ITOS'lU
leubek
BADJASSEN
Frans van Camp
^van Harens
heeren-zomerschoenen
Voorjaarsprijzen
Brandstoffen
SuelJxems
GELD
Dansen
voor Heeren
Gedé-Zalf
KLEIWEG 23
GOUDA
Antoon Dessing
GOUDSCkfE COURANT
Vrijdag 23 Juni 1939
Tweede blad
Huiduitslag, Jeuk,
Eczeem
ENORM,
Witte
Dames
Heeren u»
Kellners
Slagers
Kruideniers
Overalls, Fantasiebroeken
Werkbroeken
„DE KLEINE WINST"
Giel van Waas, Gouwe 188
J. RIETKERK - Markt 10.
WEK KERS
A. A. DE MOL, Gouwe 147,
Gebr. KAMPHUISEN N.V.
^üüüüfd9
llfcfci waa* tËÉÊm i^h\\
TELEF. 2350
KOOP SUNLIGHT ZEEP.
SCHOENFABRIEKEN WAALWIJK
Geldig tot en met 30 Juni a.s.
Brandstoffen voor Centrale Verwarming
Kantoor: OOSTHAVEN 24. Telef. 2404.
HUWll\lKS*ÜlTlETTlHn
De kleuren van het zeewater.
Minder werkloozen en meer tewerkgestelden.
Groene bloemen.
Stam wordt Stammetje.
Krabben verergert de
kwaal en maakt U on
toonbaar. Bestrijdt de
oorzaak van uw on
dragelijke laat en fol
terende jeuk. Neem
direct D.D.D.. het re
cept van Dr.D.Dennls.
Reeda de eerste drup
pels doen de ondrage
lijke jeuk bedaren.
D.D.D. dringt diep in
de poriën door en
doodt de ziektekie
men, zoodat de huid
zich kan herstellen.
Flacons 75 ct., f. 1.50
en f. 2.50
hekers en I
GENEESMIDDEL
TEGEN HUIDAANDOENINGEN
Ambtenaren, tot maandinkomen
zonder borg. Wettelijk tarief.
N.V. NATIONALE VOLKSBANK-
GELDSCHIETBANK,
Mauritsweg 3 -Rotterdam (C.).
Inlichtingen (postz. v. amfw.) en
afwikkeling schriftelijk.
tegeiveelt en likdoorns, zal nimmer over
troffen worden, door welk middel ook.
46 cent per doosje. Gedé Voetbadzout
46 cent. Gedé Likdoornpleister 45 cent.
is het succes dat wij
hebben met onze 0.10
m.M.
„DOUGLAS"
SCHEERMESJES
10 STUKS 25 CENT.
Het beste voor den
laagsten pry's. Eens
lybeerd, altijd be
ft.
Voor EIGENGEMAAKTE
OOK NAAR MAAT
Als g-e een RIJWIEL koopen gaat,
Hebt ge noodig goeden raad
Gegeven door een vakman
Die er alles van weten kan
Uw nieuwe fiets bij Giel gfekoeht,
Ge kreegt zeker wat U zocht.
Alleen in
„DE STAD PARIJS"
•GEMAK GENOT VEILIGHEID
door KNIGGE's Rijwielen
VERBLUFFEND LAAG IN PRIJS.
KNIGGE's Rijwielhuis
L TIENDEWEG 71 GOUDA.
in alle prijzen, zoowel eenvoudige als
luie uitvoering, uitsluitend Junghans
fabrikaat, dus prima.
t.o. Turfmarkt.
KLETSKOPPEN
30 cent >/2 pond
ALLERHANPE
PAIN D'AMANDE
HEILIKMAKER
alles 25 cent Vi pond
LICHT en LEKKER.
'n Driehoekig bord ^puni
naar boven) met rooden
rand is de waarschu-
wing voor mogelijk
N. gevaar.
Rond zijn verkoers-
borden, die een verbod h
of een gebod inhouden
O
Likeurlon 47*32c™ 17. 11
58 4016 II
Bol5kruik0erotvno(195 l\
Bilterspu|£55end :1»
DEN HRPG PLEIN 3
GRONINGEN -TUSSCHEN 2 flPRKTEN
HOTEL-CAFé-RESTAURANT
„ELFHOEVEN'
ZATERDAG 24 JUNI wederom
in den verlichten tuin, bij ongunstig weer binnen.
