Weest zuinig met uw banden. Brieven uit de Hofstad. Schoten in Mandsjoerije. Dwang tot inenting uit den booze. Luchtbescherming. De truffel een delicatesse dateerend uit oude tijden. de afgeloopen week is uitvoerig en met redenen omkleed een beroep gedaan - in verschillende vormen zelfs om met het thans wel zeer kostbare bezit aan benzine met alleen niet roekeloos om te springen, maar zelfs zoo zuinig als maar mogelijk 13 om te gaan. Die zelfde zuinigheid geldt, aldus- schrijft ons de K.N.A.C., ook voor olie, maar in niet mindere mate voor onze banden. Wie zich de moeite getroost de ver schillende overheidsmaatregelen, welke se dert oe mobilisatie z(jn getroffen, naar hun beteekenis en waarde te leeren begrijpen, zal tot de conclusie zijn gekomen, dat een distributie van banden een logisch gevolg moet zijn van het feit, dat er dringende noodzaak is voor de grootst mogelijke zui nigheid. Dat beteekent dus ook voor den automobilist, tiat hp tot dure plicht heeft de banden van zijn auto met de uiterste zorg te omringen en voor abnormale d. w. z. onnoodige slijtage te behoeden. Het is duidelijks dat niet zonder meel kan worden vastgesteld, waar de onnoodige slijtage begint, omdat er zeer vele factoren zijn, welke daarop invloed uitoefenen, fac toren ook welke de bestuurder zelf niet in de hand heeft als temperatuur, soort en toestand van het wegdek, aard van den weg (b.v. bochtig), gesteldheid van het terrein, (vlak of geaccidenteerd). Maar wel .kan worden verklaard, dat er slijtagemogelijk- heden zijn, waaraan de bestuurder terdege en in zeer sterke mate zijn aandacht kan schenken, omdat zij worden beheerscht door de meerdere of mindere zorg waarmede ae banden worden omringd. Dat wil zeggen, dat de manier van rijden, en het opvolgen van de door den fabrikant gegeven voor schriften van zeer grooten invloed z(jn op den, levensduur van den rubberband. Groote snelheden zijn funest. Het is een typisch verschijnsel dat de zur* nigheid met benzine en die met de banden hand aan hand gaan. Dat wil zeggen, dat wat voor de benzine geldt, ook van toepas sing is op de banden, n.l. dat snelheid het verbruik (of slijtage) in de hand werkt, dat sterk en plotseling remmen en snel uccele- reeren ook voor de banden uiterst slecht is en dus zooveel mogelijk moeten worden ver- meden. Wellicht vraagt men zich af wat snel heid met greëtere slijtage heeft te maken. Het antwoord-daarop luidt, dar de tenge volge van de fcoote snelheden ontwikkelde hooge temperaturen de slijtage bespoedi gen, omdat rubber bjj groote warmte week wordt en dus minder weerstand biedt. Die hooge temperaturen ontstaan doordat loop- vink en zijkanten bp het ronddraaien ver- vormen en warmte ontwikkelen, welke doa^- dat rubber een slechte geleider is, ook niet of althans zeer moeilyk wordt afgevoerd. Wie zich overigens de functie van den autoband realiseert zal ongetwijfeld begrij pen, dat de wrijving van het loopvlak met het wegdek intensiever wordt naarmate de snelheid grooter wordt. Deze beide factoren d.w.z. de hoogere temperatuur en de ster kere wrijving hebben een ongunstigen in vloed op de slijtage. En om die redenen zal men dus ook goed doen zyn snelheid te be perken. Men slaat daarmede dus twee vlie gen in één klap, de vermindering van het benzineverbruik en een geringere banden- slijtage. Controleert de spanning van Uw m De groote bandenfabrieken hebben uit en /ter na den automobilist gewezen op de groote noodzakelijkheid om de banden op de door haar aangegeven spanning te be rijden en op geregelde tijden na te gaan, dat die spanning niet is verminderd. Over het algemeen mag worden aangënomen, dat de meeste automobilisten van het nut van het op de juiste spanning berijden van ban den ten volle overtuigd zyn. Niet alleen voorkomen zij daardoor een toeneming van warmteproductie en daarmede gepaard gaande grootere slijtage, maar zy beletten ook een abnormale vervorming van den band, welke de kans op canvasbreuken en alle gevolgen van dien anders in aanzien lijke mate vergroot. Het rijden op de juiste bandenspanning is waarlijk van het grooCste belang en wy kunnen de automobilisten dan ook niet ge noeg waarschuwen voor de ongunstige en kostbare gevolgen van het ryden met ban den, welke niet de voorgeschreven span ning bezitten. Voor de voorwielen is het wijders van het grootste belang dat zy goed sporen, d.w.z. ►dat de toesporing niet te groot is, want de datruit ontstane abnormale slijtage is groo ter dan mentoppervlakkig zou meenen. Deze slijtage komt meer voor dan men denkt, hetgeen destijds, toen de K.N.A.C. met ha&r veiligheidslaan door het land toerde, ten duidelijkste op het tot de uitrusting van die Veiligheidslaan behoorende wielspoor apparaat kon worden geconstateerd. Men zal dus goed doen ook ten deze de nood zakelijke controle te laten verrichten. En tenslotte is er dén de noodzakelijk heid van het betrachten van zeer veel zorg by het gebruik van de banden. Olie en wa ter zyn groote vijanden van rubber en het is dus zaak er voor te waken, dat de ban den daarvan bijzonder hinder ondervinden. Natuurlijk hoede men er zich voor langs of over scherpe voorwerpen te ryden, als b.v. trottoirbanden, steenen e.d. Het geregeld schuren van de banden Langs trottoirs, het geen by het parkeeren veel voorkomt, be kort het leven van den band. En dat is iets wat wif, juist in dezen tyd zooveel moge lijk moeten voorkomen. Dat ook de andere weggebruikers door hun gedrag in het verkeer in nipt geringe mate tot de bezuiniging op de banden —f evenals op de benzine kunrïSïLbjjdragen,* spreekt vanzelf. MlCDXiOVII. Een half millkx-n. De mededeeling, dat onze stad hét geta' van een half millioen voor zyn inwoners is gepasseerd, heeft de geheele Nederlandsche pers wel gepasseerd. iHet laatste gedeelte vóór dit cyfer is plotseling vlug doorloopen.' Op 1 Jyii mankeerde er nog 2250 aan en verwachtte men de mijlpaal pas tegen het einde van het jaar. Door de bizondere om standigheden is echter het aantal vestigin gen zeer toegenomen en