TB 11 's handwerkSYstEBm j
n triomf op schoengebied
B
Verkiezing Prov. Staten
Groote
Vergadering
Markt 66 't Raedthuys
OliCII-SLilPUILETUI
goudsche courant
Gedé-Zalf
GELD
TECHNISCH ONDERWIJS
i geheel genaaid, zonder één spijkertje
Kleiweg 23
Gouda
Verkooper
Uw Bizondere Aandacht
Vrijdag 31 Maart 1939
Tweede blad
CANO of ZEILBOOT
J. VAN BODEGRAVEN,
op ZATERDAG 1 APRIL a.s. in de Zaal „Kunstmin"
der Sociëteit „Ons Genoegen",
C. G. ROOS,
Ir. H. H. DRESSELHUYS,
Mr. H. P. C. M. DE WITT WIJNEN,
Aanvang 3 uur n.m.
Toegang vrij.
Onze Paaschreclame is begonnen!
Gratis een flacon PRIMA ADVOCAAT
rt.lrtUW:
N V. Utrechtsche Hypotheekbank
FRANCIS BARNETT
TWEE CADEAU GEGEVEN.
MECHANICA - Telefoon 3378 - Westhaven 30
In den doolhof van nieuwe materialen.
Is „verouderen" noodzakelijk bij het klimmen der jaren.
Kaas met „kunstoogen"
mg de
Waar slijt U Uw kousen
Het aller
adel
zwaar ontwik
kelde voeten. Uitsl paiv
Dubbele zolen Oerso
lide In zwart
Zeer
legante en
toch ruime leest In
een bi|z groote variatie
kleuren en bewerkingen
Ook in oxblood
Stevige
solide schoen met
leder of rubb
der werk. Royool model
Het beste wat heel de schoenindustrie KAN
maken is vereenigd in het schitterende van
Haren's handwerksysteem
Een prachtige, juist berekende souplesse
van zool, binnenwerk en bovenleer voorkomt
elke stugge of hinderlijke drukking en maakt
het loopen veerkrachtig en bijzonder aange
naam. Belangrijk mindere slijtage en hoogste
oetgemak maken het
Van Haren's handwerksysteem,
de ideale schoendracht
Ook de
zeer fraaie
breede leest in
handwerksysteem. In bruin
en zwart Geheel genaaid
zonder óén ipijkortjr
ten
koninklijk
model. Hoogst elegante
snit en zeer fijn calfs^
Een allround
sportschoen. Prachtig
&n zeer sterk. Hand
erksysteem. Geheet
genaaid, zonder één
spijkertje.
leder Handwerksysteem
Sel genaaid,
én spijkertje
Geheel genaaid
Zonder eén spi/kert/c
SCHOENFABRIEKEN WAALWIJK
n Buiten
gewoon mooi
odef laars
t.en sieraad I
voor de voet. Een|
beroemde Fransche leest
in hoogst elegante snit.'
Handwerksysteem.
Geheel genaaid, zonde* één spijkertje.
s met uit
stekende pasvorm Zeer
chic. Fijn calfsleder
tegen eelt en likdoorns, zal nimmer over
troffen worden, door welk middel ook.
46 cent per doosje. Gedé Voetbadzout
45 cent. Gedé Likdoornplelster 45 cent.
GEVRAAGD voor het bezoeken van Kap
pers, Parfumeriezaken e.d. Goed gangbare
artikelen. Provisiebasis.
Brieven P. MULDER, ValkenboBchkade
450, Den Haag.
Ambtenaren tot maandinkomen
zonder borg. Wettelijk tarief.
N.V. NATIONALE VOLKSBANK-
GELDSCHIETBANK,
Mauritsweg 3 Rotterdam (C.).
Inlichtingen (postz. v. antw.) en
afwikkeling schriftelijk.
KOOPT UW
REEUWIJK, TELEF. no. 5
's-Gravenbroekscheweg 170.
pwekking
k J en wrktoikking
firma TONNEMA S Cif f abrlkantafl ran KINO Papormunl Snaak
De besturen der Centr. Kiesvereenigingen van de Liberale Staats
partij voor de Kieskringen Gouda en Leiden roepen de leden der partij
en verdere belangstellenden op tot bijwoning der
waarin meerdere candidaten voor de Provinciale Staten het woord
zullen voeren, o.a. de heeren
Lid van Ged. Staten van Zuid-Holland.
