mieuws- en DV'ERTENTIEBLAD VOOR GOUDA fcJS N OMSiK Vo. 20228 Woensdag 24 Januari 1940 BERGAMBACHT, BERK] tflEUWERKERK, OUDERK pit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen OUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOIJDERAK, HAASTRECHT, K OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADDi Mussolini stplt een Ifaag aan Berlijn. 78e Jaargang RDRECHT, MOER XVEEN, ZEVEN APELLF. enr. Duitschland heeft de meente loordeelen gehad van de as-politiek. e Russische aanvallen ook gisteren weer afgeslagen. Toch slachtoffers op de „Orazio". Steun aan Finland. PADEREWSKI GELOOFT IN POLENS HERSTEL. Rede in den nieuwen 1 Nafionalen Raad. HERWAARDEERI^G VAN DEN GOUDVOORRAAD. den Op den 'grondslag: eener depreciatie van grilden van 18 Wetsontwerp ingediend. Geen wettelijke guldtnH stabilisatie. Jiï^ediend is een wetsortwerp tol voorloopigje voorziening teh (aan zien van dAwaardebepaling van den voorraad gouden munt en tonden muntmatéri^al van De Nederland sche Bank en regeling van del gevol gen dier voorziening. "'iuu' bureaux <|jn dagelük' geopend ran 96 tUtt 3746. Postrekening 48400. jUxmnementon worden dagelijks aangenomen j Mm agenten en loopem, den boekhandel en giONNEMENTSPRUS: pe* kwartaal 2 Adminlitratie en Redactie Telet i ons Bureau: MARKT 61. GOUDA poetkantoorgp. per1 week 17 cent, overal waar de fctotfiBK per looper geschiedt. Franco per postj per kwataal f 8.16. iuda en ometreken (behoorende tot meer 0.26. Van buiten Gouda en f 0.80 Advgrtentiën in bet Zate: idf«rt«Dtlin do halft iib den NGEN: 11 regel» 2.25, elke regel meer 0.50. Op in beiorgkrlng) béiorgkringi lUmmer 20 ADV KKTENTIEnUJSI 1—6 regels f 180, elke lr-4 repels 186. elk» i bBelag at <ten prfl». Liefd» INGEZONDEN MEDED de voorpagina 60 AdverJeotiën kunnen welden1 ingesonden door tuaachenkomat van enllede Boek handelaren. Advertentiebureau* en onie agenten en moeten daaga vd6r de plaatsing aan het Bureau ttjn ingekomen, teneiAde van opname venekerd te xflt Gewone idverteatiln en ingezonden mndedeellngm. bij contract tot aeejr gereduceerd*! prfls Groota letters en randen worden berekend naar plaatsruimte. 1IUSS0I.INI blijkt Hitier de vraRg te hebben gesteld, wat eigenlijk de Duit- tfbt en Russische plannen zijn ten aanzien m Zuid-Oost-Europa. De berichten over stap van Mussolini stemmen hierin azreen, dat de Duce met nadruk heeft ge tuigd, welke politiek Berlijn zal volgen ge aanzien van den Balkan en het Oonau- hklcen. De Duce zou hier) de waarschu wing nu toegevoegd hebben, dat Italië zijn ge- bels politiek aan een nader onderzoek zou posten onderwerpen, wanneer het nieuw- Kussische imperialisme met gtieve dan wel lijdelijke medewerking van iwttfn zou overgaan tot expansieve in Zuid-Oost-Europa. Ongetwijfeld is Italië vastbesloten, zich krschtig te verzetten tegen Russische bewe, (iagen in Westelijke richting, j Votkomen bevredigend schijnt het Duit se antwoord op Mussolini's vraag niet te zijn. Berlijn zou Mussolini heb- doen weten, dat Duitschland er groof bij heeft, dat op dem Balkan vrede ht. Voor den Duce echter moet het beslissende beteekenis zyn, of Berlijn zijn fasclstischen kameraad definitief rootkeur geeft aan den nieuwen Moskou- makker. Italië heeft van de as-politiek tot dusver geringste voordeel gehad. Terwijl Ber- er in slaagde tegen directe Italiaan- belangen in het Duitsche Rijksge- te vergroofcen