daalde, het cyfer van de vertrekkenden, zoodat er een hausse was die op 9 September de overschrijding van het ronde cyfer van vijfmaal honderd duizend veroorzaakte. In het jaar 1875 pas seerde den Haag de eerste-honderdduizend en vrijwel na iedere dertien jaar kwamen er honderdduizend by. In een eeuw tyd was de stijging Van 63 op 500 duizend inwoners. Of wy nu zoo bijster gelukkig zyn met dat groote aantal Het heeft natuurlijk zyn vóór en tegen, zyn aangenamen en minder prettigen kant. De nadeelen van de oplïoo- ping in groote steden zyn wel bekend; de vraag of de snelle toeneming der bevolking in het algemeen niet meer nadeel dan voor deel heeft, is ook al dikwijls bekeken en niet definitief opgelost. Het getal der inwoners zegt eigenlijk niet zoo veel; de samenstelling der bevol king, haar geestelijke en stoffelijke wel vaart heeft meer beteekenis en wanneer het mogelijk ware daaromtrent nauwkeurige gegevens te verstrekken, zou dit interes santer zyn. Het aantal werkloozen bijvoor beeld neemt niet af en men zou toch mogen veronderstellen, dat uitbreiding der bevol king tevens uitbreiding der werkgelegen heid met zich brengt. Men moet dus wel aannemen, dat zich hier óf werkeloozen ves tigen of werkkrachten van buiten worden ingevoerd terwyl er hier aanbod daarvan bestaat. We hebben er al eens eerder op gewezen, dat er allerleü kleine instellingen zijn, die allerminst zyn toegenomen in verhouding tot den aanwas der bevolking en die dus in leven blyven doordat zy uit dien aanwas nog toevoer krijgen die in stand houdt wat er eenmaal is. En zelfs dat gelukt niet al- I tyd, hetgeen wy dezer dagen weer eens con stateerden uit een simpel feit. Eén der J oudste zangvereenigingen moet van het I tooneel verdwijnen, omdat er geen voldoen de animo meer voor bestaat. Ruim dertig -jaar geleden werd hy door onderwijzers op gericht. Vele triomfen heeft hy op .muzi kaal gebied mogen vieren; hoewel de be volking in die dertig jaar precies verdub beld is, is het niet mogelijk geweest vol doende liefhebbers voor deze vereeniging te behouden. Natuurlijk valt een dergelijke vereeniging als slachtoffer van den moder nen tyd. Indertijd gaven wy ook eens zoo'n ty pisch geval van een kleine kerkelijke secte die vijftig jaar geleden precies één procent der bevolking aan leden telde en die nu nog maar een ljalf procent haalde. Alleen door den voortdurenden aanwas der bevolking is deze instelling op het zelfde absolute aan tal gebleven. By constanten omvang der bevolking was zy zeer waarschijnlijk al van het tooneel \jerdwenen. Doordat zy uit oude tyden over mjlt onaanzienlijke bronnen be schikt, handhaaft zy zich tegen alleli druk in. 7/ Zóó zifn er talloos vele vereenigingen, welke in dezelfde omstandigheden verkée- ren. Veel wat eigenlijk al gedoemd zou zyn om te verdwijnen wordt nog in stand ge houden omdat het ongeveer op het zelfde peil blijft, al zakt dit relatief geleidelijk. Dit is inderdaad een bezwaar dat aan dien snellen groei der bevolking verbonden is. Uit de cijfers van de afgeloopen eeuw blijkt wel, dat vooral de daling van het sterftecijfer een der belangrijkste elemen ten voo) de bevolkingstoename is. Twee eeuwen geleden was dat cyfer 60, thans is dit al beneden de 10 gezakt. Het geboorte cijfer is van 38 tot 15 gedaald. Uit deze enkele getallen krygt men reeds een beeld van het gansche verloop. Nu verwacht men ywel dat het sterftecijfer zyn laagste punt heeft bereikt en dat het waarschijnlijk zal gaan stijgen, maai^ dat het geboortecijfer nog weer zal dglen, zoodat deze op den duur ongeveer gelyk zullen worden. Wan- ^eer-4ftWiet-.geval jsal zijn, is niet te schat ten; sommigen voorzien hét spoedig, d.w.z. over vyf en twintig jaar, anderen vermoe den, dat het ftog wel veertig a vyftig *aar zal duren. Geleidelijk zou dan de aanwas" der bevolking in ons land, die nu rond hon derdduizend per jaar telt, moeten vermin- I deren. Op het oogenblik is daarvan nog niets te constateeren. Men berekent dan ook, dat de bfevolking van den Haag nog met 2 k 3 maal honderd duizend zielen zal toenemen en dat dan de top is bereikt. Zekerheid daaromtrent be staat natuurlijk niet en aangezien op dit oogenblik alles op de wereld uiterst onze ker is, is dit wel zeker, dat ook die zeker heid zeer onzeker is! Overigens heerscht er meer dan gewone in onze stqd vrtfwel zyn gewonei gang. Het is door een combinatie van scholen moge- lijk geworden alle onderwijs weer op gang te brengen. Vier uur per dag krijgen nu allen gelegenheid om op school te zijnde ééne helft 's mprgens, de andere helft des middags en op die wijze hoopt men in de meeste bezwaren voorzien te hebben. Gelei delijk zullen nog wel wat scholen vrij ko- ,men van bezetting door militairen, maar eer ze alle zestig weer vrij zijn zal nog wel even duren. Overigens heerscht er meer dan gewone rust. De winkelvoorraden schynen uitver- kocht te Zijn en de aanvoer is nog maar ge ring. Het wachten is nu op hetgeen er ver- der OP dit gebied zal gebeuren. Van prijs opdrijving valt niet veel te bespeuren; de bona-fide winkels hebben zich er niet aan schuldig gemaakt en ernstige andere geval len zijn niet bekend. Wel lijkt het ons dat thans in de huizen groote voorraden znn opgestapeld, al zullen die heusch niet voor meer dan eenige weken voldoende zijn. Het lijkt altijd meer dan het is; in den regel heeft men in de huizen niet veel voorraad, omdat de winkels altijd vlakbij zijn. Men is derhalve ook niet ingesteld op het bewaren. Gelukkig zal het koude seizoen dit gemak kelijker maken. Laat ons er het beste van hopen. In ieder geval maakt het de bevoorrading van de winkels toch gemakkelijker. Maar de tijd zal het alles moetan leeren. HAGENAAR. I STADSNIEUWS. GOUDA, 23 Sept. 1939. Loop der bevolking. Gevestigd: A. Wpdenes, db, van Boskoop, Barendstr. 10 in K. Tiendeweg 14; Th. Roggeveen, db.,r-Van Waddinxv-'en, Burgem.'Troostatr. 76 in Bleekerssingel 55; C. M. H. Husson, religieuse, van Ouden- bosch A 368 in Westhaven 25; Z. Bierhorst, red. Bezemer, van Hillegersberg, Balse- miinstr. 