;;e»thzg;x:™rr «e
DE TREIN 1839—1939.
De Spoorwegtentoonstelling: wordt morgen geopend.
Z, e ÏSZ11 M voor enkele maan-
den een modderpoel, afgezet door half ver
molmde en van schreeuwende reclames voor-
Te1 LtrreeKkT% 'S aa" dat' hatwdk
jvmis *ekke(i in het uni'°rm
Zll l'ü Werkin* ,e zie" ia
Achter de Bosschen.
ALGEMEEN MILITAIR TEHUIS.
Veel sympathie van verschillende zijden.
marktberichten.
Beurs van Amsterdam.
laatste berichten.
Credieten voor Polen
en Turkvje.
her, autobanden en electririteitageleidingen,
minerale smeeroliën en -vetten, pyriet en
zwavelzuur, verschillende soorten hout,
vaste brandstoffen, bouwmaterialen, kool-
teer en alle soorten zeep.
Belanghebbenden zijn voor het meereii
deel dezer artikelen verplicht zich ten spoe
digste by het betrokken rijksbureau te doen
inschrijven en alle door dit bureau ge
vraagde gegevens te verstrekken. Wie hler-
uan niet op zeer korten termijn voldoet,
stelt zich bloot aan strafrechtelijke vervol
ging en komt voor zijn zaken in ernstige
moeilijkheden. Voor nadere inlichtingen
wende men zich ten spoedigste tot het des
betreffend ryksbureau, den Economischen
Voorlichtingsdienst, Runstraat 24, 's-Gra-
venhage, tot de Kamers van Koophandel en
Fabrieken of tot zijn organisatie op indus
trieel- en handelsgbied.
De tentoonstelling „De Trein 1839-1939'
die ter gelegenheid van het eeuwfeest der
KeJerlandache Spoorwegen op liet terrein
van het voormalige Paleis van Volksvlyt
aan het Fredenkspleln te Amsterdam is
verrezen, zal morgen geopend worden. Het
werk van ISO jonge Amsterdamsche werk-
oozen, die aan den opbouww en inrichting
buna een vol jaar achtpreen met liefde en
toewudmg hun krachten hebben gegeven,
ci oeuriegen, zullen duizenden en
duizenden Nederlanders er in de eerstvol-
g de weken dankbaar van genieten. Inte
ressant en leerzaam is deze grootsch opge
zette expositie tegelijk. Rond het groote,
vrooliik "T"' e" 'ha"S een frisch
me' bloemen an vlaggen versierde
ruimte rydt op een baan van de oude
spoorbreedte (2 Meter) een treintje, dat
en hTi arbindingtnsschen Amsterdam
en Haarlem tot stand bracht: één overdekte
word™ "10', overd*k'e personenwagens
wotden getrokken door het eerste model
locomotief „De Arend".
C» stationnetje „De eenhon-
roe 13 natuurgetrouw van oude gra-
vures gecopieerd. Een wonderlyke sensatie
zal het zgn in dit treintje plaats te nemen.
vèrp a IJnaa' Mk leerzlam, want ver-
geluk dit locomotiefje en de eenvoudige,
houten personenwagentjes eens met de
Jumbo van 80.000 ton, de electrische drie-
wagentrem het Diesel-mechanische motor-
rytuig en de moderne D-trein (Pulmann-
dïe ter restaurali«rÜtuig
Z Jl weers2*lden van een 120 meter lang
perron zun opgesteld en eerst dan dringt
doorg0edm0t den belaaKsta»a"<ien bezoeker
de téclTr, v e6ï ""^aaggeiijken vooruitgang
we™. °P geWed van het
wegwezen in een eeuw heeft bereikt.
J;tba' ?p bet terraia opgestelde sein-
kuis heeft het publiek vrjjen toegang, on-
kan hi'"81 m" uteC1hniSch 3P°°rwegperaoneei
Bnoorh WiSMla' Se™".
apoorboomen enz. bedienen. Een locomotoi
met goederenwagen rijdt over
om <le functies van wissels
duidelijk te demonstreeren
Voorts bevindt zich op'het terrein een
openluchtbioscoop, waar korte propagan
distische spoorwegfilms worden gedraaid,
terwul een viertal stands is ingericht waar-
Zvm'.t moderne miniatuur-spoor-
dorado voor kinderen, zooals trouwens bijna
teriaal tento,msU!llmlIs' en demonstratiema
teriaal een sprookje is voor kinderen.
Wat de inrichting van de eigenlijke ten-
toonsteWngsha, b6tre£t, deze
dne ruimten, welke dank zu het inge
stelde een-richtingverkeer slechts in lo-
gisehe volgorde kunnen worden bezocht
afdDee.l'n"t00nStÜIinïr Z6lf 'S Zes bM«-
afdeehngen verdeeld, namelijk een, welke
het vervoer voor 1839 uitbeeldt, een welke
?iwS!Jrerrg0ntWikkeling in ons lan<l van
1S39—1939 weergeeft, een, „elke „de «ze-
ren weg" van vandaag laat zien, voorts een
die een overzicht geeft van het moderne
spoorwegmateriaal.
..Ten 8lt"! W°rdt de beteekonis van het
spoorwegbedruf als opdracht- en werkgeef-
Zw«gR 'o'6™"1 de laaatste aMaa»"»
Sn ijl"" "servic8". v«lka de spoor-
wegen bieden.
T Hwtorische afdeeling.
In de eerste afdeeling, welke het vervoer
voor 1839 uitbeeldt, treft men o.a. aan êm
sporen,
enz,
kele primitieve booten, een trekschuit,
draagstoelen, schyfwielen, diligences, een
sjees en een koets, een oud model fiets, een
mtjnwagentje, alsmede een serie afbeeldin-
gen van „Stoomwagens'.
In een volgende afdeeling zyn het vooral
de railtypen, welke opvallen.
Trein- en locomotieftypen uit de jaren
1839, 1845, I860, 1890, 1914 en 1924 wijzen
op de voortdurende ontwikkeling.
Niet minder interessant is de uitbeelding
van het spoorwegnet. Kaarten van ons land
uit de jaren 1845, 1860, 1890, 1914 en 1921
geven dit duidelijk weer. Ter nadere typee
ring van den tijd, waarin treinen, railpro-
fieten en stationsgebouwen ontstonden, zijn
voorbeelden van kleeding uit die jaren aan
wezig.
Men ziet hier ook de z.g. open remstoel,
die nog tot 1910 op de goederentreinen in
gebruik was.
De afdeeling ,,de ijzeren weg van van
daag" opent met een kaart van ons land,
waarop de spoorlijnen in verschillende dik
ten zijn aangegeven. Onze spoorwegen ken
nen drie typen rails, welke allen beves
tigd op biels hier te zien zijn.
Ook wordt den bezoeker duidelijk ge
maakt, dat het bij groote snelheden nood
zakelijk is, de rails in de bochten eenigs-
zins schuin te leggen. De bezoekers kunnen
n.l. een wijzer zoo plaatsen, dat deze een
bepaald snelheidscyfer, b.v. 80 K.M. per
uur .aanwijst, vervolgens kan men dan door
aan een andere knop te draaien, de z.g.
