Duitsch-Russisch pact
geratificeerd.
Beteekent dit oorlog
Manifest van het
Kwo Min Tangcong-res.
Achter de Bosschen.
De K.L.M.-diensten naar
Engeland en Duitschland
gestaakt.
gemengd nieuws.
Nader bericht inzake
vrijwillige dienst- en
hnlpverleening,
S—nt,2= £hmorerTeï Rü™u«.
Beurs van Amsterdam.
oSJM*ian4
ENGELAND
MOBILISEERT LEGER
EN LUCHTMACHT.
LONDEN, 1 Sept. De
Koning heeft een bevel
onderteekend waarin de
mobilisatie van leger en
luchtmacht wordt afgekon
digd.
Gisteren was de mobilisa
tie van de vloot gelast.
Duitschland gaat tot den
aanval over.
De Duitsche aanvallen
op Polen.
Polen zal weerstand bieden.
Amerika verzekert
geen schepen.
Molotof: Sovjet-Unie denkt alleen
aan eigen belangen.
De Opperste Raad der Sovjet,Knie heeft
gisteravond na een rede van den Sovjet-
premier en volkscommissaris van Buiten-
iandsche Zaken, Molotof, te hebben aange
hoord, welke ongeveer een uur duurde, met
algemeene stemmen 'besloten:
lo. De buitenlandsche politiek der re-
geering goed te keuren;
2o. het op 23 Augustus te Moskou on-
derteekende non-agessiepact tusschen
Duitschland en de Sovjet-Unie te ratificee-
ren.
In zyn rede, aldus D.N.B., oefende Molo
tof om te beginnen critiek ofi de Britsch-
Fransche actie voor een pact. Volgens hem
was het die twee landen in het geheel niet
er om te doen een effectief vijedesinstru-
ment te scheppen door de onderhandelingen
met Moskou, maar slechts de „fictie van
een pact" ten nadeele van de belangen der
Sovjet-Unie.
Daarentegen gaat het, zoo zeide Molotof
volgens D.N.B., by het non-agressiepact
tusschen Duitschland en de Sovjet-Unie om
een beslissing van de grootste beteekenis
voor de wereldpolitiek. De geschiedenis
heeft aangetoond, dat vijandschap en oor
log tusschen de verken van de Sovjet-Unie
en Duitschland de twee landen niet baten,
maar schaden. J)ie volken willen dan ook
geen vijandschap tusschen elkaar, maar
vreedzame betrekkingen.
Het op 24 Augustus te Moskou gesloten
non-agressiepact maakt aan de vijandschap
tusschen de Sovjet-Unie en Duitschland een
eir.de. De twee allergrootste staten van
Europa hebben besloten, de oorlogsdreiging
tusschen elkander uit te bannen en vreed
zaam met elkander te leven.
Zelfs indien een oorlog in Europa niet
te vermijden zou zyn, dan zou ten gevolge
van het DuitschRusisch non-agressiepact
dt omvang der oorlogshandelingen beperkt
zijn. Er heerscht dan ook slechts daar on-
tevredenheid over dat pact, waar oorlogs
brandstichters onder het mom van vredes-
liefde aan het werk zyn.
De Sovjet-Unie oriënteert zich niettemin
in haar buiter.landsche politiek uitsluitend
raar de belangen van haar volkeren en zij
is daarvan niet af te brengen. Het nieuwe
pact, dat een ommekeer beteekent in de
Iluropeesche politiek en naar zyVi aard den
vrede dient, opent ooit voor de Sovjet-Unie
^jnieuwe mogelijkheden en nieuwe ontwikke
lingskansen voor haar eigen krachten in
het internationale strydperk.
Naar het D.N.B. verder uit Berlijn meldt,
heeft de Duitsche rijksregeering terzelfder-
tjjd harerzijds het verdrag geratificeerd.
De eerste daden van agressie.
Het Poolsche Telegaafagentschap meldt:»
De eerste daden van agressie van Duit
sche zijde werden in dei/ afgeloopen nacht
verricht. De Duitsche luchtmacht heeft aan
gevallen door bommen te werpen op het
plaatsjeyPuck, aan de Poolsche kust in de
buurt van Gdynia gelegen, met het doel het
vliegveld te verwoesten; er werd evenwel
geen schade aangericht. Ook werd het
plaatsje Zukow in Poolsch Pommeren ge
bombardeerd, eveneens zonder succes. Ten-
slotte was een Duitsche luchtaanval gericht
op de stad Biala Podlaska met de bedoe
ling de in deze stad gevestigda^liegtuigen-
fabriek te bombardeeren. De" hommen mis
ten haar doel. Ook werden drie bommen op
Gdynia geworpen; zij kwamen echter in
zee terecht. j
Men maakt melding van een actie van
Duitsche troepen tegen de steden Ciechanow
en Mlawa: op deze wijze is de agressie van
Duitschland tegen Polen een voldongen
feit.
Onafhankelijk van deze gevallen van
Duitsche agressie tegen Polen, zegt War
schau, vormt de proclamatie van rykskan-
selier Adolf Hitler, welke in de eerste och
tenduren is uitgegeven, een formeele ver-
klaring van agressje jegens Polen.
Duitschland heeft de Poolsche grens op-
vier punten geschonden. De Duitsche be
richten over een beweerde schending van
Duitsch grondgebied door Polen zyn zuiver
verzinsels, evenals de fabel van een aanval
van Poolsche „grensschenders ov Glei-
witz."
Tsjang Kal Sjek afgezet als
algemeen bestuurder; volmachten
voor Wang Tsjing Wei.
Het zesde nationale congres van de Kwo
Mm Tang heeft, zoo seint Domei uit Sjang
hai, een manifest goedgekeurd, waarin
Tsjang Kai Sjek en de communistische par
tij wordeh gelaakt, en aangedrongen wordt
op vrede met Japan op grondslag der drie
beginselen van den voormaligen Japanschen
premier, prins Konoye, n.l. goede nabuur
schap gemeenschavpelyk optrede fitegen de
Komintern en economische samenwerking
Het manifest van de Kwo Min Tang zegt
voorts, dat het doel 4)lyft den vrede, geba
seerd op gerechtigheid, omdat China alleen
op die wyze inwendig zyn nationale onaf
hankelijkheid kan waarborgen, en uitwendig
z;in vreedzame samenwerking met andere
landen. Daartoe moet Japan inzien, dat
China niet door geweld van wapenen ver
overd kan worden, moet het zyn aanval
lende politiek laten varen en met China
samenwerken tot herstel van een eervollen
vrede. v
Het manifest bespreekt verder de hou
ding van Tsjang Kai Sjek en van de com
munistische party en zegt: „Dat het altyd
de bedoeling van de communistische-party
is geweest het land te verraden, zal nie
mand verwonderep, doch dat Tsjang Kai
Sjek haar dienstAi aanvaardt, is onbegrij
pelijk." Daarom heeft het zesde nationale
congres besloten Tsjang Kai Sjek af te zet
ten als „tsungtsai" (algemeen bestuurder)
er. het „tsungtsai"-stelsel geheel af te
schaffen. Het congres heeft Wang Tsjing
Wei volmacht gegeven als partijleider op
te treden en verklaart den strijd tegen Het
communisme tot het eerste punt van het
landsherstel. De buitenlandsche politiek zal
op twee beginselen gebaseerd zyn; de na
leving der verdragen, welke China onder
teekend heeft en die gesloten zyn in het be
lang van den internationalen vrede en
voorts de handhaving en verbetering der
bestaande betrekkingen met andere mo
gendheden.
