NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN. BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT. MOORDRECHT. r.'22"r'-*-?FLI ROOSEVELT’S NEUTRALITEITS-PROCLAMATIES. HET EERSTE ORANJEBOEK VERSCHENEN. Het verboden zeegebied. De City of Flint op bfevel van de Duitsche regeering Haugesund binnengeloopen. MOERCAPELLE. enz. Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 225, per week 17 cent, overal waar d« BU1TENLANDSCH BELEID IN TIJD VAN OORLOG. De Volkenbond moet in stand blijven. MOORDRECHT, NIEUWERKERK, OUDERKERK OUDEWATER, REEUWT JK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, I getroffen worden, zeker niet ten koste NOORSCHE REGEERING WIJST DUITSCH PROTEST AF. No. 20163 Maandag 6 November 1939 78e Jaargang Britsch verzet tegen Duitschen export over neutrale havens WEDSTRIJDEN, te de Duitsche regeering, dat de City of Duitschland verbaasd. Duitschland is Verbaasd over het feit, voor openbaarmaking geschikte aange- legenheiden. Vele protesten. „Ontoelaatbare onzekerheid. Het Oranjeboek, dat 20 foliopagina’s is dat onze onzijdlg- demonstratle genoeg- held, welke belangen uiteraard niet al leen door de benoodigde quantiteiten, doch ook door kwaliteiten, prijzen en risico’s worden bepaald. Inderdaad is het juist, dat wij, wan- nper wij door een blokkade-maatregel 1JFBAL. ia voor Zondag. Korfbalbond. >lympiaan—Trekvogeta, Australië, i Canada, mien. I e zich JELfiPORT. cht vin Vires, end houdt Vires et Ce- eeden wandelmarsch. bedoeling ligt in de afstanden af te leg- 2 tocht weer over pl.m 8k is bepaald op fl.3o u ig. bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwataal 3.15. Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef nterc 3745- Postrekening 48400. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31. GOUDA bjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantooren. dat niet slechts de veelheid, doch ook de aard der aan het Departement van 1 Buitenlandsche Zaken behandelde zaken volledigheid niet gedoogen. Dit neemt niet weg, dat van een aantal hoofdzaken een beeld kan worden gegeven. De Poolsche Regeering. De Nederlandsche Regeering zal zich dat Noorwegen de City of Flint heeft vrjj- gelaten en de Duitsche prijsbemanning ge- I intemeerd heeft. De Berljjnsche correspon- I dent vah de Stockholjp Tidndngen schrijft. I „De Duitschers begrijpen niet, hoe- het kleine Noorwegen dit heeft durven doen. Officieele kringen zijn diep verontwaardigt! pver het „ongeloofelijke optreden” en ach ten het onbegrijpelijk, dat een kleine staat het waagt zich te mengen in de Duitsche vlootactie. Duitsche kringen laten dóór schemeren, 'dat Noorwegen tot zijn besluit is aangemoedigd door de Vereenigde Staten. Zij zeggen, dat het zjjn neutraliteit ten gunste van Engeland en tegen Duitschland verwrongen heeft.” Volgens dezen corres pondent gelooft men te Berlijn, dat Duitsch- land de Noorsche scheepvaart in het nauw zal drjjven. Stockholm Dagbladet schrijft: „De ge- beurten is met de City of Flint heeft te Ber lijn een gevoel van boosheid en teleurstel ling en een bittere houding tegenovey Noor wegen doen ontstaan. Men hoopt, dat hei protest te Oslo zal leiden tot vrijlating der Duitsche prijsbemanning en betaling van dc schade.” Nederlandsche en Belgische Rijnschepen in Straatsburg. Vrijlating in beginsel toegestaan. Te Berlijn wordt bevestigd, dat Duitsch land zoowel als Frankrijk op het verzoek van de Nederlandsche en de Belgische re geering tot vrijlating van de twaalf Neder- lendsche en acht Belgische rijnschepen wel ke in Straatsburg stilliggen, in beginsel toestemmend