Directeur van de Néd. Spitsbergen Comp. te Rotterdam.
Wethouder van Financiën en Onderwas te Gouda.
by aankoop van 1.45
Degrypt Uw belang voor Uwe inkoopen
Jongelui in het bezit van einddiploma Ambachtsschool of met
1 of 2 jaren Mulo of H.B.Sv kunnen deze zomer aan de T.M.S.
Technicum een d.gcursus volgen, waardoor zij met September
a.s tot het dorde studiejaar toegelaten kunnen worden, hetzij
T.M.S. Technicum opgericht in 1903, Eendrachtsweg 26 B, ROTTERDAM, Telefoon 54165.
dag- of avondcursus. Einddoel is, om over 3M jaar examen
voor arch, of ing. te doen-Tusseutij^ lagtU'a.(UpLuua'ü. AHmmug
Maandag 3 April 's morgens 9 uur.
UTRECHT
3Vi i PANDBRIEVEN k 100
3-3'/, °/0 PANDBRIEVEN k 99
(rentende 3 tot 1949; daarna 3V>
Dg Directie
Mr. A. 3. S. VAN LIER. Mr. P. R. HOORWEG
zijn het allerbeste slaap- en kalmeerende middel. Helpen vlug, zijn beslist
onschadelijk, tevens niet bitter. Veel beter dan de dure buitenlandsche
merken. Zelfs bij dageluksch gebruik raakt men er niet aan verslaafd en
ontwaakt friscli en opgewekt. Bevat geen barbituurzuur. Niet te verwis
selen met gewone broo'mtabletten, welke vaak als slaap- en zenuwmiddeltjes
worden aangeprezen doch zeer weinig helpen en uitslag veroorzaken. U
kunt Diacid-tabletten gerust probeeren of U jong of oud bent, daar indien
Diacid-Slaaptabletten niet aan Uw hoogste eischen voldoen zoo geven wij
U Uw geld onherroepelyk en omgaand terug. Alleen by apothekers en
erkende drogisten verkrijgbaar. Indien niet voorradig, vraagt hen het voor
U te bestellen bij de officieel© groothandel. Buisje 85 ct. Monster 10 öt.
H.H. Medici gratis monsters. DIACID FABRIEK - AMSTERDAM.
vragen wy voor de
oijder de 60 K.G, Er worden er
V*aagt inlichtingen, pry's en condities by
Van galaliet, bakaliet en andere ieten.
Wetenschappelijk onderzoek moet den weg wijzen.
j^aast de oude, vertrouwe mute-
rialen als steenen en aarde, hout en
iware metalen, die al eeuwen, som-
mipn zelfs reeds duizenden jaren, in
gebruik z(jn, heeft de mensch van
dezen tijd de beschikking gekregen
over lichte metalen en in den aller-
laataten t(jd ook over verschillende
synthetische organische stoffen.
Vooral wat deze laatste betreft
lij worden gewoonlijk aangeduid
met den naam van „kunststoffen"
jtsan w(j ongetwijfeld nog maar aan
het begin van een nauwelijks begon
nen ontwikkeling. Alles kunnen wij
op dit gebied nog verwachten. Vele
van de nieuwe producten, welke de
chemische industrie langs syntheti-
schen weg wist te vervaardigen, heb
ben zich reeds een blijvende plaats
veroverd. Zoo bijvoorbeeld het bake
liet, het bekende kunstharsproduct.
