AKKERTJES
nieuws-
EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTR
Deze Courant komt in vele duizenden gezinnen Gegarandeerde oplage 8500 ex
VACANTIE
Mantels,' ■swaggers.
No. 20072
/at min
1939
bergambacht,
NIEUWEKK&K,
ïf GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOJt
OUDERKERK, OUDEWATERy REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDJLNXVEEN, ZEVENH
Dit blad veracRjnt dagelijks, behaJVe Zon- en Feestd;
Zomrtijd.
Brieven uit de Hofstad.
Serajewo en Versailles.
Werd „de oorlog gewonnen en de vrede verloren"
EERSTE BLAD.
Turkije's nieuwe rol.
COURANT.
ABSNÏfEMKNTsmJSi p«r kw»rU«l /2J86, pel' #e«k 17 cent, overal waar de
bezorging por loopeïgeschiedt. Franco per poat per kwartaal ƒ8.16
Abonnementen
b|j ohm agenten en
dagelijks aangenomen aan ona Bureau: MARKT 81, GOIJDA,
tpera, den boekhandel en de poetkantoren.
Onze bureaux zlfniageHjka geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef.
latere. 2746 PeitreWng 48400.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en oma treken (behoorende tot den bezorgkrin*):V
1—6 regels 1.80, ©lke regel meer 0.26. Van buiten Gouda en den bezorgkringi
1—6 regels 1.56, elke regel meer 0.80. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den priJa/Liefdadighelda-advertentiën de helft van den prijs,
INGEZONDEN MEDEDEEL!NGEN1—4 regels ƒ2.26, elke regel meer ƒ0.50. Op
de voorpagina 56 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeeijngen bij contract tot zee) ge reduceerden
prijs. Groote letters en rapden worden berekend plaatsruimte.
Advertentiën kunnn wórden ingezonden door tusachspkomat vah «oliede Boek
handelaren, Advertentiebureau* efi onze agenten en moeien daags vóór de
aan het Bureau zijn ingekomen, tenéinde van opname verzekerd te zijn.
J)E zomer is begoijn en toont zich in zijn
jonge kracht, ii^jn volste heerlijkheid.
Het groen is van jh overstelpenden rijk
dom en de kleur* zijn wonderlijk frisch
overal. In overdadijweelde groeit en bloeit
het, als was het toterstens toe gevuld met
levenskracht. En gtig maken we ons ge
reed om volop er an te genieten in een
zaligen vacantiet\j< Wanneer straks op de
scholen de vacantïbegiiit, dan begint hot
dolce far niënte, dkomprrust, wanneer het
leven een tragerenganf schijnt te gaan en
we een oogenblik jagen en haasten en
de inspanning v# om gejaagd moderne
leven vergeten enpets doen dan uitrusten
en gemeten. E aj onf ons zelf gerust te
stellen, zeggen wei at er toch niets gebeurt,
dat we in den kokommertijd leven.
Eigenaardige tiaming en eigenaardige
illusie ook. Niet gebeuren! Maar er ge
beurt altijd iets a altijd veel. Er worden
menschen' geborfl en er sterven menschen
ieder uur, iederéiinuut, iedere seconde en
er trouwen menhen en er scheiden men
schen en er krjjen menschen elkaar lief
en verloven zlchm er gaan menJchen uit
een verbitterd oimverschilüg, die eens on
misbaar voor ©Har schenen ook ieder uur,
iedere minuut, éderc seconde. Eir wordt
vreugde genoteten fnart geleden en er
drukken zorgen ^kommernissen en er-
verrukken^ verrattlngti, er wordt gestreden
ten bloedens toe Aakm ontgoocheld en be
rouwd ieder uur, ied«e minuut, Iedere se
conde. Maar vandat jles merken we maar
weinig of niets, jls h« ons zeiven of onzen
eigen kleinen kjnf *et raakt. Het lijden
en de zorgen enk! Üydschap ook van die
vele milljoenen Wifchen dichtbij en ver
weg en verder o«E »p de verre wijde we-
reid, hun verianier e| hun hoop, hun illu-"
|e bitterheid van hun
«erouw, hun vertwy-
ook van hun uit-
we merken ze
Dat alles, soms
zoo vlakbfl, het |ft als een andere en
vreemde wereld buiten in de verborgen-
itetfn de bir
sie en verwaeh
teleurstelling
komst en van
met en we we
heid van de hartetfi
de huizen. En Wij
genheden, we
binnenkamers en
et onze eigene verbor-
huize nvodrby. Uf hepen zijn we, varende
op wyde zeeën
Soms zien we
;a aan de harten en
donker van den nacht,
irbg vormen van andero
schepen, maar we eten niet wat ze zijn,
waarheen ze gain van waar en vermoe»
den niet, dat miss en daar een hart ver
langend uitziet n een ander hart. We
zijn zoo dichtbij, bjj elkaar. En het i3
als leefden we in andere wereld, terwijl
we elkaar vragénc i zoekend voorbijgaan.