met Oostenrijk, Bole en Moravië, Memel, Danzig en half kon Italië slechts een „pied a terre" den Balkan verwerven. En terwijl de «he belangen zeker niet gebaat wa- een Europeeechen oorlog ingevn|r' Baitsch-Poolsche conflict, begon BerlL'n den as-partner Italië om onderhan- n; met Rusland, welke uiteindelijk geleid juist tót het uitbreken v- dezer voor Italië ongewenachten oorlog. Dew dagen is er van Italiaansche zijde met nadruk op gewezën, dat Rome in tegen stelling tot Lenden en Parijs princi pieel e anti-bolsjewistische politik heeft gevoerd en zal voeren. Het is echter zonne klaar) dat een dergelijk Italiaansch verwijt met meer recht van spreken kan worden ge richt tot Berlijn, (lat door von Ribbentrop's handtekening ..te Moskou op 24 Augustus j.l. een definitieve streep heeft gehaald doe,- de Duitsche anti-komintern politiek. Wan neer Italië dus thans nadrukkelijk betoogt aan het bolsjewisme den voet dwars te wil len zetten, stelt dit Rome onvermijdelijk 7 e g ejn o v e r Berlijn. Konj men te Rome) de bezetting van Oostelijk I'olen door de Sovjets nog ver klaarbaar achten, geheel anders werd de situatie, toen het Kremlin door zijn actie tegen Finland een onmiskenbaar imperialis tische politiek ging voeren. Daartegen kwam Italië, a at een principieele enti-bülsiewistióèhe politiek voert, in het geweer, Het vasthouden op Dutsch gebi.'d van de Italiaan^cl)® wafenzendingen aan Finland gracht Berlijn en Rome in openlijke tegenstelling. Thighs echter schijnt Rome over informaties té beschikken, welke Mus solini ertoe genoopt hebben nadrukkeliiV vragen hoe Berlijn Staat tegenover verdere Russische expansie-planncjn. Mussolini Hjkt er de man niet naar om de Italiriansche belaijigen aan eon groot risi co te wkgen. En kan Berlijn aan MussjUi g ar a rede e re n, dat Duitschland dezen Oorlog zal winnen 7 En dat Moskou geen gelegenieirf zal krijgen of zoo het deze mocht krijgen, de gelegenheid niet zal be nutten om de Russische grenzen in Zuid- Oost-Europa naap het Westen te verschui ven Deze politieke problemen zijn voor Ron> nog klemmender geworden door de unanie me reactie der geheele wereld, met een en kele uitzondering, op de agressie der Sov jets tegen Finland. De Sovjettroepen verliezen duizenden manschappen. et Finsche legerbertcht meldt: land: op de landengte van Kareité Mtnmlge punten artlllerte-bedrijvtg- Tusschen Summa en Nuolaaj&rvi de Plnsch^ troepen een Russl- verkenntngsafdeellng teruggedre- De Finse tie troepen hebben gisteren tanks vernield, N.O. van het Ladogameer hebben en met succes alle aanvallen va|n dj and afgeslagen en hem zware ver- toegebracht. ZIJ ontnamen den enkele steunpunten en verniel- verscheldene tanks. De Russisch? hebben ln de gevechten om In twee dagen tijds meer duizend man verloren. Te Alttojokl de richting van Ilomantsi krach- Mtlvltelt der artUlerie. Te Alttojokl de vijand op verscheidene punten doch zijn aanvallen werden afge- aee: aan de kusten van de land- van Karellë, evenals aan de kust :t Ladogameer en van de Finse ne activiteit van patrouilles op het ijs, "Uerle bombardeerde met suc- op het land. lucht: gisteren zijn Ivalo in Lap- Sortavala ten noorden van het ~r door de Russische luchtJ gebombardeerd. Eenige andere werdén eveneens aangevallen hetwelk om 15 uur eindigde Er is geen enkel vliegtuig gezien of gehoord De wolken liingen laag en het sneeuwde