VAN REEUWIJKS
TONICUM NOURY
VOOfj^^
Nette Meisjes gevraagd
dun MpJ Unicum Hwryf
SwelAems
goudsche courant
MECHANICA
VERPLAATST r" f
Graaf Florisweg 12
WILT y
De Goudsohe Fruithandel
Dinsdag 30 Mei 1939
Tweede blad
MAATSCHAPPIJ VOOR WONINGINRICHTING
kipstraat
Meisje
EEN NTT KOSTHUIS"
N.V. IJZERHANDEL P. ROND Pz. - Gouda.
Voor LIPS' Brandkasten en Slotenfabriek
Harley-Davldson
WESTHAVEN 30 TELEF. 3378.
Vanaf heden is ons kantoor gevestigd:
Telef. 8775
N.V. J. A. DONKER^ SIGARENFABRIEKEN.
D.K W. Automobielen
Off. Agente voor Gouda e. o.
v Aoedharl on do Bruyn
TELEF. 96 SCHOONHOVEN.
1
8715 g7i7 872e
Wie prijs stelt
Gebruik hei in de\e waanden regelmatig
het maakt U sterker, kalmer en opgewekter!
V Firma Wed, A. RIETVELD, -
T
verdubbelt Uw energie!
Werkverruiming eischt grootere bedragen.
De held van Kota Alam en Longbattah-Missigit.
Ik hèb gekozenArkadi.
f e
Iedere kamer
wordt direct
uit de Etalages
en Toonzalen
geleverd.
VolUdlg* g«rantl«.
Catalogus
SU*"* °P aanvrage-
ROTTERDAM
Heden overleed tot onze diepe
droefheid, onze innig geliefde zorg
zame Vrouw, Moeder, Behuwd. ar
Grootmoeder
Saartjs Hubragtae-
Timmer
in den ouderdom van ruim 75 jaar.
Namens de familie:
J. HUBREGTSE.
Rotterdam, 29 Mei 1939.
Rusthuis Siloam, Park Rozenburg.
GEVRAAGD voor direct
voor dag en nacht met prima referenties.
30.per maand. BOI.L, Jan v. Ghestel-
laan 29, Hillegersberg.
GEVRAAGD voor een oud man, omtrek
Station.
Brieven onder no. 2280 Bureau Goudache
Courant, Markt 31, Gouda.
Ons materiaal is luxe en geeft cachet.
BIK-HO0IMEYER.
door N.V. PAUL C. KAISER, Rotterdam, Biskwie-, Koek- en Beschuit
fabrieken.
Aanmelden Woensdagavond tus&chen 79 uur bij den h^er H. MbJONG,
Bleekerssingel 10. Gouda.
de onverwoestbare toerniachine.
Triumff de meest verfijnde sportmotor.
PUCh de dienstmachine,
Francis Bsi*nett^e nu)t()1 onder de 60 K.G.
f le KLAS REPARATIE-INRICHTING.
VRAAGT PRIJS EN DEMONSTRATIE.
38e WETTIGE HACO -TREKKIN G
'rï 5« KLASSE, 5« LIJST -
T1EKXING VAN DINSDAG 30 MEI 1B39
HOOGE PHEMIÊN
I «8.000.— 11392
f 1.000.— 0415 13948 15441 17374 20394
t 400.— 1767 9646 10065
t 200.— 9128 10457 16346 20464 20883
t 100.— 332 5388 7180 8513 8665 9118 9215 9638 14050
VAN 70.-
1175
1719 1773
337:1 2491
4205 4315
5307 5907
1997
2076
-097
3135
4351
4711 4741
0103
6142
7159 7210
5611
5713
8178
9089 929? 9336 9537
9759 9777 9780 10067 10129 10148 10231 10247 10371
10441 10488 10527 10539 10578 10668 10609 10734 10931 10957
10960 11140 11166 11258 11283 11465 11610 11672 11676 11755
11790 11917 11929 12161 12353 12365 12405 12604 12614 12602
.2696 12717 12750 12978 13070 13100 13141 13237 13330 13506
13557 13694 13899 13786 13790 13883 13869 13873 13053 13084
14069 14109 14214 14283 14526 14568 14623 14636 14803 14904
14938 14941 15001 15019 15317 15384 15396 15423 15525 15529
15583 15846 15987 16103 16108 16193 16195 16228 10230 10280
16383 16406 18493 16644 16963 17071 17253 17312»17353 17824
17643 17652 17992 18005 18039 18164 18340 18499 180319001
19083 19151 19250 19262 19330 19398 19449 19555 19673 19803
19731 19820 19827 19864 19858 20012 20073 20406 20454 20403
20553 20913
83 91 100 138 v 171 174 189 210 263 321
342 345 349 352 >149 471 478 501 613 518
528 555 570 676 581# 679 715 737 771 774
826 855 896 897 926 941 954 965 1036 1117
1149 1168 1191 1227 1256 1281 1366 1106 1442 1467
1490 1544 1605 1013 1634 1750 1766 1760 1810 1812
1345 1887 1907 1928 1932 2005 2028 2036 2088 2121
2219 2240 2246 2271 2322 2323 2327 2340 2342 2378
2400 2416 2426 2403 2534 2680 2681 2701 2712 2721