Sights een heel ei e maal kijken we ver
rast en verwonder p, wanneer een glim
lach of een traan >en onbegrepen woord
of daad ons treft ons iets doet vermoe
den van wat in de >orgenheid der harten
en huizen rondom leeft en gebeurt.
Maar nietwaar? is het gebeuren niet,
dat we bedoelen, neer we zeggen, dat
er niets gebeurt waarover we praten
onder elkaar. Dit i it gebeuren voor ieder
van ons alleen ,n J wereld, die alleen wij
kennen, maar lie fcr ieder van ons de
wereld is en v| g*er beteekenis dan die
andere waarinve aam en! ijk leven. Maar
die andere dalis ^wereld, waarover we
praten ,de wejti vil staat en maatschap
pij en handel^ béfcjjf en wetenschap en
kunst, de w< d, ii| ons allen raakt en
waarin het g e wiïn en streven van de
menschheid naar buiten openbaart. En
nu in wat w(in kohkommertijd noemen,
schijnt die w i jn Ifet gebeuren een tra
geren gang fean, afchijnt wel het willen
en streven i iluimAd in de vadsigheid
van de zome fc.
Is het wel En is het niet een schijn?
Is hét niet er zoo, dat het leven een
anderen gan at of veel meer nog, dat
het een oog k stilstaat als om *ich te
bedenken? Ii misschien ook zoo, dat we
alleen maar pm, inhouden om ons op
ons zelf te hfeen?
Het Is in dêmertijd, dat het leven zich
in zijn volste heerlijkheid aan ons open
baart. Is het misschien zoo, dat we temid
den van de jachtige bedrijvigheid van ona
leven in die openbaring plotseling ontdek
ken ,dat er hoogere waarden zijn dan waar
op die bedrijyigheid zich richt? In de luid
ruchtige rumoerigheid van het onophoude
lijk gebeuren, in het rusteloos streven naar
geld en eer en aanzien en positie en naar
betere dingen ook wel, heeft de mensch zich
zelf verloren. Nu, teswijl het rumoer ver
stilt en het leven zijn trageren gang gaat,
kunnen we de innerlijke stilte weder vin
den, waarin Gods stem hoorbaar kan wor
den.
Waarom zoudtGa nog hoofd
pijn hobbon, als Go in oon
kwartier er van af kunt zijnl
Neem 'n AKKERTJE het nieu-
middel.
dat alle pijnen vlug verdrijft
en Uw lichaam niet schaadt.
"AKKERTJES" zijn de gelOk-
kige vinding van Apotheker
Dbmont in aen gemakkelijk
in te nemen ronden cachet-
vorm, veel nagemaakt en
toch nog nooit geëvenaard I
Laat U niets anders aanpra
ten en let op 't AKKER-merk.
tegen pl|nan, nare dagen, koorts, kou^
DoosIS stuks 12 stuivers2 stuks - 2 stuivers.
MCDLXXXV.
De verkiezingen.
De uitslag der gemeenteraadsverkiezin
gen is geen verrassing geweest. Het meest
markante is wel, dat de groep der natio-
naal-socialisten van vier zetels plotseling
op één is gedaald. De vryzinnig-democra-
ten kwamen van een op drie, de communis
ten van een op twee, terwyl de katholieken
er één wonnen en de socialisten er één ver
loren. Wel brengt dit alles in zooverre ver
andering in de samenstelling van den raad
dat niet minder dan veertien van de vijf en
veertig personen er niet in terug keeren.
Inderdaad een zeer hoog aantal, hetgeen
slechts voor een klein gedeelte het gevolg
is van vrjfwillig bedanken.
Men kan er wel verstomd over staan hoe
zonderling de keuze der candidaten is. Al
ben je door-gefourneerd Hagenaar, die tien
duizeiiden althans by name kent, dan nog
kryg je hier namen te lezen waarvan je
nooit ook maar iets gehoord hebt. Dat is
natuurlijk het gevolg hiervan, dat de groep
jes die in de diverse partyen de candidaten
stellen gansch toevallige samenraapsels zijn
Hét is -opmerkelijk hoe weinig waarlijk
vooraanstaande figuren zich met die can-
didaatstelling inlaten. Het stelsel der stem
ming maakt het mogelijk dat een paar aan
voerders de rest mee op trekken. Inderdaad
is dit een ernstig gebrek van dit stelsel,
maar men wil dit niet veranderen, omdat
het nu eenmaal veel macht heeft gegeven
aan het kleine groepje der actieven in de
diverse kiesvereenigingen.