een weinig U.P. nteldt nog uit Helsinki, dat ook op den tweeden dag van het Russische of fensief, hetwelk ten doel heeft langs den Noordelijken oever van het Ladogameer de Manmerheimlinie om to trekken, sile aanvallep zijn afgestuit op do Finsche tegenweer. Het aalUal gedoode Russen bedraagt vele duizenden. Ook nu weer geschieden de aanvallen op een half dozijn punten over een front van meer dan 1)0 km van Ilomantsi tot aan de N.O. punt van het Ladogameer. De chef van het Roode Leger had vooral tegen het centrum der Marinerhelmlinie een krachtig: n aanval bevolen, doch onder het Fins me vuur weken de Russen in verwarring terug. Keedcrij erkent dat 107 personen zijn omgekomen. ir seint uit Genua, dat volgefis de laat® djoor de Ttrïenla Scheepvaart maatschappij, de reederij van de. „Ora zio", gepubliceerde lijsten bij den onder gang van de „Orazio" 107 slachtoffers zijn te bepeuren Het betreft 47 passagiers en 60 leden der bemanning. I De „United Press"1 meldt uit Genua dat de Italiaansche schepen „Conté Bian- camano" bn „Colombo" met 511 schip breukelingen van de „Orazio" te Genua zijn aangékomen; de „Conté Biancama- tot dusVer ontvangen inllchtin- no" arrlvejerde te 7 uur des morgens met 1 twee burgers zwaar gewond OPeratlezotte. voornamelijk op de van Karellë, activiteit van *e Jachtvliegtuigen. Ten noor- het Ladogameer activiteit van Russische bombardementsvlieg- luchtstrljèkrachten hebben en bewaklngsvluchten uit en foto's genomen, die van nut CU het richten van ons geschut- 'wgens hier ontvangen inllchtin- zes Russische vliegtuigen Het waarschijnlijke verlies eld van drie andere Russische zonder dat dit tot dipver Kon bevesttgd. Publicatie van het legorberlcht J^omen, dat gisteren tegen 14.26 w*«tnkt luchtalarm is gemaakt. 518 personen en de „Colombo" twee uur later met 195' geredden. De meeste geredden hadden brandwon den aan handen, armen cn gelaat; sóm migen water zeer overstuur. De passagiers prezen unaniem de be manningen van de „Orazio" en van de „Conté Blancamano", die zich zeer moe dig hadden gedragen tijdens den brand en tijdens de reddingspogingen. De kalmte dp passagiers was daarbij echter een voorname factor. Een van de leden van de bemanning van de „Conté Blan camano" verklaarde dat een defect ln de machinekamer van de „Orazio" den brand had1 veroorzaakt, waard ooi; later een tank naphta was geëxplodeerd. De krachtige fiind deed het vuur snél* uit breiden. Dë eerste reddingboot bevatte alléén vrouwen en kinderen, mSar door Wetsontwerp om 1 100.000 te schenken aan Finsche Roode Kruis in voorbereiding. Op schriftelijke vragen van het lid der Eerste Kamer, den heer Van Embden, betreffende het verleenen van steuh aan Finland heeft de Minister van Staat, Minister van Algemeens Zaken, ai., voorzitter van den Raad van Ministers, geantwoord, dat een wetsontwerp, waar bij wordt voorgesteld een bedrag van f KW.000 uit 's lands kas door bemidde ling vgp het Nederlandse he Roode Kruis ter beschikking te stellen van het Fin sche Roode Kruis, in voorbereiding Is (leen verlof tot het treden in Kinsehen krijgsdienst. In bestaande tijdsomstandigheden ongewenscht zegt minister De Geer Op een schriftelijke vraag van het lid der Tweede Kamer, den heer Van der Goes van Naters, betreffende het verier nen van verlof aan Nederlandsche vrij willigers zich in Flnschen krijgsdienst te begeven, hoeft de minister