2726 2907 2976 3016 3197 3203 3237 3256 3268 3293
3297 3300 3304 3309 3348 3350 3364 3420 3429 3445
3499 3533 3596 3626 3656 3683 3686 3690 3746 3757
3761 3810 3813 3832 3842 3884 3916 3926 3936 3956
2959 3961 4028 4091 4124 4226 4273 4274 4283 4303
4404 4422 4439 4460 4500 4537 4555 4035 4646 4797
4814 4839 4923 4946 4971 4995 5074 5142 5144 5149
5150 5162 6222 5228 6327 0367 5396 6414 5429 5432
- 6723 5725 5776
6009 6027 6150
6376 6405 6627 6541
6776 6810 0834 6854
7048 7055 7124 7229
7421 7620 7530 7538 7518 7591 7890
7854 7864 7926 7950 7J58 7977 7990
8027 8198 8227 8270 8293 8204 8340
8471 8484 8493 8606 8507 8646 860.1
106 9010
3-9287 9314 0368
mm 97C5 .9721
9897 9933 0935 9940
•017 10038 10034 10066 10069
232 10205 10382 10400 10431
602 10625 10646 10640 10731
10732 10807 10813 10865 10908 10971 10984 11003 11011 11064
11082 11098 11133 11147 11154 11169 11232 11234 11252 11253
11277 11301 11330 J*fe34 11350 11451 11454 11516 11565 1160/
11051 11701 11707 11719 11741 11774 11796 11016 12056 12071
'2101 12136 12192 12239 12333 12352 12367 12427 12462 12500
12541 12568 12639 12855 12663 12699 12711 12738 12781 12840
12856 12858 12890 12909 129212 12948 12963 13012 13024 1302o
13079 13103 13:20 1 .199 13201 13215 13239 13262 13296 13311
13366 13370 13391 13412 13423 13433 13448 13451 13466 13499
13614 13552 13578 13589 13592 13685 136(2 13709 13718 13756
13767 13780 13787 13813 13817 13905 13913 14029 1403? 14039
4046 14091 14108 14IC3 14189 14230 14247 14278 14290 14866
*4367 14376 14388 14390 14403 14476 14488 14497 14531 14562
1-1802 14605 14818 14347 11CC6 14682 14704 14732 14756 14702
700 14810 14815 14842 14848 14001 14911 14924 14982 1503.3
15039 15078 15081 15092 15110 15173 16218 15228 15230 15304
15322 15324 15347 15435 15617 15621 16035 16050 15094 15729
15746 15758 15770 16780 15807 15828 15834 15843 15848 15852
15807 15877 15921 15395 16009 10016 10034 10071 18Ó95 16097
10150 10184 10210 16213 16251 16258 10283 10296 16426 16434
16401 105-4 10560 10577 16032 16653 16688 16807 16815 16877
16040 17000 17012 17090 17091 17129 17138 17145 17154 17203
17213 17208 17385 17368 17 138 17429 17464 17471 17500 17519
17543 17570 17644 17091 17711 17736 17759 17784 17788 17789
17010 17365 18043 18047 10111 18133 18137 18190 18204 18236
10247 10282 18297 18359 10367 18383 18423 18428 18430 18458
13460 18462 18469 18497 1&540 18569 18629 18640 18762 18768
18818 10863 18072 18873 10895 18898 18936 18940 18958 18062
1900,19044 19082 19091 10127 19131 19147 19104 10188 1924*
37263 19292 10325 19358 3 9373 19403 19418 19422 10509 19617
19531 19549 19554 19675 19591 10666 19708 19711 19726 19733
10751 10775 19787 19857 19872 19873 10880 19972 19985 20062
3005Ó 20057 20007 20075 20376 20137 20145 20178 20192 20369
20518 20551 20572 20505 20020 20029120666 20693 20098 20718
20734 20769 20799 20807 20823 2084^20850 20871 20939 20967
20998
Verbet 5e kinase, 4e lijst20141 H. z. 20141 t 70.—; 14855
t 70.nm. z. 14855.
op zijn meubelen laat zich door
POLDERVAART
verhuizen.
Billijke prijzen. Vólle garantie.
Brandvrije Bergplaatsen.
Tel. 2534. Turfmarkt 1. Gouda.
fijn scheren, dan GORILLA- en
HERMELIJN MESJES probeeren
1/2, 2/2 en 5 cent.
Ook Hbrf Uw winkelier.
Imp. C. EIKENBOOM,
Rotterdam, Telef. 56385.
i 1
BLAUWE DRUIVEN GRAPE FRUIT
PERZIKEN x CITROENEN
VERSCSE AARDBEIEN BANANEN
TAFELPEREN TOMATEN
ikFELAPPELEN VRUCHTEN IN BLIK EN GLAS
SINAASAPPELEN DIVERSE SOORTEN NOTEN
OUDSTE ADRES voor OPGEMAAKTE FRUITMANDEN.
