TONICUM NOURY
DE KWARTJESRÜBRIeIC
SwelAems
dit is het middel [Ty dat
moeheid en slapte verdrijft
dat de zenuwen kalmeert
en uw lichaam versterkt^
Verzuimt niet hier
van te profiteeren
Laatste Vacantie-uitstapjes^^
Voor de Omgeving van Gouda
GOUDSCHE COURANT Zaterdag 26 Augustus 1939
Tweade blad
Bescherm U tegen Luchtgevaar!
GEMEENTELIJKE Ceolrals Cursus
Tllf Machineschrijven
CHIQUE INBOEDEL
^Vertrek vanaf de Garage Van Eldik, Paradijs 18-20
TONICUM
NOURV
ELKEN ZATERDAG
KWARTJES-RUBRIEK
Muziekschool
DE BEUN,
ENGELS.
Wenken die ieder moet opvolgen voor eigen en anderer levensbehoud.
Frankrjjk's strijd tegen de spionnage.
Brieven uit de Hofstad.
De inschrijving voor de nieuwe
cursussen staat open t/m September
a.s. by den directeur, Bleekers-
singel 4.
ter overname, als nieuw, 6 mnd gebruikt,
iets voor jongelui, waarbtf r(jk Eng. ge
beeldhouwde rietsalon: 3 zits-bank, 3 fau
teuils, losse zijden franee velours kussens
en wortelnoot tafei 196.-, gekost 476.-.
Passende wortelnoot commode 76.—. Dito
salonkroon met kapjes 46—, Kijk Eng.
eetkamerameubl. met wortelnoot gepoli
toerde deuren 250.—, gekost 495.—.
Perzisch tapijt 65— en 35—, Chiifue
schemerlamp 86—, Lits-Jumeaux, aparte
slaapkamer 260—, Verder gordijnen, loo-
pers en Indisdhe kunst. Bezichtiging: Zon
dag, tot Donderdag van 10—8 uur. Mevr.
BOS, Villa „Soeka-Ati", Oude Sehevening-
scheweg 104, Den Haag, Tel. 666814.
'4
beteekent ook: de
huwelijksuitzet van
Swelheim. Goed en
goedkoop. Levering
rechtstreeks aan
particulieren. Ook
voor IndiëVraag
monsterkoifer aan:
LINNENINDUSTRIE - ALMELO.
Ol bezoekt de Toonkamer» t
Den Haag, Laan van
Meerdervoort 154, tel. 391505
Dinsdag 29 Aug. pracht tocht door het Gooi, vertrek 9 uur Garage 1.50
W tam«dag 30 Aug. middagtocht Weatland en Strand, vertrek 1 uur 1 1%""'
Donderdag 31 Aug. middagtocht Utrecht, Zeist en omgeving, vertr. l uur 2T'
Zaterdag 2 Sept. middagtocht Gooi en Valkeveen, vertrek 1 uur 1.25 per pel"'
Gebruik eens een tijdlang regelmatig
Tonicum Noury, één theelepeltje voor den
maaltijd. Binnen Korten tijd zult U de heer-
HJke werking van dit buitengewone middel
ondervinden. De rustgevende Invloed,
die Tonicum Noury op Uw zenuwen uit-
oefentde krachtig versterkende wer.
king op Uw geheele lichaamde opwek-
kende, verkwikkende Invloed op Uw geest
Moeheid, lusteloosheid en nervositeit ver
dwijnen snel, de spler-energle neemt toe
de veerkracht wordt verhoogd. U zult
zich kalmer en rustiger gaan voelen.
Sterker en opgewekter. Door Tonicum
Noury, het onovertroffen middel bij slapte,
oververmoeidheid, overspanning, nervo
siteit. lusteloosheid, herstel na ziekte.
Verkrijgbaar bij alle apothekers en drogis
ten A f 1.50 per flacon. Dubbele flacon f2.25.
plaatsen wy in dn i
kleine advertenties tegen een tarief van 1—3 smalle tekst
regels 0.25, elke regel meer 10 cent by vooruitbetaling. Voor
advertenties onder nummer aan het Bureau 10 ct. verhooging.
Brieven kunnen ALLEEN worden afgehaald eiken
dag van 9-—6 uur, Zaterdags van 9—1 uur.
Net Kosthuis aangeboden v.
1 2 personen. Billyke prys.
Br. no. 5291 bur. v. d. blad.
Gevr. Hulp in Huish, P.G. v.
alle voork. werkzaamh.
Keizerstraat 98.
Doe nu Uw keuze voor
DAHLIA's in Uw tuin.
fa. G. L.
B. z. a. net R.K. Meisje, 16 j.
als hulp in de huishouding.
Adres: Gr, v. Bloisstraat 6.
Gevr. Werkster voor den Za
terdag. Aardewerkfabriek
Regina, Oosthaven 37.
Gevraagd een net Dagmeisje
niet beneden 17 jaar.
Kleiweg 31.
Dienstbode
gevraagd voor dag en nacht.
Veerstal 12.
Gevraagd nette Commensaals,
vrye slaapkamer.