HERTOG VAN WINDSOR SEINT
KONING VAN ITALIë.
„Wend uw invloed aan."
De hertog van Windsor heeft, volgens
den correspondent te Cannes van de „News
Chronicle", het volgende telegram aan den
koning van Italië gezonden:
„Ik heb den grootsten eerbied voor Uwe
Majesteit .Ik heb aan de zijde van uw sol
daten gevochten. Het zij my geoorloofd, op
grond daarvan, u te verzoeken, uw invloed
■an te wenden, om de ramp te vermijden,
die aanstaande schijnt. Ik betreur het u in
deze dagen 'van verwarring te moeten las
tig vallen, maar als een eenvoudig wereld
burger, kart ik niet nalaten u deze persoon
lijke boodschap te zenden."
SPOORBRUG BIJ LUIK IN DE
MAAS GESTORT.
De nieuwe metalen spoorbrug over den
val Benoit, die stroomopwaarts van Luik
ligt op eenige honderdei^ meters van de
brug van Fragnee, is gisteravond in de
Maas gestort om even voor zévenen ten
gevolge van een hevig onweer. Men ver
onderstelt. dat de brug door den bliksem
is getroffen. In grooten omtrek zijn tal
rijke ruiten vernield. Brokstukken van
muren zijn ingestort. Waterleidingen
sprongen en het water stroomde in dikke
stralen over de straten.
Voorts doet het gerucht de ronde, dat f
een fabriek in lichter laaie zou staan.
Men weet nog niet of er slachtoffers zijn
gevallen. Nader wordt nog gemeld, dat
het gerucht de ronde doet, dat een trein
op de metalen brug reed toen deze ip-
stortte. Er zouden slachtoffers zijn ge-
de springlading, welke in verband met de
militaire maatregelen was aangebracht,
ontplofte, zoodat de brudpverd vernield.
Op het oogenblik van het ongeluk reed
van de eene zijde een trein uit Gouvy
de brug op en,van de andere zijde een
losse locomotief. Gelukkigerswijze is de
trein niet in de rivier gereden, doch ver
scheidene reizigers werden gewond.
Zeven personen werden gedood, n.l.
twee machinisten, een stoker, en vier
geniesoldaten die de brug bewaakten.
De materieele schade is zeer groot. De
justJtie stelt een onderzoek in.
Omtrent het instorten van de metalen
spoorbrug over de Maas wordt nader ge
meld, dat tengevolge van blikseminslag
Kleinere Poolsche steden
gebombardeerd.
Blijkens mededeelingen uit Warschau
zouden de Duitschers hedennacht ver
schillende Poolsche steden hebben ge
bombardeerd o.a. Pirch aan de Weicïisel.
Bevel is gegeven Gdynia te blokkeeren.
Eenige bommen ontploften in de nabij
heid van Siegveld. Er werd geen schade
aangericht. Verschillende andere kleine
steden werden gebombardeerd. De scha
de is onbelangrijk.
Polen beschouwt dit alles als een for
meele verklaring,'van agressie.
Van Duitsche zude wordt beweerd dat
van bombardement geen sprake Js.
Ook Duitsch-Russisch
militair pact?
Vandaag wordt een Sovjet-Russische mi
litaire missie te Berly'n verwacht, welke on
der leiding van een hooggeplaatst Sovjet-
generaal staat en waarvan prominente mi
litairen van leger, vloot en luchtmacht deel
uitmaken. Zy zgl besprekingen met den
Duitschen generalen staf voeren.
- Dit bericht schynt welhaast de geruchten
te bevestigen, welke reeds Woensdag de
ronde deden over het spoedig tot stand ko
men van een Duitsch-Russisch militair pact.
Het behoeft wel geen betoog, wat het tot
-stand komen van een dergelyk pact voor de
situatie zou beteekenen. Tegelykertyd krij
gen dan ook de officieele Russische Tass-
telegrammen, die mededeeiing deden van
de concentratie van 500.000 man sterke
troepeh aan de Russisch-Poolsche grens, een
veel groote beteekenis.
Tegelykertyd verluidt te Berlyn„dat ook
Molotof, of zyn onderstaatssecretaris Po-
temkin, heden verwacht wordt. Het zeu
hierbij meer betreffen dan de bearttwoording
van Von Ribbentrop's bezoek aan Moskou
en cok alweer de afsluiting van een veel
positiever" pact betreffen dan het non
agressiepact, hetwelk reeds geratificeerd
werd.
DUITSCH POSTVLIEGTUIG
VERONGELUKT.
Zes dooden.
Het nachtpostvliegtuig D-AFOP Karl
Hochmut van den dienst Berlijn—Han
noverKeulenLonden is gisternacht bij
het vertrek uit Hannover verongelukt.
Het toestel is" in brand gevlogen en de
heele bemanning van zes man is omge
komen. Een deel van de lading post ging
ln vlammen op. v
DE DUITSCHE LUCHTMACHT.
Pe Duitsche Rijksminister van de
Luchtvaart heeXt heden een order uitge
vaardigd waarbij het gansche Duitsche
gebied voor vreemde vliegtuigen ver
bode* wordt verklaard. Bij overtreding
stelt men zith bloot aan beschieting.
De zestien, eischen van Hitier
inzake Danzig en den Corridor.
De diplomatieke medewerker van Reu
ter verneemt van oXXicieele zijde, dat de
zestien eischen van Hitier niet schrifte
lijk ter kennis zijn gebracht van'de Brtt-
ssche of van de Fransche regeering Deze
16 .eischen zijn alleen aan den Britschen
gezant Woensdagavond voorgelezen.
Eerst gisteren heeft Polen van deze
serie eischen kunnen kennis nemen. De
Poolsche regeering ontbrak dus alle ge
legenheid om op den door Duitschland
gewenschten tijd een gevolmachtigde
naar Berlijn te zenden.
TELEGRAFISCH WEERBERICHT.
Voor het geheele land: Zwakke ver
anderlijke wind. later uit zuidelijke rich
tingen, hall tot zwaar bewolkt, tijdelijk
betrokken, nog kans op plaatselijke on
weersbuien, warm weer.
BINNENLAND.
Zilt Bij
Gij doet wat g<
FEUILLETON.
Een roman uit Siberië,
door Fr. ENSKAT.
(Nadruk verboden).
37
Plotseling wierp Serglus zich op Hal.
maar op het laatste oogenblik stak deze
zijn voet uit, waardoor de Rus met
kracht in zijn maag werd getroffen
Kreunend wentelde hij zich over den
houten vloer.
