Foto Studio I Meer dan ooit Hollandsch Kleedinghuis (DE KWARTJES RUBRIEK 7; \Qh^ AKKERTJES Prima Zeeuwsche DE REGENTIJD »'tRaedthiiys« fiELFïslOlMp^ üOUDSCHE COURANT Zaterdag 11 November 1939 Tweede blad Notaris J. van Kranenburg WINKELHUIS, WINKELHUIS. pajid WINKELHUIS, WOONHUIS, WOONHUIS, Eigenheimers 2.85 per mud. D. G. SIX - Moordrecht. fa. D. G. v. Vreumingeit Voor LIPS' Brandkasten en Slotenfabriek N.V. IJZERHANDEL P. ROND Pz. - Goud». is het thans geboden goed te letten op wat U voor Uw geld krijgt. 35 Filialen. Eigen Fabrieken. BLEEKERSSINGEL 56 GOUDA WEGENS ENORM SUCCES EAU DE COLOGNE RECLAME ELKEN ZATERDAG KWARTJES-RUBRIEK EYSINK •m DOW AN O-ACTIE ENGELS. hooi MOTOREN uziekschool DE BEUN, J Kritiek. De zeepositie centraal. Een zeventigjarige, die zich nog steeds ontwikkelt, de briefkaart. ONDER DE WAPENEN. KeuFing van het gewas 1940 aan den loopenden band. te GOUDA, zal thans op MAANDAG 20 NOVEMBER a.s., des avonds 71/2 uur in Hotel „DE ZALM" aldaar, PUBLIEK VERKOOPEN: Kleiweg 81. Vrij van huur. Gouwe 13. Vï'ij van 'huur. PAND met afz. BOVENHUIS, Kleiwegstraat 34/34a. Met -volgend perceel verhuurd voor 12.p w naast het vorige, no. 36. Spieringstraat 59. In eigen gebruik. IJssellaan 45. In eigen gebruik. Const. Huygensstraat 68. Verhuurd voor 5.75 p. w. Bezichtiging als gewoonlijk. Be taaldag 20 Dec. a.s. DE KWALITEIT VAN VROEGER JAREN 1 MERITO (Havana genre) 6, 8, 10 ct. EL BESITO 6 en 8 ct. ook in doosjes 10 stuks Chijl handwerkfabricaat by WIJDSTRAAT 20 - TELEF. 3217 en G. BAKKER, Spoorstraat 1. gaat aanbreken. De geschenken regentijd. St. Nicolaas is in aan tocht! Wat is verstandiger om te (geven en aangenamer om te ontvangen dan iets van blijvende waarde. Geef een portret van Uw kinderen. Het zal Uw stout ste verwachtingen overtreffen, als U het laat maken bij SPECIALIST VOOR KINDERPORTRETTEN De prijzen der grondstoffen LOOPEN DAGELIJKS OP, zoodat tal van concurrenten hun prijzen reeds aanzienlijk moesten verhoogen. Door de groote voorraad, welke wij' in verband met de UITGEBREID HEID onzer zaken (35 verkoopmagazijnen) steeds moeten aanhouden, zijn wy NU NOG in staat tegen onze bekende oude, UITERST LAGE PRIJZEN te verkoopen. Onze JARENLANGE BEKENDHEID is voor U EEN WAARBORG voor KWALITEIT en PASVORM. Gesloten huis t.o. Gemeente Zweminrichting. en dank zij het feit dat wij nog een beperkt aantal konden aankoopen zijn wif besloten onze zoo populaire: MET EEN WEEK TE VERLENGEN. Echter slechts zoolang de voorraad strekt. BIJ AANKOOP VAN 1.45 een kleine 1 FLACON HOOGFIJNE 2 90 een groote EAU DE COLOGNE Een prachtgelegenheid om NU Uw inkoopen te doen voor de komende feestdagen'. MARKT 66 BEL OP 2777. plaatsen wij in de i kleine advertenties tegen een tarief van 13 smalle tekst regels OJ25, elke regel meer 10 cent bij vooruitbetaling. Voor advertenties onder nummer aan het Bureau 10 ct. verhooging. Brieven kunnen ALLEEN worden afgehaald eiken dag van 96 uur, Zaterdags van 91 uur. Verhuisd v. Mosstr. 33 naar Gansstr. 10 Joh. Wiezer, Rep. v. Naaimach. en uurw. Vert. der Phaff Naaimachines. Bewonder de natuur. fa. G. L. Gevr. voor halve dagen net R. K. Meisje. Kleiweg 32a. Gevr. een flinke Dagdienst- bode. Aanmelden hedenavond tusscheit 8 en 9 u. iMevr. Beek man, v. Ltersonlaan 19. Voor eenig .typewerk Typist (e) gevr., 's av. of 's mid. Br. no. 6529 bur. v. d..blad. Meisje gevraagd v«or halve dagen. Gr. Jacobastraat 54. 4 Gevr. nette Stagershalfwas. Jb. Maarleveld, Westhaven 64. Reizigers gevraagd voor veel gevraagd volksartikel. Br. no. 6485 bur. v. d. blad. ERWTENSOEP met worst 10 ct. per portie. Dagelijks verkrijgbaar. VAN ZOOMEREN's EETHUIS Stoofsteeg 16 - Telef. 3663. Jongens gevraagd, goed kuit*, ^Mipis te huur, gas, water, nende bakken. .pWctr. Huur 2.75, Scheltema- Siroopw%lbakker Firma B. van der Kind, 'Bodegraafsche Straatweg 49-51. Gevraagd een nette Dienst bode voor dag en nacht mlklein gezJn» zelfstandig kunnende werken. Br. no. 6486 bur. v, d. blad. Monteur.Chauffeur fevraagd. Garage van Hoorn, sruzalemstrapt 8, Tel. 2673. Biedt aich aan een Huis naaister, 1.25 per dag, ook genegen thuis te naaien. Br. no. 6445 bur. v. d. blad. Gevr. half Dec. een flinke zelfst. Dagdienstbode in klein gezin. PjG. Br. no. 6453 bur. v. d. blad. B. z. a. Fijnstrijkster voor 2 of 3 dagen per week. Br. no. 6454 bur. v. d. blad. Net Meisje zbekt eenige werkhuizen. Br. no. 6455 bur. v. d. blad. net Meisje, P,G. voor dagen, Vrijd. den geh. Ldres: Krugeylaan 209. Ge\ halve dag. I Gevr. flinke deg. Dagdiehst; bode. Aanm. Maandag na 12 u. Pension