Zeven Duitsche toestellen
zijn neergeschoten.
Geschokte Zenuwen
Mljnhardt's Zenuwtabletten
Felle bran,d verwoest drie fabrieken in Zwolle.
Minister vraagt
inlichtingen.
tweede kamer.
Scholen in Mandsjoerye.
ïin:
De inzameling van het
Algemeen Steuncomité.
Mej. M. de Hoog-Cazius: een blyde en krasse
honderdjarige.
Beurs van Amsterdam.
de andere genoemde landen invoert, zal be
talen met industrieele producten, Neder
land met koffie, rubber en suiker.
Officieel worden vier machines
opgegeven.
De speciale correspondent van Reuter by
de Britsche luchtmacht in Frankryk meldt,
dat de Engelsche vliegers verklaren giste
ren zeven Duitsche bombardementsvliegtui
gen te hebben neergeschoten. Het hoofd
kwartier der luchtmacht bevestigd de ver
nietiging van vier Duitsche bombardements
vliegtuigen. Drie niet door het hoofdkwar
tier genoemde toestellen zouden Zyn neer
gehaald ten Westen van Saarbrücken by
St. Avoid en by" Thionville.
komem; tot rust en worden gesterkt door
Buisje 75 ct. Bij Apothekers en Drogisten.
Nederlander staat terecht
in Zwitserland.
De K. vermoordde zijn landgenoot.
Men meldt aan Aneta uit Vevey, dat al
daar gisteren de strafzaak tegen den Ne-
derlandsch-Indischen journalist de K. is be
gonnen.
Aan de K. wordt ten laste gelegd, dat htf
in den nacht van 14 Februari j.l. zyn land
genoot V. met voorbedachten rade heeft
vermoord in een appartement te Clarens
waar zy samenwoonden. Een ongeoorloofde
verhouding tusschen de K. en mevrouw V.
7.0U aan deze daad ten grondslag liggen.
Na dezen moord heeft de K. getracht zich
van kant te maken, maar deze poging K
dank zij onmiddellijk medisch ingrijpen,
mislukt. Als verdediger van de K. treedt op
de beroemde Zwitsersche advocaat JTenri
Valloton, president van de Zwitsersche
Tweede Kamer, die vermoedelijk verzach- j
tende omstandigheden naar voren zal bren- j
gen en zal pleiten, dat ?jjn cliënt in een j
vlaag van verstandsverbijstering heeft ge
handeld. r*r?
Een psychiatrisch rapport van prof.
Steek concludeert, dat de K. tijdens den
moord door zyn psychopatische geestesge
steldheid en sterke opwinding, Veroorzaakt
door hartstocht en alcohol slechts gedeelte-
liik de consequenties en de moraliteit van
zijn handelingen kon beoordeelen en niet
meer naar gezonde begrippen kon handelen.
De openbare aanklager ontkende dat De
K. gehandeld zou hebber als reactie op ge
welddadige uittarting immers de moord is
eerst eenige uren na het heft'go onde"houd
tusschen hem en V. geschied.
De onenbare aanklager vorderde tenslot
te straf wegens moord.
Schade loopt in de honderdduizenden.
Paniek onder het personeel.
Gistermiddag omstreeks vijf uur heeft
te Zwolle een felle brand gewoed, welke
drie perceelen heeft aangetast. De brand
Is ontstaan in de fabriek van. schoen-
makersfournituren der firma Vecht en
Co. aan de Thorbeckegracht. Terstond
na het eerste alarm verschenen de poli
tie en de brandweer ter plaatse, doch op
dat moment stond het vier verdiepingen
hooge gebouw reeds in lichter laaie, het
geen geen verwondering mag wekken,
aangezien in het perceel veel brandbaar
materiaal was opgeslagen.
De vlammen grepen zoo snel om zich
heen, dat er onder het personeel een
ware paniek ontstond. Ongeveer vijftig
meisjes werken op deze fabriek. Zij kon
den met achterlating van al hun bezit
tingen zich slechts In veiligheid stellen
door naar de eerste verdieping te vluch
ten.
Hier is een nooddeur, welke toegang
geeft tot de woning der familie Koetsier
aan de Spinhuisbreehoek, welke woning
gelegen is boven een schilderswerkplaats.
Het forceeren van deze deur en de in
vasie van de luid gillende meisjes vèr-
oorzaakten bij de inwoners van dit huis
groote ontsteltenis, welke er niet minder
op werd, toen fnen zich hier het gevaar,
dat dreigde, bewust werd. Bovendien
moest men ernstig rekening houden met
de veiligheid van mej. Koetsier, die ziek
te bed lag
De huisgenooten hebben de zieke on
middellijk in dekens gewikkeld en naar
familie in de buurt gebracht. Het was
op dat moment de hoogste tijd, want de
vlammen hadden reeds ook dit perceel
aangetast en hun weg vervolgd naar de
aan de Spinhuiswal gelegen specerijen
malerij en verffabriek der N.V. A. J. ten
Doesschate, welke eveneens een prooi
van het alles vernietigende vuur werd.
De brand nam in korten tijd zulke groote
afmetingen aan, doordat behalve het
gevaar, dat de groote hoeveelheden
brandbare stoffen, welke in de aange
taste perceelen waren opgeslagen, vorm
den, en een krachtige zuid-oosten wind
stond, die de vlammen fel aanwakkerde.
Een dichte vonkenregen verspreidde
zich over de omgeving. Een oogenblik
zag het er werkelijk critiek uit. De vrees
voor uitbreiding was niet ongegrond,
walmeer men bedenkt, dat in de onmid
dellijke nabijheid de gasfabriek, het huis
van bewaring en de oude ambachtsschool
zijn gelegen, welke laatste ten tijde, dat
Zwolle nog^ een garnizoen had, als ka
zerne was ingericht.
De brandweer, die met twee autospui
ten, een magyrusladder en al het overige
beschikbare materiaal was uitgerukt,
slaagde or echter in de vlammen in hun
vaart te stuiten, voor zij het kantoor der
firma ten Doesschate aan den Spinhuis
wal hadden bereikt.
Met ongeveer twintig stralen werd het
vuur aan alle kanten bestreden.
Aan het energieke optreden van de
brandweer moet het ongetwijfeld wor
den toegeschreven, dat het vuur voor het
nog grooter onheil had kunnen aanrich
ten, bedwongen kon worden. Men heeft
echter niet kunnen voorkomen, dat de
perceelen, waar het vuur gewoed heeft,
totaal zijn uitgebrand en dat enkele wo
ningen en winkels, die door de branden
de perceelen werden ingesloten, veel wa
terschade hebben gekregen. Zóówel bij
de firma Vecht ais bij de N.V. ten Does
schate en de familie Koetsier is alles
verloren gegaan Een kat kwam in de
vlammen om. Een jongen, die'door het
vuur verrast werd, kon zich slechts red
den door uit een venster te springen.
Hij liep bloedende tfonden aan het ge
laat op en moest door een geneesheer
verbonden worden.
De schade loopt in de honderdduizen
den guldens. Vooral de firma Ten Does
schate is ernstig gedupeerd, daar haar
geheelé voorraad specerijen is verloren
gegaan en#de invoer van dit soort arti
kelen, welke voornamelijk uit Amerika
afkomstig zijn, op het oogenblik met
groote moeilijkheden gepaard gaat.
