NIÜÜWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EIS OMSTREKEN
yo. 20232
Maandag 29 Januari 1940
78e Jaargang
BERGAMBACHT, berkënwoüde, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapelle
tfEUWERKERK, OUDERKERK OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
Dit blad verschijnt dagelijks, behajtvi; Zon- en Feestdagen
EEN NIEUW RUSSISCH OFFENSIEF INGEZET.
Het schijnt dat* Sovjet-troepen een omtrekkende
beweging willen maken.
Nieuw Japansch protest te Londen
Russische duikboot op
Finsche mijn geloopen.
S.S. „Mamura" op mijn
geloopen.
Vijftien opcenten op de
Winstbelasting.
NEDERLAND IN SNEEUW EN IJS.
Schepen kunnen Texel niet meer bereiken.
VI
"Öbm bureau* itfn degelijk* geopend van 96 uur. Administratie en Redactie Telef
jlcrc 1746. Postrekening 48400.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31. GUUDA
H obws agenten en loopers, den boekhandel en de poatkantóoren
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, overal waar de
merging per looper geschiedt. Franco per post per kwataal 3.15
BINNENLAND.
Oe Finnen houden stand.
De „National Tidencte" verneemt uit
Helsinki, dat -de Russische pogingen om
door de Finse he Unies ten Noorden van
het Ladogameer te breken, ondanks her
haalde aanvallen, mislukt zijn. Ook
„politiken" meldt dit. United Press merkt
óp, dat de berichten van „Politiken" en
jiatlunal Tldende" veel weg hebben van
commentaar op het Finschc communi
qué.
Het D.N.B. laat echter uit Helsinki ten
andsr geluld hooren.
Het Ladogameer Is nu geheel dichtge
vroren, zoo meldt hot Dultsche Nieuws
bureau, en volgens ontvangen berichten
djn de Russen een winteroffensief be
gonnen. Terwijl op de Karelische land
engte de Finsche stellingen onder voort
durend trommelvuur liggen en krachtige
actie van vliegers de Finsche troepen
daar vasthoudt, hebben do Russen, naar
"verluidt, aan het front naar Lolmola en
Kitel&e ccnlge divisies ingezet, om in den
rug van de Mannerheimiinie te kunnen
komen.
Van het Salla-front wordt nog ge
meld, dat een aantal Russen gevangen
genomen is, die ten gevolge van de kou
de en ontberingen niet meer in staat
waren den strijd vol te houden. Zij ble
ken hun ski's te hebben verbrand om
ilch te verwarmen.
Achter MarkaJ&rvi zijn, ondanks de
hevige koude, die zelfs den Finnen den
strijd moeilijk maakt, gedurende dé laat
ste twee dagen enkele verbitterde ge
vechten gevoerd. De Russen hebben hier
enkele goede versterkingen gebouwd.
Alarm bleef uit.
•Om 5 uur Zondagmiddag was er nog
geen luchtalarm te Helsinki geweest,
meldt Havas, wat verwondering heeft
gewekt, omdat het zulk prachtig vlieg
weer was. Men tracht hiervoor een ver
klaring te vinden. Een taxi-chauffeur
maakte dc ironische opmerking, dat de
aanwezigheid van Sir Walter Citrine en
eenige andere Labour-leden te Helsinki
de Russische vliegeniers misschien tot
bescheidenheid heeft genoopt. Ook hoort
ijlen de hypothese, dat de Russen tech
nische moeilijkheden ondervinden, o,a.
met de benzine.
De beroemde Finsche poëet Veikko
Antero Kokenieml is van een reis van
vier weken aan het front teruggekeerd
te Helsinki. Wij zullen weten te vechten
als onze voorouders, zei hij, die vroeger
ook de beschaving tegen de barbaren
moesten verdedigen: We leven in een zoo
grootsch tijdperk, dat ik in geen ander
tijdperk geborep had willen worden. Een
ander Finsche schrijver, Eirilc Homborg,
speciahl bekend om Zijn historische wer
ken over Scandinavië, maakt- op het
oogenblik met een Finsch parlementslid
een tournée door Zweden, om lezingen te
houden. Finland, dat is zijn mèe'ning, die
hij den Zweden heeft verteld, heeft snel
hulp noodig, willen de Finsche troepen
niet tevergeefs strijden voor de vrijheid
van Scandinavië.