Zou men zich dit nog weg kunnen
denken uit het dagelijksche leven'/
Aanvankelijk waren het slechts en
kele gunstige eigenschappen, waar
door de nieuwe stoffen zich van de
gebruikelijke onderscheiden, die haar
burgerrecht deden verkrijgen; zoo
bijv. haar isolatievermogen, waardoor
zjj het aangewezen materiaal waren
voor de electrotechniek, doch spoedig
vonden zjj op velerlei ander terrein
toepassing. Thans treffen wij de
kunststoffen zoo goed als overal aan
in den machinebouw en in de huis
houding, in de textielindustrie en in
de automobielfabrieken, in de ateliers
voor fijne constructiewerken en in
het chemische bedrijf. -
Natuurlijk zijn het allereerst de
landen, die zoeken naar grondstoffen
om den invoer uit andere landen zoo
veel mogelijk te beperken, zooals
Duitschland, dat zich op de productie
van kunststoffen heeft toegelegd,
doch ook andere landen hebben de
nieuwe kunststoffen dankbaar aan
vaard.
De nieuwe aanwinst, die onze Oos
terburen hebben, is het „mipolam",
een stof, welke het licht metaal, ge
bruikt bij den bouw van luchtsche
pen, heeft verdrongen. Het is een
kunstmatige soort hars, dat nog lich-
ter is dan magnesium en waar water,
t zuren, basen en oiieën niet op kun-
t nen inwerken. Het ia doorzichtig ge-
maakt en een van de voordeelen is,
t d"t het een vlam niet voedt. Het kan
t zelf wel branden, maar wakkert de
vlammen niet aan.
j Toch geheel zonder grondstof-
*en gaat het ook niet, want de kunst-
stoffen moeten immers op haar beurt
I ook weer uit zekere grondstoffen
worden gewonnen. Dit geschiedt op
l 'twee manieren, namely k doorispan-
ning wegnemende vorming, ^agen,
j draaien, freesen (het materiaal komt
dan in den vorm van piaten, staven
of buizen in den handel) of door span-
ninglooze vorming, dit is door piersen
(het materiaal komt in den handel
als zoogenaamde persstof, dit il fijn
poeder of in grovere stukken) En
kele der meest gebruikte grondstoffen
zyn teerpek of asphalt, waaruit pek-
achtige Vpersstoffen worden gewon
nen, die onder verschillende naiheh
in den handel zyn, jjihenolhars en kri-
solhars, die onder meer het bekende
philite leveren, rubber, waaruit het
eboniet wordt gewonnen en caseïne,
dat het gaialiet in de wereld heeft ge
bracht.
Toepassingsmogelijkheden schier
onuitputtelijk!
Haar toepassingsmogelijkheden zyn
schier onuitputteiyk, want de chemi-'
sche industrie levert ze ons in de
meest uiteenloopende vormen: harde
lichamen, kneedbare massa's, vloei
stof of doorzichtige, vliezige stoffen.
Uit een en dezelfde grondstof vormt
de hand van den chemicus de meest
verschillende producten!
Toch, hoe ryk de mogeiykheden
voor deze nieuwe stoffen ook zyn, er
moet voor gewaakt worden, dat zy
niet te pas en te onpas worden ge
bruikt. Zy zullen slechts daar op haar
plaats zyn, waar zy technisch en eco
nomisch voordeel brengen. Dit uit te
maken is de taak van het wetenschap
pelijk onderzoek, dat hier nog een uit
gestrekt arbeidsveld voor zich heeft.
De zegen van den arbeid en het nut der ontspanning.
Door G. C. Meyer Schwencke.
Indien een vrouw zich ook op late-
ren leeftijd niet alleen jong wii bly-
ven joelen, doch er zoo lang moge-
'Ük goed geconserveerd uit wil bly-
'en zien, dan zal zjj, reeds omstreeks
het bereiken van de vier kruisjes,
naar levenswijze hiernaar moeten in
richten.
Drie dingen zullen haar helpen, om
gezond en krachtig naar lichaam en
gana^ te blijven, n.l. een rationeele
voeding, arbeid en ontspanning. In
e eerste plaats zal de voeding niet
overdadig mogen zijn, hetgeen voor
e instandhouding van het organisme
°°k nie' noodig is. Dit toch stelt ge-
andCTv eischen, dan in de jaren
van groei. Maag- en darmstelsel zul-
er mee gebaat zijn, indien men
lc verteerbare spijzen in niet te
fröote hoeveelheden tot zich neemt.
rouwen, die aanleg hebben voor dik
worden, zullen meelspijzen, aard-
gebak, gebonden soep, enz.
