Havermout
NIEU
No. 20064
De „Hammam”, het natte dameskransje.
Duizenden bloemen ontluiken in Stuttgart.
I
Dit blad ver
In Singap
BERGAME
NIEUWER
Voorzichtige levenswijze.
Schoonmaak met citroen,
banaan en aardappel.
Topprestaties van tuinarchitectuur.
RECHTZAKEN.
zeldzame schoonheid, gewrocht
ingrypende wijzigingen moeten aan-
de tentoonstelling van Stuvtgart.
huid
VERSTERKT UW KRACHTEN, VERHOOGT UW GEZONDHEID
kan men zelfs in de verte de Zwabï-
fcche Alpen op den horizon zien.
Welk een bloemenpracht biedt de ten
toonstelling thans reeds, nu nog lang
worden, dat de patiënt er het bewust
zijn door verliest. De aanval gaat ge-
I paard met groote innerlijke onrust,
I met misselijkheid of braken en duurt
niet zelden enkele dagen. Natuurlijk
Abonnementen i
bü onze agenten e
Onze bureaux zi
Interc 2745. Posti
ABONNEMENT
bezorging per loo
Tot de belangrijkste uitscheidings-
organen van ons lichaam behoo/en de
nieren! Alleen al uit het feit, dat bij
besmettelijke ziekten zooals diphthe
ric, roodvonk, angina enz. de nieren
in vele gevallen ook aangetast wor
den, blijkt, dat de nieren door uit
scheiding van de ziekelijke stoffen in
gevaar gebracht worden.
Met den bloedomloop komen de
ziektekiemen dikwijls in de nieren,
soms ook komen de ziektekiemen vari
een ontstoken urineblaas uit dóór den
urineleider omhoog en veroorzaken
een nierziekte.
Wat zijn niersteenen?
Wat verstaan wij nu onder nier
steenen Het is neerslag van bestand-
deelen uit de urine, die zich binnen in
de nierkanaaltjes in het nierbekken
vormen. Is deze neerslag nog poeder
vormig, dan spreekt men van nier-
zand; zetten zich echter reeds kleine
korreltjes af, dan wordt het als nier
gruis (urinegruis) aangeduid. De vol
gende phase zijn de eigenlijke nier
steenen, die dikwijls grooter dan een
men op* de gedachte is gekomen dit
terrein uit te kiezen als tentoonstel-
Bij niergruis en niersteenen.
Wat te doen bij nierkoliek?
erwt zijh. Over het algemeen worden bestaat er urine-aandrang, die echter
altijd slechts in één nier steenen ge
constateerd. Zij bestaan meestal uit
urinezure zouten en urinezuur; min
der vaak komen ook exalaten of phos-
phaten met koolzure kalk voor.
Nierzand en niergruis veroor
zaken nog weinig last.
Zoolang het nog slechts tot de eer
ste ontwikkelingsvormen van nier
steenen, nierzand en niergruis is ge
komen, wordt deze neerslag dikwijls
met de urine weggespoeld, zonder dat
men er al te veel last van ondervindt.
Het kan echter heel licht gebeuren,
dat een grootere niersteen in den
urineleider vastgeklemd raakt, zoodat
een verstopping in de urineloozing op
treedt. Dit is het begin van de nier-
koliek, die het voornaamste symp
toom van de niersteenziekte is en die
dikwijls met ondraaglijke pijnen ge
paard gaat. De pijnen treden op van
de nierstreek uit naar den rug toe en
kunnen langs den urineleider naar
beneden uitstralen tot in het boven
dijbeen. Zoo ondraaglijk kan de pijn
in dit geval zeer pijnlijk is. Glijden de
niersteenen in het nierbekken terug
of worden zy door den urineleider
naar de blaas gevoerd, dan houden de
pijnen op. Daar nierkoliek dikwijls
zondere bijzondere voorteekens, veel
al na schokkende oewegingen van het
lichaam (dansen, rijden, springen,
tillen enz.) pleegt op te treden, moe
ten niersteenlijders dergelijke bezig
heden zooveel mogelijk vermijden.
Middelen ter verlichting.
Niersteenaanvallen moet men nooit
te licht inzien. Blijft de steen in den
urinehüder steken, dan kan dit ge
voelige orgaan soms zelfs doorboord
worden, hetgeen buikvliesontsteking
of nierabces ten gevolge kan hebben.
Het is dan ook in ieders eigenbelang
dringend aan te raden, bij niersteen
aan vallen onmiddellijk een dokter te
raadplegen en liever nog voor het tot
zulk een aanval komt.