Van eenige verandering in het beleid van
den gemeenteraad is niets te verwachten.
Misschien zal het iets vlotter verloopen,
omdat de socialisten met de vryzinnig-de-
njooraten en de liberalen samen precies de
meerderheid hebben en zy dus niet op eeni-
gtn steun der anderen niet-rechtsche groe-
pén meer zyn aangewezen.
Wy gaan dus op den ouden voet verder
e» belangrijke gebeurtenissen zijn niet te
wfcehten.
Men zegt wel eens, dat? als de overheid
Hts onderneemt, het altijd degelijker ge
schiedt dan wat partfculieren doen. Het
komt er dan op geld vaak niet zoo op aan.
Nu hebben wy eens een staaltje van over
heidsbemoeiing dat deze bewering logen
straft. Twee maal in hét jaar krygen de
bezitters van een telefoonaansluiting een
njeuwen gids van aangeslotenen. Verleden
jaar was er een ondernemende particuliere
firma die een gids uitgaf waarin de aange
slotenen per /beroep gerangschikt waren.
Het nut ervan is vrij dubieus. Plotseling
echter nam de telefoondirectie dit denkbeeld
over en matigde zich het monopolie daar
van aan. Maar zelden hebben wij zoo'n prul
werk gezien als thans geleverd is.
Men begon met alle abonné's te vragen
onder welk beroep zij gerangschikt wilden
worden. Dat is voor driekwart natuurlijk
een overbodige vraag, want in al die geval
len staat in den alphabetisehen gids het be
roep achter den naam. Natuurlijk gaf een
groot aantal personen geen antwoord. Wie
geen antwoord gaf, bleef uit de lyst, met
het gevolg dat deze beroepslyst aan alle
kanten onvolledig is.
Met de keuze der „slagwoorden" was men
ook vérre van gelukkig. De kranten zijn
verdeeld over courant, dagblad, weekblad
en tijdschrift.
Onder dagbladen komt ©en weekblad voor,
onder couranten staan dagbladen, en de
scheiding van weekblad en .tijdschrift is al
evenmin volgehouden. Op die wyze is de
gansche opgave natuurlijk waardeloop.
Bedenkelijker wordt het nog wanneer een
vreemdéling mocht gaan denken, dat deze
gids volledig zou zijn. Als iiy dan de ljj3t
van musea opslaat, vindt hij er niet in...
het M$uritshuis, als hy de bibliotheken
zoekt niet... de Koninklijke, de leeszalen
niet... de Openbare Leeszaal enz. De mu-
ziek-mensöhpn zyn verdeeld in musici on
toonkunstenaars.
En zoo gaat het voort. De jeugd noemt
zulk werk tegenwoordig „knudde met een
rietje".
De ty"d breekt nu weer aan, dat tallooze
groepen schoolkinderen van heinde en ver
een daagje naar Den Haag en Scheveningen
komen. De autobus heeft een dergelijke»
tocht vergemakkelijkt en dus het aantal er
van opgevoerd. We zouden toch zoo graag
nog eens één punt onder d© aandacht bren
gen en wel dit: laat men geen, bezoek bren
gen aan de Gevangenpoort. Öe^tydl die daar
aah besteed wordt kan veeü beter gebruikt
worden en het is uit een paedagogisch oog
punt weinig aanbevelenswaardig on* |lft (be
zoek te buepgen. Laat men eens. nagaan of
het niet mogelijk is per autobus een rit
door Den Haag te maken. De kosten zullen
niet groot zyn en de kinderen zien «fan fn
één uur meer dan anders in. ettelijke uren.
Het eindpunt kan dan altyd Scheveningen
zijn, waarheen toch de verlangens in den
regel het meest trekken.
Het zal niet moeilijk zijn een aardig tdtje
te ontwerpen, dat zoowel het Huis ten
Bosch doet zien, het Rosarium, diverse pa
leizen en» andere groote gebouwen. Het is
haast geen doen meer om door de stad te
wandelen, al blijft een korte wandeling door
het centrum altijd als afwisseling mogelijk
en interessant.
