TWEEDE/KAMER.
De Defensiebegrooting.
Critiek van Mr. Wendelaar.
Mist óver de 3tad.
Landbouw-Crisisfonds 1938
heeft 26.658.000 voordeelig
saldo.
De verliezen van onze
koopvaardij.
Beurs van Amsterdam.
Vergaderingen van de aldeeUngen wa
ren er oorzaak van, dat de openbare ver-
gaderlng van de Tweede Kamer gisteren
pas te 3 uur begon.
Alvorens de behandeling van de Defen
siebegrooting werd voortgezet, waren er
een aantal conclusies van de commissie
voor de Rijksuitgaven, enkele suppl. be
grootingen en naturalisatie aan de orde,,
ciie behalve de naturalisaties zonder dis
cussie en z.h.s. onder den hamer door
gingen.
Bij de naturalisaties had de heer d'An-
sembourg (n.s.b.) bezwaar dat de spreek-
tijd werd beperkt tot 5 minuten per spre
ker. Het voorstel van den Voorzitter werd
evenwel aangenomen met 74 tegen 4 st.
Tegen alleen de n.s.b.
De heer d'Ansembourg (n.s.b.) stelde
prijs op een behoorlijk antwoord op de
bezwaren van de NS.B. tegen bepaalde
naturalisaties van Joden en geer „lorre-
praatjes".
Spr. las in sneltreinvaart zijn betoog 1
voor, alsof het examen voor stenografen
gold.
Toen de vijf minuten om waren, nam
^de heettest van Tonningen (n.s.b.) zijn
taak ovfr; onder groote hilariteit van
de Kamer en tot zichtbare ergernis van
den Voorzitter.
Minister Gerbrandy antwoordde in de
Handelingen gelegenheid te zullen vin-
dery na te gaan, wat er door de sprekers
was gezegd. Spr. had geen enkel argu
ment gehoord.
De drie ontwerpen werden daarna in
stemming gebracht
De ontwerpen werden op verzoek van
de N.S.B, achtereenvolgens In stemming
gebracht en aangenomen met 72—4 st. j
Defensie.
Vervolgens werd de behandeling van
de begrooting van Defensie voortgezet, i
De heer Wendelaar (lib.) feliciteerde J
de Kamer, xiat zij is aangeland bij de
meer breedere stemming van de Defen
siebegrooting. Spr. gaf enkele historische
beschouwingen om te betoogen dat vroe
gere ministers van Oorlog weinig vrien
delijks van de Kamer te hooren hebben
gekregen. De tijden zijn wel veranderd.
De tegenwoordige minister heeft het tij
mee, zijn voorgangers moesten tegen den
stroom op zwemmen. Deze minister heeft
behalve de Haagsche krijgsschool, ook
een buiteillandsche doorloopen. Zijn
gaven van hoofd en hart zijn gebleven.
Spr. uitte een woord van deernis aan
de slachtoffers van onze vloot. Hij ver
bond daaraan een woord van waardee
ring voor de mannen van de Marine en
de handelsvloot die zijn blijven varen,
hopend dat de minister hen daarbij zoo
veel mogelijk zou steunen.
Na alles wat gebeurd is zal men niet
kunnen verwachten dat wij aan het eind
van de steeds stijgende uitgaven zijn.,
Zeer belangrijke lacunes zijn er in de
kleeren en onderklceren van officieren
en onderofficieren. Een belangrijke fout
is gemaakt op een van de bureaux, waar
door in het begin van de mobilisatie
niet voldoende-geweren zijn uitgereikt,
hoewel zij er waren. De aanvragen voor
extra-credieten worden niet voldoende
gespecificeerd. Het contact met de Ka
mer is beneden het normale. In andere
tijden worden vele details besproken.
Het contact behoort juist thans in dezen
tijd innig te zijn. De minister streve naar
samenwerking met de Kamer. In de
leger- en vlootcommissie hebben oud-
Kamerleden zitting, die geen contact
met de Kamer hebben.
Wat den opperbevelhebber betreft, het
buitenland heeft ons practische lessen
in staatkunde gegeven. De verantwoor
delijkheid van den hoogste in den staat
is grooter dan die van den opperbevel
hebber.
Vele beslissingen dienen niet door den
opperbevelhebber, maar door de Kamer
te worden genomen. Spr. begrijpt niet
goed, dat het geschil van den vorigen
oorlog in zake de verhouding van den
opperbevelhebber tot den minister blijft
doorsudderen.
De positie van dep. minister is jüri-
disch te hoog; feitelijk te laag. De minis
ter behoort de tolk te zijn van de Ko
ning. De opperbevelhebber zal er van
moeten uitgaan, dat de minister de juiste
inzichten van den Koning vertolkt. Twij
felt hij, dan dient hij die uit te vorschen.
De G.-G.'s en generaal Snijders hebben
die zoo verstaan. Conflicten over be
voegdheid zijn dan uitgesloten.
De minister rekene ermede, dat de Ka
mers altijd met hem willen discussieeren
over de defensie.
Op het gebied van onze kracht behoo-
ren wij geen bourgeois satisfait te wor
den. Deze oorlog is een totale oorlog.
Het volk is bereid het gevraagde te
geven. Doch is het goed ingelicht? Wat
weet b.v. het volk ervan of het al of niet
moet evacueeren. De zwijgzaamheid van
begin September acht spr. begrijpelijk.
Doch de rede van minister De Geer acht
spr. niet juist. De soldaten hebben niet
begrepen, dat er geen acuut dreigend
gevaar rou zijn. Men neme tijdig maat
regelen regen wilde geruchten.
De regeering wake ervoor, dat ons
volk pro-Nederiandsch is. Daaraan schort
helaas veel. Een groot deel van ons volk
is te suf om ons belang te verdedigen.
De regeering wijze duidelijk den weg.
Vooral voor den minister van Defensie
ligt hier een taak: de weermacht is
tegen niets zoo fel als tegen defaitisme
en verraad.
Wat de smokkelarij van uniformen
betreft, hierovar hoort men niets meer.
Spr. citeert uit een artikel uit E.D.D.
waaruit blijkt, dat in een hotel, waarin
soldaten waren gelegerd, een N.S.B.-ver-
gadering in uniform werd gehouden, dit
geschiedde in een in staat van beleg
verklaard gebied. De kapitein, die toe
stemming gaf, is leider van den Natio-
nalen Jeugdstorm.
Deze reserve-kapitein is niet slechts
-leider daarvan, doch ook N.S.B.-lid.
Dat de troep zich hieraan ergert, wekt
geen verwondering. De militairen ^dienen
vertrouwen te hebben in hun leiding.
De regeering is te lankmoedig tegen
over de N.S.B. De tijden zijn niet nor
maal, daarom dient men ook een onbe
langrijke beweging in het oog te houden.
Terecht wordt de geest van het leger
geroemd. Doch al dat gepraat maakt
spr. een beetje wee, heeft men er soms
aan getwijfeld?
Eer is ijzeren discipline dan goede
geest noodig Spr. betwijfelt, of die dis
cipline er is^(
Zijn alle officieren gehoorzaam, en
rustig, beheerscht? Vreemde geruchten
hebben de ronde gedaan. Moeten de of
ficieren, die op het groote oogenblik hun
kop kwijt raken, worden vervangetï?
Is er wel voldoende controle en toe
zicht op den troep? Scholen en woningen
van burgers, die bezet zijn, behooren te
worden ontzien. Er staan hoogere belan
gen op het spel dan geld.
Spr. is verheugd, dat meer dan vroeger
de zucht aanwezig is, om den juisten
man op de juiste plaats te-brengen.
Spr. betwijfelt voorts, of alle oefenings
mogelijkheden uit den troep worden ge
haald, althans bij verschillende deelen.
