IEUWS- EN AD VERTEN X1EBLAÜ VOOR GOUDA EN OMSieekEN
Woensdag 21 Februari 1940
78e Jaargang
^AMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE
UWERKERK, OUDERKERK OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, en»
Dit blad verëchijnt dagelijks, behalvo Zon- en Feestdagen
-
CHAMBERLAIN VERWIJT NOREN NALATIGHEID.
Gewijzigde Britsche houding jegens de neutralen
„Bewonderenswaardig geleide operatie."
Op zoek naar een compromis.
Minister Koht antwoordt
Chamberlain.
Duitsch vliegtuig boven
Leeuwarden.
Luchtaanval op de Noordzee-seheepvaart.
Volgens Berlijn twee Britsche
mijnenleggers gezonken en één
koopvaardijschip
Vijfmaal luchtalarm in Helsinki.
Russische parachutisten hebben
tevergeefs een landing beproefd.
België bevracht buiten-
/landsche schepen.
'W1
601ID8CHË
ssp=-
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den beiorgkrinjtó
regel* 1-80, elke regel meer 0.26. Van bol ten Gouda en den bemrgkrinj
i reveil 1-66. elk» regel meer 1 0.30 Adrertentibn in het Zaterdagnumme* 20
as on den orQ» IJfdadisheidn-ad .ertenti&n de helft van den prtfs.
"INGEZONDEN HEDEDEELINGEN: 1—4 regels 256, elke regel meer 0.50. Op
j, roorpaHna 60 hooger
Adrer-entiSn kunnen worden ingesonden door tuascbenkomst van soliede Boek
Hsdtlaren, Advertentiebureau* en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
na het Bureau zün ingekomen, teneinde van opname verzekerd t* ziln.
Gewone adverteiüïn en ingezonden mededeellnget. bij contract tot zeer ge reduceerden
„11< Groot» letter» en randen worden berekend naar plaatsruimte.
~Onze bureaux zijn dagelQks geopend van ft~6 uur. Administratie en Redactie Teief
'nterc 2746. Postrekening 48400.
Abonnementen worden dagelQks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31. GOUDA.
bQ onze agenten en loopers, den boekhandel en de poetkantooren.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 255, per week 17 cent, dièral waar de
Urging per looper geechiedt. Franco per post per kwataal 8.16.
N bon ln het Britsche Lagerhuis afge-
1 legde verklaring.over 't Incident met
ie „Altmark" heeft de premier Cham
berlain gesproken over deze „op bewon
derenswaardige wijze gelelde operatie",
die iot resultaat heeft gehad de redding
ran 2!»' officieren en manschappen, be
hoorende tot Britsche koopvaardijsche
pen, tot zinken gebracht d^ het Dult-
ghe pantserschip „AdmirlS Oraf von
gpee".
De Britsche rcgcering, zoo zcldo
de premier verder, «acht thans
nog op de volledige rapporten van de
marine-officieren, welke betrokken wa
ren bij deze schermutseling, maar Ik ben
er zeker van dat het Huls met de regee
ring zal instemmen ln de voldoening
welk deze gevoelt n.a.l. van de bevrijding
ran dc officieren en dc bemanningen
ran de door de Duitse here tot zinken ge
brachte schepen, na hun lange bcproe-
itag; en dat de leden tevens zullen ver
langen de Koninklijke marine op de har
telijkste wijze geluk te wenschen mot
dctc zoer btzonderc aanwinst "voor do
lijst van haar daden.
Naar aanleiding van de verklaring van
den Noorschen minister van buitenland-
sche zaken, Koht, zeide Chamberlain,
dat deze het rviet-optreden van Noorwe
gen „nog moeilijker te begrijpen maakte,
dan hij aanvankelijk dacht".
„Wij meenden dat de Noorache autori
teiten in zekeren zin een onderzoek aan
boord van de „Altmark" hadden inge
steld Thans blijkt echter dat de Noor-
sche autoriteiten in het geheel 'leen on-
derzoek hebben ingesteld."
„De Noren hebben niet slechts één
keer, doch bij drie of vier gelegenheden
nagelaten een behoorlijk onderzoek in t"
stellen."