A. de Vischmarkt 96.
Nette jonge Werkster
gevr. voor Vrijdag of Dond.
Burgvlietkade 23.
Gevraagd net Meisje voor
'halve of heele dagen, leeft. 15
k 16 j. Adres: Wolff, Weth.
Venteweg 169.
Gevr. net Meisje v. d. huish.
boven 18 j., zelfst. kunn. wer
ken. Schuld, Wydstraat 23.
Biedt zich aan Huishoudster,
in klein gezin,
Br. no. 5283 bur. v. d. blad.
Mevrouw de Mol, Markt 37
(Achter de Waag) Vraagt een
flink 2e Meisje
voor de morgenuren.
B. z. a. Jongmensch, 20 j. ge
negen alle werkzaamh. te verr.
Vry van mil. dienst in bez. rij
bewijs. Br. no. 5287 bur. blad.
EEN FLINK EN LEKKER
MIDDAGMAAL
voor slechts 40 CENT
(op bestelling) by
vart Zoomerens Eethuis
Stoofsteeg 16 Tel. 3663.
B. z. a. net Meisje, 14 j. vooc
halve d. of voor tweede meisje.
Br. no. 5286 bur. v. d. blad.
Gevraagd een
Dagmeis j e. H uiahoudster
by heer alleen. Zelfstandig
kunnende werken en goed kun
nende koken, van goede get.
voorzien. Br. no. 5290 bur.
Goudsche Crt. Markt 31, Gouda.
Gevraagd
nette Slagersbediende
by C. Teekens,
Lange Tiendeweg 49,
Gouda
Gevr. tegen 1 Sept. R.K.
Dienstbod^ v. d. en n. met hui-
selyk verkeer v. den Haag.
Loon 25 gld. p. m. Zich te ver
voegen Heerenstr. 107, Gouda.
Meisje gevraagd voor heele
of halve dagen.
Reigerstraat 19.
Net pers. met 2 kind. vraagt
Huishoudster, 25-35 j. g. k. k.
en w. met zacht karakter en
huisel. aangel. Br. no. 5292
bur. v. d. blad.
Net persoon vraagt
Fineer- en politoerwerk.
Br. no. 5294 bur. v. d. blad.
Verloren: Donderdag gouden*»
schakelarmband met gouden
\ijfje.
Tegen belooning terug te be
zorgen Gouwe 21.
Gevraagd voor doove Gehoor.
Apparaat. Br, met prysopg. no,
5288 bur. v. d. blad.
DUITS. Alle examens. Han-
delscorrfespondentie Frans, En
gels. Jarenl. erv. Zeer billijk.
W. J. D. S. van Eyk, leraar
Duits M.O. A en B, Krugerl. 31
Degelyk Piano-onderwijs, zeer
billyke conditie. Mej. A. Ver-
zijl, Oosthaven 38, Gouda.
Verwijderen van gezichtsharen
volgens de nieuwste uitvinding
by Zuster van Wingerden.
Droog Pakhuisje met breecie
ingang te huur k 2.— p. w.
Achter de Vischmarkt.
Te bevr. by H. Zandvoort,
Wydstraat 25.
Klem Pakhuisje k l gulden
per week te huur in de Wyde
Poort, breede gedeelte.
Te bevr. by H. Zandvoort,
Wydstraat 25.
3 Woonhuizen
te huur Vest 106, 107, 109.
Te bevr. Keizerstraat 67.
Modern vry Huis te huur,
Gravin Jacobastr. 22 of 36, 5
kamers, keuken, vliering, gr.
tuin m. loods, uitpad v. fietsen,
prys 6.50 p. w.
Bevr. Gr. JacobaBtraat 25.
Mooie Burgerwoning met gr.
tuin p. w. 5.50 incl. waterl.
Bevr. Turfmarkt 113.
Te huur gevr. door echtp. z.
kind. ged. van een Woning, ook
genegen samen te wonen.
Br. no. 6285 bur. v. d. blad.
Nog enkele pracht Woningen
voor lage huur
1>Ü C. Noordegraaf.
Mooi Woonhuis te huur met
centr. verwarming en bad, prijs
32.50 p. ni. met inbegrip van
waterleiding.
Te bevr. J. Brongersma,
O. de Boompjes 36.
Esperanto.
Welk net meisje of juffr.
heeft een avond per week vrij
om met een nette juffr. die
veel animo heeft v. Esperanto
de avond gez. door te brengen.
Br. no. 5284 bur. v. d. blad.
Te koop Schoorsteenplaat
voor haard (90 x 70 c.M.).
Dr. Leydsstraat 10.
Te koop boeken 4e klas R.H.
B.S. afdeeling B.
Te bevr. Gansstraat 33.
Te koop 10-tal mooie Konijnen
Vlaarasche reus.
Tollensstraat 66.
Te koop complete kleine
Zeilboot, elk aann. bod.
Sophiastraat 46.
Wegens plaatsgebrek Tandem
te koop, moet weg.
Spieringstraat 83a.
Te koop Biskwie-rek, 30 blik
ken met toonbank.
Br. no. 5293 bnr. v. d. blad.