Voorts zijn tal van machines door het
vuur vernield.
BINNENLAND.
Opvoeringsrecht van de
„Camera".
„Het Nederlandsch Tooneel" heeft
van vertooning afgezien.
Naar wij vernemen zullen de aange
kondigde voorstellingen van de tooneel-
bewerking naar de „Camera Obscura"
bij „Het Nederlandsch Tooneel" niet
doorgaan.
Het betreft hier de bewerking door „D.
A. Guerre" (Eduard Veterman) waarvan
de première tegen half December was
aangekondigd. Er was dienaangaande
n.l. een geschil gerezen met de directie
van „Het Residentie Tooneel", welk ge
schil echter inmiddels is opgelost.
„Het Residentie Tooneel" heeft bij
contract met de uitgevers van de „Ca
mera Obscura", de Erven Bohn te Haar
lem, alle rechten voor tooneel
verkregen en daarvan gebruik gi
voor het instudeeren van ei
vervaardigd door mevrouw Bets Ranul
—Beekman en Johan de Meester.
In verband met de omstandigheden
indertijd de première bij „Het Resid.
Tooneel", die ter gelegenheid van het
eeuwfeest van de „Camera" zou worden j
gegeven, uitgesteld. „Het Nederlandsch
Tooneel" meende nu dat „Het Residentie
Tooneel" van de opvoering had afgezien
en was ook niet op de hoogte van de
regeling van het auteursrecht. Nadat de
directie van het Haagsch gezelschap op
haar rechten en plannen de aandacht
had gevestigd, heeft „Het Nederlandsch
Tooneel" thans besloten geen „Camera"-
bewerlfing op te voeren.
Over de 'moeilijkheden der
koopvaardij.
Gistermiddag heeft de minister van
Economische Zaken het bestuur van de
Nederlandsche Reedersvereeniging ont-r
vangen om zich te laten inlichten over
de moeilijkheden der Nederlandsche
koopvaardij, o.a. in verband met het
mijnengevaar en over deopvattingen
dienaangaande in reederskringen, ten
einde zich te kunnen beraden over de
eventueel door hem dienaangaande te
nemen besluiten.
D. Vleming. f
De commandant van de brandweer
te Utrecht overleden.
Op 57-jarigen leeftijd is gisteren te
Utrecht overleden de commandant van
de Utrechtsche Vrijwillige Brandweer, de
heer D. Vleming. Reeds geruimen tijd
was de heer Vleming aan het ziekbed
gekluisterd, doch zijn verscheiden komt
zeer onverwacht.
De heer Vleming was in Utrecht een
buitengewoon populair commandant, in
wien ieder brandweerman hoogelijk
waardeerde zijn gave karakter, zijn fijn-
Id van optreden, zijn groote vertrou-
in ieder, die onder hem arbeidde,
in sterk ontwikkelde zin voor recht
en rechtschapenheid. Onder
idigheden toonde de heer Vie
:h een man van distinctie, maar
commandant met groot gezag,
len zich graag onderwierp
'omdat hij zelfs in de moeilijkste oogen-
bllkken zijn kalmte en zijn rust bewaar
de en weloverwogen zijn beslissingen bé
kend maakte en zijn orders gaf.
Minister v. Boeyen aan het woord.
Begrooting aangenomen.
De minister van Binnenlandsche -Za
ken, de heer Van Boeyen, heeft gisteren
in de Tweede Kamer de opmerkingen be
antwoord, die door 24 sprekers gemaakt
maren op de begrooting.
Zooals gewoonlijk was de Minister
slecht te verstaan. Spr. betoogde, dat
geen enkele klacht is binnengekomen
over schending van het stemgeheim. De
kwestie van de tol te Wormerveer kan
thans niet opgelost worden.
Over de Zondagswet en de Zondags
rust zal spr. thans niet spreken. Het be
trekkelijke ontwerp zal de Kamer eer
lang bereiken Het betreft een materie
waarvan de* regeling tal van moeilijk
heden oplevert.
Met den Biscöopbond is een regeling
getroffen waardoor films, die goedge
keurd en in circulatie gebracht zijn,
doch op een gegeven oogenblik moeilijk
heden opleveren, onmiddellijk stopgezet
kunnen worden.
Spr. is diligent,inzake het politlevraag-
stuk Een commissie zal het nader be-
studeeren. De gemeentepolitie heeft in
de eerste plaats bestuursdienst te ver
richten
Het Alg Ned Verbond is meermalen
opgetreden tegen reclame in vreemde
talen. Verder kon bij de toepassing van
plaatselijke rclame-verordeningen aan
dacht aan dit euvel besteed worden.
Bij burgemeestersbenoemingen wordt
geen bepaalde voorkeur gegeven aan
academisch gevormden. Wel heeft spr.
een aantal jeugdige Intellectueelen den
weg geopend naar een administratieve
functie.
Wat spr over de grenswijzigingen zei,
was voor het grootste deel weer niet te
volgen. Krachtens de gemeentewet moet
het College van Gedeputeerden het ini
tiatief nemen, niet spreker.
Havenschap Rotterdam.
Spr. wilde niet vooruitloopen op de
beslissing inzake het havenschap Rotter
dam. Een botsing van belangen tusschen
Rotterdam met Dordrecht en andere
plaatsen aan den Nieuwen Waterweg
dient vermeden te worden. Grenswijzi
ging is geen middel tot oplossing, al kun
nen grenscorrecties noodig blijken
Naar het voorkomen van te hooge
scheepvaartrechten zal incidenteel een
onderzoek worden Ingesteld.
De heer Duymaer van Twist (a.r.):
Men haalt den schippers het vel over de
ooren. (Gelach).
De Minister betoogde verder, voorzoo
ver hij te verstaan wa$, dat de kwestie
van de volontairs ter secretarie sinds het
vorige jaar aan beteekenis verloren heeft.
De Voorzitter verzocht hier den be
windsman duidelijker te spreken.
De Minister zei te zullen trachten, nog
duidelijker te spreken. (Daverend ge
lach).
Wat hij echter meedeelde over de ge-
meentefinanciën, was toen al achter den
rug; zonder dat men er op de perstribune
iets van had verstaan.
Deze Regeering denkt nog precies zoo
over het vraagstuk als de vorige. Zij be
oogt een oplossing van dit moeilijke
vraagstuk op korten termijn. Spr. zal
deze zaak met zijn ambtgenoot van
Financiën nog eens bespreken.
De heer Wagenaar (a.r.)Dan weet ik
het wel.
Spr. had gedacht dat de tekorten van
de gemeenten, gerekend naar 1937, in
1939 5 millioen gunstiger zouden zijn. Die
5 millioen is reeds in 1938 bereikt, en spr.
verwacht dat de toestand dit jaar nog
gunstiger zal af teekenen.
Het gemeentebestuur van Amsterdam
heeft eenige mededeelingen uit de cor
respondentie met de Regeering gedaan
Nu moest spr. daaruit ook „wel eenige
mededeelingen doen ,n.l. dat de hoofd
stad ,2j millioen uit het Werkloo^heids-
subsidiefonds toegewezen had gekregen
over 1937. Het moet dit nu maar accep
teeren en mededeeling ervan doen in
dien het-meent dat dit bedrag n!et toe
reikend mag worden geacht. Door het
accepteeren zal hét gemeentebestuur
geen enkel recht prijsgeven.