Bessin en Alexi hadden zich achter
Hal.opgesteld, gereed om ln te grijpen.
Nu vloog Lansky overeind. In zijn
rechterhand hield hij een revolver.
Stop, mijne heeren! Sla er maar
op, los vriendje, maar mii blijf je van
het lijf! Anders wordt er geschoten!
Met gebalde vuisten stond Hal tegen-
Ellendige huichelaar! Waar haal jij
den moed vandaan..,?!
En dat zeg Jij, Jij, verrader!
snauwde Lansky. Je geeft geen kik meer,
versta je dat goed?4
In een zinlooze woede, die hem alle
voorzichtigheid uit het oog deed verlie
zen, greep Hal naar den revolver, welke
hij maanden tevoren bij de eigendom
men van zijn vermóórden wapenbroeder
had gevonden. Hij legde aan.
Schiet maar! hoonde Lansky. Dat
ding ken ik. Je zult er niet veel schade
meer mee aanrichten; het is leeg. Dacht
je mij voor den gek te houden.
Hal haalde den haan over... een schot
knalde door de kamer. Lörne stond als
aan den grond genageld, zijn arm met
het wapen nog steeds gestrekt.
Lansky slaakte een kreet. Maar hij
schoot niet. Langs zijn wang sijpelde
bloed. De kogel had hem slechts even
geraakt.
ElleAdelingVerrader!! raasde
hij. Op mij durf je te schieten?! Luister
naar mij, Bessin! Kijk dien braven neef
ps goed aan heel goed. Die
ar hij schreeuwde nu nog
harder is heelemaal geen neef van je!
Neen! Een bedrieger is hij een
gemeene zwendelaar! Mitja, Serglus,
kijken jullie eens naar zijn Aarzen; iet
eens op dien revolver in zijn hand. Ken
nen Jullie die tabakspijp niet meer?
Denk eens goed na...! Alle dingen, die
in het bezit waren van Frans Mertens,
i toen deze ons vrijwillig verliet en om
keerde. En hoe komt die schurk nu
i aan al die dingen? Bessin! Luister
naar mij ,ik zal het vertellen. Die man
I daar.is de moordenaar van Frans Mer
tens, je ware neef. Mertens is dood.
Nu weet ik het zeker. Die kerel daar heeft
j ons allemaal bedrogen Waar zou hij an
ders de schets en jouw brief vandaan t
hebben, Bessin? Hij is een moorde-
naar! Vraag hem toch eens, Bessin,
j of hij werkelijk Frans Mertens heet!
Hal staarde roerloos vóór zich uit. Mét
geen woord vermocht hij deze reeks van
WAARSCHUWINGSSCHOT
OP VLIEGTUIGEN
VAN K.L.M.
pe groote waakzaamheid der Fran-
schen bij hun verdedigingswerken kan
o.m. worden afgeleid uit het feit, dat in
korten tijd twee Nederlandsche vliegtui
gen in het Noordwesten van Frankrijk
zijn beschoten.
De eerste maal was het de „Wulp", on
der gezagvoerder A. Viruly, ter hoogte
van Duinkerken. Hij was op weg naar
Parijs en vloog naar zijn meening buiten
de verboden zone, die zich tot drie mijl
van de kust uitstrekt. Het bleek echter,,
dat hij zich hier nog Juist binnen bevond
en prompt werd hem tweemaal' een
waarschuwing gegeven door het afvuren
van een projectiel, dat op ,zeer goede
hoogte was ingesteld en den vlieger een
hoogst onaangename verrassing bereid
de.
Hij constateerde een groote rookont
wikkeling op de hoogte van zijn machine
en zocht dadelijk koers verder zee in.
Hetzelfde is gisteravond omstreeks half
zeven overkomen aan gezagvoerder P.
Both, die van Brussel naar Parijs vloog
met de „Xema". In ongeveer hetzelfde
gebied moest hij ervaren, hoe tot twee
maal toe op hem geschoten werd, en ook
hier waren de projectielen zeer goed ge
richt. Deze gezagvoerdfer vond hierin
aanleiding om hedenmorgen bij zijn
terugkeer naar Nederland het nog ver
der naar het Westen te zoeken. Hij vloog
over den Zuidoosthoek van Engeland,
passeerde Lympne en nam toen den ge
wonen oversteek naar Nederland, alsof
hij van Engeland zelf kwam.
Het verboden gebied in Frankrijk
strekt zich uit beoosten de lijn loopende
van Marseille over Parijs naar Londen,
en het schijnt, dat deze zone nog wat is
uitgebreid, hetgeen hier niet bekend was.
Britannia" te Vlissingen
blijft bestaan.
Toen de Stoomvaart Maatschappij
„Zeeland" in het begin van het Jaar
mededeelde, dat zij had besloten na het
zomerseizoen 1939 haar hotel „Britannia"
te Vlissingen niet langer te exploiteeren,
/lebben velen in Zeeland gevreesd, dat
dit besluit teitas het einde van dit hotel
ThansksjKvorden bericht, dat het ge
vaar is afgewend. Hotel „Britannia" is
aangekocht door een combinatie die, na
langdurige onderhandelingen, en door
bemiddeling van autoriteiten ln de pro
vincie, tot stand is gekomen, en die heeft
besloten „Britannia" als eerste-rangs-
hotel verder te exploiteeren. Het hotel
wordt, wegens de overdracht, 4 Septem
ber, gesloten, maar spoedig daarop zal
het onder de nieuwe leiding worden her-
J opend.
j De- S.D.A.P. vlagt rood-wit blauw.
Het partijblad van de S.D.A.P. „Het
Volk" schreef gisteravond:
„Vele vlaggfen zijn uitgestoken op dezen
dag, de verjaardag van de Koningin.
Sterk treedt juist in de zeer zware om
standigheden van deze uren dn ieders
bewustzijn op den voorgrond, wat alle
Nederlanders verbindthet is goed, daar
aan uiting te geven op een dag als deze,
door eerbied te betuigen aan het Staats
hoofd, dat de Nederlandsché eenheid
verpersoonlijkt.
In andere democratische staten is het
sedert lange Jaren reeds vanzelfsprekend
dat de - sociaal-democratie bij zulk een
gelegenheid niet anders handelt dan an
dere volksgroepen. De tijd is gekomen
om ook in Nederland deze houding aan
te nemen. Alles, wat aan de achtemit-
stelling van het sociaal-democratisch
volksdeel herinnerde, is opgeruimd. So
ciaal-democraten maken deel uit van de
regeering. En wij allen gevoelen, dat het
in een tijd als deze. nu ons volk in ge
slotenheid gereed staat, om zoo noodig,
zijn onafhankelijkheid te handhaven,
meer dan ooit gewenscht is, dat iedere
volksgroep met volstrekte handhaving
van eigen karakter en beginsel ver
mijdt tegenstellingen te accentueeren of
te verscherpen
Het is op grond van deze overwegingen,
dat de leiding van de S.D.A.P. vandaag
ook op het gebouw van het partijsecre
tariaat, in de Tesselschadestraat te Am
sterdam, de Nederlandsche vlag, rooG-
wit-blauw, heeft uitgestoken".
