ftilEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN UMSlKEKEN
179,
ffo. 20254
Vrijdag 23 Februari 1940
78e Jaargang
316
BERGAMBACHT, BERKENWUÜDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, M^RDRECOT, M^CAPELLE
SIEUWERKERK, OUDERKERK. OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADt>INXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalvo Zon- en Feestdagen
NIEUW RUSSISCH OFFENSIEF VERWACHT.
Sneeuwval verhinderde gisteren ernstige gevechtsactie.
Steun van Zweden aan Finland.
bw.
(■aas*
Bemiddelingsaanbod van
Berlijn aan Moskou
en Helsinki
Nieuwe1 aardbeving
in Turkije eischt 80 dooden.
BINNENLAND.
Voornaamste vaarwegen
wordefl opengebroken.
BEWEGINGSVRIJHEID
VOOR MILITAIREN.
Gift van Rockefeller
j voor Finland.
Tara getorpedeerd zonder
waarschuwing.
DE NEDERLANDSCHE
AMBULANCE.
ARRESTATIE MILITAIR EN ZES
BURGERS WEGENS FRMDE.
d«
Ms
tiro)
kamer
f warme,
kaanjch
«taande
tiri-lrait,
breed
(ttraitjei.
keuzt
extra.
(iOlMM OODMNT.
10VKKTEÏfn KP RUSUit Goods en omstreken (beboorende tot den bezorgkringj
regels 1JO, elke regel meer 0.26. Van buiten Goods en den bezorgkring':
l_$ revels 1 1-56. elke regel meer 1 0.80 Advertentiën in het Zaterdagnumme*- 20
L|,I.. na den orgs. Liefdadigheids-ad vertentiën de helft van den nrtfe.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN1—4 regels 2.26, elke regel meer 0.50. Op
a, «oorperina 60 hooger
^drar.entlën kunnen «rolden ingezonden door tusscbenkomst van soliede Boek
UmÜaren, Advertentiebureau* en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
pg bet Bureau zjjn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
Gewone arivertentiin en ingezonden madedeelinget bij contract tot zeer gereduceerden
f/gi Groots letters en randen «orden berekend naar plaatsruimte.
yOI/GENS mededeelingien uit Stockholm
sou uit de voorbereidingen, die getrof
fen «orden, kunnen worden afgeleid, dat
nadaag, op den verjaardag van het Roode
lager, een groot Russisch offensief 'zou
kannen worden ingezet.
De Zweedsche avondbladen beechouwen
den toestand op de landengte van Karelië
met een zekere terughoudendheid; Het
moge dan onjuist zijn, dat de Russen de
titteri'on op Bjorkö (het eiland Koivisto)
kebben veroverd, de Finnen hebbennog
giet tegengesproken, dat de roode troepen
op 1 k.m. ten Z.W. van Viborg zouden zijn
nngckomer. In dit geval zouden de Rus-
sen erin geslaagd zijn, tot voorbij de door
de batterijen ingenomen posities te komen,
flkme'd wordt, dat de Finnen alle spoor-
fjgjn. we'ke van Viborg naar "het front
leiden, hebben opgeblazen.
Uit Helsinki: Het Finsche tegenbericht
luidt-
Te land: Op de landengte van Karelië
heeft de Vijand op 21 dezer aanvallen ge
daan op bet station Mamire tusschen het
Muolameer en de Vuoksi, alsmede hij de
Taipnle. De aanvallen werden afgeslagen.
De strijd duurde met groote heftigheid tot
in den nacht door. Verscheidene vjiandelijke
tanks werden vernield, de vijand verloor
meer dan tweeduizend man bij de Tainale.
Ten Noordoosten van het Ladogameer
kebben de Finnen zich meester gemaakt
van een vijandelijk steunpunt, driehonderd
Rwflen hebben zich overgegeven. Bii de
Pitkaranta-eilanden werden ravitailleerings-
rttolonnes van de Russen, in totaal tweehon
derd wagens, vernield. Op -andere punten
van bet front srtiviteit van patrouilles en
storend artillerievuur.