Er mag niet geluierd worden.
Spr. acht de verhouding van vijf vrij
zinnigen onder de 120 veldpredikers on
juist. Hij dringt aan op meer vrijzin
nigen.
Spr. sluit zich aan bij de woorden van
den heer Van der Zaal betreffende domi
néé Ouwerkerk, die N.S.B.'er is.
Spr. acht het onjuist, dat de reserve
veldpredikers de distinctieven van ma
joor dragen zonder majoor te zijn. Ook
dringt spr. aan op het verstrekken van,
althans in de cantine, boter inplaats van
margarine.
Spr. hoopt, dat de oudere lichtingen
zooveel mogelijk door jongeren vervan
gen zullen worden. Men zij bij bevorde
ring in rang voortvarender dan in vre-
het hotel Paulez door de directie van
den etappen- en verkeersdienst. Dit is
een kostbaar gebouw, de schade zal groot
zijn. Spr. stelt ten voorbeeld de wijze,
waarop de crisis-organisaties worden on
dergebracht.
Spr. juicht toe, dat de geest in de
weermacht en de bevolking goed Is.
Spr. bepleit uitbreiding van het aantal
vrijzinnige veldpredikers, T.a.v. de za-
kenverloven dient meer rekening te wor
den gehouden met de particuliere belan
gen, naast algemeene belangen. Spr. acht
het juist, dat gebruik zal worden ge
maakt van de buitengewoon dienstplich
tigen. v
Men dient factoren tegdti den goeden
geest te bestrijden. Niet-opheffing van
de ambtenaar-vtfboden voor de n.s.b.
behoort daartoe. Is er echter bij de door
den heer Wendelaar genoemde vergade
ring voldoende opgetreden tegen extre
mistische invloeden?
Ook deze spr. wijst op de" oud-gepen-
sionneerden enz., wier positie ieder jaar
ter sprake komt. Spr. bepleit een com-
De heer Schil thuis (v.d.) is verheugd,
dat fouten bij de mobilisatie slechts op'
ondergeschikte punten zijn voorgekomen.
Men zij niet te lichtvaardig bij het
nemen van maatregelen, gezien het feit,
dat de dagelij ksch\ kosten 1.7 millioen
bedragen. 0
Spr. uit critiek op1 het gebruiken van
De heer Schaepman (r.k.) behandelt
de kwestie der Kamerleden, die reserve
officier zijn. Ongetwijfeld bevat art. 99,
4e lid van de Grondwet een positief voor
schrift. Doch wat is volgens moderne op
vattingen „krijgsman in werkelijken
dienst"? Deze bepaling is meer dan 100
jaar oud. Het is niet juist, verlofsmili
tairen gelijk te stellen met beroepsmili
tairen. Spr. houdt vol, dat een verlofs
officier lid van de Kamer kan zijn. Is
echter de verlofsmilitair wel een krijgs
man in werkelijken dienst? En wat geldt
voor de marine?
Spr. vraagt zuinigheid te betrachten.
Tegen cumulaltie, van inkomens bij den
luchtvaartdieflSTwake men. De regeling
van de Industrie^ zakenverloven werkt
goed, doch er komen wel eens onjuiste
beslissingen voor. Spr. bepleit een be
roepsregeling. Het komt te veel voor, dat
van de leden van groote gezinnen twee
of drie zoons onder de wapenen zijn,
hetgeen voor boerenbedrijven een be
lemmering is. De minister stelle de ge
legenheid opejft bij de aflossing van de
oudere lichtingen om vrijwillig te blijven
om jongeren krachten de gelegenheid te
geven vrijgesteld te worden.
De militaire verloven en
de feestdagen.
Beperkte reisgelegenheid voor burgers.
Naar wij vernemen zullen op den
avond van den Tweeden Kerstdag en op
Nieuwjaarsavond zoovéél militairen van
de treinen gebruik maken, dat een deei
van h« burgerlijk verkeer die avonden
na 7uur niet zal kunnen rekenen op ver-
voergelegenheld.
Door de speciale verlofregeling voor
militairen zal op beide avonden n.l een
meer dan verdubbeld contingent militai
ren gebruik maken
Bovendien is nog steeds een deel van
het materiaal fler Spoorwegen door de
militaire autorfteiteh geblokkeerd, met
het oog op bijzondere omstandigheden,
zofdat niet evehveel extra treinen kun
nen worden ingelegd' als in normale
jaren.
Om het mogelijk te maken het vervoer-
over meer dagen te verdeelen, zullen ge
wone retourhiljetten en gezinsretours
geldig zijn van 17 December tot 9 Jan.
Telegraaf en telefoon in het gebied
in staat van beleg.
Opheffingsregeling in werking getreden.
De opperbevelhebber van land- en zee
macht heeft een telegraaf- en telefoon
regeling vastgesteld, die heden in wer
king is getreden. Hierin zijn algemeene
regelen gesteld waaronder ontheffing
van de schorsing van telegraaf- en tele
foonverkeer wordt verleend in net in
staat van beleg verklaarde gebied.
Geen ontheffing wordt ,o.a. verleend
voor telegrammen in geheimschrift, tele
grammen en telefoongesprekken zonder
inhoud of waarvan de inhoud geen alge
meen verstaanbaren of aannemclijken
zin oplevert en voor telegrammen of ge
sprekken in een andere taal dan het Ne-
derlandsch, Dultsch, Engelsch of Fransch
Evenmin wordt ontheffing verleend
voor het overbrengen van telegrammen
en voor het voeren van telefoongesprek
ken, voor zoover de inhfud door het mi
litaire gezag in strijd wordt geacht met
de belangen van den Staat of de open
bare orde.
Het is verwonderlijk, hoeveel moeite
de menschen zich geven om aan hun
stoffelijke behoeften te voldoen, maar
hoe weinig zij aanwenden om de behoef
ten van geest en hart te bevredigen.
FEUILLETON.
Roman van
WALDEMAR BRINKMAN.
3 (Nadruk verboden).
Voorts was het hem dan ook nog be
kend, dat Gerald tenslotte door dien
zelfden oom. Lord Elsbee, die op 65-Jari-
gen leeftijd nog met een der society
totaal onbekende dame in het huwelijk
was getreden, naar Engeland was terug
geroepen om in Oxfad te gaan studee-
ren en eindelijk, datahij, Maurice Mes
ster, den jongen Gerald Elsbee, den neef
van den ouden Lord Hilary Elsbee, hier
in Londen in een meer of minder be
ruchte nachtclub, nl. in de „Falstaff
Nightclub" had ontmoet. Daar had Ge
rald den ouden vrieijd van zijn moeder
een en ander van zichzelf verteld en zoo
doende Sir Maurice Messter's belangstel
ling opgewekt. En nu was Sir Kfaurice
op weg naar den jongen Gerald Elsbee
met het loffelijk voornemen zich het lot
van den vereenzaamden en naar hét
hem 'voorkwam ook lichtelijk verboe
melden Jongemaif eenigszins aan te
trekken.
Maurice Messter stond voor de deur
van Gerald's woning. Hij wilde Juist bel-
len, toen iemand naar buiten stormde
en met een harden klap de deur achter
zich dicht sloeg. Daar hij met den rug
naar Sir Mauricce toestond, ontwaarde
hij deze pas, toen hij reeds de trap wilde
afgaan. Op datzelfde oogenblik bleef hij
echter staan, terwijl hij Maurice eenigs
zins verbaasd aanstaarde.