^®ten vermijden. Vleesch wordt niet
'n zeer geringe mate gegeten, ge-
°j*te visch is licht verteerbaar,
et beste dieet voor de vrouw op
deelbaren leeftyd bestaat uit veel
nten, gekookt en in de vorm van
jes, voorts versche vruchten en
™«pote van gedroogde vruchten bij
Ciaarschte. Bruin brood is te verkie-
boven wit brood, terwijl ook kar-
elk uitstekend is, evenals vruch-
j, PPen. Sterke thee en sterke kof-
dy men' evenal8 aHe alcoholische
wiken, moeten vermyden.
Lichte kamergymnastiek is aan te
bevelen, evenals wandelen, terwyl een
goede nachtrust bevorderd wordt,
door rustig doorgebrachte avonden.
Het lezen van spannende boeken,
drukke conversatie en alles wat den
geest in spanning houdt, werkt sla
peloosheid in de hand, vooral omdat
vrouwen op deze leeftyd over het al
gemeen minder sterke zenuwen heb
ben.
De physieke verandering die zy on
dergaan maakt haar menigmaal over
gevoelig en juist daarom is een rustig
leven zoo gewenscht.
1 Arbeid houdt frisch.
Als tweede belangrijke factor, die
het leven inhoud geeft, noemen wy
den arbeid. Deze is van ethisch, zede
lijk en lichamelijk belang; en wanneer
men zich dit beter realiseerde, zou
den vele vrouwen met meer liefde
haar schijnbaar eenvoudige dagtaak
uitvoeren. Waartoe zou het leven lei
den, indien wy niets te doen hadden
We zouden ons gaan ergeren aan al
lerlei futiliteiten, zouden ons gaan in
teresseeren voor kleinigheden, die ons
in geen onkel opzicht opvoeren en we
zouden tevens iets missen, n.l. het ge
not te kennen, dat rust na volbrach
ten arbeid geeft!
Vel© vrouwen zouden heel wat min
der aan zich zelf en haar vermeende
kwaaltjes denken, indien zy moesten
werken. Wat het beteekent tot werk
loosheid gedoemd te zyn, ervaren
thans, helaas, maar al te velen. Me
nigmaal komt het ons voor, dat ons
De voor velen moeilyk te beant
woorden vraag: „Hoe komen de ga
ten in de kaas?" is voor de deskun
digen van thans geen probleem meer.
Zy beschouwen de gaten in tech
nische kringen wordt van „oogen"
gesproken ais een gevolg van de
processen, welke zich tydens de ry-
ping afspelen. Evenals) in het voor
ons brood bestemde deeg gisting en
gasvorming optreedt, tinden deze
beide processen plaats inlde kóas vóór
zy in den gewonen vorm op tafel kan
verschijnen. De kwaliteit ey de smaak
blijken van deze gisting en Üe daar
mee gepaard gaande gas- en oogen-
Vorming soms in belangryke mate
afhankelijk te zyn; de zuivelbereidei
weet djt maar al te goed en houdt de
vorming der oogen terdege „in de
gaten".
Het bovenstaande geldt Aiet alleen
voor onze Nederlandsche |uas, doch
wellicht in nog sterker mate voor be
paalde buitenlamjsche klassoorten,
waarvan de oog^by goecjfe exenjbla-
*en zelfs 102(| Wo van Ijet vqjSme
innemen. In Mband met bylieze
kaassoorten den| laalsten tyc|f g||on-
stateerde onvoldoende gasontwMke-
ling en té gryotel dichtheid, waarioor
de kwaliteit vanjkhef; product te llfn-
schen ovérlief, Jieft men getracl^-in
de byzonderhedAi van <jit procesl^er-
der door dringen, teneinde dit be
zwaar te, ondervangen. H^t desbetref
fend on^erzoelt heeft aan| het licht,
ft wy gasvorming in kaas
feebbea, aan d© z.g. pro-
^cteriën, die alls regel in
pntdl voorkomóSh in de te
i«#k, doch zich by bepaalde
bereidingswijzen van de kaas iniet
wannen ontwikkelen} de oogen kun-
ifen by de ryping dan niet op natuur-
)|ke wyze worden gevormd. Thans
Ö^hijnen in Zwitserland goede resul
taten verkregen te zyn met het ge
bruik van reincultures van propion-
zUur-bacterien. Of deze methode ook
voor Nederland aanbeveling verdient,
kan worden betwijfeld; vroegere on
derzoekingen in ons land hebben n.l.
niet tot positieve resultaten geleid.
