Miele GEKOOKT IN 2 MINUTEN DE KLERKeZH: wasdag-tijdperk: goudsche courant Suppositoria GELD woS?9etandzeep MET DEZE ONTDEKKING BEGINT EEN DE HUISVRODWEN DRUKBEZOCHTE VERGADERING Vrijdag 28 Juli 1939 Tweede blad Maakt Uw tanden blinkend wit en verfrischt Uw mond met Huiduitslag, Jeuk, Eczeem Hotel-Café-Restaurant „ELFHOEVEN". THE SWING DEVILS, G. VAN BAREN, Reeuwtjk. hoe BESTAAT 'T Lederhandel „DENIEUWE T IJ D" een fyuKt en Stralend Salzburg. Wie veel geeuwt, blijft gezond. Seligenstadt, de vaderstad van Hans Memling. "DOET WONDEREN IN DE WASKETEL." HOOGSTRAAT 208 BEIJERLANDSCHEL 72-78 IX MW. MW. GENEESMIDDEL TEGEN HUIDAANDOENINGEN Krabb«n verergert de kwaal en maakt U on toonbaar. Bestrijdt de oorzaak van uw on dragelijke last en fol- Reeds de eerste ilrup- fiels doen de ondrage- Uke Jeuk bedaren. D.D.D. dringt diep ln de poriën door en doodt de ziektekie men, zoodat de huid zich kan herstellen. Flacons ft 76 ct., f. 1.60 en t. 2.60 bij Apot hekers en Drogisten. prolongeert voor ZATERDAGAVOND 29 JULI in de schitterend verlichte tuin, de bekende STEMMINGSBAND onder leiding van LEO P. HOOGHUIS, voorheen opgetreden in Pschor te Rotterdam. Aanbevelend, ffiJE(*der Blne,dlctus togen blinde en pXdennJ^^iea^n n,et t« evenaren rrua per doos 85 cent. Ambtenaren tot maandinkomen zonder borg. Wettelijk tarief. N.V. NATIONALE VOLKSBANK- GELDSCHIETBANK, Maurltsweg 3 Rotterdam (C.). Inlichtingen (postz. v. antw.) en afwikkeling schriftelijk. Sigarettenkokers 1 ct. Sigarenkokers 2 Gummihakken vanaf 5 Plakzolen, 2 paai' 18 Veters, 10 paar 10 Grote doos Schroencrême 2 ons, alleen bruin 15 Kindertasjes 82 Schooltassen vanaf 59 Verkoop begint MAANDAG 10 UUR MARKT 19 - GOUDA. In enkele uren klaar met lt» die electrltch waicht én wringt. Mfele electrische waschmachines met houten of geëmailleerde kuip in de betere winkels. Than» vsrkrijgbaari met draaibaren krachtwringer vanaf f 7.7C per maond, zonder wringer vanaf f 6.15 per moand. $ïe*uje+t geTjondJuzioi De fijne honingsoorten die de bijen in groote voorraden vergaren, maken Hille's Ontbijtkoek zoo heerlijk geurig en gezond. DAarom schrijven H. H. Doctoren deze kwaliteit zoo vaak om meer dan één reden voor. UIT ONZE OPRUIMING MAHONIE SLAAPKAMER Bijzonder mooi, warm getint hout. Bestaande uit: groote 3 deurs-kast, ledikant met 2 aangebouwde nacht kastjes, tafel, 2 stoelen. Zeer speciale aanbieding 115.- Met lits-jumeaux 15.— extra Bijpassende toilettafel 27.50 ROTTERDAM: Koppig, knorrig, ellendig van de kiespijn Als Uw man zóó Is, rust dan nist vóórdat U hem een Witte Kruis poeder hebt laten nemen. Den volgenden keer zal hij er U om vragen. Want dan weet hij hoe zéker zoo'n Witte Kruis poeder de ondraaglijkste tand pijn geneest. Bovendien.... Witte Kruis poeders geven een gezonde opgewektheid. Prijs per poeder 5 ct. Per doos van 12 poeders, tabletten of cachet» 45 ct., per koker van 24 tabletten 80 ct. Verkrijgbaar bij Apothekers en Drogisten. ...w. WEET U WAAR? IN UW EIGEN COSTUUM, DAAR KRIOELT HET VAN STOFJES EN BACTERIëN; VOORAL NU MET DIE WARMTE I DAT KOMT ERVAN. ALS U UW COSTUUM NIET GEREGELD CHEMISCH LAAT REINIGEN BIJ „DE PELIKAAN" TE GOUDA! ALS U UW HUIS NU OOK EENS NOOIT RÈINIGDE? TELEFOON .1066 KANTOOR: FLUWEBLEN SINGEL 21 „Wij zijn de scheikundigen dankbaar", zeggen de huis vrouwen, en ze hebben gelijk. De scheikundigen deden proeven om Rinso niet alleen voor het weken, maar ook voor het koken van wasgoed geschikt te maken. Een 2-Minuten-Kookmethode! De nieuwe waskracht in Rinso, ontdekt door knappe deskundigen, kookt het goed schitterend wit in minder dan geen tijd. Een wonderlijke ontdekking I Wasdag duurt nu korter en de huisvrouw krijgt meer vrije uren, kostbare uren! Zo voordelig Rinso maakt het goed witter in minder tijd. Ja, het