DANSMUZIEK door „THE SORROW EXPELLERS" o. 1. v. A. SIRRE.
Bezoekt onze dansavonden en II geniet gelyk van de prachtige omgeving.
Aanbevelend, G. van Baren, Reeuwijk
'aim
/rut
6vt\.
'6"
Ïvw-
Geeft nu Uw voeten waaraan ze veel behoef
te hebben, de heerlijk ventileerende en uit
stekend steunende
VAN HAREN'S ZOMERSCHOENEN.
Dan blijven Uw voeten fit en koel, dan is U
opgewekt en kent U geen vermoeidheid.
Het is een buitengewoon mooie en chique
schoen in London Tan met donkerbruin of effen
zwart voor den enorm lagen prijs van F. 3.90
Komt zoo'n paar heerlijke zomerschoenen
even passen. U zult er veel plezier van hebben.
are;
EN NOOIT ZEEP VAN ONBEKENDE HERKOMST
4
per H.L. per 100 K.G.
Willem Anthraeiet Limburgsche kwaliteit afm. 30/50 ƒ1.85 2.47
idem afm. 20/30 2.2.67
idem' afm. 12/20 „1.75 „2.33
Domaniale Anthraeiet Belgische kwaliteit afm. 30/50 2.05 2.73
idem I afm. 20/30 „2-20 „2.93
Wales Anthraeiet 2e kwaliteit afm. 30/50 „2.50 „3.33
idem afm. 20/30 2.70 3.60
Eierkolen „1.30 „1.73
Kachelkolen 1.40 1.75
Geklopte Cokes en Parel Cokes0.80
Bruinkoolbriketten B „2.05
Idem per pak van 33 stuks in papieren zakken 0.25 per pak
Parelbrechcokea 0.85 per H.L.
Brechcokes en Parelbrechcokes 17.per 1000 K.G.
Mager Industrie-nootjes 4I8 60 per 1000 K.G.
ALLES FRANÓO HUIS.
Wij wachten gaarne Uw beetellingen.
v.h. JOH. DESSING Co.,
Rechtstreeks aan
particulieren. Goed
en goedkoop! Ook
voor Indië. Vraag
monsterkoffer aan
LINNENINDUSTRIÏ AtMBd
Of b«io*kt do Toonka*J«r« t
Den Haag. Laan van
Meerdervoort 154. tel. 391505
Blauw, blauwgroen en zwartgroen.
De heldere Middellandsche Zee.
Wie dikwijls zeereizen maakt, zal
hebben opgemerkt, dat voor iedere
zee op aarde een speciale kleur karak
teristiek is. Ook de wetenschap heeft
zich met dit eigenaardige feit bezig
gehouden en een onderzoek ingesteld
naar de kleuren der zeeën.
Volgens de gepubliceerde gegevens
wordt in den Atiantischen Oceaan
zuiver blauw uitsluitend aangetroffen
in de decien, die tusschen 15 en 35
graden Noorderbreedte en 10 en 30
graden Zuiderbreedte liggen en wol
tot aan de Braziliaansche kust toe;
het zyn dus hoofdzakelijk de deelen,
die zich tusscMto Midden- en Zuid-
Amerika en Afrika uitstrekken. Bin
nen deze zóne vertoont de zee plaat-
v I wwniviiugiiciu van JU
selijk zoo b.v. rondom de Canari- j al naar gelang- van de kleur
sche en Kaapverdische Eilanden, als
ook bij Zuïd-West-Afrika, een sterk
groene verkleuring.
Groen Overh-eerscht.
De blauwgroene tot groene kleur
komt ook op liet Noordelijk halfrond
ten Noorden van den 4üsten breedte
graad voor. Noord- en Oostzee, het
Kanaal, de Europeesóhe en de Ame-
rikaansche Noordzee vertoonen der
hal ven eveneens een overwegend
groene kleur; ook het zeewater ten
Zuiden van den mond van de La Pla
ta is meer groen dan blauw.
