URY
g
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP. GOUDERAK, HAASTRECHT. MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADDINXVEEN, ^VENHUIZEN, enz.
No. 19918
77e Jaargang
Donderdag 29 December 1938
t
Gemeenteraad van Gouda.
VOORZIENINGEN INGEVAL VAN OORLOG.
Bedrijfsleven kan tot medewerking worden gedwongen.
ekbank
1
jer?
za
:um.,Noury
ed doen!
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van
HOORWEG
en die in oorlogstijd met de uitvoering
Regeering dient acht ontwerpen in.
Deskundigen uit industrie en handel
zullen worden geraadpleegd.
tie en verbruik voor het geval van. isole
ment dient te worden voorbereid, doch
krijgen van dringend benoodlgde import-
artikelen, niet kunnen worden ontbeerd.
De gemeenteraad is gisteravond 8 uur in
openbare vergadering bijeengekomen.
Een lid van het College van regenten
van het rusthuis „Huize Juliana”. Be
noemd wordt de heer L. van der Pol af
treden).
Twee leden van het College van regen
ten van £et Hoffman’s Gesticht. Benoemd
worden de heer S. Vingerling (aftredend)
en in de vacature, ontstaan door het over
lijden van den heer E. Grendel Sr., de heer
T. van Vliet.
Een lid der Commissie voor de Hoff-
man’s Stichting „Volksgaarkeuken”. Be
noemd wordt de heer J. Dercksen H<Mzn.
(aftredend).
Drie leden van het College van regenten
flapte. oververmoeidheid
’istelooshtid. Ein theelepeltp
flacon Dubbelt flacon ƒ2.25
urypharma. Dewni
Benoeming van leden van commissies en instellingen. Bouw van hoog*
spanningsstation in Woerden. Gasprijsverlaging voor bewoners aan den
Bodegraafschen straatweg onder Waddinxveen. Aanleg van het derde
gedeelte der Joubertstraat en van de Pieter Maritzstraat. Aankoop van
het voormalig stoomgemaal van Rijnland. Bouw van 73 huizen aan
Koninginneweg en J. P. Hejjestraat. Vragen over het sneeuwruimen en
den extra-steun middels het Crisis-Comité B in de koude-periode.
van conwnwsies
Idem.
Goedkeuring der rekeningen van de
Hoffman’s stichtingen en der instel
lingen van weldadigheid.
De rekeningen worden zonder discussie
en stemming goedgekeurd.
Het voorstel betreffende den bouw van
een hoogspanningsstaition in de ge
meente Woerden.
Het voorstel wordt zonder discussie en
•zonder stemming aangenomen.
held om in oorlogstijd door intematio-
nalem ruil in de behoeften te voorzien 1
tr van moeten uitgaan, dat ons land
tijdens den geheejsn duuf daarvan, in
nog sterkere mate op zichzelf zal zijn
aangewezen. Men denke ook aan het wa
pen der economische blokkade, dat, naar
In het bovenstaande werd een over
zicht gegeven van de maatregelen ten
behoeve van de economische verdediging,
welke, in geval van oorlog of oorlogsge
vaar of andere buitengewone omstandig
heden getroffen zullen moetep. worden;
het onderhavige wetsontwerp beoogt der
regcering een bevoegdheid te verleenen,
J welke zij reeds in vredestijd noodig heeft
om deze maatregelen op doeltreffende
wijze te kunnen voorbereiden, de be
voegdheid namelijk, om de bij die voor
bereiding noodzakelijke medewerking
van het bedrijfsleven te verlangen en zoo
noodig af te dwingen.
