VOOR NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD UDA EN OMSTREKEN m*i *»n («- Ma. 20246 Woensdag 14 Februari 1940 78e Jaargang «ERGAMBACHT, BERKENWUUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK. HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE \NIEUWERKERK, OUDERKERK OUDEWAT^R, REEITWIJK, SITIOONHOVEN, STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz Oit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen "j GEALLIEERDE troepen in nabije OQSTEN. Concentratie van sterke legermacht jn Suez-kanaal-zone en Syrië. Poolsche piloten op we» naar Finland. 7 - Finland krijrt niet-milifaire credieten. Joden geëvacueerd uit Stettin. Londen zal Summer Welles gaarne ontvangen. De tornedeerine- van de „Burgersdük". Nieuwjaarsrede van burgemeester James. Dé markten ondervonden den weerslag van de tijdsomstandigheden Tnnnelwerken vertraagd, gereedkoming zal nog maanden duren. Aanvoer op markten gedaald. Ldgerlng militairen gunstig voor winkelstand. Tunnelbouw verlaat. UJ -s— Pv. V "os» btmai i||g dagelijks nopaw) »m 4-4 uur Administratie en Redactie Telef glare VU. Postrokeulag 48400. AboaMBMDtao wordeo dareltjks aangenomen tw om Bureau: MARKT tl. 84)UDA H obm agenten an loopers, dan boekhandel ao da nostkantooren ABONNEMENTSPRIJS i pa- kwartaal f 2.28, per «aak 17 èant, orarkl waar .4» IglU'-f par loopar gusehiedt. Franco par poat par kwataal f 2.18 ADV OrrSNTlSPRUS i Uit Gouda au oma braken (bahoorenda tot dan besorgkrtng). 1—8 ragala 100, alk» ra gal maar 0.28. Vaó baltan Gouda an den bemrgkrlng 1—8 revali 1.56. eücr regel maar 1 0.30 Advertentiin in het Zaterdagnumme* 20 «V b(jsla* oa d»n ortja IJefdadlghidds-advertentlën d» helft aan d«n nrifa. INGEZONDEN MEDEDEEUNGEN: 1-4 ragala 2.25, alk» regel meer 0.50. Op da roorpanna 50 boegar AdvarlanMn kannen worden Ingezonden door tuaachankomat aan aollade Boek handelaren, Advertentiebureaus tn oma agenten »n moeten daag* vóór da plaatalht •an bat Bureau tt]n ingekomen, teneinde aan opname verzekerd t» lUn. Gewone advertantiin en ingezonden mededaelinget. btj contract tot zeer gereduceerd»© prfla Groote letter* en randen worden berekend naar plaatsruimte. De Dultschers actief in Zuid-Rusland j^NGELAND en Frankrijk hebben ln het NsWie Onsten een sterke troenenms-ht 7oo hdst la? volcens Belt ghe berichten, een omvangrilk transport Aoitmllerhe en Vleirw-Zeelandaebe troepen la de Suea-kaneakftne aangekomen Het Bablje Ooaten, het gebied van de Egyptiseh- Ltbyarhe grens tot RriUeh-Indlü, dat due eon*. Palestina', Syrië en Turirife, Iran en A/ghanlrtan. alsmede Arnhlë In liet Zuiden ia den Kaukasua in het Noorden omvat, wordt door de Engeiaehe militairen ge noemd het Midden-Oosten, „the Middle East". Commandant der Britrehe troepen In dtt gebied In generaal Wavell. comman dant der hVannche troepen In Syrië gene- rail Weygmnd. Dmj helde legerleider, heb ban aan voorname rot gespeeld 1 i' de Rrltach-Franaeh-Turkache onderhaudcl-n- f4®, walke tot het bekend» eccoord hoM.e-i geteld, en hebben alndn het atuiten dei oier- ZMkomst met Ankara nog hertiaaldeltf'r mi litair» besprekingen gevoerd met de Turken. TWwIjt de Geallieerden hun poait'e In Iffltte en Syrië er daarmede in do aan grenzende «treken aanzienlek ver.rier- lmt, ontplooien de Dultwher» een toene mende activiteit In het Zuiden van il» Sov jet-Unie. aan d eRnmeePsehc erena zoowol til ln den Kmikaaus. Duitaehe