NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTR
EN
No. 20218 ;x- Vrijdag 12 Januari 1940 78e Jaargang
bergambacht, berkenwoüde, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, MOORDRECHT, MOERCA1
rVTÈEN,
N1EUWERKERK, OUD]
W 4 1*
IK. OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADDINX1
ELLE
ens.
Dit blad verschijnt dadelijks, behalvo Zon- en Feestdag-en
DUITSCHE BOMMENWERPERS VLOGEN BOVEN
GEHEELE ENGELSCHE OOSTKUST.
-•
Luchtdoelgeschut dreunde voortdurend en wist
de toestellen te verdrijven.
DE FINNEN HOUDEN ZICH KRANIG.
Na 42 dagen strijd is het roode leger op vijf punten
gestuit en op vier andere punten uiteengedreven.
Winterhanden
^ONDS VOOR ECONOMISCHE VERDEDIGING.
Maatregelen tegen prijsstijging van eerste
levensbehoeften.
Weejr scheepsrampen.
tiOUMlH COURANT. 1
Oom bureaux rijn Jagelflk* geopend ran 96 oor. Administratie en Redactie Telei
latere 3746. Poetrekeuing 48400.
Abonnementen worden dagelijks aangenomsn aan ons Bureau: HARKT SI. GOUDA
60 oase agenten en loepen, den boekhandel en de poetkantooren.
ABONNEMENTSPRIJS; par kwartaal 2.28, per week 17 cent, overal waar de
btr-'K1"? per looper geacblMtt. Franco pre post por kwataal 8.16.
ADVHRTENT1EPRIJ81 Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den
|orgkrlng):
snrgkrlng:
|mer 20
Ide-adbertentlBn de helft van den nrtfs.
DEDEEI.INGEN14 ragde 2.06, elke regel meer'/ 0.60. Op
1—6 regels 1.80, elke regel meer 0.28. Van balten Gouda en den
1—6 rebels 1.56. elke regel meer f 0.80 Advertentlën in het Zaterdagnu:
bijslag op den
INGEZONDEN
de voorpavina 60
AdvertenttSn kunnen worden ingezonden door tuaechen komst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureau! en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
san het Bureau «fln ingekomen, teneinde van opname verzekerd te tün.
Gewone ari verten tién en ingezonden mededeelingef. bjj contract tot zeer ge reduceerden
prfli Groote letters en randen wonden berekend naar plaatsruimte.
QISTEREN hebben Duitsche vliegtuigen
boven de fengelsche kust van Schokland
tot de Theeimsmonding gevlogen. Dit was
de (langste vlucht die sedert het begin van
den oorlog door de Duitsche luchtmacht bo
ven de Britsche kust ondernomen werd.
De vliegtuigen zijn op zes gedeelten van
de Britsghe kust waargenomen, n.l. boven
de Schofsche Oostkust, de monding van de
Tyne, de monding van de Humiber, de vin -
grfsché Oostkust en boven de Theemsmon-
ding. De Britsche gevechtstoestellen heb-i'
ben gisteren den druksten dag sedert het?
begin van den oorlog gehad, evanals het
luchtdoelgeschut, dat tallooze malen In act
tie moest komen. 'f
De bewoners van de Tjme-oevers hebben
voor het eerst een luchtgevecht kunnen
deslaan. Men is er telkens in geslaagd
vijandelijke toeetellen in de richting van
zee te verdrijven; het is niet bekend ofij
vliegtuigen zijp neergehaald. J
Naar Reuter ipeldt, heeft het minister^
van luchtvaart medegedeeld, dat behalve
een aanvalop New-Castle, vijandelijke'
vliegtuigen zjjn verschenen hoven de Firth
of Forth en de mondingen van de Humber
en de Theems. Ze werden verdreven door
luchtafweergeschut en patrouilles van ge
vechtevliegtuigen.