40A in Gouwe 153bov.; P. Th de Jong, van Bodegraven, Willemstr. 77 in Tweede Kade 33; O. G. Schouten, verk.. van I aren N.H., IJsbaanweg 17 in Lemdulsteeg 17; A. Cromwijk, van Linschoten, Liefoven. dijk 2 in Vossenhurchkade 29; C. Polder vaart wed. L. Ronge, van Vlaardlngen, Oosterstraat 88 in Koningin Wllhelminu- weg 233; C. A. Lamboo, db., van NoorduM, Langeveld 29 in Gr. Florsiweg 77; J. Ke(j, well L. Melkert, van Alphen a. d. Rijn, Jongjk. Coninckstr. 17 in Gouwe 91ben.; I. J v. Houten, kapper, van Wassenaar, Lang straat 90 in Zoutmanstr. 36; H. v. Thijn, van Rotterdam, Oranjeboomstr. 32b in Oost.' haven 31; J. F. Dijkstra, kapper, vai Heer- n, Gr. v. Prinstererstr. 25 in Willen 8; H, W. J. Vervoort, van Eindhoven, St. Lam- bertusstr. 9 In Gr. v. Bloisstr. 5; C Hout man, db., van Boskoop, Emmakade 54 ln Burgem. Martenssingel 27;.J. A. Venneu- db., van Boskoop, Voorkade 79 Iu Kat- tensmgel 44b; E. Th. Roelofs, fgbr.arb van Hilversum, Minckelersstr. 10 in Boelekade 109; D. L. de Jong, tech. amb. P.W., van Voorburg, Pr. Mariannelaan 61 ln Van Ee- verninghlaan 22; H. C. A. Proos, van Am sterdam, Vrolikstr. 298 III in B. M. Singel 16; A. Gelderblom, kant.bed., van Rotter dam, Polanenstr. 30 in Gouwe 10; G. Lie. zenga, db., van Amsterdam, Van Eegher.str. 61hs., in Gouwe 113; P. E. M. Hutten, van Alphen a. d. Rijn, Stetlonsstr. 46 in Cra- bethstraat 48; J. J. v. d. Vijver, van Rot terdam, Karei de Stoutepl. 16b in Kon. W11- helminaweg 251; F, de Nie, tan Apeldoorn, Regentesselaan 24 in Van Bergen IJzen- doornpark 3; C. G. Brands, db., van Schoon hoven, Lopikerstr. 47 in Van Swietenstraat 4; A. v. Dam, bedrijfsl., van Reeuwijk, Kerkweg D 4 in Kon, Wilhelminaweg 227; W. P. v. Wilgers, van Maassluis, ZuidvlMl 34 in le Kade 24; J. Lepelaar, db., van Am sterdam, Ruüèdaelstr 1021, in WesteTkade 20; H. A. Janssen,-.tapper, van Waddinv- veen, Dorpsstr. 35 in öpej.verw.djjk 47; N, Jongenelen, betonwerker, van Nieuwerkerk a. d. IJssel D 105 in J. Pftilipsweg 61; A. Kaptein, van Lekkerkerk, Opperd. 402 in J. Philipsweg 61; S. Hulsman, db-, van Ruwlel, Ter Aa 39 in Grocnendaal 5; M. C. de Raadt, van Rotterdam, BergW 323, ln Turfmarkt 83; C. M. Versteeg geb.NmSt M. Termorshuisen, van Den Helder, Walihtstr. 66 in 3e Kade 40; J, J. Kamphuis, van lH?e. mendaal, Julianalaan 76 in Sophiastraut 100; N. Schellingerhout, db., van Alphen a. d. Rijn, Raadhuisstr. 53 in ft. Tiendeweg 64; J. Havenaar, db„ van Zoetermeer, Zeg- waartscheweg 194 in Spoorstraat 55;' J. P. v. Breukelen, van Zoeterwoude, Hooge Rijn- dijk F 64A in Winterdijk 1; S. F. J. Fran ken, van Tilburg, Lange Schijfstr, 71 in Westhaven 18; J. v. Vliet, slager, van Reeuwijk, Weth. Venteweg H 142 ln Heo- renstrant 47; B. v. Gemeran, db., van Bos koop, Julianastr. 8 in Óouwe 34; M. T. v. Boon, huish., van Amsterdam, J. Staring- straat 5hs. in O. de Boompjes 78; W. Bo gaard -koopman, van Zierikzee, Wevershoek C 52 in woonschuit; M. A. A. Rutten, reli gieuse, van Hoeven A 49 in Westhaten 25; N. Bastiaansen, tuinman, van Venlo, Stal- bergweg 203 In A. de Visohmarkt 96; W. P. v. d. Wijngaard, van Utrecht, vaartuig, in Kon. Wilhelminaweg 236; A. Steenland, db., van Waddwixveen, Brugweg 73 in Gr. Flo- risweg 77; W .Boot, meubelm., van Duitsch- land in Gr. Florisweg 21; N. J. M. Wester- man, leer. huishoudsch., van Lelden, Nieuwe Rijn 36 in Oosthaven 68; J. v. Dam, slager, van Linschoten, Liefovendijk 18 in Naaier- straat 5; J. C. Kraait, straatmaker, van Domburg, Weststraat E 37 in Da Costakade 39; M. E. Oomens, van Woerden, Voorstr. 75 in C. Ketelstraat 21; J. Kooij, kanhoor- bed., van Reeuwijk, Achterwillens H 8 1# Zoutmanstraat 34; M. J. v. d. StamT" ner, van Waddinxveen, Noordkade 2lt' i de Boompjes 46; Y. D. C. v. Du(jn der Insp., van Nijmegen, Zoutmanstraat 58; w. Kwakernil van Reeuwijk, Korssendük H 2Mb l siusstraat 89; W. E. Wolff, van Amew Utr.weg 228 in Van Berge!, UzenZjÉ 19; A. A.Ar. Ardenne, van Waddin Zuidkade 173 in Kon. WilhelmiW^f' A. M. Willemse, van Hoevelaan A L Gr. V. Bloiastraat 78; G. v. Zalk, db Ermelo (Nunspeet), Elisabethlaan Westhaven 34. m Vertrokken: C. van Eek van r,„ c neg 43 naar Amsterdam, Reguiierdl 6(L62; R. E. Nes, van óostCn I 's-Gravenhage, Pomgnalaan 11; H F k„!L' tan Vossiusstraat *27 naar Rottrta Oranjeboomstr. 124a, 2e verd.; J. Maas(1™' steigfr ZodrfA2Vaar DOrdreCht' Ketk-' steiger lrood, A. Boer, van C. Huügensst, 98 naar s-Gravenhage, 2e Riemerstr m- J. Haagsma, van C Hujjgensstr. 93 oorburg;, Weverslaan 16- A R j Griend van Boschweg 8 naar 's-Grawha. ge, Juliana v. Stolberglaan 84; M v d Graaff, van Blauwstr. 19ben. „aar Wonden Prinsenlaan 114; H. A. J. R0„beek, Krugerlaan 195 naar Beverwijk, Baan- straat; A. M. Bakker, hulp i. d. huish., van Turfmarkt 66 naar Voorburg, Heeren8tr,at 106; G. Jongeneel, van Winterdijk 17 naar Zullen, C. Dirkszstr. 24; C. .Vllet^ N,euwsteeg 6 naar Boskoop, Zwartewe, S; M. Zutjdam, van B. Martenssingel 17 „Mr Rotterdam, s-Gravend(jkwal 18A; J £,ur ger, van Krugerlaan 130 naar Zwolle, Vechtstraat 108A; G. Coomans, van IJsseh laan 167c naar Woerden, Singel 17; c J Oudshoorn, van Gr. Florisweg 77 naa: Apeb doorn, Engelanderweg 61, Beekbergen- L Bastiaansen, van Gr. Florisweg 79 iaar Heerlen, Gasthuisatr. 2; F. B. Hoendet. kamp, van Gr. Florisweg 77 naar Heerlen Gasthuiagtr. 2; E. Fredrikse, van Raain 21 naar Haastrecht, Marktveld C 156- G Heierman, van Tuinstraat 44A naar Apcl. doorn, Korte Heezerweg 15; S. Visser, ,-an A. de Vischmarkt 17 naar Woerden, Ged Binnengracht ft K- N, Hoogendooiu, van Van Bergen IJzendoornpark 11 naar Nieu werkerk a. d. IJssel E 8; H. de Krlege.-, van Van der Palmstraat 99 naar Capelle a. 4. Usael, Dorpstr. 71; P. A. v. Mechelen. van Oosthayen 68 naar Oudewater, Lange Burchwal; A. C. Sloos, tan C. Huijgenssti. I 105 naar Nijmegen, Bloemeretr. 128; W H. Jansen, van Vorstmanstr. 39 naar Gennep Spoorstr. 352; D. Verboom, van Woud- I straat 90 naar Zaandam, Burg. ter Laan- straat 23; P. Stolker, van Gr. Jacobastr. 