In d^ lucht: De Finsche luchtmacht heeft
gisteren met succes verkennings- en bom-
bardementsvluchten uitgevoerd. Zoowel
overdag als des nachts werden de vjjande-
Wke troepen herhaaldelijk aangevallen.
Verscheidene luchtgevechten werden ge
leverd boven het front en boven het binnen
land. De Sovjet-Russische luchtmacht blijft
actief. 1
Boven de landengte van Karelië heeft
Ban verscheidene formaties van veertig tot
Kftig vliegtuigen gezien. Willmanstranr,
Kiaholm, Hiitola en Elisenvaara werden ge
bombardeerd. In het Noorden werden Ro-
vanieroi en ijnderp plaatsen gebombardeerd,
in het binnenland werden enkele kleinere
plaatsen bestookt. Volgens de tot nu toe
ontvangen berichten zijn geen slachtoffers,
te betreuren.
Volgens bevestigde inlichtingen zijn der
tien Russische toestellen omlaag geschotS»,
bovendien heeft men nog kunnen vaststel
len, dat eergisteren drie Russische vliegtui
gen, waarvan het verlies als vermoedelijk
*erd aangegeven, werkelijk omlaag zijn
geschoten.
Gisteren zijn vermoedelijk nog drie toe
stellen neergeschoten, doch men heeft de
toestellen nog niet gevonden.
Van seml-officieele zijde wordt medege
ld, dat de Russische vliegtuigen in den
loop van den nacht gepoogd hebben een
trein te bombardeeren; gisteren zijn enkele
bommen niet ver van de hoofdstad neerge
komen, twee kerken en een ziekenhuis wer
den geraakt.
Twee Deen9che officieren in Finland
gevallen.
Git Kopenhagen: Uit Finland wordt ge
told, dat de Deensche luitenant-vlieger
grsaf Erhard Frjjs, de eerste Deensche of
ficier, die zich als vrijwilliger voor Finland
cpgaf, tijdens een luchtgevecht is gevallen.
Ook de Deensche luitenant Hans Fenger is
3P het slagveld in Finland gesneuveld.
Roode Uszee-vloot gereed voor actie?
Git Stockholm: De correspondent van
-Wtenbladet" te Moskou bericht, dat de
volkscommissaris van marine, Kuzne'tzow,
Mt vliegtuig naar Moermansk is vert'ok-
De correspondent voegt hieraan toe, dat
k geheele roode vloot in de Noordelijke
Utxee gereed is gemaakt om in actie te
bomen.
De 10.000 Hongaren voor Finland.
Een Hongaarsche tegenspraak.
Uit Boedapest: Het Hongaarsche pers
bureau stelt naar aanleiding van de desbe
treffende berichten in de buitenlandsche
pers vast, dat de bevoegde Hongaarsche
autoriteiten er geen kennis van dragen dat
personen, voor den oorlog uitgerust, Hon
garije hebben verlaten om zich naar het
Finsche strydtooneel te bdgeven. De hier
o\er in de buitenlandsche pers verscheinen
berichten worden „fantastisch" genoemd.
Krachtdadige Zwcedoche steun voor
Finland.
De activistische storm, die vooral door
het persoonlijk ingrijpen van Komng
Gustaaf is bezworen, heeft, zoo telefoneerde
de corr. van het Vad. aan zjjn blad, tenge
volge gehad, dat Zweden om zoo te zeggen
opnieuw met zich zelf tot klaarheid is ge-,
komen over wat het te doen staat tegen
over den strpd van het Finsche volk.
Velen die wankelden in hun opvatting en
aan de juistheid van de politiek der regee
ring waren gaan twijfelen, zijn door de ver
klaringen en uiteenzettingen van invloed
rijke politici, tot het besef gekomen dat
7weden zijn neutraliteit t.a.v. den grooten
oorlog niet kan handhaven, dat het in jdien
oorlog betrokken wordt als het zich direct
in den strijd van de Finnen tegen de Rus
sen mengt en dat het onder de gegeven om -
standiigheden dus gedwongen is zich van
interventie te onthouden.
