Februari
Overhemden
FRANS VAN CAMP
Mmeel
ïïjettAdorp
De Crisii
GELD
DAMES-KOUSEN
J. L. BRUNS
BALT.A. DE JONG
25
voor
Willem Schuld
FOTO DAEMS
£ssolube
Vinoliacrême
4iüH9 li
even..
GOUPSCHE COURANT Vrijdag 10 Februaril939
Tweede blad
De Goudsche Fruithandel
thans
een
opgevoerde kwaliteit
motorbrandstof verkocht
Spreekuren
Dr. P. BELGRAVER
5*
Hei edele
tuben 35 en 60 cent
potten 45 en 90 cent
55 cent
20 cent per pakje
Oosthaven 29 - Tel. 3364
gt van üw remmen af!
met 2 paar manchetten
2 boorden met tabs
en baleintje
8 M.M. KODAK CINÊ PROJECTOREN
Dat moet
U proeven!
Zóó aromatisch, zóó' zachtsmeltend en
lichtverteerbaar is alléén de poreuze
BROS vollemelk chocolade van Bensdorp.
BROS is bros als beschuit!
vollemelk chocolade
Firma Wed. A. REET VELD,
Rijwiel en Sporthandel H. DE GRUIL
Fongers, Burgers, Simplex, D.C.R. en Elite Rijwielen
Prpzen vanaf 19.25
Prima verchroomde STOFZUIGERS
met alle hulpstukken vanaf 18.75
Autopeds in verschillende uitvoeringen en prijzen
LANGE TIENDEWEG 61 - TELEF. 3328
GEMAKSCHOENEN
Qedipl. Pedicure
ONDER DIT TEEKEN
8 m.M. Agfa Smalfilms
8 m.M. Keystone Projectoren
vanaf 49.50
8 m.M. Kinderfilms 50 ft
3.75
16 m.M. Zaalprojectoren
STOP BIJ HET ESSO TEEKEN I
Esso i
CINè
Verbreiding Coloradokever in het vorige jaar.
Is koude
gezond
Ski-sport te Kitzbuehel.
m
0FP1CIEELE CRISIS-PUBLICATIE
Bloemkw6ek«ryveriru.nninK 1989.
De Nederlandsche Sierteeltcentrale deelt
hierbij mede aan bij haar georganiseerde
bloemkweekers, dat ingevolge het bepaalde
bij besluit van haar dagelijksch bestuur van
oen Sden Januari 1939 no. 95 (Nederland
sche Staatscourant no. 22 d.d. 31 Januari
1939) voor het kalenderjaar 1939 als bloem
kwekerij vergunning zal gelden de op den
Sisten December 1938 van kracht geweest
zijnde vergunning, behoudens ten aanzien
van aangeslotenen, aan wie in 1939 een
nieuw bewijs van vergunning wordt uitge
reikt.
's-Gravenhage, 9 Februari 1939.
KEEL-, NEUS-, OORARTS,
FLUWEELENSINGEL 60, GOUDA.
Eiken werkdag van 12 uur,
behalve Woensdag.
Bovendien Donderdag van II12
uur en volgens afspraak.
Voor on- en minvermogenden
v. Iterson Ziekenhuis: Dinsdag,
Donderdag, Zaterdag van 9-10 uur.
St, Jozef Paviljoen: Woensdag van
1011 uur.
Wijkverpleging: Maandag van 314—
41/2 uur.
Ambtenaren tot maandinkomen
zonder bong. Wettelijk tarief.
N.V. NATIONALE VOLKSBANK-
GELDSCHIETBANK,
Mauritsweg 3 Rotterdam (C.).
Inlichtingen (postz. v. antw.) en
afwikkeling schriftelijk.
nafuyrprodyct
verleent KING
PEPERMUNT die
kenmerken-^
heerlijke
geur en
smaak.
HEDEN BRENGEN
WIJ IN DEN VERKOOP
500 PAAR
MATZIJDE
Extra fijn weefsel en daar
door zeer Elastisch, met
versterkte voet in alle
modekleuren,
per paar slechts
TURFMARKT - GOUDA.
ft
nan
Hun leven - en het uwe
evenzeerl - kan misschien
«"orgen al behouden blij-
*n dank zij
uw remmen
2.