2 raar Berkenwoude; W J. Moojjman, van Goudkade 15 naar Zoeterwoude, Westeinde C 112; H. L. Nieuwenhuis, van Lange Tier- deweg 9 naar Soest, van Lenneplaan 33; F. P. v. d. Heuvel, van Keizerstraat 64 naar Reeaiwyk, Weth. Venteweg H 131; C. L. v. Olm, van Crabethstraat 51 naar 'a-Graven- hage, ten Hovestr. 58; A. v. Renswoude, van F. W. Reitzstr. 61 naar Haastiecht, Kerkstr. C 129; J. v. d. Zee, van Krugerlaan 130 naar 's-Gravenhage, Zuidwal 83; v. d Heiden, van Sophiastr. 74 naar Rotter dam, Gerrit v. Lindenstr. 94 III; G. de Jonge, van Boelekade 163 naar Zoeterwou de, Hooge Ryndyk E 242; K. van Etfk, van Turfmarkt 107 naar 's-Gravenhago, Vei- marstraat 61a II; N. van Eyk, van Turf markt 107 naar 's-Gravenhage, Weimarstr. 61a II; M. F. de Raadt, van Regentcsse- plantsoen 12 naar Utrecht, Catharynesin- gel 101; A. de Hoog, van Onder de Boom pjes 43 naar Gouderak. Dorpsstr. 72; J. v. d. Greft, van Kievitstr. 19 naar Gouderak, Dorpsstr. 72; C. v. d. Berg, van Turfmarkt 85 naar Waddinxveen, Zuidkade 90y; T. Evendjjk, van Dutoitstr. 11 naar Waddinx- veenj Zuidkade 90y J. R. Terhenne, van Krugerlaan 130 naar Amsterdam, Joh. Ver- meerstr. 31; J. Swaneveld, van Crabethpark 24 naar Ridderkerk. Slikkerveer, Oranje straat 27; M. Beckingi, van Gouwe 71 naar leiden, Rijnsburgerweg 62a; C. Siewertsen, van Bothastraat 24 naar 's-Gravenhage, Kanarielaan 21. Beleefdheid en vriendelijkheid is een kapitaal, dat men zoo goedkoop kan ver krijgen en dat de meeste interest op levert. FEUILLETON. Roman van f NORBERT GARAI. Nadruk verboden. I 1 Een olie-avonturier. Lss Angelos, 20 December 20 December, wintersche datum... Maar desondaflks warme zonnestralen, fruitboomen in volle bloei, een van warmte trillende lucht en een diep blauwe hemel. Californië kent geen winter. Los Angelos, 20 December... In de feestzaal van Hotel Majestic wordt 's middags om twee uur de alge- meene vergadering van de machtige First Kalifornla Oil Compagny gehouden Aan de beurs te New-York staan de aan- drelen van deze maatschappij genoteerd voor het twaalfvoudige van hun nomi nale waarde; nochtans zijn in Hotel Majestic slechts veertig aandeelhouders bijeen Het kapitaal der maatschappij is ln vaste handen. Rijke, schatrijke men- schen zijn het. die daar zelfbewi.st in gemakkelijke fauteuils genesteld, met iets van laatdunkende belangstelling naar de mededeelingen van den voorzit ter luisteren. Er staat een zeer belangrijk punt d de agenda. De First Kalifornla Oil Com pany koestert het voornemen tot net doen van groote terreinaankoopen ln de omgeving van Salt Lake City. In ver band daarmede Is een verhooging van het stamkapitaal onvermijdelijk. De voorzitter leest een aantal rappor ten voor, waaruit zou blijken, dat het gebied rondom Salt Lake City rijk aan petroleum moet zijn. I Dan wordt besloten tot stemming over te gaan. Op dit oogenblik vraagt echter een man. die den geheelen tijd achter in de zaal zwijgend tegen een pilaar heeft ge staan, het woord. Iedereen kent hem: het ls Koen Brok man, ^en Hollandsche ingenieur, een „olie-avonturier". Hij is sinds jaren de toonaangevende geologische en techni sche adviseur der maatschappij Een dwaze kerel. Men noemt hem „de vlie gende Hollander". Een eerste vakman op zijn gebied. Een man van geweldige ar beidskracht en wat het belangrijkste ls met een bijzondere neus voor olie. Hij ruikt haar, ook als zij tweeduizend voet onder de oppervlakte zit. Hij heeft de First Kalifornla Oil Compagny reeds tot de gewaagdste boringen weten over te halen, maar nog nooit heeft men het betreurd zijn raad te hebben opgevolgd. Zoo heeft Brokman een zekere popu lariteit weten te veroveren. Maar deze zelfde man, wiens Ijzeren wil allen tegenstand overwint, onver- schillig of deze hem door menschen daïi I wel door de natuur ln den weg wordt gelegd, deze zelfde man ls laf, bevreesd en moedeloos, wanneer het er op aan komt zijn wil bij een vrouw door te zet- j ten. Evelyne Fay. de bekende filmactrice. ZU is. hoewel gespeend van elk talent zeer knap en zeer charmant... I Het is een publiek geheim, dat zij hem bedriegt. En evenzoo weet men, dat Brokman op het punt staat zich voor deze vrouw te rulneeren. Brokman's inkomen, dat de dividendr- winsten van menigen aanwezigen aan deelhouder verre overtreft, slinkt tus- schen haar slanke vingers als sneeuw 1 voorde zon. JooSt mag weten, hoe Brok- man's schitterende c&rrlère nog eens zal eindigen, de carrière van een Ingenieur- I tje, dat van een weekloon van 15 dollar in den loop varv tien Jaar tot het hon- derdvijftigvoudlge van dit bedrag is op- geklommen. I Koen Brokman spreekt. Reeds de manier, waarop hij zijn mee ning over den voorgestelden grondaan- 1 koop uiteen zet. ls op z'n minst genomen onbetamelijk. Wel verdraaid hij is ten slotte toch maar een employé van de First Kalifornla Oil Company! HIJ spreekt toch tegen zijn chefs I Maar dat belet hem niet van de ver- 1 gadering te eischen, dat zij het bestuur 1 haar goedkeuring tot den aankoop van de betreffende terreinen,, zal onthouden. Een dergelijke koop zou de grootste dwaasheid zijn, waartoe men zou kun nen besluiten, meent Brokman. Hij heeft het terrein ln alle richtingen afgezocht. Slechts een fantast zou er toe kunnen komen te beweren, dat ln het bewuste gebied olie aanwezig is of iemand, wiens optimisme te dezen aanzien door omkoo- perij ln de hand was gewerkt Een geweldig tumult is het gevolg van deze woorden. De president hamert en de voorheen zoo zelfbewuste gezichten van de heeren aandeelhouders drukken nu slechts ontsteltenis, afkeuring en ernstige ontstemming uit. Slechts met groote moeite slaagt dc president erin de orde te herstellen. Hij moet tot zijn spijt constateeren, dat Brokman de leden van den raad van toezicht, zoowel dis van. het bestuur der First Kalifornla Oil Company van om koopbaarheid heeft beschuldigd. Ja! schreeuwt Brokman door de zaal. Dat is zoo. Ook mij heeft men een chèque in dé hand willen drukken. Maar aan zulke vuile zaakjes doe ik niet mee! Een lid van den