Bijzonder donker, zelfs tot groen
zwart is het kcude zeewater tusschen
de Falklandeilancien en het Bouvel
Eiland in den Zuid-Atlantischen
Oceaan /terwijl het op de heel hooge
breedtegraden, zoowel op het Noorde
lijk als het.Zuidelijk halbond, dik
wijls een nagenoeg zuiver blauwe
kleur aanneemt.
De doorzichtigheid van het zee
water
.m£
Haa» nog meer verscheidenheid
dan ten aanzien van de kleuren ver
toont het zeewater wat de doorzich
tigheid betreft. Om de doorzichtig
heid van het zeewater te meten, liet j
men groote schijven in het water neer
en mat dan nauwkeurig; tot welke I
diepte het normale menschelyke oog j
ze nog kon waarnemen. j
Bij deze onderzoekingen bleek de i
Middellandsche Zee het helderste wa-
tfcr te hebben, want op sommige plaat- j
sen was het water tot 60 en 52 meter j
doorzichtig. In den Indischen Oceaan
was de proefschjjf nog op 50 meter
diepte te zien, in den Atiantischen j
Oceaan bij Madeira op 42 me-
ter en by het Bouvet-eiland op 25 a
3Ü meter, terwyl in de Itoode Zee de
doorzichtigheid tot ongeveer 43 me
ter reikte en in de Adriatische Zee tot
30 a 40 meterj
De zon dringt nog dieper door.
Veel minder doorzichtig zjjn daar
entegen de Moord- en de Oostzee, iu
de Baai van Helgoland was de schyi
slechts op een diepte van 5—12 meter
waai' te nemen. Betrekkelijk weinig
helder is ook het water van de Oost
zee, dat bij Bornholm tot een diepte
van 1113 Meter doorzichtig bleek;
jioch na een storm was de schiji op
niet meer dan 7lu meter diepte
zichtbaar. In de Botrfische Golf reik
te de doorzichtigheid van het water,
in geel
achtig tot lichtgroen water tot 15 me
ter, in bruin water daarentegen tot
slechts 2 meter diepte.
Het licht van de zonnestralen dringt
natuurlijk veel dieper door. Door mid
del van fotografische metingen heeft
men vastgesteld, dat heel zwakke
lichtsporen nog op diepten van 600
meter zijn waar te nemen. Doch het
licht is, tenminste in onze Noordelijke
zeeën, al op veel geringere diepte
bijvoorbeeld op 25 meter zóó ver
spreid, dat men haast niets meer kón
zien.
Hoe een duiker het zonlicht ziet.
De Fransche scheepstechnicus De
Pury, die over de honderd duikproe
ven heetf gedaan, verklaarde, dat
men op een diepte van 32 meter de
zon „als een roodachtige bol" ziet en
zelfs op klaarlichten dag de sterren,
wanneer het directe zonlicht bijvoor
beeld door een rots wordt onder
schept. Toen de zon in het zenith
stond, bevond i)e J?lury zich eens op
den bodem der zee.
„Ik stond op een bodem van fijn wit
zand", vertelt hij over deze ervaring,
„en de lichtbreking op dit Witte tapijt
maakte op mij den indruk, alsof ik op
een vlakte van gesmolten goud stond.
Op een diepte van 73.5 meter heerscht
reeds volslagen duisternis; op 106
meter diep is de duisternis ondoor
dringbaar en om iets te kunnen zien,
heeft men electrisch licht noodig. Ik
gebruik electrisehe lampen van 10
duizend kaars, doch het licht daarvan
verspreidt zich slechts iiydn omtrek
met een straal van 29 meter. Gezon
ken schepen, verbrijzelde scheeps
rompen, wrakstukken en gebroken
masten bieden dan een droefgeestige'!
aanblik."
Doonjat diep in de zeeën zoo wei
nig licht doordringt, komen de mees
te van het lichte afhankelijke organis
men en dan nog slechts in de hel
derste van de Zuidelijke zeeën op
een diepte van hoogstens 80 meter
voor. Beneden deze grens leeft echter
wel de z.g.n. „schaduwflora", die nog
op 350 meter diepte is waargenomen.
