en, zonden ons
reeds het abonnements
geld voor het volgend jaar
toe, waarvoor
JD
>orten, i
*6 ct.
Sneeuwval en vorst.
Frankrijk op weg naar
herstel.
JMMÏ
:en i
üiteit, 50
ct.
>r
S
10
d
--f--
meening, dat Frankrijk door plomatiêke personeel
:t.
deze overeenkomsten, zich getrouw heeft
betoond aan den geest ent letter van het
verdrag van Londen van 1935 en dat het
toegestemd heeft in belangrijke concessies
ter wille van een herstel der Fransch-Ita-
liaansche vriendschap.
i
Prins Bernard naar Amsterdam.
Ter bijwoning van de iurltatie-
wedstrijden van de AJJ.C.
Z. K. H. Prins ernhard woonde heden
de invitatie wedstrijden in het hardrijdén
bij, welke onder auspiciën van den Kon.
Ned. Schaatsenrijdersbond door de Am-
sterdamsche Ijsclub werden georgani-
||rd.
■kan deze wedstrijden namen de sterk-
rijders van ons land deel.
r
De Kamer heeft met 291 tegen 284 stem
men artikel 2 van de begrooting aangeno
men, waarbij de kwestie van vertrouwen
was gesteld.
Het betreffende artikel luidde:
„Voor 1939 zal overeenkomstig de be
staande wetten worden voortgegaan met
de heffing der verschillende rechten op pro
ducten ea0komens, opgenoemd in den btf-
gevoegd® Staat”.
De communist Duclos herinnerde eraan
dat de communistische party heeft voorge
steld, dat bij de stemming over dit artikel
zij, die de regeeringsdecreten aanvaarden,
vóór zullen stemmen.
De socialist Moch oefende critiek uit op
de decreten. Hij verklaarde o.a.: „Wy wil
len de regeeringsmachine niet beletten te
draaien ,doch wy weigeren de decreten te
aanvaarden.”
De rechterzijde juichte den uitslag van
de stemming luide toe; vervolgens deed dit
ook de uiterst linkerzijde.
De Kamerzitting werd vervolgens ver
daagd tot vanmiddag half 4.
einden I.65
de Middellandsche Zee-vloot, terwijl vier
met kleine bemanningen aan boord zich in
de havens van het moederland bevinden om
te worden gemoderniseerd.
Het vlootbouwprogramma voor de' ko
mende jaren, dat dat van alk andere lan
den verre overtreft, voorziet in den bouw
van 5 slagschepen van 35.000 ton en 2 van
40.000 ton, 6 vliegtuigmoederschepen. 24
kruisers, 40 torpedojagers en 21 duikboo-
ten en beteekent een enorme erhooging vnn
de staatuitgaven voor de marine. Daarbij
moet men <er rekening mede houden, dat
deze begroeting nog door aanvullende pro
gramma’s ptijgt, wanneer men bedenkte,
dat reeds het in dit jaar in Engeland op
stapel liggende aantal schepen in vergelij
king met 1933 vertwaalfvoudigd is. Maai
het Britsche ryk moet deze offers brengen
wil het zijn positie als grootste zeemogend
heid handhaven.
Naast het financieele vraagstuk zijn twee
problemen op te lossen: het overwinnen van
gebreken aan de hoog ontwikkelde techni
sche speciale uitrustingen en het recrat°e-
ringsvraagstuk. Gezien de uitbreiding van
db vloot is het huidige personeel niet groot
genoeg. Men heeft derhalve tot een verdere
verhooging besloten, zoodat op de vloot
over een jaar ongeveer 125.000 koppen zul
len dienen.
In dit verband zyn overigens de Engel-
sche mobilisatie-maatregelen van 28 Sep
tember 1938 van belang. Hoewel de koning
het mobilisatiebevel voor de reservisten
eerpt in den middag onderteekende, hadden
zich ’s avonds reeds 4000 man bij hun sta
tions aangemeld en binnen drie dagen wa
ren met 29.000 reservisten verschillende
schepen der regerve-vloot gereed voor den
dienst. By een verdere toespitsing van de
crisis, zouden 58.000 reservisten opgeroe
pen zijn, een maatregel, die sinds 1914 vooj
de eerste maal werd beraamd.
Ongeacht, of juist wegens de tegenslagen
in de Middelandsche Zee en het Verre Oos
ten, tracht Engeland zyn oppermachtige
positie op zee te bewaren.