Te koop: eenige 2e hands
rijwielen, een kinderauto met
ballonbanden en een autoped.
Rywielh. „Rigo", Gr. Floris-
weg 79A, t.o. Ambachtsschool.
Te huur geriefel. Huis m.
open grond, L. Dw.str. 3.50
p. w. Mak. v. Elk, en Katten-
singel 35.
Flink Woonhuis
te huur k 3.75 p. w.
Te bevr. Kleiweg 50.
Tc koop goed onderhouden
Kinderwagen.
Joubertstraat 210.
Te koop 130 nieuwe Pannen.
4 asbestplaten lang 1.37, breed
1 Meter. O. de Boompjes 97.
Te koop een
Dp.mesrywiel.
C. de Koster, Walvisstraat 3.
Goedkoope Aardappelen, 10 kilo
35 ct., 80 ct. p. kist (26 kilo).
He zyn geweldig best!
Blok, Raam 178.
Te koop Royal Enfield, 3
P.K. k.k. by v. Gent,
Lethmaetstraat 38.
Te koop z. g. a. n.
Mandoline.
Kievitstraat 19.
Voetbalkoffertjes.
Adres:
Nieuwe Markt 28.
Singer trapraachine
naaimachine te koop.
C. Huygensstraat 61.
Te koop Piano-Accordeon,
<0 bassen.
Tollensstraat 125.
Slecht licht? Laat dan Uw
rywieldynamo opsterken 35 ct.
v. Maaren, Middelantstr. 10.
Siroopwafelen? Maar dan
van F. Voskuil, Steinkade 31.
Die zijn fyn.
Een goed en goedkoop adres
voor Rijwielbanden en onder-
deelen is
Radiodokter, W. Tombergstr. 39
Moderne Wiegen,
geheel of gedeeltelijk bekleed.
Nieuwe Markt 28.
Jt., w. en sav.k. pl., B.koolpl.,
Spruitkoolpi., gr. sav. koolpl.,
knolr.pl., preipl., slapl. en and.
?1. P. Iiomyn, Platteweg 249,
Reeuwyk.
Voor le klas Rywielrep. naai
Bart van Maarèn,
Middelantstraat 10.
WESTHAVEN 39.
INSCHRIJVING van
nieuwe leerlingen
dagelijks.
Heeft U die mooie nieuwe
soorten „Swift" Schoener,
al gezien?
Ze staan in de étalage van
JAN VAN DAM, Keizerstr. 62.
Spaarbonnen van Maatsch
Hulpbetoon worden gaarne
door ons in betaling aangeno.
men. JAN VAN DAM,
Schoenen - Leder - Reparatie
Keizerstraat 62-45.
Het adres voor reparatie en
verbouwingen is by J. Hoeksel,
Timmer, en Metselbedrijf,
Boelekade 128, Tel. 3683,
solied werk, scherp conc. prijzen
Scharen, Messen slijpen 10 ct.
Bart van Maaren,
Middelantstraat 10
Uw adres voor vuren-, beu
ken- en eikenhout, Tel. 3720.
Jan Postmus, Raam 142.
Dekens overtrekken, geheel
mach. doorgestikt vanaf 2.25.
Dekenfabriek Gouwe 130.
Stoppage in Kleeding, Gordij
nen, Tapijten enz. Gouwe 130,
3e huis vanaf Groenendaal.
Lecons de Francais
English Conversation
BONNIN-SLATER,
IJsselIaan 122.
SIMON LUITJES.
Vossiusstraat 32,
GOUDA Telef. 3704.
Erkend Philips
Radio Handelaar.
Vaste Waschtafels, Baden,
Geysers, Jan Spee nog goedkoo-
per, Walestraat 12, Tel. 2826.
Rubber Werklaarzen.
verkrijgbaar bij van Maaren's
Schoenhandel,
-Vyveretraat 10.
Uw costaum on tv lekken en
modelpersen voor 1.
G. Roelofb, Walestraat 2.
bADEN is j EZOND
ADHUIS VJI roenendaal
Geopend alle werkdagen voor
heeren en dames!
Voor Reparatie, Timmerwerk
of Verbouwen
is Uw goedkoopste adrea
W. v. d. Laak, Walvisstraal I.
Timmer, en Bouwbedrijf.
Heeft U last van pijnlijke
voeten, eksteroogen, eelt of
kalknagels Het wordt pijnloos
verwijderd door Zr. van As,
Gouwe 138, Tel. 8281.
WEMPE, Leraar M. O.
Joubertstraat 142.
Boekbinderij D. v. LEEUWEN,
Turfgingel 23. Het betere adres
voor inbinden van alle soorteu
boeken, jaargangen en muziek.
le Goudsche Kunststoppage,
IJsselIaan 84. stopt alle scheu
ren, mot. en brandgaten.
Voor bruiloften en partijen
VEEMARKTRESTAURANT
Gebr. v. d. Hondel, N. Markt.
Bredie, Middellantstr 19.
Radio.Reparaties
vlug eni billijk
Radiodokter, W. Tombergstr. 39
Naar de Piassen.