VERKRIJGBAAR BIJ UWEN WINKELIER OF IN DE
BENSDORP VERKOOPFILIALEN EN DEPOTS.
BLAUWE DRUIVEN
TAFELAPPELEN
TAFELPEREN
SINAASAPPELEN
MANDARIJNEN
CITROENEN
BANANEN
TOMATEN
GRAPE FRUIT
DOFFE KASTANJES
NIEUWE VIJGEN
DOOSJES TUNISDADELS
VRUCHTEN IN BLIK EN GLAS
DIVERSE SOORTEN NOTEN
OUDSTE ADRES voor OPGEMAAKTE FRUITMANDEN.
BLIKGROENTEN van prima kwaliteit tegen scherp concorreerende prijzen
I.ANGE TIENDEWEG 27 TELEFOON 331».
HET ADRES WAAR U ALTIJD SLAAGT.
Wijditra«t 23 - Goud»
Speciaal adraa voor:
Voatpwgen?
Ferme Nature
FILM!
"O' "ecdl h« onbetwistbare teelten voor een hoogt kwaliteit, vormt een
garantie voo'r de uitstekende eigenschappen" van de banaine. aooals deze thans in
geheel Holland aan de Esso-pompen verkrijgbaar is.
Dra brazine-kwalicm is «oodrag, du Kii „dra summobiiw ra i,dra moiom,J«r
Kgra lip kosten ,11e .ootdeelen ksn gemeten, die een opgevoetde brsndtterf.
kweltteit,biedt, zoosisgtoote klopvssthetd, meet ktschtsontwikkeling, dis be.
WSl BHEEKENT
bwilluM-
ZIE DEZE WEEK ONZE~SPECIALE~~SMALFILM^ET^LA^E^
Hel is iu d' '9d °m d'mol0nl"
Vul hit tarur mil
MOTO* 011
10 W
D« wiiltnlu uit dt sint Ent pnducun.
I£.
doet heel de maatschappij ontwrichten, j
Gedézalf alleen zal U van llkdoornpün 1
Verkrijgbaar bü Apoth. en Drop. 46 dl
tit.ikg hcstriJdlnBsmaatreBelen zijn nu
Vmi land genomen? Hierbij moet vóór
««emeriti. worden, dat de tover ln
grooter aantal cn over veel 8100ter
fetjind ons land la binnengedrongen,
m verwacht was. Hetzellde Is liet geval
ÏÏLgt met de landen, die aan Frank-
rtlk he' ,and' vaJlwaar dc Colorado-
invér zich over Europa verspreidt, gren
«mi Ook België. Luxemburg, Dultschland
n Zwitserland hebben onder een enor
me invasie van kevers te lijden gehad
het zal daar nog veel moeilijker zijn,
de verspreiding van het Insect te stuiten
Ons land ligt nog het verst van de
groote haard, die Frankrijk ls, verwij
derd soodat wij nog het meest kans op
succes van onze bestrijdingsmaatregelen
kunnen verwachten.
De omvang van het optreden van den
Coloradokever ln 1938 heeft echter alle
verwachtingen verre overtroffen Dit
was niet alleen in ons land het geval
maar ook ln alle andere landen, waar
het insect reeds ls binnengedrongen.
Wat ons land betreft kan worden
medegedeeld, dat de kever niet alleen in
de strook, waarin met behulp van den
zoekdienst getracht zou worden het eer
ste optreden te stuiten, ls binnengedron
gen, maar ook nog tientallen kilometers
verder. De grootste afstand van af de
Belgische grens ls ruim 70 km.
Dit ls het gevolg geweest van voor de
verspreiding van het Insect buitengewoon
gunstige weersomstandigheden. De Colo
radokever verplaatst zich uit eigen be
weging vliegend slechts over betrekkelijk
kleiige afstanden. Maar door den wind
kan hij zeer ver medegevoerd worden en
dat ls ln 1938 ln ongemeen grooten om
vang geschied
In het laatst van Mei en ln Juni had
den de kevers ln zeer groot aantal ln
Frankrijk den grond verlaten en daarna
hebben warme en zonnige dagen de
vlucht van deze kevers in hooge mate
bevorderd. Toen nu zeer krachtige Zui
den en Zuidwesten winden optraden,
werden de kevers over groote afstand
meegenomen.
