NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
J
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
JAPAN PROTESTEERRT KRACHTIG TE MOSKOU.
ch.
Naar aanleiding van de grensincidenten
in Buiten-Mongolië.
De geschiedenis van het Condor-legioen in Spanje.
Nieuwe Haring
P. G. SCHARLEMAN'Jr.
jjo, 20045 Woensdag 31 Mei 1939 78e Jaargang 1
BERGAMBACHT, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak,’ haastrecht, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEND STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
VREDESKANSEN
Schotsche Haring
□and,
4
waren
den.
gepubliceerd over dit legioen.
vjoot- tezamen en afzonderlijk.
geven zijn.
F
M
De Sovjet-Unie zou ze hebben
aangesticht.
uton
kels.
sP«m»ch(
werd
(dragen Duitsche
J strijd tegen de.
MUON is JUIST
OEOK0OP* HET
TERK IN P*US
ERLAMC
[aneo
)uit-
«xw^rvCn
dragen*
han. Het was er Maandag
kalm. Ook was geen enkel vliegtuij
Bulten-Mongolen of Russen in de
te bekennen.
De vrijwilligers bij Cuxhaven door
wn maritiem eere-geleide ingehaaH
Publiek eerst thans ingelicht
over ontvang en beteekenis van
den Duitschen steun.
^Het Duitsche militaire weekblad 1
wijdt een bijzonder nummeï
•~*t van het Condor-legioe^f^i
De grensincidenten die zich in de af-
geloopen week hebben voorgedaan in het
district Nomonhan, in de buurt van het
Boeir-meer in 't grensgebied van. Mands-
i jockwo en Buiten-Mongolië worden door
i de Japansche perS van zoodanig belang
I geacht, dat men ze vergelijkt met den
slag bij Tsjang Koefeng.
Minister van oorlog generaal Itaiakl
en minister van buitpnlandsche zaken
Arita hebben in den vandaag gehouden
ministerraad in bijzijn van de regee-
ringsadvlseurs verslag uitgebracht over
de gebeurtenissen. De over de gebeurte
nissen ontvangen bijzonderheden maken
het mogelijk de incidenten thans nauw
keurig te rcconstrueeren.
Zondag om negen uur zijn in de buurt
van het Boeir-meer vijf jachtvliegtuigen
vfln het type l 16 over de grens gekomen.
Japansche vliegers bonden, den strijd
aan in een zandstorm. De Russische
vliegtuigen werden neergehaald. Om tien
uur tien kwamen twintig andere Russi
sche vliegtuigen boven» het district No-
monhap. Hiervan werden negen omlaag
geschoten.
- Domei meldt verder nog, dat Zopdag
j.l. 42 vliegtuigen van BuitenTMongolië
door Japansche vllegefs wedden neerge
schoten. In de laatste tien dagen zijn bij
luchtgevechten 59 Mongoolsche vliegtui
gen omlaag geschoten. De Japanners
.verloren slechts één'toestel.
Nd de nederlaag, welke zij Zondag
hebben geleden,. fwas, volgens een pers-
bericht van de grens van Buiten-Mongo-
lië fifeen enkelen Mongoolschèn of Rus-
sischen militair meer teilen bij Nomon-
volkomcn
Ig van
ojrurt
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
jjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantooren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef
(jterc 2745. Postrekening 48400.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, overal waar de
gorging per looper geschiedt. Franco per post per kwataal 3.15.
De vliegers Heymans en Rons
op Schiphol teruggekeerd.
Gisteravond om halfnegen zijn do bei
de Nederlandsche sportvliegers J. Hey
mans en W. Q. Rous op Schiphol terug
gekeerd, na een voorspoedige vlucht van
Batavia naar Nederland met het sport-
vliegtuig P.K.-W.D.R., waarmede zij pre
cies een week geleden, Dinsdag 23 Mei jl.,
uit Batavia zijn verfrokkep.
Er waren Mn het gebouw van de Am-
st'erdamsche Aeroclub vele vrienden, fa
milieleden en belangstellenden aanwezig
om hen te Wrwelkomen en geluk te wen-
schen.