„straal" van de bocht aangeven. Hierna be
gint automatisch op een schema een lampje
te branden, by het cijfer dat uitdrukt op
welke hoogte de rais in de bocht moetei
worden gelegd.
Het moderne spoorwegwezen
In de afdeeling van het moderne spoor
wegmaterieel is een doorsnede van een der
nieuwste typen locomotief aangegeven. Een
machinistenhuis van een D-trein en de
stuurstand van een electrischen trein, met
alle knoppen, handles ei^pparaten op ware
grootte zullen veler aandacht trekken.
De bezoekers kunnen een koppeling der
electrische treinen zelf bedienen en precie,
constateeren, hoe zy werkt.
Ben typisch klein, maar belangwekkend
voorbeeld van de .toepassing van den Die
selmotor, is de locomotor, welke hier is
opgestpld.
Aan de hand van een model op ware
grootte wordt vervolgens den bezoeker een
inzicht gegeven in de wijze, waarop het
remsysteem functionneert. Men ziet de wer-
lynen uungegeven, alsmede de belasting der
verschillende trajecten. Zoowel het perso
nen- uls het goederenvervoer worden onder
de loupe genomen.
Op verschillende plaatsen in de hal zijn
voorts miniatuur-locomotiefmodellen van
uiteenloopende grootte opgesteld, aan som
mige er van is by na 4000 uur gewerkt.
Nog dient te worden vermeld, dat de be
zoeker by het verlaten van de hul een vyf-
tigtal door particulieren gebouwde minia-
tuur-Dieseltreinen aantreft, voor welker
vervaardiging de Nederlandsche Spoorwe
gen een wedstryd hadden uitgeschreven.
Het buitenterrein is van fraaie beplantin
gen voorzien, o.a. werden ruim 4000 dah
lia's aangeplant, welke thans in vollen bloei
staan.
Des avonds is het geheele terrein ver
licht, terwyl de Omtrekken van de hooge
toegangsbrug en de tentoonstellingshal door
electrische lampen worden aangegeven.
Een restaurant, dat ten deele in de hal,
ten deele op het buitenterrein is ingericht,
biedt aan vele bezoekers plaats. Voor scho
lieren is een speciale gelegenheid voor het
gebruiken van maaltijden ingericht.
kim
g van
noodreip, de handrem en de
z.g. remkraan, waarmede de machinist de
snelheid op korten afstand kan verminde
ren.
Hoe de Nederlandsche Spoorwegen regel
matig opdrachten verstrekken aan eenige
groote Nederlandsche industrieën en daar
door helpen het euvel der werkloosheid te
I bestrijden, vindt men in een volgende af
deeling vermeld.
Over de organisatie van het spoorweg
personeel in verschillende vakbonden, vei-
eenigingen voor t.b.c.- en alcoholbestryding
worden evenzeer interessante gegevens ver
strekt. Hoe het personeelkorps, dat dag en
nacht het spoorwegvervoer bewerkstelligt,
is samengesteld, vindt men in deze afdee
ling tevens weergegeven.
Als besluit van deze afdeeling treft men
een groot maquette van het emplacement
Zwolle aam De op de minuut geregelde trei
nenloop wordt hier gedemonstreerd en het
zal zeker voor velen een verrassing zyn te
zien met welk een accuratesse de Spoor
wegen voor een goed functionneeren van
den dienst op de emplacementen zorgen.
In de laatste afdeeling worden de spoor-^
lynen met de aansluitende tram- en bus-
Zacht te gaan en ver te zien,
Is een daad van wijze liên.
FEUILLETON
Een roman uit Siberië,
door Fr. ENSKAT.
42 (Nadruk verboden).
Ja! Luister maar! m het Proeska-
<ta' ligt nu al een behoorlijke stapel van
dien rommel, dat Bihin-ffrel> zooals je weet.
Maar wat hebben wij daar aan Wy willen
veld zien. En liefst zoo gauw mogelijk,
nietwaar? Intusschen moeten wy koopers
voor dat uzer trachtten te vinden. Dat wij
die niet in het dal kunnen oppikken, lipt
voor de hand. Ik weet nu van den oud»n
Eessin, dat ongeveer veertien dagen loopen
hier vanda»ij>en stadje ligt. Bakul heel
dat nest. DairtSmoeten wy heen, want in
die negerij sullen wy het gauwst gelegen,
beul vinden om ons met de bewoonde we
reld in verbinding te stellen. In Bakul ral
een kans worden geboden om het Bilun-
ljZer in klinkende munt om te zetten. Wy
kunnen gevoeglyk aannemen, Hat Bessin
ons spoedig op de hielen zal zitten; van
daar, dat ik zoo vry ben geweest om Kare
op onzen tocht mee tc nemen. Zoolang wij
die in onze macht hebben, zal de oude heer
zich wel koest houden. Daar zorg ik wel
voor. De goeie man zal waarschynlyk nogi
wel niet ontdekt hebben, dat wy ons met
zyn geweren hebben uitgerust. Maar daar
zal hy waarschynlyk nog wel tydig genoeg
achter komen. Onze onderneming ver
loopt dus volkomen naar wensch. Heb ik
dat zaakje goed in elkaar gezet, of niet
De mannen ,die gewend waren, dat er
voor hen gedacht werd, knikten slaperig.
Later in den middag kwam de Irbytsch
in zicht. De rivier was hier byna zoo Bfeed
als een klein meer. Besluiteloos wendde
Lansky zich tot zyn kameraden:
Dat ding ziet er verre van aanlokke
lijk uit! Hoe moeten wy daar overheen
komen Ik zie geen kans om dien afstand te
zwemmen!
Ontstemd en verveeld staarden de man
nen over de breede watervlakte. Men be
raadslaagde, maar zonder resultaat. De tyd
«verliep.
Vraag je uitverkorene eens om raad,
zei Sergius tenslotte giftig. Zij is hiei< kind
in huis. Misschien wil zy wel zoo vriende
lijk zyn ons een tip te geven!
Eenigen van het gezelschap lachten spot-
ttnd.
Kare knalde verachtelijk haar lippen.
Gebruiken jullie liever zelf Je hersens
eens! snaawde Lansky. Er over moeten we!
Daar helpt geen lieve vader of moeder aan!
Tenslotte was het Mitja, die op een idéé
kwam. Breedvoerig zette hij zyn plan uit
een en dit bleek, by gebrek aan een beter,
inderdaad genade te vinden in de oogen der
anderen. Onmiddellijk werd mat de uitvoe-
SENSATIEBERIOHTGEVING
IN DEN AETHER.
Hoe kunnen wy het hoofd
koel houden?
Met volledige instemming nemen wy uit
het Dagblad „De Zaanlander" van 5 De
cember j.l. het volgende over betrefende de
in deze dagen in zwang zynde methode van
radioberichtgeving. Het blad schryft:
Wy hebben Zondagavond een radiopa
tiënt gesproken. De man was compleet
overstuur. Gegeten had hy dien dag niet,
alleen maar gedronken. Zyn kleur was
roodpaars van opwinding.
Hy stond voor het raam van ons bureau,
waarvoor simpelb biljetten van de twee
oorlogsverklaringen hingen. „Is er nog.-
nieuws", vroeg de beklagenswaardige. Het
was half 12 en hy had zyn tiende radio
reportage dien dag genoten.