De feL.M. heeft ook verandering |n
haar diensten moeten brengen. De dien
sten op Duitschland en Engeland siln
gestaakt. De dienst Parijs wordt wel ge
vlogen maar te Brussel wordt niet ge-
land. De Indië-dienst wordt vanaf heden
over de Indië-route gevlogen.
De Koningin gisteravond uit
Soestdyk vertrokken.
De Koningin is gisteravond om kwart
voor negen van het palels Soestdijk Der
auto naar Den Haag vertrokken Hare
Majesteit was vergezeld door jvr Schim
melpenninck v. d. Oye, jhr. De Jonge van
Ellemeet on baron Sweerts de Landas
Wyborg.
MONUMENTEN-COMMISSIE
ZUID-HOLLAND.
Ontluistering van ons landschap.
Verschenen is het verslag over 1938 van
de monumentencommissie van de provincie
Zuid-Holland aan Ged. Staten der provin
cie.
Door het overlyden van prof. ir. G. Diehl
te Delft kwam een plaats in de monumen-
toncommissie open; derhalve bestond op 31
December 1938 de comniisjaie uit de volgen
de leden; ir. G. C. Bremer, voorzitter; dr.
E. J. Haslinghuis, dr. J. Kalf, ir. Joh.
Robbers, allen te 's-Gravenhage; B. van
Ridderbeek, architect B. N. A. te Dordrecht;
J C. Meiscbke, architect B.N.A. te Rotter!
dam en Bert C. Helbers te Overschie, secre
taris.
Het secretariaat der commissie Is ge
vestigd te Overschie.
Een gevoelig verlies leed de monumenten,
tommissie door het overlyden van den heer
W. M. C. Regt, archivaris der gemeente
Alphen a. d. Ryn, een van de trouwste be
richtgevers der commissie.
Sedert 1917, het jaar van instellen van
het systeem van berichtgeving, zond de
heer Hegt jaarlyks uitvoerige rapporten be-
treffende de monumenten in zyn district.
De commissie wil op een ernstig euve.
wijzen, dat in den laatsten tyd wederom om
zich heen grijpt, n.l. het vervreemden van
antiquiteiten uit kerken en openbare ge
bouwen. Zelfs 17de eeuwsche koperen kro
nen, afkomstig uit kerkgebouwen langs
onze groote rivieren en archiefkisten wor
den by opkoopars aangetroffen. Het is bijna
niet te gelooven, dat er nog kerkvoogden
gevonden worden, die de schoonheid van
dergelijke fraaie gebruiksvoorwerpen niet
beseffen; vele andere kerkbestuurders be
treuren thans diep,"*dat hun voorgangers
niet meer piëteit getoond hebben t.o.v. het
geen door vorige geslachten is nagelaten
aan stijlvolle meubileering hur.ner bedehui
zen.
Het verdwijnen en verminken door on
oordeelkundige verbouwing van hofsteden
en eenvoudige boeenwoningen is mede een
ernstig verschijnsel, dat de commissie
nadruk onder het oog van gemeentebestu
ren wil brengen, opdat deze toch vooral al
het mogelijke zullen doen en nauwlettend
zullen toezien om aan deze voortschrijdende
ontluistering van het Hottandsche landschap
paal en perk te stellen. Blijkbaar is het nog
niet voldoende bekend, dat in dergelijke ge
vallen het Rijksbureau voor de Monumen-
tenzorg en deze commissie gratis advies
geven.
Om aan de meer en meer in zwang ko
mende foeileelyke, meest helle kleurenschil-
deringen van gebouwen, waarop reeds in
het vorige jaarverslag de aandacht werd
gevestigd, een einde te maken, heeft de ge
meente Amsterdam in haar bouwverorde
ning de clausule op?fenomen, ,,'dat als na
dere eisch kan- worden gesteld, dat een
bouwwerk, of een gedeelte van een bouw
werk niet in zoodanige kleur geschilderd
mag zyn, dat daardoor het stadsschoon op
ernstige wijze wordt geschaad."
De commissie spreekt de hoop uit, jat
onder de van overheidswege te subsidièeren
restauratiewerken eerlang ook de wind
molens zullen worden opgenomen, vóór*
ze nagenoeg verdwenen zijn.
ontzettende beschuldigingen te weerleg
gen. Zijn tong scheen als verlamd, maar
zijn gedachten werkten koortsachtig. Nu
wist hij alles: De man, dien hij stervende
had gevonden, heette Frans Mertens. En
Lansky was zijn moordenaar.
In het ruime vertrek' heerschte een
drukkende stilte. Aller blikken waren op
Hal gericht.
Bij de deur, waar Kare de scène met
een doodsbleek gezicht had gevolgd,
klonk plotseling een lichte kreet.
Daarop stormde Hal met niets ziende
oogen langs het meisje, dat bewusteloos
op den grond lag, heen de kamer uit en
naar buiten.
XXVI.
N
De avond had het Proeska-dal in duis
ternis gehuld. Wel fonkelden er een paar
sterreh -aan het firmament, maar zooala
zoo vaak bil helderen hemel, heerschte
beneden op de aarde geen licht
Aks een beschonkene waggelde Lörne
nam- den stal. Schier onbewust bracht
hfj zijn paard naar buiten, zadelde het
en reed weg. De teugels hingen slap in
zijn hand. Het dier sloeg vanzelf den weg
naar de Irbytsch in. Het ging in de rich
ting van het stampwerk.
InJEfal dwarrelden de gedachten ver-
wardHiporeen. Voelde hij zich pijnlijk ge
troffen? Hij wist het niet. Het gelukte
hem ook niet logisch te deriken. Telkens
wanneer hij probeerde zijn toestand te
overdenken, werden zijn gedachten af
geleid door een of ander detail van ge
ringe beteeïcenls. Tenslotte gaf hij het
op zich intens met dc gebeurtenissen
der laatste uren bezig te houden.
Rechts voor hem doken de schaduwen
van het stampwerk op. Zijn werk! Nooit
meer zou hij het mogen betreden. En
hoe goed had het hem gedaan, hoe had
hij er zich over verheugd, toen het da
verende geluid van het Stampen en wal
sen voor het eerst door het dal klonk.
Voorbij
Hij dreef het sjokkende pfiard in de
richting van het Winddal. Langzaam
ontwikkelde zich een bepaald plan in
zijn verward brein: Hij zou naar Nanglu
gaan. Nanglu, de eenvopdlge, eerlijke
natuurmensch. Hij was wel de eenige,
die een incident als dit vooruit had zien
aankomen.
De revolver, die hfj Hal als waarr
deloos had beschouwd, was dus toch nog
met een enkele patroon geladen geweest?
-Eigenaardig
Nu was hij ontmaskerd, uitgestooten.
En een moordenaar had men hem ge
noemd. Dat had Lansky yrel verdui
veld geraffineerd in scène gezet. Alles
was tegen hem. De anderen konden lm
mers niet weten, dat Lansky waarheid
en verdichtsel handig dooreen had' ge
vlochten juist, zooals hij dat voor zijn
duistere plannen noodig had. Maar met
dat al had hij Hal voor de bewoners
van het Proeska-dal afgedaan. Voor
altijd!