Onder gejuich landde het Jjchte de
Havilland-toestel op Schiphol voor het
gebouwtje der Amsterdamsci%e Aeroclub.
'Na het douane-onderzoek» heette de
heer Cuypers, voorzitter van\deze club,
de beide vliegers welkom, hen gelukwens
schen met deze prestatievlucht, die een
bewijs van niet alleen bekwaamheid,
maar vooral vdn doorzettingsvermogen.
De heeren Heymans en Rous toonden
zich enthousiast over de vele en ■uiteen-
lobpende ervaringen, welke zij op hun
mooien tocht hebben opgedaan.
zijn toezicht uitgevoerd, zooals o.a. de
motorpassagiersschcpen „P. C. Hooft",
„Chr. Huygens", „Johan van Oldenbar-
nevelt”, „Marnix van St. Aldegonde”, de
motorpassagiers-vrachtschepen van de
Poelayklase, de motorvrachtschepen der
T-klasse en ook de schepen, welke zich
thans nog voor dq Stoomvaart Maat
schappij „Nederland" in aanbouw bevin
den. Hlervap is wel het belangrijkste
schip het m.§. „Oranje", dat hij helaas
niet meëï ip de vaart heeft mogen zien
komeiïi
Moordaanslag op Horthy.
Een gendarme gedood.
Zondag ie volgens een bericht uit-Buda-.
pest een moordaanslag gepleegd op d™
Hongaarschen ryks^estuurder Horthy, in
de onmiddellijke nabijheid van diens buiten
goed te Gödöllö. De weg waarlangs hy zich
per auto naar gyn landgoed begaf, was op
verschillende plaatsen ondermynd. Een voor
de auto uitrijdende gendarme werd gedood. J
Oud-generaal Jankovitsj, die den* ryksbe-
stuurder vergezelde, werd licht gewond. De
lljjngaarsche pers heeft opdracht gekregen,
hét voorval te verzwijgen. Men vermoedt,
dat Roetheensche rebellen de daders zijn.
i Een maand geleden heeft Horthy van deze
zijde een dreigbrief ontvangen. Voortaan
'ives om-
Nieuw incident.
De rcgeerlng van Mandsjoekwo heeft
door tusschenkomst van het consulaat
der Sovjet Unie te Charbin krachtig gey1
protesteerd bij de Sovjet Russische ƒ0-
geerlng over de beschieting van twee
kanonnéerbootcn op de Oessoeri-rlvier.
De Mandsjoerijsche kanonneerbooten
werden ernstig beschadigd.
Stichting tot •bevordering van t
den uitvoer.
De regeeringspersdiepst mejdt:
Op 19 Mei j.l. is» te ’s-Gravenhage op
machtiging van de(fnninister van oeconqmi-X
sche zaken de stichting tot bevordering van
den uitvoer opgericht.
Deze stichting heeft ten doel, werkzaam
heden op het gebied der occonomische voor
lichting te verrichten **ter aan vu 'H. van
hetgeen dè oeconomische voorlichtings
dienst op dffct gebied verricht. Daar laatst
genoemde dienst <in hoofdzatfk ten behoeve
van den export werkzaam is, zal zulks ook
het; geval zijn m^t de in het leven geroepen
stichting, hetgeen in^den naam ifer stielTJJ
ting tot uitdrukking^ is gebracht.
Gelijk' bekend is, neeft de oecononvsche
voorlichtingsdienst tot taak, aaifhet -be
drijfsleven kosteloos voorlichting en hulp
op ©economisch gebied te verstrekken. In
de practijk is gebleken, dat bij het bedrijfs
leven meermalen behoefte fcestaAt aadf
meer uitgebreid en ingrijpend dienstbetoon
dan \oeconomische voorlichtingsdienst
mat de te zijner beschikking staande krach
ten/welke geheel dpor de loopênde werk
zaamheden in beslag worden genomen, zou B
kunnen bewijzen, hoewel de hulpmiddelen
voor dat dienstbetoon veelal aanwezig zijn.