De Haagsche vereeniging voor vreemde
lingenverkeer .zal stellig alle ^inlichtingen
verstrekken en bereid zyn allerlei geschrif
ten ter beschikking te stellen om den lei
ders van een uitstapje een juist en gemak
kelijk overzicht te geven. Niet genoeg kan
er op aangedrongen wonjen dat met een
dergelijke instelling overleg wordt gepleegd
en dat niet aan een oud recept van tochten
in vroeger jaren wordt vastgehouden. Juist
de autobus heeft de mogelijkheden zóó ver
groot en vergemakkelijkt, dat mendaar
mede alle voordeel kan doen. Trouwens de
afstanden zyn veel te groot om op één dag
een eenigwrfns beheorlijk-over^pht «wan de
stad te krijgen en juist de nieuwere gebou
wen en uitbreidingen zijn de moeite van het
bezichtigen zeer waard. Meer dan een op
pervlakkig kijkje kan het nooit zijn en men
kan in ieder geval meer zien als tnen zich
wat sneller verplaatst dan alleen te .voet.
Ook voor ouderen die slechts kort kunnen
toeven is het aanbevelenswaardig mee te
gaan met een rondrit die eiken middag van
het Plein af gedaan wordt en waarop men
inderdaad, gelyk wij uit eigen aanschou
wing weten, een heel interessant overwicht
wordt verkregen, zoowel van het oude» be
staande gedeelte van de Stad, als van de
nieuwere moderne punten, die in de kranten
zoo vaak zyn en worden besproken.
Vijf-en-twintig laar na den noodlot-
tigen moordaalMlag op aartshertog
Franz Ferdinand te Serajewo en twintig
Jaar na het sluiten van den vrede van
Versailles bevindt de werold zich in een
gespannen situatie, welke op tragische
wijze het droeve verleden tot nieuw
leven lijkt te wekken. Tusschen Sera
jewo en Versailles ligt de wereldoorlog;
is de herinnering aan dien bloedlgen
strijd, aan die catastrophale vernietiging
van economische en moreele waarden
reeds weer verloren gegaan? Begin en
einde van den Wereldoorlog vormen
zwarte bladzijden in Europa's politieke
geschiedenis. Het begin, omdat na Juni
1914 de staatslieden niet bij machte ble
ken de booze geesten, welke zij hadden
opgeroepen, weer uit te bannen. Het
einde, omdat in Juni 1919 de staatslieden,
weer wijkend voor booze geesten als
haat, wantrouwen en wraaklust, niet bij
machte bleken de grondslagen te leggen
voor den opbouw van een nieuw, vreed
zaam en vredelievend Europa.
Zoo ls het begrijpelijk, dat met name
in Engeland van Llóy$ George maar ook
van de Geallieerd# in het algemeen
wordt gezegd, „den óorlög te hebben ge
wonnen en den vrede te hebben ver
loren". Europa heeft, sinds de fanatieke
Gabriel Prlnclp op 28 Juli 1914 den Oos-
tenrljksch—Hongaarschen troonopvolger
om het leven bracht, geleden onder den
vloek vai booze daden, welke steeds weer
nieuwe Slende teweegbrachten. Als ge-
vangen iii een vièleuzen cirkel welke ook
't "vOTkenlonds-enthouslasme niet heeft j
kunnen verbreken, is Europa tot den
huldigen dag lijdende gebleven onder de
gevolgen van haat en wantrouwen. Zoo-
zeer zelfs, dat thans de,vraag moet wor- I
den gesteld, of het nog mogelijk ls „te
praten op redelijke wijze met redelijke
menschen" Zullen er nieuwe bruggen
kunnen worden gebouwd tusschen vol- j
keren, die wederom of nog steeds van
elkaar verwijderd worden gehouden door
argwaan angst of revanche-gedachte?
Lessen heeft de historie sedert 28 Juni
1914 in overvloed te bieden. Men verbaast
zich, wanneer men zich verdiept ln de
vele waarschuwende precedenten der
laatste kwarteeuw geschiedenis, dat zij
zoo weinig lijken te Lebben uitgewerkt.
Of zal toch blijken, in de naaste toe
komst, dat er iets fundamenteels gewij
zigd en verbeterd is in de verhou
dingen der Europeesche volkeren? Hoe
dit moge zijn, men behoeft zich slechts
even te verdiepen in den loop der ge
beurtenissen sedert (ten moordaanslag
van Serajewo, om feiten ln overvloed
tegen te komen, welke thans meer dan
ooit tot bezinning nopen.