U ook! vroeg hij brutaal. 4
Ik ook? Messter scheen volkomen
kalm. Hoor eens even, Lloyd, het dunkt
iter, dat wij het eens worden voor
ik mr\ Elsbee opzoek. Ik weet, wie Je bent
wensch niet, dat mr. Elsbee je
kennett.
vóór dat de verblufte man kon
Messter hem stevig bij
den arm gepakt. Zoo, Lloyd, kom nu
maar voor den dag met de „bescheiden",
die Je mr Elsbee wilde brengen!
Sir Maurice Messter glimlachte hem
bemoedigend toe, zonder hem evenwel
los te laten.
Laat u mij met rust, anders roep
ik de politie. U hebt niet het minste
recht...
Lloyd zag geen kans om verder te
spreken, yant Messter kneep hem den
arm bijna- af.
Kalm aan, Lloyd, ik weet helaas,
dat Je niet te grijpen bent en lk weet
ook, dat er formeel niets op je is aan te
merken, maar ik... en Mfcuricec Messter
keek den man tegenover hem vastbe
raden aan, ik wensch hier) en wel onmid
dellijk mr. Elsbee's zaken te regelen. Zeg
op dus: Hoeveel?
Lloyd wierp even een vragenden blik
op den man, wien het ernst scheen te
zijn, maar daarna haalde-hij zijn porte-
Aan de Memorie van Toelichting aan
de Tweede Kamer tot het wetsontwerp
tot wijziging van de Jbegrooting van in
komsten en uitgaven van het Landbouw
Crisisfonds voor 1938 .is het volgende ont
leend:
Liet bij het opmaken van dc oorspron-
kelijke begrooting van het Landbouw-
Crisisfonds de prijsontwikkeling der ak
kerbouwproducten zich in het algemeen
gunstig aanzien, het werkelijke verloop
heeft in verschillende gevallen teleur -
I stelling gegeven.
In andere gevallen handhaafden de
prijzen zich of zette zich de prijsstijging
zelfs door. Dit laatste heeft zich o.a. ook
vqprgedaan bij de zuivelproducten, zoo
dat daar zelfs tot belangrijk vereenvou
digde steunmaatregelen kon worden
overgegaan.
In verband tr*Jfiet voorgaande is het
dan ook evenals voorgaande jaren we
derom noodzakelijk min of meer belang
rijke wijzigingen in de begrooting voor
1938 aan te brengen. Vanzelfsprekend
hebben ook de uitvoeringskosten den
invloed van het' bovenstaande onder
gaan, waardoor voor de artikelen be tref
fende de personeelsuitgaven en materi-
eele behoeften dienovereenkomstig wij
zigingen worden voorgesteld
De gewone dienst voor het jaar 1938
zal vermoedelijk uiteindelijk door de ge
wijzigde inkomsten en uitgaven sluiten
met een voordeelig slot van 26.658.000.
Regeeringssteun voor seringen-
kweekers.
De regeering heeft aan de Aalsmeer-
sche seringenkweekers medegedeeld, aan
de seringencultuur steun te zuMen ver-
leenen nu het grootste afzetgebied, En
geland, is verloren gegaan. Van gisteren
af word* voor doorgedraaide seringen
een steunbedrag betaald van 5 cent per
tak voor de beste kwaliteiten en van 2J
cent per tak voor de minaer goede kwa
liteiten.
De nieuwe Staatsleening.
Binnenkort te verwachten?
Er loopen op 't oogenblik geruchten,
dat de regeering eerlang zal gebruik ma
ken van de haar verleende machtiging
tot het aangaan van een nieuwe leening.
Over het totaal bedrag daarvan en de
condities worden nog geen vaststaande
mededeelingen gedaan.
Verhooging begrooting
Werkloosheidssubsidiefonds 1938.
Aan de Memorie van Toelichting aan
de Tweede Kamer tot het Wetsontwerp
Wijziging en Verhooging van de Begroo
ting vnn Inkomsten en Uitgaven van het
Werkloosheidssubsidiefonds voor 1938 is
het volgende ontleend:
i De zorgvolle financleele positie van het
Werkloosheidssubsidiefonds voor 1938
heeft de Regeering voor de noodzake
lijkheid geplaatst om, evenals dit voor
het jaar 1937 is geschied, het bejlrag voor
bijzondere bijdragen aan gemeenten te
beperken, door geheel of ten deele ren-
telooze voorschotten in de plaats van
bijdragen a fonds perdu te verschaffen.
De splitsing van den bij zonderen steun
in extra- en belastingbij dragen en ren-
teloóze voorschotten kon echter niet zóó
tijdig plaats vinden, dat hiermede bij
het opmaken der begrooting van het
fonds voor het jaar 1938 volledig reke-
ning kon worden gehouden. Bij het
samenstellen van de ontwerp-begrooting
is er van uitgegaan, dat de behoefte der
gemeenten aan bijzondere bijdragen zou
kunnen worden gesteld op een totaalbe- j
drag van 17.100.000. Om tot een sluitend
budget te komen afgezien van het
mede op deze begrooting drukkend na-
deellg saldo van het afgesloten dienst
jaar 1935 bleek h$t noodzakelijk de helft 1
van dit bedrag 8.55Q.OOO ten laste van
den kapltaaldienst te brengen.
Intusschen.is gebleken, dat de raming
van het bedfjg, benoodigd voor het toe
kennen van Bijzondere bijdragen, te op
timistisch is Geweest. In totaal zal naar
de thans bekeride gegevens vermoedelijk
een bedrag van 22.450.000 benoodigd zijn
Onder artikel 8 van dit wetsontwerp
feuille te voorschijn om sir Maurice ten
slotte een couvert te overhandigen, waar
op in onberispelijk schoonschrift ge
schreven stond: „Betr. mr. G. Elsbee".
Sir Maurice bladerde den inhoud even
i vluchtig door.
Ik zal je een cheque geven voor het
I verlangde bedrag, zei hij rustig. Je kunt
niet van me verlangen, dat ik zooveel
geld bij me draag. Als Londen overdag
al onveilig wordt gemaakt door zulke
gentlemen als jij, zul je me moeten toe-
geven, dat eenlge voorzichtigheid ge-
boden is!"*
Lloyd vond het blijkbaar beter deze
laatste opmerking te negeeren. Hij on
derzocht de cheque nauwkeurig, lachte
minzaam en verdween zonder verder nog
I een woord te zeggen.
Sir Maurice Messter moest twee maal
bellen voor hij werd opengedaan. Ein-
j delijk verscheen een oude, eerbiedwaar-
dige butler.
Wij hebben toch de eer met Sir
i Mauricce Messter? vroeg hij plechtig.
i Inderdaad. Is mr. Elsbee thuis?
5 oc— Ja. Sir. U wilt mijn onbescheiden- j
l«L»wel excuseeren, Sir? Ik had op-
alle bezoekers, behalve u, af te
wijzin!
Sir Maurice werd in de bibliotheek' ge-
laten, waar hij moest wachten De be-
diende reed de thee op een roltafeitje i
j binnen. Mr. Elsbee laat zich excusee-
ren. Hij komt onmiddellijk. j
't Is goed, antwoordde Maurice,
vriendelijk, ik heb tijd. Hij nam een van j
Gerald's sigaretten, maar na een, twee
trekken legde hij haar hoofdschuddend
weg. Vervolgens ontdeed hij de Yade-
doos, waarin de sigaretten lagen, geheel
van haar inhoud, om deze daarna weer
met zijn eigen sigaretten te vullen. Dit
kleine voorval scheen hem tot nadenken
Toen Gerald eindelijk het vertrek bin
nentrad, stak Messter hem ter begroe
ting beide handen toe. In zijn pauw
blauwe ochtendjas maakte de Jongeman
werkelijk een zeer correcten indruk
Sir Maurice, ik ben blij, dat u eens
bent komen aanloopen. Hoe maakt u
het? Wat doet u tegenwoordig? Neemt u
niet kwalijk, dat ik u even moest laten1
wachten! Dat alles vloeide zoo maar
over Gerald's lippen.