Broer, N. Vaart 1. Net Meisje gevr. van 8-3 u. Vrijd. geh. dag, niet ben. 17 j. Krugerlaan 100. Net Meisje gevr. van 8—*-3, P.G. Aanm. Joulbertstraat 108. H.H. Kappers. Meisje ge vraagd om opgeleid te worden in 't kappersv. J. P. v. Oosten, J Philipsweg 40. Mevr. Dijfcwel, Joubertstraa* 150LvTaagt net Meisje, wegwis huwelijk der te gen w. Nette Jongen gevraagd, ongeveer 14 jaar. Kaashandel Teekens, Gouwe 55. Meisjes gevraagd, 14 jaar en ouder, tegen hoog loon. Stoom bleekery M. Peeters N.V., Bleekerssingel 57. Da^eisje gevr. voor heele of halve dagen, ong. 16 j. Bur^r. Martenssingel 80. Voor juffr. all. te huur 2e Etage, pracht ui/tz. op de iMarkt 3.50. Markt 64. Aangeb. op nette stand in kinderloos gezin ger. gem. Zit- en Slaapkamer. Str. water, m. of z. pension. Br. no. 6427 bur. v. d. blad. Juffr. vraagt gem. Zit-Slaap kamer met of zonder pension. Br. no. 6483 bur. v, d. blad. Te huur: Woonhui», Raam 103 A 2.50 per week. Aangeboden voor dadelijk Zit-Slaapkamer met pension. Br. no. 6502 bur. v. d. blad. Handwagens te huur, billijk tarief. T. P. van Loon, N. Markt 27. Te huur flink Woonhuis, hoek Weeserf, Baanstraat. Te bevr. Wachtelstraat 50. straat 23. Te bevr. Raam 165. Zond. niet. Te huur pracht Woning, lage huur. Te bevr. C. Noordegraaf. Te huur Gr. v. Bloisstr. 62 4.90. P. C. Bothstr. 103 4.40. Bevr. v. Dam, Bothstr. 72. Te huur: Robaarsteeg 21, 2.60 p. w., gas, water, electr. Bevr. Keizerstraat 45. Aangeb. Burgerwoning met grooten tuirt 5.50 per we^k. Te bevragen Turfmarkt 113. Aangej). keurig Kantoor of Studievertrek, voorzien van Tel. en verw. Adres: Crabethstraat 71. Te huur: ruim Burgerwoon huis met grond. Weth. Venteweg 143. Huis te huur v. d.„ Palmstraat 126. Te bevr. Kuiperstraat 27. Huis te huur, Vierde Kade 2, 2.75 per week. Bevr. Karnemelksloot 135. Bezoekt de Verkoopdagen van de Rem. Geref. Gemeente op Dinsdag 14 November van 11 uur en Woensdag 15 November van 10—rll uur in de achterzaal van Hotel „Central", ingang Zeugestraat. Te koop: nieuwe Mandoline met tasch, oud model Radio, Te 1 efunkentoestel, v.e.a. bod. Weth. Venteweg 41. _jI Te koop: g, onderh. Kinder wagen, Box, Trekwagentje en Wieg. Maandagmidd. Weth. Venteweg 152. \Te koop: Accordeon, piano- y klavier, 80 bassen, zoo goed al§ nieuw. Coornhertatraat 14. Ttk koop een Concert Viool- harp. G. Versluis, Graaf van Bloisstraat 73. Te koop Bakfiets, goede banden, 27.50. Pretoriaplein 2. Gevraagd: gebruikte Wasch- machine voor handkracht of stampkuip met stamper. Adres: iBeatrixkade 78, Driebruggp. Te koop: Groen em. Kachel, in prima staat. Snoystraat 17. Vuva vuurvaste lekstoppe» ♦verbranden niet en maken Uw pan of ketel potdicht. Kleiweg 101. Te koop ee» Jaarsmahaard. Vossiusstraat 1. Te koop p.k, met platen en kast, Heerenfiats 4 en een gr. leeren crapeau 2.50. J. de Mooy, N. Haven 112. Te koop massief eiken Toon bank met glasfront. Tweede Kade 60. Te koop in prima staat ge ëmailleerd Bad. Te bevh Crabethatra^ 49. Radio. Prima 6 lamps Philips 45.Va jaar garanti^ Weth. Venteweg H 85. In g. st. z. Schrijfmachine I te koop, billijk in pry's. Kleiweg 14. Te koop Wagen, paardentuig en drie zadels. Te'bevr. O. Noordegraaf. Chevrolet te'koop, gebruikt, in goeden staat. Burg. Martenssingel 9. Te koop 2 groote Werktafels. Te bevr. Gr. Florisweg 53. O, wat een beste Zeeuwsche Aardappelen, 10 kilo voor 48 ct. Blok, iRaam 178. Vr. pry 3 voor een wintervoorraad. Rooi >i Uw overcomplete Sui kerbonnen niet weg. Wy" koopen ze voor 3 ct. per stuk. Blok, Raam 178. Aan hetzelfde adres een mooie passpiegel te koop, zeer gesch. voor kleermakerij of etajage. Prijs billijk. Te koop in zeer goeden staat zijnde Bakfiet, tevens een bad. Bevr. Speksnijder, Gouwe 8. Voor prima harde Bfrechcokes Vingerling Kolenhandel, Stationsweg. Motorhuis „GOUWE" I Gouwe 81 - Tel 3630 Te koop: Velowringer, 1 jaar gebruikt, 6.50. Br. no. 6417 bur. v. d. blad. Spoed. Ter overname aange boden Dameskapsalon met in ventaris. iBr. no. 6418 bur. v. d. biad. 2 Oompl. Carrierwielen te koop gevraagd. 4e Kade 99. 3 Konijnenhokken te koop aangeboden. 4e Kade 97. Orgelles. Goed onderr. Bill, cond. Mej. J. Revet, C. Huy gensstraat 158. te koop Gravin straat 19. Te koo den Vonde4sitrabt 16 goed onderhou- I)ames voeten voorradig Zu Voetk. Telef pü'nlifke knok schoenen singel 49, Luxe Autoverl Ook op Zondag Garage van. Hoorn, Telef. 2673. Te koop geb. Handnaaimachine "m. kast (Watheim) "v. f i<2.60. Joh. Wiezer, Ganaatr. 