NIEUWS-'BN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN Na 20238 Dinsdag 30 Januari 1940 78e Jaargang gfiRGAMBACHT, BERKENWUÜDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE tflEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz, Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen EEN VERMAAN VAN DALADIER TOT HET BINNENLANDSCHE FRONT. Ook het binnenland moet bereid zijn tot dezelfde offers als de frontsoldaten, want Duitschland rekent op de binnenlandsche zwakheden. NIEUWS. Gemeente-begrooting" 1940 verschenen, een sluitend budget. FINSCHE SUCCESSEN TEN NOORDOOSTEN VAN HET LADOGAMEER. Veel ooHogsmaierieel buitgemaakt. Duitsche luchtaanval op Britsche schepen. „Nora" op m«n geloopen. Schip aan den grond gezet. jj$.' het Spoorwegongeluk in Japan eischt 176 dooden. 60UD8CHË COURANT. «•V V" "nut bureaux rijn dagelök» geopend van 6 uur. Administratie en Redactie Telef flMK 37*6- Postrekening 48400. Abonnementen warden dagelQks aangenomen aan ona Bureau: MARKT 81. GOUDA H oase agenten en loopera, den boekhandel en de poetkantooren. ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, overal waar de fcaorgUg per looper geachiedt. Franco per poat pef kwataal 8.15. pE Fransche ministr-president Daladier heeft gisteravond een radiorede uitgc- tprdken, waarin hij o.a. het volgende ze'de: Na vjjf maanden oorlog wordt het steeds duidelijker, dat Duitschland er op uit is de nereld een overheersching op te leggen, om volkomen nieuwen aard. De nationaal-socialistische o.verheersching bepaalt er zich niet toe het evenwicht van krachten te verplaatsen en de suprematie ,»n het Duitschei volk te vestigen. De natio- naal-socialisten streven naar een systemati sche en totale vernietiging der overwonne nen. Hitier als overwinnaar onderhandelt niet met de volken die hij heeft onderwor pen. Hij vernietigt deze volken. Hij ont neemt hun elk politiek en economisch he tfaan, en tracht hen zelfs van hun geschie denis en hun cultuur te berooven. Hij be- ichouwt hun landen als niets dan levens state, als onbewoond gebied, waarop hy die rechten heeft. De menschelijke wezens die der» volken vormden zijn voor hem küd den vee. H beveelt Dien te slachten of naar inden ,-eMeden tè drijven. Hij «dr rt lien plaats te maken voor de overwinnaars. IIij neemt zelfs de moeite niet hun oorlogsschattingen op te leggen, want hij maakt zich meester van al hun rtflodommen en om te voorkomen dat het Wti) zal keeron, om elke kans oip een op hand te vernietigen, decimeert hij hun lei dende kringen en bevordert hij op jweten- Khapp'-iiike wijze hun móyeele en phyaieke •ftakeling. Onder deze overheerscihing leven millioe- neu menschen in duizenden steden en dor pen van Eurona in een ellende, die zii zich enkele maanden geleden niet hadden kunnen Wenken. Zij hebben geen anderen uitweg dan werken voor huil beulen, die hun tet- «auwernood genoeg laten om in leven tc WHven. De arbeiders en de hoer in Duitsch land zijn slaven wan hun nazi-mèestérs. Maar de boer en de arbeider van Pielen er. van Bohemen zijn de slaven van deize sla ven. Hoe zou de wereld niet sidderen ibij den- aanblik van dit eerste stadium van de ver- vezenlijking van een waanzinnigen droom Temidden van de beklemming der vrii p-e Weven kleine volken vormt zich een wereld vanheeren en slaven, die de weerspiegeling is van Duitschland zelf. Evenmin a|s 2;jn bondgenoot Fngelaivi, «idus Daladier, kent Frankrijk angst, want ket denkt aan zijn toekomst. Het is zvker van zijn overwinning. Ik heb reeds hulde gebracht aan on -c Snijders, pon hulde, die uu toekomt. Fa voortdurend aan hen. Ik wend mij vandaag tot dte civiele bc- vpüdng niet omdat ik geloof, dat de Di'it- "ke propaganda indruk op hen zal maker., ""ar omdat men den vijand steeds var tpliek moet dienen daar waar hy tracht »>n te vallen. Niemand mag uit onwetend- *14 nalaten elke vijandelijke poging om wrwarring fe stichten te ontmaskeren. Aan- i'nkeliik koesterden de Duitsehors