BLIKGROENTEN van prima kwaliteit tegen scherp concurreedjye prjjeen
LANGE TIENDEWEG 27 TELEFOON S3K-
Rechtstreeks aan
particulieren. Goed
en goedkoop! Ook
voor Indië. Vraag
monsterkofier aan
LINN^f INDUSTRIE ALMELO.
Ol bezoekt de Toonkameri i
Den Haag, Laan van
Meercpbr voort 154, tel. 391505
ln deze overgangsmaanden bemerkt men
de reactie op den langen winter; nu zijn
veerkracht en weerstandsvermogen
het laagste punt. Deze z.g. voo^Jars- 5
moeheid uit zich, in loomheid, lusteloos- I
heid, duizeligheid.jslaple. Vaak voelt mgn
zich bij ,fiet opstaan
al moe in de lede-
Noiry
Tom c»
erg**'
k«e'e"
verschijnselen helpt Tonicum Noury. Dit
krachtig versterkende, opwekkende en
tegelijk zoo weldadig kalmeerende middel
verdrijft moeheid en loomheid in korten
tijd. Schenkt de verslapte zenuwen nieuwe
krachten Geeft den vermoeiden geest
nieuwe energie!
Gebruik het eens een tijdlang regelmatig,
•maten. Bij deze i: het zai U goed doen!
1.50 ptr Jlacoit.
Dubbele /laan 2.25.
Famtheverpakking 8.40.
N.V. STEARINE RAARSEN-
F/VBRIEk GOUDA.
Vergadering van aandeelhouders.
Ten kantore der vennootschap is Vrijdag
middag onder voorzitterschap van den heer
Wm. Ruys de jaarlyksche algiemeene verga
dering van aandeelhouders van de N.Vi
Stearine Kaarsenfabriek „Gouda" gehou'
jen. Aanwezig waren 7 aandeelhouder,
vertegenwoordigende 92 aandeelen en uit
brengende 38 stemmen.
By den aanvang van de vergadering
heeft de president-commissaris, terwijl de
eanwezigen zich van hun zetels verhieven,
in waardeerende bewoordingen den overle
den commissais, den heer J. H. v. d. Schelk.
herdacht.
Het jaarverslag van de directie, de balans
en de winst- en verliesrekening w»rder
goedgekeurd en aan het bestuur werd de
charge verleend.
Het dividend over 1938 werd overeen
komstig het voorstel bepaald op 1r/> oor
de preferente aandeelen A, Wc voor de pre
ferente aandeelen B, W< voor de gewone
aandeelen en 6'voor de prioriteitsaandep-
len (alle onveranderd). De datum van u:t
betaling is vastgesteld van 1 Juni af.
De heer Wm. Ruys te Rotterdam we d
als commissaris herkozen. Het aantal com-
mlssarissen werd uitgebreid met twee. Als
nieuwe commissarissen zyn gekozen Ir. O.
T. Stork te Hengelo en Dr. A. C. van Ros-
sem te Rotterdam.
De heer J. F. de Wys te Bergen op Zoom
werd tot accountant herbenoemd.
De vergadering werd hierna gesloten.
Vervolg^.h is onder voorzitterschap vin
den heer Wm. Ruys een buitengewone alg.
vergadering van aandeelhouders gehouden.
Ook hierbij waren aanwezig 7 aandeelh< u-
ders, vertegenwoordigende 92 aandeelen on
uitbrengende 38 stemmen.
Het belangrijkste punt der agenda wut
het voorstel tot statutenwijSfging. Da:,r
minder dan de helft van het geplaatst
raatschftppelyk kapitaal vertegenwoordigd
was, kon geen beslissing worden genomen.
Binnen drie weken zal een nieuwe verga
dering worden uitgeschreven, waarin onge
acht de hoegrootheid van het vertegenwoor
digd kapitaal met der uitgebrachte
i een beslissing kan worden geno-
Notaris Mr. G. Nauta uit Rotterdam
heeft een toelichting op de voorgestelde
statutenwijziging gegeven. Hij wees er op,
oat het voorstel beoogt de organisatie van
ae drie vennootschappen, de Koninklijke
Stearine Kaarsenfabriek „Gouda" te Gou
da. de Vereenigde Fabrieken van Stearine,
Kaarsen en Chemische Producten te Gouda
en De Stearine Kaarsenfabriek „Apollo" te
Gouda, zooveel mogelijk uniform te maken.
De drie vennootschappen zyn zoo nauw aan
elkaar verbonden, dat hét wenschelijk wo-ót
geacht haar naar de zelfde Hjn te orgnni-
seeren.