Zondag 10 u., 2 u., 4 u. vanaf
de Karnemeiksl. A.s. Woensdag
3 u. vanaf de Kleiwegbrug.
Bootdienst Rondvaart,
Tel. 3195.
Te huur mooi Bovenhuis,
dir. aanvaardbaar.
Goejanverw. dyk 41.
Te huur Gr. v. Bloisstr, 62,
P. C. Bothstr. 103, R. v. Cata-
weg 184. Bevr. Fluw. Singel 64.
Eigenheimer Kleiaardappelen
van den Heer BRAAT,
vanaf heden Maandags, Woens
dags en Vrydags van 2 tot 4
uür aan het pakhuis, Nieuae
Markt hoek Lemdulsteeg. Ge
wone gjroote 1.10 per half
mud van 35 K.G., per 3 mud
voor bekende wederverkoopers
reductie. Bonken 90 cent per
half mud, Poters of drielingen
75 cent per half mud.
Aan hetzelfde adres gevr.
een Bascule met gewicht, we
gende 100 K.G. of meer.
Flinke Dienstbode
gevraagd.
Fluweelensingel 32.
Verloren een gouden schakel
armband. Tegien belooning te
rug te bezorgen by
Wed. de Groot, Onderweg 11.
Zevenhuizen.
Te koop gevraagd een Motor
rijwiel onder de 60 k.g.
P. C. Edelman, Rijwielhandel.
Tempel, Reeuwyk.
Nieuw Huis met flinke tuin
te huur aan de Zoetendyk.
Te bevragen by W. v. Wens-
veen, Sluipwijk.
Ontvangen een party gofd-
koope Klompen, alle maten.
Gymschoentjes 35 ct. p. paar.
A. Vermeulen, Reeuwjjk-Brug
ZO»i na 5 weekbladen De Krimpenerwaard, De Zuidpias, Weekblad voor Reeuwijk, Weekblad voor
a n en De Boskooper hei EENIGE AFDOENDE en GOEDKOOPSTE PUBUCITEITSMIDDEL.
Zend Uw opdrachten aan het Bureau MARKT 31, GOUDA, Telef. 2745.
e dagen van ernstige oorlogsdreiging, waarb«, indien
het tot een strijd mocht komen, de luchtoorlog een zeer I
ote rol zal spelen, is het van het allergrootste belang
f? ieder inwoner wete op welke wijze een volkomen ver-
7; 1 ring van een stad als geheel, van elk huis afzonder
lik tot stand kan worden gebracht, opdat bij avond en
cht het waarnemen vanuit vliegtuigen uiterst moeilijk,
"w niet onmogelijk wordt.
Het is ieders plicht mede te werken aan de beveiliging
de gevaren, die uit de lucht mochten dreigen. Die
medewerking moet bestaan in het treffen van alle maat
delen waardoor elk lichtschijnsel bij avond of nacht,
naar buiten, dus ook naar boven, onmogelijk wordt.
DE NEDERLANDSCHE VEREEN1G1NG VOOR
LUCHTBESCHERMING, heeft de verschillende gevaren,
die er vanuit de lucht mogelijk zouden kunnen zijn, onder
de oogen gezien en naar aanleiding daarvan heeft zjj een
aantal wenken opgesteld, welke beoogen het voorkomen van
dchtuitstraling, de beperking bij brandgevaar en nei gas
dicht; afsluiten van woningen.
Wij drukken deze wenken hier af, opdat ieder daarvan
kennis neme en ze toepasse. Ze beoogen ieders lijfsbehoud.
het voorkomen van LICHTUITSTRAUNG.
De Vensters.
A Donkere overgordijnen van zware stol vormen een
goede afsluiting. Deze gordijnen moeten zoo hoog
mogelijk worden opgehangen, zoodat zij aan de boven
zijde geen licht doorlaten; zij dienen voldoende lang
te zijn, ten einde ook aan den onderkant goed af te
sluiten.
Ook op de afsluiting van de zijkanten dient te worden
gelet, door deze bijv, met .punaises vast te zetten.
In het midden worden de beide gordijnen goed over'
elkaar geslagen, en met enkele punaises of veiligheids
spelden verzeker!!, ten einde te beletten, dat de gor
dijnen bijv. door tocht worden geopend.
B. Beschikt men niet over donkere Overgordijnen, zoo
verdienen rolgordijnen van dichte donkere stof, of van
zwart papier, de voorkeur. De rol, waaraan deze gor
dijnen zijn bevestigd, moet zbo hoog mogelijk worden
aangebracht. Het vastzetten van de zijkanten van het
neergelaten gordijn, hetzij door deze op te sluiten
met plankjes, hetzij doormiddel van punaises, is nood
zakelijk.
C. Kleine vensters kunnen goedkoop en op afdoende w«ze
met multiplex, stroobord (karton), e.d. worden afge
schermd.
D. Door het beplakken met zwart papier, kunnen ven
sters van huisgedeelten, welke overdag niet gebruikt
worden, worden afgesloten. Bovenlichten kunnen met
zwart papier worden beplakt, ten einde het bij duister
nis af te sluiten vensterdeel te verkleinen.