Mag ik u een kop thee inschenken?
Hoe bevalt het u hier?
Messter dronk zijn thee, opende daar
na als toevallig het Yade-doosje en nam
een sigaret.
O, nee, neemt u die niet! Die zijn
te zwaar. Ik begrijp niet hoe ze hier ge
komen zijn, zei Gerald met een haas
tigen greep in de richting van de doos.
Die sigaret is todh werkelijk zoo
zwaar, niet, zei Messter, die haar reeds
had aangestoten en 7<jn longen behaag
lijk volzoog. Integendeel, lk vindt haar
buitengewoon licht. Er zit geen hasjiea
Maprlcfe's stem, wélke tot nu toe luch
tig had geklonken, wSrd thans plotseling
zeer ernstig. Vertel me eens, Gerald,
is dat nu werkelijk noodig?
Gerald stond er bij als een schooljon
gen, die eens flink onder handen is ge
nomen. HIJ was vuurrdbd en vermocht
wordt het gedeelte hiervan hetwelk in
den vorm van voorschotten zal worden
verstrekt, overeenkomstig de daarvoor
getroffen regeling geraamd op een be
drag van 11.200.000.
Als gevolg van dit wetsontwerp wordt
de gewonè dienst verhoogd met 7.584.508
de kapltaaldienst mët f 3.463.744 en de
geheele dienst met 11.048.252.
Verdrag Nederland en Duitschland
regelend goederenverkeer.
Aan de Memorie van Toelichting aan
de Tweede Kamer tot het wetsontwerp
houdende goedkeuring van het Neder -
landschDuitsch verdrag nopens de re
geling van het goederenverkeer met bij
lagen en bijbehoorendf slotprotocol op 25
Maart 1939 te Berlijn gesloten, is het vol
gende ontleend:
Hoewel uiteindelijk, zij het na moei
zame onderhandelingen, de bij het ver
drag van 19 Maart 1938 overeengekomen
regelingen grootendeels ook bij het on
derhavige verdrag bestendigd konden
worden, zoo is toch aan den anderen
kant een aantal nieuwe bepalingen op
genomen, en zijn eenlge reeds bestaande
gewijzigd.
In de vroegere Nederlandsch—Duitsche
handelsverdragen was het handelspoli
tieke evenwicht op het gebied der tarie
ven gevonden in een reeks afzonderlijke
tariefreducties en -consolidaties, door de
Duitsche regeering verleend voor een
belangrijke groep van in hoofdzaak
agrarische Nederlandsche uitvoerpro-
ducten. Daartegenover was de Neder
landsche regeering slechts in algemee-
nen zin gehouden in haar tarievenpoli-
tiek geen principieele wijziging aan te
brengen; ingrijpende wijzigingen in de
economische verhoudingen tusschen bei
de landen konden ttot opzegging van het
verdrag op korten termijn aanleiding
geven.
Daar deze algemeene waarborg, ge
zien de wijziging in de Nederlandsche
tariefpolitiek, niet meer voldoende kon
worden geacht, moest naar een nleuweh
vorm van verdragsrechtelijk evenwicht
worden gezocht.
Deze werd ten slotte hierin gevonden,
dat artikel l van het verdrag naast de
reeds vroeger in een bij het vedrag be-
hoorende lijst van afzonderlijke en met
name genoemde tariefverplichtingen van
Duitsche zijde thans ook in een lijst van
verplichtingen voor de Nederlandsche
regeering voorziet. Voor den duur van
dit verdrag verbindt de Nederlandsche
regeering zich de invoerrechten voor de
aldaar genoemde goederen niet te zullen
verhoogen. Deze goéderen vallen alle bui
ten de werking der op 1 Maart 1939 inge
voerde tarlefverhooging, terwijl geen ver
plichtingen werden aanvaard om de be
staande of de verhoogde invoerrechten
te verlagen.
Voorts werden de noodige wijzigingen
aangebracht in verband met het feit, dat
thans ook onder dit verdrag geregeld is
het goederenverkeer met het voormalige
Oostenrijk en Sudetenduitsche gebieden.
GEMENGDE HE RICHTEN.
Ernstig spoorwegongeluk
voorkomen.
Treinen waren elkaar reeds tot op
enkele honderden jyeters afstand
genaderd.
Door de oplettendheid van de belde
machinisten der treinen Leeuwarden—
Groningen en Groningen—Leeuwarden
is gisteravond op dit traject, dat over de
geheele baan enkel spoor heeft, een ern
stig spoorwegongeluk voorkomen.
De sneltrein, die om 16 u. 50 uit Leeu
warden naar Groningen was vertrokken,
arriveerde 9 minuten later aan het sta
tion Hardegarijp. De stationschef en ver
moedelijk ook de hoofdconducteur lieten
door een misverstand den trein van hier
vertrekken nog voordat de lokaaltrein
uit Groningen, die hier moet wisselen,
deze halte had bereikt.
Nadat de Leeuwarder trein door den
wissel, die op veilig stond voor den bin
nenkomenden trein uit Veenwouden, was
gereden, ontdekte de haltecheï zijn fout
Hij trachtte door roepen en fluiten-de
aandacht van de treinpassagiers te trek
ken, doch hoewel de inzittenden van den
trein-Tjegrepen, dat er iets bizonders aan
dai^nand was, durfden zij toch niet aan
de noodrem trekken
Twee km. van het station Hardegarijp
zag de machinist, dat uit de richting
Veenwouden de trein uit Groningen na-
derde. Hij remde uit alle marteen reed
geen woord uit te brengen. Messter keek
hem vriendelijk aan.
Ik weet niet, waar Je dien rommel
vandaan hebt, maar ik geloof heusch,
dat het wel" zoo goed voor je zou zijn,
als je er afstand van deed. Laten we er
maar niet 'meer over praten!
Gerald trachtte een verklaring te vin
den, maar Maurice liet hem niet aan het
woord komen. Hij vervolgde:
Gerald, Je bent op vler-en-twintig-
Jarigen leeftijd heer en meester over je
eigen. Je kunt van je leven maken, wat
Je zelf wilt, maar je moet er ook inder
daad iets van trachten te maken, want
zóó wordt Je een hopeloos geval. Ik wil
je helpen, zoodra Je zelf inziet, dat je
hulp noodig hebt.
Sir Maurice haalde nu het couvert te
voorschijn, dat hij kort te voren Lloyd
afhandig had gemaakt. Kijk eens hier,
beste Jongen, daar staat Jouw naam. is
de naam Elsbee niet te goed om op een
couvert te prijken, waarmee een individu
als die Lloyd uit buren gaat?
Gerald staarde zwijgend voor zich tüt,
doch Messter lette er niet op. HIer,
vervolgde hij, steek dat bij Je, of mis
schien doe Je nog beter het te verbran-
dCBeide mannen zwegen. Sir Maurice
had het gevoel, of hij een kind voor zien
had. Eindelijk vroeg hij: Vertel me
eens, waarom speel Je eigenlijk?
(Wordt vorvolgd-)
m de richting Hardegarijp terug.
Gelukkig had ook de machinist van
a den trein uit Groningen gemerkt, welk
gevaar dreigde, zoodat ook hij remde.
De afstand tusschen de beide treinen
bedroeg op dat oogenblik 4 a 500 meter.
Nadat de sneltrein uit Leeuwarden aan
de halte Hardegarijp was teruggekeerd,
gon de trein uit Veenwouden de reis,,
voortzetten. Do trein .uit Leeuwarden
tkwam met 45 minuten vertraging te Gro
ningen aan.