heeft beschikt. hoeveelheden kunnen uitvoeren als voor heen. Wat het begrip contrabande aangaat, zij opgemerkt, dat de omvang van dit begrip al meer dan drie eeuwen lang stand door dit ministerie behandelde en 1 van onze eigen bevoorrading dezelfde |)IJ de memorie van antwoord inzake D de begrooting van Buitenlandsche Zaken voor 1940 heeft de minister van Buitenlandsche Zaken een Oranjeboek 1 overgelegd, waarin een overzicht is op genomen van dc voornaamste tot No vember in verband met den oorlogstoe- Duitschen zaakgelastigde is overhandigd. Het schip nog in Bergen. De City of Flint ligt nog in Bergen, waar het schip waarschijnlijk verscheidene dagen zal blijven, in plaats van naar Schot- ’land te vertrekken, zooals oorspronke’ijk het voornemen was. De Amerikaansche gezant is Zondagavond naar Bergen ver trokken om een onderhoud te hebben met dl bemanning. W£ ken, zal slechts de toekomst kunnen, lee- ren. Ten volle onderschrijft de Regeering het oordeel, dat de positie van Nederland en zijn traditie op Internationaal politiek terrein ons land niet alleen in zijn eigen belang afhouden van bondge nootschappen, welke een stelling nemen tegen bepaalde staten of statengroepen -C BCfiMue. I zoMen inhouden. De lading van de City of Flint is in Ber 1 gen verkocht en ontscheept aldus meldt een nog niet bevestigd bericht waarvan het Norsk Telegrambyraa melding maakt. M WEERBERICHT. ij zacht, halfbewolkt tot Ük eenige regen, meest jke /tot Zuidelijke wind. Reheerschte pers. In aansluiting aan hetgeen, in de Me morie van Antwoord op de algemeene beschouwingen is opgemerkt, kan nog worden opgemerkt dat uit den aard der zaak de pers een zeker «overgangsproces heeft moeten doormaken, om zich aan de bijzondere zorgvuldigheid van uiting, welke verstandig Inzicht in de interna tionale omstandigheden thans vergt, aan te passen. Gelukkig kan echter worden vastgcsteld dat zelfbeperking regel, on- beheerschtheid meer en meer uitzonde ring is. Het is inderdaad Juist, dat de Regee ring het standpunt inneemt, dat zij bij de regeling der handelsbetrekkingen met de oorlogvoerende partijen, zich niet door de belangen van welke dier par tijen ook laat beïnvloeden, doch naast onze rechtspositie als eenlg richtsnoer neemt de belangen van onze eigen volks huishouding; in de eerste plaats die van de voedselvoorziening en de werkgelegen- ADVERTENT1EPRUS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkringj; I5 regels 1.80, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring. 15 regels 1.56. elke regel meer f 0.30 Advertentiën in het Zaterdagnumme»- 20 bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prils. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.05, elke regel meer 0.50. Op de voorpagina 50 hooger Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek handelaren, Advertentiebureau* en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn. Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingea bij contract tot zeer gereduceerden prijs Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte. den. Ter demonstratie van zijn neutraliteit heeft Nederland aan een opzegging van het Volkenbondslldmaatschap geen be hoefte gebleken heid ook zonder zaam vaststaat. ia 12 November. Jk voor 12, 19 en 26 No- elde wedstrijden zjjn •esp. 19, 26 November en 12 November, den dag 1 om den Gouden 0n- eker tusschen het Rot en het Nederlandsch een klein programma ermeldt voor de Goud- J wedstrijden G.8.V- G.S.V. 2, Gouda 3- 3 Olympia 2-O.N.A. 2. ■Mende afweermaatre- men we verder door Ük mogelijke voeding voldoende vitaminen iters