Voor de kust van Norfolk heeft de vijand
getracht, een koopvaardijschip te bor.ibar-
doeren. Hij werd echter opgevangen door
Britsche gevechtsvliegtuigen, die den strijd
met hem aartbonden,
Over den aanval op New-Castle wordt het
volgende gemeld:
Volgens een ooggetuige heeft het lucht
doelgeschut gedurende zes minuten den
vjiand bestookt. De menscher. stonden op
straat of in de deuropening van hun huizen
te kijken naar de bommen, die boven huh
hoofden uiteenspatten.
In een der andere steden aan de Oostkust
heeft Anen waargenomen dat een Duitsch
vliegtuig na plotseling uit een wolk te vijn
gejwmen, onmiddellijk beschoten werd met
een granaat, die achter het toestel ontplofte.
De machine steeg daarop snel weer in het
wolkendek.
De scherven van de luchtdoelgranaten
zijn in verscheiden districten terecht gekot-
men. Tot nu toe is niets over persoonlijke
ongelukken hekend geworden.
Van een autobus werden de ruiten ver
nield De passagiers raapten de bomscher
ven op oen ze als souvenirs te bewaren.
Op groote hoogte zijn boven de kust van
Kent gistermiddag twee Dortiiers versche-
'nen. Zij vlogen over eenige <Jorpem en sie-
/desi in de omgeving en zetten hun tocht v er-
scheidene kilometers landwaarts voort.
Er werd geen alarm gemaakt, terwii! in
dit gebied ook geen luchtdoelgeschut is ge
hoord. Gevechtstoestellen stegen evenmin
"op.
In Noord-Wcst-Frankrijk is gistermiddag
om twaalf uur luchtalarm gegeven. Om
12.40 uur klonk het sein; Alles veilig.
Vliegtuigaanvallen op schepen.
Bewoners van een plaats aan de Britscho
Oostkust hebben gezien hoe een D.u'tsch
V1 iegtuig een klein stoomschip aanviel. Ont
bloffiqgen en machinegeweervuur werden
gehoord. Engelsche gevechtstoestellen bon
den denj strijd mét het vijandelijke vliegtuig
aa^i en Roen het Duitsche toestel was ver
dréven, zag men, <tat het schip nog drij
vende was. tater bleek, dat er brand air
boord was uitgebroken.
Voorts woédt gemeld dat drie Brtsche
koopvaardijschepen gisteren voor de kust
van Norfolk döor een Duitsch Heinkel-bom-
bardeméntsvliegtulg werden aangevallen.
Drie Britsche gevechtevliegtuigen, van het
Spitfiretvpe, hebben de schepen ontzet.
Het Duitsche toestel cirkelde op 2o me-,
ter boven de schepen en liet; een aantal
bonimen vallen. De projectielen misteiKeeh-
ter hun doel, waarna het vliegtuig zïrfi in,
Oostelijke richting verwijderde, over een
afstand,^van 40 mijl door de „Spitfires" ach
tervolgd. Op het oogenblik, dat mem bet
Duitsche vliegtuig uit het oog verloor, ont
snapte rook uit den linkervleugel, de linker,
rïotor was blijkbaar defect.
Voor de Oostkust van Schotland werd
gistermorgen een trailer door twee Duit
sche bommenwerpers aangevallen en licht
beschadigd. Bij de riadering van Britsche
gevechtsvliegtuigen verdwenen de Duitsche
toestellen.
Ook het Deensche sa. „Ivan Kondrup"
dat Dingdag cjoor Duitsche vliegtuigen werd
gebombardeerd is thans, evenals het Deen
sche s.s. „Feddy" een haven binnengebracht.
Gisteren weer een kalme dag.
ODK het Finsche tegenbericht van giste-
f ren spreekt van een kal men dag. Het
fcluidt:
Te land: Op de landengte van Karelië en
aan de Oostgrens niets nieuws; de vijand
heeft een aanval ondernomen in de richt
ting van Salla en Petsamo, doch, hij weid
teruggeworpen.
Ter zee: Niets belangrijks te melden.