Teneinde in de aldus gebleken behoefte
aan aanvullend dienstbetoon te voorzien, is b
bovengenoemde stichting opgericht.
Zij opent de mog^ijkheid, aan het be
drijfsleven bijzondere diensten, welke btfï-
ten het normale kader der werkzaamheden
van den oecohomischen voorlichtingsdienst
vallen, tegen betaling te bewijzen. Gedach-
wordt speciaal aan mc^r diepgaande oildei-
zoekingen naar afzetmogelijkheden *Tn h«+
buitenland, Waaraan onderzoek ter'plaats»'
in het te bewerken marktgebied kan wor
den vastgeknoopt. Om misverstand te voor
komen wordt er uitdrukkelijk op gewezen,
Extra gesorteerd 10 ct. per stuk
Extra kwaliteit 8 ct. per stuk
7 ct. per séuk
Koelhuis Haring 5 ct. per stuk
LANGE TIENDEWEG 75 - Tel. 3202
WIJDSTRAAT 14 - Tel. 299 X
HET AÓRES voor betere kwrfi^eit
vergelijkt de smaak maar eens.
goede orde en ook lord Hali- den gestort.
1_. jening, dat in zekere gevallen Andere leden waren eveneens vap oor-
sneller optreden, dan het handvest van den deel, dat het in de tegenwodrdige om
standigheden gewenscht is,,de verdeeling
der kosten voor de defensie tusschen
Nederland en Injjië opnieuw onder de
Nog geen bericht over den
waaghals-Oceaanvlieger.
De ouders van den 27-jarigen Oceaan-
vlieger Tom Smith zijn, naar Reuter meldt,
den geheelen nacht opgebleven, in de hoop
over de radio of door de telefoon het be
richt te ontvangen, dat 'hun zoon in veilig-
heid was. Zij hebben geenszins de hoop op
gegeven en Smith’s moeder heeft» het tele
gram, dat zij direct nadat haar zoon was»
i opgestegen, heeft opgesteld, nog gereed lig<
't Tommy.
Kom alsjeblieft om mijnentwil per boot
terug.”
BINNENLAND.
DEFENSIEFONDS IN INDIë
BEPLEIT.
Nederlandsche middelen voor In-
I dische welvaart noodig geacht.
In het VoorToopïg Verslag der Tweede
Kamer van het ontwerp van wet tot wij
ziging en aanvulling van onderscheidene
afdeelingen der begrooting van Neder»
landsch-Indië voor 1939 lezen wij o.a.:
1 Verscheidene leden waren van oordeel,
1 dat het algemeen Rijksbelang een meer
1 blijvende beschikbaarstelling van Neder
landsche ’middelen voor sommige wel-
i vaaltsuitgaven rechtvaardigt.
Andere leden meenden tegen het denk-
i beeld van voortzetting van ^e financieele
i bijdrage ten behoeve van de welvaarts-
l zorg van Indië bezwaar te moeten ma
ken met het oog op den zorgvollen toe-
stand, waarin de Nederlandsche finan-
ciën zich, als gevolg van de bijzondere
eischen, welke daaraan in dezen tijd
worden gestelcf, bevinden.
Ofschoon bereid tot medewerking aan
een noodzakelijke versterking van de
Indische defensie, meenden verscheidene
leden, dat daarbij stelselmatiger behoort
te worden gehandeld dan tot nu toe naar
buiten blijkt.
1 De steeds stijgende kosten voor de In
dische defensie leger zoowel als vloot
en de nog bestaande onzekerheid,
waar die stijging haar grens zal vinden.
i rechtvaardigen naar het oordeel van de,
le<ïen, hier aan het woord, een speciale
i - financiering, aangezien het budget an
der dreigt te worden ontwricht. De tijde
lijke heffing van een defensie-uitvoer-
recht wijst er op, dat ook de minister
speciale voorzieningen noodig acht. De
opbrengst van dit uitvoerrecht, dat trou
wens ein^e 1939 afloopt, blijft echter in
verhouding tot de aanzienlijke stijging
van de defensie-uitgaven gering.