geeft zelfs besparing in elk opzicht: tijd, geld en werk. 2 Minuten koken - dat bespaart U uren werk in een benauwde atmosfeer De Rinso WAST "ZONDER VERDERE HULP was is dadelijk klaar. U gebmikt minder gas U heeft ook geen extra wasmiddelen meer nodig. Hard boenen mei zachte zeep en ouder wetse zeeppoeders is nu overbodig. Rinso krijgt het vuil er eerder uit dan Uj Eén wasmiddel voor de hele was Het doet het werk alleen. Dat li het motto var Rinso! Dit volmaakte product heeft genoeg reinigende „kracht voor heel de was I U heeft Rinso vroeger al gebruikt om te weken; nu is het ook onovertroffen om te koken. Een was middel voor al het werk dat is eenvoudig en gocdkoop„De nleuwi waskracht In Rinsa ontwikkelt een over vloed van werkzaam schuim, dat het goed hagelwit maakt, telkens waaneer U het kookt. Gebruik een» een tijdlang regelmatig Tonicum Noury, één theelepeltje voor den maaltijd. Binneh korten tijd zult U de heer lijke werking van dit buitangewone middel ondervinden. 0* rustgevende Invloed, die Tonicum Noury op Uw zenuwen uit oefent j, de krachtig versterkende wer king op Uw geheefe lichaamde opwek kende, verkwikkende Invloed op Uw geest Moeheid, lusteloosheid en nervositeit ver dwijnen snel, de spler-energie neemt toe, de veerkracht wordt verhoogd. U zult zich kalmer en rustiger gaan voelen. Sjterker en opgewekter. Door Tonicum Noury, het onovertroffen middel bij slapte, oververmoeidheid, overspanning, nervo siteit, lusteloosheid, herstal na ziekte. Verkrijgbaar bij alle apotheker» sn drogis ten 11.50 par flacon. Dubbele flacon f Van den isten Augustus tot den östen September worden In Salzburg de SaU- burgcr Feestspelen 1939 gehouden Be halve opera- en tooneelvoorstelllngen, vermeldt het programma concerten voor orkest, kamermuztekavonden, serenades enzoovoorts onder de leiding van de be roemdste dirigenten en met medewerking van de bekendste kunstenaars. De Duit- sche staatsspoorwegen vergemakkelijken een bezoek aan Salzburg door belangrijke reducties op hun tarieven. Wanneer men zich afvraagt, wat nu eigenlijk het mooiste Is In Salzburg, dan vindt men niet dadelijk een antwoord, want het is niet gemakkelijk om te zeg gen wat men ln een schatkamer het mooist vindt. Maar als ik er langer over nadenk, dan zeg lk: de Mönchsberg! En zulks niet, omdat lk dezen beboschten, niet eens zoo hoogen bergrug uitbundig bewonder, maar terwille van het uit zicht, dat men van den uitkijktoren heeft, die er op staat. Daar dringt het groene, wit schuimen de gletscherwater y,an de Salzach tus- schen den Kapuzinerberg en den Mönchsberg ddor, daar ligt de witte stad met haar torens en koepels en grillige daken, daar verrijst de trotsche vesting Hohensalzburg. In het Zuiden tegen den Untorsberg liggen verstrooid in het groe ne land de barokkasteelen Mirabell, Klesheim, Leopoldskron und Hellbrunn met zijn mooie waterspelen. En rondom dit alles staat de kring der eeuwige ber gen, vooraan de Galsberg, van wiens top men een blik kan werpen op de grauwe Kalkalpen van Berchtesgaden en op de besneeuwde kammen der Tauem. Salzburg, de stad van Mozart! Salz burg, de stad der witte barok! Een stad als Salzburg kan men niet bezichtigen, Salzburg moet men aanvoelen, leeren begrijpen. Men moet in de warme mid daguren een wandeling maken langs den Kal, ln de schaduw der boomen, tus- schen de bruisende rivier en de steile witte gevels, die ook in Italië hadden kunnen staan. Men moet uit de sche merachtige, kille gang komen van net huis aan de Getreldegasse, waar Mozart het levenslicht aanschouwd heeft, en dan den Unlversitatsplatz met zijn bont marktleven betreden, -waar men dan plotseling tegenover het edel massief komt te staan van de Kollegienkirchc, een schepping van den meester der Ba rok Fischer van