Wy wezen hem op de twee biljetten,
maar hy lachte ons uit. „Is dat alles?"
vroeg de maniak.
Wy zyn naar binnen gegaan. De stak
kerd had aan twee oorlogsverklaringen niet
genoeg. Hy had gehoopt nog veel meer sen
satie te vinden, vertelde ons in kleuren en
geuren van hetgeen hy allemaal „door de
radio" had gehoord. Onder andere drie com
plete proclamaties van den Führer! „Heele-
maal voorgelezen, mynheer!"
Gelukkig voor den man en de overige
duizenden die in den radio-sensatie-greep
zyn geraakt, dat Hitier dien dag geen 20
proclamaties had gehouden.
Er is Zaterdag en Zondag aan radio
nieuws door den aether gegooid, voldoende
om er 4 complete bladen aan buitenlandsch
nieuws mee te vullen.
Het spreekt vanzelf dat de „sensatie
kranten!" in den zenuwenoorlog met de radio
dan ook verpletterd zyn. Haar bulletins en
extra edities waren slechts belachelyke
oudbakken pamfletjes vergeleken by het
geen de radio-nieuwswolf in de huiskamer.»
schreeuwde, waarvan ouderen trilden op
hun stoelen en de jongeren geïnspireerd
werden „soldaatje te gaan spelen", zooals
wy dat in onze omgeving meemaakten; zy
hooren thuis niet anders... De menschen
raken er compleet van overstuur en verlie
zen hun bezinning, vooral toen zooals Zon
dagavond het enorme kwantum sensatie
nieuws nog eens in een overzicht werd sa
mengevat en de jnleider adviseerde om 2
uur 's nachts „op Roosevelt af te stemmen,
want het zou de moeite waard zyn!"
Na zoo'n pracht radionieuwsweek is wel
zonneklaar gebleken, dat de leden van den
geheelen schryvenden journalistenkring
kinderen zyn, vergeleken by de wyze waar-
op „de radio" ons volk aan oorlogsnieuws
verslaafd maakt.
Daar zitten nu op ten minste 100 kran
tenkantoren in Nederland reeds weken
lang I dag en nacht redacteuren, zetters,
drukkers, expediteurs, bezorgers geconsig
neerd om elke minuut van den dag door de
radio met meer dan een neuslengte versla
gen te worden!
En als „straks" de tyden wat meer nor
maal worden, dan krygen we de verplichte
contributie aan de omroepvereenigingen, om
Qok heflfilztjn nog meerdere sympathiebetuigingen ingekomen
met het denkbeeld om hier ter stede een Algemeen Militair
Tehuis te vestigen.
Aangezien het gewenscht is dat het plan, indien zulks moge
lijk is, zoo spoedig mogelijk werkelijkheid moet worden, sluiten
wij de gelegenheid tot het inzenden van sympathiebetuigingen
op VRIJDAGAVOND 8 SEPTEMBER.
Z\j, die van hun belangstelling hiervoor hebben blijk gegeven,
zullen spoedig worden uitgenoodigd voor een bijeenkomst,
waarin deze aangelegenheid zal worden besproken en zoo moge
lijk tot een beslissing worden gebracht.
Kaartjes of andere schriftelijke mededeelingen Van sympathie
worden dus nog tot morgenavond ingewacht aan ons Bureau
Markt 31.
- Jt-.a I aüitu
te kunnen
nog meer sensatie-redacteuren
aanstellen.
Als niemand hier „ordenend" behoeft op
te treden, mogen wy dan de gezondheids
commissie verzoeken zich over die duizen
den radioslachtoffers te ontfermen, want
dit is zeker, by een dergelyke methode van
nieuwsreportage wordt de huiselyke rust
der bevolking in hooge mate verstoord.
De krantenredacteur schift. Hy haalt
slechts kernen uit hetgeen aan de orde is
en menig verantwoordelijk „schriftleider''
heeft de laatste weken zeker evenveel op
zienbarend nieuws verzacht en achterweg"
gelaten als hy deed opnemen. „De radio"
schynt deze normen van journalistiek be
leid niet behoeven aan te leggen.
Klokke 8 begon het vanmorgen weer:
„Bommen, granaten, duikbooten, vliegtui
gen boven ons land... we vuren...". De huis
moeders bleken al van streek nog voor de
kinderen naar school waren.
Mr. De Wilde terug in
de Tweede Kamer.
Naar „De Standaard" meldt, heeft het
a.r. lid der Tweede Kamer H. Botterweg
v,o\- het Kamerlidmaat «hap bedankt, ten
eiade plaats te ma .en voor oud-minister
nir. J. A. de Wilde, Jio heeft verklaaru een
benoeming tot Kamerlid te zullen aanvaar
den.
Ook aan dr. J. J. C. van Dyk was aange
boden een zetel voor hem vry te maken,
doch de oud-minister van Defensie deelde
mede, dat hy zich, althan* voor de !<>oj>ende
parlementaire periode, niet voor het lid
maatschap der Tweede Kamer bescnikbaar
wenschl te stellen.
Dr. H. Coltfn gaf er de voorkeur aan zit
ting te nemen in de Eerste Kamer, waartoe
hem. zooals men weet, door het bedanken
van ar. De Vlugt inmiddels de gelegenheid
is geboden.
Opperbevelhebber gelast opruimingen
en ingebruiknemingen.
Een buitengewone Staatscourant bevat
behalve het Koninklyk besluit betreffende
de oproeping van de buitengewone dienst
plichtigen, welke voor de wegentroepen zyn
bestemd, twee algemeene bekendmakingen
van den opperbevelhebber van land- en zee
macht.
De opperbevelhebber brengt daarin ter
algemeene kennis, dat hy in het belang van
de luchtverdediging en van de oefening der
onder de luchtverdediging ressorteerende
troepenonderdeelen voor het geheele gezags-
gebied heeft besloten tot de wegruimingen
en ingebruiknemingen, als bedoeld in de
art. 15 en 16 van de „Oorlogswet" van 1899.
Den commandant der luchtverdediging is de
uitvoering in het geheele gezagsgebied van
deze wegruimingen en ingebruiknemingen
opgedragen.
Eveneens heeft by den commandant van
het eerste legerkorps opdracht gegeven tot
de wegruimingen en ingebruiknemingen,
welke noodzakelyk zyn ten behoeve van de
taak, welke bij de verdediging van het
grondgebied des rijks aan dien commandant
ring begonnen.
Dicht by den oever lagen eenige boomen,
welke waarschijnlijk door den storm warcr
ontworteld. Daarop had Mitja het oog late.-
vallen. Zij werden zooveel mogelijk van hun
takken ontdaan met uitzondering van de
kroon.
Niet zonder moeite werden nu een twee.
tal stammen naar de rivier gesleept. De
mannen ontdeden zich van hun boveukle»-
ren. laarzen en sokken, welke tot een bun
del werden samengebonden en met touwen
'of riemen*boven op de boomen werden be
vestigd.