10. Eigenheimer Aardappelen van dhr. BRAAT, verkrijgbaar Maand., Woensd. en Vrijdags van 1.30 tot 3.30 uur, Nieuwe Markt 18, Gouda. Prijs vrjj- bljjvend. Groote 1.20, poters 0.85 per half m»d van 35 k.g. worden bok tegen vergoeding thuisbezorgd. Mevrouw. Komt U tekort aan Uw suikgr? Gebruikt dan honing. Wy zijn zeer voordee- lig daarin. Reformhuis, Klei weg 14, Tèlef. 3602. Aangeboden; diverse lichte metaalbew; mach.," electromo- toren, drijfwerken, schakel kasten. Verkroost, Tel. 24, Haastrecht. Te koop: E. M. Jaarsma Gas-, haard, Brandkast. Van Swietenstraat 9. TAXI 7 Tel. 2986. Ook 's Zundags. T. P. van' Loon, >N. Markt 27. Niet alleen confectiewerk, onderget. zorgt ook voor een keurige maatschoen. Snit naar keuze. Prys zeer laag. Zuster van Wingerden, ged. Voetk. en Pedicure. Lijdt U aan koude voeten? Weeg dan voorzibhtig, want dat kost U Uw gezondheid! Koopt een paar warme Pantoffels bi JAN VAN to AM, Keizerstraat 62, \Telef. 2376, Gouda. A N. T. Nieuwe Vertaling Uitgave NedLItijBelgenootschap 1.90 0.60 0.40 Boekhandel J. VERSCHOOR, DubbclebuuvtaU Tel. 3438. 17 November begint onze Reclame St. Nicolaas-Cadeaux. Scharen, Messen slijpen 10 ct. V 'Bart van Maaren, Middellantstraat 10. Fijne Vleeschwaren, Zuurkool met worst. Mimpen, Kuiperstraat 48. De gemakkelijkste Dames- en Heerenschoenen van Maaren's Schoenhandel, Vijverstraat 10. Voor prima „WUhelmina- A nth raclet" Vingerling Kolenhandel, Stationsweg. Plant nu heesters, 12 stuks in 12 soorten 1. G. Hendrik- sen, Achterwillens H 6. Slecht licht? Laat dan Uw Rijwieldynama opsterken 35 ct. v. Maaren, MMdellantstra&t. Boekhouden. A. J. Vermaas, Burgvlietkade 17. Radio-Repairaties vlug en billijk. Radiodokter, W. Tom- bergstraat 39. Prima gemengd KIPPENVOER v.' Strjjenstraat 48. A. J. WEMPE, Leraar Joubertstraat 142. Voor- HOUT, TRIPL en BOARD is Uw adres by N. VERDOUW, Fiuweeliensingei 9 - Tel. 2961. Groote voorraad, lage prijzen. Voor zéér goede Eierkolen Vingerling Kolenhandel, Stationsweg» Boekbinderij D. r. LEEUWEN Turfsingel 23. Het betere adres voor inbinden van alle soorten boeken, (jaargangen en muziek. Het adres voor reparatie én verbouwingen ia bij J. Hoeksel, Timmer, en Metselbedrijf, Boelekade 128, Tel. 3683, solied werk, scherp conc. prijzen Voor Reparatie, Timmerwerk of Verbouwen is Uw goedkoopste adres W. v. d. Laak, Walvisstraat 1. Timmer, en Bouwbedrijf. wbedrijf. Baden is f* gezond ADHUIS vJroenenda»! Ie Goudache Kuratstoppige, IJssellaan 84, stopt alle scheu ren, mot- en brandgaten. Uw adres voor Asphalt, Teer en Car bole um bruin en groen. J. Postmus, Raam 142, Tel. 8720 Prima harde Turf afgeh. 45 cent, thuisbei. 50 ct. per 100 stuks. Ook prima Eier kolen 1.30 per H.L. by A. de Vroom, schip bij Tiendewegsbrug of Wilhelminastraat 68. Stoppage in Kleeding, Gordij nen, Tapijten enz. Gouwe 180, 3e huis vanaf Groenendaal. Dekens overtrekken, geheel mach. doorgest'Jê vanaf 228. Dekenfabriek Gouwe 130. dure room- •or keuken- en tafel- Alleen by P. G. Tee kens, Gouwe 55, Tel. 2102. Gevr. een Dagmeisje-Huiz» houdster bij hieer alleen. Zelf standige kunnende werken en goed kunnende koken, v.g.g-V- Br. nj>. 6530 bur, v. d, blad. Net Metóje gevraagd, voor halve dagen. Adres: Goejanverwelledijk29^ Net Persoon gevr. om eenige jaren zaak waar te nemen. Br. no. 6534 bur. v. d. blad. WESTHAVBN 39. Nette Jongen gevraagd. St. Anthonieatraat 8. Gevraagd: Nette Dienstbode, goed kunnnede werken en ko ken. J\G. Zoutmanplein 26. Vobr direct gbvraagd flink net Dagmeisje, loon 5.- p. w. Aanmelden nè 8 uur Kanaal straat 26. Gevr. net Meisje, niet ben» 18 j., tot 's middags pl-m- 8 u' Voor beste Belg. Anthraciet Vingeriing Kolenhandel, Stationsweg. Leesportefeuille v.a. 7% ct. opkl. tot 35 ct. p. w. Vraagt circulaire. Adm. Zwarteweg 4. Vaste Waschtafelg, Baden, Geysers enz! Jan Spee, De Loodgieter, Wakst raat 12. Siroopwafelen met roomboter gebakken 8 en 5 ct. pet stuk. F. Voskuil, Steijnkade 81. joubertstraat 140. Dames en Heeren, voor mooie en gemakkelijk Bijverdienste wende U zich itot S. B. Gompers, Wydstraat 17, 's avonds na 8 uur, persoonlyk. Spoed gewenscht. Te koop g. onderh- Haard kachel. 