Luchtbescherming.
Wat den vrijw. burgerlijken dienst be-,
treft zei spr. dat onderling hulpbetoon
in moeilijke tijden krachtig dient te wór
den gestimuleerd.
De heer Van Kempen (lib.) acht het
wetsontwerp wijziging van de Pensioen
wet voor de spoorwegambtenaren 1925
eveneens een reden tot groote voldoe
ning. Aan de uitzonderingspositie is een
einde gemaakt.
Het vluchtelingenkamp.
Het is geenszins „juist, dat de tehuizen
voor meisjes in de nabijheid van het
vluchtelingenkamp zullen komen.
Spr. heeft toegestaan, dat een gedeelte
van de jongens-vluchtelingen landbouw-
oplelding ontvangen in den Wleringer-
meer. Spr. zal overwegen of dit in het
kamp kan geschieden
De kwestie van legalisatie van illegale
vluchtelingen berust bij den minister van
Justitie. Velen zijn reeds gelegaliseerd;
er zal mede worden doorgegaan.
Hetis een misvatting, dat de kosten
hooger zijn, dan geraamd was. De ver
schillende comité's hebben zich garant
gesteld voor de verpleegkosten. Spreker
aanvaardt niet de stelling, dat de kamp-
verpleging duurder is dan verpleging in
gezinnen. De kosten worden niet veroor
zaakt door de houding der regeering.
In 1939 zijn niet minder dan 2200 vluch
telingen geëmigreerd. Dit is regelmatig
doorgegaan; b.v. in October 90 vluchte
lingen. Binnen niet al te langen tijd zul
len de kosten van het betrokken comité
gaan dalen.
Het euvel van de schoolvoeding en
-kleeding is inderdaad aanwezig. Het is
gemakkelijker de bezwaren aan té wij
zen dan uit de wereld te helpen. De ver
antwoordelijkheid voor de regeering ligt
primair in de localiteit. Spr zal over
wegen, aan de Gedeputeerde Staten te
vragen bij het begrootingsonderzoek te
letten op deze uitgaven, die strijden met
de Leerplichtwet.
Het ontwerp wordt tenslotte z.h.s. aan
genomen.
Het wegenpUui voor 1940
voor de provneie Utrecht.
Op het ontwerp provinciale begrooting
voor 1940 is een bedrag van 400.000 op
den kapitaaldlenst uitgetrokken (evenals
vorig jaar) voor de uitvoering van het
provinciale wegenplan. Ged. Staten stel-
len voor, dit bedrag als volgt te beste,
den;
weg no, 2 (Loenen—Hilversum) voor
aankoop van strooken grond ten behoeve
van den aanleg van rijwielpaden-
weg no. 4 (Woerden—Moritfoort') voor
aanleg van een gedeelte tusschcen den
nieuwen rijksweg 's-Oravenhage-Utrecht
en de Zuid-Hollandsche grens ten noor
den daarvan;
weg no. 5 (De Meem-Oudewater)
voor grondaarfkoop en verbetering ondcl
Hoenkoop; er
weg no. 6 (Benschop—rijksweg van
Utrecht naar 's-Hertogenbosch), voor
grondaankoop en verbetering onder
Benschop;
weg no. 8 (Utrecht—Schalkwijk) voor
aanleg van een gedeelte rijwielpad'
bij Duurstede;
weg no. 9 (Utrecht—Wijk bij Duur
stede), voor grondaankoop en voor ver
betering van het gedeelte Cothen—witk
bij Duurstede;
weg no. 10 (Amersfoort—Cothen) voor
verbetering van het gedeelte Doorn-
Langbroek;
weg no 11 (Leersum—Woudenberg)
voor grondaankoop ten behoeve van den
aanleg van een rijwielpad;
weg no. 13 (Amersfoort—Bunschoten)
voor grondaankoop en voor verbetering
van do aansluiting met den ln aanleg
zijnden rijksweg Hilversum—Hoevelaken-
weg no. 15 (nieuwe rijksweg v. Utrecht
naar Hilversum—Soestdljk), voor grond
aankoop en voor wegaanleg van het res-
teorende gedeelte ten westen van de Ge
zichtslaan;
weg no. 19 (Uithoven—Vreeland) voor
grondaankoop en voor verbetering' van
con gedeelte onder Mijdrecht.
MARKTBERICHTEN.
De boterheffing.
's-GRAVENHAGE, 24 Nov. Het bedrag
van de heffing en steunuitkeering op boter
is behoudens tusschentijdsche wijziging
voor de week van 23 tot 30 November wam.
gesteld op 30 cent per k.g. (onveranderd).
RADIONIEUWE
Zaterdag 25 November.
Hilversum I, 1875 en 414.4 M.'KRO-Uit-
zending:
8.— Berichten ANP; 8.05—9.15 en 10.-
Gramofoon; 11.30 Godsdienstig halfuur-
12.— Berichten; 12.15 Rococo-octet; 12.45
Berichten ANP, gramofoon; 1.10 KIIO-
orkest en solist; 2— Voor de jeugd; 2.30
Gramofoon; 2.45 Kinderuurtje; 4.— Zang
met pianobegeleiding e-n gramofoon; 4.30
KRO-orkest en solisten; 5.15 Filmpraatje;
5.30 Gramofoon; 5.45 KRO-Naehtegaaltjes;
6.15 Gramofoon; 6.20 Journalistiek week
overzicht; 6.45 Gramofoon; 7.Berichten;
7.15 Causerie „Geneeskundige verzorging
van de Nederlandsche bevolking; Huisarts
en specialist"; 7.35 Actueeie aetherflitsen;
8.—-Berichten ANP, mededelingen; 8.15
Meditatie met muzikale omlijsting; 8.30
Uitzending van; de Vrijzinnig Democrats
sehe Bond; 9.15 Gramofoon; 9.20 Geva
rieerd programma; 10.30 Berichten ANP;
10.40 Causerie „Het onvergankelijke Rijk'
(met muzikale omlijsting); 11.1012 Gra
mofoon. ""H
Hilversum II, 301.5 M. VAUA.UIIzen-
ding. 10—10.20 v.m. en 7.30-8 VPRO
8.Berichten ANP, gramofoon; 10.—
Morgenwijding; 10.20 Voor arbeiders in de
continubedrijven; 12.— Gramofoon; 12.30
Zang met pianobegeleiding; 12.45 Berich
ten ANP; 12.55 Gramofoon; 2.— Filmy
praatje; 2.152.55 Orgel en piano; 3.Re.
portage; 3.30 De Rosian-Ladies; 4.— Oré
mofoon; 4.15 Liedjes met pianobegeleiding;
4.30 Vragen,bus; 4.50 Residentie-orkest en
soliste (opn.); 530 Filmland; 5.50 Orgel
spel; 6.15 Uit de roode jeugdbeweging; 6.45
Kinderleeselub; 7.— VARA-Kaiender; 7.05
Felicitaties; 7.10 Politiek radio,'ournaal;
730 Cyclus „Hoe werkt de kerk?"; 7.55
„Hoe zij het aanpakten", toespraak; 8.--
Herhaling SOS,Berichten; 8.03 Berichten
ANP, VARA-Varia; 8.15 Gramofoon; 8.30
Esmeralda; 9.„Sympathiek, maar...
toespraak; 9.05 Radiotooneel; 930 Gramo
foon; 10— En nu... OW! 11— Berichten
ANP; 11.10 Radiotooneel; 11.30—12 Oom-
munity-singinig( opn.
