Adri van Maaren WIJDSTRAAT13
E KWARTJES RUBRIEK
7üsFeloos?
■AKKErfTJiS-
m
De Zuinige Zestig Ford V 8
J.Hulleman, Kleiweg 20, Gouda
w —"AROMA umaent
Het meest gesorteerde adres voor PARFUMERIEëN en BIJOUTERIEëN
GOUDSCHE COURANT
Zaterdag 8 Juli 1939
Tweede blad
Als winnaar uit den strijd
*Eysink Jubileum
Rijwiel- en Motorhuis
„Gouwe".
L. VANOEL, - Gouwe 81.
W. SLUYTER,
Behanger en Stoffeerder.
Wat doet de Ophaaldienst der Nutsspaarbank?
OOSTH A VEN 12.
GOEDKOOPE
TREIN
s-Hertogenbosch en
Maastricht
geeft U voordeel in alle opzichten.
i jaa^^u^draJcke^/(
Te krappe schoenen
ENGELS.
Muziekschool
DE BEUN,
oor Cle omgeving van VxOUfla Waddinxreen fnüt Boakooper het EENIGE AFDOENDE en GOEDKOOPSTE PUBLICITEITSM1DDEL.
Danzig-, de oude Hanzestad, in het brandpunt
der belangstelling.
Historisch contact met de Nederlanden.
Brieyen uit de Hofstad.
QUO VADIS.
VHYrVW
De Bayreuther Feestspelen 1939.
De
kwam de
op het circuit van Assen.
DE SNELSTE ONDER DE 60 K.G.
A ff en t
TELEF. 3630.
ZOUTMANSTRAAT 7
(bij Zoutmansplein)
lEeP Scherp concurreerende prijzen.
Vraagt stalen ter inzage.
Aan hetzelfde adres EEN HUIS te huur
j 5.50 p.w. Beneden 2 kamers en suite,
boven 4 slaapkamers en zolder, met groote
DE OPHAALDIENST betaalt Uwe belastingen.
DE OPHAALDIENST betaalt Uwe schoolgelden.
DE-OPHAALDIENST betaalt Uwe hypotheekrenten
DE OPHAALDIENST betaalt Uw gas, electriciteit of waterleiding.
DE OPHAALDIENST betaalt Uwe verzekeringspremiën.
DE OPHAALDIENST vormt voor U een spaarpot.
DE OPHAALDIENST verschaft U voordeel, gemak en veiligheid.
DE OPHAALDIENST is voor lederen zakenman of particulier, voor
iedere vetreeniging ONONTBEERLIJK.
Vraagt nog heden inlichtingen ten kantore der Bank,
van Haarlem, Amsterdam, den Haab',
Rotterdam, Gouda, Leiden en N.-
Bussum naar
(Valkenburg en Heerlen)
op ZONDAG 16 JULI
Pryzen heen en terug 3e kl. van
3.— tot 2.—.
Zie aanplak, en strooibiljetten.
Lage aanschaffingsprijs.
Lage onderhoudskosten.
Fraai uiterlijk.
OFFICIAL FORD DEALER.
Omdat U mei MAGGI* Aroma de zekerheid
hebt hel beste te gebruiken, dat op dit gebied
in de handel is!
Bovendien, sindi kort, verlaagde navulprijzen'
FLACON No. O 14 CT. FLACON No. 1 27 CT.
GLASWERK
Kriskal Unie
Gevraagd
Dagibcisje.
L. Tiendeweg 61.
Timraermans-Songen. Gevr.
handige jongen,15-16 j. voor
opleiding jachtbouwer.
Jachtwerf Reeuwyk.
Gevraagd
net Dienstmeisje.
De Wit, Gouwe V
Gevraagd nette Werkster
voor Donderdagi
K. Tiendeweg 15.
B. t. a. jonge Werkster
van buiten.
Br. no. 4468 bur. v. d. blad.
Net flink Meisje gevr. voor
de morgenuren. Aanm. Zaterd.
na 8 u. Joubertstraat 108.
Timmerman. Gevraagd half
was Timmerman voor 14 dagen.
Jachtwerf Reeuwyk.
Voor de Feestweek
nette Kellner gevraagd voor de
avonduren. Aanmelden na 8 u.
Bleekerssingel 1.
Net meisje zoekt Naa'huizen
voor verstelwerk, Jap., Mant.
Br. no. 4470 bur. v. d. blad.
Wegens ziekte der vrouw, in
gezin met drie kinderen, tijde-
lijk gevraagd Hulp i. d. Huis
houding, lief voor kind. P.G.
gen. alle werkz. te verrichten.
Br. met voll. inl. onder no
4472 bur. v. d. blad.
Nette Kostgangers gevr. 8
p. w. m. vrije slaapk. en huisei.
verk. Br. no. 4475 bur. v. d. bl.