Wij behoeven aan deze Zwitsersche
kaas met oogen, welke men met eenig
recht „kunstoogen" zou kunnen noe
men, geen byzondere aandacht te
schenken; wel mag zy aanleiding zijn
eens ©xtra te letten op de oogen van
onze eigen Goudsche en Edammer;
wellicht zal menigeen er na korten
tyd in slagen verband tusschen de
oogen en den goeden smaak te erva
ren.
gebracht,' c
te dankeii^
Öionzuur-b
vpldoend ij
irkazen i
te veel werk op de schouders gelegd
wordt; doch laten wy dan toch in
dankbaarheid gedenken, dat wy de
kracht hebben het uit te voeren. Hoe
gaarne zouden zieken, die niet in
staat zyn iets te doen, aan het werk
willen gaanEerst dan wordt het dui
delijk dat arbeiden een zegen betee
kent.
Het leidt den geest af van moeilijk
heden en verdriet, die ieder in zijn
leven ervaart, de een vroeg, de ander
laaten slechts door werken overwint
men fet leed.
Lichamelijke en geestelijke arbeid
moeten echter niet in overwerken
ontaarden, waarbij niemand gebaat
is, de betrokkene, noch hare omge
ving.
De boog moet niet gespannen
blijven.
Naar gelang van den aard van het
werk zal de ontspanning, een derde
belangrijke factor, zich moetèn rich
ten.
De huisvrouw, die den ganschen
■dag af en aan loopt, zal genieten van
een rustig avonduurtje, dat zij in een
gemakkei ij ken stoel lezende, hand
werkende of zich aan een zalig niets
doen overgevende, kan doorbrengen.
De werkende vrouw evenwel, die
uit den aard van haar beroep dikwijls
een groot deel van den -dag zittend
werk verricht, zal daarentegen een
GEZICHT OI'
EMEL
Het veelbesproken gë,bied, dat sinds de
grenzen ligt. In het noorden strekt zich
breede straad uit, die reikt tot Nimmer sat
intens j scheejpfèartverkeet zoo'n le\
machtige Memelstr
ten Maart weer .binnen de Duitsche
indelooze ^vitte streep van het mooie
het zuiden ligt $et „Diep", waaraan
nblik verleJnt en waardoor de
dél Oo.stze<i(, JiailHt hij met een wyd
het Koersche Jffaff; aan «ne zyde
n. smaden b((nil volgen derUjCoersci^e
ri strandvlakten.
Iff Ti
zich een weg baan
riviertjes is «itgjem
l^n mylen qn mylqn
nzame wouden eri
vertakte de!t^ vah
van het Difp kan
Nehrung met haar
V.erschil
HJ,voorid
ek ïjjad
petóva
endlels
lucht,
n opme
meerder
Plan!
lucht, ofi zd yi een W
Het gedyen of'verfoj
merplahten b^ru^t
hoedanigheid déij kj
malen ijeeft mén kij
dat in een
menscnen ophouden, Iboals o.m. in
schoollokalen, ondanks het verhin
derde zuurstofgehalte de planten toch
gedyen, oihdat 'de lucht voldoende
koolzuur bevat, die door bladeren en
stengels gretig wordt opgenopien en
de vorming van organische deelen
gunstig beïnvloedt.
Planten zyn veel gevoeliger voor
de lucht, die zy in zich opnemen dan
menschen. Zoo kan men o.a. opmer
ken, dat het geringste lichtgasgehalte
in een kamer de planten doet kwij
nen, de bladeren worden geel en val
len af. Een poreuze gasslang kan de
kame,
.iddeld
rgenoiheö
«d is^dat planteh
men geplaatst 'zyirt
iden 'minder goedn
©geschreven wordtijE
et dubbele glas het vocht'in
mate belemmert van 'bui
ten af in de kamer te komen.