Een Zaankanter is twee landhaaien
te slim a
Bedriegers bedrogen.
Twee zakkenrollers, die in den afge-
loopen nacht een man uit Wormerveer
van zijn gouden horloge met ketting
hebben beroofd, zijn, dank zij een list
van den beroofde, gearresteerd.
De man uit Wormerveer was gister
avond in Amsterdam uitgegaan. Hij be-
adtht verschillende café -en maakte spoe
dig kennis met twee onbekenden, die
zich bij hem aansloten en hem beloofden
Amsterdam eens goed te laten zien. Van
het eenc café ging het naar het andere
en fep slotte kwam het gezelschap te
recht in een groot café-restaurant in de
binnenstad.
De heeren hadden veel plezier, doch
ten slotte kwam ook aan dat vertier een
einde.
Toen de Zaankanter eindelijk afscheid
van zijn „vrienden" nam en op zijn hor
loge wilde kijken hoe laat het was, be
merkte hij tot zijn schrik, dat zijn klokje
met ketting was verdwenen. Hij deed
alsof hij de vermissing niet berperkte en
bleef nóg gezellig napraten.
De man sprak over zijn behoorlijke
financleele positie en over geld, dat hij
vaak bij zich droeg. De vrienden spitsen
hun ooren en stelden voor hem even
naar Wormerveer te rijden. Hun wagen
stond op het Rembrandtplein. De be
roofde deed alsof hij dat bijzonder op
prijs stelde en maakte de afspraak dat
hij op een bepaald nachtelijk uur op het
Rembrandtplein zou zijn.
In het vooruitzicht straks misschien
nog een beteren slag te zullen slaan,
zorgden de dieven er voor, dat zij op tijd
op de afgesproken plaats stonden. Met
een handigheidje wist de man uit Wor
merveer het gezelschap even tc mijden.
Hij liep regelrecht naar de politie om
daar kennis te geven van het gebeurde,
met het gevolg dat later, toen de heeren
op het Rembrandtplein bij elkaar kwa
men, er ook eenige rechercheurs waren,
die zich verdekt hadden opgesteld.
Even voordat de drie mannen in den
auto zouden stappen zag één der recher
cheurs, dat de man, die het horloge had
gerold, dit weer in den zak van den be
roofde wilde stoppen. De politlemenschen
grepen nu snel in en arresteerden het
tweetal, dat naar het politiebureau Leid-
schepleln werd overgebrachten opge
sloten.
STADSNIEUWS.
RADIO-NIEUWS.
Zaterdag 9 December.
Hilversum I, 1875 ue 414.4 M. KRO-Uit-
tending, 4—5 HIRO;
8.— Berichten ANP; 8.06—9.15 en 10.—
Gramofoon; 11.30 Godsdienstig halfuur;
12— Berichten/; 12.15 KBO-Melodisten en
solist; 12.45 /Berichten ANP en gramofoon;
I.10 KRO-orkest; 2.— Voor de jeugd; 2.30
Gramofoon; 2.45 Kinderuurtje; 4.Oramo-
fóon; 4.05 Causerie „Niet versagen"; 4.20
Gramofoon; 4.25 Causerie „Het Nationaal
Congres Ons onderwijs gezien in het
licht der moderne Psydhologie"; 4.40 Gra
mofoon; 4.45 Causejje „In dézen tijd...";
5.— Gramofoon; 5.15 Filmpraatje; 5 30
Gramofoon; 5.45 KRO-Nachtegaaltjes; 6.15
Gramofoon; 6.20 Journalistiek weekover-
rMit: 6.45 Gramofoon; 7.— Berichten; 7.15
lering „Schijndomheid; Oorzaken en voor-
heelden var. achterblijven hij kinderen, die
in werkelijkheid niet dom zijn"; 7.35 Ar.
tueele aetherflitsen; 8.Berichten ANP,
mededeelingen; 8.15 Meditatie met muzika
le omlijsting; 8,95 Gramofoon; 8.45 Geva
rieerd programma, in de pauze gramofoon;
1090 Berichten ANP; 10.40 Causerie „Het
onvergankelijke Rijk" (met muzikale om-
Kisting); 11,10—12 Gramofoon.
Hilversum II, 301.5 M VARA-Uttzen-
14-10.20 v.m. en 7.30—8 VPRO:
Berichten ANP, gramofoon; 10.
10.20 Voor arbeiders in de
continubedrijven; 12.— Gramofoon (om
12.46 Berichten ANP); 1— VAIÏA-ortat;
Filmpraatje; 2.15—2.55 Zang, orgel en
piano; 3.Reportage; 3.36 Gramofoon;
4-30 Vragenibus; 4.50 Groninger Orkestver-
«niglng en soliste (opn.); 5.30 Filmland;
»M Orgelspel;
.15 Uit de roode jeugdbe
weging; 6.45 Kinderleesclub; 7.'VARA.
Kalender; 7.05 Felicitaties; 7.10 Politiek
radiojournaal; 7.30 Cyclus „Hoe werkt de
7.55 „Hoe zy het aanpakten", toe-
■praak; 8— Herhaling SOS-Beridhten; 8.0'.
Berichten ANP, VARA-Varia; S.1'5 Gramo-
mon; 8.30 VARA-orkest en solisten; 9.1(1
Toespraak; 9.15 Radiotooneel9.30 Bont
programma (opn.); 10.— En nu... Oké,
II.— Berichten ANiP; 11.10 Gramofoon
11.3012 De Ramblers.
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
VOETBAL.
Programma voor Zondag.
Internationaal.
Nederland—België, Feijenoord-stadion,
2 uur.
Kon. Ned. Voetbalbond.
afdeMing II.
Reserv«Meeling K.
O.N.A. 2O.N.A. 13p uur.
koiBal.-
Programma W>r Zondag.
Kon. Ned. Korfbalbond.
3e klasse B.
Ter Gouw—o.d.I.
Trekvogels—Spangen 2.
GOUDA, 8 December 1930.
Verduisteringsoefening in het
Noordelijk
Resultaat niet zoo gunstig als de
vorige avonden.
De verduisteringsproeven, die de Lucht
beschermingsdienst kringsgewijze gehouden
heeft, zijn gisteravond besloten met een
oefening in het noordelijk stadsdeel.
Ook hier viel een goede wil by" de bewo
ners ,te constateeren, maar toch was het
algemeen resultaat niet zoo gunstig als de
vorige avonden, toen de stadsdeelen Kort-
'aarlem en de Korte Akkeren en de binnen
stad zulk een perfecte beurt maakten. Er
waren wijken die uitstekend verduisterd
waren, maar in andere was in een vry groot
aantal huizen de afscherming onvoldoende.
Er kwam by, dat het, al scheen de maan
niet, helder weer was en bovendien leek het
of het noordelijk deel zich niet zoo eigent
voor een oefening in zijn kring. Verschil
lende gedeelten vormen een smalle strook,
zoodat men te veed schijnsel had van de
aangrenzende, wel verlichte stadsdeelen.
Ook werkte niet ipede, dat de spoorbaan de
noordelijke wijk snydt, waardoor gérègeid
de helverlichte treinen de duisternis bra
ken. Het station was wel verduisterd, goed
zelfs, maar de trein» en signaalverlichting
kon men. uiteraard niet dooven. Aldeen de
treinen naar en van Rotterdam waren don
ker, omdat in de Maasstad een verduiste
ringsoefening gehouden werd. Ten slotte
waren er veel meer menschen op straat dp*
den vorigen keer, al hield men zich tijdmis
het luchtalarm vry goed aan het voorschrift
binnen te blyVen.