Biedt zich a. Winkeljuffrouw
als zood. werkz- geweest. Ook
gen. lichte huish. bezigheden
te verrichten.
Br. no. 4476 bur. v. d. blad.
Bekwaam Schildersknecht
en een halfwas Schilder.
R. Oosterling, Zwarte weg 36
Voor direct gevraagd
Meisjeb.
Plateelfabriek R. v. Duiven-
dijk, Haastrechtschedijk D 23.
Voor direct een
aankomende Jongen of halfwas
gevraagd.
Slager van Triet, Reeuwyk.
Gevr. Gieter, afwerkster en
halfwas draaier. Aardewerkfa
briek Gouda, Zeugestraat 36.
Loopjongen
gevraagd bij E. J. Wientjes,
Keizerstraat 16.
Flink Buitenmeisje v. halve
of heele dagen, 18 j., P.G.
Br. no. 4504 bur. v. d. blad.
Tegen 7 Aug. net Meisje ge
vraagd, tot 's midd. 2 uur. Vr.
geh. dag. O. de Boompjes 19.
Voor een lekker hapje en een
verfrisschetnde dronk naar
«VAN ZOOMEKEN'S
EETHUIS
Stoofsteeg 16 Tel. 3661.
Net Meisje gevraagd, zelf
standig kunnende werken.
Gouwe 51.
Net persoon zoekt werkkring
in ^bakkerij of als bezorger
Hoog loon geen vereischte.
Br. no. 4469 bur. v. d. blad
Een Jongen gevraagd.
Aardewerkfabriek,
Hoefsteeg 6.
Terstond {£6vraasd een
Medewerker op gras- en tuin
land, P,G. in gemeenschappe
lijke deeling der grond en fruit
ook tot overname enz. Adres:
No. 35 Groeneweg/ Gouda. -
Net Meisje gevr., halve da
gen ,kl .gez., 14 k 15 jaar.
Crabethstraat 42.
Voor direct gevraagd flinke
Dagdienstbode. Hoog loon.
Wachtelstraat 50.
Net Dagmeisje
gevraagd, leeftijd 15 a 16 jaar.
J. Mul, Spoorstraat 31.
Dagmeisje
gevraagd.
Hooge Gouwe 7.
Zwart Poesje
met wit onderlipje, wit vlekje
onder de kin, en witte achter
teentjes vermist. Dinsdagavond
bij Eet uitgaan van het kerk-
concert Achter de Kerk waar
schijnlijk meegeloopen. Tegen
belooning terug te bezorgen
Dubbele Buurt 7.
Jongen gevr., 1415 j. en
Meisje z. leeft, van 812 u. fa.
B. v. d. Kind, Straatweg 49-51.
Gevraagd:
Dagdienstbode.
B. Martenssingel 73.
Een Jongen
gevraagd.
Aanmelden Jaagpad 44.
Leerling voor garage gevr.
Garage v. dv Linden, Turf
markt 24-26.
Jongens, 15-17 j. gevraagd.
Fa. W. Koemans Zn., Zak-
kenhandel, N. Gouwe 1, Gouda
Heer vr. Kosthuis, vrije k.
Br. met pry's, wasch inbegre
pen no. 4602 bur. v. d. blad.
Voor Patronen naar maat,
dames- en kinderkleeding. Mej.
Vermulm, Gr. v. Bloisstr. 31.
Nette Woning fe huur A. de
Vischmarkt, lage prijs.
Te bevr. Fluw. Singel 88.
Winkelhuis en pakhuizen,
annex werkplaatsen te huur.
C. A. Verschut, Doelestr. 26,
Telef. 2910.
Te huur op de Gouwe, Be
nedenwoning voor 1 of 2 dames,
3 p. w. Inl. Makel, de Beun.
Aangeb. Slaapkamer v. nette
kostganger of slaper. De Groot,
Jan Philipsweg 83.
Te huur twee Middenstands-
woningen v. lagen pr. Bevr. C.
Noordegraaf, Groenendaal 62.
Te hji
2.— per week.
Te be-
Te koop Markiezen,
in goeden staat.
Kleiweg 101.
Mooi Huis te huur, ondhr de
Boompjes. Te bevr. by van
Straaten, O. de Boompjes 1&.
Buiten wonen. Mooi huis m.
grooten tuin, 5.50 per week.
Bevr. Turfmarkt 113.
Te huur Robaarsteeg 21,
huur 2.90.
Gas, water, electr.
Te huur: Houtmqjisplantsoen
4 ffy de Doelebrug). Uit
zicht op de Fluweelensingel.
Huurpry's 2.45.
een Gem. Zit-Slaap-
kamer m. pens. en gebr. v. bad.
pry's bill. Br. no. 4471 bur. blad.
Gedipl. cost. z. v. Dinsd. geh.
dag, W.dagocht. Naaihuizen.
Patr. n. maat. N. Haven 45 C.