Gezien de sedert weken over dc „Alt
mark" gepubliceerde berichten was
Chamberlain, naar hij zeidc. „uiterst
verrast" over de verklaring van Koht,
dat de Noorsche autoriteiten niet afwis
ten van de aanwezigheid van Engelscho
gevangenen aan boord van dat schip.
„De Noorsche autoriteiten", aldus ver-
i volgde Chafnberlaln, „hebben een volko
men onverschilligheid aan den dag ge
legd met betrekking tot het gebruik, dat
van hun territoriale wateren gemaakt
zou,kunnen worden door pc Duibsche
vloot. Naar dc meening van de Britsche
regeering houdt hot standpunt van Koht
in, dat cr geen bezwaar tegen is dat een
Duttsch oorlogsschip honderden mijlen
door dc territoriale wateren vaart om
aan achtervolging te ontkomen Dit
standpunt beteekent, dat het misbruiken
van neutrale wateren (Joor Duitsche oor
logsschepen gewettigd zou zijn, wat een
toestand zou scheppen, welken, de Brit
sche regeering onder geen omstandig
heden zou kunnen aanvaarden.
Engeland zal dc rechten van de neu
tralen blijven eerbiedigen, maar het zal
niet meer aarzelen op ,tc treden, wan
neer zij in zijn oogen hun plichten vcr-
waarloozen en dc vijand daar de voor-
deelen van plukt.
Iiuftmming der oppositie-
Na de rede van Chamberlain en de
daaraan overeenkomstige van Lord
Stanhope in het Hoogcrhuls. hebben de
sprekers der oppositie' hun instemming
met dc verklaring van den premier be
tuigd. In het Lagerhuis deed Aicxandêr
dit mét slechts enkele woorden, maar in
hot Hoogerhuis zeide Lord Strabolgi. dat
hij de gelegenheid te baat wilde hemen
om zijn sympathie met de Noorsche re
geering uit te drukken, die duidelijk on
der druk der Nazi's haar protesten ge
formuleerd had
Maar cr was nog oen andere bijzonder
heid. die te denken gaf en wel deze dat
geen enkel Duitsch vliegtuig of oorlogs
schip na dc eerste telegrammen van den
kapitein van de Altmark was opgestegen
of uitgevaren om dc bedreigde Altmark
te hulp te komen. Iedere vijand, die niet
reeds totaal gedemoraliseerd was, zou tn
pit geval uit zijn schuilhoek gekomen
zijn en gevochten hebben en dat dit niet
gebeurd was toonde afdoende welk 'een
angst de Duitschers ondanks hun groot
spraak voor de Engelsche. marine, be
zaten. Spr. hoopte dat dc Admiraliteit
nog menige gelegenheid zou vinden don,
vijand oen dosis van zijn eigen medicijn
toe te dienen
Hedennacht meldde het Noorsehe tele
graaf agentschap uit Oslo:
In een interview met het Noorsche tele
graaf agentschap naaf aanleiding van de
ioer Chamberlain afgelegde verklaring,
leeft de ministeT van buitenlandsche zaken
Koht het volgende verklaard:
1) Wpt betreft de door Chamberlain
Mar voren geJbradhte theorie betreffende
liet varen van oorlógssehepen door neutrale
•writoiale wateren, heeft de Noorsche re
giering gemeend, dat haar inzicht volstrekt
I" overeenstemming iwfts met dat van Enge
land. y
In 1938 heeft de Noorsche *regeering de
bepalingen inzake de verplichtingen en
tochten van de neutraliteit herzien.
Onder deze bepalingen kwam er ook een
'oor, düe betrekking had op het recht van
•cn oorlogsschip eenep. -oorlogvoerende mo
gendheid, zieh in de Noorsche territoriale
veteren te bevinden. De Britsche regeering
Weende, dat deze bepaling ookbetrekking,
had op hA varen door de Noorsche wate-
j*n, terwijl de Noorsche regeering slechts
"et oog had Op het verWiif in een lïaven van
een oorlogsschip eener oorlogvoerende ma
ïendheM.