.«S
Ciano verklaart haar ongeldig.
Zeer onlangs heeft Ciano den Franscher
ambassadeur te Rome laten weten, dat zijn
regeering de Fransch-Italiaansche overeen
komsten van 1935, die, daar haar voorkomt,
niet meer in overeenstemming zyn met den
tegenwoordigen toestaïid, niet meer als
geldig beschouwt.
Deze opvatting der Italiaansche regee
ring wordt in Fransche politieke kringen
niet gedeeld. Men is er van meening, dat
indien bij een uitblijven der uitwisseling
der ratificatieoorkonden de overeenkomst
van 1935 niet van kracht is geworden, deze
toch de liquidatie beteekent van alle tus
schen Frankrijk en Italië hangende geschil-
len. Men is van i
Verscheidene arrestaties aan de grens.
In de Parysche uitgave van de „Daily
Mail” wordt medegedeeld, dat tengevolge
van de ontdekking aan de Spaansche grens
(in een valies van Harold Goodman, den
Britschen vice-consul te San Sebastian)
van militaire geheimen van Franco, twee
leden van Goodmans personeel in den af-
geloopen nacht werden gearresteerd: een
Franschman en een jeugdige Spanjaard,
die door de politie te San Sebastian wer
den ondervraagd.
Franco’s politieke politie arresteerde
eveneens Katenbury, attaché van de dele
gatie van Sir Robert Hodgson, den Brit
schen ambassadeur te Burgos, en z’n vrouw
beiden Engelschen.
Anderzijds wordt uit bevoegde bron te
Londen vernomen, dat er in verband met
de ontdekking van een complot tegen Fran
co oz^-eveer 1000 arrestaties zyn geschied.
Havas meldt uit Londen dat volgens den
specialen berichtgever van de „Daily Mail”
te Hendaye de in het consulaire valies
ontdekte documenten stafkaarten bevattén
van de posities van Franco rondom Madrid
en in de bergen van Guadarrama.
De „News Chronicle” schrijft ook over
oneenigheid tusschen de Falangisten en
Carlisten eenerzyds en de Spanjaarden en
hun Italiaansche bondgenooten anderzyds.
„Men betoogt thans” aldus het blad
„dat hiet rechtsche offensief byna ónmoge
lijk wegens de lengte der twee fronten, n.l.
1600 k.m., die in bepaalde gebieden, in de
Guadarrama b.v., zwdk zijn verdedigd. On
der deze omstandigheden is het onmogelyk
troepen te concentreeren met het oog op
een offensief. Bovendien zyn de meeste
troepen van Franco uitgerust voor een
stryd in hinderlagen en ongeschikt voor
een massa-aanval. Het is dus duidelijk, dat
by Franco de eenige hoop op een overwin
ning berust op de mogelijkheid de republi-
keinsche regeering uit te hongeren.
Havas meldt uit Londen dat er aldaar
geen bevestiging is verkregen van de ar
restatie Jan den Britschen consulairen be
ambte te San Sebastian. In diplomatieke
kringen wordt bovendien medegedeeld, dat
deze beambte den rang van honorair con
sul bezit, een titel, welke is toegekend aan
alle Engelschen, die resideeren in steden,
waar zich consulaten bevinden. Hij komt
dus niet op de officieele ly'st van het di-
1 voor.
De geïsoleerde Waddeneilanden.
Vliegtulgverbinding gezocht.
Naar wij vernemen, zijn bij de K.L.M.
verscheidene aanvragen ontvangen van
personen, die per vliegtuig naar de thans
van de buitenwereld afgesneden eilan
den Ameland en Schiermonnikoog wen-
schen te worden gebracht, terwijl zich
ook op onze eilanden menschen bevin
den, diefde Kerstdagen op het vasteland
willen doorbrengen.
De K.L.M. overweegt thans, indien de
vorst aanhoudt in de komende dagen,
een of meer passagiersvluchten naar en
van genoemde eilanden uit te voeren.
Het is niet uitgesloten, dat reeds he
denochtend een machine naar de Wad
deneilanden zal gaan, dqch dit hangt in
de eerste plaats van de weersomstandig
heden af, alsmede van het beschikbare
materiaal.
De postvlucht naar Urk niet door
gegaan.
Het vliegtuig dat gisteren van Amster
dam naar Urk zou vertrekken met post
en passagiers, is, omdat de landingplaats
te Urk niet te vinden zou zijn, niet op
gestegen. Men zal trachten vanochtend
om negen uur den tocht aan te vangen.