E. Lichtuitstraling kan ook onmogelijk worden gemaakt
door het bevestigen van donkeF papier met behulp van
punaises enz. voor de vensters. Er dient echter op te
worden gewezen, dat aan dit middel het bezwaar
kleeft, dat papier regelmatig moet worden verwijderd,
waardoor het scheurt en dus op den duur kostbaarder
is dan papieren rolgordijnen.
F. Ten slotte kan door het zwart verven van kleine ven
sters een goede afscherming worden verkregen.
G. Vaak zal het doel ook worden bereikt, indien men de
lichtbron met een donkere sluier overdekt, die slechts
van onderen open is.
De vorenstaande maatregelen gelden voor alle vensters
van het huis, waarbij W.C.-raampjes, koekoeken, gang
raampjes, dakvensters, glazen dakpannen, enz. niet mogen
worden vergeten.
De Lichtsluis.
De bewoner moet zijn huis kunnen verlaten, dan wel per
sonen in zijn huis kunnen toelaten, zonder dat lichtuit
straling hierbij plaats vindt. Men richte hiervoor een licht
sluis in.
Beschikt men over een vestibule met een tochtdeur, dan
is deze op eenvoudige wijze als lichtsluis te gebruiken.
Wanneer de buitendeur opengaat, moet de vestibule don
ker zijn: Uitgaande of binnenkomende personen komen
eerst in de vestibule, waarna of de buitendeur of de ves
tibuledeur geopend wordt, als de andere deur gesloten is.
Beschikt men niet over een vestibule, dan kan door het
ophangen van een gordijn, een „lichtsluis" worden vervaar
digd. Is het toepassen van een lichtsluis niet mogelijk, dan
dient men er voor te zorgen, dat op de gang uitkomende
deuren gesloten zijn, indien de buitendeur wordt geopend.
Portieklichten.
Deze moeten worden gedoofd, dan wel van een bijzonder
soort lamp te zijn voorzien.
Reclamelichten, etalagelichten e.d.
Deze moeten worden gedoofd.
Men ga vooral niet in 't donker zitten; het schuilvertrek
worde zoo normaal mogelijk verlicht.
BEPERKING BRANDGEVAAR.
Door brandbommen kunnen vele branden worden ver
oorzaakt.
Het materieel en de bezetting van de vrijwillige brand
weer zal ontoereikend kunnen blijken, om al deze branden
te bestrijden.
Een ieder moet daarom in vredestijd de noodige maat
regelen nemen, ten einde in oorlogstijd in staat te zijn de
brand te kunnen beperken.
Zolder en bovenverdieping.
Deze deelen zijn de 'meest trefbare van ieder gebouw.
Het is dus reeds een belangrijke maatregel de brandge
vaarlijkheid van dak en bovenverdieping te verminderen.
Het materiaal van kap, zoldèrvloer en afscheidingen kan
niin of meer brandvrij worden gemaakt door bestrijken
niet een brandwerende verflaag; een mengsel van krijt en
waterglas vermindert ook het brandgevaar.
De zolder moet voorts ontdaan worden van alle licht
brandbare stoffen; indien zulks niet mogelijk is, deze zoo-
danig op te slaan, dat men ^lle punten van den zolder ge
makkelijk kan bereiken. Zolders boven belangrijke gebou
wen dienen in elk geval geheel opgeruimd*te zijn.
Maatregelen moeten worden genomen om het huis te
kunnen verlaten, indien de normale uitgang is versperd.
Brandbluschniiddelen.
Op iedere verdieping dienen brandbluschapparaten aan
wezig te zijn. Deze bestaan uit:
eenige bakken met droog zand;
een stevige schop met langen steel
eenige emmers of teilen met water;
zwabbers of van dweilen voorziene lange stokken;
gereedschappen: een bijl, een zaag, een haakstok, e.d.
Wi$, er geldelijk toe in staat is, schaffe zich een een
voudig brandbluschappa^aat aan.
Het is van belang alle mogelyke emmers, teilen, bad
kuipen, tijdig geheel te vullen met water, omdat men dan
een ruime hoeveelheid water ter beschikking heeft, onaf
hankelijk van de waterleiding.
Zoolang de waterleiding onder voldoende druk staat,
kan men zich bedienen van slangen. Het verdient aanbe
veling, een tapkraan te hebben aan den voet van de zolder
trap waaraan voldoende slang kan worden bevestigd om
den geheelen zolder te bereiken.
Brandblusschen.
Alle brandbommen ontwikkelen een groote hitte, zoodat
ze niet gemakkelijk benaderd kunnen worden.
Verschillende soorten kunnen met water niet gebluscht
worden. Het blusschen moet met droog zand geschieden.
Is de bom uitgebrand, dan kan men den door de bom
gestichten brand met water blusschen of met een brand-
bluschapparaat.
Het is van het grootste belang, dat ieder naar vermogen
medehelpt om een begin van "brand te blusschen. Als een
brand gelegenheid krijgt zich uit te breiden, zijn de gevol
gen niet te overzien.
HET GASDICHT AFSLUITEN VAN WONINGEN.
Door het aanbrengen van eenvoudige middelen kan met
geringe kosten in de woningen een voldoende bescherming
tegen gas worden verkregen.