Ingomeu-" fclriinlef en militairen »Hn Hnner he* knder der ïhdteeb-Piwrisehe eenonml.ehe pnmen- weiklng begonnen aan uitbreiding, vertede ring en beveiliging van de tranzporten van Roemeeneehe en Kaukaslsche petroleum vla 4e Zwartg Zee en Zuid-Rusland naar he* door Duitaflhland bezette Pooler he gebied. Nu dezer dagen in Fyuropa barre koude heerseht, en door voortdurende vorst en moeuwval d e goedemitranwporten ernalig bemoeilijkt worden, schaarachtc aan val» grondstoffen gaat heeysehen, en de winter een vredesvorst g*At gelijken, die de mensehheid tot bezinning maant, hceraelit in het Nabjje Ooaten éen zachter wear, dat grootcr oorlogeactivltelt veroorlooft. Zal hier, wanneer de vrodesgeruchten van het cogenbllk geruchten zouden blijven en weg gevaagd zouden worden door groota offen sieven, een nieuw front ontetaan Zal er gestreden worden aalyde Egyptlsch-Itallaan sche grens b(j Libye? Of b|j den Kaukaam, waar de Rusiiache petroleumbroiuien wel haast binnen het bereik der Turksche artil lerie liggen? Of zullen de hier geconcen treerde Geallieerde troepen te hulp worden geroepen door een bedreigden staat op den Balkan? Egypte ep Syrië z|jn als kern van het Nabije Oosten de voornaamste Geallieerde bases tusschen Europa en Azië. Wanneer do behceraohing van dit gebied aan E: -e- land en Frankrijk zou ontvallen, uan zou de weg naar Britach-Indlë open liggen, en d» droom van yell heerschers, van Alexander den Grooten tot Naipoleon, vervuld kunren worden. Mooht het in werkelijkheid konen tot eem gezamenlijke militaire actie van Italië, Duitschland en de Sovjet-Unie tegen de Gealljeerden, zooals thsns wel wordt ge suggereerd, dan zouden deze BritsehfFran- sche bases z|jn blootgesteld aan een conccu - trlschen aanval: uit het Noorden van Rus sisch gebied, uit het Westen en Zuiden van Italiaansch I.ibyc en Ethiopië. Zeker zouden aan een dergelijke ontwik keling niet alleen voor de Geallieerden groot» gevaren verbonden zijn. Vooral Italië zOu er groot gevaar h|j loopen zijn koloniaal gebied te verliezen.. Voorlooplg heeft men hier dan ook slechts met „theorie" te doen Maar dan toch een theorie, welke blijkt te dwingen tot uitgebreide militaire voor zorgsmaatregelen Reeds meer dan 2000 Brltsche vrij willigers Ingeschreven. Volgens de „Daily Herald" zijn bijna 400 Poolsche piloten op weg naar Fin land, waar zij over een weck, of binnen twee weken, aan het front werkzaam zul len zlln Een deel van hen zal Brttscho vliegtuigen besturen Het aantal vliegtui gen uit het buitenland, dat ln Finland aankomt, wordt om zoo te zeggen met iden dag grootcr. De Poolsche vliegers kennen de Brltsche machines, die' reeds ln Finland gebruikt worden Het zijn Gloucester Qaujfltlets en Bristol Blen heims De „Daily Herald" meldt ook dat reeds meer dan 2000 JÖrltsche vrijwilligers bil de Finse he legatie zijn ingeschreven om Baar Finland te worden gezonden. Finsch legerberichf. Het Flnache legerbericht meldt: Te ïyndOp de landengte van Karcilë «Wn de vijandelijke aanvallen op 12 Frbr met onverminderde hevigheid voortgezet tn het district Summa, te MuolaaJWvl. Punnua en Talpale werden de aanvallen afgeslagen en hebben onze troepen tal nn succesrijke tegenaanvallen onderno men Op «|n mtnat 23 tanks zijn biyltcn gevecht gesteld De gevechten duren Ton noorden van het Ladogameer wer den gil» vijandelijke aanvnllen afgesla gen twee tank» werden bulten gevecht gesteld. Te Pltkaranta werd