de be- "dielijke illusie, dat zii verdeeldheid onder ws konden zaaien en dat zij de voorstan- van „orde" onder de roode vlag met hakenkruis en de arbeiders onder de riag met sikkel en hamer tegen el- ar zouden kunnen opzetten. Maar in Sep- ^"her, toen de Duitschérs Polen binnen- 7)n<*n viel het masker af. Do twee roodo "wBten zijn geworden tot een vlag, de vlag *r harhaarsche horden, die zich storten op Jp tanden wftar iets te halen valt en waar te vangen ziin. Naar de viiand was" vergeten, dat wil een Fpt land ziin. dat alle wederwasrdiVhc- heeft gekend. Ons land is niet in ver lig geraakt en niet ten prooi gevallen ««enigheid. «tjjn regeering heeft reeds de agenten het buitenland! bard getroffen en zal "tzijd blijven voeren tegen de, verraders. wii willen geen wraakgevoelens of "rtiidieheiid laten gelden. Als wii de eorr,- ^tatiacbp leiders hebben vervolgd, dan 1» dat, omdat zij door ordlers van Moskou aan te nemen, onder de orders van Berlijn ston den. Maar wij reiken de hand aan allen, die tot deze party hebben behoord en die thans de ware arbeiderstraditiei hebben hervonden, welke in Frankrijk steeds nationaal en va derlandslievend is geweest. Ik geloqf, dat h« het in elkaar storten wan zoovele illusies, de Fransche arbeider? het ware gezicht"van Frankrijk terug moeten vin-ten, van dit rechtvaardige vader'an-i, waar de nedorigen ren oneindig veel zacitur lot vindon dan in de dictaturen der uitbuiters van revoluties. Het was zeker ge..--i misdaad communist te zyn en toenadering tot Rusland te wen- srhen m het belang van den vrede. Het was geen misdaad naar toenadering tus- schen Frankrijk en Duitschland te streven, maar het zou in de teg nwoordige omstan digheden een misdaad, zyn zich te blijven onderwerpen aan bevelen uit Berly'n en Moskou. De vyand, zoo vervolgde Daladier, neemt tbana zijn toevlucht tot andere middelen. Nu eenss tracht hij ons van Engeland te scheiden .dan weer tra-ht hy ons vertrou wen en onze vastberadenheid te vernietigen. Deze propaganda, die de technici van het Derde Riik flnistemrop i-randa noemen, wordt gevoerd naar aanleiding van alle ge beurtenissen en van al1? oorlogsvoorvallen. Zy spoort de huisvrouwen, aan zioh over de beperkingen te beklagen, zy tracht al onze handelingen, al onze leiders, al onze man nen, die verantwoordeiykhf.14 dragen, in een kwaad daglicht te stellen. Zy overdrijft onze tekortkomingen. Zjj verzw ijgt de vruchten onzer krachtsinspanning. Doch na het mislukken van dezen moree- len veldtocht, waarmede de nazi's ons dach ten te kunnen knechten,en die zij bezig zijn te verliezen, blijft nog de materieele kraclit van Duitschland. Deze macht is een der ge weldigste ter wereld. Alle ontberingen, die het Duitsche volk sedert verscheidene jarerr heeft moeten doorstaan, dienden slechts om het te versterken. Daar verpletterden de dwang en de ontberingen ieder menscli, doch ieder mensch leeft slechts om de kracht der agressie, die Hitler over de we reld heeft ontketend, te doen toenemen. Oni haar te breken, moeten wij sterk zyn. Daar om is het noodig, dat zy, die achter 't,front zijn in een geest van algeheele ontzegging en opoffering, zich wijden aan den arbeid zooals degenen san het front zich aan den striid wy'den. Dank zij onzen arbeid, onze discipline en ons vertrouwen, zyn wij als overwinnaars getreden uit dezen geweldigen strijd, die niet alleen het bestaan der naties doch ge heel onze levensopvatting in het geding brengt Wy moeten namelijk dem oorlog winnen en wij zullen hem winnen, doch wij moeten ook een overwinning behalen, die de over winning der wapens verre te hoven -gaat. Tegenover de wereld van heeren en slaven, die de dwazendie te Berlijn fegeeren, wil den scheppen, moeten wij de menschelyke vrijheid en waardigheid redden. ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omataekeo (behoorende tot den besorgkring) 15 regels 1.80, elke regel meer 0.2S. Van bulten Gouda en den bewrgkring: 1—6 regels 1.66. elite regel meer 1 0.80 Advertent?to in het Zaterdagnummer 20 bijslag o» den prijs. Uefdadie-hei.In-ad verte ntiün de helft van den Drtfi. INGEZONDEN MEDEDjJELINGEN: 1—4 regels 2.26, elke regel meer 0.60. Op de ^voorpagina 60 hooger. idver.'entiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van «oliede Boek idriarp», Advertentiebureau! en onze agenten en moeten -daags vóór de p'anirinf het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te ziin. iwone adverteatiën en ingezonden modedeelingei. bij contract tot zeer gereducearden prflp Groote lettere en randen worden berekend ua^^aatsrulmte. A Gaf het afgeloopen jaar een zekere opleving en reden tot gematigd optimisme, het uitbreken van den oorlog heeft het beeld totaal gewijzigd Voorgenomen nieuwe werken; verbetering situatie Bolwerk met overbrugging Turf singel, krotopruiming in de binnenstad, aanleg van wegen in werkycrschaffing in Graaf Florisweg-wijk. B. en W. in meerderheid voor herhaling van feestweck. Eenige Russische steunpunten ven de Plaats, waar zich thans de meeste vev '\'old buitenlandsche delegaties bevinden op 20 Hl km. afstand van Helsinki Cte Grankulla). ET heden gepubliceerde Finsch^ leger i De toestellen vlogen zoo laag, dat het bericht mel(H dat van de landengte' van personeel van de Fransche legatie dui- Karelië niets bijzonders valt te molden, i delijk de herkenningsteekenen kon zien. Ten' noordoosten van het Ladogamecv is op 28 Januari op verscheidene punten fel gestreden Alle aanvallen van do Rus sen werden afgeslagen; de Finnen heb ben zich meester gemaakt van eenige steunpunten van den vijand. Achthon derd Russen zijn gesneuveld, 160 gevan gen genomen. Bovendien hebben de Fin nen vier tanks vernield, alsmede een pantserauto. Vier stukken jmschutj vijf tien mitrailleurs cn vele andere wapens werden buitgemaakt. Ook is een trans portcolonne van de Russen met honderd paarden vernield. Tö Aittojoki zijn deta chementen van de Russen, die poogden een omtrekkende beweging te maken, teruggedreven. De Russen lieten 450 doo- den op het slagveld achter. Van de andere sectoren valt niets te melden. Ter zee valt niets bijzonders te melden. Zondag hebben Russische vliegtuigen aanvallen gedaan op Kotka, Lovlsa, Hangö, Rauma en op plaatsen in Noord- Finland. Te Hyrynsalml zijn branden ontstaan'. De Finschc luchtmacht heeft verken ningsvluchten uitgevoerd en heeft troe penconcentraties van de Russen gebom bardeerd. Op 28 Januari hebben de Rus sen twee vliegtuigen en oen kabelballon verloren. 'Acht en twintig dooden bij lucht aanval op Abo. Telefonisch wordt uit Abo gemeld, dat tien Russische vliegtuigen een luchtaan val op Abo hebben gedaan, volgens oog getuigen de hevigste tot dusver Het alarm duurde van 10/ uur 's morgens tot 1 uur 's middags. Ér werden 28 menschen gedood en 46 gewond. Drie Russische vliegtuigen werden neergeschoten. Te halftien fs avonds stonden nog ver scheidene huizen in brand. Het groote aantal der slachtoffers wordt toegeschre ven aan het feit dat er pas laat alarm werd gemaakt; dc vliegtuigen warén al ln zicht toen de sirenes klonken. Viermaal luchtalarm ln Helsinki. Vanochtend is er twee keer luchtalarm geweest te Helsinki, en vanmiddag even eens twee\ keer. Incidenten deden zich evenwel niet voor. Vier Sovjet-Russische toestellen hebben vandaag gevlogen bo- Bij het derde alarm, tusschen 3 en 4 uur, wercj in de onmiddellijke nabijheid van Helsinki een Russiaeh vliegtuig neer geschoten door Finschc mitrailleurs van de luchtafweer. De bemanning, bestaan de uit drie Russische officieren, werd gedood. I De coirespondent van „United Press' bij het Finsche leger op de Karylische landengte meldt, dat de Russen gister middag laat een luchtaanval hebben go- daan op een militair hospitaal,dat dui delijk zichtbaar met een rood kruis was gekenmerkt;. Daarbij werden drie-en- twintig menschen_^£dood, voor het mee- rcndcel gewonde soldaten cn verder vier j vrouwen, twee verpleegsters en