raad van toezicht ver heft zich van zijn zetel en vraagt het woord. Hij acht zich geroepen Brokman's ernstige beschuldigingen met alle be slistheid te weerleggen. Het zou een on vergeeflijke fout zijn, wanneer men het te koop aangeboden terrein niet accep teerde. Eerste vaklieden hadden immers de aanwezigheid van olie geconstateerd. Het advies van deze deskundigen stond lijnrecht tegenover dat van Brokman. Er wordt nu een fijn net rond de aan deelhouders geweven. Verschillende be stuursleden bevestigen met steekhou dend schijnende argumenten de nood zakelijkheid van den betreffenden ter reinaankoop. Het voor en tegen der ver schillende meeningen vervaagt meer en meer. De voorzitter negeert Brokman's woedende Interrupties en tenslotte wordt tot stemming overgegaan. De vergade ring hecht haar goedkeuring aan het bestuursvoorstel. Brokman verlaat de zaal. HIJ weet wat hem te wachten staat. Men zal geen middel onbeproefd laten om hem een verder emplooi bij de maatschappij on mogelijk te maken. Maar de waarheid heeft hij tenminste gezegd, de waarheid! Als hij uit het hotel naar bulten treedt houdt hij zijn hand een oogenblik be schermend boven de oogen. De zon ver blindt hem. HU blijft staan en sluit de oogen. Eigenlijk krankzinnig, denkt hij, m'n carrière met één slag te vernietigen. Wat gaan mij die aandeelhouders aan; zij zullen hun geld toch wel verliezen zonder dat ik er wat aan doen kan. Mis schien had lk het anders moeten zeg gen... Hij voelt, dat hij inderdaad ln de alge- meene vergadering niet zeer diplomatiek te werk ls gegaan. HIJ had zijn ernstige beschuldigingen misschien wat anders moeten formuleeren, handiger en min der openhartig. Dat was trouwens oor spronkelijk zijn bedoeling geweest. Maar zijn zenuwen hadden hem weer eens parten gespeeld. Als hij de hui chelachtige, uitgestreken gezichten zag van die menschen, die toch in werkelijk heid niets anders dan bedriegers waren, dan werd het hem rood voor de oogen. (Wordt vervolgd.) Aldus de meening van vele Tweede Kamerleden in het voorloopijf verslas. De verschüninsspHcht. Blijkens het voorlooplge verslag op het wetsontwerp tot vaststelling van nieuwe hpoallngen betreffende de inenting tegen Sken waren zeer vele leden van mee- nine dat de indirecte dwang, zooals wij dien "vroeger hebben gekend, voorshands niet opnieuw kan worden Ingevoerd. Het gevaar voor encephalitis ls im mers op den leeftijd, waarop dan ge woonlijk wordt gevaccineerd, nog altijd niet zonder beteekenis. Aan dlrecten dwang tot inenting van kinderen be neden 2 Jaar zouden eveneens bezwaren verbonden zijn. Hoewel naar de mee ning van sommige leden de ervaring met den directon dwang tot inenting beneden 2 jaar heeft geleerd, dat hierbij geen noemenswaard gevaar bestaat, wildon ook zU niettemin geen aandrang tot In voering daarvan uitoefenen, zij beseften, dat daartegen thans nog te veel tegen stand in ons volk zou bestaan. Ofschoon omtrent de onderdeelen van de ontworpen regeling verschillende op merkingen werden gemaakt en verschei dene dezer leden omtrent het effect dezer regeling in de practijk geen groote verwachtingen koesterden, konden alle hier bedoelde leden zich met het begin sel van het ontwerp: geen dwang, doch wettelijk geregelde drang tot inenting, vereenigen. Sommige van deze leden wilden hier aan echter dadelijk toevoegen, dat de voorgestelde bepalingen huns inziens slechts van tijdelijken aard zullen mo gen zijn. Zoodra de oorzaak van de en cephalitis post vacclnationen en het ver band tusschen de inenting en deze ence phalitis vaststaan, behoort naar hun oordeel het thans ontworpen stelsel te worden vervangen door dat van den directen dwang tot Inenting voor ktnde- I ren beneden 2 jaar. In tegenstelling met de groote groep van leden, die aan den bestaanden toe- j stifnd in elk geval een einde gemaakt zouden willen zien, zou een aantal leden aan bestendiging van dezen toestand, hetzij door verder? opschorting, hetzij door definitieve schrapping van de wet- telijke bepalingen omtrent vaccinatie, de voorkeur geven. Huns inzien moet met het gevaar voor pokken niet over schatten. Door de verbeterde hyglëni- 1 sche maatregelen ls dit gevaar zeer veel geringer geworden. De regeling van den verschijnings plicht gaf tot verscheidene opmerkingen aanleiding, zoowel van de zijde van voorstanders van het stelsel, ln het ont- 1 werp neergelegd, als van de zijde van hen. die liever den bestaanden toestand zouden handhaven of althans artikel 5 zouden willen doen vervallen. In de eerste plaats werd ppgemerkt, i dat wel is voorgeschreven, dat de ouders moeten worden opgeroepen om voor den burgemeester (of een ambtenaar) en een geneeskundige te verschijnen, doch het ontwerp geenerlel bépaling Inhoudt om trent hetgeen de burgemeester en de ge neeskundige bij het onderhoud met de ouders moeten zeggen. Verscheidene voorstanders van het ontwerp zouden willen zien vastgelegd, dat de burge- l meester de ouders moet opwekken om alsnog tot inenting over te gaan. Verscheidene leden hadden ernstig bezwaar tegen de bepaling, voorgesteld in het eerste lid onder 10. welke het ino - gelijk maakt aan leerlingen en onder wijzend personeel den toegang tot de scholen te verbieden, indien zij niet zijn j ingeënt het gedenkboek DER SPOORWEGEN. Zeer vele en fraaie illustraties demonstreeren den groei van het bedrijf. Het officieele Gedenkboek, dat gewijd is aan het honderdjarig bestaan van dc Spoorwegen in Nederland, ls thans ver schenen; het is een kloek en weidoor- wrocht werk geworden, dat zoowel in woord als in beeld een duidelijk over zicht geeft van den groei en de ontwik keling van de Spoorwegen. Vooral mag de nadruk vallen op het woord „beeld" in den vorigen zin. want in de eerste plaats moet geconstateerd worden, dat het gedenkboek rijkelijk geïllustreerd is. met prachtige platen, die op zichzelf al een duidelijk inzicht geven in deze eeuw spoorweggeschiedenis. Het boek opent met de beeltenis van Koning Willem I. die de groote stuw- kracht voor den aanleg van spoorwegen ln ons land is geweest, en niet aarzelde uit zijn particuliere vermogen rente en aflossing van leeningen te garandeeren, die noodlg waren voor den aanleg Daar achter volgen de portretten van de eer ste cencessionarlssen, en verder van allen, die op hooge posten in de afgeloopen eeuw de spoorwegen hebben gediend, tot en met de huidige directie. Dan volgen eenige kaarten van Neder land. waarop met duidelijke lijnen staat aangegeven hoe het spoorwegnet in ons land uiteindelijk gegroeid is. Die kaarten geven namelijk den toestand weer in 1839, 1864, 1889. 