worden gezorgd, men wat rauwkost liet het hoofdgerecht d uitmaken, groenten bruike men overvloe- Amerikaansche lof. Ten aanzien tan het vrijlaten van de City of Flint schrijft de New-York Tribune, dat Noorwegen vast besloten iö zjjn recht als neutrale mogendheid geëerbiedigd te zien. Het blad brengt hulde aan den moed van Noorwegen. Het diepe gevoel voor het recht en de eerbiediging van de wet hebben voor Noorwegen den doorslag gegeven. Door deze eigenschappen is Noorwegen ge schaard onder de meest beschaafde volken der Wereld. 1 iet volharding toege- eze maatregelen veel ren. Dat het streven van Nederland op dit t name bij de Oslo-staten, weerklank en weder- keerigen steun vond, stemt tot voldoe ning. wBij de beoordeeling van den inhoud beproefden trant gevoerde zelfstandig- van het gisteren verschenen Oranjeboek heidspolltiek, die thans, en met name I moge niet uit het oog worden verloren sedert het uitbreken van. den oorlog, in --- de practijk haar waarde bewezen heeft, voor Nederland de eenige Juiste is. Of de herleving van een stelsel van collectieve veiligheid, waaromtrent ten vorigen jare bij velen nog goede ver pachtingen bestonden, mogelijk zal blij- t «»1zvz.H+0 rlr, tnnhnmrf tzimnnn lon_ .U.lUOVllV Wg WX X* X X.IXX OXVXX I met betrekking tot haar standpunt ten aanzien van de thans in Frankrijk zete lende nieuwe Poolsche regeering laten leiden door de overweging dat de on zekerheid die ten opzichte van de een maal tót stand te brengen vredesrege ling bestaat, niet als vaststaand verlies van souvereine bevoegdheden aan die regeering mag worden tegengeworpen. Aangenaam is het den minister te kun nen vaststellen dat de vriendschappelijke betrekkingen, welke tusschen Nederland en België bestaan, in de laatste maan den nog hechter zijn geworden. Bij de* versteviging van de reeds be staande vriendschapsbanden tusschen beide landen, is het evenwel steeds, zoo- w wel van de Nederlandsche als van de Belgische Regeering, de bedoeling ge weest de door elk der beide landen ge voerde zelfstandlgheidspolitlek volledig te handhaven. Vaticaan als vredescentrum. De Europeesche landen, die thans een verhinderen op Engelsche, Fransche en Duitsche havens in Europa en in Afrika ten Noorden van de Kanarische eilanden te va ren. Ook de havens van Ierland zijn aldus in de ban’, evenals de Noorsche havens ten Zuiden van Bergen en de havens van Zwe den, Denemarken, Nederland en België, alsook alle Oostzeehavens en de Spaanscbe havens in de Golf van Biskaye, behalve in de wateren heelemaal ten Noordoosten van de Spaansche kust Al de neutrale ha vens in de Middellandsche Zee, in de Zwar te Zee, in den Stillen Oceaan en in den Tn- dischen Oceaan, alsmede alle havens ten Zuiden van de Kanarische eilanden, blijven vrij. Roosevelt voegde daar nog aan toe, dat hij speciaal verlof kan geven aan de Ame rikaansche schepen om door de oorlogszone te varen, wanneer dit noodig mocht zijn voor de evacuatie van Amerikaansche bur gers. Engeland of Frankrijk mogen. Er dreigt trouwens geen gevaar voor Amerikaansche schepen, zoolang de onbeperkte duikboot- oorlog niet geprocïameerd is. Van officieuze zijde wordt echter gezegd, dat de derde proclamatie spoedig zal ver schijnen. De Noordzee en het Kanaal o.m. zullen verboden gebied worden voor de Amerikaansche handelsvloot. Later wordt gemeld: Roosevelt heeft alle wateren ten Noorden van Spanje tot Enge land en rondom de Engelsche eilanden tot verboden gebied voor Amerikaansche sche pen verklaard. l;n een nadere verklaring bij de proclama tie betreffende het verboden zeegebied voor