m
doetje qoed!
Prinses Beatrix wordt morgen een j;
BS
Het jarige Prinsesje, hoe zij opgroeide in het witte
GOUDSCHE COURANT Maandag 30 Januari 1939
Tweede blad
PÜ3
REDE VAN CHAMERLAIN TE BIRMINGHAM.
„Laat nu anderen een bijdrage tot den vrede leveren."
I jUleif
E.
koop SUNLIGHT ZEEP
Zijn laatste avontuur.
Kabinetswijziging
in Engeland.
Werkloosheid gestegen door de koude.
ZUSTER TRIJNTJE
BOONSTRA,
de eerste verpleegster van H.
K. H. Prinses Juliana die met
ie zorg voor moeder en kind
•ras belast.
Z. K. H. PRINS BERNHlAiRID MET HET PRINSESJE IN HAAR
STATIEKLEED, BIJ KET OPMAKEN VAN DE
GEBOORTEAKTE.
HET PRINSESJE, DE KLEINE TRlX, ZOOALS
ZIJ HEET IN DEN HUISELIJ1KEN KRING, IN
DE BOX, WAAR ZIJ HAAR EERSTE
STAPPEN OEFENT.
HUISELIJK TAFREELTJË IN HET PRINSELIJK GEZIN.
PRINSES BEATRIX, DE TROTS VAN HAAR MOEDER
EN HAAR BEIDE GROOTMOEDERS.
JIH1R. MR. F. BEELAERTS VAN BLOKLAND, DR. H. COLIJN EN JHR. C. C. J. VAN
REENEN BIJ HET TEEKENEN DER AKTE VAN GEBOORTE AANGIFTE.
De wieg, vervaardigd door de
Zusters van Bronovo te Den
Haag, waarin ons Prinsesje het
grootste deel van haar eerste
levensjaar heeft mogen door
brengen.
DE EERSTE FOTO VAN H. K. H. PRINSES BEATRIX
HET KINDJE WAS TOEN 48 UUR OUD.
HET PRRINSELIJK PAAR MET HET PRINSESJE,
DRIE WEKEN OUD.
De foto werd genomen op 21 Februari.
De Britsche premier bestrijdt de
critiek op zijn buitenlandsche politiek.
ïyfinister-president Chamberlain heeft Za-
terdagavond aan een maaltijd van de
Juweliersvereeniging te Birmingham zijn
aangekondigde en door de radio uitgezon
den rede, gehouden.
Hij zeide onder méér:
„Zonder een verbetering in de Britsch-
jtaüaansche betrekkingen, had ik in Sep-
temher van het vorige jaar nooit de mede
werking van Mussolini kunnen verkrijgen
en ik geloof niet, dat zonder die medewer
king de vrede gered had kunnen worden.
Er is veel critiek geoefend op de overeen
komst van MJinchen en tegen de actie, die
ik ondernam, toen ik door persoonlijk con
tact trachtte een vredelievende oplossing
te bewerken van het probleem, dat een
wereldramp va„ de eerste grootte zeer
dichtbij had gebracht.
Die critiek, aldus de premier, komt van
verschillende zijden, maar de uitingen heb
ben een kenmerk gemeen: niemand heeft
de verantwoordelijkheid, die op mijn schou
ders ligt en niemand heeft de volledige
kennis van alle omstandigheden, die slechts
aan de Britsche regeering bekend zyn. Als
ik op mijn beleid terugzie, is er niets, dat
ik betreur: ik heb ook geen reden om aan
te nemen, dat een andere koers de voor.
keur zou hebben verdiend.
De moderne oorlog heeft zoo vreeselijke
gevolgen voor hen, die er in betrokken
zjjn, hij brengt zooveel verlies en lijden,
zelfs voor hen, die terzijde staan en den
strijd gadeslaan, dat men dien oorlog nooit
zou mogen ontketenen, tenzij alle mogelij
ke en eerlijke middelen ter voorkoming
aangewend zijn. Dat is van den beginnen af
aan het standpunt der Britsche regeering
geweest en de overeenkomst van München
ia slechts een incident geweest in de duur
zame en onwankelbare vredespolitik.