Te koop gevr.KPostzegelver-
zameling. Br, no. 36 Boekh.
J. de Ven, Wydstraat 4.
Huis te huur, Boschweg 18.
3.50 per week.
Te bevr. Karnemelksloot 135.
Te huur ongem. Zit'Sl.kamer
voor juffr. alleen.
Te bevr. Groenendaal 32.
Gevr. leerboeken 3e kl. H.B.
S. Bj*. met prijs en druk no.
4474 bur. v. d. blad.
Door bijzondere omstandig
heden te huur op eersten stand,
centrum stad,
royale moderne Woning,
groote komers en voorzien van
cemplete geïnstalleerde bad
kamer. Te bevragen:
Fluweelensingel 88.
Te koop
Sparta Carrier.
Jan Philipsweg 99.
Te koop
Zeilcano.
'Te bevr. Prins, Westerkade
Alle soorten Glas
bij Retzsema het goedkoopst
Stoofsteeg 1.
Kieljachtje. Wegens vertrek
aangeb. 16 M2. kieljachtje
(vergr. B.M.). Uiterste pry's
250.J. van Bergen, Bos
koop, Zuidakde 75, Tel. 319.
Te koop: Anl. tinnen koffie
kan, 1 Lodewyk de 14de hal-
stoel, groen bekl. ook ruilen
voor of gevr. wortelnoten por-
celein-kast. Br. no. 4465 bur.
v. d. blad.
Te koop gevraagd eenvou
dige Middenstands woning.
Br. no. 4467 bur. v. d. blad.
Wordt Uw kind n& 30 Sept.
zes jaar? Laat het bijwerken
voor het 2de leerjaar van de
lagere school.
Brieven onder no. 4473 bur.
v. d. blad.
worden breeder en grooter
gemaakt voor 35 ct. bij
JOH. MUURUNG,
Groenendaal 75.
Te koop z. g. a, n. Crom.
Accordeon, 120 B. 5 Rijen.
Da Costakade 22.
Te koop
Kinderwagen, z. g- a. n.
4e Kade 3.
Stofzuiger
te koop 220 Volt.
Gonst. Huygensstraat 59.
Snelweger
te koop gevraagd.
Mill, Spoorstraat 31.
Viool te koop 15.
H. Vlag, Musicus,
Krugerlaan 16.
Aangieb. mod. Kinderwagen.
Gevraagd Wandelwagentje.
O. de Boompjes 23.
Te koop een
toer Motorbootje.
Bevr. Bodegr. Straatweg 14.
Te koop ronde Zandbak.
G. v. Leeuwen, Groeneweg 79,
Telef. 2876. Kuiperij.
Te koop èen Damesfiets,
goed onderhouden, merk Teco.
Raam 266.
Te koop: een heeren-, trans-
port- en motorrijwiel.
Te bevr. Kanaalstraat 2.
Fornuisje
te koop, 62 c.M., moet weg.
Te bevr. Heerenstraat 153.
Aangeboden een Vracht
wagen, klein, model, open bak.
Prijs billijk. F. C. Nobel,
Prins Hendrikstraat 22.
KaaMehnpmachine te koop
gevraagd. -Br,;m. prijs no. 4554
Bur. vt <L blad.
AUT30RIJLES
Garage.'van Hoorn,
Tel. 2673.
Te koop gevraagd een
Teekenbord 100 x 150 c.M.
Br. ro. 4466 bur. v. d. blad.
Autorijles 1.50 per uur.
Centr. Garage, N. Markt 27,
Tel. 2986.
Te koop:
mooi email Ie Fornuisje.
Tollensstraat 150.
KAMPEERTENTEN
voor 1/3 v. d. prijs gloednieuw
doch iets smoezelig van onze
demonstratie (op 't Wereld-
Jamboreeterrein) en reiscollec-
ties. Tenten- en Zeilfabrieken
„THE INDIANA", Leveran
ciers Leger, Roode Kruis, Pad
vinderij, Kampeerterrein
exploitanten, enz. enz. Haar
lem, Zijl weg 111, Rotterdam,
Coolsingel 86, Utrecht, Moreol-
separk 1, (Gebouw Spoorweg
museum).
Wagens plaatsgebrek zware
Carrier en Fiets te koop.
Heerenstraat 111.
Naaimachine- en Uurwerk,
reparatie Joh. Wiezer,
Mosstraat 33, Korte Akkeren.
Voor de vacantie hebben wij
prima Auto's: Buick, Nash,
Dodge, Chevrolet met en zon
der chauffeur.
Garage van Hoorn, Tel. 267C.
Bad en Geyser
te koop.
Joubertstraat 122.
Te koop stalen Motorbootje,
6 M. 1., moet weg. M. Verlaan,
Nwe Gouwe, by Goedewaagen.
Volière met eenige kanaries
te koop. Billyke prijs.
Karekietstraat 56.