Wanneer gij toornig zijt, dan heeft uw
hart een wijde poort voor een leger van
booze geesten. Weet gij uw toorn te be
dwingen, dan sluit gij de poort voor hen.
FEUILLETON.
,T GARAI.
Nadruk
Belangstellende kennissen brengen
haar van tijd tot tijd knipsels uit de
„Daily Mail". Conny schijnt ln een of
adderen Engelschen journalist een groo-
ten bewonderaar te hebben gevonden.
Stond niet zwart op wit in een van die
artikelen te lezen: De zaak bloeit en
mr. Brokman, wien een niet onbelang
rijk aandeel in de winst is toegezegd,
kan zich nu reeds een welgesteld man
noemen?
Voorts is er af en toe sprake' van een
Japansch meisje. Hij schijnt een geisha
uit een theehuis te hebben bevrijd, wel
iswaar niet op romantische wijze door
een ontvoering, maar eenvoudig door
haar voor een jaar te huren. „Ik zet
honderd tegen een", had die reporter in
zijn laatsten brief geschreven, „dat de
ingenieur zijn geisha over een jaar niet
l^at gaan".
Reeds eenige malen heeft Evelyne aan
Brokman geschreven, maar tot dusver
heeft zij nog geen antwoord ontvangen.
Denk je, dat Conny nog wat om Je
geeft? vraagt mr. Smith plotseling.
Wat 'n vraag! meent Evelyne schou
derophalend. Als ik wilde... zoolang hij
^eg Is, ontvang lk den eenen brief na
den andere. Ik antwoord natuurlijk nooit.
Waarom ook? Wat zou ik met hem moe
ten beginnen. Stel je voor, dat hij mij
mee zou nemen naar Japan...!
Mr. Smith blijft het antwoord schul
dig. Nadenkend loopt hij naar het raam,
staart eenlgen tijd naar bulten en keert
zich dan plotseling om.
Vijfduizend dollar voor Jou, als je Je
Inan weer naar Californië terugbrengt.
En nog eens vijfduizend dollar op den
dag, dat Brokman zijn werk bij de First
California we,er ter hand neemt!
Is er jullie zooveel aan gelegen, dat
Conny weer voor jullie werkt?
Wat moeten wij doen als die bende
zich laat omkoopen om beslag te leggen
op al het land rondom Salt Lake City?
Daar hebben wij dien Hollander voor
noodig. Misschien weet hij er hier of
daar nog olie uit te halen. Zoo niet, dan
kunnen wij alle aandeelen van de Flrst°.
California Oil Company wel aan de ge- j
meentereinigiAg cadeau doen.
Een vertrouwelijk gesprek.
Onmiddellijk na hun aankomst in de
kolonie had Okito de bewoners verza
meld om- hen op de beteekenis van de
zending van den eerwaarden vreemden
ingenieur opmerkzaam te maken. In zijn
toespraak, welke min of meer ln com
mando-toon was gehouden, verzuimde
hij niet er tevens de aandacht op te ves
tigen, dat Mizu San de speciale bescher
ming genoot van den ingenieur. En ten
bewijze, dat de schande, welke op Mizu's
familie rustte, hiermee uit de gedachten
van haar medemenschen verbannen be
hoorde te zijn, liet hij het stoffelijk over
schot van Mizu's moeder op bijzonder
plechtige wijze en in tegenwoordigheid
van de geheele kolonie ter aarde bestel-
De dam, welke het petroleummeer in
tweeën plitst, ls wederom vijftig meter
verbreed. Dag en nacht brengen tallooze
primitieve eenwielige wagentjes de zoo
rijkelijk ter beschikking staande lava-
aarde naar het meer
Volgens de plannen* van den ingenieur
wordt een groote centrale gebouwd, wel
ke door middel van waterkracht de be- J
noodigdc electrlciteit levert, die al spoe-
die de petroleumlampen en de flakke
rende kaarsen in de lampions verdringt. 1
Okito is Brokman's rechterhand. Dat
hem er alles aan gelegen ls den vreem- 1
deling het verblijf in de kolonie zoo aan- j
genaam mogelijk te maken, blijkt reeds
uit het feit, dat hij zich persoonlijk tjp- j
last met den bouw en de inrichting van
hetuit twee verdiepingen bestaande
huls, dat Brokman hier zal bewonen. J
Juffrouw Yushima, de .eigenares van
het Geishahuis in Tokio, ls met de be
richten, welke zij uit de kolonie ont-
vangt, niet bijster tevreden.
De eerwaarde arme familieleden hou- 1
den haar voortdurend op de hoogte van 1
de gedragingen van haar pupil en de 1
mededeeling, dat deze door mr. Okito
volkomen ls gerehabiliteerd en thans als
secretaresse en tolk van den ingenieur
optreedt, heeft haar bepaald verontrust.
Een geishi als secretaresse dat
heeft juffrouw Yushima in haar lang-
jarige praktijk nog nooit meegemaakt.
Maar de beide heeren vreemdelingen 1
hebben haar jongste aanwinst voor een
jaar gehuurd en het is dus aan hen ter
beoordeeling of de bijzondere kwalltei- j
ten van een geisha dienstbaar kunnen
worden gemaakt aan prozaïsch .kantoor-
en vertaalwerk. En dat ls het nu Juist,
wat juffrouw Yushima verontrust. Zal
Mizu San ln haar nieuwe functie den
ingenieur zoodanig kunnen voldoen, dat
hij haar, als het Jaar om is, nog langen
tijd zal willen huren?
Juffrouw Yushima weet wel wat voor
haar en voor Mizu het beste is: een con-
tract voor het leven, als de vrouw van
den ingenieur. Als Mizu San het eens zoo I
ver kon brengen...
Mizu en Glenister zijn in Brokman's f
nieuwe woning ingekwartierd.
De reporter schijnt er voorloopig niet
aan te denken de kolonie te verlaten.
Aan de directie van zijn blad heeft hij
geschreven, dat hij ernstig ziek is, waar
door hij ziéh genoodzaak); ziet zijn we-
reldreis eenige maanden te onderbreken.
Mizu heeft een voortreffelijk leeraar
aan hem Zijn veelomvattende kennis is
niet zonder Invloed op haar geest en
dank zij zijn bemoeienissen leert zij hel- I
der en logisch denken.
Tijdens de twee maanden van haar
verblijf in de kolonie is Mizu veranderd.
Zij beweegt zich in haar Europeescne
kleeding niet meer zoo stijf en hoeKig
als vroeger en met haar pagehaar neen
zij zich reeds lang verzoend. Bovendien
gedraagt zij zich veel vrijer en onge-
dwongener.
Wanneer zij alleen doer de kolonie
loopt, wordt zij bijna bij elke woning
aangehouden om beleefdheden uit te
wisselen en vragen te beantwoorden.