Bessin Kare...? Hoe zouden die
nu over hem denken? Lieve, kleine Kare?
Hij hield van haar. Meer dan hij ooit
van iemand gehouden had. Dat besefte
hij eerst nu. Eigenaardig, dat deze over
tuiging zich nu, op dit oogenblik, zoo
onweerstaanbaar aan hem opdrong.
Zou hij nu zijn tijdelijk onderbroken
vlucht uit Rusland weer voortzettenl
Neen neen! Lansk? bevond zich nok
in het Proeska-dal Wie weet, wat hij
nog in zijn schild voerde. De bewoners
van het dal vermoedden niets van zijn
duistere practljken. Hal zou in de nabij
heid blijven en een oog in het zeil hou
den. Misschien had men vandaag of mor
gen zijn hulp noodig.
'Het wak maar goed, dat hij het ge
neer, toen Peter Bessin hem kwam roe
pen, bil Nanglu had achter gelaten. Nu
bezat hij tenminste een behoorlijk wapen
Maar overigens had hij dan ook alles
Was dat wel zoo? Had bij werkelijk
alles verloren? Neen,- plotseling drong
met verrassende zekerheid het besef tot
hem door, dat hij toch lets had gewbn-
nen, namelijk zich zelf! Nu was hij im
mers weer Hal Lörne! Een gevoel van
voldoening verdreef zijn sombere ge
dachten. Ja! Hij was weer zichzelf. Leu
gen en bedrog behoorden tot het ver
leden. Dat was ook wat waard en stel
lig niet zoo heel weinig.
Toen Hal het in duister gehulde Wind-
dal inreed, sloten zijn handen zich voor
het eerst sinds hij van Bessln-hoeve weg
reed, vast om de teugels.
In dè verte flikkerde een klein vuur.
Daar zou Nanglu wel zijn, de trouwe
Osiéet.
Hal had zijn zwaarmoedigheid al weer
afgelegd.
(Wordt vervolgd.)
Jachtopziener J. Spek onderscheiden.
H. M. de Koningin heeft aan den heer
J Spek, Jachtopziener, toegekend de gou
den eeremedaiile van de Hulsorde van
Oranje, wegens 40-jarigen Koninklijken
dienst.
v
Verplaatsing van Nederlandsche
veldleger T
STADSNIEUWS.
Overal groote drukte.
Vannacht om 12 uur zijn de verplaat
singen van de troepen van het Neder
landsche veldleger begonnen en in me
nige stadswijk en in menig dorp na
men worden natuurlijk niet genoemd
zijn de bewoners uit den slaap gehouden
door het geratel van de wielen van de
kanonnen, het hoefgetrappel van de
paarden en het doffe dreunen van de
voetstappen van de marcheerende sol
daten. Het Nederlandsche leger had alle
treinen beschikbaar en ook dit was nog
niet voldoende om de verplaatsingen vlot
te doen geschieden, want een massa troe
pen met hun materieel zijn verplaatst
over de gewone verkeerswegen door mid
del van de opgevorderde vrachtauto's.
Het was een drukke nacht. En ook heel
den dag heeft men her en der ln ons
land bijna eneindlg lange treinen zien
rijden met geschut, veldkeukens, paar
den enz; in en op de goederenwagens. Er
heeft een militaire bedrijvigheid gc-
heerscht zonder weerga.
Gouda, i sept. 1939.
In den oproep van den Burgemeester,
welke in de dagbladen van 29 dezer is
verschenen, is de nadruk gelegd op de be
hoefte, welke zich in gezinnen en
bedryven kan voordoen aan vrijwillige
dienst- en hulpverleening.
Dienaangaande zal door het met 1 Sep
tember a.s. in werking tredende bureau
(Regentesseplantsoen 9) de regel gevolgd
worden, dat geen bemiddeling voor het ver
krijgen van vrijwillige dienst of hulp zal
worden verleend dan nadat de Arbeidsbeurs
verklaard heeft, dat geen voor het werk
geschikte werkzoekende bij haar meer is
ingeschreven, dan wel vaststaat, dat een
normaal betaplde werkkracht wegens- den
bij zonderen aard van het geval niet in aan
merking komt.
Aanvragen voor het verkrijgen van der
gelijke vrijwillige hulp of diensten in ge-
zinnen of bedrijven moeten tot evenge
noemd bureau worden gericht.
Afgezien van deze verleening van hulp
of diensten aan particulieren kan zich de
I behoefte yoordoen aan verleening van vrij
willige hulp aan de overheidsdien
sten, wanneer het ambtelijke apparaat
door crisiswerk overstelpt, dit niet tijdig
i alleen kan verrichten.
Reeds is bij de motor- en paardenvorde
ring dankbaar gebruik gemaakt van df
diensten van leden der hulppolitie, welkf
Orgelconcert Groote Kerk
door den organist Henri C. J. de Man.
Solisten: Mevr. Henriëtte Spla,
sopraan, den Haag en de heer Ch
van lsterdaeï, cello.
Slephts een klein contingent hoorders was
opgekomen, maar ohgetwjjfeld is dit te
wyten aan den hoogen ernst der tijden, nu
de politieke spanning; wel haar hoogtepunt
heeft bereikt, en de
op dë
Een 14-jarige jongen redt een
klein meisje.
Een ferme landbouwerszoon, de 14-jari
ge Wim van Leeuwen, heeft op kordate
wijze een kind van den verdrinkingsdood
gered.
In de Pr. Hendrikstr. te Alfeh geraakte
het 4-jarige 'dochtertje van den heer
Zwartjes spelenderwijs in den Ouden
Rijn. Slechts enkele kinderen waren vari
het ongeluk getuige en hun hulpgeroep
.trok de aandacht van den jeugdigen j goeddeels uit burgerwachters is samenge
Van Leeuwen, die aan de overzijde met 5teld. Op deze hulppolitie en op een aantal
een vriendje wandelde. De jongen, die .,advjnders is mede een beroep gedaan bij
loopen van broek en schoenen en zwom op Vrijdag en Zaterdag a.s.
over den Ouden Rijn, cfie ter plaatse Ook beschikt onze Luchtbeschdrmings-
zeker 40 50 M. breed is. Het mocht hem 1 dienat voor het optreden bij luchtgevaar
gelukken het kind op te duiken en ter- gen aantal eoefewlfi vrywilliges.
wijl hij het hoofd van het meisje zorg- 1
vuldlg boven water hield, zwom hij er Een*6 onderdeden van den d.enst z«r
mee naar den kant. Daar bleek het kind reeds te onzer stede door den Burgemeester
het bewustzijn reeds te hebben verloren, ingevolge aanwijzing van den Minister var
maar de jonge Van Leeuwen wist, hoo
hij met drenkelingen moest omgaan.