Wat heeft men nu te doen bij nier
koliek In de allereerste plaats is rust
geboden, het best is volslagen bed-
nisatoren van de expositie het hebben
beschouwd, mag ten volle geslaagd
heeten ’Op het ongeveer vijftig hect
aren omvattende land moesten ge-
heele ^euvels worden afgegraven* ter
wijl sleuven van dertig meter diepte
aangevuld dienden te worden, wilde
het terrein bruikbaar zijn. Hoeveel
hoofdbrekens heeft niet de* irrigatie
gekost? Het gebied rond en op den
Killesberg is herboren. Stuttgart
heeft daarmede niet alleen een ideaal
en onvergelijkelijk terrein voor bloem
festijnen in het leven geroepen, maar
tevens het voorbeeld gegeven hoe van
afvalhoopen, iets bijzonder fraais ge
maakt kan worden!
Dat voorbeeld verdient navolging.
Nu wij een kijkje hebben kunnen ne
men, is het waarlijk niet te veel ge
zegd, dat menschenhand en het men-
schelijk vernuft hier een paradijsach
tig wonder hebben getooverd.
Topprestaties van tuinarchitec
tuur.
Het zijn waarlijk topprestaties van
architectuur en van kweekkunst, wel-
Wateronttrekking aan particuliere
terreinen.
Gemeente Den Haag moet 67.000
betalen.
De heeren jhr. dr. J. Loudon, jhr. ir.
H. Loudon en W. J. Jochems hetyben de
gemeente 's-Gravenhage aangesproken
tot vergoeding der schade, veroorzaakt
door de uitdroging hunner te Wassenaar
gelegen terreinen tengevolge van de wa-
teronttrekking door de Gemeentelijke
duinwaterleiding.
De rechtbank alhier besliste bij von
nis van 14 November 1935, dat, zoo dé
stellingen van eischers juist mochten
blijken, de Gemeente zich aan onrecht
matige daad te hunnen opzichte heeft
schuldig gemaakt, daar zij het reent
mist om door aantasting van den zich
in de gronden van eischers bevindenden
watervoorraad aan eischers schade toe
te brengen. Zij benoemde bij dit vonnis
tot deskundigen, ter beoordeeling van
de vraag of en in hoeverre de intensieve
exploitatie van de zgn. sprank A. watei
aan de terreinen van eischers onttrekt,
dan wel slechts aan de vroegere toe-
strooming van duinwater van de terrei
nen der gemeente nèar die van eischers
tengevolge van de maatregelen der Ge
meentelijke Duinwaterleiding een einde
is gekomen en ter voorlichting omtrent
het schadebedrag, prof. dr. I. Jeswiet,
hoogleeraar aan de Landbouwhooge-
school te Wagenlngen. prof. dr. L. M. R.
Rutten, hoogleeraar aan de Rijksuniver
siteit te Utrecht en ir. I. G. Bijl, hoofd
ingenieur aan den Haarlemmermeerpol-
der te Hoofddorp. Nadat deze deskundi
gen in een omvangrijk rapport hun be
vindingen hadden neergelegd en nader
door de rechtbank gestelde vragen mon
deling hadden beantwoord, heeft de
rechtbank thans bij vonnis van heden de
Gemeente veroordeeld tot betaling der
door eischers -gevorderde bedragen in
totaal beloopende ongeveer 67.000, met
de wettelijke rente sedert 15 December
1932. De gemeente ’s-Gravenhage werd
in de proceskosten verwezen met inbe
grip van die van het deskundigenrap
port tot aan de uitspraak aan zijde tan
eischers begroot op 14 833.12.
Voor de eischers trad in deze zaak op
mr. F. M. Westerouen van Meeteren en
voor de Gemeente, jhr. mr. A. K. O. de
Brauw.
De ver!
Still
JN Singapore, een
gen van de ai
vertegenwoordigers
sche strijdmachten
men, teneinde b<
waarvan de strekki
heim gehouden wo:
heiir. om aan te net
dc coördinatie van
in het Verre Oost
7.oo goed als in Eu:
samenwerking tuss
geland tot stand ii
duidelijkst tot uitir
shg opperbevelhebl
over de legers van 1
zal ook een soortgt
zocht worden in he
beurtenissen in Tiei
van deze samenwer
De Duitsche blad
van te vertellen: e
gingsstelsel zal ges
gfheele Westzijde
moet bestrijken, en
de rol van machtigs
zal. Niets voor niet
woorigers van Austi
handeling; in dit d<
alleen aan de Britte
langrijke oorlogsind
die niet alleen de
met kanonnen en
maar ook de bezett:
oorlogstuig moet „v
val van een langdui
den op het schiereili
mochten raken.
