s 2 HING IVEN [assage ent 50 CENT, n, Eelt, ER’s :T MEE/ Gouda NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOÜDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz. Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon-en Feestdagen „FESTINA LENTE”. en GOUDA biedingen modellen GROOTSCHE VIERING VAN DEN 150STEN VERJAARDAG VAN DE FRANSCHE REVOLUTIE. Waarom hebben de onderhandelaars op het Kremlin zoo weinig haast No. 20085 Maandag 17 Juli 1939 78e Jaargang Meer dan een millioen toeschouwers juichen Britsche Fransche troepen toe bij het défilé. WAT (Van, onzen reis-correspondent) FONTAINEBLEAU, 11 Juli 1939. maal 18 LEFOON 3316. ANDERS GEZEGD: IEDER WIL, DAT DE ANDER VOOR HEM DE KAS TANJES UIT HEI' VUUR ZAL HALEN. :iale correspondent van de „Daily te -Bolzano meldt, dat het be- EN GLAS OTEN INDEN, reerende prtfzen andel DE KABINETSCRISIS. Dr. Colijn confereert nog steeds. Dr. H. Colijn heeft Zaterdag zyn confe renties inzake de samenstelling van een nieuw kabinet voortgezet. In den ochtend heeft dr. Colyn het r.k. Eerste Kamerlid prof. dr. J. A. Barge ontvangen. Zaterdag middag had de kabinetsformateur een be spreking met mr. H. H. A. Sluis, oud-pro- cureur-generaal bij het gerechtshof te Leeu warden. Daar mr. Sluis zich ’weinig op politiek ter rein heeft bewogen, ziet men in deze be spreking een aanwyzing, dat dr. Coljjn een zakenkabinet wil vormen, waarin mr. Sluis als minister van Justitie wordt genoemd. Mr. Sluis heeft kortgeleden wegens het be reiken van den zeventigjarigen leeftyd zyn functie van procureur-generaal neergelegd. Hij is de liberale richting toegedaan. uirengi g, schitterend schoentje, in rood, London ik. 'n Reuze opje. Ze n wit ni oordeelii België wijst vluchtelingen uit. De Belgische minister van justitie heeft in den kabinetsraad medegedeeld, dat de re- geering het op 30 April genomen besluit tot het niet-toelaten van nieuwe vluchte lingen heeft bekrachtigd. Zij, die zonder verlof in België zyn gekomen, zullen ver- wyerd worden. Sedert Maart 1938 zijn 22000 Joder^ en andere vluchtelingen in België binnehgekomen, van wie de helft behoeftig is. Een Joodsch comité zorgt voor 8000 vluchtelingen, voor 3000 moet de Belgische staat zorgen, die daarvoor reeds 12 millioen francs heeft uitgegeven. De laatste 3 maan den zijn weer 3000 vluchtelingen, meeren- deels behoeftigen, het land binnengekomen zonder toelating. Zij zullen worden uitgewe zen. België heeft genoeg gedaan, verklaarde de minister. Het kan niet méér doen, om sociale en economische redenen. V Ie en molièi jin. Excep- EEN MILLIOEN MAN ONDER DE WAPENEN. Recruteering overtreft alle records. Generaalimajoor Reith, directeur voor openbare betrekkingen in het departement van oorlog, heeft Zaterdag in een toespraak tijdens een revue over den nationalen dienst te Birmingham Verklaard, dat in Engeland légen Augustus bijna een millioen man on der de wapenen zullen zyn. Dit is een historische dag in de annalen van ons land ,zoo voegde de spr. hieraan toe, omdat op dit oogenblik omstreeks 30.000 jonge dienstplichtigen, die zich voor den dienst aanmelden in de verschillende kampen en depots, de eerste van dien aard zijn, die ooit zijn opgeroepen in vredestijd. In de afgeloopen maand, zoo verklaarde Reith verder, heeft de recruteering voor het geregelde leger alle records sedert den we reldoorlog gebroken, waardoor het verba zingwekkende feit wekelylcheid werd, dat het territoriale leger binnen drie maanden verdubbeld is tot een troepensterkte, die de •100.000 man te boven gaat, die nog worden gesteund door vele honderdduizenden man nen en vrouwen der vrijwilligers in den na tionalen dienst. Nooit in de geschiedenis van Engeland, aldus spr., is er een spontaner ontwaken geweest van nationaal vuur. Nie mand weet, wat de toekomst voor ons ver bergt, maar hoe beter wy ons gereed houden en hoe- standvastiger wy zijn, des te krach tiger is de hoop, dat wij in staat zullen zyn den vrede in dez» verbijsterde wereld te han- haven en te behoeden. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31. GOUDA bjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantooren. Onze bureaux zjjn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef latere 2746. Postrekening 48400. ABONNEMENTSPRIJS: pe- kwartaal 2.25, per week 17 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwataal 3.15, om de bevolking te veritaliaanschen, hebben een stemming van verbittering en haat tus- schen de „Romeinen” en de Germanen” in dit deel van het Alpengebied gekweekt, die er in den loop der jaren niet beter op is geworden. Nidmand van de 200.000 vroegere Oosten- ryksche onderdanen, in Zuid-Tirol heeft tot nu toe bevel gekregen te vertrekken. Ver wacht wordt, dat de overbrenging der be volking geleidelijk, waarschijnlijk in een pe riode van twee jaar, zal geschieden. Aan den anderen kant hebben echter 5000 Ryks-Duitsphe onderdanen reeds offi cieel de mededeeiing ontvangen, dat zy bin nen 3 tot 6 maanden het gebied moeten heb ben verlaten. Ofschoon hun verzekerd is dat zij schadeloosstelling zullen ontvangen voor het verlies van hun bezittingen, zyn de meesten van hen van meening, dat zij door een en ander groote verliezen zullen lijden. Wat thans de vreemdelingen van'andere nationaliteiten betreft, is de order om bin- DE VERITALIANISEERING VAN TIROL. Meerderheid Duitsch-sprekende be volking door besluit van Hitler ge- desillusionneerd. Een speci Telegraph" sluit van Hitler de veritaliaansching van de provincie Bolzano aan Mussolini over te laten, zonder zich er verder mede te be- moien, de overgroote meerderheid van d«j Duitsch-sprekende bevolking van Zuid-Tirol verbaasd en gedesillusioneerd heeft. Op het oogenblik staan de uitwyzings- maatregelen nog op papier; de uitvoering daarvan moet nog in bijzonderheden gere geld worden. Het staat wel vast, dat de meeste Duit- schers wat hun verhuizing betreft, de voor keur geven aan het Derde Rijk boven Ita lië. De maatregelen, die sinds den oorlog door de autoriteiten te Rome genomen zyn OMDAT ALLEN SPELEN WILLEN MET HET SPEELGOED VAN DE TEGEN PARI IJ, WAT DEZE NIET TOELAAT. het Britsche Imperium en de Derde Fransche Republiek zullen sieren, is het dan nog volstrekt zeker, dat het Rus sisch—EngelschFransche pact daad werkelijk tot stand zal komen? En mocht ook dit ten leste geschieden, hechtten het Lagerhuis en het Hoogerhuis, het Huls van Afgevaardigden en de Senaat, er hun goedkeuring aan, wie durft, óók zelfs dan nog met zekerheid te vóórspellen, dat de partijen de eindelijk werkelijk ge- teekende en onderling uitgewisselde ver dragen, in de beslissende ure des gevaars i metterdaad gestand zullen doen? Het Itallaansche voorbeeld in de jong ste wereldoorlog, toen de Romelnsche re- I geering van de Triple Alliance naar de Triple Entente overwipte, staat nog steeds, weliswaar als beschamend, doch tevens als lichtend en waarschuwend, voorbeeld tegen de nacht, daarin de wereldhistorie is verdwenen, scherp en onmeedogend