In het gebied, waar de zoekdienst ge
organiseerd was, verliep het opsporen
van het Insect normaal en deze dienst
heeft zeer voldoende gefunctlonneerd
Maar toen de verspreiding zooveel ver
der bleek te zijn gegaan, dan verwacht
was, moest ook ln dit veel grootere ge
bied het zoeken ln de velden worden ter
hand genomen. Daartoe zijn ln de eerste
plaats de aardappelverbouwers zelf op
gewekt, door radio- en courantenberich
ten, terwijl alle personen, die ambtelijk
of halfambtelijk met den landbouw ver
bonden zijn (consulenten, leeraren -
land- em tuinbouw- en -vakonderwijzers,
controleurs van het U.C.B.) zoomede de
ambtenaren van rijks- en gemeente
politie en de marechaussee hun mede
werking hebben verleend In hoeverre
alle vindplaatsen zijn ontdekt, zal ln den
loop van dit Jaar moeten blijken. Daar
waar een haard onopgemerkt is geble
ven, zal een verspreiding van den kever
over de omgeving verwacht kunnen wor
den.
Van de waargenomen gevallen, dat
Wanneer wij verscheidene tiental
len jaren in gedachten terug gaan,
dan herinneren de ouderen onder ons
zich, hoe niet alleen de stedeling doch
ook de plattelandsbewoners zich met
wollen doeken tegen de koude be
schermden.
De vrouwen droegen dikke hoofd
doeken ,die later plaats maakten voor
capuchons of hoofdkappen, welke
thans weer in het modebeeld zijn op
genomen! Mannen en vrouwen wik
kelden doeken om den hals, die onder
de jas of mantels gekruist en op den
ruj? geknoopt werden. Geruimen tijd
geleden zag men 's winters zelfs nog
niet bont gevoerde hals- en borst
doeken dragen, die natuurlijk niet
bevorderlijk waren voor de slanke
lijn en weinig of geen lucht doorlie
ten.
De onderkleeding verschilde zeer
veel van die, welke thans gedragen
wordt en waarbij de noodige aandacht
besteed wordt aan poreuze weefsels.
Baaien hemden en broeken zullen
Grotendeels tot het verleden behoo-
J®n«' Men was eertijds de meening
toegedaan, dat men keelontstekingen
voorkomen door te zorgen dat
Plokje van den hals onbedekt
oef. Epidemisch optredende ziekten
werden echter al evenmin voorkomen
°°r al deze „warmte-apostelen" als
ernstige verkoudheidsziektenDe
aatste tientallen jaren heeft de over-
uiging zich baan gebroken, dat de
J 8"oed functioneering der
Juid tegenwerken, funest zijn voor
e gezondheid en den mensch veel
gevoeliger maken. Men leerde begrij
l*11» dat men zich langzaam aan kou
de
deze
zijn dus die, waar een of enkele kevers
of groepjes jonge of oudere larven of wel
plekken met alleen de bladbeschadiging
werd waargenomen, ls vrijwel steeds
aangifte gedaan ten gemeentehuize,
zooals dit In Art. l van de Colorado-
keverwet ls voorgeschreven,
Zoodra een vindplaats werd aange
geven, werden de noodJgo maatregelen
genomen, om deze haard Volledig uit te
roeien en dus voor de omgeving geheel
onschadelijk te maken. Daarvoor werden
de aanwijzingen gevolgd, die in het bui
tenland gebleken zijn tot een uitroeiing
te leiden Alle kevers en larven worden
verzameld en de aangetaste planten met
de omgevende werden uitgetrokken, ln
een "ter plaatse gegraven kuil geworpen
en, nadat zij met petroleum en benzine
begoten waren, met een flinke laag aan
gestampte aarde bedekt.
Daarna werd, indien het mogelijk was
(op zandgrond), de grond op de aange
taste plek gezeefd, ten einde de daarin
reeds weggekropen larven of aanwezige
poppen te kunnen verzamelen en ver
nietigen, terwijl de grond ter plaatse ten
slotte nog werd ontsmet door begieting
mét 5 liter petroleum benzine per M2.