Ik ga zelfs nog verder en verklaar, dat
het behoud van den vrede in September
slechts mogelijk is gemaakt door de ge
beurtenissen, die daaraan voorafgingen,
door de briefwisseling tusschen Musso
lini en mij in den zomer van 1937 en
het Britsch-Italiaansche verdrag van
Februari 1938.
Op de reis, die Halifax en ik naar Rome
hebben gemaakt, is critiek geoefend door
menschen, die blijkbaar vastbesloten zijn
obstructie te voeren tegen iedere poging
tot vervulling van den wensch der Britsche
en Italiaansche volken, die in goede vriend
schap en wederzijdsch begrip willen leven
en geschillen willen beslechten door bespre
kingen en niet door geweld. Dat geldt niet
alleen voor Italië en Engeland, maar ook
voor Frankrijk en Duitschiand. Laat ons de
vriendschap tusschen de volken bevorderen.
Dat kan gedaan worden door particulieren,
door handelsmenschen en door de meer of-
ficieele vertegenwoordigers. Laat ons den
anderen duidelijk maken, dat wij hen niet
beschouwen als mogelijke vijanden, maar
veeleer als menscheljjke wezens zooals wij
zelf, met wie wij steeds bereid zijn op
voet van gelijkheid te spreken, wier stand
punt wij willen aanhooren en wier redelijke
aspiraties wij zooveel mogelijk willen be
vredigen, als die aspiraties niet in strijd
zijn met de algemeene rechten van ande
ren op vrijheid en gerechtigheid. Slechts
op deze wijze zullen wy de eeuwige verdon-
kingen, die de internationale atmosfeer ver
giftigen, verwijderen en weer in het bezit
komen van onze geestelijke zekerheid en
van het vertrouwen, dat noodig is voor het
slagen van elke onderneming.
Wij moeten echter, niet vergeten, dat,
terwijl er twee noodig zyn om vrede te
sluiten, één den oorlog kan ontketenen.
Zoolang er dus geen duidelijk weder,
zy'dsch begrip is, waarin alle politieke
spanning verdwijnt, moeten wij ons voor
bereiden op de verdediging tegen een aan
val op ons land, ons volk of onze beginse
len van vrijheid,' waaraan ons bestaan als
democratie gebonden is en die voor ons de
hoogste attributen van het menscheiyk
leven en den menschelijken geest in zich
sluiten.
Het is daarom, niet uit een oogpunt van
aanval, maar van verdediging, dat wij de
herbewapening met onverzwakte energie
voortzetten, met de volledige instetmjjjng
van het land. Het heeft ons veel tijdje-
kost, doch thans worden dagelijks op elk
gebied vorderingen gemaakt in versneld
tempo."
Chamberlain gaf daarna een uitvoerige
opsomming van den vooruitgang, die in
het afgeloopen jaar in alle takken van
dienst gemaakt is.
Op 31 Ma|art zal de vloot in een jaar
tyds zijn uitgebreid met zestig nieuwe oor
logsschepen, die tezamen 130.000 ton
In de volgende twaalf maanden als de
groei nog grooter zijn: dan zullen 75 sche
pen met een tonnage van 150.000 gebouwd
Ook de luchtmacht breidt zich voortdu
rend uit, in hetzelfde opmerkelijke tempo.
In de laatste maanden is het tempo der
vliegtuigproductie verdubbeld de recru-
teering maakt goede vorderingen. De leem
ten, in de luchtbescherming, die in Septem
ber aan het licht gekomen zijn, zijn voor
een groot deel opgeheven. Niet alleen is de
hoeveelheid afweergeschut uitgebreid, doch
ook de organisatie is verbeterd.