afgeteekend. Zoo ongeveer hebben we gepraat, ge tweeën zittend op de rieten stoeltjes van het geïmproviseerde terrasje voor het landelijk herbergje, in de buurt van het kasteel van Fontainebleau. „Kom, laten we opstappen!” zeide ten leste de grijzende Franschman, die In vroeger Jaren een rol van beteekenis in het Fransche ministerie van buiten- i landsche zaken op de Parijsche Qual I d’Orsay heeft gespeeld. En hij zuchtte er duidelijk hoorbaar bij, omdat de toe komst van „la belle France’ hem nog steeds zorgen baart. Want niets fnuikt meer de zenuwen van een mensch, een staat, een volk, dan voortdurende onzekerheid. Daarom slaat de geheele mcnschheld met ongehuichelde belangstelling de on- derhandelingen op hel Moskousche Kremlin gade. „Schieten ze daar dan nooit op?” is het vragend verwijt, dat gansch do we reld tot de vijf onderhandelaars richt. Maar die geven geen antwoord. Hun grootste zorgen zijn samen te vatten in deze twee woorden: „festina lente!” nen 48 uur te vertrekken, in sommige ge vallen gewijzigd. Een Britsche dame b.v., die reeds 15 jaar in Bolzano woont, heeft een maand uitstel gekregen, om haar zaken te kunnen regelen. Een Zwitsersche juwe lier daarentegen heeft zijn winkel te Blu- zano Vrydag reeds moeten sluiten. Bern zou tegenmaatregelen over wegen. De correspondent van de News Chronicle te Bolzano meldt, dat de thans daar aan gekomen vertegenwoordiger van de Zwit sersche regeering tracht te verkrygen, dat de 250 Zwitsersche ingezetenen in het gebied niet worden uitgewezen. Als de Italianen dit weigeren, zoo voegt hy eraan toe, zullen de Zwitsers als tegenmaatregel 250 Italiaan- sche onderdanen, die in het kanton Tessino gevestigd zijn, uitwy'zen. Kremlin zoo weinig haast schijnen te hebben. Toen vaagde een halve eeuw weg, we herinnerden ons plots ons speelkame raadje uit de jaren tachtig van de vorige eeuw, welk jongske wèl aan ons speel goed mocht komen, terwijl wij naai’ zijn speelgoed slechte mochten kijken. Zoo, precies zoo zelfs, is het ook met Sovjet-Rusland, het Britsche Imperium en de Derde Fransche Republiek gesteld. De Russen hebben er geen enkel be zwaar tegen, dat de Engelsche en Fran sche vloten slaags roken, ergens In do wateren van de Pacific, dus In het Verre Oosten, met de Japansche vloot. Wint de Japansche vloot, er Is geen Russisch schip mede gemoeid; alleen zijn dan de Engelschen en Franschen in Oost-Azië tot onmacht gedoemd, waarvan men zich te Moskou bitter weinig zal aantrekken. Gaan de Engelsche en Fransche vloten met de zege strijken, de Russische vloot Is intact gebleven, de Fransche en de Engelsche strijdkrachten ter zee zullen dan echter ook wel zware verliezen heb ben geleden, dus slaat Moskou op die wijze toch altijd twee vliegen in één klap: de Japansche hegemonie in Mandsjoekwo ten einde, de Japansche bedreiging van Bulten-Mongollë ln het drijfzand verzonken. Maar bovendien: een gevoelige deuk toegebracht aan de Engelsche zeemacht, een waarschijnlijk nog diepere deuk aan de Fransche vloot. GÜU1SL11L Uil KAM De Engelschen en Franschen zouden gnuiven van plezier, wanneer de Duit- sene en de Russische legers tegen elkaar’ opuoKKen, ergens in Uosi-Eurupa, waar ae grenzen van het Derde Duitsche Rijk, Polufi en Sovjet-Rusland ineenvloeien. Wint het Duitsche leger, er is geen En gelsche „Tommyen geen Fransche „poilu die er net leven by heelt ge laten; maar het communistische Rus land heen een mep te pakken, U e de wereldrevolutie ergens in de vage verte doet