DE D-TREIN DER RIJKSAUTOWEGEN.
De directeur van den rijksdienst der'werk
loosheidsverzekering en arbeidsbemiddeling
deelt de volgende resultaten mede van de
verzameling door het Centraal Bureau voor
de Statistiek van de voorloopige gegevens
over de week 22 t.m. 27 Mei 1989.
Arbeidsbemiddeling.
Op 27 Mei 1989 waren by de organen dei-
openbare arbeidsbemiddeling ingeschreven
295.830 werkzoekenden (280.696 mannen en
16.134 vrouwen).
Hiervan waren 216.336 (205.953 mannen
en 10.333 vrouiwen) werkloos en waren
62.966 personen door overheidshulp tewerk
gesteld by cultuur-technische en administra
tief daarmede gelijkgestelde werken. Blijk
baar waren er dus 16.523 personen als werk
zoekenden ingeschreven, die in het vrye be
drijf werkten, doch ander werk zochten.
W erklooH heida v e r ze ke r ing
In de week 22 t.m. 27 Mei 1939 waren
bij* gesubsidieerde vereenigingen met werk-
loozenkas aangesloten 585.866 personen,
waaronder 77.163 landarbeiders.
Van de 503.703 verzekerden buiten de
landarbeiders was het werkloosheidspercen
tage 18.8 (in de vorige verslagweek, 8 t.m.
13 Mei 1939, was dit percentage 19.5).
in de overeenkomstige verslagweek van
Mei was het werkloosheidspercentage in de
iaatste jaren als volgt (in het tydvak aVlei
tot en met November worden by de bere
kening van de percentages de landarbeiders
buiten beschouwing gelaten)
1932:
1933:
1934:
1935:
19Q6:
1937:
1938:
1938:
24.3
25.3
25.1
30.0
31.0
24.7
23.8
18.8
De Duitsche Staatsspoorwegen hebben onlangs een nieuwe autobusverbinding inge--
steld, welke van Beriyn naar München voert. Het verkeer op dit traject wordt onder
houden door een tweedeelig autobusstel, dat gebouwd werd door de Gaubschat-
Fahrzeugjwerken te Berlyn-NeukölLn. Deze D-trein der autobuswegen rijdt voorloopig
een maal per week. Het vertrek vindt plaats 's morgens om half acht van Beriyn,
aankomst te Neurenberg half vier, te München kwart voor zeven. De tarieven zyn
beduidend. Jager dan die der spoorwegen.
Een merkwaardig, verschijnsel in de plantemuereld.
Overmaat van vocht en voedsel de oorzaak.
Door KUURT BOSBOOM.
Ondersteuning.
Van de 216.336 ingeschreven werkloozen
ontvingen in de week 22 t.m. 27 Mei 1939
ondersteuning ingèVolge de rijkssteunrege
ling 115.000 kostwinners, kostgangers en
alleenwonenden, d.i. 43.000 minder dan in
de overeenkomstige verslagweek van 1938.
Tewerkstelling.
Op 27 Mei 1939 waren direct tewerkge
steld v
a. by cultuur-technische
en administratief daar
mede gelijkgestelde
werken 63.000personen
b. bij werkfonds-werken 3.000 personen
Tezamen G6.000 personen
Het aantal is ongeveer 18.000 booger dan
in de overeenkomstige verslagweek van
1988. t
Aangenomen, dat bij de werken van
groep A de directe tewerkstelling per man
medebrengt een tewerkstelling in het vrye
bedryf van 0.4 man en by de werken van
groep B van 18 man, dan was in totaal door
overheidshulp' tewerkgesteld ruim 91.000
man.
Het groen is de eigenlijke kleur
van het plantenblad; bij de bloemen
zijn wij andere kleuren gewend en
toch zijn er ook groene bloemen. Bij
enkele planten hebben 4e bloemen al
tijd een* groene kleur. Zoo bestaat er
een groen bloeiende roos (althans
groenachtig) en een dahlia van de
zelfde kleur.