Voor zoover de voorzieningen reeds in vredestijd kun
nen worden getroffen, stelle men deze niet uit.
Doordat men, na het doen verrichten van de hieronder
genoemde maatregelen, minder warmteverlies heeft en
minder last van tocht, leveren deze reeds thans voordeel op.
De maatregelen, welke eerst in oorlogstijd genomen wor
den, bereide men voor.
De vensters. n
Vensters, welke niet geopend kunnen worden, ot welke
buiten gebruik zijn, sluite men deugdelijk af, door de kieren
op te vullen met stopverf of pasta eiumet verf te be
dekken.
Bij de overige vensters ga men na, of zy goed siuitena
ZUIs zulks niet het geval, dan kan men door het aandraaien
van schroeven in de raamlijsten, door het aanbrengen van
latten, enz. dit euvel verhelpen.
Klepperende ramen sluiten nooit goed gasdicht alLen
klepperend raam moet dus, evenals een tochtend raam,
worden hersteld.
Zoodra een oorlog dreigt, sluite men de openingen tus-
schen raam en kozijn af met behulp van strooken gegomd
papier, rubberbanden (gasslang e.d.) en andere in den
handel verkrijgbare af sluitmiddelen.
De stopverf of pasta van de ruiten wordt nog eens goed
'nagezien en daar, waar deze is weggevallen, zoo noodig
vernieuwd, dan wel beplakt met gegomd papier.
Ten einde te voorkomen, dat een ruit bij het treften door
een scherf of tengevolge van den luchtdruk, veroorzaakt
door een springend projectiel, geheel wordt vernield, zoo
dat groote openingen ontstaan, waardoor gassen binnen
stroomen, beplakke men de ruit met strooken papier Hier
door worden de ruiten versterkt en eventueel gebroken
ruitdeelen bij elkaar gehouden.
Vensters in schuilruimten dienen te worden afgesloten
met stevige luiken, liefst een aan den binnen- en een aan
den buitenkant.
Deze moeten gasdicht tegen den wand drukken, waartoe
tegen het luik een rubberslang, rubberband of vilt worde
In gesloten toestand moet deze gasafsluitende stof tus-
schen luik en wand geklemd worden.
W.C.-raampjes, koekoeken, gangraampjes enz. mogei
niet worden vergeten.
De deuren.
Vele deuren sluiten vooral aan de onderzijde slecht gas-
dicht af Men doet dientengevolge verstandig, remans
hierin verbetering te brengen, met name indien deze dcu
ren direct met de buitenlucht m verbinding staan.
Dit kan worden verholpen door het aanbrengen van vilt,
rubberslang; enz op de deurlijst. Uiteindelijk sluit men de
drempelkier af met doeken of dweilen gedrenkt m so
WOok metalen strips kunnen goede diensten bey™,zen'
Brievenbussen, gehoorbuizen e.d. moeten gasdicht wei
den afgesloten, hetzij door deze te overplakken, hetzp door
ppn sterk veerende klep aan te brengen.
Vensters in deuren als hier boven b» vensters aange-
geven te beplakken.
AiSdchLTe^^ingen, luchtroosters ventilatiek»alen
gaten ontstaan door het inbrengen van buizen, enz. rlioeten
gaMenhsluTterdeze amet ijzeren of houten luiken, dan wel
^iH^n^Tkieren worden dichtgestopt met
stoDverf gips. geweekt krantenpapier, e.d.
Muren van souterrains, kolenbergplaatsen, kasten ondei
tvunnen e d dienen regelmatig te worden nagezien, ten
einde de hie'rvoren bedoelde ontregelen te kunnen nemen.
HET TWEEDE BUREAU
MAGINOTUNIE VAN DEN GEEST.
DIENST VAN HET
DE BESTE GE
CONTINENT.
De Franschen zijn zeer trotsch op liun
Tweede Bureau. Het Heelt dezen naam
van Napoleon gekregen. Toen hij hot
Fransehe ministerie van oorlog reorgani
seerde, scheidde liU het in twee aldeelin-
gen. Het Eerste Bureau, ook Bureau dei-
Operaties genoemd, bereidde de eigen
lijke veldtochten voor. Het Tweede Bu
reau had 2flch met de berichtendienst,
de spionnage en de contra-spionnagc
bezig te houden. In den loop der laatste
eeuw heelt het zich tot den best geleiden
geheimen dienst van het continent ont
wikkeld en mr, Torrou, de directeur van
den Amerikaanschen Secret Service, die
onlangs in Parijs was, heelt openlijk
verklaard, dat hij van zijn collega's in de
Rue St. Dominique zeer veel nieuwe me
thoden geleerd heelt.
Gedurende den wereldoorlog ontspon
zich tusschen den Franschen gehaimen
dienst en het Berlijnsche bureau van
overste Ntcolai, die op het oogenblik op
nieuw aan het hoold der Dultsche spio
nage staat, een onverbiddeliiken strijd.