het grootste deel van een vijandelijke colonne van honderd voertuigen vernietigd. De actt- ritMt onzer patrouilles was te Alttojokt jTe Kuhmo werden rllandelljke aan- rallm afgeslagen en verspreide afdeelln- fen uiteen gedreven Onze troepen heb ben verscheidene versterkte vijandelijke In den sector vsn Kuupasjarvlraate •erd een vtjandelllke afdecllng, welke •B westelijke richting over de grens trachtte te trekken, een slag toegebracht Oo alle fronten de gewone activiteit van Erkennen In de lucht: 'onae luchtstrijdkrachten babben op 18 Februari deelgenomen aan luchtgevechten cn hebbon bovendien verkenningsvluchten gemaakt, vijande lijke colonnes en bases gebombardeerd In de gevechtszone heeft de vlje.nd zijn activiteit ln de lucht geconcentreerd op de fröntllnle en de directe omgeving daarvan, op de landengte en op het ge bied top noorden van het Ladogameer. Onze gevechtsvliegtuigen en luchtdóel- pftlllcrl4t hebben volgens bevestigde be richten Vier vijandelijke vliegtuigen neer geschoten, ccnlge andere zouden zijn neergehaald zonder dat daarvan bevesti ging werd verkregén Met 49 tegen 7 stemmen beeft de Anie- rikaansche senaat ,h«t wetsontwerp tot ver- hoogjng van het kapitaal der in- en uitvoer- bank met 100 millioes'dollar en tot beschik- j taarstetling van meer niet-militairc credie ten voor Finland en China aangenomen en na«r hel huia van afgevaardigden doorge zonden. De wet zou een maximum-grens van 20 nnllioen dollar vaststellen voor het ex tra-bedrag, dat aan ecnig land zou worden verleend. Er zouden geen loeningen kunnen worden aangegaan voor den aankoop van wapen», munitie of ander oorlogstuig. Met onbekende bestemming. tfun betrouwbare zijde verneemt het U. p uit Stctttn, dat alle Joden aldaar, 8!X) 4®°° In getal, vanmorgon vroeg bij eengebracht zijn en thans per trein naar een onbekende bestemming, naar men gelooft hot district Lubltn ln Polen, wor den vervoerd. Dit ts\voor het eerst dat er een groot transport Joden ulb het oude rijksgebied vertrekt. £r zijn er naar men weet reeds tienduizenden geëvrfcuecrd uit Wcenen en het prowctoruL Olsteravdhd waren partij-ambtenaren en politiemannen aan do woningen van de Joden ln fltettln cn naburige steden verschenen met de medodeellng dat dezen ln édm koffer kleedlngstukkon, voedsel en kookgerei moesten pakken en. rich gereed movsten maken binnen 48 uur U i» Bh Vódr het aanbreken v«n den dag ver schenen autobussen on werden formulie ren verstrekt met bijzonderheden. Oeld mochten de geëvacuoeïden niet mede- nemen. Do eentge Joden, die mochten blijven, waren zieken en dc verpleegden van een Joodseh weeshuis Reeds wekenlang had het gerucht ge- loopon dat de Joden zouden worden ge dwongen te vertrekken. Men meende toen dat zU plaats moesten maken voor Baltlschc Dultschérs. Soortgelijke ge» rufchtcn Hepen to Dantzlg waar ongeveer 1200 Joden wonen, die oen soortgelijk tót duchten." Mededeellng van Chamberlain In het Lafceffcats. Mlnister-presltlent Chamberlain heeft naar Reuter seint, In hdt Lagerhuis met betrekking tot dp reis naar Europa van den Amerlkaanschen ondcr-minlstcr van bultenlandsche zaken, Sumner Welles verklaard: „Ik behoef nauwelijks te zeg gen, dat de regocring ifan. Zijne Majes teit van haar kant den vertegenwoor diger van den president der Vcreentgde Staten gaarne welkom zal heetcn en dat hij hem geheel ln haar vertrouwen zal nemen mot het doel den president aldus