In de lucht: In den loop van den dag van
V/oen9dag heeft de vijandelijke luchtmacht
getracht twee weinig belangrijke1 bombar
dementen ten uitvoer te brengen in het ge
bied van Ekenas en Strömfors. lp laatst
genoemd gebied werden zes meisjes ge
wénd. Men heeft nog geen volledige gege
vens over de slachtoffers en de materieele
schade.
Uit Helsinki: De kalmte, welke op het
oogenblik aan het front op de landengte
Vin, Karelië heerscht, waarschijnlijk
8 een kalmte aan de oppervlakte. Bo-
vondien, wanneer men spreekt van kalmte
aan het front, dan moet men zich rviet voor.
'en, dat in het geheel niéts gebeurt aan
e,.?.00 lt m- #ront op dé landengte van Ka-
relie of aan de «00 k.m. van het Ladoga-
meer tot de IJszee. In het Noorden opercc-
jonde patrouilles op vier plaatsen zelfs op
sstech gebied, om te verhinderen, dat de
nteen van voorraden worden voorzien.
Bovendien Is de artillerie van dé Russen
voortdurend actief, tallooze granaten wor
den pp de Finsche linies afgevuurd. Ook
bljjkt'ult den Russischen radio-omroep, dat
de Russen geenszins hun aanvalsplannen
hebben opgegeven en dat men binnenkort
een nieuwen aanval kan verwachten.
Overzicht der krijgsverrichtingen.
Havas geeft het volgende overzicht van
den toestand in Finland:
Op 30 November 1939, bij het aanbreken
van den dag, vielen de Sovjet-Russische
troepen Firiland aan, langs negen verschil
lende wegen, waarbij zij trachtten het klei
ne Finsche leger te verpletteren onder de
massa's van hun manschappen en hun mm
teriaal. Aan het einde van den 42en dag
van den oorlog te het Finsche leger erin ge
slaagd in onophoudelijke gevechten, waai-
van sommige den omvang aannamen van
groote, hevige veldslagen, het Roode Legei
te stuiten op vjjf punten en het terug te
drijven buiten het Finsche gebied op vier
andere punten. Terwijl aan het eind van de
eerste helft vanDecember de Russische
troepen erin geslhkgd waren op te rukkeil
tot ruim 10Q kilometer op Finsch gebied,
gaat hun maximale terreinwinst op het
oogepblik de 60 k.m. niet te boven op do
plaats, wear de toestand voor de Russische
legers het gunstigst te, in de streek van
Salla.
Op minstens drie punten hebben Finsche
patrouilles den oorlog op Sovjet-gebied
overgebracht.
In het licht'van de berichten uit de méést
verschillende bronnen in Finland, kan men
de volgende voorloopigé balans opmaken,
(lie in staat stelt te eolnstateeren, dat het
leger van Manuerheim definitief den slag
aan de grenzen heeft gewonnen.
Vergeefsche aanvallen op Manncr-
heim-linie.
Op de Karejische lahdengté zijn de Rus
sische troepen, na eert langen en kostbaren
opmarsch door de vooruitgeschoven stellin
gen van de Mannerhbimlinle gestuit op de
eigenlijke weerstands!inie. Al hun aanvallen
op dit geheel van /zorgvuldig versterkte
stellingen, zijn vergeefsch gebleven.
Onmiddellijk ten noorden van het Ladoga,
meer zijn de Russén tot dusverre tegenge
houden door dé voornaamste weerstands-
stelling der Finnen. Deze begint bp het
Jamsjarvi en lig» in zeer gunstige positie
in heuvelachtig/ gebied langs de rivier
Janisjookki met het dorp Harllu als mid
delpunt en de stad Sortavala als wapen
depot op twintig kilometer achter de linie
Een weinig /Noordelijker, bij Suoj&rvi en.
Tolvajarvi, zijn de Russische troepen reeds
tegen1 het einde van December tot op de
grens teruggeworpen.