De hierboven genoemde problemen en
in het bijzonder die met betrekking tot
de orgarilsatie der productie kunnen
uiteraard niet tot een bevredigende op
lossing worden gebracht, voordat velerlei
gegevens betreffende productie-capaci
teit en productieprogramma, aard van
den tc verrichten arbeid, arbeidsbezet-
tlng, voorraden e.d. verkregen zijn. Voorts
zal in vele gevallen een beroep moeten
worden gedaan op de medewerking van
deskundigen uit industrie of handel, b.v.
waar het betreft de talrijke technische
moeilijkheden, die zich bij de omschake
ling van het productie-apparaat en de
vervaardiging van vervanglngsproducten,
alsook bij de voorbereiding van eventueel
noodzakelijke evacuaties zullen voordoen.
Tevcms zij hier genoemd de mogelijkheid,
dat van de ondernemers in sommige be
drijfstakken zal worden verlangd, dat zij
van bepaalde goederen minimum voor
raden aanhouden.
In het belang, zoowel van het bedrijfs
leven als van een rationeele werkwijze,
zal de regeering ook bij de uitvoering
van de onderhavige wet voortgaan met
zooveel mogelijk overleg te plegen met
instanties en instellingen, die uit hoofde
van hare werkzaamheden over waarde
volle gegevens beschikken.
Tenslotte zij nog gewezen op de nood
zakelijkheid reeds thans de organen in
het leven te roepen, die in vredestijd de
regeering zullen adviseèren over de in
vragen
waardoor zooveel mogelijk deze laatste
dienstbaar gemaakt wordt aan het ver-
kunnen beraden.
Behalve de genoemde problemen op
het gebied van de productie, de dlstrlbu- I
tie, de prijsvorming en den intematio-
nalciv handel, moeten nog worden ver-
meld: die betreffende de financiering, I
de buitenscheepvaart, het binnenland- i
sche transport, kortom betreffende al die
onderwerpen, die met het functlonnee-
ren der volkshuishouding onder bedoelde
buitengewone omstandigheden verband
houden.
James.
Alle leden 'zyn aanwezig.
De notulen van de vergaderingen van 29
November en 2 December 1938 worden aan-
gehouden.
De VOORZITTER deelt mede, dat de
heer Sprayt en mevr. Van Dantzig verzocht
1 hebben vragen aan B. eh W. te mogen stel
len, waartoe na afhandeling van de agenda
gelegenheid zal worden gegeven. Voorts
deelt de voorzitter mede, dat de algemeene
gedragslijn zal zijn, dat er gelegenheid zal
worden gegeven in de raadsvergadering
te stellen, indien deze schriftelijk
worden ingediend en vier-en-twintig uren
voor de vergadering in het bezit zijn van
B. en W.. die zich dan over het antwoord
I
Het economische leven en de welvaart
v^n ons lamd zijn onder de tegenwoor
dige omstandigheden zoozeer afhankelijk
van den internationalen goedefenruil,
dat een streven naar autarkie ten be
hoeve van de economische weerbaarheid 1
niet in aanmerking kan komen De re
geering stelt zich dan ook op het stand-
punt dat wel een organisatie van produc-
I Voorzitter burgemeester dr. K. F. O.
muiib uienv ve wuiuexi vuuruereiu, uucn
dat slechts van enkele, voor de verdedi-
ging des lands onontbeerlijke artikelen
een economische binnenlandsche voort- I
brenging, ter vervanging van Import, in
vredestijd mag worden aangewakkerd.
Van de in bovenstaande uiteengezette
politiek ten aanzien van de binnenland
sche productie en het verbruik mag der
halve geenszins worden verwacht, dat zij
ons land ten aanzien van talrijke essen-
tieele grondstoffen op den, duur van het
buitenland onafhankelijk zal maken.
Naast de organisatie van binnenlandsche
voortbrenging, en verbruik zal dan ook
een regeling van den in- en uitvoer,
id zal zy'n gekomen*
|Kudlib.) vraagt of deze
^Budt, dat geen reke-
met den moge-
^MlrnenbeWnqrplaats.
|^K(a.r.) antwoordt, dat
J^aanbesteed de aanleg
Het ophoogen van een
aat nog niet vast hoe de
begraafplaats zal worden ingericht.