van Algemee ne Zaken a i voorzitter van den Raad van Ministers geantwoord, dat de regee ring het ln de bestaande tijdsomstandig heden ongewenscht acht te «bevorderen, dat aan Nederlanders verlof wordt ver leend in vreemden krijgsdienst te treden. het stormachtige weer brak de boot doormidden en rrfteir-geraakten te water. Gelukkig konden zij, worden gered. Daarna werden nog drie reddingbooten neergelaten, waarvan sindsdien niets meer is gehoord Gezien de stormen en het koude weer vreest men in dit opzicht het ergste De Italiaansche vrachtboot „CelUna Edera". die geboós-had gegeven aan de uitgezonden S O.S.-signalen kon door den storm geen schipbreukelingen aan boord nemen Ook een der Fransche oorlogsschepen moest zijn pogingen sta ken. Toen de „Conté Blancamano" in de buurt kwant, werden meer reddingbooten neergelaten en 318 personen werden aan boord van de „Conté Blancamano" ge nomen. Daarna kon de „Colombo'Vier 193 aan boord nemen en een Fransch oor logsschip 48. Een tragische bijzonderheid was dat het toneste dochtertje van den Zwitser- schen consul Osterwalder, dat weliswaar gered werd, door de koude bezweek Omtrent de eerste zitting van den „Rada Narodowna", dep Poolschen Nation alen Raad, welke in de Poolsche ambassade tc Parijs js gehouden en -ftie Igrtacy Pade- rewski tot zijn voorzitter heeft gekomen, vordt, volgens Havas, medegedeeld da' de Raad vooraanstaande personen van alle po litieke schakeeringen omvat en zal dienen als raadgevend lichaam voor den president der republiek en voor de regeering. (lij vormt een soort parlement ei^sal func'ioh- neenen zoolang de buitengewone onistand'g- heden het niet mogelijk makelt op normale wijze een volksvertegenwoordiging bijeen te roepen. De vergadering werd bijgewoond door den president van de Poolsche republiek, Racziewicz, minister-president generaal Sikorski en talrijke andere vooraanstaande personen. In zijn inwijdingsrede zeide Paderewski. die ondanks zyn hoogen leeftijd en zijn lichamelijke zwakte zijn macht om zijn hoorders te boeien heeft behouden, o.n.: „Polen is onsterfelijk. Wij zullen het uit zijn puinhoopen opheffen. Na de uiteindeRj- ke overwinning te hebben bevochten, no dig de geallieerde legers van Frankrijk en Groot-Brittannië, zal ons leger met wappe rende vaandels ons land wederom binnen rukken en op de punt van zijn bajoetteji onzen verdrukten broeders de Vrijheid bren- gen". Paderewski betoogde.dat de laatste re- geeringen in ruime mate verantwoordelijk zjjn voor Polens lot. Dit ongeluk dient een les te zijn. Hij besloot met de woorden: „Broeders, martelaren, Polen zal niet ten onder gaan; het zal eeuwig leven, machtig en glorierijk, voor u, voor ons en voor de geheele menschheid." Na Paderewglci's rede legden alle Raads leden den eed af.1 De eerete daad van den Raad w^ts het aannemen van een motie van sympathie met Finland. In de memorie van toelichting legt de minister! dat sedert Nederland in Septem ber 1986 den .jouden standaard heeft ver laten, ln de boeken van De NederlJinr sche Bank de waardeering van den aan haai') toe behoorenden goudvoorraad gehandhaafd ijl op den grondslag van tien ouden a a n- koopprijs vangoud, welke prils laat stelijk 1647.50 per k.g. fyn Vdroeg. De depreciatie van den gulden is derhalve bij die waardeering buiten aanmerking gebit ven Deze gedragslijn was geh.isotwj op de overweging, dat ook