Er is thans alle aanleiding om de in
stelling te overwegen van een Defensie-
foi^ds, waarin, behalve het onontbeer
lijke leeninggeld, ook een zeker percen
tage van de gewone middefen, verdeirde
opbrengst van een van de meest draag-
krachtigen te heffen weerbelasting of
buitengewone heffing op groote winsten,
alsook een afzonderlijke legerbijdrage
plichtingen. Hij heeft het alleen maar ge- van Nederland, zouden behooren te wor-
daan voor de goede orde en ook lord Hali- den gestort.
lax is van meening, dat in zekere gevallen j
Volkenbond kan verschaffen, noodig zal
zyn.
Men hoopt te Londen, dat met deze na
dere uitlegging nu weer een eind is geko
men aan alle Russische verdeeldheid/Men
zal misschien meer weten van de Russische
opvattingen, na de red, die Molotof, de Rus-
sische eerste minister en commissaris van
buitenlandsche zaken, vandaag voor den
hoogen raad van de Sovjet-Unie zal hou-
e<^«heraal van de luchtmacht Sperri?
eelt mede, dat 6500 vrywilligers in begin
evember 1936 te Cadiz zyn aangekomen.
werden naar Sevilla gebracht, waai
^■egtuigen en luchtdoelartillerie waren.
nel werd een gevechtsgroep van drie es-
e rilles gevormd. Verder deelt generaa'
mede^ dat Duitsche vliegtuigen in
dagen 5000 ^Marokkanen en min-
van het vreemdelingenlegioen uit
frika naar Spanje hebben overgebracht.
De kolonel van den generalen staf von
geeft bijzonderheden over het de 1-
wmen van een pantsercorps en van een in-
k ^«corps aan den oorlog. Dit instructie-
corPs stond onder leiding van een Duit-
6c en kolonel. In September 1936 werd oe-
•°ten, dat het Duitsche leger zou deelne-
^en burgeroorlog in Spanje en on-
,oellyk werd een pantsercorps naar
P*nje gezonden. Op wensch van Kja
zenam dit cprps/als zelfstandig^ M)i
afdeeling ayf den stryd deel.
1» het begiri^an 1937 vroeg de Spaan-
b legerleiding ©f de Duitschers de jonge
vae officieren wilden opleiden. Spoc-
?'erd wijdvertakte opleidingsorja-
in het leven geroepen, waar eer?t
6 leiders van de infanterie en vervolgens
DirfiL overige wapens werden opgeleid. De
:u'ntpche instructeurs kregen hierby een
11 1IUII cell v.—-
Dos avonds bereikte de vloot Cuxhaven I gen. Het luidt: „Gelukgewenscht
waar ^en groote menschenmenigte de strlj- i nm miinnntwil
ders begroette. De vloot ging voor Cuxhft-
ven voor anker. Kort na middernacht voe-
ren de schepen op naar Hamburg, waar de
legionarisse-n hedenochtend door Goering
werden verwelkomd.
oogen te zieh.
Verscheidene leden konden zich met
het denkbeeld van instelling van. een
Dyfensiefonds vereenigen. Zij
oordeel, dat er geen aanlei
ding ‘bestaaNedèrland een deel der
kosten ^van het* leger in In<5ië te doen
Van jander e zijde achtte men de
Lnstelllhg van een Defensiefonds niet
I aanbevelenswaardig.
Ten slotte i werd de vraag gesteld, welk
percentage van de zuivere gewone uit
gaven op dë Indische begrooting voor
‘d*’ 1939, met inbegrip van de thajis ter goed-
en keuring voorgestelde uitgaven, zal wor-
den besteed aan de militaire uitgaven,
:^de pensioenen inbegrepen, van leger en
evenwel van
'Ho -
E grensincidenten, die zich in de af-
geloopen week hebben voorgedaan
ln het district Nomonhan. in de buurt
van het Boeir-meer in het grensgebied
van Mandsjoekwo en Buiten-Mongolië
worden door de Japansche pers verge
leken met den slag bij Tsjang Koefeng.