De mededeeling wordt voor kennisge
ving aangenomen.
Dat Ged. Staten hebben medegedeeld de
goedkeuring van de besluiten van de "Ra
den der gemeenten, welke gezamenlijk de
z.jh stamregeling voor de onderlinge hulp-
verleening in geval van brand in de pro
vincie ZuidJHolland, hebben getroffen.
Dat de Minister van Economische Za
ken heeft medgedeeld, dat by Kon. be
sluit is goedgekeurd het raadsbesluit tot
wijziging der verordening op de winkel
sluiting voor de gemeente Gouda.
De nadere verdeeling van de aan hjin’
College opgedragen taak.
Deze mededeelingen worden voor ken
nisgeving aangenomen.
Ingekomen Stukken.
Van den Directeur van Gemeentewerken
het verslag van dien dienst over 1937.
Voor kennisgeving aangenomen.
Van het College van Brandmeesters, het
verslag over 1937.
Voor kennisgeving aangenomen.
Van de commissie van samenwerking
voor actie voor kindertoeslag, ingesteld
door organisaties van personeel in over
heidsdienst, een verzoek om aan het per
soneel in gemeentedienst een kindertoelage
toe te kennen.
De heer MIDDEIJWMEIÜD (r.k.) acht
het vraagstuk van het geven van kinder
toeslag urgent, nu de minister van Binnen
landsche Zaken richtlenen heeft gegeven.
Hjj verzoekt B. en W. een prae-advies
voor de behandeling van de begrooting 1939
uit te brengen en deze aangelegenheid ook
in het georganiseerd overleg te behande
len.
De heer MAALKANT (s.d.) vraagt by
het eventueel invoeren van kindertoeslag
tevens de bepaling te maken, dat bij de
bedrijven geen vaders van groote gezinnen
zullen worden geweerd.
Wethouder SANDERS (axi.) antwoordt,
dat het juist is, zooals de heer Middelweerd
zeide, dat de minister van Binnanlandsche
Zaken eenige lüchtlyenen heeft gegeven.
Er is echter niet bijgezegd w’aar het geld
vandaan moet komen en dit zullen B. en
W. bjj de bepaling van hun prae-advies
moeten nagaan.
Het verzoek wordt in handen van B. en
W. om prae-advies gesteld.
Van den heer A. J. J. Vos een verzoek
om ontslag als lid van het College van Re
genten van het Van Iterson Ziekenhuis.
Het ontslag wordt eervol verleend onder
dankbetuiging.
AAN DE ORDE<
Benoeming van leden
en instellingen.
De heer VAN TRI ET (e.g.) is over de
wyze van voordracht niet tevreden en acht
hier sprake van politieke commissies. Hij
betreurt het, dat op de voordracht niet
voorkomt een aanbeveling voor de benoe
ming van een gecommitteerde bjj de Goüd-
sche Waterleiding Maatschappij, w$ke
functie al eenigen tijd vacant is. Spr. heeft
voorts bezwaar tegen de voordracht voor
een bepaalde commissie, omdat hy de voor-
gedrgene niet deskundig acht.
Mevr. VAN DANTZIG (s.d.) acht het
op grond van practische ervaringen juist,
dat personen van verschillende richting in
de commissies zitting hebben. Spr. merkt
op, dat de raad nog nooit iemand heeft be
noemd, die niet bekwaam was.
De heer MUYLWIJK (a.r.) noemt de op
merking van den heer Van Triet niet fijn.
De opmerking had in besloten zitting moe
ten worden geplaatst.
De VOORZITTER antwoordt, dat het
feit dat geen aanbeveling van een gecom
mitteerde by de Waterleiding Maatschappij
wordt gedaan samenhangt met de omstan
digheid, dat B. en W. het vraagstuk van
de waterleiding wijder moeten gezien. Wat
de voordracht voor de door denbeer Van
Triet bedoelde commissie betreft, vinden
B. en W. geen aanleiding hun aanbeveling
te herzien, doch zoo mogelijk tullen zij in
de toekomst met de opmerking rekening
houden.