Ten aanzien van de inzake de winstver-
deeling voorgestelde wijziging om na tot-
kenning van het dividend de bepaling
„Daarna wordt op voorstel van commissa
rissen en directie zoo mogelijk een gedeel
te van de winSt overgebracht r aar de reser
ve" te wijzigen in „Daarna wordt van het
restant l09t of zooveel minder als noodig
1/ tbr bereiking van nagemelde hoogte,
overgebracht naar een statutaire reserve,
totdat deze 1/3 van het geplaatste maat
schappelijk kapitaal na aftrek van priori-
teitsaandeeler. en verworven eigen aandee
len groot is", deelde Mr. Nauta mede, dal
ie voorgestelde nieuwe bepaling een amen-
eommissarissen nader gemeend hebben op
dement in te dienen, waardoor met betrek
king tot de statutaire reserve wordt voorge
steld te bepalen, totdat deze M van het no
minaal bedrag aan aandeelen die de N.V.
Koninklijke Stearine Kaarsenfabriek „Goi-
da" ;n 'de .N.V. Vereenigde Fabrieken van
Stearine, Kaarsen en Chemische Producten
bezit, groot is.
Mr. Nauta wees er voorts op, dat de voor
gestelde statutenwijziging beoogt het mo
gelijk te maken eigen aandeelen boven pari
in te koopen. Het is de bedoeling van de
bepaling tot inkoop jran eigen aandeelen
boven pari gebruik te maken,'teneinde tek
trachten tusschen de bezittingen van de
N.V. Koninklijke Stearine Kaarsenfabriek
„Gouda" en de N.V. Stearine Kaarsenfa
briek „Apollo" een vaste verhouding van
de intrensieke waarde der aandeelen
scheppen.
Nadrukkelijk waarschuwde Mr. Nauta
het publiek er tegen te gaan speculeeren in
de verwachting, dat op de beurs een groote
vraag van het concern naar eigen aandee
len zal ontstaan. Hij deelde mede, dat l.°t
concern reeds zoo gelukkig is geweest op
een zekere hoeveelheid aandeeler. beslag te
leggen zoodat de beurs geen invloed heeft
L ondergaan van de plannen.
Vervolgens heeft Mr. Nauta er op gewe
zen, dat de statutenwijziging verder ten
doel heeft aan aandeelhoüders van de Ko
ninklijke Stearine Kaarsenfabriek ,/Goudn"
een meerderen invloed uit te oefenen op di
rectie en commissarissen ten aanzien van
de besluiten, die moeten worden genomen
in de vergadering van de Vereenigde Fa
brieken. Thans zijn zy vrij in het uitbren
gen van hun stem, doch daar „Gouda" en
„Apollo" uiteindelijk de bezitters zyn van
de aandeelen der Vereenigde Fabrieken,
wordt het wenschelijk geacht van de aan
deelhoudersvergadering van „Gouda" een
beslissing uit te lokken alvorens in de ver
gadering van de Vereenigde Fabrieken de
stem uit te brengen.
Tenslotte wees de notaris er op, dat voor
gesteld wordt de by de statutenwijziging in
1925 vastgestelde overgangsbepaling te
schrappen. Door een drukfout in het ont-
werp-statutenwyziging zijn de woorden „Do
overgangsbepaling met opschrift vervalt"
bij artikel 39 geplaatst, maar zij behooren
bij de overgangsbepaling te staan. De over
gangsbepaling behelst, dat de regeling be
treffende de winstverdeeling geldt onder
voorbehoud der eventueele aanspraknn,
welke zouden kunnen worden geldend ge
maakt door individueele houders van pre
ferente aandeelen overeenkomstig de statu
ten zooals zy luidden voor de bij de akte
van 23 Juli 1925 vastgestelde wijziging.
Mr. Nauta deelde mede, dat nimmer aan
spraken ziin geldend, gemaakt en dat de
overgangsbepaling thans kan vervallen
omdat de e.v. aanspraken verjaard zijn te
achten.
Uit de vergadering werden verschillende
i ragen gesteld over de statutenwijzigingen,
waarbij o.m. Dr. K. F. O. James, burg
meester van Gouda, bezwaar heeft gemaakt
tegen het voorstel om de bepaling, dat di
recteuren verplicht zyn te Gouda te wenen,
tenzij commissarissen hen van deze ver-
plichtrng ontheffen te laten vervallen. O?
zyn vraag naar de reden, antwoordde Mr.
Nauta dat beoogt wordt ten deze de sta
tuten van „Gouda" aan te sluiten by die
van de twee andere vennootschappen, waai.
in deze bepaling ontbreekt en waar dit hei
geval is wordt het artikel van „Gouda" als
holding-company niet noodig geacht. De
heer van Loon (directeur) wees er op, dat
de commissarissen de voorwaarden, waar
onder de directeuren worden benoemd,
.•aststellen, teewyl de heer Ulbo J. MU»
(commissaris) van meening was dat de di
rectie voldoende plichtsbesef bezit om ni*t
elders te gaan wonen, wanneer de belangen
«ier fabriek daarmede geschaad worden. Dr.