Met behulp van deze stammen hoopte
men de breede Irbytsch te kunnen over
steken. Men verdeelde zich in twee groe
pen; Kare werd by Lansky, Mitja en Ser
gius ingedeeld. Elkeen bond zijn riem of
een stuk touw aan een der beide stammen
vast en daarop werden deze te water ge
laten. Wanneer de kruin eenmaal in de ri
vier lag, volgde de rest vanzelf.
Weldra stonden allen aan den kant In het
water, dat hier nog vry ondiep was. Kare
schikte zich in haar lot; zy begreep, dat
haar niet veej anders overbleef dan lijd
zaam te volgen.
Het water was niet bijzonder koud. Bij
de heerschende temperatuur bood een bad
in de Irbytsch zelfs een weldadige verfris-
sching.
De stroom trok heftig aan de stammer..
Vooruit! commandeerde Lansky.
De acht menschen waadden een si uk
naast de boomen vooit. Geleidelijk werd
is opgedragen en tot die welke noodzake
lijk zyn voor de oefening van de tot dat le
gerkorps behoorende troependeelen.
(Volgens de artikelen 15 en 16 der Oor
logswet van 1899 is het militair gezag w
den staat van oorlog bevoegd alles te doen
wegruimen wat ahn de behoorlijke verde
lging in den weg staat. Daarvoor worit
schadevergoeding verleend, tenzy bij de
wet anders is bepaald of het tegendeel over
eengekomen is.
Ook kan het militair gezag wegen, wate
ren, terreinen en gebouwen, zoo noodig met
do daarin aanwezige werktuigen, aan pro
vinciën, gemeenten, waterschappen of aan
particulieren toebehoorentie, in gebru'k ne
men, wanneer dit voor de uitoefening van
den militairen dienst noodzakelijk is. Zoo
dra het gebruik niet meer noodig is, zoo be
paalt de wet, wordt het gebruikte wener
ter beschikking van de rechthebbenden ge
steld. Voor het gebruik wordt schadeloos
stelling verleend, tenzy het tegendeel over
eengekomen is.)
Britsche contrabande-lijsten.
Het departement van Buitenlandsche Za- 3
ken te 's-<iraveiihage maakt bekend, dat,
blykens mededeeling van den Britschen ge
zant te 's-Gravenhage, de Britsche regee
ring de onderstaande lyst van contrabande-
goederen heeft uitgevaardigd.
a. Alle soorten wapenen, hiunitie, ont
plofbare stoffen, chemische stoffen of mid
delen geschikt voor gebruik voor de che
mische oorlogvoering en machines voor
aanmaak of herstelling daarvan; onderdee-
len daarvan; voorwerpen, noodzakelijk of
nuttig voor het gebruik daarvan; materia
len of bestanddeelen, welke voor de vervaar
diging daarvan dienen; voorwerpen, nood-
zakelyk of nuttig voor den aanmaak of het
gebruik van zoodanige materialen of be
standdeelen.
b. Alle soorten brandstoffen; alle toe
stellen of andere middelen van vervoer op
het land, over het water of door de lucht en
machines, welke voor vervaardiging of her
stelling daarvan dienen; onderdeelen daar
van, instrumenten, voorwerpen of dieren,
noodzakelijk of nuttig voor het gebruik
daarvan; materialen of bestanddeelen wel
ke voor de vervaardiging daarvan dienen;
artikelen, noodzakelijk of nuttig voor den
aanmaak of het gebruik van zoodanige ma
terialen of bestanddeelen.
c. Alle middelen van berichtgeving, ge
reedschappen, werktuigen, instrumenten,
uitrustingen, kaarten, afbeeldingen, papie
ren en andere voorwerpen, machines of do
cumenten, noodzakelijk of nuttig voor het
uitvoeren van vijandelijke operatiën; voor
werpen, noodzakelijk of nuttig voor de ver
vaardiging of het gebruik daarvan.
d. Gemunt of ongemunt goud en zilver
in baren, gangbare betaalmiddelen, schuld
bewijzen; ook metalen voorwerpen, munt
stempels, drukplaten, toestellen en andere
voorwerpen noodzakelijk of nuttig voor de
vervaardiging daarvan.
e. Alle soorten voedsel, voedingsmidde
len, voeder en andere voedingsstoffen er.
kleeding en voorwerpen en materialen .wel
ke voor de vervaardiging daarvan dienen.
het water dieper, zoodat Kare, die de klein
ste was, haar hoofd nog nauwelijks boven
de oppervlakte kon houden. Zy bevond zich
vry dicht bij Lansky, ongeveer in het mid
den van den stam. Sergius en Mitja lieper
aan het achtereinde. Allen hielden hun arm
door de lus van het touw. dat van den
boom afhing.
Hola opgepast! waarschuwde Mitja
van achteren. Hy en Sergius, die nog grond
onder hun voeten hadden, zetten zich af,
waardoor de stam naar voren schoot tot In
het midden van de rivier. Lanshy vloekte
*an schrik. Stijf hief hij zijn hoofd omhoog
om boven water te blijven; met beide han
den greep hy zich vast aan het touw en zoo
Het hij zich door den stroom meedryven.
Achter hem eveneens naast den boom
lag Kare in het water. Met haar rech
terhand hield zy de lus slechts losjes vast,
terwyl zy met haar linker rustige zwembe
wegingen maakt.
iZy toonde zich niet in het minst be
vreesd en gleed welbewust door het water.
De beide mannen achter haar zotgden er
voor, dat de stam zyn gang behield door
zich van tyd tot ty"d hieraan op te trekken
o:i dati krachtig met hun beenen naar ach
teren te slaan.
Voorloopig ging allej naar wensch. Men
was nog niet heel ver van den oever ver
wijderd en de stroom was hier nog niet by-
zonder sterk. Men vond nog tyd voor eenige
schertsende opmerkingen, welke door de
mannen aan den tweeden boom, die achter
den eersten aankwafti, werden beantwoord.
Zoo naderde men langzamerhand het mid
den van de Irbytsch. Hier bleek de golfslag
echter heel wat sterker, zoodat de boomen
al spoedig op het grysgroene water begon
nen te dansen. De stroom trachtte de kruin
weg te drukken en de beide achterste m»n-
1 nen moesten dientengevolge alle krachten
inspannen om te voorkomen, dat men af-
I dreef. Het gevolg hiervan was, dat men
steeds langzamer vooruit kwam, zulks tot
1 groote woede van Lansky, die zich in het
natte element allerminst op zyn gemak
scheen te voelen. Hoewel niemand onmid-
dellyk gevaar dreigde, trok hy een gezicht
alsof zyn laatste uur had geslagen.
Zy hadden nu ongeveer de helft van den
afstand afgelegd. Mitja liet een juichkreet
hooren, welke tevens ter aanmoediging
diende en de mannen aan den tweeden stam
stemden daar spontaan mee in.
Maar toen gebeurde er iets onverwachts:
De steeds sterker wordende stroom, welke
gepaard ging met een vry krachtigen golf
slag, bracht den stam aan het rollen. Ser
gius, die zich juist aan het achtereind had
opgetrokken, verloor zyn evenwicht en ver
dween met een plons in het water. Door
den schok slingerde de boom no# meer.
Vasthouden, vasthouden! schreeuwde
Sergius, die intusschen weer boven was ge
komen en nu met lange slagen achter den
boom aanzwom, maar voor Mitja alleen was
het te veel. Hoewel hy" alle krachten in
spande om den stam recht te houden, mocht
hem dit niet gelukken. Reeds trok de stroom
het voorste eind opzy.
