KOFFIE
G R -A T IS
TONICUM NOURY
Albert Heijn
I
I
m DOUWE EGBERTS
nar MAaai'. bouillon/
SV» -. ts-sz
G EL
Willem Schuld
Chlorodon
6
r
commanTiMtvan de koloniale Reserve
Echte
r.nlIDSCHE COURANT Vrijdag 17 Maart 1939
Tweede blad
TANDHEELKUNDIG
INSTITUUT
HOLLANDIA
G eheele Gebitten f 30.-
rsPanning
tusfeJoosh
riaarsm
ALPERT HEIJN GEEFT
EEN HALF POND
BIJ F 1.00 BOODSCHAPPEN
A. H Koffie- Krachtig en Geurig
Gebruik het in de\e maanden regelmatig
verdrijft moeheid en slapte, versterkt Uw
lichaam en schenkt Uw spgiuwen rust.
-Tarwebloem J,
verdubbelt Uw energie t
koninklijk NEOERLANDSCH-INDISCH leger
l
Plaatjf voor monteurs bij de Lilchtvaart-afdeelin^l
Fr ie
Heeren-BaaK.
makkelijke
Schoenen
WRINGERS
leveren wjj TJ fn de NIÉUWSTE MODELLEN.
Prij een, vanaf 7.75. 8.25, 9.25,10.50,12.00 ea 16.00.
H. DE GRUIL
LANGE TIENDEWEG 61 - TELEF. 3328.
VEREENIGING VOOR -
.FACULTATIEVE LIJKVERBRANDING
Dit is mijn trouwe hulp (n de keuken..»
Hek dienstboden vraagstuk in Duitschland.
Natrium verlichting van Rijkswegen.
Typische kleederdrachten in Hessen.
Ambtenaren tot maandinkomen
zon de t borg. Wettelijk tarief.
N.V. NATIONALE VOLKSBANK-
GELDSCHIETBANK',
Mauritsweg 3 Rotterdam (C.).
Inlichtingen (postz. v. antw.) en
afwikkeling schriftelijk.
Café „HOLLANDIA"
MARKT 40 GOUDA*
Spreekuur Donderdag 9—12.
met garantie
Pijnloos trekken- inbegrepen.
SaDICALE RATTENDOOOe
waaronder een pond Koffie vanaf 40 ct., ontvangt U een half
pond Koffie van dêzelfde kwaliteit >als de gekochte gratig
Van Vrijdag 17 tot en met Donderdag 23 Maart
nnnrl OQ Afl KC1 AR 'f 7R gQ cj
Het bijzondere van Tonicum Noury is,
dat het een drievoudige werking op het
organisme uitoefent. Want het is niet
alleen krachtig versterkend voor het ge-
heele lichaam, maar tevens weldadig kal
meerend voor- de z€flBwenv èn>«pittig op
wekkend voor den geest. Drie belang
rijke eigenschappen in één middel ver-
eenigdDat is de reden,
dat het U naar lichaam
en geest 2oo-goed doet;
Uw drogist verkoopt thans
ook RODONT- aoodelijk
voor rat en muis, doch onge
vaarlijk vóór huisdieren en
pluijnvec? Per doos 40 cent
urypha'mpóstb^
dat U zich in korten tiid zooveel krach
tiger, flinker en opgewekter gaat voelen!
Duizenden hebben reedp baat gevonden
bij Tonicum Noury; sommigen voor zenuw
achtigheid en overspanning, anderen voor
moeheid en slapte, weer anderen voor
neerslachtigheid en moedeloosheid. Ook
U kan Tonicum Noury helpen!
Neem eens een tijdlang regelmatig één
theelepeltje voor de maaltijden, het zal
U zeker goed doen!
per pond 29 - 40 -
GROOTE VERSCHE EIEREN
CHOCOLADE HAGEL
REUZEN ONTBIJTKOEK
APPELSTROOP
PINDAKAAS
PINK ZALM
EXTRA FIJNE MARGARINE
PRIMA SLAOLIE
BESTE RIJST
PRACHT JAVARIJ.Tr .V„W
50 - 65 f 75
10 stuks voor
per pond
stuk
z.g. K.G. ,bus
pot
groot blik 29,
i/2 pondspak
flesch 80,
pond 4
pond
„•^•pondspak
36 ct.
2?