Tijdens het luchtalarm werd een bom
inslag verondersteld in de WMlem Tomberg
straat hoek Hyronimus van Alphenstraat,
Ook thans waren er geen gewonden, zoodat
de uitgerukte geneeskundige ploeg geen
dienst behoefde te doen.
De politie heeft vier processen-verbaal
opgemaakt, alle tegen bewoners die hun
lichten niet hadden afgeschermd of uit ge
daan. Voorts zijn 11 ernstige en 162 ge
wone waarschuwingen gegeven, 81 bestuur
ders van motorrijtuigen en fietsen aange
maand de lichten te doven, 51 personen,
die zich tydens het luchtalarm op straat
bevonden, binnenshuis gestuurd en aan 10
personen, die liepen te rooken, bevolen bun
sigaar of sigaret uit te doen.
Ten slotte moest de politie optreden te
gen eenige baldadige jongens, die op den
Ridder van Catsweg de straatlantaarns aan
trokken.
Al met al heeft de oefening, juist omdat
er eenige onvolkomenheden zyn gebleken,
welke nu kunnen worden ondervangen, hun
nut gehad, gelyk de drie verduisterings
proeven ongetwijfeld nuttig zyn geweest.
Over het algemeen kan men tevreden zijn,
in vergedyking met de oefening 0p 19 Ja
nuari is een groote vooruitgang te consta
teeren geweest.
Motorrijder aan verwondingen
overleden.
De heer J. Jongejan, die Woensdagmid
dag op den weg GoudaWaddinxveen met
zijn/ motor tegen een dwars over den weg
staanden zandauto reed en wiens toestand
gisteren in tegenstelling met hetgeen wij
meldden zeer ernstig was, is vannacht in
het Van Iterson ziekenhuis aan zijn verwon
dingen overleden. Het slachtoffer was 3ü
jaar oud en gehuwd, maar 'had geen kinde
ren. Hy woonde in een handwerkemvinkel
in de Dubbelébuurt, welke zyn vrouw dreef,
terwiyl hij zelf een zaak in huisvlijtartike-
fen te Boskoop -voerde.
Drankwet.
Burgemeester en Wethouders van Gouda
brengen ter openbare kennis, dat op 6 De
cember 1939 bij hen is ingekomen een ver
zoekschrift van G. A. van Kooten, wonende
te Gouda, Veerstal no. 24, om een verlof B
ingevolge de Drankwet voor de volgende
lokaliteit: de benedenlokaliteit van het per
ceel Veerstal no. 22.
Binnen twee weker, na de dagteekening
dezer bekendmaking kan iéder tegen het j
wrleenun van dit verlof schriftelijk bezwa
ren bü Burgemeester en Wethouders in
brengen.
Daling der nffcikloosheid .tot staan
gekbmen.
64 ingeschrevenen meer.
Nadat sinds Februari de werkloosheid
was gedaald, is het cyfer thans gestegen,
een verschijnsel, dat zich steeds in dfe win
termaanden voordoet. Tegen 1423 by" de
vorige opgave, staan nu 1487 personen in
geschreven, over de beroepen als volgt ver
deeld:
aardewerkindustrie 60, typografie 80,
bouwbedrijven 299, chemische nijverheid -26, 1
houtbewerking 78, Weedingindustrie 25, Ie-
derbewerking 9, metaalnijverheid, scheeps-
en rijtuigbouw 93, papierfabricage 13, tex
tielnijverheid 11, bereiding voedings- en ge
notmiddelen 77, sigarenindustrie 89, land
bouwbedrijven 52, handelsvertegenwoordi
gers 52, pakhuis- en schippersknechts, koet
siers, chauffeurs 167, transportarbeiders 80,
verzekeringwezen 2, vrye beroepen 8, kan
toorbedienden 35, onderwijspersoneel l, hui
selijke diensten 14, ongeschoolde fabrieks-
en andere arbeiders 236.
Mr. T. de Jong lid van
Ambtenarengerecht.
De minister van justitie heeft benoemd
tot lid- van het amlbtenareigi-ocht te Gro-
bingjen voor den tyd van zes jaren mr. T.
de Jong Tz., directeur van de Groningsche
Hypotheekbank voor Nederland, te Gronin.
gen, vroeger kantonrechter te Rotterdam en
te Gouda.
Beroep ontvangen.
Onze oud-stadgenoot, ds. Joh. Bylsma,
Ned. Hervormd predikant te Oostrum en
Jouswier, is beroepen te Westerhaar (Or.).
Voordracht en bespreking oprichting
INGEZONDEN.
Er bestaan plannen voor de opriajfting
van een Goudsche Montessori-kleutefklasse.
Hiertoe worden op Zaterdag 9 December
om 4 uur, op Maandag 11 December om
8.15 uur, op Zaterdag 16 December om 4
uur en op Dindag 19 December om 8.15 uur,
telkens in „Ter Gouw", een voordracht en
bespreking gehouden.
Loop der bevolking.
Gevestigd: G. de Haas. van Bloemen-
daal, Tollenslaan 14 in Van Itersonlaan 13;
P. A. J. Vlug, elecfcr. lasscher, van Wad
dinxveen, Kanaalstraat 4b in Gr. Jacoba-
straat 5; K. A. van Doorn, officier L. d. ITg
van Grootegast, Opende D 298 in Nagtegaal-
straat 2; A. A. v. Staveren, bankethakker,
van Overschie, Dorpsstraat 82b in St. Jo-
sephstraat 9; J. v. Vliet geb. v. Ewyk, van
LeiiAuiden, Tolhuis 420 in Klimopstraat 4;
T. W. de Jong, van Arnhem, Verl. Priime-
Isan 71 in Van Bergen IJzendoornpark 9c;
P. J. C. v. Tongeren, broodbakker, van Stol-
wyk C 2 in P. C. Bothstraat 31; L. L. Ha-
menpagt, huishoudster, van Moordrecht,
Stevenisstr. EE 24 in Noorderstraat 9; J. R.
M. Groos, handelsagent, van Tilburg,
Noordstraat J4a in Heerenstraat 3; L.
Paas, van Stolwijk E 47 in Kon. Wilhelmi-
naweg 251; J. L. Goossens, kruideniersbed.,
van Haarlem, Potgieterstr. 5 in Hoog
straat 17; C. H. Bulsing geb. Tamse, van
's-Gravenhage, Edisonstraat 120 in Lange
Tiendeweg 164; H. Luymes, vroedvrouw,
van 's-Gravenhage, Frankenslag 142 in
Bleekerssingel 25bov.G. Blom, schrijver
2e kl., van 's-Graven/hage, v. Hogendorpstr.
38 in Keizerstr. 94; .M. Jongman, dienstb.,
van Overschie, Rijksstraat 62 in K. Tien-
de weg 12; A. O. Zwijnenlburg van Reeuwijk,
Weth. Venfeweg 118 in Gouwe 236; D. v. d.
Graaff, kantoonbed., van Rotterdam, Heem
raadsingel 26a in K. Tiendeweg 26; B. v. d.
Hoeden geb. Bonn, van Amsterdam, Trans-
vaalstraat 1171, in Krugerlaan 94: A. Boc-
refijn, van Reeuwijk, Weth. Venteweg H 98
in Karnemelksloot 92; J. 1 A. Scheffers,
groenteboer, van Botterdam, 2e Sche«p-
■vaartstraat 16a in Woudstraat 11; B. C. v.
de Heuvel, van Moordrecht Cll, in Pr.