in andere landón,, met neme Engeland, een aannas >!x.g in het hier- bedoeide opzicht vanV tl" 1 takhouding dei circulatiebank aan den!werkelijk": toeslr.no riet had plaats gevontlen en, n>dev(n te*, band hiermede, op de mogelijkheid, dat binnen betrekkelijk korten tijd tot heit her stel van den Internationalen gouden standaard en een definitieve stabilisatie van de nationale geld-eenheden. zou besloten kunnen worden. De regeering was vak oor deel, dat uit hoofde van een en ander de na- deelen, welke uit de handhaving vaii den ouden goudprijs voortvloeien, aanvaard moesten Worden. De financiering van hei egalisatie fonds. Wat de financiering van het egalisatie fonds betreft, zjj err op gewezen, da|t dR fonds rentedragende schulden heeft morton aangaan tot een bedrag, dat belangrijl boven gaat hetgeen noodig zou geweest zlif, indien voor het goud, dat aan De Nedo*- landsche Bank werd verkocht, de feitelijke prijs had bedongen kunnen worden instëdo van den ouden, sedert de depreciatie ff iel t i e f geworden aankoopprijs va^t D^ Nederlandsche Bank ad 1647.50 pet k.g. fijn. Dit laatste heeft geleid tot f i e 11 e v e verliezen van het fonds, die gefinan cierd worden met rentedragend schatkist papier, Had het goud aan de bank tegen een rtëelen, in stede van den fictieven, p.-jjj verkocht kunnen worden, dan zou het hier boven omschreven renteverlies kunnen ver-| mede zjjn. Met betrekking tót de voortzetting van do afschrijving op het Pondenverlics tij er aan herinnerd, dat, ingevolge de vo rengenoemde wet van 1982, jaarlijks de helft van de winst van De Nederlandsche Bank, met een minimum van f 1.000.000, voor de delging var) den thans nog tot een bedrag van 7.629.955 in de boeken der Bank voorkomendeij verliespost moet aar- gewend worden. De i deelgerechtigden in die winst, waartoe wel in de eerste plaats de Staat behoort, brengen hierdoor jaarlvks een offer1 ten gevolge van eën fictieve goud. waarde van den gulklen. Uit hoofde van de heide hierboven om schreven omstandigheden ljjdt de Staat epn nadeel, dat aan de hand der huidige gogo vens op omstreeks 214 mlllioen per jakr kan gesteld wordten. Hierbij valt in het oog tc houden, dat, zou de rente op de geld markt een verdere stijging gaan vortoonen, dit nadeel dientengevolge aanmerkelijk z<j>u kunnen toenemen. Terugkeer tot ótfde pariteit en ver dere sterke depreciatie niet verwacht. Na het voorafgaande zal het geen vet- wondering wekken, dat de minister zich heeft afgevraagd, of in Nederland aan tot dusver gevolgde, hieilboven uiteengezet te gedragslijn zou zijn vaat te houden. j Hij ia tot de slotsom gekomen, dat deze vraag) ontkennend moet beantwoord wordefi en dat het niet redelijk zou zijn hejt brengen van niet onbelangrijke offers voor het Instandhouden van een fictie voort te zetten. De minister ia wiet van oordeel, dat thans tot de wettelijke stabi lisatie van den gulden zou zijn over te gaan. Zoolang belangrijke andere landen niet tot het herstel van den internationalen gouden standaard bereid zijr dient, naar zyn meening, ook Nederland ijjn vrijheid te behouden. Het karakter van een zwevende valuta wordt derhalve door d. i voorgestelde regeling niet aan den guldin ontnomen. Deze regeling beoogt, bij wi ze van voor- joopige voorziening, gelijk-in <e considerans Wordt vermeld, te geraken tot een he r- waardeering van den goudvoor raad van De