1914, 1929, en den toestand van het oogenblik. Meer dan tal van woorden, spreken deze kaarten duide lijke taal Zij vertellen, hoe. ondanks alles, het spoorwegnet in Nederland is uitgegroeid tot wat het thans ls. dank zU groote energie en stug en staag vol houden van hen. die geloof hadden in den spoorweg en in zUn toekomst. De hierna volgende hoofdstukken zUn achtereenvolgens gewUd aan: Boven bouw en stapelplaatsen. ZanderU en grinderU, stations- en Administratiege bouwen. Emplacementen. Haveninrich tingen en goederenloodsen. Werkplaat sen en Tractie-lnrlchtïngen, Bruggen, Viaducten en Overwegen. Seinwezen, Locomotieven, Reizigersmaterieel, Elec- trlficatle. Reizigerstreinen, Militair en ander Massavervoer, "%oot- en Pont- dienst. Goederenmaterleel en dienstwa gens, Speciale goederenvervoeren, het personeel, terwUl ten slotte eenige sta ten den lezer Inlichten over de ontwik keling van de snelheid en de frequentie van de reizigerstreinen. De gedrukte tekst van de hoofdstuk- ken is betrekkelUk kort, doch modern werk als het ls, laat dit gedenkboek den lezer veel zien, door middel van de voor- treffelUke Illustraties, waaruit ten dui- delUkste blUkt, welk een voorname plaats de Spoorwegen tegenwoordig Innemen ln het Nederlandsche vervoerswezen. Suggestief zUn ln dit verband de illus traties betreffende het massavervoer door de Spoorwegen, waaronder er zelfs niet ontbreken van de mobilisatie van eenige weken geleden. Het geheel ls gebonden in een smaak- vollen linnen band, met gouden opdruk. VISUM NOODIG VOOR NEDERLAND. Het ministerie van Bultenlandsche Zaken brengt ter kennis, dat met ingang van 20 September 1959 alle in het buiten land gevestigde vreemdelingen, die zich naar Nederland wenschen te begeven, ln het bezit moeten zUn van een geldig paspoort te hunnen name en van een daarop gesteld Nederlandsch visum, dat moet worden aangevraagd bU een Ne derlandsch consulair ambtenaar in het buitenland. De onderdanen öf burgers van de Ver- eenigde Staten van Amerika, België, Itar- lië. Japan, Luxemburg. Portugal. Slam en de Vaticaanstad zUn vrUgesteld van het verplichte visum en kunnen derhalve volstaan met een geldig paspoort. Voor rechtstreeksche doorreis door Ne derland naar een ander land hebben de in het buitenland gevestigde vreemdelin gen in het algemeen geen Nederlandsch visum noodlg. zij kunnen aan de grens worden doorgelaten, indien zU voldoen aan de navolgende voorwaarden: 1. Het op grond van hun identltalts- en reispapleren en de daarop gestelde vreemde visa. of andere aantcekeningen aannemelijk ls. dat zU in het land. waar heen zU reizen, zullen worden toegelaten 2. overigens tegen hun verblUf in Ne derland geen bezwaar bestaat; 3. in verband met de vervoergelegen- heid de mogelUkheid bestaat zich uit Nederland te begeven naar het land, waarheen zU wenschen te reizen. Zelfs kan aan vreemdelingen, die uit een Nederlandsche haven naar het land van bestemming zullen vertrekken en die in het bezit zijn van volledig betaalde passagebiljetten voor de geheele reis, worden toegestaan zich zonder visum in Nederland op te houden gedurende de aan het vertrek van het schip onmid dellijk voorafgaande acht dagen, In elk ander geval moeten vreemdelin gen, niet behoorende tot de hlervoren uitdrukkelijk genoemde landen, die aan hun doorreis eenig oponthoud ln Neder land wenschen te verbinden,, -vèl van een Néderlandsch visum zijn voorzien. Personen of instellingen ln Nederland, die om de een of andere reden stappen wenschen te doen voor de verleening van 1 een Nederlandsch visum aan een in het buitenland gevestigden vreemdeling, moeten zich daartoe uitsluitend wenden tot den Vlsadienst, gevestigd te 's-Gra venhage aan de Koninginnegracht p; zU behooren zich niet te richten lot het ministerie van Bultenlandsche Za ken of tot den Rijksdienst der Werk loosheidsverzekering en Arbeidsbcmidde- ling. In Nederland gevestigde vreemdelin- I gen, die van het hoofd van politie hun- ner woonplaats hier te lande een ver blUf svergunning in hun paspoort heb ben gekregen en die zich tUdelUk bui tenslands begeven, behoeven voor terug komst naar Nederland geen Neder landsch visum, zoolang deze verblUfs- vergunning geldig is. Dit geldt voor alle ln Nederland gevestigde vreemdelingen zonder onderscheid. RECHTZAKEN. RECHTBANK TE 's-CÜRAVENHAXJE. Uitspraken. Aanrijding te Bodegraven. De officier van justitie by de Haagsche rechtbonk heeft een maand gevangenis straf geëischt tegen den 26-jarigen losse werkman J. van der K. uit Waddinrveen, die op 23 Mei met zyn vrachtwagen tus- t schen Bodegraven en Gouda, by het passee- ren van een andere auto een wandelaar, die in tegenovergestelde richting liep, heeft aangereden, welke kort daarno aan de be komen verwondingen is overleden.. De rechtbank heeft van der K. tot een gevangenisstraf van veertien dagen veroor deeld. Haar kind in hulpbehoevenden toestand achtergelaten. Uitspraak tegen vrouw uit Krimpen. De Rotterdamsche rechtbank heeft uit spraak gedaan in de zaak van de 22-jarige N. B.