(Wordt vervolgd.)
ONDERWIJS.
Herziening schoolboeken.
Bü gemeenschappelijke beschikking van
ministers van Onderwijn, Kunsten en
Wetenschappen en van Buitenlandsche üa
len is een commissie ingesteld, uun welke
«ordt opgedragen de vraagstukken, beoogd
verklaring van Genève van 2 October
iM7 betreffende het geachledeniBonderwija
ihprïlening schoollBeken), bekend gemaakt
L Koninklijk besluit van 2 Maart 1988
[Staatsblad no. 16), te bestudeeren en op
lossingen voor te stellen nun de bevoegde
autoriteiten of organen en zijn benoemd:
tot lid en voorzitter: prof. dr. J. Hulzin-
hoogleeraar aan de Rijksuniversiteit te
belden, wonende je Leiden;
tot lid en secretaris: dr. Th. J. G. Locher,
Pernor aan het Nederlundsch Lyceum te
's-Gravenhage;
tot leden:
dr. J- S. Bartstra, leeraar aan het ge
meentelijk gymnasium te Haarlem, wonen
de te Haarlem;
prof. dr. J. D. M. Cornelissen, hoogleeraar
aan de R. K. Universiteit te^Jymegen, wo
nende te Nymegen;
prof. mr. dr. J. P. A. Francois, adminl.
strateur aan het ministerie van Buitenland
sche Zaken, hoogleeraar aan de Nederland
sche Handelshoogeschool te Rotterdam, wo
nende te 's-Gravenhage;
Mej. dr. T. J. Geest, leerares aan de ge
meentelijke hoogere burgerschool te Dor
drecht, wonende te Dordrecht;
dr. M. de Haas, rector van het St. Odul-
phus Lyceum te Tilburg, wonende te-Til-
yg Kuyvenhoven, hoofd van een Christe
Hjke Ulo-school en leeraar aan een Christe
lijke Kweekschool te 's-Gravenhage, wonen
de te 's-Gravenhage;
H. Ch. G. J. van der Mandere, algemeen
secretaris van de vereeniging voor Volken
bond en Vrede, wonende te 's-Gravenhage;
Dr. J. ter Meulen, bibliothecaris van het
Vredespaleis, secretaris-penningmeester van
de Nederlandsche commissie voor intellec
tueele samenwerking, wonende te 's-Gra
venhage
Dr. J. C. H. de Pater, leeraar aan het
'g-Gravenhaagsch Christelijk Gymnasium
wonende te 's-Gravenhage;
Prof. dr. A. A. van Schelven, hoogleeraar
aan de Vrye Universiteit te Amsterdam
wonende te Bentveld, Bloemendaal;
Prof. dr. N. B. Tenhaeff, hoogleeraar aan
de Gemeentelyke Universiteit te Amster
dam wonende te Scheveningen;
F. Veenstra, onderwyzer aan een open
bare Ulo-school te 's-Gravenhage, wonende
te 's-Gravenhage.
8TADSNIEUWS.
GOUDA, 7 .Sept. 1039.
Z. K. H. Prins Bernhard
op doortocht in Gouda.
Hedenmorgen is Z. K. H. Prins Bernhard
per auto, komende uit de richting den Haag,
door Gouda gekomen om in oosteiyke rich
ting de stad weder te verlaten.
Bouwverbod.
De Burgemeester van Gouda;
Gelet op artikel 85, 6e lid der Woning
wet;
brengt ter algemeene kennis, dat ter
secretarie dezer gemeente, afdeeling Alge
meene en Sociale Zaken, voor een ieder is
ter inzage gelegd het raadsbesluit van 5
September 1939, met bybehoordn kaart» n
en straten van perceelen, betreffende het
leggen van een bouwverbod op gronden,
gelegen aan de Vossenburchkade en nabij
de Boomgaardstraat.
GEMENGDE BEK1CRTEN.
Militaire auto verongelukt.
Soldaat uit Utrecht by Holwerd gedood.
Gistermiddag om vyf uur is een militaire
vrachtauto, welke tusschen Holwerd en
Leeuwarden reed, by het nemen van een
scherpe bocht tegen een lichtmast gereden
en vervolgens in de langs den weg loopende
sloot geraakt.
In den wagen bevonden zich drie mili
tairen, van wie één in den laadbak was ge
zeten. Deze, zekere J. uit Utrecht, was
slag dood.
De overige twee zaten in de cabine, een
van hen liep ontvellingen op, terwyl de an
der van het gebeurde ernstig onder den in
druk was.
Bleckpoeder bü wonden
door mosterdgas.
Gebruiksaanwijzing.
Hier volgt, op gezag van de Ned. Ver.
voor Luchtbescherming, de gebruiksaan
wijzing van bleekpoeder bij woi^en door
mosterdgas:
Mdn vermenge bleekpoeder met Mag
nesium Carbonaat (l op 2). Leg dit droog
op de plek waarop mosterdgas terecht ls
gekomen. Binnen een kwartier nadat de
huid met dit gas in aanraking ls geko
men, moet dit geschieden, anders helpt
het niet. Na dien tijd heeft het gas zijn
verderfelijke uitwerking en helpt geen
enkel middel meer. pe aandacht wordt
er voorts op gevestigd, dat bleekpoeder j
na een half Jaar uitgewerkt ls. Daarom
verdient het ln enkele gevallen mis
schien aanbeveling, dat caporlt gebruikt
wordt, bij lederen drogist verkrijgbaar.
Dit ls meer bestendig. Dezelfde verhou
ding 1:2 kan hier gebruikt worden
ter vermenging.
I,
Zeventig paaiden op hol geslagen.
Paniek te Amersfoort.
Vrijdagmiddag omstreeks half zes zijn
bij het lossen van paarden te Amersfoort
ongeveer zeventig paarden op hol gesla
gen, vermoedelijk doordat zij schrokken
van een voorbijrijdende trein De paar
den liepen oppassers omver en renden ln
toomelooze vaart ln verschillende rich
tingen. Een 25-tal paarden rende de stad
door en over het Stationsplein, waar zij
zich een weg baanden door de velen, die
hier vereenlgd waren. Een ander deel
koos de richting van den Soesterweg.
Verschillende paarden zijn de spoorba
nen naar Amsterdam en Utrecht opge
rend. Een zevental cavaleristen werd
hierbij gewond. Drie liepen zware won
den op en moesten naar het ziekenhuis
worden overgebracht. Twee paarden wer
den afgemaakt Deze manoeuvre veroor
zaakte ln de drukke stad een ware pa
niek
TELEGRAFISCH WEERBERICHT.
De Bilt seint:
Verwachting geldig van hedenavond tot
morgenavond ongeveer 19 uur:
Zwakke veranderlyke wind; helder tot
licht of half bewolkt; droog, warm weer;
des ochtends plaatselijk mist.