Electr. Velo waschmachine
te koop tegen elk aannemelijk
bod. 3e Kade 102.
Zuiveren
van alle ongedierte volgens be
proefde methode, onder garan
tie. Stipte geheimh. verzekerd.
Agentschap Lieve Co.
A. W. v. Vliet, Korte Tiende
weg 10, Tel. 3509.
Wegens Militaire Dienst nog
drie plaatsen voor een reis
naar Luxemburg op 14, 15 en
16 Juli 1939. Prijs 16.10, al
les inbegrepen.
Inlichtingen Vorstmanstraat
81 en P, C. Bothstraat 3.
Te koop prima Kodak Brow
nie Fototoestel m. taschje, al
bum en doos. C. Huygensstr. 52.
Te koop wegens omstandigh.
goed onderh. Dames- en Hee-
renrijwiel.^ Rozendaal 26.
Te koop een in goeden staat
zijnde Duivenklok, merk Jun-
des. L. Willemsteeg 2.
Naaimachines Pfaff z. g. a.
n., spiraalmatras 2 pers. mooie
sorteering studie- en leesboe
ken in pracht band.
Alle soorten muziek.
van Beuzekom, Keizerstr. 72,
Inkoop van alle soorten 2de
hands eat ongeregelde
Steeds aan huis te ontbieden
voor zolderopruimingen enz.
van Beuzekom, Keizerstr. 72.
Te koop: eiken buffet, salon
kastjes, schuiftafels, pracht
eiken huisk. ameubl., mooi
slaapk. ameubl. m. lits-jumeaux
ledikanten, bedden, waschcom-
modes enz.
van Beuzekom Keizerstr. 72.
Voor Slager of Bakker
Tramsport fiets 13.50.
Kleiweg 101.
Zuster J. H. v. Wingerden.
Steunzolen volgens gipsmodel.
Tel. 2298. Fl. Singel 49
Smakelijk en geurig
van Weelde's
Rooktabak No. 1,
12 cent per jVt ons-
Alle soorten vaten en kuipwerk
vindt U bij G. v. Leeuwen,
Groeneweg 79 Tel. 2876.
Prima Damesfiets
met torpedonaaf 13.50.
Thalia Garage.
Voor Uw vacantie een nieu
we 5- of 7-pers. auto, v. bin
nen- en buitenl. Gentr. Garage,
N. Markt 27, Tel. 2986.
RETZEMA verft alles
Stoofsteeg 1,
Telef. 3189.
SCHOORSTEENKLOKKEN
WEKKERS - HORLOGES
REPARATIE-INRICHTING
D. C. v. d. BERG,
UITSLUITEND
KLEIWEGSTR. 30, GOUDA.
OPGER. 1874.
Uw adres voor I)amesklee
ding en patronen naar maat is
J. Peek, Peperstraat 2.
DUITS. Alle examens. Han-
delscorr. Frans, Engels. Jaren
lange ervaring. Zeer billijk.
W. J. D. S. van Eyk, Leraar
Duits M.O. A en B, Krugerl. 31.
Laat Uw schoenen door ons
verwyden,
Dan behoeft U geen pyn te
lyden.
Zijn TJw schoenen te nauw of
te wy'd,
Wij maken ze in orde voor
een kleinigheid
Jan van Dam, Keizerstr. 62-45,
Gouda - Telefoon 2376.
Bakfietsen, open en dicht,
te huur en te koop.
Kleiweg 101.
Voor bruiloften en partijen
VEEMARKTRESTAURANT
Gebr. v. d. Hondel, N. Markt.
Bredie, Middellantstr 19.
Bruine Padvindersraol. 28-31
1.50, 32-35 1.75, 36-39 1.95
v. Maaren's Schoenhandel
Vyverstraat 10.
Boekbinderij D. v. LEEUWEN,
Turfsingel 23. Het betere adres
voor inbinden vam alle soorten
boeken, jaargangen en muziek.
Merk Heerenfiets, kort in ge
bruik geweest, billijk.
Kleiweg 101.
Uw adres voor vuren-, beu
ken- en eikenhout.
Jan Postmus, Raam 142.
Naar de Piassen.
Zondag 10 u., 2 u., 4 u. vanaf
de KarnemelkBl. A.s. Woensdag
3 u. vanaf de Kleiwegbrug.
Bootdienst Rondvaart,
Tel. 3195.
Heeft U last van pijnlijke
boeten, eksteroogen, eelt of
kalknagels Het wordt pijnloos
verwijderd door Zr. van As,
Gouwe 138, Tel. 3281.
Damesfiets, maar 1 maand
gebruikt, 25 gulden.
Kleiweg 101.
Vaste Wa8chtafels, Baden,
Geysers, Jan Spee nog goedkoo-
per, Walestraat 12, Tel. 2826.
A. J. WEMPE, Leraar M. O.
Joubertstraat 142.
Kippenvoeders.