schuiven, muien niet wat, ons bedunkens tenminste, nog waarschijnlij ker is geheel Rusland, opgebouwd uit ue vroegere Arboids- en Soidaten-Raden, ganscneiijk ineenstort, daarvoor een- soclaal-democratlsch, desnoods een kei zerlijk, regime in de plaats komt. Mocht het Russische leger de Duitsche heirscharen overwinnen, ook al geen be zwaar, want het Derde Duitsche Rijk is dan opgedoekt, het nalionaal-soclalis- tisch gevaar voor Engeland en Frankrijk verdwenen, terwijl tegelijkertijd de Rus sische troepen een aderlating van betee kenis zullen hebben ondergaan. Voor het Derde Duitsche Rijk komt dan het Vier- ue Duitsche Rijk in de plaats, dat sociaal democratisch kan zijn, of het weer eens met de Hohenzollerns .zal probeeren, waardoor de oudste zoon van den vroc- geren Duitschen kroonprins een schat van een kans zou krijgen nog cens m Volle statie te rijden van Potsdam, door de Brandenburgsche Poort (mldden- doorgang natuurlijk!), naar het paleis aan het einde van Onder de Linden. Immers, een verliezend Rusland, een ■«verliezend Duitschland, zullen steeds van regeerlngsvorm veranderen, omdat de wereldgeschiedenis nu eenmaal onom- stoot baar leert, dat ieder volk, dat een I oorlog verloren heeft, heil zoekt In wis- seling van het bestaande régime. ---- Zoo kijken de twee Russen, Molotoff wèl aan ons speelgoed komen, maar wij cn Potemkin, de Fransche en de Engel- mochten zijn speelgoed niet aanraken. sche ambassadeurs, geaccrediteerd bij de unt j regeerlng te Moskou, benevens William Foreign Office te Londen, zooveel moge lijk alle katten uit alle boomen tegelijk, zonder haast te maken, in pure afwach ting van het oogenblik, dat dc tegen partij murw zal wezen. Wie zou er dus op het Moskousche Kremlin haast ma ken? Hoofddoel is en blijft te trachten, dat de tegenpartij, mocht het tot een Europeesche botsing komen, de kastan jes uit het vuur zal halen. Daarom Is „festina lente” het klassieke woord, dat de houding der vijf onder handelaars te Moskou scherp, doch juist, teekent. Want men verge te toch vooral niet, dat-in Moskou een man als Stalin re geert, dat te Londen en te Parijs onder scheidenlijk Neville Chamberlain en Da- ladier de macht in handen hebben. Hoe men de zaak ook moge wenden of kee- 'L Daladier is een man van ’t type-Oud, of het type-Joekes, 5 meer van het was aangekomen. Op de eere-tribunes had den vertegenwoordigers van het Fransche overzeesche rijk van alle rassen plaatsgeno men. Het déflié werd gesloten door formaties te* paard en gemotoriseerde troepen, o.a. door zware pantserauto s, die onder oor- verdoovend lawaai met een snelheid van 50 KjM. per uur voorbystoven. Om tien minuten over negen weerklonk de Marseillaise, waarvan de laatste klanken verloren gingen in het daverend gejuich dat uit de menigte, welke naar schatting uit meer dan een millioen menschen bestond, opsteeg. Na de korte plechtigheid van het uitreiken van decoraties werd het groote troependéfilé aangekondigd door 400 snelle Fransche en Britsche vliegtuigen, die op geringe hoogte over de Champs Elysées vlogen. o Aan het défilé zelf werd deelgenomen door 30.000 man van alle rassen, 600 di verse voertuigen, 120 stukken geschut en 350 pantserauto's. Het werd geopend door de kadetten, by wier verschijnen de menigte in applaus uitbrak, terwijl overal de kreet „Leve het leger, Leve Frankrijk” weer klonk. Het enthousiasme van het publiek werd voortdurend grooter en de politie had groote moeite, de menigte in toom te hou den. In een