Maar tegelijkertijd is in alle kringen van
de bevolking het besef versterkt, dat de
hulp, die Zweden dan wèl aan Finland zal
verleenen, zoo spoedig mogelijk en ook zoo
veel mogelijk geïntensifieerd moet worden
ir de allereerste plaats de vrijwillige per
soonlijke hulp. Er zjjn al duizenden Zweed-
sche Vrijwilligers in Finland, maar hun aan
tal moet, zoo bekent men van verschillende
kanten, vele malen verdubbeld worden en
hét ziet er ook naar uit, dat de bemidde
lingsbureau* het na weken van betrekkelij
ke kamte, opnieuw druk zullen krijgen,
zulks niet 't minst, omdat sommige restric
ties, die de aanmelding van vrijwilligers
niet bepaald bevorderen, opgeheven zuller.
worden.
De vrij scherpe selectie die van den be
ginne af is toegepast en die velen teleurstel
de maar waarschijnlijk nog veel meer ande
ren afgeschrikt heeft, zal nu aanmerkelijk
verzacht worden en men kan dat doen om
dat de eisohen van bekwaamheid in het ski-
loonen en van het bestand ziin tegen he^
harde winterklimaat, kunnen vervallen.
Ook zal aan schutters en anderen die
geen militaire opleiding gehad hebben,
maar om de een of andere reden toch zeer
goed bruikbaar zouden zijn, gelegenheid ge
geven worden zich bij het Zweedsche vrij
willigerskorps in Finland aan te melden tn
er wordt overwogen speciale oefenafdéelin-
gen te vormen evenals enkele afdeelingcn
kustbewaking.
In alle deelen des lands worden thans ver-
eenigingen opgericht en geldinzamelingen
op touw gezet om de ouders of echtgenoo-
ten en kinderen van vrijwilligers dezelfde
vergoeding te kunnen geven als de betrek
kingen*» van gemobiliseerde Zweedsche
dienstplichtigen.
Wat de andere hulp betreft, zoo verne
men «wjj dat de nationale inzameling giste
ren de twintig millioen kronen overschre
den heeft en het is bekend dat dit nog
slechts een deel is van de geldmiddelen die
Zweden ter beschikking van Finland heeft
gestejd en waarvan het totaal de 100 mil-
ioen kronen ruim overschreden heeft.
De een week geleden door Zweedsche
■vrouwencomité's begonnen inzameling van
middelen voor- het aankoopen van jac) t-
vliegtuigen het beste middel tegen dc
Russische terreur van de Finsche burger
bevolking heeft reeds meer dan een mil
lioen kronen opgebracht. De Lund hebben
de doctores besloten hun gouden docter.,-
rlngen aan Finland te schenken. Een goud
smid geeft hun er een zilveren voor tn de
plaats en een dame te Upsala heeft een
oproep tot de getrouwde vrouwen gericht,
om een van hun beide gouden ringen
een Zweedsche vrouw pleegt bij h«ar huwe
lijk een trouwring te krijgen naast haar
Onze bureau* zijn dagelijks geopend van 0—6 uur. Administratie en Redactie Telet.
fnterc 3746. Postrekening 48400.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureaus MARKT II. GOUDA
onze agenten en toopers, den boekhandel en de postkenjooren.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal f 2.25, per week 17 cent, overal weer. d»
bezorging per looper geschiedt. Franco por post per kwataal 8.15.
verlovingsring af te staan voor de vrou
wen van Finland.
En dan kan vermeld wonden dat thans
wel haast een half millioen Zweden zich
verbonden hebben eens ln de maand een
dag-inkomen te schenken en dat thans twee
maal per week een extra trein met Finsche
kinderen ergens in Zweden aankomt" en dat
dit alles nog maar een deel 1b van de huïp
en den steun die het Zweedsche volk aan
het Finsche verleent en wellicht slechts het
"minst belangrijke deel.