James handhaafde zyn bezwaren, zag geen
belang in het wijzigen van het artikel en
was van meening dat de bestaande bepaling
al voldoende soepelheid geeft.
Het overlijden van «generaal Snijders.
Deelneming uit legerkringen.
Oprichting van een grafmonu-
Het bestuur der Koninklijke Neder-
landsche Vereeniging „Ons Leger"
schrijft ons:
Het Nederlandsche volk is diep onder
den indruk van het overlijden van gene
raal Snijders. Een figui*. waarop wij
Nederlanders trotsch mochten zijn, is uit
ons midden weggenomen. Hoezeer zullen
zijn vele vrienden en vereerders, maar
ook tal van vereenlglngen en organisa
ties hem missen.
Maar zij allen zullen de indrukwekken
de persoonlijkheid van generaal Snijders
niet kunnen vergeten, zij zullen zijn na
gedachtenis tot in lengte van dagen in
eere willen houden.
Welnu, het bestuur van defrKoninklijke
Nederlandsche Vereeniging ..Ons Leger",
wier eere-voorzitter generaal Snijders
was, doet daarom een beroep op hen
allen om samen te werken, opdat er spoe
dig een waardig gedenkteeken zal ver
rijzen op het graf van den grooten Ne
derlander, generaal Snijders, den oud
opperbevelhebber van Land- en Zee
macht.
Alle gif en ztijn waardevol. Ook de klei
ne, want ook die kunnen spreken van
eerbiedige en dankbare herinnering aan
de onvergetelijke figuur uit den mobili
satietijd.
Men zende zijn of haar bijdrage aan
den penningmeester der Koninklijke Ne
derlandsche Vereeniging te Tilburg, giro-
no. 122668, met vermelding van: „Gedenk
teeken generaal Snijders" en met duide
lijke vermelding van naam en adres van
den afzender.
De bijdragen zullen in het maandblad
..Ons Leger" worden verantwoord.
..Ons Leger" heeft verbinding opge-
j nomen met alle organisaties, welke in
1 dezen op gelijke wijze als „Ons Leger"
tegenover den generaal Snijders hebben
bestaan.
Namens het Centraal Comité tegen
ondermijning van 's lands weerkracht
hebben de voorzitter van dat comité, ko
lonel W .Schutte en de secretaris, reser
ve kapitein der jagers D J. Karres in
verband met het overlijden van generaal
Snijders een telegram van den volgenden
inhoud aan mevrouw Snijders gezonden:
..Het Centraal Comité tegen ondermij
ning van 's lands weerkracht onder den
indruk van het overlijden van Zijne Ex
cellentie generaal Snijders, oud-opperbe
velhebber van land- en zeemacfit, be
tuigt U mevrouw, zijn oprechte en diep
gevoelde deelneming. Het comité ziet in
de groote figuur van Generaal Snijders,
die door ons volk vereerd wordt, een
symbool van den waarachtig nationalen
Nederlander man des. Vredes, maar on
verzettelijk ten opzichte van 's lands vrij
en onafhankelijk volksbestaan."
Aldus vele Kamerleden in het voor-
loopig verslag op het wetsontwerp
strekkende om 30 millioen uit
te trekken voor werkverruiming.
Loon volgens plan Westhof f?
Bijhet afdeelingsonderzoek van het
wetsontwerp tot verhooging van het
zevende hoofdstuk b der rijksbegrooting
voor 1939 verklaarde men, blijkens het
voorloopig verslag, algemeen zich met dit
wetsontwerp, dat strekt om opnieuw 30
millioen uit te trekken ten behoeve van
de werkverruiming, te kunnen vereeni
gen.
Verscheidene leden meenden zelfs, dat
een belangrijk hooger bedrag hiervoor
had moeten zijn aangevraagd.
Volgens opgave van 25 Maart 1939 be
droeg het aantal werkloozen in ons land
nog 348.000. Dit is 30.000 minder dan een
jaar te voren. Bij een vergelijking van
deze cijfers moet men echter in aanmer
king nemen, dat door vergrooting van
het contingent en verlenging van den
eersten oefentijd een belangrijk grooter
aantal jonge mannen in militairen diénst
zijn gekomen, dat groote opdrachten
voor de defensie in uitvoering zijn, dat
duizenden arbeiders in het buitenland
werken en dat ook door het vertrek van
vele buitenlandsche dienstboden de
werkgelegenheid hier te lande moet zijn
verruimd. Bedenkt men dit, dan kan
men uit de daling van het werkloos
heidscijfer niet besluiten tot een herstel
van het Nederlandsche bedrijfsleven op
aanzienlijke schaal. In vele bedrijven is
de werkloosheid dan ook nog zeer groot.