toespraak herdacht de Minister- President zoowel als de President van de republiek vooral de plechtigheid die in 1790 op hetzelfde Champs de Mars heeft plaat3 gehad en de gebeurtenissen, die erop ge volgd zyn: de triomfantelijke veijdediging van de nieuw verworven vryheid door de legers der jonge republiek. Zy brachten de groote beginselen van de Fransche Revolutie in herinnering, waar van naast de vryheid, de gelijkheid van rechten voor alle rassen en godsdiensten wel de voornaamste was, en spraken hun overtuiging uit, dat indien het noodig mocht zyn, het Fransche volk klaar zou staan om de verworven rechten van vryheid en gelijk heid voor allen met de wapenen te ver dedigen. van een iribehtig bedrijf tc Amsterdam, gelegen aan den overkant van Het IJ, heeft dus blijkbaar zijn bestemming be reikt Dat speelde ons door het hoofd, toen we met een ouderen Franschman van een zeventigtal levensjaren neerzegen voor een landelijk herbergje en leder eerst koffie, toen landwijn bestelden. We hadden samen op onze dooltocht door Fontainebleau’s wondermooie cn verwonderlijk stille omgeving gepraat over de vertraging ln de onderhandelin- gen, die Russen, Engelschen en Fran schen bezig zijn op het Moskousche Krpmlin te voeren. „Festina lente I" mompelde onze Fransche vriend met wijsgeerlge gelaten heid, doch dit „haast u langzaam!” was ons toch geen voldoende verklaring voor het oogenschijnlijk onverklaarbare feit, waafp,™ onderhandelaars op het i ren, Stalin is communist, man van ’t type-Oud, of I Neville Chamberlain is J typo-Colijn of van het type-baron de Vos van Steenwijk. Heeft men ooit een communist In Ne derland vertrouwen zien stellen in een vrijzinnig-democraat, in een antl-revolu- tionalr of ln een chrlstelijk-historlcus? Neen, immers! Welnu, daarom kan en mag Stalin geen vertrouwen hebben ln Daladier en Neville Chamberlain, gelijk de twee laatstgenoemden in Stalin ieder vertrouwen missen. Maar twee partijen, die elkaar alleen maar wantrouwen (Sovjet-Rusland eener-, Engeland en Frankrijk gezamenlijk anderzijds), kun nen nooit tot een overeenkomst van wer kelijk vérstrekkende en afdoende Betee- Skcnls komen. Iedere partij denkt van zelfsprekend, dat in alle clausules van het concept-pact niets dan voetangels en klemmen, geheime uitwegen en ach- terbaksche bedoelingen .verscholen lig gen. Wie kan ze trouwens ongelijk geven? Eén middel bindt slechte: haat tegen en angst voor het Derde Duitsche Rijk! Edoch, dit bindmiddel, dat zoo hecht schijnt, is alleen maar negatief van aard, mist derhalve iedere positieve basis. Tja, dan duurt het heel lang, voor en aleer de overeenkomst ook zelfs nog maar ge- parapheerd Is. En gesteld, dat die vijf paraphen te eeniger tijd ooit het ont werp-verdrag tusschen Sovjet-Rusland, 400 vliegtuigen daveren boven de Chinnps Elysées. £)e viering in Parys van den Nat. partydag droeg dit jaar een uitzonderlijk karak ter,, zoowel in verband met de internatio nale situatie als tengevolge van de opeen volging der feesten, die wegens den 150en verjaardag van de Fransche revolutie ge organiseerd zijn. Door de deelneming aan dit feest van alle lagen der bevolking en van afdeelingen van het Fransche en van het Britsche leger kreeg deze dag nog een bijzondere beteekenis. De dag begon met de troepenrévue op de Champs Elysées van de Place de l’Etoile tot de Place de la Concorde. Rond de Place de l’Etoile stonden masten opgesteld met Britsche en Fransche vlaggen, terwijl par ticulieren met de gemeente