Ten aanzien van den vrij willigen natio
nals dienst zeide Chamberlain nog: „Wij
streven niet naar een uitgebreid corps voor
de burgerverdediging, dat georganiseerd
zou moeten zyn als een beroepsleger in
oorlogstijd en de burgers zou ontheffen van
de verantwoordelijkheid voor hun eigen
verdediging. Het is onze taak de menschen
te vinden voor zekere posten en niet posten
voor allen te vinden."
Zijn rede besluitende, zeide de minister
het t« betreuren, dat zooveel tijd en een
zoo groot gedeelte van het nationaal iirkc-
men aan oorlogsvporbreidingen moeten
worden besteed.
Ons motto luidt „uitdaging" (defiance)
nosh „ontzag" (deference) liet luidt „ver
dediging" (defence). En we rekenen op de
medewerking van de natie om deze verde
diging onoverwinlijk te maken.
„Ik geloof," zoo zeide Chamberlain
ten slotte, „dat het thans tijd is, dat
anderen een bijdrage leveren. De> lucht
is vol van geruchten en verdenkingen,
EN NOOIT ZEEP VAIM uwm
HEMDE HERKOMST
Het plezier der kinderen is een voor
naam bestanddeel van het levensgeluk
der ouders.
FEUILLETON.
Humoristische Roman van
JOH. BRAND.
(Nadruk verboden).
8
Na eenige minuten echter keerde de
heer terug en ditmaal leek zijn misplaat
ste belangstelling voor den persoon van
den Jongen graaf nog grooter.
Juist wilde Rolf naar de reden hiervan
informeeren, toen hij aan het einde van
de gang een kamermeisje zag opduiken.
Hij moest haar bereiken, vóór zij in één
der vele kamers verdween
Een oogenblik alstublieft, riep hij
haar reeds van verre toe.
Het meisje bleef staan en haar glim
lach toonde een en al bereidwilligheid.
Waarmee kan ik u van dienst zijn?
Misschien kunt u mij inlichten,
meende Rolf. Weet u ook, wat miss Wil-
kins van plan is vanavond te gaan doen?
Het meisje staarde hem verbaasd aan.
Rolf voelde zich onbehaaglijk; bovendien
bekroop hem het gevoel, dat hij bespied
werd. Met een ruk keerde hij zich om.
Net zooals hij, dacht, op eenlgen afstand
stond nog steeds de onbekende.
's Mans brutale houding maakte Rolf
bepaald nerveus. Snel trachtte hij tot
een resultaat te komen en met een haas
tig gebaar duwde hij het meisje een
geldstuk in de hand.
Voor zoover ik weet, gaan de dames
vanavond naar den schouwburg.
Prachtig! Kunt u mij ook nog zeg
gen naar welken?
Inplaats van antwoord te geven, maak
te het meisje echter snel rechtsomkeert
om haastig in één der kamers te ver
dwenen.
Rolf zocht onmiddellijk naar de oor
zaak van deze eigenaardige houding. Het
bleek de man te zijn, die het meisje zoo
veel schrik had ingeboezemd Hij trad
thans regelrecht op Rolf toe, tikte even
aan zijn hoed en vroeg op afgemeten
toon:
Pardon, logeert u hier in het hotel/
Dat is mijn zaak! meende Rolf grof.
De ander haalde zwijgend een legltl-
matiekaart uit zijn vestzak te voor
schijn, waaruit bleek, dat hij een hotel
detective was.
Wilt u mijn vraag misschien nu be
antwoorden?
Rolf aarzelde een oogenblik. Wat moest
hij zeggen? Hij kon de man toch niet
vertellen, dat hij hier heen en weer liep
om op de onbekende Amerikaansche te
wachten? En daar hem niet zoo spoedig
een gescHikte uitvlucht te binnen schoot,
zei hij or luchtigen toon:
U bent iemand van nauwgezette
plichtsbetrachting. Het moet voor de
hotelgasten bepaald een veilig gevoel
zijn zich zoo goed beschermd te weten!