Hendrikstraat 22; C. Chr. van Boon, dnstb.,
van Reeuwijk, Reeuwal D 81 in Piersonweg
4; P. Verwaal, dnstb., van Amsterdam,
Westerscheldeplein 33 in Van ïterponlaan
18; L. v. Monnikendam, bakker, van Win-
zchoten, Marktstraat 6 in Achter de Visch-
nvarkt 72ben.; C. J. KlaaSfen, van LeM-
schendam, Park Leeuwentoef a;h 61 in A. C.
de Vryestraat 10; A. M. A. de Goey, dnstb
van Waddinxveen, Bloemewdaalscheweg 65,
in Nieuwe Veerstal 7; M. A. den Held, van
's-Gravenhage, Westeindfe 31'ih Vijverstraat
5; W. Roepert, kruidenier, van Scihagen,
Stationsweg C 85 in Markt 51; A. de We
ger, hfd. linnenkamer, van Eibergen G 101
in Oosthaven 31; P. Kooistra, opz. stadsrein.
van Amsterdam, Bcnnehroekstr. 15 in Jou-
bertstraat 78; J. P. v. Voorst van Beest, van
Zeist, Utrechtscheweg 48 in L. Tiendewèg
76; J. M. G. Olsthoorn geb. Kuyf, van
Boskoop, Reijerskoop 275 in Kon. Wilhel-
minaweg 203; E. Mossel, van Amsterdam,
Amsteldyk 106 in R. v. Catswi.g 61; J. Bin
ken, fator.arb., van Noordwyk, Golfwegi 44
in L. Tiendeweg 76.
AGENDA.
Thalia-Theater: Drie walsen.
ReunieJBioscoopDe eenzame weg en Een
wilde jacht.
Zondag 10.30 uur: Drie dolle dagen.
Woensdag 2 uur matinee.
Schouwburg Bioscoop: Kinderen Van den
Oliebollendagen van
„Draagt elkanders lasten*'.
Dinsdag en Woensdag a.3. zulten, gelyk
ook in vorige jaren placht te gebeuren.
oliebollen gebakken en verkocht worden, ten
bate van de vereeniging „Draagt Elkanders
I,asten". Om aan $lle aan ragen voor klee
ren, dékking en schoeisel van behoeftigen
t\ kunnen voldoen, heeft deze vereeniging
veel geld noodig Dit keer vragen wy U
c chter niet om geld, wy verzoeken U alleen
i veel oliebollen te koopm (3 voor oen dub
beltje) on ze smakelijk or te eten.
Vele handen boden zich reeds aan om
oliebollen te bafkken, in te pnkkafi en tc ver-
koopen, maar vooral voor dit laatste werk
komen wy nog krachten te kort. Wie nog
mee wil helper-, geve zich zoo spoedig mo
gelijk op bij Mevrouw Vromen-Vromen,
Krugerlaan 87.
En dan smakelijk oliebollen eter. alle
maal!
Het Oliebollen-Comité:
Mevr. JAMESJVIAN OER HOOf',
Voorzitster.
Mevr. VROMAN-VROMEN,
Secretaresse.
Mevr. RIESZ-NOOTHOVEN VAN
GOOR, Penningméesteresse
Mevr. FRlANKEN-
HOBPENBROUWFR
Mevr. VAN REEDT DORTLAND-
DE KAT
Mevr. SIMON-1APFEL.
Mevr. STETNBAOH-TUYN.
Mevr. VERHEUL.
VAN DER DOES DE BYE.
Zondag 10.30 uur: 4tt
0 Dec., 4 uur. Ter Gouw. Voordracht en
bespreking oprichting Goudsche Montes-
sori-kleuterklasse.
9 Dec. 56 uur Kunstmin. Receptie bestuur
Turnkring Gouda en omatreken.
9 Dec. 7.30 uur Kunstmin. Jubileumuitvoe-
ring Turnkring .Gouda en omatreken.
11 Dec., 8.15 uur. Ter Gouw. Voordracht en
bespreking oprichting Goudsche Montes-
sori-kleuterklasse.
RECHTZAKEN.
Goudsche drogist staat terecht I
wegens prijsopdrijving.
Een maand geëischt.
De 59-%dge drogist C. O. uit Gouda
heeft gisteren voor de rechtbank te Rotter
dam terecht gestaan terzake van prijsopdrij
ving. Gp 27 October zou hyl een vaatje sal
peter van 50 k.g. dat voorheen altijd voor
15 werd verkocht, voor 32.50 te koop I
hebben aangeboden.
Verdachte gaf de juistheid van de ge- I
noemde cyfers toe, doch bestreed' dat daar-
uit prijsopdrijving zou kunnen wonfen af- p
geleid. Indertijd heeft de inkoop van een j
vaatje salpeter bedragen 7.87 en de ver
koop1 15. In het laiatst van October echter
moest verdachte, hoewel hy nog ouden
voorraad had, rekening houden met de ver
vangingswaarde. Hy legde een offerte over,
gedagteekend 30 October, volgens welke da
prijs van een vaatje salpeter tot 13.25 zou
zijn gestegen. Op grond van dezen prijs hai
verdachte zyn vraagprijs van 32.60 bere
kend. Bovendien, merkte verdachte nog om,
moest in aanmerking worden genomen, dat
liet heel goed mogelyk was, dat de voorraad
salpeter niet meer vervangen zou kunnen
worden.
Getuige B. van Zessen, die vopr een
coöperatieve InkoopveAeniging een vaatje
salpeter bij verdachte t^steld had, deelde
mede, dat de gevraagde prijs buitengewoon
hoog moet worden genoemd1, omdat op hef
oogenblik nogr tegen de ook in September
en Augustus gelderde prijzen wordt ver.
frocht.
De vertegenwoordiger van het O.M. wJs
van oordeel, dat men hier te doen heeft-mei
een schandelijke prijsopdrijving, waarvoor
geen enkele grond! aanwezig is geweest
Verdachte heeft alleen misbruik willen ma-
ken van de omstandigheden en vond de
normale winst, die toch al zeer behoorlijk
kan worden genoemd, niet voldoende. Spre-
ker eischte een maand! gevangenisstraf.
Uitspraak 21 December.
Pennen uit vleugel van zwaan getrokken.
Voor den politierechter te Rotterdam
js voortgezet de behandeling van de zaak
tegen een 67-Jarigen landbouwer te Gou
da, aan wien dierenmishandeling was
ten laste gelegd Om te voorkomen, dat
ze gingen vliegen, had hij zijn zwanen
vijf pennen uit lederen vleugel getrok
ken. Dit gebeurde langs den weg, waaroo
voorbijgangers, die zich aan de behan
deling der zwanen ergerden, aangifte bij
de politie deden.
Een als getuige opgeroepen veearts
verklaarde, dat de uitgetrokken pennen,
die ter terechtzitting aanwezig waren,
op één na, geen slagpennen waren. De
dieren hadden wel is waar eenlge pijn
van het uittrekken, maar de kweeker was
in vergelijking met tal van anderen een
humaan mensch. Het is niet noodig de
pennen uit te trekken, want er is een ge
heel fcijnlooze methode om de vogels te
beletten weg te vliegen. De veearts bood
den landbouwer aan het hem te leeren
en deze accepteerde gaarne.
Het O. M. eischte f 8 subs. 2 dagen. De
politierechter legde,/ 1 subs, l dag op.
MARKTBERICHTEN.
De boterhefing.
Het bedrag van de heffing en steunuit-
keering op boter is, behoudens tusschentyd-
sche wyziging voor de week van 7 tot 14
December vastgesteld op 80 cent per K.G.
(onveranderd).
LAATSTE BERICHTEN.
17 September: De vrachtboot „Mark"
(1514 ton) op weg van Finland naar ons
land loopt op een mijn (2 gewonden).
7 October: Het stoomschip „Binnen
dijk" (6873 ton) van New-York op weg
naar i Rotterdam, op een mijn geloojpen
(alle 41 opvarenden gered).