's-Gravenweg 272, Nieuwerkerk a. d. iJsset. Gevraagd tegen 15 Dec. Dienstbode voor d. en n., 18-17 jaar. L. v. d. Ban, D 13, Nieuwer kerk a d. IJssel. ne minister van oec< .w™, heeft Mr. in de rede, die hij dezer dagen voor ae radio (hield over de istributie van levensmiddelen en waarin hy de reden dier distributie en de regeling er- zicht e^ent, zal dit vorm en injioud van de kritiek bepalen en ons steeds bereid moe ten vinften om onze kritiek te herzien. Maar voor men zich een oordeel vormt, kritiek gaat oefenen, diene men er wel vkn over tuigd fe zijn, dat die kritiek steeds onvol ledig Bpet zyn en daarom nooit een abso- uiteenzette, zy'Mwsteraars verafocht j lube vlWdeeling mag inhouden, of die V. t dadelyk, wanneer iets niet met de dis- J kritieklover menschen gaat of over dingen. ■Lti^eliwr in orde was of niet naar De nünlster heeft in kijn radio-rede om km- trlbutieMgeling in orde was bun wensch geschietlde, van hun ontstem ming te doen blijken, niet dadelyk met hun le kritiek klaar te staan, maar te dat by een dergelijke veel om- regeling allicht fouten zouden ge maakt worden. Voor dit verzoek, gericht tot Nederlandsche luisteraars, was voorze ker alle reden. En de minister heeft daaraan dan ook ten overvloede herinnerd. Wy, Ne derlanders, plegen heel gauw met onze kri tiek klaar te staan, dat wil zeggen met onze afbrekende en afkeurende kritiek en daarbjj onze ontstemming, onze ontevreden heid niet onder stoelen of banken te steken. Wij zyn gewoon te kankeren. Dat is beslist een volkseigenschap, die in alle lagen van ons volk wordt aangetroffen. Wy meenen het meestal niet zoo kwaad, maar hebben een behoefte om alles om ons heen, niet al leen regeeringsmaatreglen te bekritiseeren ié afkeurenden, veelal afbrekenden geest en- die kritiek allerminst voor ons te houden. Dat is zeker geen prijzenswaardige eigen schap. Maar zy vindt voor een deel zeker haar grond en haar verklaring in een zekere j zelfstandigheid en gewoonte ons een zelf standig oordeel te vdrmen en dat ook vrij uitte spreken. Da/dat oordeel dan zoo vaak in afkeuring en afbreken overgaat, is waar schijnlijk aan een eigenzinnigheid te wyten, 1 die alles beter meent fe weten, die ons als j volk ook niet vreemd is, maar die toch weer haar oorzaak heeft dn ons ver gedreven in dividualisme, in ons overdreven zelfstan- digheidsgevoel, maar daarnaast in een wat benepen levenshouding, die het vreemde veroordeelt en allies afkeurt wat niet mh onze opvattingen en gewoonten Kritiek oefenen is feitelyk een behoefte van den denkenden mensch, die zich een oordeel wil vormen over de dingen om hem heen en dit oordeel wil uitspreken met ver melding vart de 'gronden waarop dait oor deel steunt, dus met een wijzen op de fou-" ten en gebreken, die men ziet, maar op de goede hoedanigheden. Toch moe* men daar bij de uiterste voorzichtigheid in acht ne men, omdat er zooveel ds, waarover men 'niet juist kan óordeelen, omdat men de zaakN niet kan oveizien, alle dingen, die op het oordeel invloed zouden 'kunnen hebben, om dat ze het wezen of de houding der zaak bepalen,)niet kent, of omdat men het juiste inzicht4ist eh de noodige kennis tot oor- deele|l ontbreekt. Men doet daarom veelal goed zich van een oordeel ,te onthouden of dat oordeel met de meest mogelijke reserve uit te spreken. Vooral ten opzichte van onze medemenschen, hun gedragingen en hun leven is die voorzichtigheid geboden. De B'ybel zegt het al„Oordeelt niet omdat gy niet geoordeeld wondt." Men ziet immers alleen maar de uiterlijke verschijnselen, be schikt niet over de gegevens om zich een oordeel te voT-men, kent niet de motieven der daden, die immers van beslissende be tekenis zyn, overziet maar een deel van 's menschen leven en dan nog meestal al leen maar den buitenkant. „Des menschen levensboek heeft zooveel duiatre blaan, Eén enkel is er licht, waarop gij" niet kunt tiek verzocht, maar om een speciaal soort kritiek. Kritiek oefenen ia niet alleei» een behoefte, het is ook nuttig, ja noodig voor dat, waarop- kritiek geoefend wordt, omdat daardoor fouten en gebreken kunnen worden aangewezen, die men wellicht anders niet zou zien en die verbeterd kunnen worden. Dat aanwijzen van gebrlken of van wat men als gebreken ziet, om die gebreken weg-te riemen, moet feitelijk het doel zijn van alle kritiek. Dat is de opbommde kritiek, waar om ook de minister ifrzocht heeft en die eigenlijk ieder mensch welkom moet zijn. Dat men de kritiek vaak als een vijandige 'daad riet, komt, omdat men van die be doeling niet overtuigd is en de meeste kri- door zjjn vorm, die het maar al te veel her karakter van een veroordeeüng geeft. Wil men dat vermijden, dan dient men er zich bü' het oefenen van kritiek jriuwkeurig re kenschap van te gevea/M meil werkte ijk met die zuivere bedoeling kritiek oefent er. niet om een ander nu eens, wat uien noemt de waarheid te zeggen. De motieven dienen zuiver te zijn. En dat zijn ze ook niet heeie- maal, wanneer men veroordeelt, wat men niet begrijpt of wat ons vreemd en onge woon is, iets, waartoe