„De Times" meldt uit Kopenhagen: „Ber-
Jingske Tidende" verneemt uit Berlijn, dat
in goedingelichte kringen wordt aangeno-
nen, dat Duitschland binnenkort zijn be
middeling zal aanbieden tusschen Finland
e?i Rusland,.De „Deutsche Allgefmeine Zei-
tung" geeft heden een lang objectief over
zicht van den toestand in Finland. Het bied
prijkt de dapperheid der Finsche soldaten,
maar noemt den strijd tegen de overmacht
op den duur hopeloos. Het verbijt Engeland
en Frankrijk te veel ophef te hebben ge-
n.aa^t van Finsche successen en Russische
netterlajren; zy schijnen niet fce« bt^rnjpen,
dat zjj Stalin daardoor er toe hebben ge
bracht alle krachten tegen Finland in te
spannen.
Tn welingelichte kringen te Berliin is het
volgens de „Times" bekend geworden, dat
Von der Schulenberg, de Duftsche ambassa
deur te Moskou, die giet aren daarheen b
teruggekeerd, met Molotov heeft gesproken
over de mogelijkheid van Dui^sche bemidde
ling. Vrede tusschen Rusland en Finland
biedt Duitschland het voordeel, dat^de
rormale Duitsche uitvoer nAd^eide landen
zal worden hersteld. Bovendien maakt
Duitschland zich ongerust over de^plannen
van generaal Weygand in het naburige
oosten. Duitschland is er niet op gesteld
dat Rusland in het noorden bezig is, ter
wijl in het zuiden een conflict dreigt.
Officieele kringen te Berlyn weigeren te
erkennen of te ontkennen, dat Duitschland
bemiddeling tusschen Rusland en Finland
voorbereidt.
Naar Paris-Soir meldt zijn gistermiddag
<tuizend Hongaarsche vrijwilligers voor Fin
land door Frankrijk gereisd.' De comman
dant van dit eerste contingent verklaarde,
dat zich thans 10.000 'vrijwilligers hebben
opgegeven, die zich gereed maken uit Hon
garije te vertrekken.
De eerste groep van* duizend zal morgen
scheepgaan naar Londen, vanwaar zij naar
Finland zullen vertrekken.
Vier dorpen verwoest.
Duizenden stuks vee gedood.
Dertig personen werden gedood, een-en-
twintig gewond, de dorpen Sojasalli en Si-
minogoetsj verwoest en duizenden stuks
vee gedood tengevolge van een nieuwe aard
beving welke haar centrum heeft bij Deeli
in de provincie Kajberi. Zij ging wederom
vergezeld van vulkanische activiteit in de
Ercas bergen. Volgens de eerste berichten,
die Istanboel bereikten, werden sedert Dins
dagmiddag drie uur in achttien districten
schokken geregistreerd. Ook werd onder-
aardech gerommel gehood. Uit drie toppen
van de Ercias bergen zou rook zjjn waar
genomen.
Volgens later ontvangen berichten van
Reuter rijn ten gevolge van de aardschok
ken van gisteren vier dorpen geheel ver
woest. Tachtig menschén zijn om het leven
gekomen, 22 ernstig gewond.
De nieuwe aardschokken hebben zich gis
teren in den vroegen ochtend voorgedaan.
De slapende dorpsbewoners werden onder
de puinhoopen van hun vernielde huizen be
dolven. De buitengewone koude, die nog
steeds heerscht vergroot het leed der be-
volktng.
Volgens een bericht van Reuter uit An
kara zjjn tengevolge van de aardschok in
het nabjj Kayseri gelegen dorp Sovsalll
zelfs veertig personen gedood en 20 gewond.
Het D.NJ). meldt nog, dat de aarobe-dng
bijna twee uur duurde en dat vier dorpen
IJsbrekers aan het werk.
De ijsbreker „Ijsbeer" van de Amster-
damsche Vereenlging voor Scheepvaart-
belangen is gisteren begonnen met het
breken van het ijs ln hot Noord-Hol -
landsch Kanaal Aanvankelijk zou de
„Ijsbeer" gisterochtend om zeven uur
van de Willemsslulzen vertrekken, doch
ln verband met een defect aan de stuur
inrichting kon de tocht pas gistermiddag
om één uur worden begonnen. i
Het werk verliep niet zoo voorspoedig
als men zich had voorgesteld. De gemid
delde dikte van het ijs bedroeg 40 tot 45
c.M„ waardoor men per uur slechts zes
honderd meter opschoot. De „Ijsbeer"
bereikte eerst om vier uur Buiksloot.