twee Lot- ta's. Slechts zeven -icnsc'hen, twee ver- I plcegsters en vijf gewonde soldaten, kon- I den worden gered. Het hospitaal stond onmiddellijk in lichte laaie-.pet was een voormalig landhuis aan den buitenkant van een dorpje niet ver achter de front linie op de landengte Er was geeneriei militair objectief in deomgeving. De aanvallende vliegtuigen vlogen la.ig, In het geheel zijn thans ree is vijf Lotta's als slachtoffer van lv-.u plicht gevallen Talrijke schepen aangevallen; volgens Berlijn negen gezonken. Uit Londen meldt het A.N.P. Duitsche vliegtuigen hebben gisteren, Krachtiger aanvallen op de Britsche scheepvaart gedaan dan ooit tevoren. Do aanvallen waren verdeeld over een 650 km. lange kuststrook, van de monding yan dcpTay in het Noordett tot de kust van Kent in het Zuiden; zij begonnen even na 9 uur en eindigden tegen het middaguur. Niettegenstaande het slechte weer en het geringe zicht konden Brit sche vliegtuigen den vijand op vele,pun ten verdrijven^ Eén der aanvallende vliegtuigen heeft, naar gemold IS, zeven bommen laten vallen nabij het s.s „Llan Wem" in het' gebied van dcvTyne. zonder het schip echter te treflfcn. Een ander vliegtuig viel het s.s ..Imperial Monarch" aan ter B. en W. hebben den Raad de ontwerp begroting voor het dienstjaar 1940 aan- I geboden. ln deze ontwerp-begrooting zijn de prijsverhoogingen van verschillende ma terialen, enz., als gevolg van den inge- j treden oorlogstoestand, in het algemeen niet verdisconteerd. Wanneer er voor zooveel overigens de prijsstijging verder tot wijziging van de begrooting zal nopen, zullen in den loop van het dienstjaar de noodige credieten moeten worden aangewezen. Dit geldt ock voor het geval, dat eventueel door duurte-toeslagen of andere maatregelen de voor personeelsbezoldiging uitgetrok- ken bedragen zouden stijgen. Het instellen van een buitengewonen dienst zal zoo noodig onder het oog moe ten worden gezien, indien de bijzondere uitgaven een zoodanig peil zouden be reiken, dat zij niet door de normale in komsten gedekt zouden kunnen worden. Of .In verband met de stijging der uit gaven aan wijziging in de financieele verhouding tusschen Rijk en gemeenten kan worden ontkomen, moet de vraag heeten..Een en ander heelt de aandacht van B. en W. en, naar gebleken is, ook die van de Vereeniging van Nederland- 1 sche Gemeenten. Toekomst in het duister. j Het jaar 1939 heeft, zoo vangen B. en W. j hun toelichting aan, een zekere opleving j in onze geüieente te zien gegeven. De j werkloosheid is geleidelijk gedaald tot op een peil, dat hoe onbevredigend op zichzelf ook nog in Jaren niet meer was bereikt. De opbrengst der belastin- gen steeg anderzijds ecnigszins. Tot Sep- 1 tember 1.1. was er ongetwijfeld los van de dreiging in de internationale politieke verhoudingen aanleiding de naaste toekomst onzer stedelijke samenleving weer met een gematigd optimisme tege- hoogte van de Schotsche kust, doch bij het verschijnen van Britsche gevechts- toostellen verdween het in do wolken, j Boven het gebied van de Tyne vloog een uit de wolken komende Heinkel-bom- menwerper recht op een groep Britsche gevechtsvliegtuigen; toen hij het gevaar zag, klom hij steil naar de wolkerkjsn vluchtte, doch niet nadat de Engela&ie machines het vuur hidden geopend. 1-) Voorts zijn vijandelijke vliegtuigen ver dreven, terwijl zij aanvallen deden op schepen voor de kust van Yorkshire. Twee der aangevallen schepen waren on - verdedigde lichtschepen. - Later in den ochtencr ondernamen Duitsche vliegtuigen aanvallen op sche pen voor dc kust van Kent. De schepen „Miriam", „British Offi cer", „Atholl Monarch", „Danny .gryn'.', „Stanburn", „Qtterpool", „Knltsley" cn "'„Wel Park" hebben gemeld, dat zij zijh aangevallen. Bemanning- vermoedelijk in veiligheid. H< t 299 "nr. ton met eridc s.s. „Nora" .s gisterochtend vroeg aan de Zuid-Oostsvst van Engeland op een myn geleopen. Hoewel schip groote avery kreeg, slaagde men op het strand te