ons volk zoo licht geneigd is. Immers daar zit de wensck vóór de menschen en de dingen te hebben, zoo als men die zelf wenscht en anderen geen afwijking te gunnen van wat men zelf als maatstaf heeft fcenompn. Een dergelijke 'kritiek is niet alleen bekrompen, maar ook in den grond oneerlijk. En het zou te wenschen &ijn dijt de menschen zich daar van wat beter overtuigden. De" behoefte aan het oefenen van kritiek zullen we wel nooit geheel kunnen onder- 1 drukken en dat onderdrukken zou ook niet wenschelp zijn. Maar wel is het wensche- lp en zou het veel strijd wegnemen, wai: Wf&t is de oorzaak van Engelanu's unieke I t positie? Waarop berust zytf heerscliap- py% Hoe kon het <üe twee tegenstrijdige. Krachten, heerscnappy en vryneid, op zuik een wyze vereenigen, als het jjit heext ge- ten voor het buitenland, de z^. Berlage- kaarten. Ter gelegenheid van de. Grotius- tentoonstelling, welke van 13 tot 27 Juni 1925 te 's-Uravenhage is gehouden, is de z.g. Grotius-kaart uitgegeten. In 1926 ver- scnenen twee kaarten m dezelfde uitvoering. n.i. die met de beeltenis van Johan de Wits aaan Deze vragen woruen gesteid, zoolang en een afbeelding van het Zuiderzeepian. 1 jaar 1929 bracht de voorloopster van ue tegenwoordige uitvoering met zagelopdruk van cent, voorstellende Groenburgwal te Amsterdam. En sedert 1930 zyn ver scheidene nieuwe series mooie plekjes, oude gebouwen, poorten en kastèelen, mo lens enz. versohenen. erU, UCOlUVl. IlCl. - tot invoering van briefkaarten- genoemde vragen. aoennir mei uvcituigu a« va— —r-— tiek het moeilijk maakt in die bedoeling te J neer onze kritiek voorzichtiger, ernstiger en gelooven door zyn inhoud i ook veelal eerlijker ware. TriEN briefkaart is een gebruiksvoorwerp, waar men niet meer .buiten, kan, een product van de moderne inzichten en over- heidsexploitatie, welke omstreeks het mid den der negentiende eeuw* alom waren door gebroken met de invoering van lage tarie ven en van postzegels. Zoo werd het on langs in een Êostaal tijdschrift uitgedrukt. Men kan 't hiermee eens zyn. Maar heeft u wel eens gedacht, hoe oud de briefkaart is, d.w.z. hoe lang zy reeds in het postaal verkeer gebruikt wordt? Waarschynlyk niet. Het was in het laatst van het jaar 1869, dat deze nieuwigheid In Oostenryk ingevoerd werd: de z.g. „Cor- respondenz-Karte',' met opgedrukte waarde- a*aduiding. De invoering bleek al spoedig een geweldig succes te zyn: in een maand tyds werden er byna 1.5 millioen stuks ver kocht. Ook in ons land werd deze nieuwig heid met blzondfcire aandacht gevolgd, en ook hier kwam men al spoedig tot de con clusie, dat ook Nederland 't niet buiten een briefkaart kön stellen. By artikel 21 der Postwët, van 1870 werd in ons land de brief kaart in het leven geroepen en den"lsten Januari 1871 definitief gevoerd. Het op de kaarten afgedrukte zegel van 2% cent vertegenwoordigde het port, waarvoor zy in drukken" noodig zp, wanneer de postta- rieven wpzigihg "ondergaan. De bude kaar ten worden dan niet vernietigd, doch met de nieuwe waarde „overdrukt". Het aanta, overdrukken valt zelfs «iet bij' benadering te zeggen, aangezien meer dan 100 soorten, van allerlei uitgöten en waarden, overdrukt' zijn. -' -"-4 Beriagc.kaartrn.y> Het „prozaïsche" der kaarten werd in het jaar 1924 aangevuld door fle „poëzie". In dit jaar n.l. verscheen H%r t;e lande de eerste serie van 14 stuks geïllustreerde briefkaar- Toen bleek, dat de postzegelautomaten goed voldeden en er een groot gebruik van gemaakt werd, besloot het Hoofdbestuur der P.T.Ï. automaten. Na proefnemingen in 1938 en gedurende het eerste halfjaar van 1939, is het Staatsbedryf in Juni j.l. overgegaan tot tie definitieve invoering van briefkaarten automaten, welke vervaardigd wordey door Je Vereer igde Automaten Fabrieken (V.A. F Van Je eerste party van 500 zyn er tjjans byna 360 in het bezit der kantoren. Indien noodig, zal het aantal worden uitge breid. De behoefte aan briefkaarten-auto maten voor locahl verkeer is nog niet ge bleken, zoodat voorloopig nog geen plannen bestaan om tot aanmaak over te' gaan. Ten slotte zy nog vermeld, dat alle Rijks- briefkaarten steeds by de Fa. Enschedé te Haarlem gedrukt zyn. Zeventig jaar geleden betrekkely%gering begonnen, heeft het gebruik van briefkaar ten, ook in ons land, een *lAaam gfoote vlucht genomen! De zeventigjarige zal nog steeds ,Jn krachten" toenemen. Een oplage werd bereikt/welke nog grooter zal wor den, want... wy correspoydeeren nu een maal... véél. Zelfs héél veell wereld met verwonuenng neelt vastge steld, hoe