Nederlandsche Bank op der grondslag van een deprec iatie vnn den gulden met 18 ten honden:. Dit percentage stemt ongtveer overeen met de geringste depreciatie, Welke de gul den sedert het verlaten door N den gouden standaard, heeft ederland van ertoond. fk tegenwoorige depreciatie he draagt teh naastebij 22 ten honderd. De minister meent echter mei het oog op het zooeven omschreven karakter van den gulden als zwevende valuta en in verban.1 met de abnormaal hooge kostejn welke on der de geldende omstandigheden aan goud- verzenldingen verbondenzjjn voorshand niet verder te mogen gaan dan in het wets ontwerp wordt voorgesteld. Voordeelig verschil van 221 mill. voor een belangrijk de^l fictief De thans voorgestelde terlaarle?- ring gal, zooals van zelf spreekt, e=n belangrijk verschil opleveren net het bedrag van ruim f 101? will., waarop de goudvoorraad op 2 JanuaVi 1940 te Wk stond. Op den grondslag vah dl hierboa cn bedoelde depreciatie van 18 pet. zal de goud voorraad van De Nederlandsche Bank te waardeeren zijn tegen een prijs van 2009 per kilogram fijn. Deze prjjs beteekent een waard» ring vi den totalen Pvoorraad op een bedrag, ruim 221 mill, hooger gelegen thans opgevoerde bedrag. Ter voorkóming van misvers tarnt -ij reeds aanstonds opgemerkt, dat rit e r k e I*ü k ]d e e 1 de bank een zuiver fictief draagt, aangezien het ontstaan hierboven bedoelden verkoop van goud tie r het egalisatiefonds aan de bank tegen den fictieven prijs van f 1647.50 pet) k.g. f;jn. dai is dan het een aan. van dit veifschil voot karakter is uit den De minister stelt er prjjs of te dezer plaatse mede te deelen, dat, afj ;escheiden van het fictieve verlies, dat uit deverkoop te gen 1647.50 voor het e g a I i s a t i - fends is voortgevloeid, de rekening van dit fonds een batig saldo aanwijst. Van het hierboven bedoeld voordeelige verschil behoort 29J^89.408 te' worden be stemd tot vereffening van het ties tijds door De Nederlandsche Barik geleden Ponden- verlies. Dit verlies zou niet geleden zjjn, wanneer reeds terstond na den vjü van heit Engel- sche Pond ook hier te lande do gouder standaard ware tosgelaten,. Nu zulks latei geschied, moet de winst, hieruit voort vloeiende, uiteraard in de eerste plaats dal vroegere verlies compenseerpn. j Do rest van het voordeelige verschil bij hoort naar het inzien van den minister, aan den Staat ten goede te komen» Al 1 is, juri disch gezien, de goudvoorraad, zooals deze op den datum van het veriaten door Neder land van den gouden standaard, tot een bedrag van rond 670 mlllioen, op de balans jvan De Nederlandsche Bank voorkwam, or itwistbaar het eigendom van de Brink, en lerbalve ook de te maken winst óp dien oonraad, zoo staait hiér toch tegenover, da' 'ij de beoordeeling van <Bt vraagstuk niet zuiver juridische verhouding, doch de lubliekrechtolijke functie van de Banlk moet j raevaleeren. Ook in andere landen is dit aldus ingezien. Overigens ia de minister met het) bank- bpstuur van oordeel, dat goed beleidj mede bpengst, dat ook het genoemde bedrag van f 29)089.408 niet bestemd wordt tot uit legering a an de dee 1 gerech t ijgd»n"" In de winst der Bank. jMecr bedoeld bedrag zal, na aftrek van het saldo. Póredenverlies ad ruim 7,6 millioen, geheel tol versterking van de rosérve. ps 11i« der bank worden gebezlg^.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1940 | | pagina 1