Men interesseert zich voor den vreem
den ingenieur en zeker niet ten onrecn-
te, want de olie, die door zijn toedoen
dag en nacht den grond uitstroomt,
brengt welstand en rijkdom ln de Japan-
sche kolonie Tokio.
Af en toe sluipt Uet eerwaarde, arme
familielid van juffrouw Yushima achter
haar aan, om, wanneer hij zich onbe
spied waant, haar geheimzinnig een
brief toe te stoppen.
Meer dan eens gebeurt het, dat ae
regeeringscommissaris, mr. Okito, onner
een of ander voorwendsel de secretaresse
van den ingenieur op diens kan10**
komt bezoeken en merkwaardigerwijze is
dat meestal, als Brokman zelf niet aan
wezig ls.
Dan overhandigt hij MïzÜSan een on-
beteekenend drukwerkje ol een al even
onbelangrijken brief, welken hij even
goed door een bode had kunnen doen
bezorgen. Maar vaak ook loopt hij 200
maar binnen en toont hij zich buitenge
woon ontstemd den Ingenieur weer eens
niet te hebben aangetroffen.
(Wordt vervolgd.)
STADSNIEUWS.
GOUDA, 24 Novnmiber 1939.
Aan de Goudbche burgerij
Als Burgemeester en tevens als Voorzit-
ter der Goudsche 'Inzamelinjgscommissie
voor -het Algemeen SteunjComité moge jk
Uw aandacht vragen voor de collecte, welke
deze week en in bet bijzonder op Zaterdag
8.8. binnen onze gemeente ten (behoeve van
het Steuncomité wordt gehouden.
Het gaat er om de zorgen te verlichten,
welke zich in deze bange dagen voor zoo
talloozen opstapelen, en in de eerste plaats
om hun de helpende hand te reiken, die in
nood komen te verkeeren, omdat zy geroe
pen werden de wacht voor de zelfstandig
heid van ons land te betrekken.
De nood in ons land zal waarschijnlijk in
jen naderenden winter, wanneer de ab-
ormale toestand meer gaat doorwerken,
stijgen.
Ook velen in Gouda zyn getroffen, al zav
Gouda in zyri geheel zyn economisch leven
nog niet aangetast.
Ieder beseffe, dat, zoo hy geven kan'"*
veel of weinig hy ook de plicht heeft d'.t
te geven, opdat wij Nederlanders dezen
somberen tyd tezamen zonder ontreddering
zullen doorkomen.
De Burgemeester van Gouda.
jamJss.
Burgerlijke Diensten
bij militaire werkzaamheden.
De oppeibevelhebbe* van land- en zee
macht heeft een schry ven gezonden aa^ alle
gemeenteraden in ons land nopens vaststel
ling van een verordening volgens artikel Ve,
der Oorlogswet, betreffende het vei richten
van persoonlijke diensten voor hulp bij mi
litaire werkzaamheden.
In deze verordening is bepaald, dat de in
woners van elke gemeente des rijks kunnen
worden opgeroepen of aangewezen tot het
verrichten van persoonlijke diensten of hulp
K' de militaire werkzaamheden, het her
stellen van "de schade aan wegen, bruggen
Pil daarmee verband houdende werken, ver
oorzaakt door militaire operaties, luchtbom
bardementen of militaire transporten.
In elke gemeente moet daartoe door de
zorg van den burgemeester een register
worden aangelegd, waarin all$ manlijke In
woners var 18 tot en met 59 jaar dienen
te worden vermeld.
Er zijn ook vrijstellingen, want volgens
de bepalingen van deze nieuwe verordening
ZjlHen niet in het register worden opger.o
men:
de leden en de ambtenaren ïrt vasten
dienst btf averheids- en semi-overheid -
geneeskundigen, apothekers en veeartsen;
degenen, die een functie hebben te ver
vullen bij éem luchtbeschermingsdienst;
degenen, die een verklaring van tenmin
ste twee geneeskundigen overleggen, waar
uit blijkt, dat zy wegens ziekte, ziels- of
lichaamsgebreken blijvend ongeschikt zijn
om de persoonlijke diensten te verrichte*
Ieder, die daarvoor in aanmerking komt,
is verplicht op het eerste bevel op een be
paalden tyd en een bepaalde plaats aanwe
zig te zijn en de hem on te dragen werk
zaamheden overeenkomstig de daarbij te
stellen eischen te verrichten.
Ieder, die niet gehoorzaamt aan de op
roeping en aan de bevelen van de betrok
ken militaire autoriteiten, kan worden ge
straft met eerI hechtenis van ten hoogste
drie maanden.
De diensten worden betaald met een loon,
dat wordt berekend naar de normen, welke
ter nlaatse gelden voor het loon van de ar
beiders in werkverschaffing. In vele r">-
t bestsan tegen deze benalim? V-
Men wenscht, dat de volgens het
collectief arbeidscontract geldende loonen
Worien worden uitgekeerd.
Ook de groote hoeveelheid werft, die bet
aanleggen van zulk een register vordert, is
voor tal van groote gemeenten een moei
lijkheid. Men meent in elk geval, dat in de
kosten hiervan bet ryk tegemoet zal moetet
komen. ".'BW***
Vereeniging voor Paedagogiek.
Afdeel in g Goud* en omstieken
In een gisteravond in „Concordia" gehou
den vergadering is opgericht een afdeeling
Gouda en omstreken van de Vereeniging
voor Paedagogielc.
Burgemeester dr. K. F. O. James, de wet-
houder van onderwijs, mr. H. P. C. M. de
Witt Wjjren en vele belangstellenden voor
namelijk uit onderwijskringen woonden de
vergadering by, die ondier vorzitterschap
stond van den heer H. de Blouw, den in
specteur van het lamer onderwijs i*'d* in
spectie Gouda. Aan zijn welkomstwoord
verbond de heer de Blouw een opwekking
om te komen tot het oprichten van een
Platform, waarop de opvoedkundige pro
blemen, die tegenwoordig zoo veelomvattend
zijn, kunnen worden besproken.
De heer W. Th. de Boer, algemeen en
redactie-secretaris, deelde een en ander
mede over doel en streven van de Vereeni
ging voor Paedagogiek, die reeds 81 jaar
bestaat, achttien afdeelingen heeft en ruim
1400 leden telt. De vereeniging wil een band
vormen tusschen school en huis, theorie en
Practyk doen samengaan en zy is als eeni
ge vereeniging op dit gebied in ons land een
Levendig in het gesprek, leest de krant nog, heeft een goede eetlust
en is gezond als een visch.
Morgen feest in „Huize Juliana".
haar kamer en daar heeft ze alles wat haai
hartje begeert. De feestelinge heeft een
goeden eetlust. Alles smaakt haar en als
er wat bij de koffie of thee is dan is het
een heel feest, want met een trsctalie kan
men by haar terecht. Onze honderdjarige
is een gelukkig mensch, opgewekt, gezond
en tevreden en wat kan men meef yerlan-
gen.