behulpzaam te zijn, om zich een oordcel voer de huidige situatie te kunnen vor men, In antwoord op een vraag van den Labourlelder Greenwood bracht Cham berlain do termen ln herinnering, waar- In de aankondiging van Sumner Welles' reis was vervat, en hij voegde er aah toe dat Welles niet gemachtigd zal worden oentg voorstel te doen of eenlgc verbin tenis aan te gaan Alle mcdcdcellngen, welke Hem vanwege de Brltsche regee ring zullen worden verstrekt. zullen|Strikt vertrouwelijk zijn en slechts dienpn om aan president Roosevelt en minister Cordell Huil tc worden doorgegeven Optreden Duitschr duikbnotkapitpin volkomen in strijd met prijzenverordrning. Inzage papieren gewelg»r 1. i Do directie van de Holland Amerika-LIJn deelt mede, <!at uit de verklaringen door den gezagvoerder van het s.s. „Burgerdijk" te I/indeo is gebleken, dat de kapitein ai, do ondorze»boot weigerdo inzage van de pupje, ren to nomen on slo-hts onder' bewering, dat bot schip en de lading voor een Engeische hnven bestemd waren, tot t,« podeorin- ,'s overgegaan, nadat de gezagvoerder, ëtut- major, bemanning on passagiers van de „Uurgerdijk" in de grlegenhe d waren p I nel,) in de reddingbooten te gaan. Te bevoegder plaatse deelt men mede, j dat men nu reeds moet vaststellen dat eet optreden van den Duitschen duikbnotkapl. loin in ieder geval in strijd is met .don goen van het betreffende artikel der PUilsehe Prisonordnung, dat overeenstemt met eer. artikel in dc I/>pdensche Zeerecht-Declara tie. Op dat artikel knn men namelijk In dit geval reeds daarom geen beroep doen, om dat hot nooit bedoeld is te gelden voor die gevallen, waarin van een lossen der goede ren in een andere dan een neutrale ha '0 I In zijn in de Maandagavond gehouden raadsvergadering uitgesproken Nieuwjaars rede, waarvan wij het eerste gedeelte in ons blad van gisteren pubUceerden, heeft bur gemeester dr. K. F. O. James nog het vol gende gezegd. Bouwkosten te hoog. Een enkel woord moge ook gewijd wor den aan d« bouw-n'ljverheid. De netto-ver meerdering van den woningvoorraad met 164 stuks Is ongeveer in overeenstemming met de zooeveri\genoemde tocnoming dor hevolldng. Minder bevredigend ochtep is hot clifer, wanneer mep bedenkt, hoe oen uit gelezen collectie minderwaardige, ja voor onbewoonbaar-verklaring ln aanmerking ko mende woningen ln onze gemeente nog op vervanging wacht. Gelukkig mag <le thans vrijwel voltooide sanéering van de Boom gaardstraat In velerlei opzichten een succes heeten. De stijging in de kosten v#n bouw materialen is er helaas niet naar om de ac tiviteit ln de particuliere bouwnijverheid 'e prikkelen en de vraag schijnt gewettigd of de verhooging der loonen ln dezen tak van bedrijf 'liet meer na- dan voordeel voor dc betrokkenen zal opleveren. Dat onder deze omstandigheid de stemmen voor verecni- glngsbouw zich zullen vermeerderen, iaat zich voorspellen. De plotselinge, goeddeels speculatieve stijging van de kaaanoteering ten tijde sn kort na de mobilisatie heeft de Regocring mede aanleiding gegeven den Rljkstocslag te veriagen Daarvan dreigen nu de kaaspro ductie en de kaasproducent zelve, in het bijzonder in onze streek, welke zich niet op condens en melkpoeder kan omzetten, de 1 dupe te worden. Met hen zou echter eek zwaar getroffen worden het marktcentrum, dat onze stad vormt. De aandacht der Re gocring werd er voor gevraagd, dat by dr 1 afweging van de veelvuldige belangen, welke 