De detective gaf geen antwoord. Hij
bleef Rol onagebroken aanzien en deze
werd het ten slotte steeds onbehaaglijker
die men niet langer mag laten bestaan.
Want de vrede kan alleen in gevaar
worden gebracht door een uitdaging,
waarop de president der Vereenigde
Staten in zyn nieuwjaarsboodschap
doelde: n.l. den eiach om door geweld
te overheerschen. Dat zou een eisch zyn,
waartegen de democratische staten zich,
zooals president Roosevelt en ik reeds
eerder hebben gezegd, onvermijdelijk
zouden moeten verzetten.
Ik kan niet gelooven, dat men voorne
mens heeft tot die uitdaging, want de ge
volgen van een modernen oorlog zijn zco
ontzettend, dat geen regeering lichtvaa--
dig den strijd zou ontketenen. Bovendien
blijf ik er van overtuigd, dat er geen ge
schillen. hoe ernstig ook, zijn, die niet zor-
der oorlog kunnen worden geregeld door
overleg en onderhandelingen, zooals o«.k
is neergelegd in de Verklaring die Hitier
en ik .te München hebben onderteekend.
ALGEMEENE DIENSTPLICHT
INGEVOERD IN HONGARIJE.
Alle Hongaren ook Joden van
12 tot 60 jaar vallen onder de wet.
De Hongaarsche Kamer heeft met alge
meene stemmen haar goedkeuring gehecht
aan de invoering van den algemeen-n
dienstplicht.
Alle Hongaren de Joden niet uitgezon
derd zullen van hun 12e tot hun 60e jaar
onder de bepalingen van deze wet vallen.
De dienstplicht is in beginsel driejarig,
doch in de practijk tweejarig. Hij zal drie
étappes omvatten: n.l. premilitaire dienst
van 112 tot 18 jaar; militaire dienst van
18 tot 42 jaar en post-militaire dienst (ver
plichte militaire oefeningen en schietoefe
ningen) van 42 tot 60 jaar.
De industrieele en de landbouwproduct'#
kunnen reeds in vredestijd worden aange
past b\j de eischen van het departement van
oorlog. In de grensstreken kan de regeering
overgaan tot de onteigening van onroeren
de goederen. De luchtafweer zal worden ge
moderniseerd. De wet voorziet ten slotte
in het verleenen van volmachten aan de
regeering in geval van oorlog of dreigend
oorlogsgevaar. Zy freedt over ongeveer
zes weken in werkingi.
Winterton ifit kabinet,
blijft in negeenng.
Gedurende de eerste dag dezer week heeft
zich te Londen een kabinetswijziging vol
trokken waarbij admiraal Lord Chatfield
tot minister voor de coördinatie der defen
sie is benoemd.
Inskip, minister voor de Dominions.
Sir Reginald Dorman-Smit - conserva
tief oud-president van de boerenunie
minister van Landbouw.
Morrison, kanselier van het hertogdom
Lancaster.
Winterton, paymaster general.
Lord Manster .onderminister van oorlog,
als opvolger van Lord Strathcona, die is
afgetreden en geen nieuwe post zal heklee-
den.
Morrison zal Ohatfield assisteeren en in
het Lagerhusi het woord voor hem voeren.
Lord Winterton is niet langer lid van het
kabinet, maar hij za) voorzitter blgVen valt
de intergouvernementeele vluchtelingencom-
missie.
De reorganisatie van het kabinet is hier-
I mede voltooid. Lord Strathcona zal, naar
I verliudt, slechts tydelyk geen zitting heb-
I ben in de regeering.
Jan. Feb. Mrt Apr. Mei Juni Juli Aug 5ep Oct. Nov. Dec.
2S%
RIJKSDIENST
WEftKLOOSHEIDSVERZEKER
EN ARBEIDSBEM
Jan Feb. Mrt. Apr
Juli Aug Sep Oc£ Nov Dec.