27, 20
32, 27
18 12
25, 23
80, 86
60 49
8
9
13, 10
12, 10,
22, 16
3
DEZE WEEK:
GROVE PRUIMEDANTEN
PRACHT PRUIMEN
EXTRA AANBIEDING
l'/J pond voor 25 ct.
2 25
Verkrijgbaar bij alle apotheker
MOOIE PRUIMEN
SCHIJFJES APPELEN i
STUKJES APPELEN
ROZIJNEN, zonder pit
FONDANT EITJES
DRAGé-EITjfes
CHOCOLADE EITJES
per pond 10
pond i 80, 25
pond 33, 29
„"pond 25, 20, "16
half pond - 24
half pond 20„
1 Vtt ®ns voor 25
erkende drogitten i f 1.51
Alleen Vrijdag en Zaterdag Afgehaald uitrde winkel
KATJES- of KNOOIjDftOP2 ons voor 17
ECHTE ZAANSCHE BESCHUIT 4 rollen voor 25
ZAANSCHE KOEKEN per 'bus van 22 voor 19
GOUDA MARKT 5llTELEF. 2855
IsUsKOOI' DORPSSTRAAT j Westzijde TELEF. 90
18 Suiker en Boter uitgesloten
4-
Het Koninklijk Nederlandsch-lndisch Leger roept fljnke, geschoolde,
ongehuwde jongelieden op, om bij de Luchtvaart-afdeeling tot monteur S
te worden opgeleid. Sollicitatie-gelegenheid staat open voor machine
bankwerkers, instrumentmakers bekend met benzinemotoren, electri-
ciens en zeer goede smid-bankwerkers Vereischt is het bezit van'een
getuigschrift van een 3-jarige (of sinds 1935 2-jarige) Ambachtsschool.
Leeftijd 18 tot 21<jfaar Ouderen komen alleen in aanmerking, indien
zij gèdurende de laatste jaren gewerkt hebben op een goed bekend
'gaande fabriek, dan wel m het bezit zijn van meerdere technische^
diploma's (maximi|0lèeftijd 25 jaar). Dienstneming geschiedt bij Ket/
Wdpen der4nfanteri«A»fQor 5 jaar. Indipn mehJ?ij delluchtvaartafdee-
ling niet voldoet, dient menTdus het over blijvende déél van die vijf'jaar
uit bij de Infanterie. Traktement van f 0 75 per dap (als soldaat) tot
f 530 per maand (als onwrluitenant). Soldaten ontgingen bovendien
vferkgeld. Nadeéé inlichtingen worden op aanvraateverstrekt docfr den
TE NIJMEGEN.
NOORD TWAftAN
Echte De ven
koek komt uit Deventer, echte Goudsche
SkPÜP«
Frle.l.nd, v n*>
Vraagt daaronr^ Echte Friesche Heeren-Baai met b®«
merk D.E. Geurige, zachte en goedfbrandende tabak
Uit de aloude Frlesfche tabaksfabriek Jari
•en uit Goima en ecl)te Friesche Heeren-ftgai natuurlijk
Frlotlanrl 1
gcA&i FRIESCHE HEEREN BAAI en BAAI-TABAK^
ook
Voor echté
.in luxere uitvoering
Voetplagea?
Forma Natura
y
Wijdstraat 23 - Gouda
ifinimum contrib. f 1.50, p. j. (teven» voor echtgen. en
1 minderj. k.). Tarief voor leden: Cfematie, drager» en
orgelspel, in totaal f 82.50roor niet-leden 186.
Inlichtingenbladen en inl. omtrent het venekeringafond»
koeteloos verkrijgbaar bij da gfdMlinga-secretaresse,
Khnraalenaing»! 8T.
MAGGI3
BOUILLON
BLOKJE
het Maggi's Bouillonblokje. Er rijn zo
vele gevallen, waarbij Maggi's Bouillon
blokjes zulke £oede diensten bewijzeh.
Heb ik vlèésnat nodidftkbot soep, wil Ik
groenten stoven, sfcus klaarmaken of een-
kdjl fijne drinkboftiüon opdienen
Maggi's Bouillonblokjes rijn daaryoor een
uitkomst! De bouillo* met een reputatie i
landen rpoeten mool-wit zijn 4n gezond. Zorg
dat- U wide 'en gezonde tanden hebt door
4'i morgens en j^avonds Chlorodon{ te^e^rui-
ken, de bekendfFkWaliteits-tandpasta. De prijzen
rijn nu verlaagd: 25 ct. per tube, groote tube 45ct.
van de belangrijkste richtlijnen voor iedere huisvrouw..