Gemengd graan, speciaal ge
zuiverd per pond 6 ct. per 10
pd. 48 ct. Legmsel 5 ct. p. pd.,
10 pd. 60 ct. Keizerstraat 16
Telef. 2769. E. J. Wlentles.
Het adres voor reparatie en
verbouwingen is by J. Hoeksel,
Timmer- en Metselbedrijf,
Boelekade 128, Teil. 3688.
soiled werk, scherp conc. prijzen
Baden is /^ezond
ADHUIS VÜ roenendaal
Kuipbaaken 25 ct
Sproeibaden 16 ct
Baddoek en zeep 5 ct.
Dinsdagsavonds van 68 en
Woensdags van 25 uur
Sproeibaden k IQ CENT.
Uw cogtuum ontvlekken en
model persen voor 1.
G. Roel of s, Walestraat 2.
Ie Goudsche Kunst stoppage,
IJssellaan 84. stopt alle scheu
ren, mot. en brandgaten.
De beste Vioolsnaar
PIRASSTRO.
JAGER, Westhaven 20.
Zuster STEHLE,
L. Tiendeweg 6
hoek K. Tiemdeweg Gouda
Breukbanden vanaf 2.59,
Buikbanden, Corsetten, Elalt.
kousen vanaf 3.50 p. p.
Speciaal naar maat. Aan huis
te ontbieden. Telef. 3656
Stoppage in Kleeding, Gordij
nen, Tapijten enz. Gouwe 130,
3e huis vanaf Groenendaal.
Dekens overtrekken, geheel
mach. doorgestikt vanaf 2.23.
Dekenfabriek, Gouwe 130.
WESTHAVEN 39.
Geperste Autonummerplaten
2.per stel
Garage van Hoorn, Jeruza-
lemstraat, Tel. 2673.
Voor Reparatie, Timmerwerk
of Verbouwen
is Uw goedkoopste adres
W. v. d. Laak, Walvisstraat 1.
Timmer- en Bouwbedrijf.
Zoo een Zomer.
Dan Tuinmeubelen
naar Nieuwe Markt 2f
Tijdens de vacantie.
Reismanden in alle maten.w
Adres; Nieuwe Markt 28,^
Werkelijk, een Rietenstoel
zit heerlijk.
Adres: Nieuwe Markt 28.
Gaat U uit?
Reiskoffers - Fietsmandjes.
Adres; Nieuwe Markt 28.
Hondenmanden in alle maten.
Grof en fijn Mandwerk.
Adres; Nieuwe Markt 28.
Te huur gevr. een in prima
staat zynde 1% P.K. Aan*
hangmotor van 19 tot 26 Juli.
Br. no. 4595 bur. v.»d. blad.
Te koop wegens omstandigh.
een Philips Radio, spotprijs
Pr. Hendrikstraat 79.
Te koop: vaste waschtafel 2
pers. met spiegel, een ovalen
mah. houten tafel, een gasra-
diator, kolen- en petroleum
kacheltje, kippen- of duiven
hok, spotprys.
Krugerlaan 79.
Net Dagmeisje gevr. leeftijd
15-16 j. G. LekkerkerU, Groe
neweg 11, Zevenhuizen.
VT J zUn onze 5 weekbladen De Krlrapenerwaard, De Zuidpias, Weekblad voor Beeuwtilc, Weekblad voor
7.nJ VT—JLIL.l mïr A 1
Zend Uw opdrachten aan het Burean MARKT 31, GOUDA, Telef. 2745.
Te lcoop gevraagd
Kinderwagen
modern model. Brieven m<
prysopg. lett. O A. Doornhein
Nieuwerkerk o. d. IJssel.
Blijft Danzig nummer één in de
Oostzee?
jQANZIG, meer dan ooit geplaatst in het
brandpunt der algemeene belangstelling,
is in méér dan één opzicht een merkwaar
dige stad, zeker niet in de laatste plaats
vanwege het historisch contact met Neder
land en Vlaanderen in de 16e 17e eeuw.
Eens immers hebben de schepen van de
Nederlanden en van de Hanzestad Danzig
tezamen de wereldzeeën bevaren, eens hen-
ben Nederlandsche architecten gebouwen
Opzet in Danzig en vestigden Nederland
sche kooplieden zich in Danzig. Thans wo-
rten de nazaten van deze ondernemende lie
den uit Nederland en Vlaanderen nog in de
Vrye Stad; zy' zyn in enkele gevallen nog
kenbaar aan hun namen, die op Nederland
sche afkomst wijzen.
Een vraag van het grootste gewicht
voor Danzig is, wie de heerscheres zal zyn
voor de toekomst in de Oostzee. Gedurende
vele eeuwen is Danzig dat onbetwist ge
weest. Het is echter aan twyfel onderhe
vig of die traditie gehandhaafd kan bly-
ven. Immers op betrekkelijk korten afstand
is in den waren zin des woords door Polen
een concurrent uit den grond gestampt met
de havenstad Gdynia.