In den zomer van 1989 vroeg de Britsche
ann <de Noorsche regeering. hoe. deze bo-
f*Kng moest worden opgevat, en de firit-
*he regeejrifig wees er met nadruk op, dat
awlogsschepen het recht moesten hebben,
aoolang zij kunnen, in de Noorsche territo
riale wnterro te varen, ongeacht d" SU-'uur-
"nrfeï. De Britsche regeering voegde hier
aan toe, dat een dergelijke regel in alle
awlere landen gold.
Be Noorsche regeering antwoordde, toen,
*>t rij de betreffende bepaling uitlegde 0p
dezelfde wijze als de Britsche regeering
'fts wensehte en dat de Noorsche regae-
den tekst had opgesteld in overeen
stemming met de Internationale Conventie
van 190Ï, welke ook door de Britsche regee
ring was onderteekend.
2. Het kan betwist worden of een re-
geeringsvaartuig als in het onderhavige
'geval beschouwd moet worden als oorlogs
schip of niet, doch het is duidelijk, dat het
in geen ggval als een koopvaardijschip kan
worden beschouwd. En daar het internatio
nale recht slechts twee soorten schepen
kent, moet het als oorlogsschip worden be
schouwd, in dit geval Sis -iiulpschip voor de
Duitsche marine. De „Altmark" kon hijge
volg dezelfde rechten laten gelden als een
oorlogsschip, met inbegrip van het recht,
zich niet te laten doorzoeken.
De Noorsche regeering, zoo vervolgde
Koht, heeft niet tdegpgeven aafl druk van
welken, kant ook. In dit, als in andere ge
vallen, heeft dc Noorsche regeering er
slechts naar gestreefd, te handelen over;
eenkomstig de<regels van hst internatio
nale recht.
De werken, die Britsche deskundigen op
het geibied van het internationale recht
hebben geschreven, wijzen er met nadruk
op, .dat deOaanwesigheid van geivangenen
aan boord van zulk een schip geen verschil
maakt en niet belet, dat het schip recht op
vrije doorvaart kan doen gelden.
Door Nederlandsche vllegthlgpa-
troullle onder vuur genomen én
verjaagd.
Het Duitsche nieuwsbureaif'deelt mede:
Duitsche vliegtujpwt hebban wederom ver
kenningsvluchten ondernomen aan de Brit
sche en Schotaohe kust. Hierbij Icwam het
tot aanvallen op bewapende, resp. in Britsch
konvooi varende schepen. De bijzonderheden
omtrent de resultaten worden nog medege
deeld. Alle vliegtuigen zyn weibehouden op
hun bases teruggekeerd.
Later meldde het D.N.B.* -
Èy" de tegen de Engelsche en Schotsche
kust tot aan de yShetlandeilanden uitge
voerde verkenningsvluchten zijn twee En
gelsche mjjnenleggt-rs en een gewapend
koopvaardijschip tot Zinken gebracht. Alle
Duitsche vliegtuigen keerden, zooals reeds
gemeld is, ongedeerd naar hun bases terug.
Londen; meldt
Vijandelijke vliegtuigen hebben gister
middag ter hoogte vanj de kust van Nor
thumberland, Norfolk, Lincolnshire »n Suf
folk. aanvatten gedaajf op schepen.
Radioluisteraars aan de kuit van Norfolk
hebben noodseinen gehoord van een aange
vallen schip. De reddingboot van Norfolk
is uitgevaren, nadat een nader bericht was
ontvangen, dat op 50 k.m. van de kust,
schepen wenden gebomhodeerd. In Zuid
Esjjex wprd machinegeweervuur gehoord.
*n dit district werd luchtalarm gemaakt,
waarna de bevolking zich naar de schuil
plaatsen begaf: vyf minuten later vólgde
het signaalalles veilig. «C
Ten aanzien van het resultaat van den
aanval weet de Tel* nog te melden:
Achtereenvolgens- vielen de vliegtuigen
nabtj de kust van Yo»k en^Sorfolk een zes- -
tal Britsche trailers aan. Ifeze werden hevig
onder vuur genomen en weldra zond een
der treiters noodseinen uit, die te Huil wer
den opgevangen. Het schip waa door ge
weerkogels en bomeplinters getroffen.