Dokters vertrokken.
Uit Tallinn wordt vernomen, aldus een
Havas-bericht uit Helsinki, dat alle art
sen met Inbegrip van de districtsdokters,
die ook ambtenaar zijn, en op de eilan
den Dagoe en Oesel hun practijk uit
oefenden, van deze eilanden vertrokken
zijn. Men weet, dat de Russen hier thans
bases gevestigd hebben. De regeering zag
zich verplicht, eenigen dokters bevel te
geven derwaarts te gaan. Hoofdzakelijk
zijn dit Jonge artsen, die pas hun studie
beëindigd hebben. De Russische troepen
verrichten in de door hen bezette stre
ken herhaaldelijk huiszoekingen, om na
te gaan, of de particulieren geen wapens
verborgen houden.
Eveneens uit Tallinn wordt vernomen,
dat de Sovjet-autoriteiten 200 wagons
hebben gehuurd van Letland, voor het
vervoer van levensmiddelen naar Lenin
grad. Hierbij dient te worden opgemerkt,
dat de Estlanders niet rijk zijn aan rol
lend materieel.
2000 Estlanders strijden in Finland.
Vernomen wordt, dat het aantal Est-
landsche vrijwilligers, die strijden in het
Finsche leger, gestegen Js tot 2000.
Een atmosfeer van toenemende
spanning.
Naar Domei te Tokio verneemt zal
Japan waarschijnlijk een nieuw protest
tot Graot-Brittannië richten wegens het
levai met de Asama Maru. Hierin zal,
naar men geloolt, de wettigheid van het
Britsche optreden betwist worden en zal
uitlevering geëischt worden van de 2i
Duitschers.
De minister van bultenlandsche zaken,
tolta, heelt Zaterdagavond een bespre
king gehad met de oudere ambtenaren
zijn departement, waarin men tot de
conclusie gekomen zou zijn, dat de Brit-
cche regeering niet voldoende aandacht
aan het Incident heeft besteed, en dat
dientengevolge de betrekkingen tusschcn
ingeland en Japan zijn verscherpt.
Be 21 Duitschers die van het Japan-
ache as. Asama Maru gehaald waren,
Öin gisteren in Hongkong aan land ge-
•kiicht. De Duitschers worden als krijgs
gevangenen behandeld en staan onder
witsche militaire controle.
Blokkade te Tientsin verscherpt-
Volgens een offlcleele Japansche mede-
wellng zouden van gistermiddag 4 uur
M de staaldraden, welke de Brltsche en
"arische concessie van Tientsin om-
Icven, electrisch geladen worden, om den
TUen doortocht te verhinderen, en per
sonen van anti-Japansche gezindheid te
•oren. Voorts zal de controle op den toe-
"oor van levensmiddelen binnen de belde
éëhcessles verscherpt worden.
Dultsche passagiers meer aan
noord van schepen der „Osaka
Chosen Kaisja"-lyn.
Boekingen geweigerd.
ssiht uit San Pedro in California
Japansche scheepvaartmaatschappij
w*«h* Chosen Kniaja" heeft medegcdoeld,
voor den duur van den oorlog *al
•"'•wen Dultsche passagiers via het Vtrre
naar Duitachland te vervoeren.
Vttfckarj wordt, dat dete maatregel hst
gevolg la van de aanhouding door de Engel,
schen van schopen, welke Duitschers aan
boord hadden. De maatschappij heeft ook
verdere boekingen geweigerd voor het scliip
„Euenos Aires Maroe", dat gisteren naar
Yokohama vertrok. Er bevinden zich reeds
dertig Duitsche passagiers aan boord var
de „Buenos Aires Maroe".