Gesteund door vrywel onbeperkte staats
subsidie, was deze stad in staat tegen bij
zonder lage tarieven een gjroot gedeelte van
den Oostzeehandel tot zich te trekken.
Het was in de eerste jaren, dat Gdynia
zich ging ontplooien, zeer twijfelachtig of
Danzig met zyn oude havenwerken zege
vierend uit den stry'd zou komen. Concur
rentie is echter veelal de oorzaak, dat men
zyn beste beentje voorzet en de prestaties
van Danzig zyn daarvan het beste bewijs.
Het heeft zyn haven in versneld tempo aan
de eischen des tyds aangepast. Aan stryd
heeft het Danzig trouwens nooit ontbro
ken.
De geschiedenis van Danzig is van de
vroegste eeuwen tot heden 2eer bewogen
geweest. En toch heeft de stad zich krach
tig weten te ontplooien. In deze merkwaar
dige stad leeft het verleden als het ware
tastbaar voort, in den vorm van de velo
oude gebouwen en vooral door de kaden
langs den Mottlau met den beroemden
Kramtor. Vooral in het oude stadsdeel is
oneindig veel te zien. Is het dan wonder,
dat vele dichters en schilders Danzig heb-
ben verheerlykt? Vooral voor een Hollan
der of een Vlaming is het waarlyk een
sensatie door de oude wijken te loopen. Ily
zou zich in een van zyn eigen oude haven
stadjes kunnen wanen, in Brugge of Gent.
Eens in een roemruchten tyd hebben do
Nederlandsche en Danzigsche vloot geza
menlijk de zeeën bevaren. Nog staan daar
de oude, trotsche koopmanshuizen, met hun
typisch Hollandsche trapgeveltjes en wan
neer men door de straten gaat, is de ver
leiding groot eens een blik naar binnen te
werpen. Hier hebben eens de kooplfblen
gestaan, giebogen over de zeekaarten. Vele
Hollandsche architecten hebben hier ge
werkt.
Wel aan den Mottlau, niet aan den
Een misvatting, die nogal verspreid is,
moeten wij hier recht zetten, Danzig ligt
niet aoy den Weichsel gelyk algemeen
gedacht wordt maar aan een zijriviertje;
den Mottlau, dat evenwel dicht by de stau
uitmondt in den Weichsel. Zoowel de oevers
van Mottlau als van Weichsel behooren tol
het havengebied van Danzig.
Men moet van de zee uit Danzig binnen
komen om een goeden indruk te iuygen vau
ue prachtige havenwerken. Met een be-
irekkeiyK groot sciup kan men tot in de stad
varen. Dan bevindt men zich meteen temia
den van de middeleeuwsche giebouwen, oog,
in oog met het grootsche verleden van%deze
koopmansstad.
Daar staat de beroemde Kramtor, opge
trokken uit baksteen en hout. Typeerend is
de vooruitspringende gevel. Min of meer
kan men dit gebouw beschouwen als het
symbool van de stad. Op den „Kramtor"
komt de zoogenaynde „lange brug" uitr
daarachter ligt de Vischmarkt met de hoe
kige straatjes van het oude stadsdel en op
den anderen oever van den Mottlau verrij
den grysverweerde voorraadzolders, die elk
een aparten, zinrijken naam dragen.
Vooral in dit stadsdeel wordt men nog
duidelijk de levendige sfeer van vervlogen
eeuwen gewaar; maar nog scherper wordt
deze sfeer geaccentueerd, wanneer men
door een van de vele stadspoorten binnen
gaat, die eens deel uitmaakten van de ver
sterkte wallen, welke de vitale punten van
e stad moesten beschermen tegen begeeri-
ge naburen.
Vervolgens komt men in de gezellige,
smalle straten, waar de vreemdeling
zich onmiddellijk vertrouwd voelt. Er is
iets merkwaardigs op te merken bij d*
patriciërswoningen, de zoogenaamde
„Beischiage". Dit zyn tamelijk ver naai
voren uitgebouwde bordessen, waarop
eens de Danzigers gewoon waren plaats
te nemen op mooie zomeravonden er»
vanwaar ztf een goed gezicht hadden op
de stadsbedrijvigheid voor hen. Deze
bordessen z\jn opvallend door hun prach
tige, smeedijzeren hekken.
Fonteinen on kerken.
Dan zyn er de fonteinen, met name de
Neptunusfontein, waarop wy moeten wij
zen. Geheel in overeenstemming met den
geest, dien deze bouwwerken ademen, is ue
styl van de Mariakerk, een tegelyk sober
en indrukwekkend bedehuis niet alleen be
langrijk van architectonisch standpunt,
maar vooral omdat deze reuzenarbeid,
de Danzigers drie eeuwen ge
en waarvoor zij groote offers
gebracht hebben, wel het beste bewijs ia
van" hun diepgeworteld Godsvertrouwen,
dat hun de kracht gaf steeds het hoofd om
hoog te houden.