Even boyfen den 63sten breedtegraad in
den sector/Ilomantsi, zijn de Russen tegen»
gehouden door de Finnen, wier weerslan^
ten zeer
uiterst
vergemakkelijkt werd door het
noeiHjke karakter van het teiroin.
Wintervoeten. Wlnterooren
UROL tegen jeuk en zwelling
Poos 30 en 60 ct. Bi) Apothekers en Drogisten.
De vierde Sovjet-Russische aanvalscolcnnc
ten Noorden van het Ladogameer, die dn
spoorbaan tusschen Joensuu en Nurme
moest bezetten, is uiteengedreven et, Fin
sche patrouilles met ontploffingsmiddelen
zijn hier diep doorgedrongen 'op Russisch
gebied, waaibij zij achter de Russische li
nies vernielingen veroorzaakten er. des
organisatie deden ontstaan.
Ter hoojjte van den 64sten breedtegraad
zou de vijfde Russische colonne,"die de om
geving wan Kuhmonieni had bereikt, aan
den oever van het Ontoejarvi, op het oogen
blik met omsingeling worden bedreigd en
gevaar loopen hetzelfde lot te ondergaan
als de 63ste en 64ste divisies bjj Suomus-
salmi en Raate, die volledig vernietigd zjjn
door de Finsche troepen, welke toch veel
geringer in aantal waren. De overwinnaar
in die beide veldslagen is kolonel Siilas Vuo,
de vroegere commandant van het militaire
district Ulo, veteraan uit den onafhanneUjk-
heidsoorlog van 1918, die dbor zp'ni over
winningen de provincie Ostrobothnie, de
wieg van de nationale Finsche beweging,
heeft bevrijd.
De natuur werkte mee.
Zoo hebben de Finnen op alle fronten van
het eigenlijke Finland, zoowel bjj de ver
sterkte linies op de Karelische landengte
als in het vlakke land, den tegenstander ge
stuit of verslagen.
Zonder dat men daarmede ook maar in
bet minst de buitengewone krachtsinspan
ning van de weinig talrijke Finsche troepen
geringer wil voorstellen, moet geconsta
teerd worden, dat het Finsche leger schitte
rend geholpen is door de weersomstand'ghe-
den. In tegenstelling met Polen, welk land
het slachtoffer te geworden van de droogte,
die den inval der Duitsche gemotoriseerde
divisies vergemakkelijkt heeft, heeft Fin
land geprofiteerd van een welwillenden win
ter, die drie weken eerder ingezet is dan
gewoonlijk en deae vroege wihter is tevens
bijzonder streng geworden. Sedert twintig
jaar was er niet zooveel sneeuw gevallen
en was de koude niet zoo. fel geweest.
Handel van België mèt
oorlogvoerenden.
Binnenkort een overeenkomst
verwacht.
De onderhandelingen, welke door een
Belgische delegatie te Londen met de Brit
sche autoriteiten werden gevoerd over de
goederen, welke als oorlogscontrabande
worden beschouwd, hebben den laatsten tijd
goeden voortgang gemaakt. Binnenkort zal
een overeenkomst tot stand komen.
In tegenstelling met hetgeen in de pers
te gemeld, te nog geen overeenkomst met
Frankrijk tot stand gekomen. Wél zjjn de
.r
BU cto Tweede Khmer zijn op voor
dracht van de ministers van Eco-
nomische^Zaken en Financiën drie wets
ontwerpen ingediend en wel:
le. tot instelling van een fonds voor de
economische verdediging;
2e. tot wijziging van de landbouw-
crlslswet 1933 en tot intrekking van d<
,wet van 30 September 1938.
3e. tot vaststelling van <te begrootte»
van inkomsten en uitgaven voor het eer
ste dienstjaar van het fonds.
Aan Se bij deze wetsontwerpen behoo
rende memorieën van', toelichting ont-
leenen wij het volgende;
Ten behoeve vaiLöe économische ver
dediglng van ons éanfi. zijn sinds het In
treden van den oorlogstoestand verschil
lende buitengewone maatregelen getrof
fen.