Bebouwingsvoorschriften
Do Burgemeester van Gouda brengt in
gevolge artikel 43 juncto 37 der Woningwet
ter algemeene kennis, dat op de Secretarie
der gemeente, afdeeling Algemeene en So
ciale Zaken, van 9 September 1939, gedu
rende 14 dagen, ter inzage van een ieder
zUn nedergelegd de by besluit van den raad
der gemeente Gouda van 5 September 1939
no. 13-9-104, vastgestelde voorschriften,
betreffende de bebouwing van gronden om
geven door de Noothoven van Goorstruat,
Derde Kade, Karnemelksloot, Tweede Kade,
Bellamystraat, Rhynvis Feithstraat en Hie
ronymus van Alphenstraat, begrepen in de
saneering van een gedeelte der Boomgaard-
straat.
Beveiliging van De Goudsche Glazen
gedurende den oorlog.
Teneinde de Goudsche Glazen, de kunst
werken der Crabeth's en andere meesters
der glasschilderkunst uit de 16e en 17e
eeuw, voor mogeiyke vernietiging geduren
de den oorlog te beveiligen, zullen deze,
naar te verwachten is alls worden yitgeno-
i.omen en naar veilige plaatsen worden
overgebracht.
Kuch als blijk van attentie
De vyfde compie voetbalt.
Op het voormalig Gouda-terrein is Dins
dagavond een voetbalmatch gespeeld tus
schen een elftal van personeel van de meu
belfabriek J. M. Borsje en een elftal der
5» depot Compagnie van het Regiment
wielrijders, dat optrad onder den impoute-
ienden naajn van „d« Leeuwen".
Voor de rust was de stryd gelyk opgaand,
doch daarna bleken de gastheeren de sterk-
sten. Het einde kwam met 4—1 voor J.M B
In de rust heeft J.M.B. aan „de Leeu
wen" bloemen en een prachtige herinne
ringsbeker aangeboden, waarop de Leeu
wen op hun beurt aan elk der J.M.g.-era
een kuch offreerden. Het was voor de vyf
d.- compagnie een prettige avond.
Vestigingswet-Klein bedrüf
Nu van meerdere vakken de eischen voor
de Vestigingswet-Kleinbedryf bekend zyn,
heeft het bestuur van «de Ambachtsschool
na bespreking met diverse patroonsorgani
saties besloten, om by voldoende aangifte
voor de verschillende vakken een klas te
vormen, waar men opgeleid kan worden
voor het examen.
Om te worden toegelaten moet men vol
doende praktische en theoretische kennis
bezitten.
Een goede vooropleiding is, dat men na
het doorloopen van de lagere school, by
voorkeur ook het zevende leerjaar of eenige
klassen U.L.O., de Ambachtsschool bezoekt.
Dit is een 2-jarige cursus, vervolgens 2 jaar
op leerlincontract volgens het leerlingstel
sel by een patroon werken en des winters
de Avond-Nyverhenlsschool bezoeken, daar
na eenige jaren zelfstandig by eenige pa
troons werkzaam zyn en dan des winters de
praktykcursus volgen van de Avond-Ny
verheidsschool. -
Met deze opleiding kan men zeggen, vo
doende praktische en theoretische kennis te
bezitten, wat dan ook zeer gewenscht is wil
men zich als patroon vestigen.
Heeft men geen gelegenheid voor het be
zoeken van de Ambachtsschool, dan kan
men overdag werkzaam zyn in de praktyk
en gedurende 5 jaar, des winters, de Avond-
NyVerheidsschool bezoeken.
Heeft men van deze school een diploma,
dan kan daarna do praktijk-avondschool bc-
zocht worden.
Hij het praktykonderwtfs ontvangt men
ook les in vakteekenen en vaktheorie.
Wil men op die praktykcursussen zich
meer speciaal bekwamen voor een onderdeel
van het vak, b.v. draaien, schaven, fraisen,
lusschen, zoowel autogeen als electrisch, daji
bestaat ook daarvoor gelegenheid.
Heeft men idee voor het volgen van een
cursus, dan is de directeur gaarne bereid,
verdere inlichtingen te verstrekken.
Kantongerecht Gouda.
Varkens op een steenen vloer.
Ik wist niet, dat ze ziek waren, want ik
{lacht, dat ze styf waren van den Bteenen
vloer, had de veehouder uit Lange Ruige
Weide verteld, die eenigen tyd geleden te
recht stond, omdat hy geen aangifte had
gedaan van het heerschen van mond- en
klauwzeer onder zyn varkens.
't Leek op het eerste gehoor een vreemd
verhaal en daarom was de dierenarts als
getuige gedagvaard, die gisteren verklaar,
de, dat de practyk heeft uitgewezen, dat
varkens Inderdaad styf kunnen worden In
dien ze verbiyven ln een schuur met een
steenen MÊfk
Tn hadden de dieren, overigens
niet in ernstlgen graad, mond- en klauw
zeer. Deze .ziekte heeft by varkens styfheld
tengevolge en daarom kon de direnarts zich
voorstellen, dat de veehouder gedacht heeft,
dat de styve gang van de dieren aan den
cementen vloer van zyn nieuwe schuur te
wyten was. Voor deze veronderstelling
achtte de getuige te meer aanleiding, daar
op de betrokken hoeve kort tevoren het
mond- en klauwzeer geweken was verklaard
en de veehouder in de meening leefde dat
de ziekte niet direct opnieuw zou v frko
men.
Öe veehouder bevestigde de getuigenver
klaringen en zeide te goeder trouw te zUn
geweest.
De kantonrechter, mr. A. J. M Oohincx,
kon zich 's mans gedachte wel indenken
maar daartegenover stelde hy, dat de vee
houder de zaak wel wat licht opgenomen
had. Als dergelyke verschynselen optreden
dient men toch direct den veearts te waar
schuwen en bovendien had de man, als hij
de dieren goed bekeken had, zelf kunnen
constateeren, dat hier van mond- en klauw
zeer sprake was. De ziekte had al vier we
ken geduurd en dat was een reden geweest
om attenter te zQn.
Dé ambter.aar van.het O.M. was van
meening, dat de veehouder niet erg acht-
zaam was geweest en niet die zorg aan de
gevallen had besteed, die deze gevaarlyke
riekte eischt. De ambtenaar achtte de ge
dachte aan den steenen vloer geen excuus
en vorderde 100 subs. 50 dagen.
De kantonrechter nam de omstandighe
den in aanmerking, maar aan den anderen,
•kant liet hy wegen, dat de veehouder at.
tenter had moeten zyn. Hy legdé*f 50 ffubs
10 dagen op.
FILMNIEUWS.
Schouwburg-Bioscoop.
„De zoon van Frankepsteln".
De Schouwburg-Bioscoop zal vanaf
Vrijdag tot en met Woensdag vertoonen
de nieuwste Amerlkaansche film „De
1 zoon van Frankenstein" een vervolg op
I de sensatloneele film die eenige weken
ln dit theater zooveel succes oogstte.
Als tweede hoofdfilm wordt een sen-
satloneele vliegfilm op het doek gebracht
getiteld „De vliegende bende". Kent
Taylor en Rochelle Hudson vervullen de
hoofdrollen ln deze prachtige film.
Thailia-Theater.
Harry Bauer in „Hotel de la Poste".
In het Thalia-Theate* zal men weer
eens kunnen genieten van een mooie
Fransche film met. Harry Bauer ln de
hoofdrol. Vertoond wordt „Hotel de la
Poste" naar den roipian van Pouchkine.