Mej. de Hoog is in Waddinxveen gebo
ren. Toen zij vijf jaar was, stierven Kaar
ouders en toen. kwam ze by haar groei*-
vader in huis, waar ze bleef tot ze twaalf
was. Op dien leeftijd ging ze dienen^ als-
hulp voor de kinderen, eerst in haai/woon
plaats en later in Waarder, in her bóeren-
land, waaraan zij zoozeer gehecht is ge
bleven. Op 27-jarigen leeftijd trad zij te
Gouda in het huwelijk met den heer A. de
Hoog, die werkzaam was op een. trasmolen
in Delft. Uit die jaren herinnert zy'i zich
nog veel over Koning Willem III, dien ze
dikwijls zag. Nadat zy twintig jaar in Delft
had gewoond, kwam haar man als houtdra
ger in betrekking bij den houthandel van
den heer Hoogendyk te dezer stede. Het
echtpaar verhuisde naar Gouda, waar he t
op het Jaagpad dicht by de houtwerf een
huis betrok. Vele jaren heeft het hier ge
woond, want de heer De Hoog was meer dan
veertig jaren bij firma Hoogendijk werk.
zaam.
Ruim zestig jaar is mej. de Hóóg gehuwd
geweest. Kinderen heeft ze niet gehad.
„Kindertjes heb iik niet gekocht, die waren
te duur", zdgt ze. Op hoogen ouderdom is
haar man gestorven en toen heeft mej. de
Hoog een tehuis gevonden in het Sint Ca-
tharina gasthuis op de Oosthaven Zij was
acht en tachtig, toen ze hier haar intrek
nam. Op 22 Juli 1Ö37 legde zij den eersten
steen voor „Huize Juliana" aan den Ko
ningin Wilhelminaweg °n met vol enthou
siasme verhuisde ze naar de nieuwe woning,
toen deze vorig jaar Juli geopend w erd.
Buiten komen doet ze nu niet veel. Toen
ze nog op de Oosthaven woonde, mocht ze
nog graag een ommetje maken en tot op
97-jarigen leeftijd ging ze dikwijls naar
Van Vreumingen voor de sniuif, maar snui
ven doet ze nu niet meer. Tot op zeer hoogen
leeftijd hlboorfde ze tot de trouwe deelneem
sters aan den jaarliiksche* autotocht voor
ouden van dagen. Geestdriftig was ze altijd
voor dit feest.
En thans wacht Opoe een ander feest, hef
feest van haar honderdsten geboortedag
Want de rogenten en1 .de bewoners vtn
„Huize Juliana" zijn wat trotsch op het
pientere oudje en men'is voornemens den
byzonderen gedenkdag van haar tot eer,
f^Dstdag te maken.
Des morgens elf uur komt mej. De Hoog
naar d* ontvangzaal op de tweede etage.
Dan zullen de regenten en de bewoners hun
pelulcwenschen aanbieden en dan komen de
burgemeester en andere autoriteiten.
En onze montere en levensblijde honder 1
jarige zelf? Zij verheugt zich op dezen dag
en ze zegt het zoo gelukkig en dankbaar:
„Wat hen ik blij, dat ik dat beleven mag".
„Ek heb m'n verstand nog en ik kan alle
menschen antwoorden, daar hen ik grootsch
op". Ziehier in haar eigen woorden de trots
en de vreugde van mej. M. de Hoog-Cazius,
die morgen haar honderdsten verjaardag
hoopt te vieren.
Het is een krasse vrouw, Gouda's hon-#
derdijarige en oudste ingezetene en een
van de levendigste bewoonsters van «Huize
Juliana", waar ze een prettig en geriefelijk
tehuis heeft en waar het haar zoo uit
stekend bevalt, ,,'t Is hier zoo heerlijk",
zegt ze „en de menschen zyn allemaal zoo
gopd voor me".
Kwiek is ze stellig, het kleine bewegelijke
vrouwtje en haar gezondheid laat r.iets te
wenschen over. In haar kamer, die ze met
zes bejaarde dames deelt, praat ze den ge
heel en ing honderd uit over alle dingen en
er is geeh gesprek, waaraan ze niet deel
neemt. Met haar duidelijke stem geeft ze
meestal den toon aan. Trouwens ze kan
medepraten, want haar memorie is uitste
kend. Ziek is mej. De Hoog nooit, ze is ge
lukkig zoo gezond als een vischje. Natuur
lijk heeft de ouderdom invloed gehad, maar
voor iemand van zulk een leeftijd is ze bui
tengewoon flink, steeds vol belangstelling
én altijd goedlachs. Haar ooren en oop.en
zijn niet meer van zoo groote scherpte,
maar toch kan men gezellig met haar pra
ten en haar oogen geeft ze nog goed de
kost. Dagelijks breidt ze wat en ze la**
geen krant ongelezen nasseeren, want met
groote belangstelling volgt ze nog tal van
dingen, vooral uit het boerenbedriif, waarin
eenige familieleden van haar werkzaam
zijn en ze weet nog wat mede te praten
van de koetjes en het land.
Den gansehen dag is mej. de Hoog pre
sent. 's Morgens om half "acht staat ze op
en men behoeft niet te meenen, dat men
Opoe 's middags naar bed krijgt, ze mag
eens even op haar stoel dommelen, irf aT
het bed zoekt ze pas 's avonds op, om een
uur of zeven. By het opstaan en naar bed
gaan behoeft niemand haar te heioen, ze
kleedt zich zelf aar en uit. Het loopen is
wat moeilük geworden. Meestal hliift ze oO
trïbune voor het uitspreken van alle mee
ningen. Zy is daarbij eer- vemieuwmgsver-
eeniging omdat zij zich aan den tijd wil
aanpassen, doch nieuwe richtingen worden
zeker niet zoo maar ingeslagen, want eerst
zal onder deskundige voorlichting het voor
en tegen worden overwogen.
De Vereeniging voor Paedagogiek V°oogt
van gedachten te wisselen over en de oo-
lossir.g te bevorderen van opvoedkundige
vraagstukken. Zy tracht dit doel te berei
ken door het organises ren van cursussen en
van tentoonstellingen, demonstraties en ex
cursies op het gebied van opvoeding en on
derwijs, het laten circuleeren van oorte-
feuilles met opvoedkundige lectuur en van
boeken uit de eigen bibliotheek, het vormen
van studiecommissies, het uitgeven van een
blad en het organiseeren van een jaarlijk-
sche nationale paedagogische conferentie,
een programma dat, besloot de heer Dc
Boer, aan een actieve afdecling alle gele
genheid geeft problemen en vraagstukken
van opvoedkundigen aard te bespreken.
Dr. Joh. van Spek directeur-gerereal
van de psychiatrische inrichting „Maas
oord", heeft vervolgens gesproken over „De
psvchologische ondergrond dei moderne op.
voedingsproblemen". In eer zeer boeiende
en belangwekkende voordracht heeft dr. v.