Ook twee kleinere vrachtschepen wor
den sinds de eerste oorlogsweken ver
mist: de „Tegri" (280 ton) en de „Safe"
(375 ton). Over het lot der opvarenden is
niets bekend.
18 November: De „Simon Bolivar" (8309
ton) van Amsterdam naar West-Indië
onderweg, verongelukt door een mijn
explosie (86'vermistep)..
24 November: Het tankschip „Slie-
drecht" (5133 ton) dat met aardolie op
weg ls naar ons land, aangehouden en
getorpedeerd (van de bemanning van 31
koppen vijf aan land gekomen).
27 Nov.: Het vrachtschip „Spaarn-
dam" (8857 ston) met stukgoederen op
weg van New Orleans naar Rotterdam
op een mijn geloopen (5 dooden).
7 December: Het vrachtschip „Tajan
doen" (8159 ton) op weg naar Ned -Indië
getorpedeerd en in brand gevlogen. (6
schepelingen vermist).
Schipper beroofd en verdronken?
De schipper Henri Paulus uit Vcnlo
heeft op 30 Novfmber te Luik zijn schip
Jozef verlaten om een matroos aan te
werven en ls sindsdien niet terugge
keerd. Men vermoedt, dat hij van zijn
geld ls beroofd en daarin in de Maas is
geworpen.
Paulus had een betfra^van 251200 Bel-
gische frans (ruim 15.000) bij zich. Men
heeft hem in verscheidene café's gezien
in gezelschap van zeelieden. Daarna ls
er geen spoor meer gevonden van den
Nederlandschen schipper.
Prins Bernhard bij de
artiHerie-imcihtingen.
Prins Bernhard heeft heden namens
H. M. de Koningin, vergezeld van zijp
wnd. adjuilant luitenant-kolonel H. J.
Phaff een bezoek gebracht aan de artil
lerie-inrichtingen aan de Hembrug.
De moord aan de Lindegracht.
Andere grootmoeder veroordeeld
wegens heling.
Op 20 Januari heeft Frans E. met be
hulp van zijn vriend Leendert K. een
overval gepleegd op zijn grootmoeder ih
haar woning aan de Lindengracht te
Amsterdam. De vrouw werd den volgen
den dag dood ln bed aangetroffen; zij
was beroofd van ruim 2400. Binnen kor
ten tijd werden beide daders gearres
teerd. Het Amsterdamsche gerechtshof
heeft hen veroordeeld tot tien en zes
Jaar gevangenisstraf.
Korten tijd geleden heeft de andere
grootmoeder van Frans Eegn bejaarde
weduwe, terechtgestaan wegens heling,
In haar woning is de buit verdeeld en
grootendeels verborgen in den schoor-
steen van de keuken. Deze oude vrouw
had naar de officier van Justitie haar
ten laste had gelegd 120 van het ge
stolen geld ontvangen.
Zij ontkende dit echter, doch gaf toe
f 15 te hebben gekregen In verband met
haar hoogen leeftijd en met haar blanco
strafregister veroordeelde de Amsterdam
sche rechtbank haar thans wegens heling
conform den eisch tot een voorwaarde
lijke gevangenisstraf van achtWnaanden.
De Silvain Y1VI 116 als verloren
beschouwd.
Thans mag wel als vaststaand worden
aangenomen, schrijft onze correspondent
te IJmuiden, dat het oorlogsgeweld zijn
eerste slachtoffer onder de Nederland
sche visschersvloot hfeeft gevonden. De
Silvain IJm. 116 is n^ steeds niet terug
gekeerd en het lijdt thans geen twijfel
meef, of de Silvain zal niet meer terug-
keeren. Op zijn eerste reis na het uitbre
ken van den oorlog is deze treiler, een
zeewaardig schip van ruim 200 ton, be
mand met elf visschers, van wie de meps-
ten bevaren zeelui waren, een slachtoffer
van het oorlogsgeweld geworden. Men
twijfelt er niet aan, of de treiler is op
zijn thuisreis van de visscherij op een
mijn geloopen.
De namen der slachtoffers zijn: Wil
lem den Heijer, schipper, 41 jaar, ge
huwd, wonende te IJmuiden; Maarten
Rovers, stuurman, 37 jaar, gehuwd, wo
nende te Katwijk; Antonius Eskes, ma
chinist, 58 Jaar, gehuwd, wonende te
IJmuiden; Lambertus'Johannes v. Beek,
2e machinist, 49 Jaar, gehuwd, wonende
te IJmuiden; Gerrit Voogt, stoker, 27
Jaar, gehuwd, woriende te Maassluis,
Leendert Larooij, kok, 57 jaar, gehuwa,
wonende te Vlaardingen; Nlcolaas van
Duijn, matroos, 18 jaar, wonende te Kat
wijk; Jacob Remmerzwaal, matroos, 22
jaar, ongehuwd, wonende te Katwijk;
Cornells Vooijs, matroos, 25 jaar, onge
huwd, wonende te Katwijk; Jacobus Ros,
lichtmatroos, 25 Jaar, ongehuwd, wonen
de te ScheveningenJohapnes Ros, licht
matroos, 26 Jaar, gehuwd, wonepde te
Scheveningen
Het is niet onmogelijk, dat dé treiler
Vrijdag l December verongeluk" ls... de
geboortdag van den machinist
WISSELKOERSEN.
7 Dec. 8 Dec.
Officieel.
Londen
7.37%
7.37
Berlyn
75.60
75.60
Pary"s
4.16
4.18
Brussel
31.08%
31.06
Zwitserland
42.24%
42.24
Kopenhagen
,-86.42%
36.40
Stockholm 1
44.90
44.87%
Oslo
42.80
42.82%
New-York
1.88%
1.88%
BEURSOVERZICHT.
Nieuwe factoren, welke voor den wissel
handel van groot belang konden zyn, had
den zich heden niet voorgedaan en te Am
sterdam had de markt een kalm en onbe
langwekkend verloop. De koersen van de
toonaangevende munteenheden waren maar
weinig veranderd.
Het Britsche pond bewoog zich tusschen
pry zen, loopende van 7.36 tot 7.38, Ameri-
kaansche dollars waren 1.88%. In de open
markt w«s tot dezen prys op bescheiden
voet materiaal beschikbaar, maar naar het
scheen werden nu en dan met het egalisa
tiefonds toch ook nog wel zaken gedaan.
Fransche francs waren 4.17 k 4j18, Bella's
31.05 31.09, Zwitsersche francs 42.23 k
42.26.
Duitsche marken 75.45 k 75.55, register-
marken werden wat lager afgedaan en ver
handeld tegen omstreeks 16%. Voor de
Scandinavische deviezen waren de notee
ringen: Oslo 42.80, Kopenhagen 36.40,
Stockholm 44.88. Op de termijnmarkt was
het disagio voor het pond sterling iets in
gekrompen en dit bedroeg thans c.a. 3%
cent voor één maand en 8% cent voor 3
maanden. Het disagio voor Belga's was ech
ter iets grooter geworden en werd vemo-
men tegen c.a. 9 cent voor één maand en
27 cent voor drie maanden.
De effectenhandel was kalm. De stem
ming was weinig geprononceerd. De koer
sen van de lokale fondsen waren maar wei
nig veranderd. Ook de Amerikaansche sha
res gaven, vergeleken met gisteren, geen
veranderingen vap" beteekenis te zien.
fELEGRAFISCH WEERBERICHT.
De Bilt seint:
Verwachting geldig van hedenavond
tot morgenavond ongeveer 19 uur:
Matjge, aan de kust tijdelijx krach
tige, meest zuidelijke wind; zwaar be
wolkt tot betrokken; vooral in. het wes
ten kans op eenigen regen; weinig ver
andering in temperatuur.