Even ïater deden drie bommenwerpers
-den aanval on don 202 ten metenden treiler
Tartan uit Grimsbv. Deze bevond zich 20
k.m. ten Noord-Oosten van het lichtsrbjp
Cromer. Toen het schip zoozeer getroffen
was, dat de vliegtuigbemanning meende,
dat het -.vel zinken zou, werd de tocht voort,
gezet in Zuidelijke richting.
Op 26 k.m. ten Zuid-Oosten van Flam-
bourofigh Head moest een onbekend schip
het ontgelden Het zag zich door een groot
aantal Vliegtuigen bedreigd en kreeg enkele
t -effers, waardoor het In1 het ongereede
kwam. Ook andeib schepen werden hier
aangevallen, doch verder optreden- werd
voorkomen doordat een eskader Britsche
Spitfire-to es tellen den vijand reeds enkele
seconden na zijn verschijning op de vlucht
dreef.
Op 20* k.m. afstand van N. Longstone
verkeerde nd hjrf vertrek der bommenwer
pers nog een'schip in nood, dat vermoede,
lyk eveneens het slachtoffer v»n een aan
val geworden K
Luchtgevecht bij Sylt?
Naar United Press meldt zou gisteroch
tend van 4 uur tot 450 uur een groote
luchtslag boven de Noordzee geleverd zijn
ten 55.W. van het Deensche eiland Rdm (ten
N. van Sylt). -Meh heeft één vliegtuig bran-*
depd in zee zien storten.
Van welke nationaliteit het neergestorte
vliegtuig was. kon men door den grooten
.afstand niet 'vaststellen. Het viel mijlen uit
de kust, tegenover Sylt. Het is echter mo
gelijk, dat er een aanval werd gedaan op d-
fgraterkte Duitsché eilanden*
J-JET Fransche persbureau Havas meldt
dat vanochtend te Helsinki tweemaal
luchtalarm gemaakt is. Een derde alarm
wyrd in den Vniddag gegeven.
- Boven de hoofdstad werd geen enkel
vliegtuig opgemerkt. Het schynt, dat Rus
sische vliegtuigen in gesloten formatie bo
ven de omstreken van Helsinki hebben ge
vlogen
ln den o.fgeloopen nacht hebben zich even
eens tal van vliegtuigen boven Finbeh ge
bied opgehouden.
De derde alarm toestand tuurde tot 14.55
uur. Een vierde luchtalarm weid te 1!»30
gemaakt tot 16 uur. Een kwartier lateri
werd een vijfde keer alarm gemaakt. Tij
dens het jweede alarm sprongen enkele kiT
lometers ten Westen van de hoofdstad een
aantal parachutisten omlaag,de meesten
van hen werden gedood, drie werden gevan
gen genomen. Tn de omgevtmr van Helsinki1
werdén tachtig vijandelijke vliegtuigen ge
zien, die óp groote hoogte In formatie vlo
gen drie bommenwerpers telkens vergezeld
van twee verkenners.
In het Finsche légerbericht wordt o.a. het
volgende gezegd: -j
Te land: de vijand heeft gisteren de aan
vallen tuaschen de Finsche. golf en Molila-
jaervi voortgezet, doch deze werden afgesla
gen. In het Oostelyk deel van de landengte
trachtte de vijand over het Suvantomeer op
te rukken naar Voosuula,,doch hii werd op
het jjé tot staan gebracht en trok terug met
zware verliezen. Te Taipaie werden sterke
aanvallende Sovjettroepen met zware ver
liezen teruggedreven. Ten Npord-Oosten
<an het Ladogwneer gingen de Finsche-
troepen door met het vernietigen van vyan-
dclykesteunpunten en zy sloegen, alle
RusHsche tegenaanvallen af. Te Kuhmo na
men de Finnen verscheidene Russische stel.
hijgen.