Bij andere planten evenwel treedt
de groene kleur slechts nu en dan op,
terwijl de eigenlijke kleur der bloe
men geel, wit of rood enz. is. In deze
gevallen is het dus beter van „groen
geworden" bloemen te spreken. Het
verschijnsel van het groen worden der
bloemen treedt het eene jaar in ster
kere, het andere in mindere mate op.
Heel vaak heeft pien het waargeno
men bij de bekende duizendschoon en
bij een andere niet minder bekende
tuinplant, eveneens ee.. composiet, de
helenium. In plaats van rood, rose of
wit bloeien de duizendschoonen dan
vuilachtig geelgroen.
Daarbij zyn vele bloemen van vorm
volkomen normaal, doch ook komt 't,
voor dat de breede lintbloemen dezer
composieten smal, gedraaid of zelfs
buisvormig opgerol(J zyn, terwijl an
dere een verkleinde imitatie schijnen
van het spatelvorimge blad der plan
ten of ook wel een heel eigenaardigen
grilligen vorm hebben. Zelden is ef
nog iets van de oorspronkelijke kleur
der bloemen overgebleven. Ook dra
gen vele planten normale bloemen
naast groen geworden, terwijl andere
planten uitsluitend groene bloemen
voortbrengen.
Dat overmatige toevoer van vocht
en voedsel bij de planten lic^t tot ver
kleuring van de bloemen khn leiden,
is proefondervindelijk te bewyzen.
Zoo treden groene bloemenlèij witte
klaver des te sterker op, naarmate de
grond voedzamer en vochtiger is. Bij
zonder sterk doet zich het verschijn
sel voor op plaatsen, waar de grond
door weidende koeien overmatig is
bemest.
Overmatige voeding belemmeit
geslachtelijke voortplanting.
Ook de omstandigheid, dat bloem
knoppen van azalea's, camelia's en
Alpen roosjes soms heel gemakkelijk
Arnold Stam was een man van
midden veertig, van middelmatige
lengte, mager, kaarsrechtf van hou
ding en imponeerend in zijn optre
den. Zyn temperament was opvlie
gend en men deed verstandig, hem
geen aanleiding tot ergernis te geven.
In Stam's aanwezigheid bestond er
maar één meening, die van Stam, en
maar één wil, namelijk Stam's wil.
Zoo kende zyn vrouw hem, zoo ken
den hem zijn beide jongens en al zijn
verdere familie. Deze omstandigheid
was ook de reden, dat de verre bloed
verwanten inderdaad ver bleven. Z'n
vrouw en kinderen waren al lang aan
vaders manier van doen gewoon ge
raakt.
Daar komt vader! riep gewoon
lijk een van de jongens, die aan het
raam op den uitkijk had gestaan en
dat was het sein voor de jongens om
zoo gauw ze konden naar de kamer te
hollen en aan tafel te gaan zitten met
het hoofd diep over hun schoolboeken
gebogen, alsof zij al hun vrijen tijdf
slechtsaan huji lessen hadden ge
dacht. Moeder placht dan altijd vlug
m de keuken t^verdwijnen oan haast-
ïe repje het eten klaar te maken,
want de heer Stam hield er niet van
op zijn eten te moeten wachten.
Aan-tafel vertelde de heer Stam
nadat hij. mes en vork voldhan had
neergelegd en de jongens zich nu ook
haastten om hun bord leeg te eten
allerlei wederwaardigheden van kan
toor.
Ik heb vandaag weer moeten op
treden! Mijn hemel, je kunt ook niets
aan de menschen overlaten, op de
kleinste kleinigheden moet je letten.
Maar ja, wanneer men de volle ver
antwoordelijkheid draagtKom,
moeder, geef my de sigaren eens.
Mijn pantoffels en het aschbakje,
jongens!