Gerekend volgens de grootte is de Maria
kerk de vyfde ter wereld. Ook zy behoort,
evenals de Kramtor onverbrekelijk tot het
stadsbeeld van Danzig met tfnslotte wat
men zou kunnen noemen het derde symbool;
de raadhuistoren aan de Lange Markt. Als
een lans zoo scherp schiet deze toren om
hoog. Een en al gedegenheid is de zware
baksteenen onderbouw, waarvan de elegan
te renaissance-spits de bekroning vormt.
Misschien heeft Arthur Schópenhauer, de
filosoof uit Danzig, de inspiratie gevonden
voor zyn zegswijze, dat de architectuur ver
starde muziek is, toen hy stond op de
Lange Markt. Tusschen de voorname ge
vels der patriciërshuizen is harmonisch de
gothisch opgetrokken Artushof uitgebouwd,
die er nog heden ten dage getuigenis van
aflegt op welk een vorstelijke wyze de
oude koopmansgeslachten de kunst hebben
verstaan het nuttige met het aangename te
vereenigen.'
Dagen lang kan men door-Danzig zwer
ven en nooit wordt men het kijken moede.
Danzig's geschiedenis is ryk, woelig en be
wogen. Wie weet welk nieuw hoofdstuk
binnenkort aan de historie van de stad toe
gevoegd zal worden...
Moe en afgemat thuisgekomen?
Neem vlug een "AKKERTJE"!
U is dan spoedig weer frisch
eh fi|, als door een wondert
MCDLXXXVI.
De examens,
aand van het jaar heeft nog een
naam, die vroeger meer dan tegen
woordig gebruik werd. Misschien zou men
die Zondagsche namen eens kunnen moder-
niseertn en dan zou men Juli de martel-
maand kunnen noemen, omdat in deze
maand duizenden jongelui aan de oxamen-
niarteling worden onderworpen. De lange
lijsten van de uitslagen vormen seizoen-
kepy voor de kranten. Achter elk van die
droge opsomming van namen zit een aantal
tragedies en drama's. Voor zoover het de
namen die genoemd z(jn betreft, zyn de
drama's gelukkig geëindigd, maar de korte
nuchtere mededeeling: afgewezen de can
didate^ is een tragedie in zak-formaat.
Wy zullen geen litanieën aanheffen over
deze martelmaand. Het kan nu eenmaal niet
anders of een opleiding moet op de een of
andere wijze worden afgesloten. Over de
waarde der examens op zichzelf is al ge
noeg gediscussieerd, maar het gaai daarom
eigenlijk niet in de eerste (plaats. Een exa
men sluit den willekeurigen toeloop van ge
gadigden voor een bepaald vak af. Nu voor
het overgroote deel van alle beroepen di
ploma's als introductie-bewyzen voor de
uitoefening van die beroepen zy"n ingesteld,
kan men het nadeel van geen-diploma's het
beste constateeren by de kleine categorie
die overblijft waarvoor geen diploma geldt.
Daar komt een gedrang voor de deuren en
daar wordt het moeilijker dan ergens an
ders om een plaatsje te veroveren. De kans
is in den regel gering en het streven dus
teleurstellend. Heel het maatschappelijk or
ganisme is op de diploma's opgebouwd en
het verbijsterende overcompleet in bijna alle
beroepen drijft de ongediplomeerden in een
hoek .waaruit slechts voor weinigen uit
komst bestaat. Vooral de druk van boven
af wordt ernstiger; we bedoelen daarmede
dat houders van diploma's een betrekking
zoeken en aanvaarden in een lager maat-
f r i i r r r
e. jo, r.
-i mfrvApa i i
EN..
WAAROM I
schappelijk milieu dan waarvoor hun diplo
ma eigenlijk besterad is. Een meester in de
rechten aanvaardt ben ondergeschikt baan
tje op een kantoor, dat best door een onge
diplomeerde kon worden vervuld, voor wien
het ook eigenlijk bestemd is. Dat is het el
lendige in het over-compleet-stelsel, dat dc
onderste lagen in de verdrukking komen»
De eischen voor toelating worden steeds
hooger opgevoerd, omdat er genoeg gega
digden zijn, maar het gevolg is, dat die
eischen veel hooger worden dan de uitoefe
ning van het beroep zelf stelt.
Aan dit geheele proces waarvan telken
jaren in de maand Juli weer een opleving
komt, wordt niet genoeg aandacht gewijd.
Hier moet eenmaal een eind aan komen,
misschien op een wyze die heel anders is
dan men verwacht. Scherper dan ooit zien
wy het alles in de martelmaand weer en
met angst vraagt men zich af waar dit alles
moet stranden.