Amerikaansche schepen, zegt Roosevelt, dat de bepaling tot doel heeft deze schepen te 'ET BAL. voor Rotterdam en gesteld. dat Zondag 12 dezer te het Rotterdamsche elf- en Onafhankelijkheids- s volgt samengesteld; AP.CF.8.); achter: Wil- en Caldenhove (D.w m (V.U.C.), Anderiesep (S.V.V.); voor: Draeger a (Heerenveen), Van m), Smit (Haarlem) en 1). hülILStllE üllKAM. te lucht en lichtbaden len kan K in ZÜ 2Ün nuttig, i voor overdq’ V vy. ----o-z UtglXp <U lUCtl UOU VAX XV vvunvxx druks beslaat, opent met een bespreking i voortdurend aanleiding geeft tot moel- v-.j j ikheden. Deze moeilijkheden zijn in den laatsten tijd nog vergroot ten gevolge van twee factoren: de voortdurend uit breidende overheidsbemoeiingen en het steeds grooter wordende aandeel, dat de burgerbevolking in de oorlogvoering neemt. Om eenstemmigheid omtrent het begrip contrabande te verkrijgen, schijnt de tijd dan ook niet zeer gunstig. Intusschen is, waar de door de oorlog voerende partijen gepubliceerde contra- bande-lijsten al te vaag waren en vooral I zoo uitgebreid, dat men daaronder zelfs het water zoude moeten rangschikken, te bevoegder plaatse het Nederlandsche standpunt duidelijk tot uiting gebracht en op beperking van den omvang van i zoodanige contrabande-lijsten aange- w drongen. In zij ;n Memorie van Antwoord Inzake de begrooting van zijn schrijft de Minister van Buitenlandsche Zaken aan de Tweede Kamer o.a.: De Regeering blijft de overtuiging toe gedaan, dat de dusver door haar naar Met betrekking tot de gedragingen van belllgerenten ten nadeele van neutralen &cht de minister het van belang te doen uitkomen, dat, Jndien een neutrale staat j ondanks toepassing van alle te zijner be- I schikking staande middelen er niet in slaagt maatregelen van belllgerenten te verhinderen die de grenzen van de hun door het Volkenrecht toegekende be voegdheden overschrijden, zulks den an deren belligerent nog niet het recht ver schaft, den onzijdige een tekortschieten in de voldoening aan zijn neutraliteits- pllchten te verwijten. De minister schaart zich aan de zijde van de leden, die betogen, dat onder de t Diuupceacue ituiuen, uw uuuus een tegenwoordige omstandigheden dc Vol- diplomatieke vertegenwoordiging bij het kenbond in stand moet worden gehou- Vaticaan hebben, zijn: België, Duitsch- De Antwerpsche cargadoors zouden, naar Havas verneemt, bericht ontvangen hebben, Gat de Britsche regeering heeft besloten, zich te verzetten tegen het transitovervoer over neutrale havens van Duitsche goede ren. V In economische kringen is men van oor deel, dat, indien dat bericht bevestigd wordt, de gevolgen zeer groot zullen zijn, aangezien daaruit zou bljjkeni, dat de Brit sche regeering de controle ter zee zoQwel op binnenkomende als op uitvarende sche pen wil oefenen. Het is namelijk gebleken, aldus Havas, dat Duitschland tot! nu toe tot op zeker»* hoogte kon exporteeren en zich bijgevolg deviezen verschaffen. Wordt controle ge oefend bij het uitvaren uit neutrale havens, die over land in rechtstreeksche verbinding met Duitschland staan, dan zou Duitschland in feite niets meer uit Europa kunnen uit voeren, of in elk geval zeer weinig He‘ schijnt dus, dat Engeland overgaat tot de strikste toepassing van de blokkade land, Estland, Frankrijk. Groot-Brlttan- nië, Hongarije, Ierland, Italië, Letland, Litaucn, San Marino, Monaco, Polen, Portugal, Roemenië, Slowakije (door Ne derland tot dusver niet erkend), Spanje en Zuid-Slavlë Bovendien zeventien Latijnsch—Amerikaansche landen, en Liberia. Nederland staat uiteraard bij die lan den achter in de mate, waarin in dat centrum belangrijke gegevens en ver bindingen kunnen worden verkregen. De minister betreurt, dat het ant woord, onder dagteckenlng van 16 Maart Jl. 