Men kan wel aannemen, <|at vrn--
wel in alle kamers, Waar bloemen
staan, gerookt wordt, althans wan
neer er mannen in huis zyn. Zejlfs
tuinlieden, die in broeikassen werken
ziet men meermalen met hun onaf
scheidelijke pijp; alhoewel planten
en in het bijzonder jonge planten en
stekken overgevoelig zijn voor ta
baksrook. Sommige worden op zeer
ongunstige wijze door dp rook beïn
vloed, waardoor zij scheef groeien en
r viueu, Wiuuuuui lij auneci giucivu
oorzaak reeds zijn van dit kwaad, misvormde bladeren krijgen of dood
doch ook de verbranding van gas voor
verlichting of verwarming geeft een J
soort zwavelzuren neerslag, die
slecht inwerkt, waarby dan tevens j
komt, dat de lucht te droog wordt.
gaan. In ieder geval neemt een deel
der aarde de rook in zich op en de
door deze ontstane chemische veran
dering der lucht werkt nadeelig op de
planten, aangezien alle rook kool-
Eenzelfde verschijnsel is waar te ne- 0Xydegas bevat. Proeven hebben aan-
men, in vertrekken, die centrale ver-
warming hebben, aangezien de droog-
te der lucht, bij gelijktijdige verwar
ming de bladeren eveneens geel doet
worden.
In vergelijking met de buitenlucht
bevat de kamer 's winters en in het
vroege voorjaar veel minder vocht-
deelen en daarom is het plaatsen van
bakjes met water op radiatoren zeer
gewenscht.
Door middel van psychometrische
metingen heeft men weten vast te
stellen, dat b.v. in Februari de buiten
lucht een vochtigheidsgehalte van 76
geheel andere ontspanning behoeven,
waarby de spieren in beweging ko
men.
Wandelen, fietsen, zwemmen, ten
nissen, korfbal enz. komen in aanmer
king.
Steeds zal op geschikte wyze even
wicht gebracht dienen te worden tus
schen arbeid en ontspanning; geen
van beide zal geestelyke, noch licha
melijke krachten te boven mogen
gaan, wil de machine niet op een ge
geven oogenblik dienst weigeren.
Voor een groot deel heeft de vrouw
die aan het begin van den middelba
ren leeftyd staat, het in haar hand,
om vroeg oud worden te voorkomen,
zelfs indien de haren gryzen en do
eerste rimpeltjes zich op het gelaat
af teekenen. Dergelijke vrouwen wor
den nooit oud!
getoond, dat het niet de nicotine is,
die de planten doet kwijnen, doch in
hoofdzaak voornoemd kooloxydegas,
dat bij de planten dezelfde verschijn
selen doet ontstaaan, als wanneer
men ze blootstelt aan rook van ver
brand papier of hout. Sommige plan
ten ondervinden geen hinder van ta
baksrook, zooals rozen, die menig
maal berookt worden om hen van luis
te zuiveren. Zoodra zij een „rook-
kuur" doorstaan hebben, zijn zy weer
gezond en frisch.
Aan de teenen?
Velen van ons, vooral zij die hooge
hakken dragen, sly ten vooral de tee
nen van haar kousen en die gaten in
de teenen hebben soms heel leelyke
ladders tengevolge, die een kous voor
goed onbruikbaar maken. We kunnen
dit voorkomen met behulp van onze
oude kousen. Van den stevigen boven
rand maken we „teentjes", huisjes,
welke om onze groote teenen passen,
precies zooals we wel vingers van
oude handschoenen gebruiken om een
verbandje om onzen vinger te bedek
ken. Het „teenhuisje" heeft echter
voornamelijk ten doel den nagel van
den grooten teen af te schermen en
den druk van den teen op de kous op
te vangen. U zult zien, met dergelijke
„teentjes" aan, slijt u heel wat min
der kousen.