Voorshands afgaande op de cijfers van
de begrooting voor 1939 meenden deze
leden te mogen vaststellen, dat het bij
dit wetsontwerp aangevraagde bedrag
van 30 millioen, dat wel zal worden
geblokkeerd, doch slechts ten deele in
1939 zal worden verwerkt, veel te gering
is. Gezien den omvang der werkloosheid
zal met veel groote bedragen moeten
worden gewerkt. Alleen dan kan een
llink tempo worden bereikt, en ook al
leen dan zal de secundaire werkverrui
ming van beteekenis worden en een blij
vende werkverruiming worden verkre
gen.
Niet juist achtten deze leden de opvat
ting dat de openbare werken voor blij
vende werkverruiming slechts zeer ge
ringe beteekenis zou hebben. De uitvoe
ring van deze werken komt naar hun
oordeel aan den economischen toestand
in het algemeen in niet onbelangrijke
mate ten goede, op die wijze draagt zij
wel degelijk bij tot blijvende werkverrui
ming.
Krachtig drongen zij voorts aan op
bespoediging van de voorbereidingen
voor dp inpoldering van het zuidelijk ge
deelte der vroegere Zuiderzee. Binnen
kort zal een aanzienlijke hoeveelheid
materiaal, welke voor den N.O.-polder
gebruikt wordt, vrijkomen; het is van
het grootste belang, dat dan onmiddel
lijk een aanvang kan worden gemaakt
met den nieuwen Z.O.-polder.
Werkverruimings bedrijf.
Van verschillende zijden werd verder
aangedrongen op een nauwkeurige uit
eenzetting omtrent de wijze, waarop
naar het inzicht der regeering voortaan
de arbeidsvoorwaarden zullen moeten
worden vastgesteld Tot dusverre ge
schiedt dit voor de werkverschaffing
eenzijdig door het Rijk en voor de werk-
fondswerken in overleg met de arbei
dersorganisaties.
Verscheidene leden waren van oordeel,
dat ook voor de loonbepaling niet de
regels van de werkverschaffing, maar die
van het werkfonds zullen moeten wor
den gevolgd Mocht het onmogelijk zijn
de contractueele arbeidsvoorwaarden ten
volle te doen gelden, dan zou het huns
inziens beter zijn den werktijd te ver
korten met behoud van de normale uur-
loonen.
De regeering heeft met betrekking tot
deze werken in de memorie van toelich
ting een overzicht gfiggven van wat in
1939 en 1940 tot startigebracht zal kun
nen worden. Men was dankbaar voor
deze gegevens, doch men was algemeen
van oordeel, dat nadere inlichtingen
noodig zijn.
Verscheidene leden hadden met groote
instemming kennis genomen van het
voornemen der regeering om binnen de
grenzen van het aan werkloozenzorg te
besparen bedrag subsidies te verleenen
voor het tot stand brengen of verbeteren
van kapitaalgoederen op het gebied van
nijverheid en verkeer Dit is een hoogst
belangrijke novum, dat toejuiching ver
dient. Het welslagen zal echter zooals
ook de regeering in haar toelichting er
kent afhangen van de wijze, waarop
het bedrijfsleven de plannen der regee
ring zal opvangen. Mocht dit onverhoopt
niet in voldoende mate geschieden, dan
zouden nieuwe wegen gezocht moeten
worden en zouden nieuwe voorzieningen
onmisbaar zUn.
Teraardebestelling generaal Snijder»
Woensdag in Den Haag.
De teraardebestelling van generaal
C. J Snijders zal in Den Haag plaats
hebben en wel Woensdag a s. om 12 uur
op Oud-Eik en Duinen.
De stoet vertrekt om 11 uur van de
rouwkamer Hoolkade.
De teraardebestelling zal niet met mi
litaire eer geschieden.
Hoe de tweede luitenant C. J. Snijders
de militaire Willemsorde verdiende.
De Atjeh-oorlog is ongetwijfeld een
voortreffelijke leerschool geweest voor
luitenants, die wat in hun mars hadden.
De herinnering aan hun ferm optre
den in moeilijke omstandigheden is nog
steeds een Voorbeeld voor de huidige ge
neratie van jonge officieren en in staat
hen te bezielen met eerbied voor uitste
kende daden van moed, beleid en trouw.
Zoo kunnen zij de traditie helpen schra
gen, dat ons leger vooral in Indië
aan zijn verleden verplicht is „om in
oogenblikken van zware beproeving nooit
te versagen."
Want wat dat leger ln Atjeh heeft ge
presteerd tegen een vijand, die geen ge
nade kende en ook niet vroeg, dat zal
zijn eeuwige glorie blijven.