Gisteravond om zeven uur wa» de ijs-
breker Het Schouw, gelegen op ongeveer j
4J km van Amsterdam, genaderd
De „Ijsbeer" wordt gevolgd door de
sleepboot „Schokland", welke te Purme-
rend eenlge schepen van de Koninklijke
Shell zal ophalen De „Schokland" is
met een ijsploeg uitgerust.
Ook ln het begin van Januari heeft de
„Ijsbeer" het ijs van Amsterdam naar
Den Helder te terug gebroken. De tocht
duurde toen in totaal 28 uur. Het laat
zich aanzien, dat de „Ijsbeer" er thans
ln verband met het zware ijs veel langer
over zal doen.
Hedenochtend om zes uur zal een aan
vang worden gen.„akt met het openbre
ken van den vaarweg Botterdam—Am -
sterdam over Delft,, Den Haag. Leid-
schendam, Leiden, Aalsmeer.
Het breken geschiedt door de N.V
Sleepdienst P Smit Jr. te Rotterdam, m
opdracht van de Vereeniging tot IJsbe-
strijding te 's-Gravenhage, met finan-
cieele medewerking van de ij^beStrij-
dingsvereenigingen Rotterdam, Delft,
Leiden en Amsterdam.
Indien de werkzaamheden een voor
spoedig Verloop hebben, mag worden ver
wacht, dat de beurtvaartdiensten tus
schen bovengenoemde plaatsen hun
regelmatige afvaarten a.s. Maandag
kunnen hervatten.
In den afgeloopen nacht zijn de ijsbrë-
kers „Wilhelmina Goedkoop" en de „Da
niël Goedkoop" over het Merwedekanaal
naar Culembqrg vertrokken, om vandaar
af een poging te doen het ijs op den Rijn
in de richting Arnhem te breken. Het
voorloopige einddoel van den tocht is
Rhenen.
De „Daniël Goedkoop" heeft gisteren
het ijs in de Nieuwe en Oude Haven to
Zaandam stukgevaren.
-oh-jhJSe
De opperbevelhebber van land- en zee
macht heeft, naar do Tel. verneemt, een
schrijven aan de korpsen doen uitgaan,
ten einde aan de desbetreffende com
mandanten kenbaar te maken, dat er
geen bezwaren bestaan aan de onder de
wapenen zijnden buiten de verloven en
voor zoover de dienst zulks toelaat, een
ruimere bewegingsvrijheid toe te staan.
Hierdoor zullen alle militairen des
avonds na afloop van den dienst na
tuurlijk wanneer zij geen wacht en straf
hebben zich uit hun kantonnement
of garnizoen mogen verwijderen, en dus
niet meer gebonden zijn aan een bepaal
de grens van b.v. 10 K.M., zooals veelal
gebruikelijk voorgeschreven was.
De eenlge beperking welke blijft be
staan, Is, dat de manschappen zich op
de advondappèls moeten melden.
bijna geheel zijn verwoest. O >k te Ankara
en te Adana zijn lichte aaHschokk.-n ge
voeld.
John D. Rockefeller' heeft gisteren
100.000 dolfar gegeven aan het Finsche
steuncomité, fn een brief aan Herbert
Hoover, voorzitter van het comité zegt
Rockefeller, dat do fiere tegenstand, welke
Finland biedt ter bescherming van zjjn
le\en en vrijheid, de wereld (pet bewonde-
ring heeft vervuld enaan de menschbëid
een nieuwen hoogen standaard heeft ge
geven van moed en opoffering. Hoover
heeft medegedeeld, dat de inzameling thans
de twee millioen dollar heeft overschreden,
waarvan reeds 1.200.000 dollar naar Fin
land is gezonden ter hulpverleening aan de,
Lurgert>evolldng.
Alle opvarenden toch gered.
Vanmorgen heeft de directie van de
Maatschappij „Vrachtvaart" een tele
gram van den kapitein van de Tara ont
vangen, waarin wordt medegedeeld, dat
het schip Woensdagochtend ter hoogte
van Finlsterra: zonder waarschuwing is
getu.podeerd.