J Spek behandeld de moeilijkheden, dn* uit en
voor het kind kunnen ontstaan door de
elger psychologie, die wordt heheeracht
door drie belangrijke factoren: erfelijkheid,
milieu en drang naar zelfontwikkeling, 'e
innerlijke stuwing naar een ideaal. Ue er-
varing heeft geteerd, dat de geestesontwik
keling var het kind «n eipen weg gaat,
dat innerlijke drang zich "en eigen ka
naal geeft, dat niet is in te perken en
waaraan geen richting is te
voedirigsmethode, die daarmed.; geen reke
nlng houdt, bezondigt ztóh a" het kind.
j Qnav wpcs Pr op, dat het groor -
vraagstuk voor het kind is geestelü'k, ma
terieel, ethisch en religieus zelfstand g e
staan én daarom zal de opvoeding niet moe
ten gaan in de richting van paraatheid en
kennis, geen bot individu moeton vormen,
maar gelijke zorg moeten besteden aan het
gemoedsleven. Het kind zal moeten worden
opgevoed tot gemeenschapsmensen lit -»
een van de belangrijkste problemen, hoe
voeden we o*> tot persoinlijkheden en te-
vpns tot sociaal voelend* wezens. Een van
dp oorzaken ven de huidiff? moeilijkheden in
Furopa is, dat de menschen niet is bijge
bracht het besef een persoonlijkheid te zijn,
die contact heeft te zoeken met andere in
dividuen om één groote gemeenschap te
vormen. By de opvoedm.?, besloot dr. v. d.
Spek, rijst de vraag hoe het ndivida op te
voeden ook voor en tot 'e gemeenschap.
De voorzitter heeft ien inbvder hart -lijk
dankgezegd voor diens Ie*» aam b<toog, dat
hij een voorproefje noemde van de in de
vereeniging te bespreken onderwerpen.
T-h een huishoudeliike hijemkemst is ver
volgens de afdeeling Goiula »n mstreken
van de Vereeniging voor Paedagogiek opge.
richt. Ter vergadering traden veertig per
sonen als lid toe. Het oestuur Is als volgt
gekozenH. de Blouw, voorzitter, B. Swa-
nerburg, secretaris, B. A. v. d. Bosch te
Stolwijk, nenningmeestter, mej. M. C. de
Wilde, P. E. Becker, P. E. van Bemanel en
A. B. Versluis te Bodegraven.
Het ligt in de bedoeling tusschen 15 en
20 December een vergadering te beleggen,
waarin een bekend spreker een paedago-
gisch onderwerp zal behandelen.
Het uitbreidingsplan.
De burgemeester brengt ter algemeene
kennis, dat Gedeputeerde Staten dei pro
vincie Zuid-Holland by besluit van 8 No
vember 1939 no. 60 hebben goedgekeurd het
door den gemeenteraad van Gouda op 27
Juni 1939 vastgestelde plan tot herziening
van het uitbreidingsplan Uier gemeente,
voorzooveel betreft het ter re'n beoosten de
K rugerlaan.
Geen verduistering in Kring II.
Op de agenda, die wü dagelijks in do
courant opnemen, heeft gestaan, dat heden-
avond ook in Kring II (bonoorden Graaf
Florisweg) een verduisteringsproef zou
plaats hebben. Dat is niet hel geval. In het
gisteren opgenomen bericht is duidelijk
aangegeven dat de verduisteringsoefening
hedenavond alleen geldt voor Kort-Haarlem,
Korte Akkeren en Stolwykersluis.
Collecte voor St. Elizabeths-vereeniging.
De in de katholieke kerken gehouden col
lecte voor de St. Elizabaths-vereeniging
heeft 712.27 opgebracht.
Opbrengst Jubileum-Concert
der A.O.V.
De opbrengst van hèt Jubileum-concert
-der A.O.V., di« aan het 'bestuur der A.O.V.
ter hand is gesteld, bedroeg f312.—.
Geen schoolwedstrijden van den
Goudschen Voetbalbond.
In verband met de moeilijkheden, die het
onderwijs ondervindt tengevolge van de
mobilisatie en daar de financieele omstan
digheden het noodzakelijk maken geen
nieuwe lasten aan te gaan, te meer waar de
K.N.V.B. thans voor deze wedstrijden geen
subsidie verleent, heeft het G.V.B.-bestuui
.besloten van het organiseeren van school,
wedstrijden voorloopig af te zien.
Comité voor ontwikkeling en ontspanning
van werkloozen.
I Men verzoekt ons te melden dat de trek-
'king der verloting van het comité voor ont
wikkeling en ontspanning van werkloozen
te Gouda zal plaats vinden op Donderdag
30 Novemebr a.s., des avonds 8 uur in b»t
Paradijs 9 te Gouda.
Groot St. Nicolaas-bal
in „Ons Genoegen".
Het bestuur van de Soc. „Ons Genoegen*'
organiseert voor de leden en hunne dames
een groot Sint Nicolaas-bal op Zaterdag 2
December in de zaal „Kunstmin".
Het bal zal 9 uur aanvangen. Als bijzon
dere attractie staat op het programma het
optreden van het darapaar Lotte en J8el
Tentoonstelling Postduiven.
Zaterdag 26 en Zondag 26 November or
ganiseert de postduivenver. „Het Westen"
haar jaarlylksche leden-tentoonstelling in
haar clublokaal Turfmarkt t.o. trappenhrug.
Keurmeester is de heer A. Saers, Rotte:-
AGENDA.
Réunie-Bioscoop: Boefje en, Rhytme op de
Rivier. Zondagochtend: De man met do
Thalia-Theater; Student Razunow en Cas-
sidy'a laatste schot.
Schouwburg-Bioscoop: De vallei zonder wel.
Meisjes van de H.B.S.
24 Nov. Collecte Vereeniging voor Christe
lijke Kindervoeding.
25 Nov., 7% uur. Zaal Kunstmin. Tooneel-
avond Goudsche H.B.S.-Vereeniging.
27 Nov., 7.30 uur. De Zalm. Verkooping no
taris J. van Kranenburg.
27 Nov., 8 uur. Kunstmin. Concert mannen
koor Apollo voor de militairen.
28 Nov. 8 uur Interlapin. Damescursus Roo
de Kruis.
RECHTZ AKEN
Rotterdamsche Rechtbank.
Uitspraken.
De rechtbank heeft veroordeeld,:
D. Z„ 19 jaar, verfspuiter te Capelle aan
den IJssel, wegens het veroorzaker van
brand door schuld verdachte had op 12
September, toen hij werkzaam was in de
meubelfabriek van J. G. Bouman te Capelle
a. d. IJssel, met behulo van een brandende
lucifer een verstopte verfsmiit weer in orde
willen brengen, waarbij de lak, die met
een vluchtige stof vermenpvi was, in brand
Is geraakt en het vuur zich heeft medege
deeld aan het verflokaal in deze fabriek, dnt
geheel is uitgebrand, waarbii nog gevadr
heeft bestaan voor den verf snuiter T. B.
Blad, die in verdachte's onmiddellijke nabij
heid werkzaam was tot 7 dagen gevan
genisstraf.
M. 0„ 21 jaar, fabrieksarbeider te Krim
pen a. d. IJssel, wegens het veroorzaken
van lichamelijk letsel door schuld ver
dachte had op 10 Juli. toen hii eenige stuk
ken hout, die hij gekregen had. over de
schutting van de scheepswerf der firma
Giessen gooide, de onvoorzichtigheid gehad
rich niet eerst te vergewissen, dat zich
niemand aan de andere zijde van de schut
ting bevond, tengevolge waarvan een yrouw
door een stuk hout op het hoofd was ge-
treffen, waarhij deze een hersenschudding
had hekomen tot 25 boete subs. 25 da
gen hechtenis.