Samenvatting
,Me Duitsche huisvrouwen kunnen
V .een juist denkbeeld vormen om-
Ti de eischen, waaraan zu als
Vffpefster moeten voldoen. In een
*tfvan de hand van Frau Eva
rünther-Balcke wordt een samenvat-
punten,
die in acht genomen moeten
„orden. Onderscheiden worden de
voorschriften voor meisjes van 14
Yen die welke 18 jaar en ouder z«n
we «»ep. in groep I en groep 11
gullen indeelen.
jj)on gro&p T.
Naar bekwaamheid 10—25 .M. per
maand." Een gemiddeld loon van 15
hm zuilen de meesten verdienen, in
dien zü blp geven vlijtig te zijn en
ook. reeds een en ander in de huis
houding haper moeder geleerd heb
ben, zoodat zij niet vplkömen onbe-
alaggn ten ijs komen, -
Urn aroeV 11
Loon naar bekwaamheid en groot
te van het gezin, b.v. voor een drie-
rsoons huishouding met 4 kamers
jjo4o R.M. Rekening wordt gehou
den roet bekwaamheid en of het meis-
i. kan koken of alleen kamerwerk
-
verricht.
Sociale bijdragen.
Contributie ziekenkas bedraagt per
maand bij een loon van 103(\ R.M.
3.30 R.M. Bij 30- -60 R.M. 4.95 R.M.,
waarvan de werkgeefster 1/3 eu de
werkneemster 2/3 moet betalen.
Invaliditeitsverzekering.
Wekelijksche bijdrage tot 60 R.M.
loon bedraagt 60 Pfg^aarboven90
Pfg. per week. wUCgeefster en
werkneemster betalen ieder de helft.
Qe eerste is vrij om de^ contributie
liefetlkaszelf te betalen, evenals
vroeger'het geval was,'doch hiertoe
'wordt'zij niet- verplicht,
jyjfkeloozen verzekering. vgl
1. LnénnlJ UriAV nf*T.
v^Deae wordt niet betaald voor het
dienstpersoneel en wel ten deéle om
het huishoudbudget niet vyor meer
kosten te drukkpn'dan noodig is. An-,
derzijds is er practisch gesproken
geen werkloosheid 'pnder/'de dienst-
nog veel onwetendheid, bij de huis-1
«vrouwen. Iedere werkneemster moet 1
in het bezit,zijn van edn werkboekje, I
zoodra zij voor het eerst in betrek- I
king gaat, zij moet dit aan het Ai-
beitsamt aanvragen. Bij indienSttre-1
ding wordt het cgimiddellijk in han-1
den geste)d van de werkgeefster, die
den (iatum van indiensttreding in-1
schrijft'.
Vacantie. -
Na zes maanden in één huishouding J
werkzaam te zijn gefeest, kan de
dienstbode recht op vacantie doen
gelden. Groep I heeft 15 dagen va-
cantié, groep II 7 dagen na het eer
ste jaar, 11 dagen na het 2e jaar en
14 dagen na het 3e jaar en volgende
jaren 15 dagen, mits groep II gedu- I
rende dien tijd steeds in één zelfde I
huishouding werkzaam is geweest. 1
Behalve het loon wordt bovendien een I
kostgeld uitbetaald van 2.10 R.M. per
dag.
Werkdag. I
De werktijd (ook voor „Bereit- I
schaftsdienst", is voor groep I 9 uren I
per dag, voor groep II 10 uren tus-
schen 6 en 9 uur. De uren waarop
niet in de huishouding gewerkt wordt
mag het 'meisje voor zichzelf beste
den, 'b.v. om haar kleeding in orde te
houdeji, te handwerken of iets anders
te doen, waarmede zij zich onledig
wenscht te houden.
Dagmeisje.
Onder dagmeisjes worden di£meis-1
'jes verstaan, die niet in Het huis dei' 1
werkgeefster slapen. Zij hebben een
loon van ongeveer 3550 R.M., ter-
wijl de kamerhuur volgens overeen-
komst betaald wordt. Zelfde rechten
en plichten als inwonende dienstbo
den, ook' de vacantie. Kostgeld be-
I draagt 1.30 R.M., aangezien de kamer
reeds vergoed wordt. In het boven
staande z(jn de lijnen aangegeven, die
evénwel niet bij de wet vastgesteld
zijn, waarnaar de Duitsche huisvrou-
,4 zitjh 'zullen hebben te richten.