Urk te voet bereikt.
Gistermiddag te ongeveer één uur zijn
deftig menschen loopende van Kampen
te Urk aangekomen. Het ijs bevindt zich
in ultstekdnde conditie.
Denkt om de vogels.
Onze gevederde vrienden, de goedkoo-
pe arbeiders voor land- en tuinbouw,
moeten thans geholpen worden niet al
leen aan voer, maar ook aan water!
EEN GULDEN reductie
wordt verleend.
Het blijkt ons dat velen
er prijs op stellen hun
abonnementsgeld voor 1939
bij vooruitbetaling te vol
doen, wjjl zij daarmede
voorkomen dat elk kwar
taal een kwitantie aan huis
wordt aangeboden, terwijl
er bovendien ongemerkt
een gulden wordt bespaard
die voor andere uitgaven
weer kan worden benut.
Wij stellen de gelegen
heid nog open ook voor
nieuwe abonné’s het abon
nementsgeld voor 1939 bij
vooruitbetaling te voldoen
door gireering of storting
op onze postrekening 48400
van acht gulden.
Meerderen hebben de rij
geopend.
Wie volgt nu?
Wij wachten gaarne vóór
Kerstmis de remises van
ACHT GULDEN
op postrekening 48400,
of door storting aan ons
Bureau: MARKT 31.
Voor de post-abonné's is
het verminderde bedrag
twaalf gulden (inplaats
van 13.
DE ADMINISTRATIE.
Drijfijs in de rivieren.
Men meldt ons uit Maastricht:
De Belgen hebben hun barages ge
streken, zoodat de Maas thans drijfijs
afvoert, zij het nog niet in belangrijke
mate.
De vaart op de Ma.s, het Julianakanaal,
het kanaal LuikMaastricht en Zuid-
Willemsvaart is geheel gestaakt. De stuw
te Borgharen Is nog niet gestreken, daar
het ijs nog over de ijskleppen kan weg
vloeien. De in Maastricht aanwezige
schepen zijn alie geborgen in de vlucht-
haven van Bosscherveld, Zuid-Willems
vaart en Julianakanaal.
Ht ijs in den Gelderschen IJssel heeft
zich zoodanig vastgezet, dat de rivier
van Kampen tot Zutphen nagenoeg ge
heel dicht zit.
Gistermiddag was de Waal bij Nijme
gen over ae geheele breedte met licht
drijfijs bedekt. De stand van de rivier is
abnormaal laag. Er is vooreerst nog geen
kijk op, dat de rivier vastzit, pe zware
Duitsche kustklippers varen geregeld de
Waal af. De haven bij Nijmegen ligt vol
schepen.
Het treinverkeer
Door den sneeuwval en de vorst, on
dervond het treinverkeer in ons land gis
teren min of meer aanzienlijke vertra*
ging. Vooral de treinen uit het buiten
land kwamen met veel vertraging aan.
PRETTIGE KERSTDAGEN
MET BLORMRN VAN „TH IA**
KEURIG en VOORDEEL1G
TELEF. 2659 WIJDSTRAAT 7.
Home-fleet (Noordzee en
Oceaan), de Middellandsche Zee-vloot
kruisers-eskaders in Indië,
China, Amreika, West-Indië,
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, overal waar de
bezorging par looper geschiedt. Franco per post per kwataal 3.15.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA
bjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantooren.
Onze bureaux zyn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef
latere 2745. Postrekening 48400.
De Elfstedentocht uitgesteld.
Waarschijnlijk op Donderdag'29 Dec.
Naar wij vernemen heeft het centraal
bestuur besloten den Frieschen Elfste-
dentocht^welke op 24 December was uit
geschreven, uit te stellén tot Donderdag
29 December. De inschrijving voor deel
neming aan dezen tocht, zoowel wat de
wedstrijd- als de toeristenklasse betreft,
blijft open.
De secretaris van het centraal bestuur,
mri Hepkema, deelt mede, dat het ijs op
de geheele route in prima conditie ver
keert en dat dit ook niet de reden is,
waarom de tocht moest worden ultge-
steld. De reden was gelegen in het feit,
dat op vele gedeelten der route de sneeuw
welke gedurende <fe laatste twee dagen
in flinke massa gevallen is, wel tien
vijftien centimeter dik ligt.