zetten. Men gv al, dr bemanning in veiligheid ls. De .,Nora" werd in 1931 gebouwd en be hoorde .thuis te Voorburg.. Over de ohtploffing;vernemen wij nog de Volgende byzonderheden: - Toen de te hulp geroepen sleepboot by de „Nora" was gekomen, was het schip retds zoover gezonken, dat slechts de boeg boven water uitstak. De bemanning van de „Nóra" slaagde er in een tros ,aan den boeg vast te maken en aldus gelukte het de sleepboot een halfgezonken schip naar de kust te brengen en daar aan den grond te zetteh. De „Nora" ligt nu ietwat ten Noorden van de pier, waarop het ty haar dreef cn welke moet te zien. Het uitbreken van den oorlog heeft dit beeld totaal gewijzigd, het althans ge heel omsluierd. Wat de toekomst zal brengen, ligt in het duister. Dat de druk en verarming» welke het oorlogsgebeuren op ons land heelt gelegd, ook "te Gouda gevoeld zul len worden, B. en W. moeten het helaas wel zeker achten. Niettemin, deze onzekere toekomst thans 'in cijfers uit te drukken, ware niet doenlijk. B. en W hebben dan ook gemeend, aan de begrooting ten grond slag te moeten leggen den socialen en flnancieclen toestand onzer gemeente, zooals deze zich in den nazomer van 1939 afteekende. Tengevolge van de thans reeds eenige jaren toegepaste versoberingen, hetzij deze eigener beweging door het gemeen tebestuur werden aangebracht, dan wel Lijt gevolg waren van opmerkingen en aanwijzingen van de zijde van het hoo ger bestuur, zijn verderfe bezuinigingen nauwelijks mogelijk, ai zou de budgetalre positie der gemeente deze op zichzelf nog steeds wenschelijk maken. De onder scheidene uitgaafposten hebben zich bij de bezulnigingscpoUtlek aangepast en in de ramingen is een zekere stabiliteit in getreden. Hoew.el B en W. er naar streven, door de uitvoering van belangrijke werken den lediggang der vele werkloozen, die deze gemeente nog telt, te beperken, bij herhaling dient er aan herinnerd te wor den, dat deze werken ook belangrijke kapitaalsuitlaven vragen, zich weerspie gelende in een stijging in de uitgaven voor rente,, en aflossing. Uit te voeren werken. Al dient er dus bij het aanhangig ma ken van groote werken maat te worden betracht, het jaar 1940 behoeft niet. het - kenmerk van stilstand of inkrimping te dragen. Bij het opmaken van deze be- grootiflg is cr rekening mede gehouden, .dat in den loop van het ingetreden Jaar V4UI ALIIJJVI J*t schip HBft, dal, zy daarbij beschadigde. Op het oogenblik, dat de „Nora" wiel zonk, nam een reddingboot de bemanning over. Een van de opvarenden, B. Abhas, om kwam op merkwaardige wyze aan den ver drinkingsdood. De ontploffing slingerde hem in het'water. Hy klampte zioh vast aan ee.i plank van het gangboord en dreef een half uur rond, voordat hij werd opgepikt. Ue kok, Van Es, werd ernstig gewond, toen de sloep. Waarin hy zyn toevlucht had gezocht, stuk sloeg. Hij werd in een ziekenhuis op- P"nomen, waarheen ook kanitein Brinkman cn stuurman De Vries werden vervoerd oin verbonden te worden. Beiden konden hierna huns weegs gaan. Benzinetank vIcor in brand en deed de treinwagons vlam vatten. Gistermorgen vroeg is te Osaka ee-i ern stig spoorweg-ongeluk geschied. Volgens de perste borrhtcn zyn by deze treinramp. Mina 200 menschen om het leven gekomen. Bén lyken waren "Verkoold. Een honderdtal reizigers is min of meer ernstig gewond. De meeste gewonden zijn arbeiders van ven koperfabriek. Doordat een der achterste wagons van den treir. ontspoorde, sfheurde een bemiro- tank, waarna de benzine in brand vloog. De vlammen tastten ook de andere wagons aan Nader wordt nog vernomen: Het ontzettende spoorwegongeluk bij Osaka is gebeurd met een door een ben zinemotor gedreven trein <vtin een buurt spoorweg. Officieel wordt medegedeeld, dat de tyst van slachtoffers 176 dooden vermeldt en 69 gewonden, waarvan 58 ernstig--Het „n- geval wordt-toegeschreven aan een fout "an een wissclwachtsr. J

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1940 | | pagina 1