Hierna wordt tot stemming overgegaan.
Drie leden der Commissie van toezicht
op de Stedelijke Bad- en Zweminrichtin
gen. Benoemd worden de heeren J. Derck
sen H.Mzn., Mr. S. H. Smit en G. v. Span
gen, allen aftredend.
de ervaring uit de jaren 19141918 heeft
Wleerd, mede gebruikt kan worden om
druk te oefenen op neutrale mogend-
teden. De economische verdedlgingsvoor-
tereidlng is een noodzakelijko voorwaar
de om onze tradltloneele zelfstandig-
jeldspolltiek meer kracht bij te zetten.
De regeering is er zich daarom van be-
J’M dat een zoodanige voorbereiding op
belde situaties gericht moet zijn. j
Ten einde tijdens een oorlog, waarin
Msjand al dan niet betrokken is, in de
^hoeften van weermacht en burgerbe-
^ds de binnenlandsche voortbrenging
«worden gericht op hetgeen het meest
n°odig is en anderzijds het verbruik te
Worden beperkt tot de bevrediging der
dringende behoeften. Zulks zal
ult®raard niet automatisch door de vrije
JJktag der economische krachten ge-
«Weden Ingrijpen flgn regeeringswege
de productie en de distributie, zoowel
gebruiksartikelen en halffabrikaten,
W grondstoffen, zal derhalve in vele I
ballen noodzakelijk zijn.
i Hefeeifde geldt voor de prijsvorming.
MEDEDEELINGEN.
Burgemeester en Wethouders deelen de’
Raad mede:
dat Ged. Staten de goedkeuring hebben
bericht var. de raadsbesluiten tot koop van
grond van T. van Herk en M. van Vliet e.e.
en van den Polder Reeuwyk;
alsvoren de goedkeuring van de raadsbe
sluiten tot wijziging der begrooting, dienst
1938;
alsvoren de goedkeuring van de raadsbe
sluiten tot wijziging der begroetingen van
het grondbedrijf, de gasfabriek, den Reini
gingsdienst en het Slachthuis, dienst 1938;
alsvoren de goedkeuring van het raadsbe
sluit tot wyziging der Verordening op het
beheer van het Woningbedrijf;
alsvorens de goedkeuring van “eenige
raadsbesluiten tot wijziging der begrooting
dienst 1938;
alsvoren de goedkeuring van het raads
besluit tot wijziging der begrooting, dienst
1938;
alsvoren de goedkeuring van het raads
besluit tot het aangaan eener geldleening,
groot 130.700.
alsvoren de goedkeuring van het raads
besluit betreffende het opnemen van kas
geld, gedurende het le kwartaal 1939;
alsvorens de goedkeuring der raadsbe
sluiten tot verkoop van grond aan Gebr.
van Willigen, aan J. B. van Hoorn, Dr. J.
Leest en C. van Eyk, tot verpachting van
het recht van doorvaartrechten van het
"Reeuwüksche. en Sluipwyksche Verlaat en
tot aankoop van de huizen Boomgaard-
straat no. 63 en 57, resp. van J. M. Smits
en de erven C. v. d. Post;
Alsvoren de goedkeuring van het raads
besluit tot conversie eener geldleening,
groot 150.000*—;
het procesverbaal van opneming van kas
en boeken van den Gemeente-Ontvanger op
15 November 1938;
alsvoren op 23 November 1938;
dat by Kon. besluit tot uiterlijk 1 Januari
1941 concessie is verleend tot heffing van
doorvaartrechten aan het z.g. Reeuwtfksche-
en Sluipwyksche Verlaat
Al deze mededeelingen worden voor ken
nisgeving aangenomen.