LAATSTE BERICHTEN
Militair op slag gedood.
Personenauto op een vrachtwagen
het voormalige Oostenrijk en Tsjecho-
Slowakije. Bovendien zal een groot aan
tal Italianen en Amerikanen de reis
medemaken. Het aantal Nederlanders is
niet zeer groot. Nadat de passagiers aan
boord waren gegaan, bleef de Statendam
nog voor den wal liggen, aangezien de
tijd van vertrek was vastgesteld op half
vier. De Statendam zal Southampton
aandoen.
Vanmorgen om 7 uur was het schip in
Ook het s.s. Boschdijk van de Holland-
Amerika Lijn zal vannacht met een
lading stukgoed naar New-York vertrek
ken. Dit schip vervoert geen passagiers.
H. M. de Koningin naar de
militairen in Zeeland.
H. M. de Koningin heeft heden, bege
leid door den opperbevelhebber van land
en zeemacht en haar adjudant generaal-
majoor Jhr. W. C. M. de Jonge van Elle-
meet, een bezoek gebracht aan eenige
onderdeelen van het commando Zeeland.
Prins Bernhard naar Overijsel.
Prins Bernhard heeft heden namens
H. M. de Koningin, vergezeld door zijn
waarnemenden adjudant luitenant-kolo
nel H. J. Phaff, een bezoek gebracht
aan een gedeelte van de troepen in
Overijssel.
25.000 vluchtelingen mogen werken
in Engeland.
Het Engelsche ministerie van Binnen
landsche Zaken heeft bepaald, dat bui-
tenlandsche vluchtelingen, die voor 5
September in Engeland zijn aangekomen
daar mogen werken. Deze bepaling heeft
betrekking op 25.000 personen. Het minis
terie van Oorlog verwacht 10.000 van hen
te kunnen recruteeren voor het pionier
en arbeidscorps.
Engeland vindt spionnen.
LONDEN, 24 Nov. (Havas). Volgens de
„Daily Express" werden meer daii 100
spionnen van de Gestapo ontdekt tus
schen de 50.000 Duitsche en Oostenrljk-
sche vluchtelingen, die bij het uitbreken
der vijandelijkheden ln Groot-Brittannië
werden geblokkeerd, toen deze vluchte
lingen zich voorbereidden op een vertrek
naar Amerika. Het is mogelijk, dat et
nog meer spionnen zijn, daar de Britsche
autoriteiten het onderzoek naar de ante
cedenten van al deze vluchtelingen nog
niet hebben beëindigd. Zij gingen door
j voor vluchtelingen en kregen op die
I wijze inlichtingen over echte vluchtelin
gen. In het geheel zijn 74.000 Duitschers
en Oostenrijkers in Groot-Brittannië in-
1 geschreven. Onder hen bevinden zich
43.000 vrouwen.
Duitsche vliegtuigen leggen
In Theems en Humber.
De „Evening News" meldt, dat twee
Duitsche watervliegtuigen, die op een
hoogte van 10 tot 20 meter vlogen, Woens
dagavond z.g. „bubble"-mijnen boven de
monding van de Theems hebben laten
vallen. Men heeft ee*n mijn in het vaar
water zien drijven, die door geweervuur
tot ontploffing werd gebracht.
Verder gelooft men, dat een groot
Duitsch- bombardementsvliegtuig, dat
Dinsdagavond over de Humber vloog,
twee voorwerpen, waarschijnlijk mijnen,
in de rivier heeft laten vallen. De be
manning van een sleepboot heeft ver
teld, dat d.e twee voorwerpen aan val
schermen bevestigd schenen te zijn. Zij
waren in het maanlicht duidelijk zicht
baar en daalden betrekkelijk langzaam
in het water.
Naar Reuter te Londen verneemt, zijn
de mijnen van het magnetisch© type.
WISSELKOERSEN.
23 Nov.
24 NOV.
Officieel.
Londen
7.38$
7.37
Berlijn
75.60
75.50
Parijs
4.17
418
Brussel
31.15
31.20
Bazel
42.25
42.25
Kopenhagen
36.424
36.42
Stockhol m
44 90
44.90
Oslo
42 85
42.85
New-York
1.88A
1.88?
Gisteravond te ongeveer elf uur reed
een onder-officier van de luchtdoel artil
lerie, toen hij op weg was van 's-Her
togenbosch naar Utrecht, onder de ge
meente Waardenburg, met zijn auto
tegen een langs den weg staande vracht
auto op, welke men aan het repareeren
was.
De onder-officier werd op slag gedood,
terwijl zijn auto, een personenauto,
totaal werd vernield.
De burgemeester van Waardenburg
was spoedig ter plaatse aanwezig, als ook
een geneesheer, die slechts den dood kon
constateeren. Het stoffelijk overschot is
naar het ziekenhuis te Waardenburg
j overgebracht.
De vrachtauto was voldoende verlicht.
i
De Statendam vertrokken.
Om zeven uur in zee.v
Gisteravond zijn de ruim 1200 passa-
giers, die met het s.s. Statendam van de
Holland—Amerika Lijn naar New-York
zullen gaan, aan boord gegaan. Onder
degenen, die embarkeerden, bevonden
zich o.a. de filmacteur N. Sullivan van
de R.K.O. en de heer A. S. Heymans,
directeur van de Internationale Han
delsvereniging te Amsterdam.
Een groot gedeelte van de reizigers be
stond uit emigranten uit Duitschland,
Beursoverzicht.
Op de wisselmarkt waren heden geen
veranderingen van beteekenis te bespeu
ren. De fluctuaties bleven zeer beperkt
en de affaire droeg een zeer kalm ka
rakter.
Het pond sterling opende tusschen 7.35
en 7.35*. kwam daarna op een niveau van
7.34 A 7.35, dafc evenwel slechts zeer kort
duurde, om daarna zich te blijven be
wegen op 7.35j A 7.35J.
De doUar bleef ongewijzigd op het
niveau van l.88|. Ook in de andere de
viezen kwamen geen wijzigingen van
eenige beteekenis.
Op de termijnmarkt trokken termijn
ponden de aandacht. Deze waren nogal
vrij sterk uiteenloopend.
i De Duitsche waarden waren algemeen
iets hooger. Scheine werden vernomen
op 24? en zilvergeld op 27 a 28, hetgeen
voor belde een gulden hooger was dan
gisteren. Ook registermarken lagen iets
beter op 15*.
Overigens zoo goed als geen. affal'e.
De prijzen van de meeste fondsen be
wogen zich op het peil van gisteren na
beurs. Aangezien WaUstreet bovendien
gesloten is gebleven en ook van deze
zijde dus elke aanduiding ontbrak, droeg
i wel alles er toe bij de ongeanimeerde
stemming aan te wakkeren.
fELEGRAFISCB WEERBERICHT
De Bilt seint:
Verwachting geldig van hedenavond
tot morgenavond ongeveer 19 uur:
Betrokken tot zwaar bewolkt en vooral
aanvankelijk nog regen; later opkla
rend; verdere stijging van temperatuur;
matige tot zwakken wind; aanvankelijk
uiteenloopen, later meest noordwest.