Als vergelding voor het incident met de
„Asama Maroe" zijn matrozen van een Ja
pansche kanonneerboot aan boord gegaan
van het Britsche stoomschip „Wingsang",
toen dit schip zich Woensdag ter reede var
Foetsjau bevond. Een passagier van de
Wingsau heeft tegenor er Keuter verklaard,
dat toen het stoomschip voor anker lag een
zich in de buurt bevindende Japansche ka-
nofiheerboot plotseling twee schoten voo»
den boeg loste.
Japansche matrozen begaven zich vervol
gens aan boord van het stoomschip. Zij zei
den tegen den gezagvoerder, dat zij dat
deden als vergelding voor het incident met
de „Asama Maroe". Eenige oogetrblikken
later gingen zij weer kalm van hoord zon.
der een onderzoek te hebben ingesteld.
Havas meldt uit Helsinki dat een Russi
sche duikboot in het Finsche mijnenveld op
een mijn is geloopen en gezonken.
Koudegolf in Amerika eischte reeds
meer dan 300 dooden.
De over de geheele Ver. Staten gestreken
koudegolf der laatste tien dagen heeft reeds
339 dooden geëischt en groote ellende ge
bracht, evenals financieele verliezen in de
Zuidelijke staten, waar duizenden woningen
thans geïsoleeiM-«ijn. Het is de strengste
Winter sinds eet generatie.
Volgen oude kascherg heeft de Mlssleippi
nog nooit zoo voltij* gezeten.
Nederlandsch tankschip, op weg naar
Rotterdam.
Sch'p niet gezonken.
Naar wij vernemen, is het Nederland-
sche motortankschip „Mamura", groot
8245 ton, toebehoorende aan do maat
schappij „La Corona", een van de doch
termaatschappijen van de Koninklijke
Shell, gistermiddag te ongeveer twee uur
op anderhalf uur afstand van Duins
door een explosie getroffen
Het schip, dat onder commando staat
van kapitein Swart en 45 opvarenden
aan boord heeft, is op weg van Curagdo
naar Rotterdam. Het werd gistermorgen
om elf uur in Duins verwacht. Om twee.
uur zond de „Mamura" noodseinen uit,
waaruit viel op-.te maken, dat het schip
door een explosie was getroffep.
Van verschillende zijden trachtte men
verbinding met het schip te krijgen,
doch de „Mamura" antwoordde niet
meer.
Later evenwel deelde de kapitein per
radio mede. dat het schip om twee uur
waarschijnlijk tegen een mijn is gebotst.
Er ontstond wel een hevige ontplof
fing, doch de schade was niet van dien
aard, dat de „Mamura" zonk. Voorts
deelde kapitein Swart mede, dat hij zou
opstoomen naar Duins, waar de „Ma
mura" om ongeveer half vier werd ver
wacht.
Aan boord van het "motortankschip
„Mamura", dat door epn ontploffing
werd getroffen, maar naar Duins kon
doorvaren, heeft men ook gisteravond
geluisterd naai- de nieuwsberichten van
het A N Pwaarin als eerste bericht het
nieuws over de .Mamura" voorkwam.
Naar aanleiding Van dit bericht seinde
de kapitein van dit schip aan het A.N
P.: „Mamura alles wel".
Intusschen bleek uit dit alles niet wat
er precies was gebeurd. Die opheldering
wordt thans gebracht in het volgende
Reuter-bericht uit Londen.
Toen het schip Zaterdag, buiten een
haven aan de Zuid-Oostkust van Enge
land, het anker lichtte, trof dit een mijn.
Het schip' bleef echter onbeschadigd. Er
ontstond een geweldige ontploffing en
een geweldige waterzuil schoot de lucht
in De leden van de bemanning, die zich
op het voorschip bevonden, werden op
genomen en tegen het dek geslingerd.