Hij begon onmiddellijk na het uitbreken
van de vijandelijkheden met de arresta
tie van 1500 agenten in Frankrijk. De
Franschen hadden slechts een reeds lang
gereedliggende lijst uit een bureaulade
te halen om bijna den geheelen Duit-
schen splonnagedienst te verlammen. Zoo
kon de Duitsche generale stal geen bij
zonderheden krijgen over de ontscheping
van Britsche troepen aan de Fransehe
kust. Evenmin hebben de Duitschers in
het Jaar 1917 iets van de eerste muite
rijen vernomen, die in bepaalde deelen
van het Fransehe leger waren uitgebro
ken. Hadden zij dit geweten, dan had
dit voor de geallieerden misschien nood
lottig kunnen worden, maar het Deuxi
ème Bureau waakte zorgvuldig
De Fransehe minister van oorlog, Ma-
ginot, reorganiseerde het bureau in 1924
opnieuw. Op het oogenblik heelt men
eigenlijk niet één, maar viji Tweede Bu
reaux. Zij zijn toegevoegd aan de minis
teries van oorlog, van luchtvaart, van.
marine, van koloniën en van buitenland-
sche zaken. Geen van hen houdt zich
echter oiiicieel bezig met de contra-
spionnage. Deze ligt in handen van de
Sureté Nationale, een bijzondere aidee-
ling van de Parijsche politie, die uitslui
tend buitenlandsche geheime agenten in
het oog houdt. Deze verandering dateert
overigens reeds uit den tijd van de a.t-
ialre Dreytus. Na dit schandaal wilde
men verhinderen, dat militairen nog
eens con justitieele vergissing zouden
begaan.
De chUie-aideeling aan het werk-
In de practijk echter en in het bijzon
der in tijden van conflicten en spannin
gen wordt de contra-spionnage door het
Tweede Bureau van. het ministerie van
oorlog georganiseerd.1 Zoo wordt op liet
oogenblik de z.g. witte oorlog uitsluitend
van hier uit gevoerd. De bureaux van
den dienst liggen op de tweede étage van
het ministerie en worden door bijzon
dere electrlsche alarmsignalen beveiligd.
Alle documenten worden in sialen kas
ten mei geheime sloten bewaard. De ver -
trekken worden dag en nacht door vier
speciale detectives bewaakt.
Het Tweede Bureau heelt onderaidee-
lingen voor meldingen in geheimschrift,
voor radiomededeelingen, voor documen
tatie en voor geograiie. De chifire-afdee-
ling werkt hooidzakelijk 's nachts en
vooral voor den Quai d'Orsay. lederen
morgen vindt minister Bonnet een map
vol z.g. „groene briefjes". Deze bevatten
ontcijferde telegramteksten, radioberich
ten of telefoongesprekken, die door do
chiffre-afdeeling afgeluisterd of opge
nomen zijn. Vele stammen van buiten
landsche ambassadeurs in Frankrijk, die
aan hun regeering verslag uitbrengen,
andere van geheime agenten, die hun
centrale van détails voorzien. Inderdaad
is de Fransehe regeering in staat, bijna
iedere melding te ontcijferen, die door
de Duitsche ambassade van Parijs naar
Berlijn gezonden wordt. Dit was overi
gens reeds voor 1914 het geval en zoo
werd b.v. ook de beroemde danseres Mata
Hari als spionne ontmaskerd.
Ook de Eifeltoren speelt een rol.
De Eifeltoren vervult bij de contra-
spionnage een steeds belangrijke taak.
Hier worden de radioberichten opgevan
gen, die dag en nacht door geheime zen
ders, waarover vele spionnen de beschik
king hebben, uitgezonden worden. Nog
onlangs heeft men op deze wijze een zen
der ontdekt in een kleine kapel, die tot
een schitterende villa in Deauville be
hoorde. Evenzoo kon men een buiten-
landschen spion ontmaskeren, die zijn
zender in een kofier bij zich droeg en
daarmede in Le Havre rondliep.
Chef van den Franschen geheimen
dienst is overste Gauche. Niemand zou
dezen eleganten heer met zijn hoornen
bril en Edenhoed voor een van de mach
tigste mannen vah Frankrijk houden.
Wie echter door hem-op spionnage be
trapt wordt, wordt volgens de nieuwste
wetten zelfs in tijd van vrede met den
dood bestraft!
Liefdadigheid in velerlei vorm. I
Het betrachten van liefdadigheid en het
verleenen van steun aan hen, die in zorge
lijke omstandigheden verkeeren, is 'altyd
'n belangrijk onderdeel van algemeene men-
schenliefde geweest. Men heeftdit werk
ten slotte samengevat onder een univer
geel e benaming van maatschappelijk hulp
betoon. In eindelooze variatie is deze
anenschlievende taak vervuld; by het bla
deren in den byna driehonderd pagina's dik
ken Gids voor dit hulpbetoon, eenige jaren
geleden voor Den Haag verschenen, kregen
wij" nog eens een indruk van de groote ver
scheidenheid. Hel zyn 450 vereenigingen,
die alleen in onze stad zich op de een of
andere wyze met dit werk bezighouden Er
zyn er wel onder, die een algemeen lande-
lijken werkkring heibben, maar daaronder
valt dan Den Haag natuurlijk ook.