er een -Britsch wereldryk is ort- staan, met in een dramatische, andere ryken vernietigende, beslissing, maar geieidely^, byna ongemerkt. Eerst in. de, 19e eeuw be gun men op dit verschijnsel van het „im perium' acht te slaan; eerst in de tweede lieilt dier eeuw, sinds Beeley zyn boek schreef o$er Engeland's expansie zoekt m#n naar de groote, alles bepalende krachten, dió dit geheel van macht hebben te weeg 'georacht en steLt men de in den aanvang Jongens, die lezen konden noch schrijven. (Van een gemobiliseerdèn verslaggever *vNS gewas i940 is gekeurd, op oogen, U ooren, hart, longen en urine. Eii- kelö maanden geleden zijn de jongens reeds aan een scherper medisch onder zoek onderworpen, zoodat onze doktoren ze nu in sneltreinvaart- latert pussqeren. „Keurig aan de ioopende band" noemt af kapitein-dokter (lit medisch inter mezzo? en niet ten onrechte, want nij neeit de diverse werkzaamheden keung Verdeeld, en de jongens hebben niets an- L dors te doen dan de te voren jrastgestci het binnenland konden worden verzonden. üe rQute at te wandeien. Zij treden het Evenals in Oostenryk, was ook in ons land' i natuurkundelokaal binnen en vallen in En soms kan op dat blad les lyn vrijspraak staan.' Is het feitelijk niet met alles zool Men beschiitv slechte ze'den over alle gegevelw, die voor een juist oordeel noodig lijn. En toch is et een drang om te oonieelen, kritiek te oefenen. Maar wanneer men de onvolkomenheid van zjjn kennis en z|jn In- Sp%# \fw zijn dikwijls h«t gtvolg van kouvatten. Good zwooton en "AKKERTJES nemon, helpt U altijd «nol, good on zokorl Door hun bijzondoro *amon- •telling bevorderen immers "AKKERTJES" niot alleen hot transpireeren, maar verwij deren tevens do stoffen, die ae aandoening veroorzaken. Zij werken direct pijnstillend. Op, elk "AKKERTJE" stfaat /AKKER-merk: Uw gardhtiel let U daarop vooral en laat U toch géén waardelooxenq- jnaak of imitaties aanpraten. Rijnen, hoofdpijn, koorts, kou. i ta «tuks - 12 stuiver»; 2 stuks - 2*tulvers. de invoering een groot succes; de officieele cijfers van dat jaar laten dit zien. In 1871 werden 4.094.163 binnertlandsche brieïkaar- ten verzonden en V1L991 yaar het luiten- land. Uit het buitenland werden gedurende dat jaar 47.77* stuks ontvangen. Een jaar later, in 1872, werd de enisle briefkaart voor het binnenland gevolgd door een dubWe (met betaald antwoord). Wat verzending voor het buitenland betreft, er werden in '7| eerst kaarten zonder waar- de-aanduiding verstrekt, en in '73 enkple en dubbele 5 cents kaarten. Het formulier van '71 kostte V» cent; de buitenlandsche brief kaarten waren aan het zelfde port onder worpen als de binnenlandsche brieven tot een gewicht yan 15 gram; 5 cent. (Briefkaarten met betaald antwoord. De briefkaart met betaald antwoord ver scheen voor het binnenland in 1872, voor het buitenland een jaar 'later. Of hiervan aanvankelijk een groot gebruik werd fee- maakt, is niet bekend; omtrent de verzon den aantallen zyn geen gegevens aanwezig. Kon men op een briefkaart in die jaren evenveel schryven als thans? Hierop luidt het antwoordleen. Men Vergelijke slectyp: zeventig jaar "geleden waren de, afmetingen 12 x 8.7 c.m. Als gevolg van de besluiten van het in 1878 te Parjjs gehouden Post- congres, werden deze afmetingen in 1881 gewijzigd, in 14 9 c.m. Het toegelaten mi nimum bedraagt thans 7 x 10, het maxi mum 10% x 15 c.m. Meer en meer deed zich in ons land ook de behoefte gevoelen aan briefkaarten' voor locaal vèrkeer. Deze verschenen OctQber 1908. Of zy er „in" gingen, is niet bekend, aangezien over de laatste drie maanden van dat jaar cijfers niet bekend zijn. Wel is dit 't geval met 1909, toen werden verzonden 17.628.754 local^Jfkaarten en 49.452 met betaald antwoord. De laatste jan^n vooral, heeft het gebruik een enorme vlucht genomen. Enkele "vmil- l)oenen"-cyfers laten dit zien. Waar de juiste ,cyfers voor 1939 nog njet 'bekend zyn, geven we deze'wgn 1938. In dit jaar werden verzonden 15.521.558 locale brief kaarten, 69.802.963 interlocal en 5.439-397 buitenlandsche! In dit jaar werden 6.214.794 briefkaarten uit het buitenland ontvangen Overdrukken. Herhaaldeiyk komt het voor, dat ^ver handen van den korporaal-dokter, die oogen/en ooren test; bij de afdeeling op gezette vogels gaan zc in het hoekje staan, en doen #ondér de glazige oogen van de zilvermeeuw iets, waarvoor elke leerling leveilsiahg van de sèhool zou worden verwijderd; met het alftus gevul de jampotje'komen ie *- Einzug der Gladiatoren! -A het scheikundelokaal binnen, en overhandigen