De stand in begin Januari.
De directeur van den Rijksdienst der
Werkloosheidsverzekering en Arbeidsbe
middeling deelt mede, dat blijkens door
het Centraal Bureau voor de Statistiek
verstrekte voorloopige gegevens in de
week 9 t.m. 14 Januari 1939 bij gesubsi
dieerde vereenigingen met werkloozenkas
waren aangesloten 570.536 personen
(waaronder 75.147 landarbeiders).
Van de 495.389 verzekerden, buiten de
landarbeiders, was het werkloosheidsper
centage 29.3 (in de vorige vers&gweek,
26 t.m. 31 December 1938, was dit percen
tage 32.5).
Van de 570.536 verzekerden, met inbe
grip van de landarbeiders, was het werk
loosheidspercentage 31.7 (vorige verslag-
week 35.8).
In de overeenkomstige verslagweek
van Januari was het werkloosheidsper
centage voor alle verzekerden in de laat
ste Jaren als volgt (tusschen haakjes zijn-
vermeld de percentages, indien de land
arbeiders buiten beschouwing worden ge
laten): 1932 28,2 (26.6); 1933 35.4 (34.0);
1934: 34.5 (31.3); 1935: 35.7 (34.7); 1936 38.0
(36.6); 1937 35.7 32.9); 1938 35.8 32.5);
1939 31.7 (29.3).
Op 14 Januari 1939 waren bij de orga
nen der openbare arbeidsbemiddeling
ingeschreven 437.893 werkzoekenden,
waarvan er 420.045 werkloos waren (n.l.
405.036 mannen en 15.009 vrouwen).
Zooals uit een grafiek blijkt, was de
werkloosheid sinds Mei 1938 steeds lager
dan in de zes voorafgaande jaren. Op
verbetering wijst ook het feit, dat de
stijging der werkloosheid in den herfst
in 1938 geringer was dan in de vorige
jaren. Aan de stijging in het einde van
December moet men voor de beoordee
ling weinig waarde toekennen. Hierbij
spelen de toevallige weersomstandighe
den een groote tijdelijke rol.
Chatfield, een strateeg van naam, be
vindt zich nog in Indië, maar keert onver
wijld naar Engeland terug.
De algemeene indruk der wijziging zal
een eind maken aan veel critiek op het ge
bied der defensie en dat van den landbouw
(waarby het kabinet de bekwaamheid van
Inskip en Morrison niet uit het oog ver
liest!) en aan het kabinet een nieuwen man
van beproefde kracht toevoegen in de per
soon van Chatfield, die vijf jaar lang de
voornaamste adviseur der regeering op
vlootgebied is geweest en in het algemeen
het terrein vry maken voor krachtige maat
regelen, welke zuilen worden genomen wan
neer het parlement weder zal zijn bijeen
gekomen, om het tempo te versnellen op
elk gebied der defensie.
De wijzigingen in het kabinet zijn een
aanduiding, dat Chamberlain een nieuwe
methode heeft gevolgd by het samenstellen
er van, want hij heeft mannen in het mi
nisterie opgenomen, die erkend worden een
eerste plaats in te nemen op hun terrein
en deskundigen, wier diensten van de groot
ste waarde moeten zyn.
te moede.
Enfin, als u het bepaald weten wilt,
ik woon niet hiel. -naarjk wacht op een
dame, die hier wèl gelogeerd Is.
Mag ik misschien weten welke dame
dat is?
Zoo indiscreet zult u toch zeker wel
niet zUn...
Het spijt me, maar mijn plicht
dwingt me daartoe!
Dan zal lk mil bi) do directie be
klagen, dat u de particuliere aangelegen
heden van de hotelgasten niet respec
teert, viel Rolf uit.
Dat kunt u doen, mijnheer.
De man bleef uiterst kalm.