Hét staat haar evenwel vrij eventueel®
veranderingen, die in bepaalde ge-
vallen noodig "zijn, aan te brengen,
boden, integendeel is er een groot te-
kort.
Dienstboden kunnen betrokken
worden door middel van het „Arbeits-
amt", doch niemand is hiertoe ge
dwongen, indien men meent door ad-
verteertal te kunnen slagen.
Werkboekie.
Over het werjibo^kje bestaat, vol
gen» mededeeling van het bevoegde
ambt van Iftt DUitsche Arbeidsfront
omdat de b^angen van beide partijen
hiermede gdhioeid zijn. Een goede
verstandhouding tussohen huisvrouw
en dienstbode ajil tieeu8 aan 'jeve"
len zijn.
Opzegging. w
Tot aan den l6en van de lomendo
maand i,ot 12 uur n.m.'kan de Sjgnst
opgezegd worden. Wanneer een van
beide partijen opa*Ët, ihoet aan de
RIJKSWEGEN
WELKE VOORZIEN WORDE
VAN NAÏhlUMVERUCHTIND
M6(*CL
ZWOELE
UTPHEN (f'
MEOtN
iHt«T06lN
EINDHOVEN
irMono
Te verlichten weg
„ètfUl^Ovtr de RiW?*
b cpjuf/eo tot de n-W»! hnJS
C rfhci
ttrto'ei
werkneemster het werkboekje ter
hand gesteld worden, opdat zij dit bij
het zoeken naar een andere betrek
king kan laten zien. Op den dag dat
zij de betrekking verlaat, schrijft de
huisvrouw de datum van vertrek in.
Dit mag niet eerder geschieden, dus
I niet bij hei) opzeggen, iets wat vooral
in acht genomen dient te worden.
Getuigschrift.
De dienstbode ontvangt een getuig
schrift omtrent haar bekwaamheid
en eerlijkheid; eventueel kunnen bij-
I zondere eigenschappen of kunde naar
I voren wordep gebracht,
j Uitgaan 's Zondags.
I De dienstbode heeft om de 14 da
gen vrij vanaf 3 uur n.m, en krijgt
eveneens een wekelijkschen vrijen
middag vanaf 3 uur. In principe is
de bepaling nieuw, die sedert Mei
1938 in werking is getreden en vele
huisvrouwen op het eerste oogenblik
ietwat ongewoon aandoet, n.l. deze,
dat de dienstbode iedfere avond na 9
uur kan uitgaan. Indien dit voor Vele
Duitsche (en ook Hillandsche, Redac
tie) huisvrouwen eigenaardig blijkt,
moet rekening gehouden wolden met
het feit, dat alle andere in betrekking
zijnde vrouwen sedert jaar en dag
I 's avonds over haar tijd kunnen be-
schikken.
Ddhinwonende dienstbode is stief-
moederlijl?^ecleeld geworden ten op
zichte van andere beroepen. Tenge
volge hiervan werden andere betrek
kingen gezocht, waardoor ongezonde
verhoudingen ontstonden inzake het
dienstbódevraagstuk. i
Wanneer de huisvrouw begrijpt, I
dat de meisjes uit zichzelf niet iede? j
ren avond (na 9 uur) zullen uitgaan,
willen zij haar werk althans naar be-
hooren blijven verrichten, dan zal zij
haar trouwe hulp in huis gaarne
vrijen tijd gunnen (om schouwburg,
bioscoop en concerten te bezoeken).
Deze beslissing houdt echter niet
in dat de meisjes nacht op nacht laat
mogen thuiskomen om 's morgens
laat op te staan. Dienst is dienst!
Voor groep 1 is de avonduitgang
begrensd tot 11 uur, voor groep II
tot 1 uur 's nachts. Om onnoodige
wrij vingen te voorkomen moet iedere
huisvrouw voor het huren afspreken j
met de werkneemster, hoever zij ten
opzichte- van den vrijen tijd wenscht j
te gaan. In gezinnen' met kleine kin-
I deren of waar veel bezoek ontvangen
wordt, dan het meisje niet iederen
avond uitgaan. Wanneer van beide j
kanten een goede wil aanwezig is kan
I men steeds een weg vinden.