Drie matrozen en een olieman moesten
later behandeld worden voor lichte ver
wondingen en zenuwschokken. Met een
reddingboot was een dokter van de kust
naar het schip gekomen. Het eenige ver
lies, dat het schip heeft geleden, was, dat
het anker verspeeld werd, doordat dit
van de, ketting sloeg.
Ten bate van de gemeenten.
De regecring heeft heden een wetsont
werp aanhangig gemaakt tot heffing
van opcenten ton behoeve van de ge
meenten op de winstbelasting.
Blijkens de memorie van toelichting
strekt het wetsontwerp tot het heffen
van opcenten op de winstbelasting ten
bate van de gemeenten en wel op den
zelfden voet als thans op de dividend
en tantièmebelasting opcenten worden
geheven krachtens de bestaande wet.
Beoogd ls dus, ten behoeve van de ge
meenten In de toekomst eenzelfde op
brengst weéens opcenten op de winstbe
lasting te verkrijgen als thans verkregen
wordt ter zake van opcenten op de divi
dend- en tantièmebelasting. Wegens de
onzekerheid van de totale opbrengst der
belasting, en ook daar de mogelijkheid
bestaat, dat ln het profijt der opcenten-
hefflng zich eenige, verschuiving tus-
schen de gemeenten zal voordoen, ls het
wenscheltjk het aantal opcenten na één
jaar ervaring opnieuw vast te stellen.
Artikel 1 van het ontwerp bepaalt, dat
15 opcenten worden geheven, welk aantal
echter nader vastgesteld wordt vóór
1 Mei 1941.
In den regel zal de gemeente, waar het
bedrijf gevestigd te, de eenige gemeente
zijn, die aanspraak op de opcenten heeft
In die aanspraak kunnen echter andere
gemeenten deelen In zulk oen andere
gemeente moeten dan twee verelschten
vervuld zijnhet aldaar gebezigd worden
van een „vaste inrichting" en een zekere
personeelssterkte als kenmerk van de
belangrijkheid van de vaste Inrichting
op het grondgebied van de gemeente.
Voorgeschreven ls, dat geregeld meer
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoo rende tot den bexorgkringj
1—5 regels 1.80, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkying:
Ig regels 1.56. elke regel meer 1 0.30 Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag o» den prijs. Liefdadigheids - ad vertentiën de helft van den prils.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.25, elke regel méér 0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Adverbentiën kunnen worden ingezonden door tuaschenkomat van «oliede Boek
handelaren. Advertentiebureau* en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn,
Gewone aóvarteatiën en ingezonden mededeelingei. bij contract tot zeer gereduceerdcn
prijs Groote letten en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Ingesneeuwde voertuigen.
De sterke Oostenwind, welke momen
teel hecrscht, heeft de laatste dagen den
waterstand in de Waddenzee en ln het
bijzonder in het Marsdiep op een zeer
laag peil gebracht. Mede door den ster
ken ijsgang was het Zaterdag niet mo
gelijk om meer dan één boot van Den
Helder naar Oudeschild v.v. te laten
varen. Wel ls later nog dè boot van het
vliegkamp De Mok het Marsdiep overge
stoken, doch dit schip had voor den kleu
nen afstand den tud van drie uur noo
dig. Zondag heeft men voor het eerst
van den winter van hier geen verbinding
met den. vasten wal kunnen krijgen.
Wel is Zondagochtend omstreeks half-
acht, zoowel van Texel als van Den Hel
der een boot vertrokken. Deze booten wil
den elkaar tegemoet varen en de post
overhevelen, doch ondanks den korten
afstand welke de beide schepen scheid
den, hebben zij door de groote ijsvqr-
ming elkander niet kunnen bereiken.
De schepen keerden onverrichterzaké
terug, waarna de boot uit Den Helder
andermaal uitvoer om te trachten aan
het Horntje, de zuidelijke punt van Texel,
aan te leggen, doch ook deze poging
werd niet met succes bekroond
Autodienst over het ijs.
Sedert Woensdag 24 Januari j.l. heeft
de iirma J Slump te Lemmer, in overleg
met de mlddenstandsvereeniging te Urk,
een tweemaal daagschen vrachtauto-
dienst over het ijs tusschcn Lemmer en
Urk ingesteld.