—v. d. B., die terecht had gestaan we gens het in hulpbehoevenden toestand ach terlaten van haar baby van anderhalf jaar. Op den avond van Oudejaar had verdachte, in gezelschap van haar man, haar woning te Krimpen a. d. IJssel verlaten, haar an- derholf jarig dochtertje alleen latend in haar bedje op een tochtigen* zolder. Eerst den volgenden dag was zy thuis gekomen, doch zy had toen niet dadelyk naar het kind omgekeken. Na een paar uur gerust te hebben was zy weer weggegaan, terwyl het kind nog steeds op den zolder was. Nieuwjaarsavond hadden biAen, die het ge huil van het kind niet langer konden aan- hoorep ,zich toegang tot het pand verschaft en het kind uit haar bedje gehaald. Het bleek, dat tengevolge van de strenge koude de teentjes van een der voetjes bevroren waren. De rechtbank heeft verdachte veroordeeld tot 6 maanden gevangenisstraf, met de be- paling, dat 4 maanden van de straf voor- waardelyk worden opgelegd met een proef tijd van 3 jaar. Aanrijding in Ouderkerk a. d. IJssel. I ln de smalle dorpsstraat te Ouderkerk a. d. IJssel is op 12 April een verkeers- ongeluk gebeurd dat aan een bejaarden in woner van deze gemeente het leven heeft gekost. De 38-jarige melkryder J. T. reed met zyn melkauto door de smalle straat, toen van den anderen kant een vrachtauto na derde. Ongelukkigerwy8 liep er ook nog een voetganger op den weg, die door den melkauto gegrepen werd en tegen den grond geworpen. Hy-was vrywel op slag dood. T. werd door de Rotterdamsche rechtbank tot één maand hechtenis veroordeeld. Hy kwam in hooger beroep en stond voor het gerechts hof te 's-Gravenhage. Het bleek, dat de aangereden voetganger geheel aan den rechterkant van den weg had geloopen, doch tevens bleek, dat hy doof was. De dorpsstraat is inderdaad sma doch op de plaats waar het ongeluk gebeurd is juist iets breeder. Er is net voldoende ruimte voor voetgangers, verklaarde een ingezetene van Ouderkerk als getuige k dé charge. De advocaat-generaal, mr. J. U. Polman, hoewel van meening, dat verd. een ernstige verkeersfout heeft gemaakt, wilde rekening houden met verd. gunstige repu tatie en requireerde een voorwaardelylfe hechtenisstraf Y&n een maand. De verdediger, mr. R. Itensma te Gouda, sloot zich by dit milde requisitoir grooten- deels aan en wees voorts op de gevaarlijke situatie ter plaatse. Arrest 4 October. KADIO-PKOGKAMMA'b. Wat iedereen weten moet. bichtdooving. Zondag 24 September. Hilversum I, 1875 en 414.4 M. 8.55 VARA, 10.— VPRO, 12.AVRO, 5.— VARA, 3— 12 AVRO: 8.55 Gramofoon; 9.-^- Berichten; 9.05 Tuinbouwhalf uur9.30 Giaraifoon; 9.40 Causerie „Van staat en maatsc.nappij9.59 Berichten10— Voor 02 kinderen10 30 Kerkdienst; 12.— Filmpraatje; lz.25 AVRO Amusementsorkest en soliste (c.a. 12 45 Eventueel Berichten ANP); l.Oj Reportage; 1.30 Causerie „De Mailboot"; i.50 Gramo foon; 2— Boekbespreking; 2.30 Omroep orkest en solist, in dc pauze grair.ofon; 4.Gramofoon; 4.20 AVRO-Dansorkeat; 4.505 Sportnieuws ANP en eventueel gra mofoon; 5.05 Meisjeskoor „De Krekels"; 6.30 Voor de kinderen; 6.— Gramofoonh; /5.30 Sportpraatje; 6.55 Sportnieuws ANP; 7— VAR A-Kalender; 7.05 en toch hen ik van meening, dat...", debat; 7.30 Sylcia- Amusementsorkest en soliste; 8.— Berich ten ANP, mededeelingen,-eventueel: Vraag er antwoord; 8.25 Gevarieerd herfstconcert (opn.); 9.45 Hersengymnastiek; 10.15 Or gelspel; 10.30 AVRO-Amusementsorkest; 11— Berichten ANP, hierna tot 12.— Dansmuziek (gr.). Hilversum II, 301.5 M. 8.30 KRO, 9.30 NCRV, 12.15 KRO, 5— NCRV, 7.45—11.30 KRO: 8.30 Morgenwyding; J.30 Gewyde muziek (opn.); 10.20 Doopsgezinde Kerkdienst, hierna Orgelconcert; 12.16 Causerie „So- briëtas-werk"; 12.35 Gramofoon; 1— Boek bespreking; 1.20 Gramofoon; 2— Gods dienstonderricht voor ouderen; 2.30 Gramo foon; 2.45 KRO-Melodisten en solist; 3.30 Gramofoon; 3.45 KRO-orkest; 4.30 Zieken- halfuurtje; 4.55—5 Gramofoon; 5.05 Gewy- •de muziek (gr.); 5.50 Nederlandsch Her vormde Kerkdienst, hierna gewyde muziek (gr.); 7.46 Berichten; 7.50 Gramofoon; 8.— Berichten ANP, mededeelingen; 8.15 Vroo- lyk programma; 9.15 Matrozenkoor „H >f- stad's Koorknapen"; 9.80 KRO-orkest* 10.15 Gramofoon; 10.30 Berichten ANP; 10.40 Epiloog; 11—11.30 Esperantolezing. Maandag 25 September. Hilversum i, 1875 en 414.4 M. Algemeen Programma, verzorgd door de VARA, 10— 10.20 VPRO: 8.— Eventueel berichten ANP, gramo foon; 10— Morgenwijding; 10.20 Declama tie; 10.40 Viool en piano; 11.10 Gramofoon; 11.20 Orgelspel; 12— Gramofoon; 12.15 VAR A-orkest (om 12.45 eventueel berich ten ANP); 1.15—1.45 en 2.— Gramofoon; 3— Declamatie; ft30 „Carmen", opera (gr.); 4.30-6 Voor de kinderen; 8.05 Gra- mofoon; 6— Orgelspel; 6.30 Zang en pia- no; 7— VARA-Kalender; 7.05 Lezing De atoom-splitsing en haar gevolgen voor de menschheid" en gramofoon; 7.30 VARA- erkest met toelichting; 8— Herhaling SOS- Bercihten; 8.03 Berichten ANP; 8.15 Vraag en antwoord; 8.30 Esmeralda en orgelspel; 915 Declamatie; 9.45 Gramofoon; 10.15 VARA-orkest en solist;' 11— Berichte A NP; 11-10 Gramofoon; 11.20 Het Amster- Jamsch Joodsch koor en solisten* 11.35—12 aII, 301.5 M. NCRV-UitMn- di8Si Schriftlezing, meditatie; 8.15 Gra- mofoon (9 30—9.45 Gelakwenschen)10.30 Monrendienet- 11.- Chrirt. lectuer; 11.30 Gramofoon (12—121© Berichten); 12 30 Damea-ensemble van F.den en gramofoon, 2™VoM de scholen; 2.35 Gramofoon; S.- Voor tuinliefhebbers; 3.40 GtamofoojUjUO Bijbellezing; 4.45 Gramofoon; 5.15—0.15 Ktaderuurf 6.20 Gramofoon; 6.30 Vragen (7-7.15 Berichten); 7.45 Gramofoon; 940 Con Grazla; 10.- BerieMen ANT, »e- tueel halfuur; 10.80 Con Grazia; 11.15 Gra mofoon; C.a. 11.50-12 Schriftlezing. Indien in deze ernstige tijden de lichtdooving zou worden gelast, of het verbod tot lichtuitstraling zou wor den gegeven, beteekent dit dat elke uitstraling van licht uit de bewoonde huizen geheel zal moeten worden voorkomen. Iedereen zonder uitzondering zal dan moeten medewerken! Dit beteekent dat ih elk huis, win kel of bedryf moet worden nagegaan, in welke vertrekken men noodzake lijkerwijs des avonds moet verblijven. In deze vertrekken worden alle ven sters, ramen, dakramen, bovenlich ten, glazen dakpannen, shed-daken in fabrieken, luchtroosters, brievenbus sen, kortom alles waardoor licht naai buiten kan treden, afgeschermd met niet doorschijnend mateHaal. In alle overige vertrekken waar men dus bij avond niet behoeft te zijn, schroeve men de lampjes uit de fittings. Men moet dan tevens zorgen dat geen licht bij het openen van deuren of ra men naar buiten straalt en dat indi rect geen licht wordt weerkaatst door op den grond liggende voorwerpen, gebroken glas, spiegels of waterplas sen. Hoe bereikt men dit op een voudige wijze le. Neerlaten van alle beschik bare rolgordijnen, blinden en jaloe zieën. 