WIJLEfï PAKOE BOWONO X.
Een merkwaardige Indische Vorst.
De opvolging.
De Indische regcering
heeft zooais
men weet Pangeran Hangabebi aange
wezen als opvolger van. hen Soesoehoe-
nan van Soerakarta, die 'du Februari op
72-jarigen leeftijd is overleden. Die op
volging is een moeilijke kwestie geweest,
want die opvolging was namelijk vol
strekt niet .geregeld en de Soesoenoenan
liet niet minder dan 21 zonen en 25 doch-
ters na en slechts één dochter is gespro-
I ten uit een vorstelijk huwelijk-
I Er bestaat, volgens een Ind. medewer-
I ker van het R. JNbl., een verklaring van
den overleden Vorst, algelegd bij zipi
j troonsaanvaarding (.reeds ais driejarig
I kind was hij als kroonprins aangewezen)
waarin hij de regeling van de opvolging
aan den gouverneur-generaal overliet.
In dit merkwaardige stuk erkende hij
als leenman van de landen van öoera-
1 karta" die landen niet te hebben verkre
gen uit de kracht van eenig in hem ge
vestigd recht, maar „biootelijk door de
gunst en de genegenheid welke Zijne
Excellentie de uouverneur-Cieneraal,
Hare Majesteits vertegenwoordiger, mij
toedraagt".
Daarom moest de Landvoogd, uiter
aard rekening houdend met de bestaan
de bestaande gebruiken, omtrent de op-
Waar oude yolksgebruiken in hooge eere wordan gehouden.
Waarom -zijn de SchwaLmersv bijrui altijiMn rouwi.
Op bovenstaand ktortje van de K.N.A.C.
rijn de Rljkswegep. Vn enkele bljzopdere
pimteit aangegeven Vaarop, voor zogver
overeenstemming kaA worden verkregen
omtrent den prijs uan electrische stroom,
binnenkort zal worden overgegaan tot
het aanbrengen'van^ eon^natriumverllch-
Men zal zich herinneren, d£tt op den
Vierden Wegverkeersdag van de K.N.A.C.
in November 1.1. Dr. Ir. L. R. Wentholt
namens dan Minister reeds desbetrefren-
de mededeellngen heeft gedaan.
•Als criterium gelden, dat op den
te vérltcftten weg een etmaalverkcer van
2400 «ptorrijtuigen -zou plaats riPfa1.
waarbij dan wegen met gescheiden
banen n(et voor verlichting In •ajaI"err
king zouden komen. In de kosten van
verlichting!- van wegen met een minder
druk verkeer zou heURijk eventueel bij
dragen naar <$n percentage van <iu tot
i^vSs^blUUke prijs vópr den olectrlschen
stroom werd toen genoenjd z) cont per
kWh en t *0 per «Jaar per kW van de
opgenomen topbeléstWjg.
Voor allen, die van oude kleeder
drachten houden, is Hessen een
waar paradijs! Hier worden de oude
gebruiken nog steeis in eere gehou
den, ondanks het feit dat deze 'klee
derdrachten veelal niet meer geschikt
zijn voor het moderne leven-met zijn
bedrijvigheid.
'Voor den ethnoloo'g, den volkenkun
dige, is het van veel belang deze ma
terie te Joestudeeren, omdat h(j in
oude kleederdrachten vaak bsfang-
rijkfe aanvAjjziiigen kan. vinden Un de
mentaliteit, van het lefen in delg uit-
geVgtdsten zin, onir Worouders. In
de mode van vroi&ereepwen kun
nen wij, gelijk in de tefcënwoordige, j
een spiegel van het^en zien.
In de jtreken, waar men door de
natuurlijke omstandighften, betrek-
gelijk geïsoleerd leefde, koiftoeoiide
inede zich veel langer handh^^dan j
in de steden. IA Hespen, hetj^jde-
ljjk op te merkeöj ■hebben'^^P'ei'en
,van tegenwoordig hun kleederdracht
voornamelijk ontleend aan de klee-
derdrachtep van den ouden adtystand,
aan die der notabelen.