hun Schüldig- keit aan twee sergeants met laborato rium-ervaring, die met precieus gebaar een proetje in een reageerbuis spuiten, er een beetje van dit èmfeen beetje van aat doormixen, het geheel in den bun senbrander verhitten, en dan al weten wat voor vleesch, oi juister, wat voor „Dat kan ik u niet zeggen, dokter." Der dokt* en de recruut kijken elkaar eens aan. De dokter peinst: „ple knaap denkt mij te nemen, maar dan moet hij vroeger opstaan." Recruut transpireert, kijkt {liep ongelukkig naar die plaat met zonderlinge teekens, en stamelt ten ein de raad; „Heusch, dokter, ik zie de let ters best, maai- ik kaff niet zeggen, hoe ae heeten. Ik heb nooit lezen en schrijen geleerd!" Een analfabeet! Zijn die" er dan nog in onze verlichte eeuw? Maar dan toch zeker bij uitzondering? Betrekkelijk! lezer, betrekkelijk! Onze dokter heeft «-er dezen dag op de vigrho'nderd recruften vier uitgepikt, die nimmer een school van binnen gezien hadden: een Jschip- persjongen, twee circusartisteri èn éen woonwagenbewoner. Eén'procent-dus, eh contingent jongens, niet af liet is tluiüe-yk, dat/ men, om een bevre digend antwoord te geven, dieper moe; gaan dan hetgeen dd oppervlakte der verschijn Sfclen doet zien. M&ar ook reeus «een ïnzicüt m de uiterly-ke versciiyiung kan hier i. baten. Van zuik een inzicht uitgaande tracht George Bowles, oud- zee-otiicier, hoogleeraar te Cambridge, siivda 1898, in zyn boek „ihe strength of England" een verklaring te gevam- Hy past daarby ue vergely kende metKode toe en begint met te vragen: hoe staat het met andere were'd- ryken, met Babylon, Egvpte, Rome? Zijn antwoord'is eeavo(udig. Deze zijn"alle Jne daardoor be heer severs der toemnal'ge wereld gewojden, doordat zy het middel punt! ormden voor de scheepvaart. Niet het geographisch centrum ia van be lang), maar Roe de ligging is wkt betreft de wereldzee. W ant le d>p het economisch stelsel" in den samenhang van all^ landen, dus de uitwisseling der producten, en 2e op degenen, die voor die uitwisseling zorg dragen, berust (aldus Bowles) aile hgèr- uciiappy, -die d u u r z a a m wil zyn. vier grondpylers van een wereldryk noemt Ry; een'groote en vruchtbare bevolking, groote rykdom, verreikende politieke macht, «ver- macht in handel. Welnu, dit alles kan siecnta dan een blyvenue kracht vormen, indien de materieele voorwaarde aanwezig A3, indien dus zu^ een rijk in het centrum der bevaarbare zeeen is gelegen. Zoo was Let gesteld met Egypte en Babylon in, de vroege oudheid, zoo stond het met Kome m ue Klassièae ouuneiu. run nu de toepassing voor Engieland! Cpn- lïum ee zyn van aive zeeen, (jm bezitter van de zeecentraüteit „fc>ea centrauty" juist aan déze voorwaarde beantwoordt net enailu jjr^uanje. neem een auas en zoent net kaartje, aat luidt: „hainoikk met de grootste massa, land dan zuit gy zien, dat Londen het wiskundig middenpunt vormt. Van dit machtige handelsemperium uit vaart gy met uw schip tot naar de ver ste uithoeken der aarde, hier is de door de natuur gevormde opslagplaats voor ali'e „Gyen, ande)e plek dan op eefi contingent juugeno, me* komstig It de Drentsche venen, n*aa* tvSReldsche rykdon ip'uit het midden des lands! der aar<Jp (zegt-Bowles) voldoet «aan die j „Nijtuurftjk hebben we ze toch op d.e w?e voorwaarden centrum te zyn van V. oogen gekrurd", vertett de dokter. Hif j tegelyk door de zee omringd teekende «feiartoe op het pord in het hoe meft den aardbol ook wendt scheikundelokaal vier hoofdletters E, u n hoaxft dp Sea één met de drie poolen naar recht, éen of k*rt. Engeland aUeenta«ft JtaI rihaiMinks, één ipe£ de pod ten naar boven f centrality" en het moet Wel ha&r voor alty en één naar beneden. En nü mochten de jbehouden, want vorm en inhoud van den •vief jongens piet de vingers aftrigeven j db^1 ii-KKen Voor immer vast", de richting van de pooten van eiken,nippnt 1 door den kapïfei*%n te wijsen E. Ove- I Maar wam' it zoo ia. zoo n^ent de water rij in de kuip hebben., I rlgens was pok dit/experiment een der.) schrijver verder, daar is juist de v w ne inmiddels zijn onze Jeuedlgd recrcuteif heeren nog te machtig^ men slaagde ef d e r zee, het verzekeren van de vrije nief in, het hem aan zijn ongeoefender- vaart voor alle voikeIlj Edgelands taak, ja stand te brengen, zoodat de dokter hem de dslagl zsner heerschappij.