By deze op weiwillenden toon uit
gesproken woorden placht dan de
heele familie op te stuiven om vader
op zijn wenken te bedienen. Moeder
bracht sigaren, aschbakje en lucifers,
terwijl de jongens vader's pantoffels
gingen halen en een oogenblik later
triomfantelijk elk met een kwamen
aandragen. Vader bromde dan zooiets
van „levenmakers", strekte zijn bee-
nen uit en maakte het zich gemakke
lijk voor zijn middagdutje. Moeder
spreidde zorgzaam een wollen deken
over hem uit, gaf hem de krant aan
Ziezoo 1
4 Dan wenschte vader alleen te zijn.
De familie trok zich bescheidenlyk
terug. Mevrouw Stam keek nog eens
om het hoekje van de deur: Ja, vader
was goed verzorgd. Nu kon ze rustig
gaan al'wasschen. In de keuken zette
zy het zware dienblad op tafel.
Ach ja, hij heeft nu eenmaal
zoo'n verantwoordelijke betrekking...
Hy heeft ook zooveel ergernis... En
hy moet alles en iedereen narijden...
Een flinke man had ze, en zoo ver
standig! Zoo dacht mevrouw Stam.
Ze was geweldig trotsch op hem. Ze
ker, haar leven had wel mooier kun
nen zyn, zelfs veel mooier. Als je je
niet bij, ieder woord angstig behoefde
af te vragenzal hy nu uitvaren Als
ze niet allemaal op hun teenen be
hoefden te loopen, zoolang de heer des
huizes thuis was. Als ze ook eens haar
eigen meening had kunnen zeggen,
als ze had kunnen uitspreken zoo nu
en dan, wat voor gedachten er in
haar omgingen. Maar ja, een man in
zijn positie, die mocht gerust verlan
gen, dat hij wat ontzien werd...
Mevrouw Stam knoopte haar gum
mi schortje voor en liet het kokende
water in de teil stroomen. Mynheer
Wendel van hiernaast, die was heel
anders. Als die thuis was, dan kón
ze 't hier in de keuken hooren aan z'n
daverende lach. En dan klonk direct
daarop' het vroolyke gesnater van de
kinderstemmetjes. Ook mevrouw
Wendel mocht ze graag. Die straalde
altijd van levensvreugde; ze scheen
wel dansende door het leven te gaan.'
Ja, mevrouw Stam hield van vroolyke
menschen.
Zoo was haar leven nu al twaalf
jaar. Zoo zou het voortgaan, tot een
van hen de oogen zou sluiten...
Op zekeren dag gebeurde het on
waarschijnlijke: mynheer Stam ging
niet naar kantoor. Zoo lang hij er was
had hij nog geen dag verzuimd. Ook
nu had hy zich al dagen lang op de
been gehouden, maai' vandaag voelde
hij zieh te ellendig. Al zijn leden de
den hem pijn, hij kon niet opstaan.
Met matte stem zei hij tegen zijn
vrouw: Ik blijf liggen, vrouw, je
moet straks de sleutel maar naar mijn
bureau brengen.
Mevrouw Stam liep zonder haar
man te vragen, wat ook nog nooit was
gebeurd naar den dokter, die di
rect met haar meeging.
Een leeljjke amandelontsteking.
En koorts. Dat zal wel een week of
twee duren.
Mynheer Stam kreunde. .Mevrouw
zuchtte. Ze nam het recept van den
dokter en den sleutel van Stam en
ging naar het kantoor.
Heel eigenaardig was het haar te
moede, toen zy nu voor de eerste maal
het huis betrad, waai* haar nuyi
wenkte. Bijna eerbiedig liep ze de
gang door.
Eerste verdieping, de gang
rechts, vijfde deur van links, wees
een loopjongen haar den weg. Daar,
dat was de deur, ze had toch goed ge
teld. Maar hier stond niet „Chef a«s
buresau", hier stond „Karthoteek",
een woord, dat de kleine mevrouw
Stam bitter weinig zei. Op de andere
deuren stonden tóch overal de namen.
Daar kwam een jong meisje de
gang in. Ze keek mevrouw Stam aan,
groette en deed de bewuste deur open
om erachter te verdwijnen. Voor ze
de ,deur heelemaal had dichtèedaan,
raapte mevrouw Stam al haar moed
bij elkaar.
Neemt u me niet kwalijk, juf-
froitfv, maar is dit het bureau van
mijnheer Stam?
Het meisje deed cle deur weer open
Mynheer Stam? Ja, die zit hier.
Ze keek om naar een schrijftafel bij