'door den toenmallgen voorzitter van den Raad van Ministers gegeven op een schriftelijke vraag van het lid der Ka mer, den heer Deckers, bij de kroning des Pausen op verscheidene leden een weinig bevredigenden indruk kleeft ge maakt Het staat evenwel niet a#n den minister, aan het bedoelde antwoord' van dr. Colljn Iets toe te voegen. Ofschoon het ook den minister niet is ontgaan dat de bezetWng van gezant schappen en consulaten van eenige oor logvoerende mogendheden in ons land in den laatsten tijd belangrijk is uitgebreid, mag die uitbreiding, naar zijn meening, als door de omstandigheden gewettigd worden beschouwd» Het schip niet naar Schotland vertrokken. £)E Noorsche regeering heeft het Duitsche protest betreffende de „City of Flint” van de hand geweten in een nota, die giste ren aan den Duitschen zaakgelastigde te Oslo is overhandigd. De Duitsche officier, die het be\tl voer de over de prijsbemanning aan boord vnn de City of Flint, heeft tegenover de Noor sche autoriteiten verklaard, dat htf het anker in Haugesund had uitgeworpen, on danks de weigering om toestemming te geven, op bevel van de 'Duitsche regeering. Het Neorsche departement van buiten landsche zaken heeft een verklaring uitge geven, waarin herinnerd wordt aan de Haagsche conventie van 1907, welke door Duitschland en Noorwegen is geratificeerd er. die een neutrale mogendheid den plicht I oplegt tot vrijlating van ieder genomen zou worden opgeheven, drie neutraliteit»- schip, dat in een van haar havens binnen loopt, tenzij door slecht weer of gebrek aan voedsel of brandstof. In overeenstemming hiermede, aldus de verklaring, werd de Duitsche prijsbemanning geïnterneerd aan boord van het Noorsche oorlogschip gedu rende den nacht en werd de City of Flint vrijgelaten. Het schip* is den volgenden morgen uit fraugesund vertrokken. Vrijdagmorgen, denzelfden morgen dat de City of Flint uit Haugesund vertrok, diende de Duitsche zaakgelastigde een pro test in bü den Noorschen minister van bui- tenla 4sche zaken, die terstond antwoord de, dat het protest niet steekhoudend waa, aa-ngezien de Noorsche autoriteiten gehnn deld hadden in overeenstemming met het ir temationale recht. In haar protest eisc'i- Ook de Nederlandsche havens verboden. Reuter meldt uit Washington: Roose velt heeft de Neutraliteitswet ondertec- kend. By de onderteekening, om 12.04 (pl. tijê), van de Neutraliteitswet, die het oorlogvoe renden landen mogeltfk maakt op „cash and carry"-basis wapens in d£ Vereenigde Staten te koopen, waren o.a. Cordell Huil er een groot aantal leden van het Congre.. tegenwoordig!. Daarna teekënde de presi dent de proclamatie, waarbij de wet ter stond van kracht wordt, door de formeele afkondiging van de neutraliteit van het land. Een andere proclamatie, die tegelijker tijd geteekend werd, regelt het gebruik van de Amerikaansche havens en territoriale wateren door duikbooten van belligerentm. Na de plechtigheid verklaarde Huil: ik ben natuurlijk verheugd over de verande ringen, die in de grondslagen van onze zoo genaamde neutraliteitswetgeving zijn aan gebracht. Ik wil met nadruk herhalen, wrt ik reeds voortdurende heb gezegd dat onze voornaamste en heiligste taak is, ons land veilig en in vrede te houden. Het is mijn vaste overtuiging, dat ons streven succes zal hebben en ik weet, dat de nieu- we wet ons in dit streven van veel nut zal rijn. Na de onderteekening besprak 'Roosevolt met de leiders