Hoe ijdel bleek de hoop, dat een vrede,
welke ln feite slechts een opgelegde was
en waarvan de bepalingen berustten op
booze geesten als haat, wantrouwen en
wraaklust, stand zou kunnen houden
voor den storm der tijden! Ook de schep
ping, welke tegemoet moest komen aan
den vredeswil der volkeren, uitgeput en
gemarteld door vier Jaren bloedlgen oor
log, is niet ln staat gebleken te beantr-
woorden aan de hooggespannen ver
wachtingen, welke men er aanvankelijk
va|n koesterdede Volkenbond is
machteloos gebleken tegenover de groote
mogendheden, welke hem den rug toe
keerden. En somber bij uitstek ls het
hedendaagsch aspect der wereld met
zijn oorlogsdreigingen en zijn bewape
ningswedloop, zijn diepgeworteld wan
trouwen en zijn persoorlogen.
Vljf-en-twlntig Jaar geleden vielen te
Serajewo de eerste schoten van den we
reldoorlog. Wie was schuldig aan de
daaropvolgende catastrophe? Wie is
schuldig aan de spanning van het
oogenblik? Deze vragen zijn gesteld, ve
len meenden en meenen dat het ant
woord gemakkelijk te geven valt, en be
paalde personen en volkeren worden met
den vinger nagewezen. Daarmede echter
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
prachtvolle keuxe
COSTUUMS, KINDER.
MANTELS en JURKEN,
REGENMANTELS enz.
eveneens in
JAPONNEN en COMPLETS
(jr&leedi'en sportief)
in Uni en gebloemde zijde,
georgette, linnen enz.
Profiteert vaJ onze
zeerküoordtcligc^prijzen
zet men geen stap op den weg naar
vermindering der spanning, Tiaar een
voorkoming van nieuwe catastroph<
Integendeel, met, den dag meer klemt
Evangelische vermaning, dat men er zie)
voor hoede den eersten steen te werpen.
Is het volkomen Irreëel, te hopen dat het
begrip voor de fundamenteele beginselen,
welke nieuw vertrouwen kunnen wekken,
zal zegevieren over de angst en 't wan
trouwen waardoor onze wereldf thans
wordt benauwd?
Verdediger van de landing tusschen
Dardanellen en Suezkanaal.
Engelsche vliegtuigfabrieken
op Turkschen bodem.
JN onmiddelyke aansluiting aan de op 12
Mei afgelegde verklaring over het
Britsch-Turksche bijstandspact beg»f zich
een door generaal Kasim Orbay geleide mi
litaire missie naar Engeland om de noodige
militaire onderhandelingen te voeren. Wei
nige dagen later kwam een Britsche mili
taire missie onder generaal Lund in Anka
ra aan. Beide delegaties zijn nog bezig, het
cmvangrijke programma der militaire 'sa
menwerking tusBchen de beide landen vast
te leggen. Hoewel over den voortgang der
werkzaamheden natuurlijk het grootste
stilzwijgen wordt betracht, kent men toch
zoo ongeveer het verloop der besprekingen.
Voor Turkije gaat het in de eerste plaats
om het geven van talrijke bewapening:
opdrachten au Engeland, betaalbaar met
hulp van Engelsche credieter. De verdee
ling der oporachten vormt een der voor
naamste onderwerpen der loopende onder-
1 andelingen. Er is ook aan gedacht, met
Engelsche hulp in Turkije een capabelo
vliegtuigfabriek te vestigen, waarin ook
vliegtuigmotoren en^nautische instrumenten
vervaardigd kunnen worden. Zoowel Frank
rijk als Engeland moeten er rekening mede
houden, dat in geval van oorlog de verb'n-
ding door de Middellandsche Zee onderbro
ken of onveilig zal zijn. Dit gevaar wenscht
men te voorlftmen» door Turkije zoo autark
mogelijk te maken. Tot nog toe beait Tur
kije eenige kleinere legerwerEplaatsen voor
het luchtwapen in Ankara, Eskisjehfr en
Kaisseri. Deze fabrieken zijn vóór uitbrei
ding vatbaar en Engeland is bereid, kapi
taal, deskundigen, arbeiders en licenties ter
beschikking te stellen.
De verdediging van het Suezkanaal.
Een verder onderwerp der besprekingen
heeft betrekking op het gebruik van Tufk
sche troepen -ter jiandhaving van de orde
en veiligheid" op de van de Dardanellen tot
het Suezkanaal reikende landbrug met Ara
bische bevolkftg. Er werd gemeld, dat hier
over ode door den Egyptischen minister
van buitenlandsche zaken en de competent!
instanties in Ankara onderhandeld is. En
geland is zelf wel nauwelijks in staat, veel
voor de beveiliging van het Suezkanaal te