.mor
Dat theeblaren en koffiedik, aldus
de Vrouw en haar Huis, nuttige hulp
middelen zijn bij den schoonmaak,
weet iedereeh, maar dat ook aardap
pelen en bananen handig in de huis
houding zijn is misschien minder be
kend.
Citroensap is kostelijk om handen
schoon te krijgen, maar wist men, dat
■bruine schoenen er ook zoo prachtig
mee kunnen worden opgeknapt? Een
paar druppels op een doek, stevig
wrijven en goed nawrijven met een
wollen lap. Ook voor leeren geen
suède tasschen is het ideaal.
Heeft men geen citroen bij de hand,
dan kan een bananenschil ook dienen.
Vuile plekken op leeren handschoe
nen, of tasschen wrijft men voorzich
tig in met den binnenkant van een
bananenschil; eventueele schilfertjes
veegt men met een zachten doek weg.
Nauwe flesschen en vazen zijn
moeilijk schoon te maken; niet steeds
is koffiedik by de hand, maar in de
meeste keukens is altijd wel een aard
appel te vinden. Snijd die in dunne
sinppers, strooi ze in de flesch, voeg
er water bij en schud flink. Het voor
werp wordt „glashelder”.
Maar om andere redenen ook is het
goed aardappelen voor het grijpen te
heblien. Bloedstelpende watten heeft
niet iedereen in huis; een schijf rau
we aardappel zonder schil natuur
lijk en versCh af gesneden op een
bloedende wond, stelpt het bloeden on
middellijk en bewijst dus goede dien
sten.
beschouwing i
’"owe wat sterk gekle
n AchiHeshiel van he
Bovendien heeft Japa
concrete gegevens
Iaatste jaren koor»
Qn vl°ot *e scheppen
van de (zonder veel omslag en kosten ver
krijgbare) intersationale bewijzen toch is
aan te hevelen, daar er aan de grenzen her
haaldelijk naar gevraagd wordt en de douane
niet algemeen op re hoogte schijnt te zijn
van deze vrystellingsbepaling, terwijl men
bovenien tijen» de reis het reisplan kan wij
zigen en andere landen, waarvoor deze do
cumenten wel noodig zyn, zou willen be
zoeken.
2e. carnet de passages en douanes (gel
dig voor vrijwel alle landen van Europa en
vele daarbuiten) of triptiek (geldig vooj
één land).
3e. het nationaliteitsbewys van het mo
torrijtuig.
4e. de NL-plaat en het metalen plaatje
met de gegevens van het motorrijtuig er op
aangebracht.
binnen enkele weken een hoogtepunt terende
zal bereiken. Op dezen zoogenaamden Dat alles tegen een achtergrond van
-TZ.-ii—.1i._x ii i j..„ UnJ
De Duitsche bladf
dat in het plan om
Ceylon en de Christi
pore een net van ve
brieken te spannen,
vullen en steunen, e
(lachte ligt, en dat
dige en moeilijk uit
*t Britsche Imperiun
de Frankf. Zeitung,
méér, n.l. de wondt
Rijk, waarin de zon
biinp onneembare ve:
is te weinig wann
ontbreken, om deze j
dienstbaar te make
Singapore zou voor
dik in het Verre O<
worden, indien het d'
een Britsche vloot, t
om van deze zijde i
gangswegen te versp
Edoch, zoo gaat h(
deze vloot is er niet.
Verre Oosten bezitte
eis het nog net op
“ing van de kustbat
Nimmer zal het in e-
richzelf kunnen rekei
enkele dagen hulp ui
ter. eischen. En zal
wenschte hulp kunne
^he blad beantwoon
bekende manier: Er
Europa zelf op veel 1
legd, om de meerder)
combinatie met de F
de Stille Zuidzee te
jaar ware dit nog
dp sterke wapen ir
bet dat niet meer. He
de Britten in 1941 ki
’kot. die de helft mei
d< huidige toch it
deze strijdmac
sterkt.
Wat menschenhand en menschelyke
geest vermogen, dat kan men on
der meer zien te Stuttgart, de bloe
menstad bij uitnemendheid in Euro
pa dit jaar. Immers, hier wordt de
derde groote jaarlijksche bloemen
tentoonstelling gehouden en reeds
thans, nu nog maar een gedeelte van
deze pracht ontloken is, kan de lief
hebber zijn hart ophalen.