De na-marteling die volgt op het examen
is misschien nog veel erger dan de marte
ling van het examen zelf. Want er is geen
vooïuitzicht op slagen.
Deze ietwat sombere beschouwing was
wellicht het gevolg van de ook by ons jaar
lijks weerkeerende ervaring dat allerlei
jongelui met het kers-versche diploma in
den zak zich tot ons wenden om inlichtingen
over het alsnog vrye beroep der journalis
tiek, één der weinige vakken, waartoe nog
geen afgesloten toegangsweg bestaat. Op
teleurstelling loopt ook hier in den regel
de hoop op een levensbestaan spoedig uit.
Wat ons in tegenstelling met deze wor
stelende jongelui altijd als een bijkans
schrijnende tegenstelling opvalt is wel dat
er in den Haag zooveel mannen rondwande
len, die nog volkomen „fit" zijn naar li
chaam en geest en die toch al gepension-
neerd zyn en een zorgeloos bestaan kunnen
leiden. Er is een periode geweest dat men
als middel tot afweer der overcompleet-heid
aan werkkrachten een betere benaming
voor het onjuiste werkloosheid vele oude
ren deed „afvloeien" om op die wijze wat
„lucht" te maken in de gesloten gelederen.
Het gevolg is geweest dat velen nauwelijks
de vyftig jaar gepasseerd, zich lieten „af
vloeien" om na eenige jaren het pensioen
te aanvaarden.
Afgezien van het feit, dat dit een heel
duur systeem van werkloo8heidsbestry"ding
is, doet zich toch het geval Voor, vaak zelfs,
dat deze „op-stal-gestelden" er in slagen
nog een of ander „baantje" machtig te wor
den, dat hun een gemakkelijk tijdverdrijf
geeft èn nog een aardig douceurtje als aan
vulling van hun pensioen. Ondertusschen
nemen zy' dat baantje maar weer voor den
neus van anderen, die het veel harder noo-
dig hebben weg. En die anderen worden
door de hooge kosten der pensioenen nog
eens extra gedrukt.
Het krioelt van dergelijke nog volledig
geschikte krachten in den Haag en het is
te begrijpen dat daarover in andere kringen
1 eens ontevredenheid heerscht. Men
spreekt van cumulatie van pensioenen en
inkomens en ziet dan alleen enkele groote
en bizondere gevallen, maar al die kleinere
ontgaan aan de aandacht en zy zyn eigen
lijk nog erger.
In hoeverre hier eenige billijkheid ware
te betrachten, zullen wij in het midden
laten, omdat het een systeem is en ieder
stelsel nu eenmaal gebreken heeft, maar
het lykt ons toch wel de moeite waard dit
vraagstuk eens aandachtig te bekijken. Een
aantal van deze gepensionneerden zijn ver
kapte werkloozen en men bedenkt daarbij
hoe ten opzichte van deze laatsten wel ter
dege rekening wordt gehouden met inkom
sten die zij weten te veroveren.
Menige jonge man was al aardig gehol
pen met het „baantje" dat nu door een ge-
pensionneerde wordt vervuld en met afgunst
zal hij dit zijn neus zien voorbijgaan. Dat
bovendien het salaris nog wel eens gedrukt
wordt omdat de gepensionneerde het als een
bijzaakje beschouwt 't is meegenomen!
maakt de zaak nog minder aanbevelens
waardig.
Het is natuurlijk niet na te gaan hoevele
van dergelijk gevallen zich voordoen, om
dat veel onder-de-hand wordt bekokstoofd,
.maar het lijdt geen twyfel of er zijn er niet
weinige.
HAGENAAR.
DE TOlREN VAIN DE STADSKERK IN RAYM0UTH.
E weg naar het barokke centrum van
het markgraaflijke Bayreuth leidt door
de Bahnhofstrasse en over den Hans
Schemmplatz Tenminste, wanneer de
bestrating niet ls opgebroken, zooals
thans het geval is, nu de voorbereidingen
voor de feestspelen in vollen gang zijn.
De pijnlijke zorgvuldigheid, waarmee
de Richard Wagner-Feestspelen, die den
25sten Juli beginnen en tot einde Augus
tus voortduren, tot in de kleinste onder-
deelen worden voorbereid, is typeerend
voor dit musicaal evenement. Deze zorg
vuldigheid heeft niet In het minst ge
leden, nu de feestspelen voortaan alle
jaren zonder onderbreking gehouden
worden en nu men zeven in plaats van
zes uitvoeringen in de week geeft.
De „Ring der Nibelungen" vult 4 avon
den, terwijl het programma voorts den
„Parsifal", den „Tristan" en „Der flie-
gende Hollander" vermeldt.
Men moet met eigen oogen de bedrij
vigheid, die er ln Bayreuth heerscht, ge
zien hebben, om zich een idee te kunnen
vormen van het werk, dat er veraet moet