Tot dusverre zijn de daaraan verbonf
den uitgaven bestreden uit het den minisf
ter van Economische Zaken verleend^
buitengfewoon credlet tot een bedrag van
60.000.000, voor welke bedrag bij de Staf
ten-Generaal een verhooging te aangef
vraagd tot 160.000.000, zoomede uit het
landbouw-crisisfonds. Bestendiglng*vai
deze wijze van financiering is echter niet
gewenscht gebleken. Met name doet zfeh
bij den aankoop van producten door dé
regeering het bezwaar voor, dat het niét
mogelijk ls de opbrengst bij verkoop dér
aangekochte goederen aan te wendeh
ter dekking van nieuwe aankoopen, zoof-
dat telkenmale verhooging van het en
dietbedrag bij de Staten-Generaal
moeten worden aangevraagd.
Ook de financiering uit het landbom
crisisfonds ondervindt onder de huidige
.omstandigheden aanmerkelijke moeilijk
heden, omdat is bepaald, dat uitgave»
ten behoeve van de voedselvoorziei
gebaseerd op de landbouw-crisiswet U
niet ten laste van het landbouw-crisis
fonds kunnen worden gebracht. Nu is hét
zeer moeilijk vast te stellen, welk deèl
betrekking heeft op de voedselvoorzie
ning en welk deel strekt tot steun aafn
den landbouw.
Op grond van deze overwegingen ls
een wijziging iri de bestaande methode
van financiering der economische voor
zieningen bevorderd en wel ln dezen zl»,
dat ten behoeve van de geheele economi
sche verdediging een fonds worde ge
vormd, waaruit alle daarop betrekking
hebbende uitgaven dienen te worden be
streden.
Het is genaamd „fonds voor de ecói
mische verdediging" en bestaat uit
hoofdstukken, n.l. het hoofdstuk „lan<
bouw en voedselvoorziening" en hét
hoofdstuk „handel, nijverheid en scheep
vaart". Onder het hoofdstuk „landbouw
en voedselvoorziening" is ook de vtssche-
rij begrepen.
Daar de hierboven geschetste moeilijk
heden zich reeds deden gevoelen vanaf
het tijdstip waarop de maatregelen ten
behoeve van de voedselvoorziening ln
werking zijn getreden, ls voorgesteld het
fonds voor de economische verdediging
met terugwerkende kracht op 1 Septem
ber 1939 ln te stellen. Waar het landbouw
crisisfonds gedurende den oorlogstoe
stand door het nieuwe fonds wordt ver
vangen, zal het saldo van het landbouw
crisisfonds in het nieuwe fonds worden
gestort. Een deel van dit saldo, n.l. een
bedrag van 20 A 25 mtllioen gulden, dat
ln het bijzonder bestemd is ter dekking
van tekorten op de zuivel, zal ook tijdens
de vigueur van het nieuwe fonds voor
dit doel kunnen worden aangewend
Evenals het landbouw-crisisfonds zal
ook het nieuwe fonds zooveel doettlijk
selfsupporting moeten zijn.
De volgende wijzen bieden zich daarbij
aan tot het verkrijgen van de noodige
Inkomsten:
le. het berekenen van een zekere mar
ge tusschen den prijs, waarvoor goederen
door de regeering ln het blnntu- of bui
tenland worden aangekocht en dien,
waarvoor deze hier te lande aan fabri
kant, handelaar of Importeur worden
doorverkocht;
2c. blnnenlandsche hennen op het
bereiden, telen, afleveren, verhandelen
etc. van crisisproducten op grond van de
landbouw-crisiswet 1933;
3e. prijsverschillen of heffingen bij den
uitvoer van crisisproducten op grond van
de landbouw-crisiswet 1933, voor zpover
de opbrengst ln het buitenland daartoe
aanleiding mocht geven;
4e. prijsverschillen of heffingen bij den
invoer van crisisproducten op grond van
de landbouw-crisiswet 1933;
5e. heffingen ter bestrijding van de
kosten verbonden aan distrlbutleregelln-
gen als bedoeld in het distributiehef-
fingsbesluit 1939.