Door het toepassen van kunstmatige
ademhaling slaagde hij er weldra in de
levensgeesten weer op te wekken en na
dat hij het kind aan de overgelukkige
ouders had teruggegeven, zwom de flinke
knaap opnieuw het breede water over
om zich in het bezit te stpllen van zijn
ath ter gel aten kleedingstukken.
RADIOPROGRAMMA'S.
Zaterdag 2 September. a
Hilversum 1, 1875 en 414.4 M. VARA-
Uitzending, 10—10.20 v.m. en 7.30—8
VPRO: I /V
8.— Gramofoon (om 8.16 Berichten);
10.— Morgenwijding; 10.20 Voor arbeiders
in de continubedrijven; 1£.— Gramofoon
(om 12.15 Berichten); 2.Filmpraatje:
2.15 Orgelspel; 3.— Reportage; 3.30 VARA-
orkest; 4.30 Esperanto-uitzending; 4.505
en 5.05 Esmeralda; 5.30 Filmland; 6.— Or
gelspel; 6.28 Berichten; 6.30 Gramofoon;
7— VAR A-Kalender; 7.05 Felicitatie^; 7.10
Politifk radiojournaal; 7.30 Cursus „Langs
steden en dorpen"; 8.Herhaling SOS-Be-
richten; 8.03 Berichten ANP, VARA-Varia;
8.20 VARA-orkest; 9.— Puzzle-uitzending;
9.15 Gramofoon; 9.45 VARA-orkest; 10.30
Berichten AKP^ 10.40 Esmeralda; 11.15—12
Gramofoon.
Hilversum II, 301.5 M. KRO-Uitzending,
45f H1RO:
3—9.15 Gramofoon (om 8.15 Berichten);
10.— Gramofoon; 11.30 Godsdienstig half
uur; 12.Berichten; 12.15 KRO-Melodis-
tcn en solist; 1.— Gramofooii (om 1*15 Be
richten); 1.20 KRO-orkest; 2.— Voor de
jeugd; 2.30 Gramofoon; 2.45 Kinderuur;
4.Gramofoon; 4.05 Causerie „Het urgen
tie-program van de Nederlandsche Vakcen
trale"; 4.20 Gramofoon; 4.25 Causerie „De
»oodwendigheid van steeds toenemende
overheidsbemoeiing met het bedrijfsleven";
4.40 Gramofoon; 4.45 Causerie „De betee
kenis van het Soefi-symbool"; 5.— Gramo
foon; 5.15 Filmpraatje; 5.30 Gramofoon-
5.45 KRO-Nachtegiaaltjes; 6.20 Journalistiek
weekoverzicht; <6.45 Berichten, gramofoon;
7— Berichten; 7.15 Causerie „De nervéuzi
numsch"; 7.35 Actueele aetherflitsen-, 8.-
Berichten ANP, mededeelingen; 8.15 Over-
peinzing met muzikale omlijsting; 835
Gramofoon; 8.46 Gevarieerd programma:
10.30 Berichten ANP; 10.40 Causerie „Het
onvergankelijke Rijk" (met gramofoon),
11.10—12 Gramofoon.
MARKTBERICHTEN
Binnenlandsche Zaken in werking gesteld
By het Roode Kruis zyn voorts een aar
tal helpsters ingeschreven en goeddeels
reeds opgeleid.
Verschillende vereenigingen hebben zich
a! in hun geheel bij den Burgemeester aan-
gegeven om desgevraagd hulp te verle
;n.
Doch afgezien van de diensten en de hulp,
welke door al deze verdienstelijke stadge-
r.ooten zal' kunnen worden verricht kan el
straks wellicht behoefte bestaan aan meei
vrijwilligers.
De behoefte daaraan kan op een gegeven
oogenblik zelfs zeer groot zijn. De Burge-
of het militair gezag kan dan wel
hulp vorderen', doch het is beter, dat men
bij voorbaat en met vrijwilligers een orga
nisatie1 opbouwt.
Vrijwilligers dus voor! Ter aanvulling
van de reeds bestaande hulporganisaties,
ter vorming zoo noodig van nieuwe ploe
gen, ter verleening van hulp in gezinnen
cn bedrijven.
Behalve" aan het in het gebouw der Ar
beidsbeurs te vestigen bureau, zal men zich
ook van 7—9 uur n.m. in het v.m. Catha
rina-Gasthuis (Bestedelingenhuis) aan de
Westhaven kunnen opgeven, waar eenige
dames er. heeren uit de burgerij op verzoek
van den Burgemeester de inschrijving lei
den en inlichtingen verstrekken.
Bekendmaking.
Militaire Inundatiën.
Het Hoofdman den Inundatiedienst in de
-Vesting Holland brengt ter kennis, dat de
Minister van Öefensie, op grond van arti
kel 1 der Wet va;; 15 April 1896, Staats
blad no. 71 (Militaire Inundatiewet)den
last heeft verstrekt tot heU voorbereiden
van de Militaire Inundatiën.
Dientengevolge zal in deze gemeente, op
grond van artikel 2 dier Wet, op last van
de militaire overheid ter plaatse aanwezig,
onmiddellijk kunnen worden overgegaan tot
het, ten behoeve van dat voorbereiden, in
gebruik nemen van eigendom, al dan niet
gepaard gaande met wyziging, tijdelijke of
voortdurende onbruikbaarmaking of vernie
tiging van dat eigendom.
Het in gebruik nemen zal, overeenkom
stig het 2e lid van artikel 2 dier Wet, bij
elk eigendom, waarmede dit geschiedt, door
aanplakking openbaar worden bekend ge-
Deensche boternoteering.
De Deensche boternoteering is heden of.
ficieel vastgesteld op kr. 240, is 0.93
1** k.g.
WTSSELKOEKSBN
Officieel.
„zenuwenoolog" het
muzikale uitingen
helaas bemoeilijkt. Maar degenen, die naar
den Sint Jan zyn opgegaan, zijn verkwikt
door hetgeen te genieten werd gegeven.
Mevrouw Sala, die tot onze beste Neder
landsche zangeressen behoort, boeide al da
delijk door haar in-muzikalen zang. te meer,
waar zy over een zoo krachtig en soepel
aansprekend geluid beschikt. We juichen
het toe, dat zich op *t programma een 3-ta!
liederen van meesters van den lateren tyd
bevonden, een paar ragfijne en kostbare
Fransche iederen: „tes Cloches" van Clau
de Debussy, een prachtcompositie, boeiend
door impressionistische schildering; „les
feuilles s'ouvraient sur le bord des bran
ches! délicatement", en „La-bas, vers
l'église" van Maurice Ravel, terwijl het
kiachtige lied van Paul Hindemith „Hattest
du der Einfalt nicht", dat zoo'n tegenstel
ling vormt in bewerkingstrant met de lie
deren der beide Fraoschen, imponeerde door
de frappante schrijfwijze. Moeilijk van ver
tolking en voordracht, en slechts ras-artis-
ten als Mevr. Sala kunnen daaraan recht
doen wedervaren; door de keuze dezer mo
derne nummers geèft men tenminste blyk
den polsslag der tijden te verstaan.