Alleetn daar, waar de ontwikkellngstoe-
stand der larven voldoende zekerheid
gaf, dat er nog geen larven ln den grond
weggekropen konden zijn, werd grond-
ontsmetting niet toegepast.
In het geheel zijn voor deze ontsmet
tingen 45.829 liter petroleum en benzine
gebruikt.
Deze behandeling der haarden kon
echter niet de eenlge wijze van bestrij
ding zijn. Het was ook noodlg, dat de-
tracht werd de vorming van haarden t e
voorkomen en dit kan allen bereikt
worden door alle aardappelvelden in het
gebied, dat met invasie bedreigd werd,
te doen bespuiten met een Insectendoo-
dend middel
In het algemeen kan gezegd worden,
dat door de aardappelverbouwers vol
doende medewerking is verleend bij de
uitvoering der bespuitingen.
Resumeerende kan dus worden vast
gesteld, dat in 1938 de Coloradokever op
006 plaatsen in 161 gemeenten ls opge
treden verdeeld over Zeeland, Noord-
Brabant en Limburg; de Zuld-Holland-
sche eilanden ten Zuiden van de Oude
Maas en op een plaats in de Vijfheeren-
landen en ln Gelderland. Getracht ls het
insect uit te roeien door:
het Instellen van een zoekdienst over
pl.m. 15.000 ha aardappelen, waaraan
pl.m. 2200 jonge boeren hebben deelge
nomen,
het volkomen vernietigen van het In
sect zoowel op het gewas als in den
grond, op de plaatsen, waar larven (en
poppen) aanwezig waren (zgn. haarden),
en het bespuiten van het gewas ln de
omgeving van deze haarden,
het doen bespuiten van het geheele
aardappelgewas, zoowel op groote per-
ceelen als ln kleine tuinen, tweemaal met
0.6 pet loodarsenaat (pl.m. 30.000 ha).
Het resultaat van deze bestrijding
moet dit Jaar worden afgewacht.
minder vatbaar maakt. Zwakke en
longzieke lieden werden angstvallig
behoed voor frissche lucht en thans
geldt deze juist als iets, dat de gene
zing bevordert. Men denke slechts
aan de vele longzieken, die in het
hooggebergte temidden van sneeuw
en \js kuren en hun verloren levens
krachten herwinnen door de koude,
frissche lucht. Natuurlijk wiHen wij
geenszins beweren, dat alle winter
weer zonder e^nig voorbehoud, gun
stig op den mensch zal inWerken.
Grauwe dagen piet regen, wind,
mist en natte sneeuw brengen een
soort kou in ons Noordelijk klimaat,
die hoogst onaangenaam inwerkt op
menig gevoelig gestel en kou vatten
in de hand werkt.
Zijn de dagen helder en klaar, doch
!*koud
moest gaan wennen, aangezien
gunstig werkt ten opzichte der
STANDARD AMERIKAANSCHE PETROLEUM COMPAGNIE N.' „W PETROLEA 'S-GRAVENHAGE
circulatie van 't bloed en den mensch
en windstil, dan hebben we
j ideaal vriesweer, waarop het lichaam
zeer gunstig reageert. De werking
van den grond wordt belemmerd,
ziektekiemen komen niet tot ontwik
keling, terwijl het vallen van droge
sneeuw voorkomt, dat er stof opge
waaid wordt. Begeeft men zich dan
naar buiten, dan is de lucht, die men
inademt zuiver en frisch en werkt
weldadig in op lichaam en geest.
Niets heerlijker is denkbaar, dan op
dergelijke winterdagen een wande
ling in de vrije natuur te maken
Velen, die den zomer gaarne in
eigen land doorbrengen bewaren hun
vacantieweken om te gaan winter
sporten, om volop te kunnen genieten
van de genezende berglucht en de
spieren te ontspannen door de be
oefening der sport. Niet ieder mensch
naar verhouding slechts zeer enkelen,
zullen zich de uitgaven voor een ver
blijf in de wintersportplaatsen kun
nen veroorloven.