Een der dappersten van onze strijders
in Atjeh, zoo schrijft het U. D., was on
getwijfeld de 2de luitenant der mineurs
en sappeurs C. J. Snijders, die in dezen
oorlog menige daad van moed, beleid en
trouw heeft verricht. Zijn, belooning
daardoor vond hij in zijn benoeming tot
Ridder vierde klas der Militaire Willems
orde. In het Koninklijk Besluit van 12
November 1875 No. 18 werd deze benoe
ming gebaseerd op de volgend feiten:
a. 13 November 1874. Verkenning zuid
westelijk gedeelte van Lemboecq en op
richting eener versterking bij Kota-
Alam hoofdzakelijk met vrije koelies
te helpen op touw zetten en de daar
aan verbonden werkzaamheden met be
leid en kalmte te hebben geleid
b. 1 t.m. 16 Januari 1875. Het daar-
stellen eener versterking te Missigit
Longbattahonder een onafgebroken
werkzaam vuur des Vijands het toezicht
te hebben gehad over het opzetten der
borstwering en daarstelling der gebou
wen, terwijl de werkkrachten bestonden
uit weinige mineurs en 100 vrije koelies.
Met veel moed en beleid heeft hij dit
werk volbracht, niettegenstaande drie
zijner werkers sneuvelden en twaalf ge-
Kota Alam.
Het was de 13de November 1874, des
morgens om 6 uur, dat uit den Kraton
een colonne marcheerde, bestaande uit
het L. H. 9de hötaljon met 1 sectie berg-
artillerie en 1 sectie mineurs en sappeurs.
Over de brug bij Pakan Atjeh rukte men
op om ln den zuidoostelijken hoek van
Kampong Lemboecq bij Kota Alam een
post op te richten. De voorhoede bestond
uit een peleton infanterie en l sectie mi
neurs en sappeurs, gecommandeerd door
den 2den luitenant C. J. Snijders.
Langs de loopgravenwacht en de ben-
teng Berauw bereikte men de Rivier-
venting aan de Atjeh-rivier en van hier
volgde men de rivier tot aan Kota Alam.
Ongehinderd bereikte men een punt aan
een bocht in de rivier, van waar uit men
zoowel den versterkten rand van kam
pong Pinang als Longbattah Missigit
kon bestrijden.
Onmiddellijk werd begonnen met het
traceeren van de benteng. Een vrij groo
te Atjehsche woning kon voorloopig die
nen tot huisvesting der bezetting. Na
aankomst van de koelies, de brandstof
fen en gereedschappen kon dadelijk met
het werk Worden begonnen onder leiding
van luitenant Snijders.
Laat ons thans een beschrijving geven
van de omstandigheden, waaronder de
E«n goed geweten is
FEUILLETON
roman uit hot hooao Noorden
door
AGATHE POGNER
g Nadruk verboden.
Sikte Ik was slechts verbaasd, dat
J midden in de kamer bleef staan en
wen aanstalten maakte naderbij te ko-
mi^ een hand te geven.
T me alles verteld. Het moet
hard voor je geweest zijn.
Ik knikte wederom. Ik vers(iDcht geen
oord over mijn lippen te Mengen. Ik
7o, er aan gestikt zijn, want dit woord
bpÏ, 6611 Jubelkreet van mijn hart zijn
8 wee8t. de kreet van een blij lokkende
Kentenis Taja's tragische dood had
8 niet alleen voor mij zelf de oogen
h ®bend- maar ook de dwaling van mijn
ik li K^Pe^baard Het was Maria, die
«ef had en van wie ik onbewust altijd
oprecht had gehouden. Maar mocht
"aar dat bekennen? Neen! Nooit! Zij
dp h 8»n voorbeeldige vrouw. Misschien
oeste, die in de wereld rondliep. Maar
hPiLl0 was en wat deae in bet l*i$n
wetende, daarvan had zij geen idee.
.was als knap, verstandig en bemid-
meisje steeds door een groote scha
re aanbidders omringd geweest en had
menigen aanzoek ontvangen, maar ze
had allen, die naar haar hand dongen
steeds lachend afgewezen Haar levens
inhoud bestond slechts \jft geleerde boe
ken. En als ze al eens wat tijd over had,
waren er onmiddellijk een aantal hulp
behoevende menschen, die beslag op haar
legdep en aan wie zi°h dan geheel
gaf.
Het was merkwaardig stil in de kamer.
Wij keken elkaar aan, of we elkaar voor
het eerst in ons leven zagen. Maria
wachtte kennelijk tot ik iets zou zeggen,
maar ik bl^jf zwijgen en genoot van
haar aanblik als van een onverwacht
Maria kwam nog twee stappen dich
terbij Zij keek me eigenaardig vor-
schend aan en ik voelde, hoe ik onder
dezen crltschen blik mijn zelfvertrouwen
verloor en bloosde
Is het waar, Arkadi. dat je zooals
Tit mij vertelde naar het hooge Noor
den wilt gaan? Als kolonist?
Ik had deze vraag verwacht, maar
desondanks had ik mij niet op een ant
woord voorbereid Ik aarzelde tè ant
woorden; ik vreesde Maria's spottende
lippen en haar klelneerende lach.
Tit zei me weliswaar, dat het wel
bij een plan zou blijven en dat je er in
werkelijkheid niet aan dacht je aan al
die vermoeienissen en gevaren bloot te
stellen.