Men heeft, hilï" niette doen
met curiosa, felke door een gril tot I
gewoonte 'werdén, nee, het typisch I
voorname," dat deze boeren eigen is,
Kwam voort uit een meer dan mid-
delmatigen eg-bied voor de traditie,
daardoor werd vlrvlakking van.het
specifieke-volkskarakter, het gevolg
Nan de invoering van hieuwe, meer
m6deme kledingstukken voorkomen.
r fa? interessantste volks
drachten.
1 "Een dei' interessantste en ook in
1 historisch "Opzicht belangrijkste
'Duitsclie volksdrachten is die van de I
.gchwalmers, waarin vreemdelingen
èen dankbaar object voor nad»r on
derzoek kunnen vinden.
De'zobgenaahide &ihwplm, halver
wege Fulda en Mafturg in HeJsen
velegen, is een vruchtbaar dal, dat-
40 k m 2 oppervlakte beslaat en wei d
genoemd' naar het riviertje da
Schwalm, dat'door dit gebiêd stroomt. 1
I Van ouddher zijn dé Schwalmers, he I
volkje, dat de dertig dorpen van deze
vruchtbare streek bewoont, door hun
welvaart mjpnaars van een -gezond 1
genieten dés levens geweest.
Zij waren 'zeer spaarzaam, "maar
steeds erip bedacht hun huizen dege- j
lijk té verzorgen, terwijl de uiterlijke
zorg voor het eigen lichaam niet op
de lahtóte plaats-komt.
Wanneer nien beflenkt, dat dok op
»"l -
de werkdagen deze voor den vreein-
deling bijzondere dracht gewoon is,
'ja, dat zelfs de kinderen van jongsal
hun eigen, bijzondere kteeren krijgen,
dan is duidejjjk dat de instandhou-
ding fan de oude volksgebruiken ge-
waarborgd is door de groote toewij-
ding en gehechtheid der Schwalmer-
bevolking aan de traditie, ule jongens^
u«iq|r kloeke ruiters, ove-
staan bekend als kloeke ruiters, ove-
rigens is hU menschenslag hier sterk
en gezond. IW geslotenheid van het
landje heeft ertoe geleid, dst
'slechts zelden vreemdelingen door n
huwelijk opgenomen worden in dezen
beslotep kring. Het gevolg is dat de
bewoners van -de Schwalm allen min
of meer met elkaar verwant zijn.
Deze nauwe f«n(fi«ietrekkingen ko
men duidelijk tot uitdrukking, bij
kerkelijke feestelijkheden of in tijden
I van rouw. Een welhaast pijnlijk
ceremonieel schrijft ^^urenden
voor hoe zij zich te gedragen hebben
afwijken van deze regels wordt als
een erifctig vergrijp aangemerkt. Het
ligt voor de'hand,'dat hefr%evolg is,
dat bij een zoo Éieipe bevolking de
Schwalmers vrijwel al^jjd 'in den
rouw zijn!
.De vrouwen.zifn het scrmler-
f achUgst gekleed.
Bijzonder schilderachtig zijn de
witte broeften van de kleine jongens
.met hun hooge laarzen. Twee vesten,
iwelke volgens denzelfden snik zijn ge
blaakt, worden over elkaar gediagen
en"ïun alleen daardoor van elkaar te
onderscheiden, óL, alleen het buiten
vesten zijn /ArmelchenAmouwen,
is v«oi'ziemi.D\oorspr^ van deze
vesten gaat terug tot de mode van de
17de eeuw, het mouwlooze binnenvest
daarentegen dateèrt_uit de 18e eeuw.
Dit is voorzi^t'an^ïj^ite knoopen,
P terwijl de opst#)re 'ltraag bezet is
met bont. De/fitte broek is Mn de
knieën met /éren .riemen bevestigd.
e gelegenheden dragen j
m langen/witten broek
knoopen en een groene
'of rjide fiweelen baret; welke ver- -
sierd is meVfeouden treden of otter-
bont. i I
Het merkwaardigste bij de kleeder-
dracht der vrouwen is de rond bol-
ledde, stijf, uitstaandè ilokrok, welke
zeer kort is, waardoot de witte kou-
Jen voorzien Van tallooze lintjes en
strikjes, zichtbaar wordt. 'i
T De kleederdrpcht van de vrouwen
in Schwalm is' een voortzetting va.n
I een -ftude Spaansche mode, zooals die
gangbaar-was in- de 16fe eeuw! On-
VOljalllB uuoiioovri.