Met Harry Bauer treden ln dit Fransche
meesterwerk op: Jeanine Chrispin en
Georges Rlgaud.
Réunie-Bioscoop.
Inspecteur Vlijmscherp op avontuur.
Réunie-Bioscoop heeft déze woek op haar
programma een nieuw uitgekomen werk,
dat is gebaseerd op de bekende hoorspelen
voor de radio, „Inspecteur Viymscherp op
avontuur". Gordon Harker en Gibb
McLauglin spelen in deze spanqende film de
hoofdrollen.
Als tweede hoofdnummer wordt vertoond
„De groote Kentucky-derby", een boeiend?
speelfilm in kleuren met Lorette Young on
Richard Green.
In de Zondagochtendvoorstelling en in de
matinee van Woensdag gaat de vroolijke
rolprent „De dubbelganger", een parodie op
de detectivefilm naar den roman van Edgiar
Wallace.
Voor verdere byzonderheden raadplege
men de advertenties.
De Rüks H.B.S. tgdelük in gebouwen
v.m. St. Catharina Gasthuis en
Handelsavondschool.
Daar het gebouw der R.H.B.S. voor huis
vesting van militairen in beslag is geno
men, heeft de directeur van de R.H.B.S. van
de gemeente de beschikking gekregen over
het v.m. St. Catharin? Gasthuis aan dc
Oosthaven, waarin voldoende ruimte is om
daar onderwys te geven aan de leerlingen
ddr drie laagste klassen. De andere klassen
zullen een onderkomen vinden in het ge
bouw der Handelsavondschool in het Para-
dys.
De lessen voor de drie laagste klassen in
het St. Cath. Gasthuis zullen begin volgende
week aanvangen, die der klassen 4a, 4b, 4c
en 5a, 5b en 5c vangen ir. het gebouw dei
Handelsavondschool reeds morgen, Vrydag
8 Sept. aan.
Snelle oplossing voor het onderwijs»
gevonden.
Vrijwel alle scholen beginnen weer.
In korten tyd is een oplossing gevonden
voor de heropening van de scholen, die na
dc vacantie niet konden beginnen door dt
bezetting van de gebouwen injgfrband met
do mobilisatie. Vanflaag zyn de openbare en
eenige bijzondere scholen geopend en Maan
dag vangen de R-K. scholen weer aan,
waarmede dan in vry wel alle scholen weer
les gegeven wordt. Daar niet alle gebouwen
vry zyn, was het noodig in enkele gevallen
te combineeren, waarbü voor de eene school
des morgens en voor de andere des middags
1 et onderwys gegeven wordt. -•
De Ambachtsschool krygt voor de theo
rielessen lokalen van de Handels.» end
school ter beschikking.
Het Bureau voor Vrijwillige Hulp.
Men verzoekt ons te melden dat het Bu
reau voor Vrijwillige Hulp, dat gevestigd
was In het v.m. St. Catharina Gasthuis j
voorloopig gesloten won(t daar dit gebouw
thans ter beschikking is gesteld van den
Directeur der R.H.B.S.
Voor hen, die zich flsnog voor vruwilligc j
hulp willen beschikbaai stellen, bestaat ge
legenheid tot aanmelding bü Maatschappe
lük Hulpbetoon, Regetitesseplantsoen 9.
Toelatingsexamen R.T.S. Boskoop.
De heer Th. Kool is geslaagd voor het
toelatingsexamen voor de Rykstuinbouw
school te Boskoop.
Burgerlyke Stand.
GEBOREN: 5 Sept.: Gysbert, z. van A.
Kortleven en H. Versluis, Vrouwensteeg 13.
GETROUWD: 6 Sept.: G. J. Hordyk
J. A. Abbema.
OVERLEDEN: 4 Sept.: Cornelis Jacobus
Kanselaar, 71 j.
AGENDA.
7 Sept. 8 uur Markt. Concert R.K. harmo
nie St. Caecilia.
7 Sept., 8 uur. Vrije Evangelische gemeente.
Btfbellezing en bidstond.
9 Sept., 8 uur. Nieuwe Markt. Openlucht
samenkomst Vrye Evangelische gemeente
18 Sept., 7.30 uur. De Zalm. Verkooping
notaris K. Zeevat.
Poolsche regeeringen, betreffende een con
tante leening van ongeveer 8V4 millioen
pond. De overeenkomst werd Woensdag op
het departement van buitenlandsche zaken
onderteekend.
In welingelichte bankkringen wordt be-
beweerd, dat £ngeland een baukcrediet van
vyftien millioen pond sterling ter beschik
king Van Turkye heeft gestelo f.ls voorschot
op een groote leehing, waarover momenteel
wordt onderhandeld.
Een Tsjechisc.i legioen
opgericht in Londen en Parijs.
LONDEN, 7 Sept. Het Departement voor
de Voorlichtingsdienst deelt mede dat te
Londen een Tsjechisch legioen wordt ge
vormd. De oproep is door Ds. Benesj onder
teekend.
Ook in Parys zal een Tsjechisch legioen
worden opgericht. Alle Tsjecho-Slowaken
die in Frankryk wonen zyn opgeroepen om
by dit legioen dienst te nemen.
De esterplatte prijsgegeven.
iuwKUJiN, toept. Het D.N.B. meldt dat
de Polen de Westernplatte hebben prijsge
geven.
Joodsche geneesheeren
in Duitschland.
Verbodsbepaling opgeheven.
Het verbod voor de Joodsche geneeshee
ren en apothekers in Duitschland hun be
roep uit te oefenen, is ingetrokken. Hun »s
de verplichting opgelegd hun diensten te
verleenen „daar waar zulks van hen wordt
verlangd".
De „Statendam"
van Southampton vertrokken.
LONDiElN, 7 Sept. Het s.s. „Statendam" van
de Holland-Amerika-Lyn is hedenmorgen
met 1600 passagiers aan boord van Sout
hampton naar New-York vertrokken.
Extra vliegtuig naar Indië.
De K.LjM. bericht ons dat wegens het
groot aantal aanvragen van passagiers en
voor goederenvervoer morgen een extra
vliegtuig naar Indië zal vertrekken. Deze
extra-dienst, die met „De Pelikaan" wordt
uitgevoerd, vertrekt Vrydagmorgen 8 Sep-
UIT DEN OMTREK.
VLIST.
Gemeenteraad.
De gemeenteraad van Vlist kv-am j.l.
Dinsdag, des middags 3 uur by een. Na be-
eedigüng der leden wenschte de voorzitter
len toe, dat zy kracht zullen vinden in deze
moeilyke tyden de gemeente naar beste
Jtrachten te dienen. Tot het nieuwe lid, den
heer Boere, richtte de voorzitter eenige
hartelyke woorden van welkom, waarvoor
deze dankte.
Zonder hoofdelyke stemming werd beslo
ten een bydrage te verleenen in de tractu-
tie der kinderen, die te Polsbroek school
gaan, wanneer t.z.t. de tructatie zal door
gaan. -
Tot wethouders werden herkozen dc nee-
ren T. Boer en Johs. i an der Stok, die hier
mede werden gelukgewenscht.