Als u daar de voorkeur aan geeft,
heb ik er geen enkel bezwaar tegen, dat
u mijn vragen beneden In het kantoor
beantwoordt.
Rolf begreep, dat hij terrein verloor.
Als hij dit malle avontuur niet aan de
groote klok wilde hangen, moest hij dat
in leder geval voorkomen.
Nu goed, ik wacht op miss Wilkins.
De detective maakte een lichte buiging
en Roll haalde verlicht adem. Maar nog
bleek de ander ntet tevreden
Heeft miss Wilkins u ultdrukkehjk
verzocht niet in de spreekkamer, maar
1 hier op haar te willen wachten?
i Rolf dacht een oogenblik na. Zou hl)
de vraag bevestigend beantwoorden om
eindelijk met rust te worden gelaten?
Maar de man leek hem in staat om miss
wilkins een bevestiging te gaan vragen
en dan blameerde hij zich voor goed. HU
besloot derhalve de waarheid te zeggen
Neen, miss Wilkins kent me niet
eens!
Wat wilt u dan hier?
De toon, waarop deze vraag werd ge
steld, klonk onmiskenbaar scherper.
Ik wacht immers!
Waarom?
Omdat ik daar nu eenmaal pleizler
in heb.
De detective scheen eindelijk zijn ge
duld te verliezen.
Ik heb geen tijd om me hier uren
lang met u op te houden. Wilt u me
maar naar het kantoor volgen?
Er hielp niets aan. Rolf had zich vast
gewerkt. Uit vrees zich belachelijk te
maken had hij net zoolang gepraat tot
de man hem als een verdacht individu
was geen beschouwen Of hij wilde of
niet er bleef niets anders over den den
detective te volgen.
In, het kantoor bevond zich de direc
teur van het hotel, dien de detective van
de zonderlinge gedragingen van zijn ar
restant op de hoogte stelde om zich
daarna weer te verwijderen
Mag ik misschien uw naam weten?
vroeg de directeur.
Het spijt me, maar ik kan u geen
inlichtingen geven, antwoordde Rolf, die
zich beleedlgd voelde door den argwaan,
welke in deze vraag lag opgesloten. Hij
stond op.
En bovendien verlang ik dat er nu
eens een eind komt aan dit belachelijke
verhoor en dat er eens een woord van
excuus gezegd wordt voor de manier,
waarop ik door een lid van uw personeel
ben lastig gevallen.
De directeur haalde de schouders op.
Als u mij een verklaring kunt geven
van uw zonderling gedrag, ben ik tot
elke satisfactie bereid. Zoo niet. dan
houdt u mij ten goede, dat ik slechts kan
instemmen met het optreden van mijn
employé, die niets meer heeft gedaan
dan zijn plicht.
U zult toch zeker niet zoo dwaas
zijn, mij hier vast te houden, als ik weg
wil gaan. viel Rolf hem in de rede. Dat
staat gelijk met vrijheidsberooving
Bevend van opwinding trad Rolf een
stap op hem toe.
De directeur maakte een afwerende
beweging en legde voor alle zekerheid
zijn andere hand op den knop van een
electrische schel.
Rolf keek hem vastberaden in de
oogen.
Ik ga!
HU wendde zich naar de deur, maar
op dit oogenblik trad de detective weer
binnen. Op een wenk van den directeur
bleef hij bij den ingang van het vertrek
staan, na de deur zorgvuldig achter zich
te hebben gesloten.
wat had Je nog te vertellen Smith?
Ik heb bij het kamermeisje geïnfor
meerd. mijnheen antwoordde de man,
blakend van dienstijver. Hij wenschte
van haar te feten, af miss Wilkins het
plan had vanavond uit te gaan. Voor die
informatie heeft hij haar zelfs een be
looning aangeboden. Vermoedelijk wilde
hij van de gelegenheid gebruik maken
om een inbraak voor te bereiden.
I (Wordt vervolgd).