Stuttgart ligt, gelijk men weet,
tusschen bergruggen in, welke de stad
geheel omsluiten. In het Noordoosten
lag tot voor kort een gebied, dat ge
heel verwilderd was, en niet veel
meer was dan een stortplaats voor af
val. Oogenschynljjk was dit land ten
eenenmale ongeschikt om in cultuur
te worden gebracht. Wie dit gebied
eens zag en nu opnieuw daar een kijk
je gaat nemen, zal de handen ineen
slaan over de resultaten, welke daar
in betrekkelijk korten tijd zijn be
reikt. Want hier heeft de uitgestrekte
bloemententoonstelling haar plaats
gevonden. Het terrein was sterk ge
accidenteerd hoogteverschillen van
maximaal zestig meter waren geen j ke men hier te aanschouwen krijgt,
zeldzaamheid en het is begrijpelijk, ten
dat van deze omstandigheid dank
baar profijt is getrokken. Met goeden niet alles in bloei staat? Temeer
wil en vakmanschap heeft men deze
afval die gedoemd scheen tot
eeuwige onvruchtbaarheid her- gunstig waren. Bloemen, bloesems,
schapen in een bloemen paradijs, dat
De Marokkaansche vrouw ondergaat een verjongingskuur.
1 en de rijken hebben een „Hammam”
thuis..
Wij waren in de gelegenheid, dit
Oostersche bad te bezichtigen en be
vonden ons in een groote, donkere
ruimte, nadat wij eerst vijftig treden
waren afgedaald. Van de hooge mu
ren steeg een mist van damp op en
we moesten eerst eenige oogenblik-
ken gewennen aan de atmosfeer, het
gekrysch van stemmen en het gewir
war van blanke en bruine gestalten.
Een deel der vrouwen loopt af en aan
met de koperen wateremmers, die
blinken in het Schemerige licht. An
deren liggen op den grond en worden
afwisselend met koud en warm water
begoten.
Vóór het bad gaan de vrouwen op
plankjes zitten om uitglijden te voor
komen, dan worden zij door haar be
dienden gemasseerd met een stuk
kurk, dat in een doek gewikkeld is en
de zeep vervangt.
Als reinigingsmethode niet bepaald
aan te bevelen, doch uitstekend om
den bloedsomloop te stimuleeren, ter
wijl massage het lichaam soepel en
lenig houdt.
De vrouwen, die geen bediende
hebben, worden door haar dochters
bijgestaan; zoo zagen We een klein
meisje van een jaar of zes, dat bezig
was haar moeder heel handig +e mas
seeren. Meermalen helpen de vrou
wen elkander bij deze massage, want
indien deze niet aan het zweetbad
voorafgaat, trekt men van dit laatste
niet ten volle profijt.
Onder het masseeren wordt druk
geconverseerd; en niets schijnt zoo
bevorderlijk te zijn aan het opheffen
van het standsverschil, als „een Ma-
rokkaansch stoombad”. Men ziet al
thans dat de meesteres op haar beurt
haar vrouwejjjke bediende masseert!
Na het masseeren en baden, dat
geruimen tijd in beslag neemt, wordt
toilet gemaakt. Men begin het geheele
lichaam met een vette leemsoort
(Rassoel) in te wrijven. Men maakt
leem in den regel aan met gewoon
water; de elegante vrouwen geven
echter de voorkeur aan rozen- of
oranjebloesemwater. „Rassoel” houdt
de huid soepel en zacht en verleent
aan die der donker getinte vrouwen
een fluweelachtig aanzien.
Langzaam en zorgvuldig worden de
haren met dezelfde vette substantie
ingewreven en daarna maakt men het
kapsel op, om vervolgens de hooge
trappen te bestijgen en zich naar de
groote hal te begeven.
Het lichaam moet langzaam aan
den overgang van het warme bad
naar de buitenlucht gewennen; en
wanneer de bedienden haar meeste
ressen de behulpzame hand hebben
geboden bij het kleeden, wordt eerst
nog een warme drank gedronken en
wat gebak gegeten.