Ook in den zoo gewaardeerden Cellist
van lsterdaeï had de Man zich een uitne-
menden solist gekozen en zyn zoo door en
door muzikaal spel schonk veel genot, voor
al omdat onder een dergelijke meesterhand
een cel toch wel zeer pchoon klinkt in onzt
Sipt Jan. We noémen o.a. het Lento van
Bach voor Cel-solo en het Cantabile van
Nardini voor Cel èn orgel.
Ook de heer De Man vergastte ons op
mooi gespeelde orgelnummers, o.m. Cortège
van P. J. M. Plum O.S.M. en „Neues Leben"
van Jan Brandts-Buys, dat vooral de zware
regdsters van het orgel zoo goed doet uit
komen. Volgens de traditie der orgelconcer
ten op Koninginnedag begon en eindigde
het concert met het Wilhelmus; de para-
phrase over het oude Wilhelmus van Bon
set, hoe goed overigens gespeeld, kan ons
nimmer bekoren: onrustig en af en toe zelfs
banaal van conceptie.
Het concert zal ongetwijfeld voldoening
hebben gegeven aan hen die het bijwoonden.
x x
Verplaatsing brievenbus.
De directeur van het Post-, Telegasyf-
maakt bekend, dat de
op de Gbuwe tegenover het
Gemeentê-Ontvangkantopr is verplaatst
naar den hoek van de Dubbele Buurt en de
Kanonstraat, tegen den zijmuur van het per
ceel Dubbele Buurt no. 1.
Rijwiel laten staan.
Ten nadeele van een 37-jarigen winkeliei
is een fiets, die hy abusievelijk voor het
postkantoor heeft laten staan, verdwenen.
Politie waarschuwt tegen hamsteren.
Vijf processen-verbaal.
De politie deelt mede, dat de controle
op de naleving van de Hamsterwet
de Wet op de prijsopdrijving waarbij
inzake het hamsteren gisteren talrijke
huisjnoeders, die boodschappen deden
werden aangehouden en in vijf gevallen
proces-verbaal werd opgemaakt streng
gehandhaafd zal worden. Zij waarschuwt
ieder de bepalingen strikt na te leveg.
Industrie- en Huishoudschool.
De Goudsche Industrie- en Huishoud
school zal Maandag a.s. op de gewone
uren de lessen aanvangen.
Opbrengst collecte voor
Prot. Chr. yilitair Tehuis.
De Woensdag gehouden collecte voor hel
Prot. Chr. Militair Tehuis heeft met aan
de predikanten gezonden giften 403.26 Va
opgebracht. Verdere giften kan men doen
aan de predikanten en aan den penning,
meester Van Pro Rege, Burgvlietkade 10.
Stationskruiery blijft.
De directie van de Nederlandsche Spoor
wegen is teruggekomen op haar besluit om
de stationskruiery met ingang van 1 Sep
tember a.s .op te heffen. De kruierij, die op
een station als Gouda ook niet gemist kan
worden, blijft dus voortbestaan met dien
verstande, dat er één kruier aan verbonden
zal zijn.
Goudsche kunstschatten-worden in
veiligheid gebracht.
In verband met de oorlogsdreiging in
Europa heeft de Commissie van toezicht op
de musea uitgebreide maatregelen getrof
fen ter bescherming van de kunstschatten
die het Stedelijk Museum bezit en de kost
bare handschriften en boeken die in de
^ibrye zyn geborgen. De beker van Jacoba
Van Beieren, benevens het zilverwerk, dat
van historisch belang is, glaswerk, pennin
gen en meer andere artikelen van histori
sche waarde, zijn reeds geborgen in de
safe's van banken.
Ook de kostbaarste boeken, zooals die
met de hand -zyn geschreven en de eerste
gedrukte werken, de z.g. wiegendrukken ot
incunabelen, zullen een veiliger plaats krij
gen.
Met de directies van andere musea worden
besprekingen gevoerd om de waardevolste
•.hilderstukken elders in speciaal voor dit
doel ingerichte kelders of ruimten te bewa-
n, totdat de tijden rustiger zijn.
Belastingmerk ontvreemd.
Ten nadeele van een scholier is een
rijwielplaatje ontvreefhd, dat in een
kokertje aan zijn in de Groenendaal on
beheerd staand rijwiel was bevestigd.
AGENDA.
Réunie-Bioscoop: Zevende hemel en De ge
pantserde auto. Zondag 10.30 uur: Ali-
Baba kómt naar filmstad. Woensdag 2
uur matinee: Ali-Baba komt naar film-
stad. t
Schouwburg-Bioscoop; 't Begon in Parys
en Téxas-avonturiers.
Thai ia-Theater: Onder gele vlag en Cassid>
stelt de wet
2 Sept. 7.30 uur Nieuwe Schouwburg. Fe1 st-
avond voetbalvereeniging O.N.A.
1 Sept. 11 uur R.K. Leesvereeniging. Aan
besteding architect Jac. P. Dess'ng ver
grooting fabrieksgebouw Kon. Waoscherij
Daalmans en Co.
Telefoonkantoor
hangbrievenbus
Berlijn
Parijs
Brussel
Kopenhagen
Stockholm
New-York
8.17
7.88
74.00
4.68
4.47
31.95
32.00
42.40
42.60
42.70
44.70
1.87A
1.884
Gemeenteraad.
De burgemeester heeft het voornemen de
eerstvolgende vergadering van den raad te
beleggen tegen Dinsdag 5 Septembe 1939
des r.amiddags 7% uur.
Aanbesteding niet doorgegaan.
De door den drchitecf Jac. P. Dessing
hedenmorgen in de R.K. Leesvereeniging
namens de Koninklijke WasscherU „De
RUzendo Zon" Daalmans en Co, te hon
den aanbesteding van het vergrooten
van het fabrieksgebouw en verdere wer
ken aan den Fluweelensingel, is ln ver
band met de tijdsomstandigheden uitge
steld.
LAATSTE BERICHTEN.
UIT DEN OMTREK.
ipjesdag.
Ten bate van de Stichtingen voiy Toeval,
lijders te Haarlem en Heemstede zal Zater
dag 2 September een bloempjesdag wonde:
gehouden.
Strafbepalingen in Werklieden,
reglement.
Het Werkliedenreglement 1936 noemt de
straffen, welke door B. en W. aan de werk.
lieden kunnen worden opgelegd.
In de'practijk is echter gebleken, dat be-
hoefte kan bestaan aan nog andere straf
fen dan de daar vermelde. O.a. missen B
en W. de mogelijkheid van terugzetting op
een lager weekloon in dezelfde loongroep
Zij hebben hierover bet advies gevraagd
van de commissie van overleg voor de werk-
lieden, welke in overweging geeft de straf
fen, genoemd in artikel 76, le lid van het
Ambtenarenreglement ongeveer over te ne
men in het Werkliedenreglement.
B.
BERKENWOUDE.
Merkwaardige big.
Bij der landbouwer J. H. van Erk is een
big! geboren, die acht pooten, vier ooren en
twee staarten had.
HAASTRECHT.
Tot kapelaan benoemd.