1 by dit doel van haar agrarische politiek ir. j het spel zyn, zulks niet uit het oog mag worden verloren. - Ik stip hiernaast slechts aan dc groote moeilijkheden, welke ook de uitvoer var de kaas ondervindt. Naar absolute cyfers gemeten, daal «ie het aantal alhier aangevoerde partyen kaas niet onaanzienlijk. Dat t ierin niet gezien mag worden een mindere waardoering voor Gouda als markt centrum. werd bewezen door dc styginv t,ut over 30% van het aandeel, dat de te Gouda ter markt verhandelde kaas uitmaakt van alle in het Hollandsche en t'treehtsche ge bied aangevoerde Goudsehe en 1 eidsclie kaas. Van ernstiger aard nog was deVüng von den aanvoer der biggen, varkens en andere dieren; die der biggen alleen liep terug met 25%; varkenspest, hoogc veevoederpryzon en teeltbeperking waren hieraan mede schuld. Slechts de minder beteekenende aan voer van slnchtvarkena en nuchtere kalvo- ren steeg. De pogingen om met alle respect gezegd „rogeeringskocien" hier Ik mag hierin misschien ook zien een pl«!»- ter op de wonde, welke hier en daar gesla gen werd door de transactie der gcme mle met de Firma Raming inzake het Ouo'u Vrouwenhuis ,M»t een tactvol gebrek aan overhaasting, zoo zou men haast zeggen, poogt deze firma overigens de haar mindez wel gezinden aan haar intrede op den Klei weg te doen gewennen. De handhaving der Hamster, en Prysop- drljvingswet hebben ten onzent tot weinig moeilijkheden aanleiding gegeven. Winke- lier en klant hebben zich in het algemeen aan de voorschriften gehouden. De invoe- i ring der distributie heeft de administratie' van grossiers en detaillisten verzw aard, maar daartegenover staat, dat zlf in' vele gevallen Het inzjcht in de eigen zaak bij den winkelier heeft verhelderd. De distrihn- tiedienst hier ter stede beijvert zich de j voorschriften met soepelheid, voor zeovrr dit mogelijk is, toe te passen; hij is zich 1 van zijn dienende taak bewust. WeiKwosneid eft werkgevers. IKeeua veriueiuue uc ue uiLu.cc.-x van de weragciegtmueiu en de daling van de wera- looalieid. Dat, waarop Louua in laad tever- geela had gewaent, ia'in 1909 in vervulling gegaan, .viel aantal der ingeschreven wyra- I zuvgenuen uaaiue langzaam n.uar gcatguig, waaroy ook de seizueiMiplevuig zien stei- ker uan lil de laau.ee jaieh aiceeae.ale. j liet laagste aantal werkloozen voor de muuni-vutiv werd bereikt op 20 Juli, t.w, lido, uaarna naaide net aantal weriu.oea.eu- den uiteraard nog verder en wel tot 1420 op iSovemner. Aan het begin van liet jaar 193Ö telden wy Z4UO iiigeacnrevcn werkioozen, waar- oipler IJl slachtoffers van de vorst, aan het einde van net jaar liod, w aai onder i oo zg i uilgevrorenen. Do gemeente betaalde in ltkJ9 volgens de I Kykssieuiuegenng o0.2o.uit, terwyl het totaal uitgCgevén bedrag uan Armen zorg 007.0U1.bedroeg. De minister van hociaie Zaken heelt de mogelykheid van wederopneming van werk loozen in het bedrijfsleven door scholing, umscnoung, training, enz. vergemakkelykt en een beroep op de werkgevers geuaan om van de geboden faciliteiten ook gebruik t" maken. Dok de werkverschaffingen vervulden |n 11X19 hun nuttige taak. lionalve de, ut zou haast zoggen, gebruikelijke werken als suii- leg van wegen cn demping van poeieu, tmtsgaders den aanleg van een begraac- piaavs, werd ook in wei'sveisuiaiima u t- gevoerd het vullen van. zanu*uint*ni It-M occ- hoeve van schuilloopgraveu «n bescherming van dienstgebouwen en