Eerst als zij zich van het hoofd tot
de voeten onherkenbaar hebben ge
maakt voor vreemde mannen, verla
ten de vrouwen het badhuis en nemen
afscheid van elkander met een: »»8e'
zegend zij Uw bad”.
rust. Heete omslagen in de nierstreek,
een waón bad, heete thee zijn aan te
bevelen. De dokter zal ook pijnstil
lende middelen voorschrijven. Ten
einde den neerslag van urinebestand-
deelen, waaruit zooals gezegd de niei-
steenen ontstaan, zooveel mogelijk te
beletten, moet de voeding zoodanig
gekozen worden, dat de vorming van
urinezuur verhinderd wordt. Fruit
en groente moeten bij de voeding de
hoofdschotel vormen; vleesch komt
op de tweede plaats, kalfsnier, herse
nen, lever, alcohol en zure spijzen zyn
af te keuren. Rijkelijk vloeistof is
noodzakelijk, waarbij de bekende mi
neraal watersoorten goede diensten
kunnen bewijzen. Ook dubbelkoolzure
soda kan nuttig zijn.
Bereikt men met drinkkuren en
dieet geen resultaat, en herhalen zich
de aanvallen met korter tusschenpoo-
zen, dan moet de geneesheer tot radi
caler middelen zijn toevlucht nemen.
■Killesberg, waarover het terrein zich
uitstrekt, heeft men bovendien een
prachtig Hèrgezicht op den Neckar,
daarachter verheffen zich de bergen
van het Zwarte Woud en wanneer de noemd.
weersomstandigheden gunstig zijn, De grootste verdienste van deze
tentoonstelling is, dat men niet alleen
veel te zien krijgt, maar dat men er
Een jparadijsachtig wonder. xx>k veel kan leeren en dat op een aan-
Het is vermoedelijk juist die by- gename en gemakkelijke wijze. Spe-
zondere situatie geweest, waardoor, lenderwijze worden wij, leeken, bin
nengeleid in de geheimen van de flo
ra. Maar niet alleen de leek, ook de
lingsterrein. Wel heeft men daarvoor vakman zal zich in dit paradijsje te
goed kunnen doen aan de vele novi-
brengen, zooals die in andere geval- teiten, welke worden uitgebracht op
len welhaast ondenkbaar zouden zijn.
Maar het experiment, zooals de orga-
Wanneer men in Rabat ronddwaalt
door de warme straten en de bedomp
te nauwe steegjes komt men talrijke
Marokkaansche vrouwen tegen, wier
kleeding onderling vaak verschilt. Is
deze ook aan mode onderhevig of wel
licht afhankelijk van bepaalde plaat
sen waar deze vrouwen wonen? Het
laatste is inderdaad het geval, want j
in Casablanca ziet men de in witte
gewaden gekleede vrouwen met dub
bele hoofdsluiers, terwijl deze laatste
in Rabat de oogen althans vry laten.
In Mogador daarentegen wordt het
hoofd nagenoeg geheel ingewikkeld
en de vrouwen in Marakesj dragen
ondanks de groote hitte wollen
gewaden.
In den aanvang van ons verblijf
viel het ons óp, dat zoovele vrouwen
op den rug boven de heupen een min
of meer grooten uitwas hadden. Al
spoedig bleek ons, dat zy in een doek,
die strak over de borst gespannen is,
haar kinderen met zich mee dragen
op den rug. Aangezien de moeder ge
sluierd is, ziet de kleine niets en zal
zijn tijd slapende of droomende moe
ten doorbrengen, alhoewel hij zijn
ontevredenheid ook meermalen door
een klagelijk huilen uit.
Vrouwen uit de hoogere standen
worden steeds begeleid door haar
vrouwelijke bediende, die, evenals zij
gesluierd is. Aan de zwarte, met rin
gen versierde handen voeren zy de
aan haar zorgen toevertrouwde kin
deren mede.
Het nuttige en het aangename
vereenigd.
Het meerendeel der Marokkaansche
vrouwen brengt dagelijks uren door
in het bad de Hammam, deels uit
.een oogpunt van hygiëne, deels ook
omdat dit een groote afwisseling
brengt in haar eentonig bestaan. De
toegangsprijs is zeer laag gesteld,
terwijl men tevens een geldstukje
offert aan de vrouwen, die de baad
sters onophoudelijk koud en heet Wa
ter moeten brengen, ’s Morgens is het
bad toegankelijk voor mannen en in
den namiddag liaden de vrouwende
gegoeden huren een eigen afdeeling]
wanneer men bedenkt, dat de weers-
I omstandigheden tot dusverre niet
geuren en kleuren allerwege en schit-
binnen enkele weken een hoogtepunt terende waterterrassen, fonteinen,
val Kavviilran Hn rmneranonmrlan TVn4- nllac tarrnvi anKfara’l-ZMlzI VflTl
steile bergwanden. Een stukje land
onkziAnhaifl n'zitx/l
door een architect, die een kunste
naar in zijn vak mag worden ge-