Erlach. Tusschen de smeedijzeren hekken en marmeren figu ren van het vroegere aartsbisschoppe lijke lustslot Mirabell moet men wande len en zich dan voor den geest halen, hoe de edele dames en cavaliers der l7do en 18de eeuw hier gewandeld hebben EXAMEN HOOFDAKTE. Hoezeer de eischen der tegenwoordige examens voor de Hoofdakte die van vroe ger overtreffen, kan voldoende blyken uit d* volgende rekenkundige opgaven, die in Februari van het jaar 1822 by 't vergelij kend examen In een plaats in Friesland ge steld werden. Tryntje, Styntje en Mijntje, Die slachten te za&m een zwijntje. Trijntje spreekt tot deze vrouwen: „In 12 weken kan ik alles kauwen" Styntje spreekt, tot haar fatsoen: ,,'k Heb 4 weken meer van doen. Dan kan ik het, tot mijn smaak, Opeten tot den laatsten kaak." „Neen, zacht!" sprak toeA vrouw •Mijntje, „Laat voor ditmaal my het zwyhtje. Jn 20 week zal ik het varken Opeten tot myn lyfverstarken". Nu vraag ik, als zy te zafim beginnen, Hoe gauw zy 't varken dan verslinnen. Een visscher had een visch in 't ruim, Waarvan de staart was negen duim. De staart en halve kop zyn even geiyk de kop is opgegeven. De heele rug, daar doelt dit op, Die was gelyk aan staart en kop. Vraag niet waar die gevangen is, Maar naar de lengte van de visch. door dr. ERIKA ALTGELT. I)E FEESTSPELEN IN SALZBURG. HET FESTSPIELHAUS. Men moet één dier heerlijke serenades in den tuin van de oude residentie bij wonen Men moet Santlno Solari's van ruischende orgelklanken vervulden dom verlaten, als de duisternis reeds gevallen is, en dan een blik werpen op den Dom- platz met die ranke rocco-Mariazuil in het midden. Men moet het gelui der klokken in zich na laten galmen, waar van deze stad van kerken en kapellen dag en nacht vol schijnt te zijn en waar in het klokkenspel van het „Neugebön- de", dat intusschen ook alweer drie en een halve eeuw oud geworden is, een lief lijk wijsje zingt. En tenslotte moet men ook eens zoo'n echte Salzburger regenbui meegemaakt hebben, die een wonderlijk frissche, klare en doorzichtige atmosfeer achterlaat, waarin de kleuren van de stad en van het landschap nog warmer worden en het sierlijke, voorname spel der lijnen nog elegranter lijkt. Zoo is Salzburg. Meer dan tweeduizend jaren is-dezé stad oud. Haar eerste bloeiperiode be leefde ze als het Juvavum der Romeinen, dat in de dagen der volksverhuizing van de aardoppervlakte verdween. Op de ruïnes stichtte de heilige Rupert een bis dom, dat Ln 798 tot aartsbisdom verheven werd, wat het blijven zou tot de saucu- larisatic van 1803. Intusschen hebben, oorlog en verwoesting het middeleeuw- sche Salzburg niet zoo radicaal uitge roeid, ais verschillende groote branden en vooral de bouwwoede zijner geestelijke heerschers dit gedaan hebben. Het karakter van het huidige Salzburg werd door de vorstbisschoppen in de 17de en 18de eeuw aan de stad gegeven. Hun liftfde voor pracht en weelde kwam niet alleen in den kerkenbouw tot uitdruk king. Residentie en „NeugebÜude'V do voormalige vorstbisschoppelijke stoeterij met de zomerr ij school, wier toeschouwer galerijen in het gesteente van den Mönchsberg zijn gehouwen en die tegen woordig den tuin van het Festspielhaus omsluiten, de winterrijschool, de marme ren paardenwedden en de kasteelen van Mirabell en van Hellbrunn, dit alles be wijst, dat dc heerschers van Salzburg on danks hun geestelijken stand een zeer decoratief leven geleid, hebben, terwijl hun smaak ook thans nog onze bewon dering meer dan waard is Dc traditie der Salzburger Feestspelen gaat terug tot het begin van de zeventiende eeuw, toen vorst aartsbisschop Markus Sitticus in het heerlijke park van Hellbrunn een openluchttheater bouwen liet. Steeds was deze stad vervuld van mu ziek en zij zal dit ook blijven. En wie weet, of