hebben gewed ijverd in het aanbrengen van versieringen. Op de daken en balkons stond het zwart van de menschen. Op de Place de l’Etoile werd een eerewacht gevormd door tanks. Overal langs de Champs Elysées stonden tribunes opgesteld. Om kwart voor negen weerklonk het hoornsignaal „te velde”, dat de komst van den president der republiek aankondigde, wiens auto geëscorteerd werd door een es kadron der republikeinsche garde. Hij werd gevolgd door den minister-president en mi nister van landsverdediging Daladier, den minister van marine Campinchi en den mi nister van luchtvaart Guy la Chambre. Op de presidentieel tribune zag men den sultan van Marokko, de leden der regee ring en van het diplomatieke korps en den voorzitter van het Bulgaarsche huis van af- I gevaardigden Moesjanoff. Rond generaal Gamelin, den opperbevelhebber van de Fransche legers, zaten admiraal Darlan, opperbevelhebber van de vloot, generaal Vuillemin, opperbevelhebber van de lucht vaart, Hore Belisha, de Britsche minister van oorlog, luchtmaarschalk Sir Cyril Ne- wall, commandant der Britsche luchtmacht, Lord Gort, chef van den imperialen genc- ralen staf van het Britsche leger en Win ston Churchill, die des nachts per vliegtuig ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkringj 15 regels f 1.80, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring: 15 regels f 1.56. elke regel meer 0.30 Advertentiën in het Zaterdagnumme’1 20 bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den Drils. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.25, elke, regel meer f 0.50. Op de voorpagina 50 hooger. Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek handelaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moetén daags vóór de plaatsing aan het Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn. Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingex by contract tot zeer gereduceerden prijs Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte. H arijs is nu, èn tc vol, én te warm, zoo- uat men vlucht naar buiten, min ot moer toevallig terecht komt in het oord, waar anderhalve eeuw geleden Napoleon Bo naparte uit vrijciUBlng. „Tout Paris” heeft dc Lichtstad verlaten, keert pas tegen October terug, maar Nederland (en andere landen) hebben Parijs veroverd. Het liefst schijnt men dat ln groepen te doen, onder leiding van de Nederland- sche Reisvereeniglng en andere reisbu- reaux, waarvan dc gidsen, of leiders, of hoe ze dan ook heeten mogen, de men schen, overigens gewillige slachtoffers, meenemen langs alles, wat men zoo be- zienswaardig pleeg^te heeten. Toen we op één en dezelfde dag drie karavanen landgenooten waren tegen gekomen, die kennelijk, blijkens het gesproken woord, kwamen uit Amsterdam, uit Overijssel en uit Brabant, zijn wc maar op de vlucht geslagen naar de stille lanen en bosschen, waar het wèl is te zijn. Daar zijn we aan het mijmeren ge raakt over vervlogen dagen van weleer en we weten niet langs welke onbekende wegen onze hersenkronkels ons hebben gebracht naar een simpel gebeurtenisje uit ons klndèrleven, nu al meer dan een halve eeuw geleden. We speelden met een neefje, toenter tijd ook vijf jaar, maai’ hij mocht volgens zun uitdrukkelijke verklaring - speelgoed komen, maar wU en Potemkin, de Fransche en de Engel- Het jongetje van weleer is nu directeur regeering te Moskou, benevens WUllam Strang, een der groote mannen van het vanaf

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1939 | | pagina 3