De bedoeling hierbij is, ook voortaan
de eerste levensbehoeften, welke een be
langrijk deel van het budget voor de
lagere Inkomens uitmaken, als brood,
aardappelen, vetten, schoeisel, kleeding,
zooveel doenlijk aan een prijsverhooging
te onttrekken.
Voorgesteld wordt voorts om een cen
trale commissie ln te stellen, welke den
minister van Economische Zaken bij het
voeren van het beheer over het fonds
van advies kan dienen.
Uit de stukken blijkt, dat het eerste
dienstjaar van hat fonds zal loopen van
1 September 1939 tot en met 31 Decem
ber 1940.
De geheele dienst van het fonds om
vat een bedrag van ruim 380 millioen
gulden. De gewone flensten van de beide
hoofdstukken sluiten, terwijl de kapi-
taaldienst van/het: hoofdstuk landbouw
en voedselvoorziening sluit met een voor-
deellg saldo van ru^i 32 mjjlloen gulden
onderhandelingen, welke te Parijs worden
gevoerd, op den goeden weg. Ook de onder
handelingen te Berlijn verloopen op bevije-
digende wijze.
Italiaansch schip op mijn
geloopen. t
Het Italiaansche stoomschip Traviata
(5123 ton) te gistermorgen aan de Engel
sche kust op een mijn goloopen en zwajir
beschadigd, aldus wordt uit Yarmouth ge
meld. 'j
De bemanning heeft in de reddingsbooten
plaats genomen, daar er ges-aar bestond,
dat het schip zou zinken. De kapitein ver
zocht dringend om assistentie.
De Traviata is ongeveer midscheeps ge
raakt. Een krachtige explosie vermeide
twee ruimen, waar een groote verwoesting
ontstond en water binnenkwam. Ook 'jde
radiocabine was uit elkaar gerukt.
Engelsche tanker vergaan.
Heb te Londen thuis behoorende tank
schip „Eloeo" (7.267 ton) te gisteren aan do
westkust van Engeland in de lucht gevlo
gen, blijkbaar nadat het op een Duitsche
mijn wis geloopen. Drie van de 36 leden
der bemanning zjjn, naar men gelooft ver
dronken, terwijl acht andere schepelingen
ernstig werden gewond.
De „Eloso" had een lading petroleum aan
boord; het schip had in konvooi een reis
van aai weken naar Zoid-Amerika ge
maakt
De overlevenden zjjn door een oorlogs
schip opgepikt en ln een haven gebracht.
Als gevolg van de ontploffing stroomde de
petroleum weg. De zee werd met een dikke
laag olie bedekt. Vier man werden ln het
water geslingerd, slechts één man kon wor
den opgepikt. Van de andere mannen is
niets meer gezien. -
Duitsch stoomschip gezonken.
Uit Reykjavik wordt gemeld: De IJs-
landsche treiler „Hufstein" heeft gisteren
62 leden gered van de bemanning van het
Duitse„Bahia Blanca" (8.558 ton),
een ijsberg, ten N.
tn;JShfené-tó gei»
De -Blanca" is v(Mr Kerstmis met
een lading koffie en mineraten uit Rio de
Janeiro vertrokken in de hoop door de blok
kade te breken.
De mjjwhn/p in Virginia.
Nóg 90 personen opgesloten.
Specialisten, die' hebben medegewerkt
aan de redding der arbeiders, die sedert
Woensdagavond zijn opgesloten in een mijn
gang te Pont Creek in West-Virginia, na
een ontploffing, welke zich op 200 meter
ondergronds heeft voorgedaan, zetten hun
pogingen vöort om de overlevenden naar
boven te brengen.
Vier lijken zijn reeds uit het puin te voor
schijn gehaald. De taak der redders
wordt bemoeilijkt door de aanwezigheid ven
mijngas.
De miMlrectie heeft bekend gemaakt,
dat rich op het oogenblik van de ontplof-