Mozart ooit geworden was, wat hij géwordén is, zoo onuitputtelijk veel zijdig, zoo rijk aan melodieën, zoo ge weldig en toch zoo eenvoudig, zoo blij en gelukkig, ook onder tranen, wan neer hij niet juist in deze stad, in dit Salzburg geboren Was... SALZBURG. WANDELING LANGS DE SALZACHWEG. ver\ a ^^gezi Eet, Over het'algemeen wordt geeuwen i een teeken van vermoeidheid of verveling beschouwd. Physiologmch ^gezien, is het een langgerekt inade men, gevolgd doo/kort yitadement. gorden niet alleen de spieren lan de onderkaak aan het werk ge- Jet, maar ookNie ademhalingsspieren 6n hjj, die zoo echt naar hartelust gaapt, rekt ook de armen. Geeuwen brengt dan ook meer spieren in be weging, dan men zoo oppervlakkig zou aannemen. Een gapend mensch levert wel is waar geeg zeer aesthetischen aanblik bp, doch voor hemzelf is de handeling van het geeuwen niet onaangenaam, want het strekken van de spieren geeft hem een gevoel van welbehagen. Het werkt op soortgelijke wijze als massage en is daarbij de natuurlijk ste longengymnastiek, die men zich degken kan. Men moet dan ook 's morgens en 's avonds, zoo vaak mo gelijk, door geeuwen en zich'uitrek ken zijn longen flink luchten. Deed men dit meer, dat zou menige chroni sche borstkwaal voorkomen kunnen worden. Wanneer wij heel diep inademen, blijft onze borstkas een oogenblik wijduit staan. De oogen worden in dien tijd half of geheel gesloten, de oorschelpen gaan omhoog, de neus vleugels verbreeden zich. In den mond balt en welft zich de tong, het verhemelte wordt strak gespannen en de huig gaat omhoog, zoodat hij de neus-keelholte bijna volkomen af sluit. Bij het begin van het inademen hooren wij duidelijk een knarsend geluid in de ooren, een bewijs, dat ook de gehoorgangen aan de hiervoor genoemde spieroefening van „rekken en strekken" deelnemen. Hieruit blijkt, dat bij het geeuwen ook spie ren „werken", die niet rechtstreeks aan onzen wil onderworpen zijn. Op het feit, dat bij heel diep gapen de keelspieren in werking komen, be rust de toepassing van geeuwen als geneesmiddel bij keelontsteking, bij keel- en oorpijn, enz. Men moet dan meermalen daags, soms wel acht of tien maal achter elkaar geeuwen. zijn Brugsche periode is men verder vrij volledig op de hoogte. Als gezegd, kreeg hij in 1465 den poortersbrief, hij was getrouwd met Anna Valke- naere enop hem was het spreek woord, dat de kunst zijn meester niet voedt, al heel, weinig van toepassing, want in het bloeiende, schatrijke Brugge van, de tweede heltf der vijf tiende eeuw stond zijn naam op de lijst der 246 hoogst aangeslagenen in de belasting. Het behoeft geen betoog, dat de ontdekking van den Brugschen stads archivaris Rémi A. Parmentier in Se ligenstadt als een sensatie gewerkt heeft. De autoriteiten, niet alleen van Seligenstadt, maar ook van het laitiT""^ Hessen, lieten dadelijk een onderzoek instellen, ten einde zoo mogelijk na te gaan, of de aanteekeningen betref fende Hans Memlinc in het poorters- boek van Brugge juist waren. Dit on derzoek leverde verrassende resulta ten op. Met absolute zekerheid kon worden vastgesteld, dat het tusschen Hanau en Aschaffenburg, aan den Main gelegen Seligenstadt de geboor teplaats van Memlinc is geweest. ka Zijn vader heette Hanman Mem ling ook de meester zelf wordt' iu Duitschland nooit bij zijn Dietscheu naam Memlinc, doch steeds op z'n Duitsch Memling genoemd en zijn moeder was Luka Stirne van wie met aan zekerheid grenzende waarschijn lijkheid kan worden aangenomen dat zij nog in het patriciërshuis aan de Aschaffenburgerstrasse nr. 5 ge woond heeft. Binnenkort zal in den voorgevel van dit huis, hetwelk het "jaartal 1444 draagt, een gedenksteen onthuld worden. Van Hanman Memling weten wij tot nu toe nog bijzonder weinig, van 'Luka Stirn echter