Ter zee: de .Fiiwche kuirtbatterijen ver
De Régeerlngspersdienst meldtspreidden een vijandelijke afdeeling„ die.
gesteund door tanks en andere gemeehani-
Glstermiddag omstreeks half vier heeft
zich een Düitsch militair vliegtuig boven t
Leeuwarden vertoond Een Nederland- #Tachtte op te ridcVen, ten elrtde de FinSrhe
sche vUegtulgpatroulllc is opgestegen en
heeft het Duitsche vliegtuig achtervolgd
en onder vuur genomen, waarna het ons
rechtsgebied heeft verlaten
stellingen rond Taipaie om te buigen. De
vyand verlorfr ^tweehonderd man. een tank
en een glede. Ten Noprd-öosten van het 1»-
dogameer vernietigden de Finsche Irostbat-
terijen munitiebergplaatsen en een battërlj
zware Russische artillerie.',
In dd h;<-ht: de Finsdie luchtmacht ginp
door met het aanvallen, van vijandelijke
rolonne« en troepenconcentraties. D» vijan
delijke activiteit in de lucht werd op groote
schaal voortgezet. Naar tot dusver wpnf- ge,
meld. 7.ijn slechts zeven nersonen gedood en
zes gewond 7»s RusSisi-he vüegDyeen zijn,
neergehaald, doch naar veHuMfr zfin nog
zes ander, Russische toestellen verloren ge
gaan.
,Van hinnenlandsch politiek belahg is vol-
peng een bericht van Havas. -de -overeen
stemming. welke vandaag tot stand is ge
komen tusschon de FinSche socialistische
partij cn dc Finsche Mzreerwacht De sncia,
listen hadden tot nu toe geweigerd de Hur
ger^-acht te erkennen.
Het Tlntsche persbureau dee-it verder mee
'dat de popineen van het Russische,1 onpc-
hevel, om dc 154» dm-sü), welkgr verbindin.
gen zijn" af gesneden e^ die 'naby -(KityU
w anhopigen'ctegenstaint hiedt, tc ojitzettcp
tfit dusver mislukt zijn. Do, Russen track Ja
de ze divisie te Vavitailleeren do.,r middej
van vliegtuigen, doch hét gebrek aan levens
middelen en munitie is zoo pront, dat d*
v.eerstandskracht der divisie er aanzienlijk
ito'or geschaad wordt,.
Scandinavische bladen
beschuldigen Berlijn.
H»t zou Stockholm hebben gedreigd
mgI oorlog. - f
Enkele der voornaamste Scandipav'scbc
hladén bevatten artikelen, wefke d" be
schuldiging inhoiiden. dat Dtijtscbfand zou
hebben ge«lreidg Zweden in een algvrnecnen
oorlog te betrekken, indien-het actie' zon
deelnemen ruin dg militaire vcrdedigiiW vnb
Finland. -
Men wrjjst »r op, dat in de rhrklaringvij
van den zoning én dén'premier van 7 wc.
den niet in bijzonderheden is medegedeeld,
waarom de 7weedkwhe regeoring van oor
deel was, dat zij in een ooriog ton wefden,.
betrokken, maar dat het éuidebik i», dat
èen land. of landen, mogten hebben hej-
irreigd met oorlog en no fijn 'de voornn»<4
f.tc -Plnsche en 7wCed«che Maden er zeker
van. dat dit land Duitsgjiland moet z|in ge.
veest.
Het Finsche officieuze blad „Félslngin
Fanomat" bbaehgWiart Zweden, dat het de
DE NEDÉRLANDSCHE GRENS-
EN KUSTVERSTERKINGEN.
Lof in de Italiaansche pers.