Bij de directie van de Maatschappij
„Vrachtvaart" alhier, is gisteravond om
halfelf een telegram van den gezagvoer
der van het s.s. Tara binnengekomen,
waarin deze meldde, dat de geheele be
manning veilig ln La Coruna la aange
komen.
Uit dit telegram blijkt dus, dat de 12
man, die gistermorgen, na de aankomst
te La Coruna van de 23 overige opvaren
den, nog vermist werden, eveneens zijn
gered.
Reuter meldt uit Madrid dat de 12 In
zittenden van de tweede sloep die gisteren
nog werden formlst, met hun boot ln de
kleine haven van Corme bij La Coruna
zijn aangekdmen.
Dr. W. J. Roos van den Berg
niet naar Finland.
Wij vernemen, dat! de ambulance
commissie van het Nederlandsehe Roode
Kruis op zijn verzoek heeft besloten, we
gens redenen van physieken aard, dr.
W. J Roog* van den Berg, met dankbe
tuiging voor zijn bereidverklaring te
ontheffen van de hem gegeven opdracht
om op te treden als leider van de am
bulance die naar Finland zal worden
uitgezonden.
Voorts vernemen wij, dat nog als Ud
van de ambulance Is aangewezen dr. A.
ColaQO Belmonte, de Amsterdamsche
chirurg, die gedurende den Abcssijnschen
oorlog ook lid was van de toentertijd
uitgezonden Nederlandsehe ambulance.
Dr. Belmonte heeft de opdracht aan
vaard.
Het hoofdbestuur van het Roode Kruis
heeft nog geen nieuwen leider op 't oog,
doch men verwacht dat men hierin wel
spoedig zal slagen Met de overige be
noemingen bij de ambulance gaat het
naar wensch, zoodat men weldra hoopt
de ambulance compleet te hebben
Militair verschafte vrachtrijders
vervalsche bonnen.
Bedrag van duizenden guldens.
Te Amersfoort is een fraude van dui
zenden guldens ten nadeele van Defensie
ontdekt
Sinds enkele maanden worden op ver
schillende plaatsen la en om Amersfoort
groote terreinen met zand afgegraven,
welk zand is bestemd voor de verdedl-
ginsstelllngen ergens in dc provincies.
Dit zandgraven geschiedt door middel
van talrijke grijpers, welke het zand in
vrachtwagens deponceren. Tientallen
vrachtauto's uit alle deelen des lands zijn
belast met deze veevoeren. Het Is ge
woonte, dat bij iet vertrek van de zand-
graverij den be huurders van deze wa
gens een bon wardt overhandigd, welke
voorzien Is van c sn stempel en een hand-
teekenlng. Sindi maanden worden deze
transporten dag en nacht gedaan. Men
krijgt eenigszim een indruk van deze
transporten, als men weet dat voor een
bedrag van ongev. 2000 aan deze vrach
ten uitsluitend ln de gemeente Amers
foort werd ultbe ;aald door Defensie. Hoe
meer vrachten gireden"worden hoe meer
door de vrachtrijders wordt ontvangen.
Velen reden daii ook dag en nacht. Er
waren er bij, di( pas na twaalf uur on
afgebroken rijden de vrachten aan an
deren overdeden
Verschillende vrachtrijders blijken
sinds eenigen tijd boven hun verdienste
van 5 per wagen met dubbel krijt ge
schreven te hebt en en daardoor talrijke
vrachten te vee ontvangen te," hebben.
Dit was mogelij t, doordal een militair,
die met het uitgeven en afteekenen van
de bonnen was belast, ln het complot
was opgenomen.
Het betreft hier een militair, die toe
zicht had nabij de Barchman Wuytiers-
laan te Amersfoort Verscheidene vracht
rijders verschafte hij vervalschte bon
nen. waarop eennagemaakt stempel éh
een handteekenliig waren geplaatst.
Deze toestand schijnt reeds langen tijd
geduurd te hebbén doch kon ten slotte
niet langer doorgang vinden daar men
berekende, dat të veel vrachten waren