Tot kapelaan alhier is benoemd de wel
eerwaarde heer J. Th. J. Drost.
Dronken chauffeur.
Door de politie werd aangehouden eer.
itohandelaar uit Oudewater, die in staat
van dronkenschap met een auto over de
Hoogstraat reed. De man werd tel ontnuch
tering een poosje afgez^derd en kreeg een
•ocesveVbaal.
Collecte Blinden.instituut.
Ten behoeve ,van het Blinden-instituut te
Wolfhezen wordt de volgende week in doze
gemeente een collecte georganiseerd.
Mond. en klauwzeer.
.Onder het vee van den landbouwer J. H.
l^stelijn te Vlist is de gevreesde veeziekte
mond- en klauwzeer uitgebroken; de ver-
eischte voorzorgsmaatregelen zijn direct
getroffen.
Oranjefeest afgelast.
In verband met de bijzondere tijdsomstan
digheden zyn de feesten, welke bet feest
comité voor de viering van den verjaardag
van H. M. de Koningin en de geboorte van
H. K. H. Prinses Irene had voorbereid voor.
loopig uitgesteld.
Vordering van paarden.
In de gemeente Haastrecht werden gevor
derd 18 paarden, in de gemeente Vlist 11
stuks.
WADD1NXVEEN.
Een nieuwe brandspuit.
Door het gemeentebestuur van Waddinx-
veen is een nieuwe brandspuit aangekocht.
Deze spuit, een Magirus Goliath, kostte
f 1910.
STOLWIJK.
Motor rijdt tegen auto.
De rijwielhandelaar L. Vink alhier, die
Dinsdag per motorrijwiel op weg was, ié
onder Bergambacht tegen een auto opgere
den en heeft daarbij zijn been gebroken. V.
is naar een ^ziekenhuis te Gouda overge
bracht. m
BODEGRAVEN.
Onderwijzers bij de Gemeenie-
Administratie.
Nu alle scholen in het dorp gesloten e(jn
hebben zich zeven onderwijzers vrijwillig
ter secretarie aangemeld, voor hulp bij ad-
ministratief werk, als distributiebedrijf,
enz. Het dag. bestuur heeft dit aanbod aan
vaard. Binnenkort zal vermoedelijk een op
roep worden gedaan, van sollicitanten al3
leider van het distributiebedrijf, tegen na
der vast té stellen salaris.
Het oppercommando van de Duit
sche weermacht heeft medegedeeld:
Op bevel van den Führer en opper
bevelhebber heeft de weermacht de
actieve bescherming van het Rijk op
zich genomen. Ter vervulling van
haar opdracht en om een halt toe te
roepen aan de Poolsche aanvallen,
zijn de troepen van het Duitsche le
ger alle Duitsch-Poolsche grenizen
overgetrokken om tot den tegenaan
val over te gaan.
Van uit het Zuiden is een eskader
van de luchtmacht opgestegen om de
militaire doeleinden van Polen on
schadelijk te maken.
De oorlogsmarine heeft de be
scherming van de Oostzee op zich ge
nomen.
Van drie zijden bedreigd.
WARSCHAU, 1 Sept. De Duitsche aan
vallen op Polen zijn vanmorgen om 'wart
voor zes op drie plaatsen tegelijk aange
vangen.
Uit het noorden werd Gdynia bescho
ten, dstweede aanval kwam in Sllezië en
de derde opmarsch geschiedde vanuit
Slowakije.
Verklaring aan Berlijn.
WARSCHAU, 1 Sept. De Poolsche radio
heeft medegedeeld, dat de ambassadeur
van Polen te Berlijn tegenover de Rijksre
geering heeft verklaard, dat Polen aan de
agressie met alle haar ter beschikking
staande krachten weerstand zal bieden om
eer en de onafhankelijkheid van het land^
tt verdedigen.
De Poolsche radio deelt verder mede, dat
een aanval van Duitschland op Warschau
door de luchtverdediging en een escadrille
jachtvliegtuigen is afgeslagen. De lucht-
ertillerie heeft een Duitschen bommenwer
per op 30 K.M. van Warschau omlaag ge-
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
ZWEMMEN.
Twee Ned. records verbeterd.
De R.D.Z.-zwemster Rie van Veen heeft
te Schiedam de Nederlandsche
borstcrawl 800 en 1000 meter verbeterd;
het eerste met 28.5 seconde, het tweede
met 24.8 seconde. Zij zwom de 800 meter
in 12 min. 0.7 sec., de 100 meter in 15 min.
2.2 sec.
Het record op de 800 meter, dat ten
name van mej. Meinders van de zwem-
club Mangari uit Batavia stond, is ver
scheidene jaren achtereen onaangevoch
ten geweest. Op 19 Augustus J.l. heeft
Teuna Burggraaf van Inter Nos uit Am
sterdam het echter verbeterd en'gebracht
op 12 min. 29.2 sec.
I Het record op de 1000 meter stond al
en W. kunnen zich daarmede vereen!- j meerdere Jaren ten name van Tini Wag
en stellen den raad voor daartoe te be-
sluiten.
ner van Het IJ met een tijd van 15 mdn.
27 sec.
Overigens klinkt sedert den middag weer
het gedreun van het geschut.
Hooge Commissaris uit Danzig
vertrokken.
DANZIG, 1 Sept. De Commissaris van
Geiiève is hedenmorgen met zijn medewer
kers per auto uit Öanzig vertrokken.
Tegen Fransch-Britsche oorlogs
daden.
De Amerikaansche verzekeringsmaat
schappijen die van meening zijn, dat in ge
val van een conflict de zeeën door Frankrijk
en Engeland beheerscht zullen worden,
hebben medegedeeld, dat zy met ingang
van 6 September geen lading met bestem
ming naar of komende van havens aan den
Atlantiuchen Oceaan, ^de Middellandsche
See en de Zwarte Zee meer zullen verzeke
ren tegen buitmaker)», in beslag nemen, aan
houden, opeiBching of rationalisatie door
Ingeland of Frankrijk.
Volledige verklaring in Britsch
parlement.
LONDEN,* 1 Sept. Wanneer het parle-
Inent om 6 uur bijeenkomt, zal een volledi
ge verklaring worden afgelegd.
BEURZEN GESLOTEN.
Met uitzondering van de wissel
markt zullen morgen alle beurzen
te Londen gesloten zijn.
Betuiging van trouw van
Indische Vorsten.
'Gandhi bidt voor den vTede.
Deze week hebben 28 Indische prinsen
den onder-koning van Indlë de verzeke
ring gegeven van hun trouw en de hun
ter beschikking staande middelen aan
geboden.
Gandhi heeft te Wardha een verkla
ring afgelegd over den internationalen
toestand en gezegd; „Ik heb in stilte ge
beden dat God ons moge bewaren voor
de ramp van een oorlog. Vurig wensch
ik dat Hitler den oproep zal beantwoor
den van derl president der Vereenigde
Staten en zal toelaten dat zijn eisch on
derzocht wordt door scheidsrechters,
voor wier keuze hij zijn stem evenzeer
zou kunnen laten gelden als de ande
ren."