De wedstrijdrijders zouden deze moei
lijkheden nog wel overwonnen hebben,
maar voor de toeristen, die toch gaarne
allen den tocht zouden willen uitrijden,
was er wel risico aan verbonden. In de
steden Leeuwarden, en Dokkum, alsmede
te Sloten, zijn de routes geveegd, maar
op vele andere trajecten kon dit niet ge
beuren. Een beroep op den Minister om
de banen in werkverschaffing te laten
schoonmaken, is afgewezen.
pree problemen hebben de laatste maan
den in zeer sterke mate de aandacht
van de Britsche parlementsleden getrokken,
woals blykt uit vrijwel dagelijks weerkee-
rende vragen en debatten: de buitenland-
jche politiek en defensie. Over defensie-
kwesties is thans zelfs in de boezem der
regeering een ernstig conflict ontstaan,
waarbij eenige onder-staatssecretarissen,
Hudson, Lord Dufferin and Ava en Lord
Strathcona and Mount Royal, zich keeren
tegen het beleid van de defensie-ministers
Hore Belisha (oorlog) en Sir Thomas
Inskip (coördinatie der defensie). De „ju
nior ministers” dringen aan op een wijz!
ging in de regeering, en dreigen, naar ver
luidt, zelf heen te gaan wanneer Hore
Belisha en/of Sir Thomas Inskip in ht^
verantwoordelijke functies worden gehand
haafd.
Tegenover deze critiek op het tempo en
den omvang der Britsche bewapening kan
men verscheidene uitlatingen van Britsche
ministers, onder meer van Chamberlain
zelf, stellen, waarin voldoening wordt uit
gesproken over de toename der defensieve
krachF tfbn Groot-Brittannië. Verbetering
moest en moet vooral wörden aangebracht
ten aanzien van het leger, van de lucht
afweer en van de luchtstrijdkrachten. Over
de paraatheid der vloot hooit men vrijwel
geen klachten. Men kag de Britsche vloot,
dan ook op het oogenblik ongetwijfeld nog
»ls de sterkste ter wereld beschouwen,
waartegenover staat dat zij belangen er»
verbindingswegen in alle deelen der wereld
heeft te beschermen, dus te kampen heeft
met een vergaande decentralisatie.
De Britsche vloot is onderverdeeld in 'e
Atlantische
en
Zuid-Afrika,
Nieuw-Zee-
land en Australië. Zoo bevinden zich op het
oogenblik van de 15 voorhanden zynde slag-
ichepen uit de jaren 1912 tot 1927 met te-
yamen 474.400 ton waterverplaatsing slechts
ies in (Jienst van de Home-fleet en vijf bil
„Samenwerking van alle Franschen
noodzakelijk”.
De Kamer is gisteren met de begroo-
tingsdebatten begonnen. Jammy, de rap
porteur, verklaarde dat de financieele com
missie haar oordeel over de wetsdecreten
heeft voorbehouden en een aantal amende,
menten voorsteit.
Nadat verschillende sprekers het woord
tevoerd hadden betrad de minister van fi-
nanciën, Paul Reynaud, het spreekgestoelte.
Hij zeide, dat niemand de opgemaakte ba
lans gecritiseerd of de resultaten ontkend
heeft. Kapitalen zyn weer in omloop ge
bracht, steeds meer goud keert terug, de
koers van den franc stijgt. Het egalisatie-
fonds heeft zelfs moeten tegengaan, dat de
stÜl?ing te snel geschiedde. Reynaud gaf
vervolgens een aantal cijfers betreffende
het economische herstel. De bedrijfstoene-
®ing in de ijzerindustrie bedroeg 10 pCt.,
de seizoenswerkloosheid is met 12.000 man
verminderd. Frankrijk moet weten, dat zijn
toestand verbetert. Er zullen nog leenin-
gen gesloten moeten worden „en wy zullen
teer voorzichtig moeten blijven”. Het volk
moet begrijpen dat het de nieuwe lasten
moet opbrengen als „verzekeringspremie
tegen een ruïneuze inflatie”.