De resultaten van dezen dienst zijn
zoo gunstig geweest, dat thans besloten
is met ingang van Maandag den dienst
driemaal per dag te onderhouden. Het
ij's is volkomen betrouwbaar. De dienst
wordt onderhouden met een tweetons
vrachtauto, waarop echter voor do vei
ligheid slechts een ton'vracht wordt ver
voerd. Deze vracht bestaat uit a'.c'mo
gelijke waren, zoodat een ieder, die iets
naar Urk te verzenden heeft, van dezen
dienst gebruik kan. maken. De duur van
de reis LemmerUrk bedraagt ongeveer
een uur. De route loopt langs dc noord
zijde van den Meerdijk.
Ook reizigers kunnen worden vervoerd
en wel per personenauto.
De „Mees" weer naar Ameland.
Het K.L.M.-vllegtuig „Mees", bestuurd
door den heer Bax, is Zaterdagmiddag
met zestig postzakken en zevep passa
giers op Ameland geland.
Onder de passagiers bevond zich mej,
B. de Boer, die ongeveer veertien dagen
geleden eveneens per vliegtuig van Ame
land naar Groningen was gebracht, om
daar een blindedarmoperatie te onder
gaan.
Het vliegtuig vertrok weer met vier
passagiers naar het vliegveld Eelde te
Groningen. Het had eveneens een re'
naai' Schiermonnikoog gemaak*.
De Waddenzee tusschen hot eiland en
de Friesche kust is thans geheel met ijs
bedekt, doch het is nog niet mogelijk te
voet de kust te bereiken. Bij doorvrie
zend weer is die mogelijkheid echter niet
uitgesloten.
Bij Srhellingwoude lag een
meter sneeuw.
Voertuigen zijn Zaterdagnacht en
Zondagochtend ingesneeuwd.
In het noordelijk deel van Amsterdam
heeft de sneeuw het verkeer op den weg
van Schellingwoudc naar Ransdorp veel
ongemak veroorzaakt.
In den nacht van Zaterdag op Zondag
wierp de Oostelijke wind de sneeuw van
de aan weerszijden gelegen landerijen op
don weg. In zeer korten tijd was deze
ever de geheele lengte met een dikken
laag bedekt. Op enkele plaatsen lag de
sneeuw een meter hoog, hetgeen een
zware vrachtauto, een personenauto en
een met paard bespannen wagen, welke
in de richting Rahsdorp reden, noopten
den strijd tegen deze barrière te staken.
De voertuigen warén ingesneeuwd en
konden geen centimeter vooruit komen.
Ondanks het nachtelijk 'uur zag men t
zich genoodzaakt een ploeg arbeiders te
requtreeren, die er na eenigen tijd met
behulp van schoppen en houweelen ln
slaagden do wagens te bevrijden,
j Zondagochtend bleek de situatie nog
I verergerd te zijn. Weer geraakten 'eenige
j auto's vast, Dc busdienst op dezen weg
moest 'gestaakt worden. Een veertigtal
omwonenden toog omstreeks negen uur
vrijwillig aan het werk en slaagde er
in den drie km langen weg na vier uur
geheel sneeuwvrij te maken. Het verkeer
■vrij t
kon daarop norriVaal plaats vinden.