Vrijwel alle Italiaansche bladen bren-
gen uit Nederland uitvoerige eorrespon-
denties over wat de buitenlandsche Jour
nalisten gezien hebben bij desj^Joch'
langs de Nederlandsche grenpversferkin-
gcn. AUe artikelen zijn vol lol over wat
in 'korten tijd door Nederland tot stand
werd gebracht Het heeft voor ori» geen
zin op deze artikelen uitvoerig in te gaan
daar zij voor onze lezers uit den aard der
zaak niet veel nieuws bevatten Doch wtj
willen wel wijzen op den zeer weiwillen
den en bcwonderenden toon Niet Juist
is het. wanneer de Messagéro schrijft,
dat, wat de Zuidelijke grens betreft, hek
arui de diplomatie wordt toevertrouwd
,door middel van een reeks verdragen
deze grens te garanderen. Deze over
eenkomsten. schrijft de correspondent
verder, werden snel gerealiseerd en mén
mag bet bezoek van Koning Leopold in
November j.l aks een söort zwijgende
ratificatie beschouwen Ghlukkig is de
journalist zoo wij's cr'bij te voegen, dat
bij deze vermeende tractatcn een mili
taire atliantic vermeden werd en dat de
-neutraliteit der beide landen volkomen
werd-gehandhaafd Het bedoelde artikel
is getiteld „Een welverdcdiede neutrali
teit" De grens,van NCderland js een ge
heel systeem van kleine dorpen en kaze
matten de correspondent eindigt met te
wijzen op den 'kameraadschappelijke!!
geest, die in het Nederlandsche leger
heerscht en het zeer hoogt? moreel der
troepen -
meest vitale belangen van Zweden heeft ge
schaad door te wyken voor een werkelijke
of denkbeeldige bedreiging ln een algeme
ner! oorlog te worden gewikkeld en het be
schuldigt Doitschland deze bedreiging te
hebben geuit.
DpitSrhland, aldus het Had, dat ons twin
tig jaar geleden teger) het)communisme bij-'
stond, voert thans «en politiek, wélke ons
aan, Rusland overlevert. In'diT licht moeten
de verklaringen vah Zweden worden gezien.
Pf> JBolprische' minister van verkeer Del-
fosse/hQrft Hii de behandel ing: van zijn be-
Kioojing verklaard, dat Relgae om te t-xpor-
U^en éen koopvaardij itopdlgr heeft. Op het
owsDemblik, zeide hij, is een pl^n in- studie,
nat heoopt een orjranieme te vormen voor
het Wfrarhten en het beheeren van buiten.
landsoh*1 schepen. ^Hij stipte aan, dat acht
A me rik ann sche schepen zonder kosten voor
d^n Staaton<Jer Belgische vlag zijn ge.
bracht. \"aden ooHog'zal het vraagstuk der
Belgische koopvaardij moeter. worden be
zien jn het licht der thans opgedane erva
ringen, teneinde aan het tekort aan tonnage
tegemoet" te komen.
tfe minister verklaarde voorts, dat de na
tionale radio-om roepdiensten georganiseerd
eö verbeterd zullen worflpn. v'
Voorts wees hij erop, dat i
de noorlog evenals Nederl'dm
waarvan 100.000 personen leven, in stand
moet houden. België hoopt te kunnen proff-
tcren van een groot bezoek van Nederland
sche toetsten. In deze richting moeten po
gingen worden aangewend.
Binnenkort geeti Duitsche kolen
meer naar Italië.
De minister voor economische oorlogvoe
ring, Crós$, heeft in het Britsche I/agcrhuis
goweigerd ^mededeelingen te doen over de
met neutralen gesloten handelsovereenkom
sten.
De f^bourafgevaardigdé' Parker nad na-
meltyk vraag gesteld of öe kort g^'eden
gesloten handelffö^reenkon-st van Groot-
Brittannie en Frankrijk p et Belgic aan dit
land'de gelegenheid b«*od zyn wederuitvoer
naar Duitschland op vd^r-oorhtgsch peil te
handhaven.
Crqss zeide- „om begT^pelyke redenen
hechten de neutrale.regeering'tii er do gpKit
ste waarde.aan dat deze o'vèreenkomsten
.vertrouwelijk blgken en wy zouden bü la-
tërs onderhandelingen zeer wórden gehan
dicapt als er op dit pupt eentgc twjjfel zou
riizen.^w
In mntwoold "ép- een vraag omtmrf Ita-
liaafnsche «rhepen, (die te Rotterdam DiMt-
scht kolen voor It'.lië inladen zeide Gros*,
dat biimenkmt zulke schepen, als zij er-zQn.
ran een onderzoek doof dc controle-instan-
€hl zullen worden onderwerpen. f*
lelgië ondanks
Ihet loerismei
leven.