van den Senaat en het 'Hufs van Afgevaardigden zijn voorstel, dat zij, terwjjl het Congres niet bijeen zou zijn, bij de hand zouden bljjven voor het plegen van overleg over de buitenlandsche politiek Senator Barkley verklaarde daarna, dat de leiders van beide partijen niet bepaald te Washington behoefden te blijven, doch dat zjj beschikbaar zouden zijn) om met spoed naar Washirtgton terug te keeren, ingeval de president overleg met hen wenschte te plegen. Reuter uit Washington; Het Witte Hnia heeft gisteren medegedeeld, dat Roosevelt na de onderteekening van de neutraliteits- j wet, waarbij het wapenembargo gisteravond proclamaties zal uitgeven. In de eerst0 de nieuwe wet worden afjrekondigd. D.' tweede zal op de duikboöt-activiteit betrek king hebben. In de derde zullen het gebied worden vastgesteld, waarin Amerikaansche schepen niet mogen vuren. Havas uit Washington: De tekst van de proclamatie van President Roosevelt be- 1 treffende de neutraliteitswet luidt als volgt Ik, Franklin Roosevelt, president van de Vereenigde Staten, handelend volgens het gezag dat mij is toevertrouwd door ge noemde resolutie de neutraliteitswet i proclameer, dat ongelukkigerwijze tusschen het Duitsche rijk eênerzyds, en Frankrijk, Polen, GrooLBrittennië, Indië, Australië, Canada, Nieuw-Zeeland en Züid-Afrika an derzijds een staat van oorlog aanwezig i»>, f n dat het noodig is de veiligheid te waar- oorgen, den vrede in de Ver. Staten te be- w-aren en de levens der Amerikaansche bur gers te beschermen. Ik trek in mjjn decreten betreffende den uitvoer van xapenen, munitie en porlogs- n:aterieel aan Frankrijk, Duitschland, Po- len, Groot-Brittannië, Indië, Nieuw-Zeeland, Zuid-Afrika en van 5 Augustus 1939 en 10 September. (w.g. Franklin Roosevelt Cordell Hull. De proclamatie over duikbooten In een proclamatie over de duikbooben verbiedt President Roosevelt aan onden- seeërs van de oorlogvoerende lanlden de ha vens of de territoriale wateren van de Ver- e(nigde Staten binnen te komen de zont* van het PanamaJkanaal uitgesloten be halve wanneer zij daarheen gedreven wor den door force majeure. In dit geval moeten «L binnenkomen en vertrekken; met de com- hiandó-toren en bovenbouw boven water °n W de vlag geheschen. De derde proclamatie. He proclamatie, die welke het gebied aanduidt, waarin Amerikaansche schepen hiet mogen varen, is nog niet uitgevaardigd. Senator Pittman verklaarde dat zij nn ®u?enli)k wel overbodig is, waar toch im- hiers vaststaat, dat de schepen niet nnar Flint zou worden vtlstgehouden, zoolang de zaak door da beide regeeringen werd be sproken. De Noorsche regeering, aldus de mede deel ing verderf zag geen redenen om hierin te treden. Haar standpunt is naar voren gebracht in de nota, die gisteren aan den ?an de werkzaamheid der regeering tot I behoud van den vrede. De oproep van de Oslo-staten van 23 Augustus is er in op genomen, waarna het aanbod van goede 1 diensten van de Koningin en den Koning 1 der Belgen wordt vermeld. Daarbij wordt gezegd, dat van Nederlandsche en Bel gische zijde aan dit aanbod geen rucht baarheid werd gegeven, om eventueele inleidende besprekingen niet te bemoei- lijken. De eerste berichten over dezen stap kwamen uit het buitenland. Voorts worden de Duitsche en de Brit sche verklarngen omtrent de eerbiedi- I ging onzer neutraleitelt In volledigen 1 tekst afgedrukt. De neutraliteitsproclamatie wordt nog maals in het Oranjeboek gepubliceerd. Contrabandelijsten te vaag. departement gebied bij andere neutralen en met

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1939 | | pagina 1