dan tien personen aan de vaste inrich
ting verbonden en werkzaam moeten
zijn. Door deze formuleering vervalt
tevens de noodzakelijkheid voor een af
zonderlijke personeelsllmiet voor het
spoorwegbedrijf (ln de bestaande wet:
meer dan 4u personen). Het rijdend per-'
soneel immers kan niet geacht worden
aan een station „verbonden en werk
zaam" te zijn, tenzij het uitsluitend
dienst doet op het emplacement
De bestaande.'wet' voorziet alleen bij
ondernemingen van vervoer in hetogeval,
dat de hoofdwerkkring niet gemakkelijk
te localiseeren is. Dan wordt als plaats
van den hoofdwerkkring beschouwd de
standplaats, óf bij- gebreke var. een
standplaats de woonplaats. Intusschen
doen zich ook andere gevallen voor,
waarbij een nadere regeling op haar
plaats is: zoo bij vervoerend personeel
in andere ondernemingen dan vervoêr-
ondefnemingen en bij mijnwerkers. Het
ontwerp noemt daarom naast de ge
meente van den hoofdwerkkring. Begint
en eindigt een arbeider zijn dienst altijd
In dezelfde gemeente, doch vervult hij
hem in verschillende gemeenten, dan zal
binnen de eerstgenoemde het middelpunt
van den werkkring moéten worden ge
zocht. Is ook geen gemeente-aan te wij
zen als middelpunt van werkzaamheid,
dan wordt "de desbetreffende persoon
aangemerkt als wërkzaam in de gemeen
te waat hij woont.
Wijziging van Stalins politiek niet
uitgesloten, meent prof. Grondijs.
Actie van Frankrijk in Syrië en
Turkije zou daartoe aanleiding
kunnen zijn.
In een buitengewoon cfruk bezochte
vergadering van het. departement Arn
hem der Ned. Mij voor Nijverheid ert
Handel en van de Geldersche industri-
eele Club, heeft prof. dr. L. H. Grondijs
Vrijdagavond gesproken over „Rusland
en de huidige internationale crisis".
Prof. Grondijs wees er op, (fat hij het
samengaan van Rusland en Duitschland
had voorspeld en sprak er zijn verwon
dering over Uit, dat voor de regeeringen
van Frankrijk en Engeland het pact van
Augustus 1939 een verrassing was. Do
samenwerking tusschen Rusland en
Duitschland sedert de Russische revolu
tie van 1917 is ln stand gebleven. Als
oorzaak van de campagne tegen het bols-
jewlsmjt ln 1934 noemt spr. het tot stand
komen van een pact tusschen Moskou en
Parijs. Voor Duitschland was het van
belang een wig ln dit pact te drijven.
J Er volgt te beginnen met dat jaar een
reeks van intimidatiepogingen, waar-
mede Rusland en Duitschland elkander
murw trachten te krijgen om zoo ten
j slotte tot overleg te komen. Niettemin
j. is ook in (Hen tijd het conflict tusschen
Hitler en Stalin nooit verbroken geweest.
Tot dc middelen van pressie welke
Duitschland bezigde, behoorde het
Oekraïne-plan om een onafhankelijke
Oekraïne te scheppen. Polen heeft hierin
een rol gespeeld een Poolsch comité zou
met medewerking van Duitschland de
hegemonie ln de Oekraïne aan Polen
geven. Nq Munchen wijzigde Rosenberg
het;-plan en er ontstaat een Duitsch
Oekraine-plan Er is, naar spr. betoogt,
alleen sprake vën een schijnbeweging,
maar zóó krachtig, dat zij ernstig schijnt
en dit ook zou kunnen worden. Stalln
heeft Duitschland voorgehouden, dat het
door samengaan met Rusland dezelfde
voordeelen zou verkrijgen als de Oekrai-
ne zou verschaffen. Spr. weet niet of het
pact van 1939 Rusland de voordeelen zal
brengen, welke Duitschland voorspiegelt
Voor den RussJschen landbouw is ben
zine onmisbaar het kan niet terug
grijpen naar het paard als trekkracht, om
dat er mllUoenen paarden en ook ossen
zijn afgeslacht
Van groote beteekenls is daarom de
hetie van Frankrijk Jn Syrië en Turkije
Bij een bedreiging van den Kaukasus
toch zou het de vraag zijn of Rusland
een invallend leger kan tegenhouden.
Daarin zou een zoo sterke bedreiging
van de belangen van den Russtechcn
landbouw zijn gelegen, dat spr. de moge
lijkheid van een radicale wijziging van
Stalin's politiële dan niet uitgesloten
acht.