Reynaud zegt de financieele commissie
dank, maar formuleert reserves ten aan-
»len van de amendementen, die op de be-
1 frooting zouden drukken met 500 millioen.
t,Ik vertrouw, aldus Reynaud, dat de Ka
mer my zal begrijpen en zal weigeren steen
voor steen den muur te doen vallen, dien ik
Opricht tegen de inflatie. Het kapitaal en
de arbeid zyn aan het werk gegaan, aldus
tesloot spreker onder toejuichingen van
links, midden en rechts, niets staat meer
*®n herstel van den toestand in Frankrijk
den weg. Het doen samenghan van alle
’’’anschen, die goeden wil toonen in één
*lfde actie is e politiek, die wy U bren-
Gij gaat stemmen over de begrooting
J?.onB dfc noodige kracht geven om die po-
*iek voort te zetten.”
BRAND IN HET HOTEL
DES INVALIDES.
Archieven een prooi der vlammen.
Een brand die zich zeer ernrtig liet aan
zien, brak gisteravond uit in het histori
sche Hoteh der Invalides in Parijs.
Om negen uur gisteravond bemerkte een
sergeant van de wacht, dat rossige vonken
ontsnappen aan de kap van het gebouw, ge
legen tusschen den „Cour dTionneur*’ en den
„Cour des Invalides”. De vonken werden
weldra gevolgd door vlammen dié zich van
minuut tot minuut langs den gevel uit
breidden over een afstand van verscheidene
tientallen meters. De sergeant gaf dadelijk
brandalarm en, evenals by den brand in de
Opéra, werd op het groot-alarm van alle
brandweerkazernes van Parys, het mate
riaal naar den brand gedirigeerd.
Hoewel oorspronkelijk werd gemeld,rdat
de brandweer voor een hopelooze kaat
stond, seinde Havas later dat alle slangen
naar behooren werkten.
Het vuur, waarvan de haard zich blijk
baar bevond in het gebouw dat aan den
Boulevard des Invalides ligt, deelde zich
intusschen mede aan de sedêrt tientallen
jaren in de dakverdieping opgehoopte ar
chieven.
Talrijke autoriteiten, waaronder de mi
nister-president Daladier en minister
Sarraut verschenen ter plaatse.
Voor den Dome welke, gelijk bekend,
het graf van Napoleon bevat bestontk
geen onmiddellyk gevaar.
Om kwart over elf was men het vuur
meester; de zolderverdieping met- de ar
chieven brandde echter geheel uit.
Maarschalk Pétain stond de brandweer
lieden bij in het blusschingswerk.
IiOI 1NJ1E UK IliM.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring)
1—5 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
l—d regels 1.55. elke regel meer f 0.80 Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prifs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.25, elke regel meer 0.50. Op
^Mveftentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
nan het Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer gereduceerden
prijs Groote letters en randen worden berekend naarH plaatsruimte.
Verkeersstremmingen.
De toestand was volgens berichten van
gisteravond:
Normaal varen: BoxmeerHeyen
dintelsas Ooltgensplaat; Dordrecht
Zwyndrecht (met 1 pönt); ’^Gravendeel
Wieldrecht (met 1 pont); Hansweert
Walsoorden; HoedekenskerkeTerneuzen;
Kop van ’t LandWerkendam; Maassluis
—Rozenburg; Rozenburg-M3rielle; Veere
Kamperland; VlissingenBreskens; Vlis-
singenBreskens; VlissingenBorselen—
Terneuzen.
Gestremd zyn: Beusichemsche Veer;
BrakelHe~wynen; DrutenDodewaard;
Hendrik Ido AmbachtAlblasserdam; Lex-
kesveer by Wageningen; Numansdorp
Den Bommel.
Onregelmatig varen: Anna Jacoba
Zijpe; HellevoetsluisMiddelhamis; Nu
mansdorpWillemstad; NumansdorpZij-
pe (1 maal p r dag); AfferdenSambeek;
pont uit de vaart genomen. Overtocht per
veerboot.
Bergstoepsche Veer: alleen overtocht
voor voetgangers en wielrijders.
Culemborg: gestremd, voetgangers en
wielrijders over de spoorbrug.
Deventer: schipbrug weggenomen. Ver
keer over de spoorbrug. Zwaar vrachtver
keer moet over Zutphen ryden.
Doesburg: IDe schipbrug is weggenomen.
'DordrechtiPapendrecht: Auto’s per
stoomboot, passagiers per sleepboot.
Eek en Wielsche veer: overtocht alleen
overdag per motorpont voor luxe auto’s en
lichte vrachtwagens.
Gorinchem—Sleeuwijk: het vervoer Joor
auto’s is stopgezet. Alleen bij hoog water
kunnen nog personenauto’s worden over-
gezet. Het overige vervoer gaat evscdag