Zij zweeg en ook nu bleef lk het ant
woord schuldig In plaats daarvan open-
ik een lade van mijn schrijfbureau
nam daar het onderteekende contract
oh i
ui£ Maria las het aandachtig door Zij
deed er zoo lang over, dat ik mij alweer
ongerust voelde worden. Waarom had zij
daar zooveel tijd voor noodig? Alles
stond er toch kort en duidelijk in be
schreven en tusschen de regels door was
er waarachtig piets te lezen. Zou ze me
nu uitlachen, zooals ze dat vroeger altijd
had gedaan? Zou ze me. evenals haar
broer, voÖ\een dwaas, voor een idioot
houden?
Maria legde het document stil voor
mij neer. Zij scheen» bewogen. In haar
sprekende oogen begon het vochtig te
schemeren. Daarna streelde ze mijn
hand, die op het blad van de schrijftafel
rustte. Een onbeschrijfelijk lieftallig
lachje verhelderde haar gezicht, toen Ze
zei: Ik ben trotsch op je, Arkadl-
Werkelijk, Ik ben heel. heel trotsch op je!
Ik bloosde van blijdschap. Ik zou haar
het liefst aan mijn hart hebben gesloten
en haar voor haar welgemeende woor
den mijn dank hebben betuigd. Maar ik
wist zoowel mijn tong als mijn gevoelens
te beheerschen en zei alleen: Ik heb
mij al, de noodige honden aangeschaft.
Het zijn alleraardgste dieren. Wil je ze
eens zien?
Maria hield van honden. Zij bezat zelf
een mooien, tweejarigen St. Bernhard,
dien ze jself had groot gebracht. Maar
toen 2e deze ruige dieren zag. deze wilde
horde, die als een bende uitgehongerde
wolven te keer ging en verwoed de tan
den liet zien. deinsde zij ontsteld ach
teruit.
Ik zou niet altijd met d
samen willen zijn.
Waarom niet? Het zijn brave werk-
dieren, die uitstekend hun plicht kennen.
In plaats van te antwoorden, keek Ma
ria mij wederom eenige seconden lang
vorschend aan. Daarna zei ze op een
toon, die geen tegenspraak duldde: Ik
zal je mijn St. Bernhard. mijn Dobrez
geven. Morgen vroeg breng ik hem hier,
j dan heeft hij tijd om aan je te wennen.
Ik zal dat geschenk niet aannemen.
I Ik weet, hoezeer je aan Dobrq^ hangt.
Bovendien begrijp ik niet goed. waarom
ik er nog een hond bij zou moeten heb
ben, nu ik er al 36 bezit,
j Die 36 behooren jullie allen teza-
men. Die eene echter zal uitsluitend jou
toebehooren. Je kunt met hem praten,
als het alleen-zijn je eens wat zwaar
mocht gaan vallen. Hij verstaat alles.
I En plotseling legde Maria wederom
haar hand op de mijne, terwijl ze bijna
smeekend zei: Ja toch, Arkadi. je
neemt Dobrez mee. ja? Het zal een ge
ruststelling voor me zijn.
Wat bleef me anders over dan toe te
stemmen?
Wij wandelden door den tuin en gin
gen op een bank zitten. Tegenover ons
verhief zich trotsch en fier mijn mooi
wit ouderhuis.
Wie zaFhet tijdens je afwezigheid
Niemand. Dat wil zeggen, Klim en
Pascha zullen in de benedenverdieping
blijven en als huisbewaarders optreden.
heb ik Je een voorstel te doen
bezwaar tegen hebben de zon-
op de bovenste verdieping
ergoeding aan een paar oudere,
alleenstaande dames in gebruik te
geven?
Ik keek Maria aan. Waarom was ze
alUjd alleen tegenover vreemde, nood-
lijflepde menschen zoo goed?
geheele étage staat- tot je be-
ig. Alleen mijn eigendommen, die
zich nog in de torenkamer bevinden, zal
ik nog naar beneden laten, brengen.
Plotseling stond Wadim voor ons. Hij
kwam mij meedeelen, dat men mijn
motorboot zoojuist aan den steiger had
gemeerd en stelde voor er direct een
proefvaart mee te gaan maken.
Dat doen we morgen, antwoordde
ik. Om tien uur kunnen jullie me ver
wachten.
Wadim vertrok weer. maar Maria wil
de gaarne de boot zien, wadrmee ik de
golven van den ijzigen oceaan zou door
klieven. Ik opperde het plan direct naar
d§n steiger tc gaan, maar daarop her
innerde zij zich plotseling weer haar be
schermelingen en wilde zij liever in het
huis terug om ae haar ter beschikking
gestelde kamers te gaan bekijken.
Zij bleef lang boven. Veel te lang voor
mijn ongeduld. Toen zij eindelijk be
neden kwam, stond haar gezicht zeer
ernstig. Zij bedankte me met een paar
hartelijke woorden voor mijn bereidwil
ligheid. De oude dames zouden het heer
lijk vinden in die mooie kamers te mogen
wonen. Daarna wilde ze naar huis.
(Wordt vervolgd.)
f