2e. Dichttrekken of neerlaten van gordijnen (aan alle kanten over de raamomljjsting heen vastmaken met punaiöes of op andere geschikte wijze). 3e. Afdekken van bovenlichten, dakvensters, e.d. met ondoor&chij nend zwart papier, karton, triplex platen e.d. ook indien de gewone gordijnen licht blijken door te laten). 4e. Aanbrengen van afscherm- kapjes (in den handel algemeen ver krijgbaar) om electrische peertjes, of het aanbrengen van speciaal vervaar digde peertjes, die zeer weinig (blauw) licht verspreiden, of slechts een enkel punt belichten (eveneens m den handel). 5e. Nimmer deuren of ramen van een verlicht vertrek openen (eerst licht uitdoen of voor een z.g. iicht- sluis zorgen). Men heeft dit alles reeds in huis, of kan het gemakkelijk aanschaffen. Het komt hier aan op de zorg die men besteedt en ook besteden moet. Men heeft dan ook, indien overtreding wordt geconstateerd, geen enkele ver ontschuldiging. Het dagelijksch leven in huis moet gewoon doorgaan. Lichtdooving in deze tfjden is niet meer een oefening voor eenige uren die men ontgaan kan, doch zij kan een maatregel zijn voor zeer vele da gen achtereen. Gij zult in huis steed3 licht noodig hebbendenk daarbij aan de verzorging van kinderen, zieken of gebrekkigen en aan ongevallen die in het volkomen duister mogelijk zijn. Een electrische handlamp of zaklan taarn (met blauw afgeschermd licht) kan van groot nut zijn. Men zie verder de brochures, vlugschriften en Gids 1939 van de Nederlandsche Vereeniging voor Luchtbescherming, i Varkens hebben een fijne neus. De verwende fijnproever zal de truffel als zijnde een bijzondere delicatesse weten te waardeeren. Van alle goede dingen, die de natuur biedt, is er niet veel, dat de truffels kan evenaren. Maar, zij streelen niet alleen de tong doch bevorderen de functionneering van den maag, alhoewel men ze met mate zal moeten nuttigen. Reeds in het oude Rome waren de truffels bekend en Pluvius schreef vele eeuwen geleden reeds over den fijnen smaak van dit natuurproduct. Een bijzonder soort truffels viel bui tengewoon in den smaak der Romein- sche smulpapen en deze groeide in de Arabische woestijnen. Deze zeldzame soort werd in heete asch geroosterd of wel in bouillon gekookt. Ook de Grieken aten gaarne truffels en dre ven er veel handel in, terwijl zij hem in verschillende Noord-Afrikaansche landen invoerden, hoofdzakelijk ech ter in Libye. Lange jaren is dit natuurproduct op den achtergrond geraakt, totdat het in de 18e eeuw weer aan de ver getelheid ontrukt werd. Aan een gast maaltijd, die door een rijke Parijze naar werd gegeven, verscheen een met truffels gevulde kalkoen op den disch en dit kostbare gerecht verwek- i te veel opzien. De gastheer werd over- J stelpt met vragen naar de herkomst der truffels en ieder voor zich nam I zich voor deze ter gelegener tijd aan I zjjn gasten te geven. Het gebruik I van truffels nam bijzonder toe en een der meest geziene soorten was de Pe- rigord, genoemd naar de streek in Frankrijk, waar zij groeien. Men heeft reeds vele pogingen in het werk gesteld om truffels te kwee ken, maar'meestal mislukken zjj en jjverig zoeken te kweekers naar het verband dat tusschen truffels en be paalde boomwortels bestaat, in wier nabijheid zjj groeien. Men weet, dat dit product een kalkachtigen bodem behoeft, die tevens rijk aan humus van boombladeren is^n Europa vindt men ongeveer vijftig verschillende soorten truffels. Parijs gebruikt hiervan niet minder dan ongeveer 50.00 per jaar en het viervoud hier van wordt uitgevoerd naar het bui tenland. Het zoeken van de onder de oppervlakte der aarde verborgen truffels is een moeizaam werk en meestal laat men dit werk over aan... varkens, die op den aromatischen geur van dit product afgaan. De laatste jaren heeft men ook honden afgericht op het speuren naar truffels, aangezien de varkens dit kostbare product liefst zelf verorbe ren. De dressuur der honden vereischt evenwel tijd en een oneindig geduld, terwijl men slechts met enkele succes heeft. 1 De hond moet een buitengewoon fjjnen reuk hebben, doch mag geen jachthond zijn, aangezien hij, bij het speuren van wild, zijn eigenlijke werk in den steek zou laten. 1 De methode van truffelbereiding is tamelijk gecompliceerd en ook het 1 schoonmaken vereischt veel zorg. I Voor men ze gebruikt als vulling, .moeten ze eerst gesmoord worden met spek, peper en zout en verschil lende kruiden totdat ze zacht zijn. Het conserveeren van truffels is eveneens moeilijk, de zekerste weg is steriliseeren en bewaren in herme tisch gesloten flesschen of bussen. met mine Aardappelechoteltje andijvie. K.G. aardappelen (gekookt), ongeveer liter melk, 160 gram geraspte kaas (be legen), 1 lepel boter, pond andijvie. Maak de andijvie schoon, snijd ze in zeer fijne reepjes, wasch ze en laat ze goed uit lekkelt. Breng de melk aan de kook, ver warm hierin de fijngemaakte aardappelen. Vermeng de puree met de boter en de kaas; roer er vervolgens de andijvie doorheen ea ,laat deze even mee warm worden. Voeg zoo noodig wat zout toe. (Eventueel spinazie of Brusselsch lof in plaats van andijvie te nemen). Karnemelkvlu met appel. 1 L. karnemelk, 1 d.L. slagroom, 40 gram aardappelmeel, 45 gram suiker, 2 zoete ap pels. Meng het aardappelmeel langzamerhand aan met de helft van de karnemelk en breng dit onder voortdurend roeren aan de kook. Voeg de suiker toe en verdun de mas sa, als deze even heeft doorgekookt, met de rest van de karnemelk. Laat deze niet meer meekoken, maar koel de vla meteen af. Verme»jp«7 ais ze koud is, met de fyn- gesnipperde zoete appels. Garneer de via met styfgeMopte slagroom, vermengd met wat suiker.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1939 | | pagina 4