dat zij hun nadere voorstellen ten aanzien
van den aanleg van een urnenbewaarplaats
op de nieuw aan te leggen Algemeene Be
graafplaats eerst zullen kenbaar maken,
wanneer de aanhangige wyziging der Be-
graafwet tot st
De heer
mededeelin^^H
ning
lijken^HMI
van het Van Iterson Ziekenhuis. Benoemd
worden in de vacature, ontstaan door het
overlijden van den heer E. G. Gaarlandt,
de heer Dr. K F. O. James, de heer Ed.
van Dantzig (aftredend) en in de vacature
ontstaan door het bedanken van den heer
A. J. J. Vos, de heer A. J. Kéttler.
Twee leden van het bestuur van den Ge
meentelijken Dienst voor Maatschappelijk
Hulpbetoon. Benoemd worden: lid-raadslid
de heer A. van Wyk (aftr.) en lid niet-
raadslid mevr. A. Vroman-Vromen (aftr.).
Een lid der Commissie voor het Steddyk
Museum van Oudheden, tevens LibryeiA^js
ters. Benoemd wordt de heer J. F. v. 4.
Pol (aftredend).
Een lid der Commissie van toezicht op
'het Middelbaar Onderwijs. Benoemd wordt
de heer A. R. van de Putte (aftredend).
Een regent van het Vereenifd Wees- en
Aelemoeseniershuis. Benoemd wordt de
heer A. Goedewaagen (aftredend).
Een regentes van het Vereenigd Wégs-
en Aelemoeseniershuis. Benoemd wordt
mevr. M. Dercksen-van Andel (aftr.).
Een curator- voor het Stedelyk Gymna
sium. Benoemd wordt de heer Mr. H. C. J.
M. Francken (aftredend).
De gedelegeerden der gemeente in het
bestuur der Openbare Leeszaal Benoemd
worden de heeren E. van Dantzig, W.
Hoonhout, P. D. Muylwyk en mevr. Dr.
j'M. C. C. de Witt Wijnen-Koumans (allen
aftredend)
Twee gecommitteerden der gemeente in
het bestuur der Vere .üging „De Am
bachtsschool voor Gouda en omstreken. Be
noemd worden de heeren P. Bokhoven en
Th. de Ruwe (beide aftredend).
De commissaris der gemeente in de N.
'V. tot exploitatie der machtiging voor ra-
diodistributie in Gouda (G.RD.). Benoemd
wordt de heer W. Sanders (aftredend).
Een gedelegeerde der gemeente in het
bestuur der Goudsche Industrie- en Huis
houdschool in de vacature, ontstaan door
het bedanken van mevr. H. J. M. Gaar.
Jandt-de Kat. Benoemd wordt mevr. M.
James-van der Hoop.
Vyf vertegenwoordigers van het Ge
meentebestuur in de Commissie van over
leg voor de ambtenaren en voor de werk
lieden. Benoemd worden de heeren A.
Heerkens, J. H. Prevoo, F. Stalenberg, J.
K. Begeer en H. M. van Triet (allen aftre
dend1).
.Het voorstel tot benoeming van tijde-
lijk personeel der Handelsavond-
school.
De heer VAN WIJK (a.r.) vraagt of er
per 3 Janauri nog niet een vacature aan
de Handelsavondschool ontstaat.
Wethouder DE WITT WIJNEN (lib.)
antwoordt, dat de opmerking juist is. De
vacature is vry plotseling ontstaan. B. en
W. hebben reeds een voordracht gemaakt.
Deze moet echter door den minister wor
den goedgekeurd en daarop dient gewacht
te worden.
Tot tydelyk leeraar wordt met algemee
ne stemmen benoemd den heer H. E. L.
Valkhoff te Rotterdam.
Het voorstel tot jvoorloopige vaststel
ling der rekeningen voor de bedrij
ven, dienst 1937.
Het voorstel wordt zonder discussie en
stemming aangenomen; de wethouders ont
houden zich van stemming.