Door de instelling van den Armenraad
heeft men getracht centralisatie te verkrij
gen en onderlinge samenwerking, althans
vroeger. Nu niet meer - nu
lijn er "AKKERTJES"! Eenpeer
per dag, wèg pijn en nerigheid I
in dien zin dat men elkaar niet tegenwerkte
en anderzijds door 'betrokkenen niet van
twee of meer walletjes wordt gegeten. Er
ziin er ook verscheidene instellingen, die
een zeer beperkt doel hebben; zij z(jn dik
wijls het gevolg van een of ander fbizonder
legaat, dat jaarlijks besteed moet worden.
We vinden bijvoorbeeld een vereeniging die
alleen maar aan acht weduwen een onder
steuning van één gulden per week geeft en
verder geen bemoeiing heeft; een andere
die dergelijke hulp aan 80 Scheveningsclie
visschers kan geven, die minstens 85 jaar
van Scheveningen uit gevaren hebben. Zóó
zullen er nog wel meer zflu, die een exclu
sief doel hebben.
Natuurlijk zijn alle kerkelijke secten aan
wezig als gevolg waarvan telkens dezelfde
soort vereeniging of instelling werkt. Dit
alles werkt splitsing in de hand, tengevolge
waarvan noonzakeltjk naar samenwerking
moet worden gestreefd. Het zou wel eens
interessant zijn te weten hoeveel geld op
deze wijze ten slotte aan dit hulpbetoon
wordt besteed. Het aantal personen dat aan
dezen arbeid deelneemt is ook enorm groot
en dientengevolge de hoeveelheid arbeid
IDe lijst der vereenigingen en instellingen
die ten behoeve van de jeugd en haar on-
middellyken steun werkzaam zyn, beslaat
ruim veertig pagina's in dezen Gids. Ge
middeld worden er vier op een pagina ver
meld, zoodat er wel een 150-tal zyn. Voor
diverse speciale doeleinden werken deze,
wy zagen er één die alleen maar ten do^l
heeft pantoffels te verschaffen aan school
gaande kinderen. Of daarvoor nu een be
paalde vereeniging is, zou men kunnen be
twijfelen.
Er zyn ook vereenigingen die niet anders
doen dan geld-inzamelen ten einde dit weer
te verdeelen over vereenigingen van wel
dadigheid. De kerkelijke diaconiën beslaan
twintig pagina's en geven ook een groote
verscheidenheid van onderdeelen in de
steunverleening te zien.
Dit alles gaat dus uit van particulieren.
Daarnaast staat nog de overheid, zoowel
van gemeente als van het Rijk. De bedra
gen, die uit de overheidskassen worden ge
geven voor directe en indirecte steun, zyn
zeer groot. Men vraagt zich dan wel af of
de nood niet buitengewoon groot moet zijn
als dit alles noodig is.
Niet vergeten mag worden, dat er buiten
dit alles nog heel wat gedaan wordt door
particulieren, die buiten alle vereenigingen
om rechtstreeks Steun verleenen, bijvoor
beeld aan jongelui, die hun studie willen
volbrengen en daartoe niet alle middelen
bezitten. Ten slotte is al deze hulpverlee
ning een verschuiving van het geld uit de
beurzen der beter-gesitueerden. Wie zal nu
zeggen hoeveel millioenen guldens dit alles
tezamen per jaar wel bedraagt. Dat het in
de millioenen loopt, is wel buiten twijfel, al
zouden wy bijvoorbeeld de kosten van het
onderwijs die voor onze stad al ettelijke
millioenen bedragen, niet meetellen.
De versnippering van krachten en van
geld moet alles bijeen wel duurder maken
dan strikt noodzakelijk is. Er zal niet zelden
dubbei gesteund worden en elders steun
ontbeerd waar die noodig is. In den chao-
tischen toestand, die zoo uit dezen Gids
blijkt, moet verwarring onvermijdelijk voor-
kopien ,al tracht men deze ook door middel
van den Armenraad te voorkomen.
Het gaat toch eigenlijk altijd om het
zelfde euvel. De maatschappelijke stryd is
voor velen te zwaar; er is een voortdurend
geldgebrek en men tracht dit te verzachten.
Of mfin dit geld nu voor het ééne doel of
het andere geeft; maakt weinig uit; ook
hier is het altyd een kwestie van verschui
ving. Het vraagstuk wordt alleen ingewik
keld doordat men zich te veel inlaat met
de détails. Veel verbetering in deze alge
meene hulpbetoon-verleening ia haast niet
te wachten, omdat de splitsing door andere
overwegingen wordt beheerscht. Het is al
mooi dat men getracht heeft een centraal
lichaam in het leven te roepen, dat alle van
'advies dient en een registratie vormt van
allen die in aanmerking komen voor dit
hulpbetoon. Misschien zullen op den duur
samenwerking en samenvoeging van in
stellingen mogelijk zyn, maar veel ver
wachten wy daarvan niet. Degenen die zich
aan dit werk wij'den, hebben ook alle hun
hobby en zy interesseeren zich daarvoor