Zulk een opvolging is wel eens een
netelige zaak geweest.
Het is nog niet zoo heel lang geleden,
dat te Djocja, tot tweemaal toe, een
kroonprins op verdachte wijze overleed.
In ieder geval had de gouverneur-ge
neraal de keuze uit verschillende zoons;
in de eerste plaats de oudste, Pangeran
Hangabebi, en dan de tweede Pangeran
Koesoemojoedo, die naar men zegt de
lieveiingszoon van zijn vader was.
Een andere zoon, Pangeran Hadiwld-
jojo sinds een reeks van jaren lid van
den Volksraad, stond minder in de gunst
van zijrt vorstelijken vader. Wijlen Zijne
Vorstelijke Hoog'neid, want dat was de
titel die den Soesoehoenan ter gelegen-
held van zijn veertigste regeeringsjubi-
leum door de reeeering werd verleend,
was een merkwaardig Vorst.
Eigenaardige hofgewoonten.
Men' moet hem hebben gadegeslagen
in zijn eigen omgeving, om iets te be
grijpen van de ingewikkelde verhoudin
gen aan dit hof.
De eerste maal, dat ik den Soesoehoe
nan zag, was te Batavia, toen hij daar
met groot gevolg verblijf hield In het
Hotel des Indes.
De autostoet, waarmee hij uitreed, was
dadelijk herkenbaar aan de gouden pa-
jongs (zonneschermen) die de hooge
waardigheid van den reiziger aanduid
den In die stoet werden Allerlei voor
werpen, zooals krissen met edelstenen
bezet en gouden sirih-doozen, meege
voerd.
Tegen het uur van den maaltijd zag
Ik de spijzen die voor den Vorst
viarbn, langs ipün kamers <^ageh. elke
scüotel beschermd door een uitgespan
nen gouden pajong, en de directeur van
het hbtel persoonlijk meewandeleöd in
de optocht om straks, 'door een eerste
hap van eiken schotel, het bewijs te
leveren, dat er zich geen vergif in be-
vond.
Maai' in de volle staatsii} van zijn eigen
hothouding was de Soesoehoenan tiet
merkwaardigst. Zetelend op zijn troon
die .zorgvuldig iets achter die van den
vertegenwoordiger van het Bestuur .was
geschoven en van alle zijden behan
gen met plaquettes van ridderorden,
waarvan hij er taljpoze bezat Ito elke^
redevoering, die tof hem gericht jfcerd,
moesten al die onderscheidingen welfden
opgesomd), omgeven dooi zijn groep
diénaars en vreemde, wezens, die herin
nerden aan divnarren van de Midd«-
eeuWsche hoven, zat hij daar en keek de
dansen aan. NJ
Tegenovbr hem- hurkten de hofdigni-
tarissen, onder wie ook de prinsen, van
wie de oudste thans tot de peering is
géroeTen. Een hunner kende 2 Hij was
in Den Haag een vlotte huzaar geweest
en In Indié zag men hem in een mooie
witte auto met standaard, in, uniform
uitrijden. *u zat hij, gphurkt naar de
zeden van dit»hof, met ontbloot en met
oker ingesmeerd bovenlijf op de Alarme
ren vloer gehOrkt, vlak bij twee in stoe
len zittende officieren. Van zijn lage
plaats converseerde hij met heb... totdat
een klappend vingergebaar van zun
vader hem tot den troon riep en hij daar
kurkend, heen kroop.
Veel veraficfert, ook binnen de muren
van den Kraton. Ook de Vorsten, en wql-
iicht' ook de Zeden.
B(j feestclif
d<j jongens/c
met koperej
der den rok komt het hemd van de
Scïwalmerin een handbreedte te
vaorschijn, een herinnering aan dèn
tijd, -dat het hemd nV-*611 Pf°nkstuk
was. j
Zeer merkwaardig is de kleine, roo-
de „Betzèl", het mutsje, dat de vrou
wen boven de krujj^dragen. Dit ovale
hoofddek&l is bij de mêisjes van roo.
de, bij de oudere vrouwen van zwarte
zijde vervaardigd. De linten, waar- L-
mede dit mutsje op het hoofd vastge
bonden is," vallen n«e\ tot op de
schouders en bifftt. Allgs-J45 rijk, met
bordudéfverk versii^K 4