munumenlen i.eii duurzaain lot wan aan Ufrie werken ««.liter met beathoren. Teleurstel lend waa, dat het werk aan de nieuwe ^e^raalpiiuita aldus werd uilgtêvociu, aai net veel minder m&ndü£en vergde »ian voorzien was. Sociaal en financieel mn«t hier van een beduidende verllesjioat ge«pr<F- ken worden, ln den aanvang werd dit wenc geenerlei sprake was cn waarbij het vast. ter markt te krijgen, hadden tot dusver door w"'Ke strubbelingen gekenmerkt, zoo. stond, dat de lading het neutrale land zou bereiken, vl Verklaring van Duitaehe z(Jdr Van bevoegde zijde wordt betoogd, dat het Nederlnndsrho vrachtschip „Burger- dijk" door een Duitaehe duikboot werd ge torpedeerd overeenkomstig artikel 23 vsn de Dultsche prijzenverordenlng van Sep tember 1939. Volgens dit artikel moeten schepen, dlo contrabande aan boord hebben en zich nan» Duips begeven, worden beschouwd als sche pen, welke een vijandelijke hnven aandoen. Het feit, dat zij zleh om welke reden ook naar een vljandelyko Haven begeven, wordt beschouwd als een „Dolus Eventual!" (een dsad, welke de mogelijkheid 'bied! een we- derreehteHJke handeling te plegen), aange zien zulk» het vermonden doet opkomen, dat de goederen voor den V|jnnd bektemd «Dn. - s Kapitein, officieren en bemanning van de „BuryerdlIV" zullen eerstdaags met hrt as. „Boakoep" van de K.N SJd. naar Amster- dum r egt rekken. geen succes. Evenmin is de markt er tot I a<" bij soortgelijke werken meer voorkomen. dusver in geslaagd uitvoering te vork ijgen van de toezeggingen om meer „regeerings- vnrkciu" in Gouda te doen aanvoeren cn wegen. De aandacht blijft hierop gevestigd. Wat de markt voor Gouda betoekent, werd nog eens op ongezochte wi)ze gede monstreerd door de aantallen d»r hienctei „versulkering" aangeboden illjitrtbutiehon nen. Zil bewezen statistisch wat nntuurllik reids algemeen bekend was, n.l. de vrucht baarheid van het marktverkeer voor den ook niet rechtstreek* bil de markt betrekken wlnkeldrijvenden middenstand. Gegevens over de resultaten van het «f- gel open Jaar voor den winkelstand zijn moellilk t<' geven. Het kan echter niet sn- ders, of de legering van militaire afdeel'n- gen in onze stad meet voor den wlrtkelstsnd vooral In de eonsumptlnhedrilven heb ben gecompenseerd, Ja waarschijnlijk een overcompensatie hebben gegeven voor het verlies, dat door het vertrek der onder de wapenen geroepen Gouwenaren la ontstaan. De in werkverschaffing uitbetaalde gelden bedroegen, afgezien van de materiaalkosten, in totaal 250.789.—, Dit jaar valt, ik stipte het reeds aan, ge wag te maken van de totstandkoming van enkele belangrijke werken. Ik denk hierbij in de eerste plaats aan het SingelpUn. De verkeeisvcrbctering is zoo groot, dat men geneigd ia zioh af te vragen, waarom zii met eerder tor hand werd genomen. Met do tunne'lworken is do voortgang niet zoo groot geweest als w|j wel wenechtcn. Thans la ook d» vorst als spelbreker opoe- tieden, zoodat de feestelijke opening, welk» aanvankelijk omtrent dezen tijd had mo-ten plaats vinden, nog maanden op zich kan doen wachten. Maar zjj die goloovon, haas ten niet en de hoofdzaak Is, dat tegenvnt. Iers, welke do verraderlijke grondgesteld- held had kunnen medebrengen, achterweg» gebleven zijn. In nauw verhand met den hmnelannleg stond de overbrenging van de grnentenvcl- llngt De Inwijding van haar nieuwe bohu'.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1940 | | pagina 1