I De wedstrijden om de algemeene
en de militaire ski-kampioenschappen
van Duitschland, welke te Oberhof
zijn begonnen, worden op 25 en 26
Februari voortgezet te Kitzbühel.
„München-Zell am See" staat te le-
zen op een der wagons van den och
tend sneltrein naar Innsbruck. Deze
wagon wordt te Wiörgl aan den snel
trein Innsbruck-Salzburg vastge
maakt en brengt ons zonder over
stappen naar alle bekende oorden van
het Brixen-dal en het dal van de Pii-
lersee-Ache, d$ oorden, gelegen aan
den noordelijken rand van het aan
dalen zoo rijke gebergte, welke de ge
ograaf de „KitebüheléE Schieferai-
pen", de skilooper echter zijn heer
lijke „skimugel" noemt. Het is het
geweldige gebied tusschen Zillertal
en den breeden grond van den jongen
Salzach.
Van Wörgl loopt de prachtige weg
tusschen witte bergen en wie een
kompas bij zich heeft, zal kunnen
vaststellen, dat de naald zeer zonder
linge sprongen maakt. Soms draait
zij geheel rond en wanneer wij dan
uit het coupévenster kijken, zien wij
de rails, waarop wij weinige minuten
geleden nog in tegenovergestelde
richting reden, vooraleer wij in de
tunnel van het Windau-dal verdwe
nen, diep onder ons liggen.
En dan, kort voorbij den Schwarz-
see met zijn mooie uitzicht op het
Keizergebergte, duiken twee karak
teristieke hooge torens op. Kitzbühel
roepen de menschen en maken hun
babage gereed. Maar de trein rijdt
nog steeds langs de huizen, rondom
het stadje en dan een goede twee ki
lometer aan de andere zijde om ons
het gansche stadje, ditmaal de oude
Tiroolsche huizen aan de Ache, te la
ten zien. Het is, alsof de trein ons 't
'landschap wil voorstellen: „Kijk,
naar zulk een aardig stadje breng ik
U." Ginds aan den berg, midden in
de gemeente, staat de Frauenkifche
met haar mooien laat-Gothischen to
ren. Daarnaast de kerk van St. An
dreas, dan de hooge Pfleghof, het
Gothische kerkje van St. Katherina,
de ouderwetsche huizen, zooals gij ze
op de schilderijen van Alfons Walde,
den schilder van Kitzbühel, hebt ge
zien. En rondom (vergeet niet steeds
van het eene venster naar het andere
te snellen) verheffen zich de bergen :t
ginds het Kitzbüheler Horn, daartè-
genover de Hahnenkamm, Hoch-Kitz
Voor een ieder bestaat echter de
mogelijkheid om zich te gewennen
aan dagelijksfch uitgaan, in den win
ter en althans op mooie heldere da
gen een flinke wandeling in de om
geving van stad of dorp te maken.
Zuivere, frissche lucht staalt de ze
nuwen en maakt, dat het lichaam ge
hard wordt tegen allerlei infectie
ziekten.
Kitzbuehel in Tirol
in winteytooi.
genoemd. Reeds in den vroegen och
tend brengen de cabines van de
zweefspoor de skiloopers uit Kitz
bühel naar deze hoogten.
Eindelijk stopt de sneltrein en ter
stond bevindt men zich midden in de
vrooljjke, gezellige drukte van een
groot wintersport-station. Bleeke
menschen stappen uit, bruin gebran
de stappen in en nemen afscheid van
dit oord, waarvan zij reeds na een
kort oponthouijd zielsveel zijn gaan
houden. Want hierin schuilt de be
koring van Kitzbühel: Men voelt er
zich terstond thuis en volkomen op
zijn gemak.
Willen wij wedden, dat gij, nieu
weling, reeds daags na Uw aankomst
uit ongeduld een tochtje naar den
Hahnenkamm onderneemt? Tien mi
nuten zweefspoor, een half uur op de
ski's naar de Ehrenbachhöhe (1805
M.), om daarna naar Kirchberg af te
dalen. Dezen weg glijdt men op zijn
ski's af. Het is een harde slalombaan.