Het voorstel ,tot voorloopige vaststel
ling der gemeenterekening, dienst
1937.
IiOHNJIE (lil HAM.
ADVERTENTIEPRIJS: Udt Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring)
1—5 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring-
1—6 regels 1.55. elke regel meer 0.30 Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den pry's. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prifs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.25, elke regel meer 0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van sohede Boek
handelaren. Advertentiebureau* en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer gereduceerden
prijs Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Bij de Staten-Generaal zijn acht wets
ontwerpen ingediend, houdende regelen
met betrekking tot de voorbereiding van
voorzieningen in geval van oorlog, oor
logsgevaar of andere buitengewone omr
standlgheden In de behoeften van volks
huishouding en landsverdediging.
In de toelichting tot het eerste wets
ontwerp (wet medewerking verdediglngs-
voorbereldlng 1939) schrijft de regeering:
Het ontwerp heeft ten doel de werking
der bij de wet economische verdedlglngs-
voorbereidlng 1938 gestelde regelen te be
stendigen.
De regeering grijpt deze gelegenheid
tevens aan om den Staten-Generaal een
nadere uiteenzetting te geveja nopens de
maatregelen, welke haars inziens ter
voorbereiding van de economische ver
dediging des lands noodzakelijk zijn.
De behoefte ter verzekering van de
veiligheid des lands maatregelen voor te
bereiden, die niet alleen van militairen,
doch ook van economlschen aard zijn,
vindt haar oorzaak in den aard van den
modernen oorlog, Welke steeds meer het
karakter van een totalitairen oorlog
schijnt te zullen aannemen.
In den modernen oorlog is het verloop
van den strijd in hooge mate afhankelijk
van het economische aanpassings- en
uithoudingsvermogen van een land. Het
zeer groote materiaalverbruik door de
weermacht maakt deze steeds meer af
hankelijk van de mogelijkheid om in
haar behoeften te voorzien. Een onge
kende vraag naar grondstoffen zal ont
staan, die in vele gevallen het aanbod
verre zal overtreffen. Een en ander zal
er ongetwijfeld toe lelden., dat in het bij
zonder de oorlogvoerende mogendheden
de in haar bezit zijnde voorraden niet of
slechts onder zeer bezwarende voorwaar
den ten uitvoer zulen toelaten.
Wordt de aanvoer uit het buitenland
in het algemeen hierdoor in geval van
oorlog reeds hoogst onzeker, nog sterker
geldt dit voor den aanvoer vanXverzec
door do groote gevaren, die in oorlogstijd
ook de neutrale scheepvaart bedreigen.
Consequenties.
De hierboven geschetste omstandighe
den hebben voor Nederland verschillende
consequenties, waarmede de regeering
reeds thans ter dege rekening moet hóu
den, zoowel voor het geval, dat ons land
in een oorlog zou worden betrokken, als
voor het geval, dat het er opnieuw In
mocht slagen zijn neutraliteit te hand
haven. Mocht ons land in een conflict
worden betrokken, dan kan, naar de
meening van de regeering, althans in de
eerste periode niet aanstonds op den
stam van eventueele bomdgenooten wor
den gerekend. Bij een neutraliteitspositie
Mimen gezien de beperkte mogelijk-
«Bjand al dan niet betrokken is, In de
volking te kunnen voorzien, dient eener- tijderfovan nood te treffen maatregelen
hm. u. --cn dle Jn oorlogstijd met de uitvoering
daarvan zullen worden belast. Kernen
van zoodanige organen, waarin vertegem-
woordigers van en deskundigen uit het
bedrijfsleven zijn opgenomen, zijn voor
de meest essentieele takken van indus-
trie en handel reeds gevormd, dan well
verkeeren in een vergevorderd stadiuml
van voorbereiding.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, overal wMr de
bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwataal 3.15.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA
bjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantooren.
Onze bureaux zyn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef
latere 2745. Postrekening 48400.