Zondag om negen uur zijn in de buurt
van het Boeir-meer vijf Buiten-Mongool-
Sche jachtvliegtuigen over de grens ge
komen. Japansche vliegers bonden den
strijd met hen aan in een zandstorm.
De Mongoolsche vliegtuigen werden neer
gehaald^ Om io uur kwamen twintig an
dere Mongoolsche vliegtuigen boven het
district Nomonhan. Hiervan werden ne
gen omlaag geschoten, aldus de Japan
ners. Tegen het middaguur overweldig
den 1000 Russische en 300 Mongoolsche
ruiters, voorafgegaan door tien tanks en
gesteund door tien vuurmonden, Mands-
joerijsch gebied. Zeventig Mongoolsche
vliegtuigen namen aan deze actie deel.
Ondanks deze krachtsontplooiing wer
den de overweldigers met zware verlie
zen afgeslagen. De strijdkrachten van
Mandsjoekwo en Japan lieten hen tame
lijk ver oprukken en deden toen op twee
flanken aanvallen
4 ANGEZIEl^ls komen vast te staan,
f* aldus Domei, dat alle Mongoolsche
vliegtuigen door Russische officieren
werden bestuurd, heeft de Japansche
ambassadeur te Moskou. Togo, krachtig
bij de regeering te Moskou geprotesteerd.
De volkscommissaris van buitenlahd-
sche zaken der Sovjet Unie, Molotof.
heeft een tegenprotest ingediend bij
Togo, die dit echter van de hand wees.
Militaire kringen te Tokio verklaren, dat
het jongste grensincident niet door Bui
ten-Mongolië zelf is veroorzaakt doch
door de Socjet Unie is aangesticht. Dit
I wordt aangetoond door het feit, dat de
luchtmacht van Buiten-Mongolië en de
gemechaniseerde eenheden bemand wa
ren, door Russen.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende toe den bezorgkring):
1—5 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
1—5 regels 1.55. elke regel meer 0.30 Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bjjslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft vai^ den *priJs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.25, elke regel meer 0.50. Op
•de voorpagina 50 hooger.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags VÖór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde 'van opname verzekerd te zijn.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingek by contract tot zeer gereduceerden
prijs Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
G01DSG1IE amu\r
™ardevolle hulp van de Duitschers In
^panje,' voor een groot deel oudstrijders,
/die veel bjjdroegen door hun kennis van
taal en volk. Naar schatting van kolonel
Funck hebben 56.000 Spanjaarden van deze
Duitsche opleiding geprofiteerd.
- Tenslotte publiceert het blad een facsi-
_yan een brief, welken Franco aan de
jjieeft gebonden en waarin hij
■■s^hryft: „Het Spaansche leger brengt hul-
de 'aan den moed en de discipline van de
Duitsèhe kameraden, welke belichaamd zijn
rn hendie op Spaan^chen bodem zijn ge
vallen.”'!
Ook de nationaal-socialistische Korres-
pondenz wydt een speciaal nummer aai.
net optreden van het Condor-legioen. Hier
in IMmen talryke beschi^fvingen en uittrek
sels uit dagboeken vodr, welke door leden
p an het legioen werden gemaakt.
Tenslotte wordt onder leiding van Kar!
Ritter een film opgenomen van hét Condor-
legioen welke tot titel zaLdragen Duitsche -
vrijwilligers in Spanje, <41 strijd tegen d?. Horthy door een leger detectn
wereldvijand”. Karl Ritter is in' Spanje ge
weest en heeft deelen van hei offensief
van Franco gefilmd. Het slot van de film
zal zijn de overwinningsparad^É^Madiid
pp. het binnentrekken van «B^ondoi
1< gioerij te Berlijn.
De vrijwilligers te Cuxhaven.
Uit .Cuxhaven wordt verder nog gemeld:
De uit Spanje naar Duitschland terugkee-
rende Duitsche legionarissen zijn reeds in
volle zee (foor verscheidene eenheden da*
oorlogsvloot ontvangen; de oorlogsschepen
gaven hun een èeffe-geléide.