Deze tocht is zoo mooi, dat iedereen
zweert hem gedurende zijn gansche
vacantie eiken dag tweemaal te ma
ken. Menigeen doet dat ook tot hij
ontdekt, dat dit hier slechts een zeer
klein brokje van het geweldige berg
landschap is. Het is een mooi, gemak
kelijk bereikbaar stukje, maar drij
ven de nieuwsgierigheid en de lust tot
avontuur ons niet verder?
Een tocht op de ski's naar het ge
bergte is eveneens mooi. Heerlijk is
het in den vroegen ochtend over Wf
klern naar Bichein te klimmgB^en
einde een bezoek te brepg^n aan de
groote uitspanning^p de Bichlalm,
daar ginds vlak onder de Stuckkogel.
De takken, beladen met zilveren naal
den, hangen over den weg en de och
tendzon schittert daarin als in mil-
liarden diamanten. Boven vindt men
enkele hoeven, uitgestrekte hellingen
vol zon, een uitzicht over een zee van
toppen tot aan den Grooten Retten-
stein. Men telle de skibergen, welke
men om zich heen ziet en wanneer
men alleen de mooiste en de bekend
ste bergen wil bezoeken, is een va
cantie van veertien dagen nauwelijks
voldoende.
Van de Bichlalm waart onze blik
naar het Zuiden in een geleidelijk
stijgend dal, hetwelk .ongeveer 10 Ki
lometer ver, wordt afgesloten door
een slank kerkje. Daar achter ver
heft zich een ijsreus: de Grossvenedi-
ger. Het kerkje heet Jochberg, Een
paar maal per dag kan men het met
de autobus naar Pas Thurn bereiken.
Dit alles behoort nog tot het excursie-
gebied om Kitzbühel. Wanneer men
de dozynen tochten van de Ehren
bachhöhe, von den Steinbergerkogel,
van den „Horn" en den Stuckkogel
naar het dal heeft gemaakt, wacht
nog veel moois en eenzaams op den
toerist. Men zou hier kunnen vertel
len van den Schütz, den Kuhkaser, de
Kelch-Alp (met de hut van den Al
pen Verein), den Pengelstein. Maar
dit is slechts een greep uit rijke ski-
herinneringen
Een enkel woord over meer uitge
strekte tochten welke echter toch ge-
gemakkelijk in één dag kunnen wor
den gemaakt. Daar heeft men, bij
voorbeeld, den tocht naar den „Zwei-
tausender" en den Barenbadkogel. De
autobus der posterijen brengt U tot
op een hoogte van 1275 M. op de Pas
Thurn. Men moet niet lang klimmen
om de Restehöhe te lie reiken. Nu
loopt een eenig mooie kam hoog bo
ven het dal van de Salzach. Men ziet
de geweldige bergketen van de Hohe
Tauern, van den Grosslockner tot aan
den Venediger en aansluitend de Zi!-
lertaler Alpen. Ongeveer anderhalf
uur duurt de weg tot wij den top van
de „Zweitausender" hebben bereikt
en dan suist men in vliegende vaart
naar de Trattenbachalm, een zonnig
hoekje in het gebied van den Kleinen
Rettenstein. Het is een zeldzaam idyl
lische zonnige pleisterplaats, geleid
door een oude boerin. Nu stijgt men
weer om spoedig den Barenbadkogel
te bereiken en dan daalt men aan do
noordzijde door mulle sneeuw naar
den Jochberg. Zoo geniet men een
ganschen dag, waar de geurige „Fa-
schingskrapfen", welke men 's na
middags bij de koffie te Kitz krijgt,
nog bij komenEn dit is slechts één
van de dozijnen onvergetelijke toch
ten van de hoogten naar het dal
Hoe men het ook uitrekent hier
duurt de vacantie te kort! Want men
moet toch immers ook eens met de
skilift naar de groote oefenhellingen
in het westen van Kitz trekken. Men
moet een grooten wedstrijd bijwonen
zooals die om de Duitsche kampioen
schappen, welke voor 25 en 26 Fe
bruari wordt aangekondigd. Mer
moet genieten van Kitz zelf met zijn
schilderachtige hoofdstraat. Men