- 'in 's hemelsnaam maar zonde/ oogonder- zoek liet gaah, fenomeen 1 g even diep zuchten, nog eens, tab J Qnze compagnie is dezefdkgeTl ver maar, in orde! Eve'n de mond open, u rjjk( met enkele afgekeurde [soldeniers zeggen,-b is ftjet noodig^leed je maar 1 uit het Veldleger, die wèl.ge&hikt ble- i weer aan. ken voor den dienét in het depot, maar Negentig procent is onmiddellijk goqlfl- j n*iet yoof dien in het'vejd. Onder hen via een soidaat-zlekenverpiegèr bij den kapitein- en lui^nant-döktejr beiand. „Vooruit jongens, het bovenlijf o«tbloo- ten, en vlug!" Nu komt de Stetoscyop er aan te pas, borst en rug worden afge- gekeurd, tien procent moet morgen nog eens terug komen om opnieuw in het Ijoekje bij de zilvermeeuw te gaan staan. Hu» suiker- of eiwitgehalte is dezen middag geanalyseerd en te licht bevon den. „Morgen ghatyiet beter", zegt optimis tisch Se k.ai>!tein-dokter. Kobus, de nieuwe aanwinst. ■Bevreden raadpleegt hij zijn horloge: mooi moyenne, zooveel recruten uur, we blijven nog onder den tijd, we er voor vastgesteld hebben!" den korpo|aal-dokter meldt zich heh voor oogonderzoek een zon derlinge kwant. Volgens de aanwijzingen van den dokter bedekt lw hot linkeroog en staart dan met het .rechteroog naar de bekende plaat met letters. „Wat wijs ik nu voor een letter aan?" vraagt de dokter, en legt den vinger op een der kleinste maten. „Ik weet het niet, dokter!" 9 „Dan zullen we een maat grooter ne\ men. Wa* is dit voor een letter?" „Ik zou het u niet kunnen zeggen! „Nog een grooter. Deze dan!" „Ik weet het heusch niet." De dokter-denkt: die kerel is blind of hij simuleert, eni hij wijst ten einde raad op de gewekfige X, Öie op het eerste rijtje troont, en die urart in den orrdrek zichtbaar moet zijn. „Zie je dan deze letter?" „Jawel, dokter, lk zie 'm heel goed." .^Ha.'we vorderen," verzucht «de dokter. „Welke letter is het dan?" niet voot dien I bevindt zich een type, dat waard IS, ixl j deze kolortimen vermeld te worden. Een knaap met een uitzonderlijk figuur, het hodld en de armen van, een bokser, de beenen van een voetballer, iets te klein i voor zijn omvang, iets te brutaal voor den militairen dienst, en met een roeke- f t looze durf, die hem al In hqel wat can- flicten heeft gebracht Om ee* enkel staaltje van zijn moed te geyeiv zwemmen kan hij niet, maar, f 1 toen hij een kameraad/ in de „overdeKte" van den hoogsten duiktoren zag afsprin- i ^at doe je> kapitein, gen, klom hij doodleuk de trapjes op, en deed het "óók. Te voren had hij .vier ka-, merad'en aangewezqp, die hem, fils hij omhoqg kwam, moesten redden,.en als i I hij zonk, op moesten duiken. En toen tjoempte hij riaar beneden en brak met oorverdoovend geweld slechts den wa- tetspiegel. Borrelend, proestend en hoes tend, met een vuurrood hoofd, kwkm hij omhoog en zijn \fler kameraden sleepten j hem ijlings naar den kant. Deze week kreeg hij een pluimpje van ,den tfïpiteln, Omdat hij tijdens den veld- 'dienst zoo keurig „gedekt" door het wei land was geslopen. Dat heb Je zeker nieer bij de hand ge had, Kobus?" „Jawel, kapitein, het heeft me zelfs zes maanden brpmmen opgeleverd!" „Hoe bedoel je?" „Nou, ik was indertijd zoo op m'i) een-> tje een velddienstoefen«(|tte^onnen, ik kroop prachtig door >ggB weiland, en voi\ti daar "feen stevig ljM| touw. Nou, deren tot aan de verste uithoeken der aarde mogelyk,'veilig en, door niets (bedreigd is, zoolang blyft Engelands eigenaardige machtrover de vrepmde volken bewaard, on der deze veiligheid komt dit groote voor deel, hetwelk h^flop de andere volken voor heeft,, te vervalen, "Engéland heeft der halve den geheefen last der „Sea cAhtrality" te torsen, d.w.z. de veiligheid op zee te •waarborgen". i Ziedaar d^verklarihg, die een*Engel«ch- man\geeft%gn het geheim van zfr land als beheerscher der wereld, als—drager van heerschappen van vrijheid tevens. T ook nog een velddienst geweer!" „Eet arm... geweer". 'touw heem je mee, dat spreekt, vanzelf. Ertrin, laat lk nou thuis merke- koe aan dat touw t- kostte me zes maanden, kapitein. Kobus kreeg onlangs met zijn groep geweer-exercitie. „Aan den, schoutt af... gèweer!" „In „Zet af... geweer!" Automatisch volgt Kobus de comman do's maar met zijn gedachten is hij bij het fleurige, kittige ding, dat op het bal- con van het'huis aan den^o ver Kant de ramen aan het zeemen is. De wind stoeit door heur gepermanente lokken, zoodat ze soms reclft overeind staan, en terwijl ze die opstandige haren koket gladstrijkt kijkt ze af en toe teftluiks naar de söl- daatjes, die voor het huis paradeeren. Het dreunt Kobus ln de ooren: „In den arm... dat meisje?" 't is er uit, voor hil het beseft: „Sergèant, commandeer nou eens: in den arim... dat meissie?"

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1939 | | pagina 3