Vastgesteld werd een nieuw Ambtenaren
reglement, terwyl gunstig werd beschikt op
een verzo-V van A. de Graaf om vergoe
ding van reiskosten van kinderen die te
Haastrecht schoolgaan.
Wedvlucht postduiven.
De leden van de postduivenvereeniging
Het Westen" wordt bekend gemaakt, dat
de vluchten Zondag 10 September weer
doorgaan.
Tnkorven Vrydag 8 September van 6 tot
7 uur voor de wedvlucht Vilvoorden.
Zilveren Orde-jubileum.
Heden 1» het 26 jaar geleden dat patel
J. Pompen, kapelaan aan de Sint Jozrfkuk.
Ir, de orde trad van den H. Franclecu».
Benoeming onderwijzer-
Onze oud-stadgenoot, de heer G_N v. d.
Graaff, onderwü?er aan de Ghr, M.U.L.
school te Arnhem, la benoemd tot onderwij
zer aan de Nutsschool te Eindhoven.
Niet voldoende rechts gehouden.
Wielrijder klem gereden.
In de Wüdstraat ia gistermiddag eon j
wielrijder, een 19-jarige reiziger, klem gc
reden door een zeswielige vrachtauto, die
inde bocht naar de Dubbelebuurt niet geheel
rechts reed, waardoor de achterwielen ovei
het trottoir gingen. Dc fietser sprong van
zün rijwiel en bleef ongedeerd. H* rijwiel
werd ernstig beschadigd. De autobestuur.
der is na zich van den afloop van het ge
beurde te hebben overtuigd, <1°°^™^
Het nummer van den wagen ls bekend. De
politie zal procesverbaal opmaken.
Door vrachtauto overreden en gedood.
De 70-jarige gepensionneerde ambtenaar
van de belastingen J. Gerbers te Veendam.
is hedenmorgen, toen hu zonder op te le -
ten de straat overstak, door oen autobus
aangereden en gedood.
Veemarkt Gouda.
7 Sept. Aanvoer in totaal €01 stuks,
waarvan 58 slachtvarkens. Vette 27 Mi—28Mi
ct. per pond; 193 mager,, varkens
2538, 299 biggen 12—47, Geldersche
1720, 4 runderen 170220; 39 nuch
tere kalveren 5—10, 1 graskalf, 7 bok
ken en geiten 25. Handel redelyk.
Kaasmarkt Gouda.
7 Sept. Aanvoer 383 partyen. Pry zen:
le kw. met r.m. 25—27.50, idem 2e kw.
22—24, zware tot 29. Handel goed. Cri
sisaftrek 7.6 ct.
EIEREN: Aanvoer 126.500 stuks. Pry
zen: Kipeieren 3.40—3.75, eendeieren f 3
—3.25 per 100 stuks. Handel matig.
BOTER: Aanvoer 232 ponden. Pry zen
Goeboter 70—75, weiboter 65—70 cent per
pond. Handel vlug.
Ooöp. Zuid-Hollandsche Eierveiling G.A.
te Gouda.
7 Sept. Aanvoer 130.500 kipeieren.
Pry zen: 54--Ö6 K.G. 3.20-4.20, bruine
58-70 K.G. 3.404.30, heneieren 2—2.75
per 100 stuks.
F.endeierenAanvoer 1000 stiks. Pry
zen 2.40—2.65 per 100 stuks.
Nederlandsche boternoteering.
De commissienoteering voor Nederland
sche boter is heden vastgesteld op 72 cent
per K.G.
De gewone dienst op Zaterdag 9 Septem
ber zal op het gewone uur van Schiphol
vertrekken.
Beide vliegtuigen nemen ook post mede
Ernstig1 ongeluk bü een
luehtbeschei mingsoef ening.
Een doode, een ernstig gewonde.
Gisteravond is tydens een luchtbescher
mingsoefening te Winschoten de 18-jarige
kantoorbediende A. Dammer aldaar, met
zyn motor in een bocht door een hem tege
moetkomende auto uit Onstwolre, die met
gedempte lichten reed, in botsing gekomen.
De motorryder kwam te vallen en bekwam
een schedelbasisfractuur. Eenige oogen-
blikken later is hy overleden.
De duoryder bekwam een schedelbreuk.
Zyn toestand 4s zorgelyk.
WISSBLKOJSttSMM.
6 Sept. 7 Sept.
Officieel.
Londen 7.69 7.57
Berlyn 65.66.
Parys 4.68 4.28
Brussel 32.62% 01.70
Kopenhagen 36.65 36.65
Zwitserland 42.36 42.25
Oslo 44.95 44.95
Stockholm 42.80 43.—
New-York 1.88'/u 1.887-
BEU RtoO VERZICHT.
Opgewekte handel.
De groote sty ging in Wallstreet was he
den koren op den molen voor de Amster
damsche effectenbeurs. In de Amerikaan-
sche waarden ging het levendig toe en in
navolging van Wallstreet werden opnieuw
groote koersverbeteringen verkregen.
Op de locale markt werd druk zaken ge
daan in Koninklyken, die belangryk hoo-
ger werden ingezet en daarna nog verder
naar boven liepen, waarby zy zich onder de
noodige schommelingen hoofdzakelyk be
wogen in de omgeving van 340 procent. By
de groote koersverschillen, die thans van
den eenen dag op den anderen worden mee
gemaakt, spelen variaties onder beurstyö
van enkele procenten een betrekkelyk on
dergeschikte rol.
Op de suikermarkt bestond een willige
stemming. H.V.A.'s stegen aanmerkelyk
boven het vorige koerspeil en liepen zelfs
op tot 440 procent.' Ook de meest incourante
soorten konden zich opnieuw naar boven
werken. Voor scheepvaartaandeelen bestond
ook thans goede belangstelling, waarby een
vaste stemming kon worden waargenomen.
In de rubberfondsen ontwikkelde zich een
opgewekte handel, waarby Amsterdam Rub
bers een kleine twintig punten konden mon-
teeren. De incourante soorten liéten
zich echter ook niet onbetuigd en gaven
een vry drukke affaire te zien, waarby
eveneens groote koersstijgingen konden
worden opgeteekend.
In tabakken ging weinig om, de Sumatra
aandeelen waren aangeboden en hier en daar
vry belangryke lager.
De toonaangevende industrieelen profi
teerden evenmin van de algemeen willige
beursstemming. De Philipsaandeelen leden
een zwaar verlies en zakten zelfs in tot 158
waarna een kleine verbetering intrad.
Het Britsche ministerie van financien
deert mede, dat behalve de credieten, die
kort geleden door de Engelsche en Fran-
sche regeering aan Polen zün verleend, een
financieele overeenkomst is tot stand ge
komen tusschen de Engelsche, Fransche en
ADVERTENTIëN.
THALIA THEATER
Ten gerieve van de militairen zullen, te
beginnen met a.s. Vrydag. de voorstellin
gen in het Thalia-Theater vroeger aanvan
gen t.w.Werkdagen 8 uur, 'Zaterdag 5.30
en 8 uur (doorloopend), Zondag 3 uur, 5.30
uur en 8 uur (doorloopend), zoomt de laat
ste voorstelling te c.a. 10.30 beëindigd «cun-
nen zijn.