BLIJVEN STIJGEN.
Een periode van onderhandelingen
verwacht.
De diplomatieke kalmte te Londen gedu
rende de Pinksterdagen en daarna wordt
niet uitsluitend aan deze vacantiedagen twé-
geschreven. In diplomatieke kringen heeft
men waargenomen, dat ook Berlijn en Rome
de laatste dagen ru^g zijn geweest en
m^n weet te weten, dat de as-mogendheden
erover denken, het internationale tooneel in
orde te maken voor onderhandelingen over
kwesties als koloniën, handel, Dzjiboeti,
T^unis en Danzig.
De dictators zoeken, zegt men, naar een
gelegenheid om met de democratische
staatslieden te praten. Het overheerschend
gevoel te Londen is, dat de dictators daar
toe het verlangen te kennen moeten geven,
omdat zH de laatste drie of vier jaar nooit
aandacht h bben geschonken aan offertes
voor overleg.
De stilte in de diplomatieke activiteit
werd Dinsdag even verbroken door een be
zoek van den Russische gezant te Lond’en,
Maisky, aan het Foreign Office. Er schijnt
in Rusland nog wel wat misverstand te be
staan over de jongste Britsche voorstellen
voor een triple-alliantie en Maisky had var.
zijn regeering de opdracht gekregen, na
dere uitlegging te vragen over &kei;e pun
ten in deze voorstellen, omdat zij Moskou
niet heelemaal duidelijk waren.
Uit den treure is de vprïge week van ge
zaghebbende zijde herhaald, dat aan Rus
land alles wordt gegeven, waar het om
heeft gevraagd. Maar het schynt, dat Mos
kou eruit heeft begrepen, dat de belofte
van wederzijdschen bijstand niet automa
tisch, d.w.z. zoódra het gebied der bondge-
nooten geteisterd wordt, zal worden inge
lost, maar dat dit zal afhangen van het^
besluit van den Volkenbond onder het ver
maarde artikel 16. In het Kremlin vindt
men, - dat dit veel te omslachtig is. Dit
schynt echter ook de Britsche opvatting te
zyn.
Lord fialifax heeft voorgesteld, dat de
samenwerking zal geschieden in het kader
van de gemeenschappelijke VoJ ken bond aver
il*. H. ,N. Prins overleden.
Bouwer van de „Oranje" en Ge
„Nieuw Atnsterdkm”.
.Te Ovërveen is Zondag overleden jrJH.
N. Prins, een der méést bekende en kun-
clige scheepsbouwers
Met zijn heengaan lijdt de Nederland
sche scheepsbouw en de stoomvaart
maatschappij „Nederland", waarbij hü
chef tem de afdeeling scheepsbouw was,
een zwaar verlies. De grootste twee sche
pen van de Amsterda.msche en Rotter-
damsche handelsvloot. i\l. de „Oranje”
i en „Nieuw-Amstendam", iheeft ir. Prins
ontworpen.
De heer Prins, die in 1911 het scheeo»-
bouwkundlg ingenieursdiploma cum"lal
de te Delft verwierf, was aanvankelijk
als scheepsbouwkundig ingenieur bij «e
Nèderlandsche Scheepsbouw Jtfaatschaj^
pfj werkzaam en van-1912 tot 1914 op de*
technische afdeeling van de Stoomvaart
Maatschappij „Nederland”. Daarna was
1 hij eenlgèn tijd verbonden aan de Am-
sterdamscjhe Droogdok Maatschappij en
vervolgens aa-n het Bureau van Scheeps
bouw M^^Cornellsse. In 1917 trad hij
wederonPMpienst van de „Nederland",
thans' als seneepsbouwkundfg ingénieur.
I Sindsdien zijn alle voor de Stoomvaart
Maatschappij „Nederland" gebouwde
schepeA door hem ontworpen en onder
A.
rAic— var
meV redacWe
Wehrmacht v
aw de activiteit JICV
Panje. Dit is voor den eersten keer, <fat
an °ffieieele zyde bijzonderheden worden
GC
|
1939
|
|
pagina 1