des te meer. Zij stangde uit een bekende Seligenstadt- sche familie en Hans Memlinc's va der was haar tweede man. Zij was reeds eerder getrouwd geweest met den wijnhandelaar en kuiper Appel en het is niet voor het eerst, dat de geleerde wereld zich met haar bezig houdt. De Frankfortsche geleerde dr. L. Seibert heetf namelijk reeds sinds jaar en dag trachten aan te toonen, dat de prins der Duitsche dichters, Wolfgang von Goethe, in rechte lijn afstamde van Luka Appel geboren Stirn. Mocht dit juist blijken te zijn, wat voPrloopig nog niet onomstoote- lijk bewezen is 1 dan zouden Mem linc en Goethe rechtstreeks familie van elkander zijn. Zondag zijn voor de tentoonstel ling van werken Van Hans Memlinc in het stedelijk museum te Brugge niet minder dan 1800 toegangskaar ten verkoéht. Ook Maandag was de belangstelling zeer groot. In het geheel hebben sedert de Opening óp 22 Juni reeds ongeveer 20.000 personen deze tentoonstelling bezocht.'voor een derde uit Neder land. <f"é NÉtiEx*» Onder het beschermheerschap van Koning Leopold wordt op het oogen blik te Brugge een tentoonstelling ge houden van werken van Hans Mem linc, ter herdenking van het vijfde eeuwfeest der geboorte van den groot meester der late gothjek. Nederland, Duitschland, Frankrijk en Engeland droegen er het hunne toe bij om door inzendingen uit openbare en particu liere collecties de Brugsche tentoon stelling te doen slagen, die met bijna honderd schilderijen, paneelen "en mi niaturen nagenoeg heel het oeuvre van Memlinc omvat. Brugge's grootste zoon, Hans Mem linc ,is slechts een aangenomen kind geweest. Dat is niet de sensatie van den dag, men heeft het sinds langen tijd geweten. Alleen wist men niet precies, waar Memlinc's wieg gestaan had. Steunende op den Brugschen kroniekschrijver R. de Doppere nam men tot nu toe aan, dat Memlinc uit Mömlingen afkomstig was, een dorpje aan de Mümling, een zijriviertje van den Main, dat in het Oudenwoud ont springt. „Oriundus erat magunciaco", schreef de Doppere en in zooverre had hij gelijk, want Memlinc was inder daad uit het land van Mainz afkom stig. Hij werd echter niet te Mömlin gen geboren. Zijn vaderstad ligt aan den'Middel-Rijn, op de grens van Hes sen en Beieren, in het voormalige keurvorstendom Mainz en heet Seli genstadt. Deze ontdekking danken wij aan den Brugschen archivaris Rémi A. Rarmentier, die in het Poortersboek van 1454—1472 aangeteekend vond, dat Hans Memlinc, wien in 1465 de poortersbrief der stad Brugge werd verleend, omstreeks 14301435 te Seligenstadt in het Mainzsche" gebo ren was. Waarom Memlinc uit Seligenstadt weggetrokken is en wanneer, weet men niet. Ook staat het niet quoiii- stootelijk vast, hoe hij van Seligen stadt naar Brugge verzeild raakte. Zijn werk bewijst, dat hij de stad iteulen goed gekend moet hebben, want hij gebruikt soms Keulsche ge bouwen als achtergrond en deze zijn zeer zorgvuldig weergegeven. Voorts schijnt Memlinc van den Keuï- schen meester Stephan Lochner nauwkeurig bestudeerd te hebben, want hij schijnt meermalen on der den invloed daarvan gewerkt te hebben. De faam wil, dat Memlinc een stormachtige jeugd achter den rug had, toen hij te Brussel als leer ling het atelier van Rogier van dei Weyden betrad. Hij zou als soldaat van Karei den Stouten het ruwe, rau we krijgsmansleven dier dagen geleid hebben, alvorens hij, nadat Karei voor Nancy gesneuveld was, in het St. Janshospitaal te Brugge tot ✓bezin ning kwam. Of dit echter geschiede nis is of legende, blijft voorloopig nog een raadsel. Eveneens is het nog geen uitgemaakte zaak, of hij behalve bij Rogier van der Weyden ook bij Simon Marmion in de leer was. Doch van SELIGENSTADT, DE VADERSTAD VAN HANS MEMLING.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1939 | | pagina 3